Intersectorale mobiliteit Informatie voor werknemers
Deze folder is onderdeel van een drieluik. Er is ook een folder voor wergevers en professionals. Om belemmeringen in kaart te brengen bij intersectorale mobiliteit, zijn in februari 2006 twaalf pilots intersectorale mobiliteit gestart. Na ruim een jaar zijn deze projecten afgerond. Bureau Astri heeft medio 2006 van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de opdracht gekregen om de pilots intersectorale mobiliteit te evalueren. Eind november 2007 heeft Bureau Astri het evaluatie-onderzoek afgerond en het rapport met drie praktische handreikingen aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aangeboden. In het Astri-rapport ‘Loopbanen zonder grenzen. Eindevaluatie projecten intersectorale mobiliteit een toekomstverkenning’ staat in de bijlage een overzicht van de twaalf pilots vermeld. De praktische lessen die uit de ervaringen in de pilots zijn getrokken zijn opgenomen in een drietal handreikingen, met daarin een verwijzing naar diverse hulpmiddelen uit de pilots. Informatie over het Astri-rapport en de drie handreikingen voor respectievelijk werknemers, werkgevers en professionals kunt u vinden op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid – www.szw.nl.
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
3
Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of branche waar men ooit de loopbaan is begonnen. Eens een timmerman, altijd een timmerman. Het overstappen naar een baan in een andere sector of branche kan echter veel voordelen met zich meebrengen. Steeds meer werknemers ontdekken dit in de praktijk. We noemen dit ‘intersectorale mobiliteit’. Waarom zou ik willen overstappen naar een baan in een andere sector? Een aantrekkelijk CV voor werkgevers Een overstap naar een baan in een andere sector laat zien dat u risico’s durft te nemen en flexibel bent. Bovendien doet u veel ervaring op. Het zorgt ervoor dat u breed inzetbaar bent. Dit laatste noemen we ook wel ‘employability’. Een CV met (meerdere) baanwisselingen maakt u tot een aantrekkelijke kandidaat voor werkgevers. Hiermee vergroot u uw kansen op werkzekerheid voor de toekomst. De werknemer van de nabije toekomst moet zijn weerbaarheid vergroten. Hij moet zich voorbereiden op meer baanwisselingen en kan alleen in noodgevallen terugvallen op sociale voorzieningen. (Hoogleraar Arbeidsmarktbeleid).
4
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
Behoefte aan een nieuwe uitdaging Wordt u wel eens onrustig bij de gedachte dat u tot uw pensioen in dezelfde baan moet blijven werken? Denkt u wel eens na over een andere baan? Of verandert de sfeer in uw bedrijf en de branche zodanig dat u zich er niet meer thuis voelt? Ook dan biedt de overstap naar een baan in een andere sector uitkomst: nieuwe uitdagingen en ontplooiingsmogelijkheden. Mijn vrouw heeft een sleutelrol gespeeld: zij hield mij een spiegel voor hoe ik me voelde als ik thuiskwam van mijn werk. Ik voelde me niet gelukkig. Ik wilde niet nadenken over de lange termijn. (Voormalig offsetdrukker die de overstap naar een eigen onderneming in de bouwnijverheid heeft gemaakt)
Kiezen voor uw ‘droombaan’ Heeft u niet bewust gekozen voor uw huidige baan, maar bent u (door omstandigheden) hierin terecht gekomen? Zo ja, kunt u in uw huidige werk dan wel voldoende uw ei kwijt? Of bent u het liefst zo snel mogelijk weer thuis? Wat is eigenlijk de baan waar u als kind al van droomde? Een overstap naar een ‘droombaan’ in een andere sector kan zorgen voor meer werkplezier. Want wat is nu mooier dan het werk uitoefenen waar u voor de volle honderd procent achter kunt staan? Je moet plezier hebben in je werk en dat was bij mij echt ver te zoeken. Ik was naast mijn werk thuis veel bezig met mijn kooikarpers, mijn grote hobby. Dat vind ik gewoon zo leuk en interessant dat ik dacht waarom zou ik daar niet wat in gaan zoeken? Wat is nu leuker dan van je hobby gewoon je werk maken? (Voormalig schilder die de overstap naar een baan als verkoper van kooikarpers heeft gemaakt)
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
5
Dieptepunt wordt hoogtepunt Stel, door een reorganisatie dreigt u uw baan te verliezen. De kansen op een nieuwe baan in dezelfde sector zijn beperkt. Ook dan kan het uitkomst bieden om over de grenzen van de sector heen te kijken. Wellicht met ondersteuning van uw werkgever. Het dieptepunt in uw carrière kan zo uitgroeien tot een hoogtepunt. Na achttien jaar trouwe dienst kwam hij als drukker op straat te staan. Ziek was hij ervan. Maar wat nu? Tegen de 50, genoeg van werken aan de pers. Met de hulp van de eigen brancheorganisatie zette hij de stap naar een baan in een andere sector. Iets wat hij achteraf veel eerder had moeten doen. (Voormalig drukker die de overstap naar een baan in de buitendienst van een gemeente heeft gemaakt)
Niet arbeidsongeschikt, maar een nieuwe loopbaan Meldt u zich af en toe ziek omdat het werk dat u doet te zwaar is? Voor mensen die moeite hebben met de lichamelijke of psychische belasting van hun beroep, kan een baan in een andere sector uitkomst bieden. Een andere werkbelasting biedt nieuwe perspectieven. Het kan bijdragen aan vermindering van gezondheidsklachten die door het werk zijn veroorzaakt. Waar eerst arbeidsongeschiktheid dreigde, wordt nu een nieuwe loopbaan zichtbaar. Het mooie van deze nieuwe baan is dat ik op mijn leeftijd nog zoveel nieuws kan leren. Ik vind het prachtig en sta versteld van wat ik kan. Dat had ik nooit gedacht! Ik raad iedereen aan die van baan moet veranderen deze nieuwe kans aan te grijpen. (Voormalig administratief medewerker in een metaalbedrijf die de overstap naar een baan als boekhouder in de voedingsmiddelenindustrie heeft gemaakt)
6
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
Is het voor mij ook haalbaar? Werknemers denken vaak te snel dat een overstap naar een baan in een andere sector voor hen niet haalbaar is. Twijfels over het eigen opleidingsniveau, het arbeidsverleden, de leeftijd en arbeidsvoorwaarden werpen vaak een drempel op. De praktijk laat echter zien dat deze twijfels niet altijd terecht zijn. Indien werknemers bekend zijn met de mogelijkheden, blijkt de drempel ineens een stuk lager te zijn. Ik heb geen passende opleiding…… Voor een nieuwe functie is het niet altijd noodzakelijk om een passende opleiding te hebben. Mocht het toch nodig zijn om een opleiding te volgen, dan kan een opleiding worden gekozen die afgestemd is op uw niveau. Leren wordt dan weer een haalbare uitdaging! Belangrijk is dat werknemers representatief zijn, onderhandelingsvaardigheden hebben en vaardig zijn met cliënten. Het ontbreken van de juiste diploma’s is geen probleem, wel van belang is het inzicht hebben in de cliëntengroep. (Werkgever van een zorginstelling)
Ik werk al te lang in deze sector en ben voor werkgevers te oud…… In veel sectoren is momenteel sprake van krapte op de arbeidsmarkt. Werkgevers hebben behoefte aan personeel. Uit de praktijk blijkt dat werkgevers motivatie belangrijker vinden dan achtergrond of leeftijd. Aan u dus de taak om ze te overtuigen van uw kwaliteiten! Ik had de indruk dat hij zijn enthousiasme kon waarmaken, hij had een sportieve achtergrond en inzicht in het beroep. Hij was zelf bereid om onderaan te beginnen, daarmee haal je potentieel binnen. (Werkgever van een revalidatiecentrum die een voormalig drukker heeft aangenomen)
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
7
Mijn inkomen en arbeidsvoorwaarden zijn nu goed…… Een vraag waar u wellicht mee zit is of u bij een overstap er financieel op achteruit gaat. En wat betekent het voor uw arbeidsvoorwaarden? De kans is aanwezig dat u bij aanvang moet ‘ínleveren’. Dit dient u echter wel af te zetten tegen wat u er voor terug krijgt. Plezier in het werk en leuke collega’s zijn wellicht belangrijker dan geld! Daarnaast vergroot u door het overstappen naar een andere sector uw werkzekerheid voor de toekomst. Op de langere termijn is de kans dus groot dat u er financieel op vooruit gaat! Arbeidsplezier vond ik op een gegeven moment zwaarder wegen dan het loon.Toen na overleg met mijn man bleek dat het financieel haalbaar was, heb ik ondanks een lager salaris toch de stap genomen. (Voormalig organisatieadviseur die de overstap naar een baan als lerares in het basisonderwijs heeft gemaakt)
8
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
Wat moet ik doen? Stap 1: Bedenk wat u echt wilt gaan doen en waar u goed in bent • Vraag familie en vrienden wat zij uw goede eigenschappen vinden; • Zoek uw droombaan in bestaande vacatures in de krant of op internet; • Neem contact op met een loopbaanadviseur (bijvoorbeeld via uw brancheorganisatie of vakbond) of doe een test op internet om uw capaciteiten in kaart te brengen (zie onder ‘meer informatie’). Stap 2: Bedenk of uw wensen ook haalbaar zijn • Zet de voor en nadelen op een rij. Denk bijvoorbeeld aan werkplezier, toekomstige werkzekerheid, arbeidsvoorwaarden, etc.; • Bespreek deze met derden. Stap 3: Bedenk op welk moment u uw werkgever wilt inlichten • Denkt u dat uw werkgever mee wil werken als u van baan wilt veranderen? Vraag hem dan om advies; • Weet u niet of uw werkgever mee wil werken? Bespreek dan met derden (bijvoorbeeld met een loopbaanadviseur) hoe en op welk moment u dit aankaart bij uw werkgever. Stap 4: Zet op papier wat nodig is om uw doel te bereiken: denk in kleine stappen • Een loopbaancoach en uw werkgever kunnen u hierbij ondersteunen; • Denk vooral ook aan uw eigen netwerk: wie zou iets voor u kunnen betekenen? Wie heeft contacten in welke branche, van welke vacatures zijn zij op de hoogte etc.. Stap 5: Start met de voorbereidingen • Zorg dat u de juiste diploma’s heeft / verzilver ervaringen die u heeft opgedaan in uw werk of daarbuiten (bijvoorbeeld als bestuurslid van een sportclub) in de vorm van een diploma. Met een mooi woord heet dit Elders Verworven Competenties (EVC).
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
9
Op deze manier heeft een nieuwe werkgever goed zicht op uw vaardigheden en kwaliteiten; • Ga aan de slag met de benodigde vaardigheden (solliciteren, netwerken etc); • Volg een snuffelstage of regel een meeloopdag: oriënteer u op bedrijven bij u in de omgeving; • Blijf positief denken en handelen. Stap 6: Zoek contact met mogelijke werkgevers • Maak gebruik van uw netwerk: laat u zien en horen, dat werkt; • Bedenk dat motivatie, interesse en enthousiasme voor veel werkgevers belangrijker is dan een passende opleiding of leeftijd; • Werknemers die bereid zijn onderaan te beginnen hebben een streepje voor; • Zie het als een nieuwe start en geniet van alle zaken die dat met zich meebrengt.
10
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
Meer informatie? Wilt u weten of u goed op uw plek zit in uw huidige baan? • ‘Flow zelftest’ www.optimaal-talent.nl; • ‘Test je eigen koers’ www.dagvanjeeigenkoers.nl; • ‘Zelftest zingeving en duurzame inzetbaarheid’ www.leeftijdophetwerk.nl, ga naar ‘Praktijkvoorbeelden’, ‘Loopbaanadvies’. Wilt u uw competenties en vaardigheden in kaart brengen? • Voor ‘Competentiescan’, Çarrieretest’ en ‘IQ-test’ www.intermediair.nl ga naar ‘Praktijkvoorbeelden’, ‘Loopbaanadvies’. Wilt u uw vaardigheden en kwaliteiten verzilveren in de vorm van EVC? • Kijk op de website van het Kenniscentrum EVC www.kenniscentrumevc.nl. Wilt u zich goed voorbereiden op een overstap? • Kijk op www.leeftijdophetwerk.nl ga naar ‘Praktijkvoorbeelden’, ‘Loopbaanadvies’. Woont u in de provincie Overijssel? • Kijkt de website van Overijssel in Progress www.overijssel-in-progress.nl. Wilt u meer weten over mogelijkheden vanuit de sector bouw & infra? • Kijk op www.loopbaantrajectbouw.nl of www.leeftijdgeenpunt.nl en ga naar het ’Individueel toekomstplan’. Wilt u meer weten over mogelijkheden vanuit de grafimedia? • Kijk op www.goc.nl.
I N T E R S E C TO R A L E M O B I L I T E I T
11
Postbus 90801 2509 LV Den Haag Nummer 165 Januari 2008 Gratis uitgave
