J^ J. provmcie ~^^^ groningen
13 maart 2012 Corr.nr. 2012-11.623, LGW Zaaknr. 385833
Nummer 6/2012
Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten over deelname aan RaboStreekrekeningen en de inzet € 800.000,- voor de invoering van gebiedsfondsen ter behoud van het Groninger landschap.
SAMENVATTING: In het coalitieakkoord 'Energiek en scherp aan de wind: op naar een ondernemend, duurzaam en sociaal Groningen!' is opgenomen dat gebiedsfondsen worden ingevoerd ter behoud van het Groninger landschap. Hiervoor is bij de Voorjaarsnota 2011 voor de periode 2012 t/m 2015 een bedrag van € 200.000,- per jaar beschikbaar. Via deze voordracht wordt voor de besteding van de in totaal beschikbaar gestelde € 800.000,- een beleidskader voorgesteld. Daarnaast vragen wij via deze voordracht de bevoegdheid om maximaal € 5 miljoen te storten op een bij een gebiedsfonds behorende RaboStreekrekening.
Inleiding In onze brief van 23 november 2010, nr. 2010-61.228/47/A.7, LGW, betreffende het overzicht van financieringsvormen landschap is meegedeeld dat landschap een collectief goed blijft en daarmee vooral een verantwoordelijkheid is van de overheid. Hierbij speelt niet alleen de discussie over de kosten van landschapsbeheer, maar ook over de (collectieve) baten. Het is de vraag in hoeverre uit de particuliere markt middelen voor landschap kunnen worden gegenereerd. Uit een financieringsonderzoek voor Nationale Landschappen (Novio Consult/Triple E, 2009) blijkt dat slechts een beperkt deel (ongeveer 15%) van de middelen uit privaat geld afkomstig kan zijn. De rest van de middelen voor landschap zal uit publieke middelen moeten komen. In ons coalitieakkoord 'Energiek en scherp aan de wind: op naar een ondernemend, duurzaam en sociaal Groningen!' voor de periode 2011-2015 is opgenomen dat ter behoud van het Groninger landschap streekrekeningen worden ingevoerd. Hiervoor is bij de Voorjaarsnota 2011 voor de periode 2012 t/m 2015 een bedrag van € 200.000,- per jaar beschikbaar gesteld. In de voorjaarsnota 2011 is opgenomen dat een nadere uitwerking van dit voorstel volgt in de loop van 2011. Deze voordracht bevat die nadere uitwerking. Financieringsvormen Het Nationaal Groenfonds heeft een verkenning uitgevoerd naar operationele landschapsfondsen en de financieel en juridische aandachtspunten voor fondsvorming. Deze verkenning is opgenomen in het rapport Fondsvorming voor landschap (7 april 2010). Er zijn verschillende typen fondsen zoals een ■ Beheerfonds, waarbij de financiële middelen toereikend zijn om het beheer uit te voeren; ■ Vermogensfonds, waarbij de renteopbrengsten voor uitbetaling van de vergoedingen worden benut; ■ Revolverend fonds, waarbij laagrenterende leningen worden verstrekt voor investeringen en herstel. Bovengenoemde fondsen zijn geen 'groeimodellen'. Alle drie vergen een hoge financiële inzet van de overheid. In meer verstedelijkte gebieden van Nederland is deze inzet sneller bereikt door het kapitaal dat hier aanwezig. In deze gebieden bestaat eerder de bereidheid om een deel van dit kapitaal in te zetten voor het behoud van het landschap dat juist door deze verstedelijking zichtbaar onder druk staat. In de provincie Groningen wordt een mooi buitengebied eerder als een vanzelfsprekendheid gezien en bestaat er minder animo om bij voorbaat kapitaal weg te zetten voor het beheer van landschapselementen.
6-1
Een RaboStreekrekening wordt geopend door overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties en zij storten (een gedeelte van) de ontvangen rente op de rekening van het gebiedsfonds. Op deze wijze wordt de rekening van het gebiedsfonds gevuld en is sprake van een 'groeimodel'. Omdat in het coalitieakkoord 'streekrekeningen' met name worden genoemd en dit ook voor Groningen mogelijkheden biedt, wordt deze optie voor fondsvorming van het landschap door ons verder uitgewerkt. Rol van de provincie Volgens het rapport 'Het kan in de streek' van het Landschapsmanifest (april 2011) blijkt dat de inzet bij fondsvorming gericht moet zijn op samenwerking tussen publieke en private partijen, waarbij de overheid (provincie) stimuleert, richting geeft en financiële ondersteuning verleent. De streek (gemeente, maatschappelijke organisaties, bedrijven etc.) stelt de kaders, zorgt voor fondsvorming, beheert de financiële middelen en bepaalt waar deze aan besteed worden. De provincie Drenthe heeft een gebiedsfonds dat voor een klein gedeelte in de provincie Groningen ligt; het gebiedsfonds Drentsche Aa. Dit gebiedsfonds biedt in samenwerking met Rabobank Noord-Drenthe en Rabobank Assen-Beilen een RaboStreekrekening aan. In de provincie Groningen is op 9 augustus 2011 de stichting gebiedsfonds Westerkwartier opgericht. Op dit moment bestaat bij ons de verwachting dat in de periode 2012-2015 vergelijkbare initiatieven ontstaan voor de regio Hoogeland en voor de activiteiten van de gebiedscommissie Westerwolde. Het gebiedsfonds Westerkwartier is een private stichting met een eigen bestuur. Het bestuur van het gebiedsfonds beoordeelt projectaanvragen en selecteert per jaar initiatieven die voor financiering in aanmerking komen. De stichting gebiedsfonds Westerkwartier heeft de Rabobank Noordenveld West Groningen bereid gevonden om een RaboStreekrekening aan te bieden voor overheden, bedrijven en organisaties. De RaboStreekrekening is volgens de voorwaarden van de Rabobank een zakelijke rekening courant en vooralsnog niet opengesteld voor particuliere spaarders. Particulieren kunnen natuurlijk wel geld storten op de rekening van het Gebiedsfonds. Voor de gebiedsfondsen Drentsche Aa en Westerkwartier biedt de Rabobank inmiddels een streekrekening aan. Voorgesteld wordt om deel te nemen aan deze gebiedsfondsen door het maximale bedrag van € 5 miljoen op een RaboStreekrekening te zetten. Principe RaboStreekrekening De RaboStreekrekening geeft minimaal een marktconforme rente en alle vrijheid om geld kosteloos op te nemen of te storten. De inleg kan variëren van € 25.000,- tot maximaal € 5 miljoen per deelnemer. De Rabobank doneert - naast de rente die wordt uitgekeerd aan de rekeninghouder aan het gebiedsfonds een bonusbedrag ter grootte van 5% van de uitgekeerde rente. De rekeninghouder kan desgewenst een zelfde gebaar maken door de ontvangen rente of een gedeelte daarvan aan het gebiedsfonds te doneren. Voor het gebiedsfonds is de ontvangen bonus van de Rabobank altijd privaat geld, de gedoneerde rente van de spaarder is privaat of publiek geld, afhankelijk van de gever. Als de stichting zorgt dat zij de status van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) heeft dan is deze donatie fiscaal aftrekbaar voor maatschappelijke organisaties en bedrijven. Streekrekening en Financieringsstatuut Het uitzetten van gelden op een streekrekening valt niet onder de treasuryactiviteiten van de provincie, maar worden gedaan in het kader van de publieke taak. In het Financieringsstatuut is opgenomen dat "deelnemingen, kapitaalbelangen en uitzettingen die worden genomen respectievelijk worden gedaan in het kader van de publieke taak, waarbij bewust risico's worden aanvaard, vallen binnen de kaders van dit statuut". In het Financieringsstatuut zijn regels opgenomen voor de uitvoering van treasuryactiviteiten. Zo is o.a. opgenomen dat de provincie, in het kader van risicospreiding, van de totale belegde gelden niet meer dan 20% bij één financiële onderneming zal worden geplaatst. In het kader van de rechtmatigheidscontrole heeft onze huisaccountant geconcludeerd dat de regels voor treasuryactivitieiten ook van toepassing zijn voor gelden die in het kader van de publieke taak via de Rabobank op een streekrekening worden geplaatst. Om eventuele rechtmatigheidsproblemen in de toekomst te voorkomen wordt daarom voorgesteld om gelden uitgezet via de Rabobank op streekrekeningen niet onder regels voor de uitvoering van treasuryactiviteiten van het Financieringsstatuut te laten vallen en aan u toestemming te vragen om voor deze gelden een uitzondering te maken op het Financieringsstatuut.
6-2
Voorgesteld bestedingskader Organisatiekosten Met de oprichting van een stichting voor een gebiedfonds zijn aanloopkosten gemoeid. Voorgesteld wordt om eenmalig per gebiedsfonds op basis van een onderbouwd bestedingsplan een subsidie te verlenen. Gedacht kan worden aan maximaal € 25.000,- voor organisatie-, promotie- en acquisitiekosten. Donatiekosten De marktconforme rente van een RaboStreekrekening wordt jaarlijks uitgekeerd en was begin dit jaar 2,1%. Dit percentage is variabel en wordt door de Rabobank vastgesteld. Deze 2,1% geeft over € 5 miljoen een rentebedrag van € 105.000,- en wordt, zoals alle inkomsten uit rente, toegevoegd aan de algemene middelen van de provincie Groningen. Voorgesteld wordt om van 2012-2015 per jaar maximaal € 20.000,- te storten in het gebiedsfonds. Dit bedrag wordt afhankelijk gesteld van een meerjarig bestedingsplan zoals verwoord in de jaarstukken van de stichting. Als uit het bestedingsplan een inspanning blijkt voor het behoud en het beheer van provinciale doelen op het gebied van natuur, landschap en cultuurhistorie wordt een donatie aan het gebiedsfonds beschikbaar gesteld. Van het gebiedsfonds wordt verwacht dat de jaarstukken door de stichting ter kennis worden gesteld aan de provincie Groningen. De donatie wordt beschikbaar gesteld uit het budget voor de invoering van gebiedsfondsen en wordt dus niet in mindering gebracht op de rente die naar de algemene middelen vloeit. De Rabobank stort in ieder geval 5% van het rentebedrag op de rekening van het gebiedsfonds. De donatie van de provincie Groningen wordt beschikbaar gesteld onder de voorwaarde dat dit beleid in eerste instantie geldt voor 4 jaar; daarna vindt een evaluatie plaats. Afhankelijk daarvan zal worden nagegaan of de provincie Groningen doorgaat met stortingen in een gebiedsfonds. Personele kosten De benodigde inzet van de provincie bestaat uit het onderzoeken welke financiële constructies mogelijk zijn en al in werking zijn in Nederland. Daarnaast zal, in samenspraak met de regio's, worden gestimuleerd om een streekrekening op te zetten. Het betreft een inzet voor 4 jaar (20122015) bestaande uit 0,3 fte voor het aantrekken van een financieel adviseur c.q. acquisiteur die de gebiedsfondsen kan ondersteunen. De eerste twee jaar 0,5 fte en de laatste twee jaar 0,1 fte. De bekostiging (€ 151.800,-) zal plaatsvinden uit de programmakosten (€ 800.000,-). Behandeling van de betreffende voordracht is op 21 maart 2012 in Provinciale Staten aan de orde geweest. Voorstel Om te komen tot de invoering van gebiedsfondsen ter behoud van het Groninger landschap; 1. Ons de bevoegdheid te geven om een maximale storting te doen van € 5 miljoen uit de algemene middelen op de bij een gebiedsfonds behorende RaboStreekrekening; 2. In te stemmen met het volgende bestedingskader van de reeds via de voorjaarsnota 2011 beschikbaar gestelde € 200.000,- per jaar: eenmalig bij de oprichting van een stichting voor een gebiedfonds een bedrag van maximaal € 25.000 te storten op de rekening van het gebiedsfonds voor organisatie-, promotie- en acquisitiekosten; per jaar op basis van een meerjarig bestedingsplan zoals verwoord in de jaarstukken van de stichting te beoordelen of een bedrag tot maximaal € 20.000,- wordt gedoneerd aan het gebiedsfonds. 3. Het voorgestelde beleid de komende 4 jaar uit te voeren, waarna op basis van een evaluatie wordt besloten of de provincie Groningen doorgaat met stortingen in een gebiedsfonds. 4. De regels voor uitvoering van treasuryactiviteiten opgenomen in het Financieringsstatuut niet van toepassing te verklaren voor gelden die in het kader van de publieke taak via de Rabobank op een streekrekening worden geplaatst.
6-3
Een en ander door het vaststellen van bijgevoegd ontwerp besluit. Groningen, 13 maart 2012. Gedeputeerde Staten van Groningen:
M.J. van den Berg
, voorzitter.
H.J. Bolding
, secretaris.
6-4
Nr.
6/2012
Provinciale Staten van Groningen:
Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 13 maart 2012, nr. 2012-11.623, LGW;
BESLUITEN:
1.
Het college van Gedeputeerde Staten de bevoegdheid te geven om een maximale storting te doen van € 5 miljoen uit de algemene middelen op de bij een gebiedsfonds behorende RaboStreekrekening; 2. In te stemmen met het volgende bestedingskader van de reeds via de Voorjaarsnota 2011 beschikbaar gestelde € 200.000,- per jaar; eenmalig bij de oprichting van een stichting voor een gebiedsfonds een bedrag van maximaal € 25.000 te storten op de rekening van het gebiedsfonds voor organisatie-, promotie- en acquisitiekosten; per jaar op basis van een meerjarig bestedingsplan zoals verwoord in de jaarstukken van de stichting te beoordelen of een bedrag tot maximaal € 20.000,- wordt gedoneerd aan het gebiedsfonds. 3. Het voorgestelde beleid de komende 4 jaar uit te voeren, waarna op basis van een evaluatie wordt besloten of de provincie Groningen doorgaat met stortingen in een gebiedsfonds. 4. De regels voor uitvoering van treasuryactiviteiten opgenomen in het Financieringsstatuut niet van toepassing te verklaren voor gelden die in het kader van de publieke taak via de Rabobank op een streekrekening worden geplaatst. Groningen, Provinciale Staten voornoemd;
, voorzitter.
griffier.
6-5
