www.ambiq.nl
Integraal samenwerkingsproject Tactus – Ambiq (2010-2012)
Februari 2012
Inhoud Geschiedenis samenwerking Ambiq-Tactus Uitgangspunten Uitwerking Plannen 2012 e.v. Werkzame elementen Vragen
Geschiedenis Begin 2010 Medio 2010 Vanaf sept ‘10 Oktober 2010 2011 2011 Medio 2011 Medio 2011 Najaar 2011 2012
Eerste verkennende gesprekken Start project Nulmeting met SumID-Q Training gedragswetenschappers en managers, training taakhouders Inzetten psycho-educatie op alle groepen Formaliseren samenwerking in Samenwerkingsovereenkomst RvB’s Start uitgifte nieuwsbrief Start project Drenthe Opzetten ondersteuningsstructuur taakhouders Ontwikkelen gezamenlijk behandelaanbod, borgen samenwerking toekomst
Visie en uitgangspunten
Doelen middelenbeleid Reduceren aantal problematische gebruikende cliënten Leidraad m.b.t. middelengebruik Eenduidigheid en kwaliteit van zorg Integrale aanpak van cliënten met LVB en problematisch middelengebruik
Doelgroepen Cliënten Ambiq: – Kinderen en jongeren (12+, 12-) – Volwassenen – Ouders/systeem Medewerkers Ambiq - Groepsleiders - Taakhouders - Gedragswetenschappers en managers
Definitie middelen
Alle middelen die verslavingsproblematiek kunnen veroorzaken, bijv. alcohol, drugs, medicatie, seks, gokken, games en internet.
Visie Middelengebruik is geen contra-indicatie Middelenafhankelijkheid is wel contra-indicatie • Bieden van gezonde en veilige omgeving • Voorkomen dat middelengebruik belemmerend werkt in behandeling • Zowel preventie, (vroeg)signalering, begeleiding en behandeling • Passend traject inzetten bij middelengebruik
Uitgangspunten middelenbeleid
Middelengebruik mag niet leiden tot verstoring van de behandeling Middelengebruik moet ontmoedigd worden Een drugsvrije organisatie is een illusie
Uitgangspunten middelenbeleid (2) Verslaving is een complex samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren.
Dit vraagt op gebied van middelenbeleid een uitwerking op de pijlers: – Middel – Mens – Milieu
Een greep uit de te beantwoorden vragen bij het opstellen van middelenbeleid Hoe gaan we bij jeugd de beginleeftijd van gebruik proberen uit te stellen? Hoe gaan we niet-gebruik stimuleren en belonen? Hoe kunnen we problematisch gebruik signaleren om hier in een vroeg stadium aandacht aan te besteden? Is onder invloed zijn toegestaan? Wanneer mag een cliënt niet op de groep komen in verband met alcohol- en drugsgebruik? Zijn er criteria? Welke? Is het beleid ook gericht op middelengebruik buiten de instelling, ook als het niet merkbaar is binnen de instelling? Of is het beleid vooral gericht op problematisch gedrag? Gelden voor de cliënten dezelfde regels als voor de begeleiders?
Werkzame factor 1: Verbinden van good practises
Kern integrale aanpak middelengebruik Binnen een integrale aanpak zijn de volgende elementen op efficiënte wijze aan elkaar verbonden: Goed onderbouwd middelenbeleid Trainingsprogramma medewerkers Structurele voorlichting aan jongeren en ouders Vroegtijdige signalering Passende begeleiding bij signalering gebruik Laagdrempelig behandelaanbod voor probleemgebruikers Effectonderzoek
Structurele aanpak volgens stoplichtmodel Groen: niet-gebruiker, wel risicogroep Oranje: experimenteel tot risicovol gebruik Rood: problematisch middelengebruik tot middelenafhankelijkheid
Visie op middelengebruik Integraal middelenbeleid
Preventie Niet-gebruik aanmoedigen door vergroten kennis en vaardigheden Voorlichting aan jongeren
Ouderbijeenkomsten
Selectieve preventie
Behandeling
Signaleren en begeleiden experimenteer gebruik
Signaleren en begeleiden problematisch gebruik
Signaleren misbruik en toeleiden naar behandeling
Voorlichting op maat
Deskundigheidsbevordering medewerkers
Behandelaanbod
Op basis van: Open en Alert, handboek implementatie
2010: start en nulmeting Startbijeenkomst Training gedragswetenschappers en managers Training taakhouders Nulmeting met SumID-Q
Werkzame factor 2: werken op basis van co-productie Aanbieden train-de-trainers Gezamenlijk uitvoeren preventieve activiteiten (taakhouder + preventiewerker) Gelijkelijk inzetten en investeren waar je allebei profiteert
Rol taakhouder in beleidsuitvoering Ambassadeur van het project Elke groep eigen taakhouder Aanspreekpunt voor medewerkers team Zorgt dat er blijvend aandacht is voor middelengebruik Zorgt dat er een duidelijke structuur is Zorgt dat (nieuwe) medewerkers (bij)geschoold worden Signaleren Weten wat er speelt op de werkvloer Komen 2 keer per jaar bij elkaar (intervisie) Onderhouden contact met contactpersoon verslavingszorg Organiseren voorlichtings- en ouderbijeenkomsten
Opdracht medewerkers Tactus Afdelings- en regio-overstijgend werken Preventiewerker en hulpverlener werken als duo Uitvoerdersoverleggen (intervisie) op organisatieniveau (2 keer per jaar)
Speerpunt 2011: psycho-educatie
Alle groepen zijn benaderd Taakhouder en preventiewerker bereiden voorlichting-op-maat voor Flexibele inzet uren: soms ook consultatie op casusniveau of deskundigheidsbevordering
Continueren en inbedden beleid: speerpunt 2012 Clustermanager en gedragswetenschapper plus 2 taakhouders vormen projectgroep Zij bespreken min. 2 keer per jaar ontwikkelingen en zijn verantwoordelijk voor: – Beleid blijvend onder de aandacht brengen en PCK actueel houden – Deskundigheidsbevordering – Structurele samenwerking verslavingszorg
Continueren en inbedden beleid (2) Stuurgroep Ambiq-Tactus Interne projectgroepen Overijssel en projectgroep Drenthe (consultatie Tactus) V.a. 2012 interne projectleider Ambiq Ondersteuningsstructuur taakhouders: intervisiebijeenkomsten en training nieuwe taakhouders
Jaarplan 2012: geplande activiteiten Training nieuwe taakhouders (6 en 20 maart 2012) Inzetten ontwikkelde voorlichtingskoffer ambulante zorg Uitwerken psycho-educatie gezinshuizen, systemische aanpak Psycho-educatie overige groepen
Jaarplan 2012: geplande activiteiten (2) Ontwikkelen gezamenlijk behandelaanbod (business case) Voltooiing beschrijving middelenbeleid Ambiq Intervisie taakhouders Verbinding projecten Overijssel en Drenthe Verbinding middelenbeleid en project E-hulp Ambiq (online hulpverlening) Hoe verder na 2012?
Voorbeeld uitwerking middelenbeleid
Stroomschema’s (in intern handboek kwaliteit PCK) Afgeleid van middelenbeleid Praktische handvatten voor medewerkers Inhoud: – Labelen jongere en systeem (met SumID-Q en stoplichtmodel) – Werkwijze jongere met label rood – Werkwijze jongere met label oranje – Werkwijze jongere met label groen – Werkwijze systeem met label rood/oranje – Werkwijze systeem met label groen – Werkwijze middelen op groepen – Werkwijze vermoedens van dealen
Do’s en dont’s Wel doen: - Gebruik maken van evidence-based en best practise methoden - Alle lagen van de organisaties betrekken - Alle onderdelen van de integrale aanpak efficiënt verbinden - Werken aan gezamenlijk doel en belang - Blijven (door)ontwikkelen
Niet doen: - Denken dat je de wijsheid in pacht hebt - Beleid van hogerhand opleggen of juist zoeken naar 100% draagvlak (is er niet) - Te snel gaan/ te weinig aandacht voor inbedding (veranderproces kost tijd)
Conclusie Een integrale aanpak vergt een structurele visie en investering op preventie, behandeling en beleid, die wordt uitgewerkt en doorgevoerd met en door alle lagen van de organisatie. Expertise-uitwisseling en samenwerking tussen LVB en verslavingszorg zijn hierin onmisbaar.
Bedankt voor jullie aandacht! Rianca den Ouden, Projectleider LVB Tactus, afdeling Zorgontwikkeling
Frank Nijhuis Programmaleider innovatie en kwaliteit Ambiq
T 06-10766203 E
[email protected]
T 06-14527867 E
[email protected]
