Inleiding Geachte leden,
Begin juli 2012 hebben we in het D&Amuseum de kaap gerond van de eerste 1.000 bezoekers dit jaar. Ongeveer een kwart zijn individuele bezoekers, de anderen namen deel aan één van de (toen) 40 gidsbeurten. Dit aantal is intussen al aardig opgelopen. De vakantiemaanden zijn wat bezoeken betreft doorgaans een vrij rustige periode. Dat belet evenwel niet dat er bij ons achter de schermen flink is doorgewerkt en hoe. Het is me dan ook een genoegen om al de medewerkers die een steentje hebben bijgedragen in de verschillende « dossiers » in naam van het bestuur van harte te danken voor hun inzet. Er staat bovendien nog heel wat op stapel, zowel binnen als buiten de museummuren. U leest er meer over in deze nieuwsbrief, maar eerst gaan we chronologisch gezien even een kijkje nemen bij onze noorderburen. Francis Huijbrechts Conservator/secretaris
1
Heropening B&D Museum Rotterdam Er werd reeds kort naar verwezen in onze vorige nieuwsbrief, maar op 7 juni 2012 was het dan zover. Met gepaste trots werd het volledig vernieuwde Belasting & Douane Museum in Rotterdam heropend. Het was voor directeur Frans Fox en zijn team natuurlijk een erg drukke dag en dat na een maandenlange en hectische voorbereiding. De vele genodigden werden aan de Parklaan alvast stijlvol verwelkomd door de harmonie.
Het D&Amuseum was tijdens de plechtige opening – met het nodige vuurwerk, spijs en drank – vertegenwoordigd door penningmeester Marlies Van Tichelen en conservator Francis Huijbrechts. Vanwege de International Association of Customs/Tax Museums was President Henri Nimax en Jean-Pierre Reuter uit Luxemburg overgekomen. De vele gasten moesten overigens in twee shiften worden verdeeld. Voor de middag ging het ondermeer om allerlei instanties en personen die betrokken waren bij het grootschalige renovatieproject. In de namiddag waren de erfgoedpartners uit de regio Rotterdam aan de beurt.
2
Staatssecretaris Frans Weekers van Financiën opende officieel het vernieuwde Belasting & Douane Museum. Hij gaf tijdens zijn toespraak overigens aan dat hij de presentatie reeds had uitgetest op zijn eigen kroost en blijkbaar met succes.
Het museum te Rotterdam werd in 1937 opgericht in het kader van de Rijksbelastingacademie. In de meidagen van 1940 viel de oorspronkelijke locatie en de collectie echter ten prooi aan Duitse bommen. Sinds 1948 is het museum gevestigd in twee herenhuizen uit het begin van de 20ste eeuw aan de statige Parklaan. Deze panden zijn thans, onder regie van de Rijksgebouwendienst, in twee jaar tijd grondig gemoderniseerd. Dit resulteerde in een sterk aangepaste infrastructuur voor bezoekers: nieuwe toegang, nieuw sanitair, een betere garderobe, een eigentijds ingericht museumcafé en – niet te vergeten - een mooie tuin in hartje Rotterdam. Verder kreeg het museum een compleet nieuwe dakconstructie, klimaatregeling en beveiliging. Het beschikt nu tevens over een grote educatieruimte voor klassengroepen en workshops. De inrichting van de vaste presentatie is vormgegeven door Bureau Tjep uit Amsterdam. De verhaallijn is thematisch met als hoofdthema ‘Rechtvaardigheid en vertrouwen’. De bezoeker, de belastingbetaler dus, staat centraal en krijgt antwoord op tal van vragen. Met grote stappen door de geschiedenis leert de bezoeker waarom er belasting betaald wordt, maar ook waarom men dat soms niet wilde doen en hoe men er onderuit probeerde te komen. Moderne presentatietechnieken ondersteunen het verhaal rond de museumobjecten.
3
*Het Toverplafond geeft een impressie van de reden waarom er belastingen worden betaald.
4
Het werd zoals verwacht een wow-ervaring toen we de nieuwe opstelling konden bekijken, maar we hadden kort van tevoren al even naar adem moet snakken toen de bevoegde staatssecretaris het totaalbedrag van de ingrijpende vernieuwingsoperatie vermeldde in zijn openingstoespraak.
Kortom, onze vrienden in Rotterdam beschikken over een ronduit indrukwekkend museum, een rijke en gevarieerde collectie en heel wat inzet, kennis en ervaring. Deze herinrichting kan alleen maar een nieuw, glansrijk hoofdstuk worden in hun succesverhaal en het is hen allen van harte gegund. Meer info op http://www.bdmuseum.nl Tekst en foto’s: Francis Huijbrechts
5
Documentatiecentrum Een belangrijke prioriteit dit werkingsjaar was de ontruiming van het Documentatiecentrum aan de Tavernierskaai. De plannen voor de ingrijpende herinrichting van de Scheldekaaien maakten een verhuis immers noodzakelijk. De tweede op amper twee jaar tijd.
Men at work: van bij het ochtendgloren inladen aan de Tavernierkaai
De archiefbescheiden werden geleidelijk ingepakt door de vrijwilligers van de Werkgroep DC (Willy Boden, Eric De Keyzer, Cyriel Inghels) en de stafmedewerkers (Marlies Van Tichelen, Dimitri Van Looy, Els Van Lemmens, ...). De verhuis zelf werd begin augustus 2012 doorgevoerd. Naargelang hun aard werden de archiefstukken overgebracht naar niveau -2 in het Financiecentrum Noordster aan de Ellermanstraat of de archiefruimte aan de Spitsenstraat. Alles is nu ter plaatse, maar moet uiteraard weer worden uitgepakt en een geregistreerde plaats krijgen. Een hele klus. Deze omvangrijke operatie, met de verhuis van vele honderden archiefdozen en heel wat meubilair, werd overigens ondersteund door de Stafdienst Logistiek van de FOD Financiën.
6
Ook Willy Boden was als coördinator van het DC ter plaatse om een en ander bij het afladen in de Spitsenstraat in goede banen te leiden.
Tekst en foto’s: Francis Huijbrechts
7
Museumruimte In de vaste opstelling konden er de afgelopen weken eveneens enkele karweien worden uitgevoerd. Onze Technische Ploeg (Jos Geeraerts en Jean Vets) heeft aldus het veiligheidsglas en de vloerplaten aangebracht in de modules. Stap voor stap komen we ook daar tot het resultaat dat werd vooropgesteld door de DOE-groep. Eind september ontvangen we er overigens de delegaties van de 20ste conferentie van de International Association of Customs and Tax Museums. Dit gegeven zal dit jaar een samenwerking zijn tussen het D&Amuseum en het Belasting & Douane Museum. Het biedt ondermeer de gelegenheid om de recente en ingrijpende vernieuwingen in de musea in Antwerpen en Rotterdam onder de loep te nemen. Beide vernieuwingprojecten zijn overigens nauwelijks met elkaar te vergelijken. De miljoenen euro’s die werden besteed aan de verbouwing en herinrichting in een instituut als het Rotterdamse museum liggen ver buiten het bereik van de meeste IACMleden. Mogelijk kunnen de delegaties van de meer bescheiden musea zich koesteren aan de uitstraling van het B&D Museum en ook iets opsteken van de manier waarop wij de vele uitdagingen hebben aangepakt met veel beperkter middelen.
Tekst: Francis Huijbrechts
8
Reddingsoperatie Een bekommernis voor het bestuur, is het lot van de collectiestukken die buiten stonden opgesteld aan het voormalige D.A.-centrum aan het Kattendijkdok. Bij de verhuis waren die uit de boot gevallen. Met de hulp van onze vrienden van vzw Maritiem & Logistiek Erfgoed kon eerst het « aubette » worden opgehaald. Onder leiding van conservator Johan Eeckelaert wordt er intussen een grondige restauratie doorgevoerd in het atelier aan de Depretstraat. Omwille van hun logistieke inbreng en het kostenplaatje van de restauratie is het logisch dat het aubette onder bepaalde voorwaarden voor onbepaalde duur aan Maritiem & Logistiek Erfgoed in bruikleen wordt gegeven.
*Een beeld van de ontmanteling van het aubette als eerste fase van de restauratie. Al snel bleek dat nogal wat van het houtwerk zal vervangen moeten worden.
9
*We konden voor het ophalen van de slagbomen aan het Kattendijkdok gelukkig beroep doen op het zware materiaal (vrachtwagen met kraan) van het gemeentebestuur van Sint-Gillis.
Na bemiddeling door Eric De Keyzer kon er tevens een geschikte bestemming worden gegeven aan de twee slagbomen i.s.m. het gemeentebestuur van Sint-Gillis-Waas. Ze zijn oorspronkelijk afkomstig van grenskantoren in West-Vlaanderen en stonden eveneens vele jaren in weer en wind aan het directiegebouw in Antwerpen. Het is dus niet verwonderlijk dat ook deze twee stukken aan een grondige opknapbeurt toe zijn. Alvast een van de slagbomen zal in de vorm van een bruikleen worden opgenomen in een bezoekerscentrum, waar men ondermeer verwijst naar het grensverleden in het Waasland.
10
Eveneens gevrijwaard zijn het stuk historische grenspaal uit de 18de eeuw, afkomstig van het Land van Overmaas, en het grafmonument van de vermoorde douanier Van Schauwbroeck, bestuurder van de Verbroedering, uit het begin van de 20ste eeuw. Het was trouwens een hele toer om dit laatste object naar ons depot te krijgen. Het gaat immers om vier blokken in natuursteen die elk vele honderden kilo’s wegen. Voor het grafmonument wordt intussen een gepaste locatie gezocht.
Tekst: Francis Huijbrechts
11
Open Monumentendag Brûly
Foto’s: Patrick Beroudiaux en Ilse De Witte
12
In het oude douanekantoor van Brûly liep er een tijdelijke tentoonstelling « De douane van gisteren, vandaag en morgen » van 9 tot en met 30 september 2012. Ze werd gerealiseerd door het « Syndicat d’Initiative du Pays des Brûlys des Rièzes et des Sarts » samen met de Stad Couvin en de Mairie van Gué d’Hossus. Ook de Franse en de Belgische douane, het Museum van de douane van Hestrud (1) de « Cercle d’Histoire du Plateau de Rocroi » en privé-verzamelaar de heer Rauch hebben daaraan meegewerkt. Tijdens de Open Monumentendag, op 9 september, werden er nog eens extra voorstellingen gegeven door onze collega’s. Zo kwam u meer te weten over hoe je namaak kan herkennen, de drughonden met hun geleiders zetten hun beste beentje voor en ook het scanteam was van de partij . Ook het Nationaal Museum van Douane en Accijnzen werkte mee en leende tal van voorwerpen uit. De douaniers maakten in deze grensstreek een belangrijk deel van het plaatselijke leven uit en het is niet omdat de grenzen gesloten zijn, dat de mensen ons daar vergeten zijn. Zo herstelde Het « Syndicat d’Initiative du Pays des Brûlys des Rièzes et des Sarts » verschillende oude « Aubettes » van de douane en ze stelde drie mooie wandelingen samen in de streek van Couvin en Gué d’Hossus. De routes « La tournée des aubettes», « La tournée des contrebandiers » en nu « La tournée du Gabelou » zijn voorzien van tweetalige panelen met uitleg over de douane, de smokkelaars, enz. Zeker eens doen en laat de collega’s van het D&Amuseum weten hoe jullie de trip ervaren hebben. Meer inlichtingen vindt u op volgende websites: 1: http://cafemuseedeladouane.fr 2: http://www.couvin.be/ma-commune/ 3: http://www.valleesdeseauxvives.be/nl/ 4:
[email protected]
Tekst: Pierre De Borggraef, D&A-Controle te Beauraing
13
Kapellen
Danny Maes, lid van het Nationaal D&Amuseum, ontpopte zich als een boeiende verteller
De gemeente Kapellen in samenwerking met de dienst Welzijn van FOD Financiën en het Nationaal Museum van Douane en Accijnzen vzw zetten voor Open Monumentendag zondag de deuren open van het OPF Dennenburg. Verschillende gidsen van de dienst Toerisme Kapellen gaven rondleidingen in en rond het kasteel. Er was eerst voorzien dat ze om het uur een gidsbeurt zouden verzorgen, maar de opkomst van kijklustigen was zo groot dat ze
14
van 10.00u tot 18.00u steeds vertrokken zodra ze een groepje van 20 mensen telden. Zij besteedden vooral aandacht aan de geschiedenis van het kasteel en het domein. Aan de hand van een kleine « display » opgesteld door Marlies Van Tichelen, coördinator van de D&Amuseum-werkgroep « Depot”, ontpopte directeur a.i. Danny Maes (dienst Geschillen te Antwerpen) zich als een boeiende verteller. Hij had het over de douaneschool die er gevestigd was van 1952 tot 1972 en de functie van het OPF-Dennenburg nu. Ik, als coördinator van de werkgroep « Communicatie”, maakte uiteraard van de gelegenheid gebruik om het gloednieuwe museum in het Financiecentrum « De Noordster » te promoten. Op de eerste verdieping kon men ook nog genieten van de fototentoonstelling « Incredible India » van collega Marc De Schutter. Verder bracht het Brasschaatse Mandolineorkest twee optredens en de dienst Woord en Muziek van de Academie voerde korte stukjes op. Een aantal kinderen liep zelfs rond in kasteelkledij (+/-1900) om de historische sfeer van het kasteel helemaal kracht bij te zetten. Ook het vaste personeel van het OPF-Dennenburg deed een extra duit in het zakje. Zij verzorgden in de voormiddag een formule koffie of thee met een broodje en tijdens de namiddag kreeg men een gebakje bij een warme drank. Al deze inzet werd voor meer dan 200% beloond, want het bezoekersaantal liep vlotjes in de honderden en allen keerden meer dan tevreden terug naar huis.
Tekst en foto: Ann van Puymbroeck
15
Tersluiks Tegen het ter perse gaan van dit nummer van onze nieuwsbrief is het project Tersluiks in de laatste fase gekomen, na 3,5 jaar voorbereiding. Nadat het ontwerp, de A, B en C-teksten de revue zijn gepasseerd, hebben we in het depot de vrij omvangrijke bruikleen vanuit het D&Amuseum uitgewerkt. Een 35-tal stukken uit onze collectie werden door de collega’s van Hasselt naar Nederland overgebracht. Waarvoor dank. Vervolgens werd Tersluiks op een drietal dagen tijd opgebouwd in het Nationaal Jenevermuseum, gevestigd in een voormalige branderij aan de Lange Haven in Schiedam.
16
De tentoonstelling over sluikstokers en alcoholsmokkelaars en de bestrijding daarvan gaat tot voorjaar 2014 op reis door België en Nederland. Het officiële startschot wordt gegeven in Schiedam op 15 september 2012. Daarop strijkt ze neer in het Nationaal Jenevermuseum te Hasselt. Bij ons zal ze te zien zijn in het najaar van 2013. Daarna zijn het Elsmuseum te Beek en het Nationaal Likeur & Fris Museum in Hilvarenbeek aan de beurt. « Tersluiks, alcoholsmokkel en sluikstokerij in de Lage Landen » is het resultaat van een samenwerking van velen. Medewerkers van de vijf reeds vermelde museale partners uit Vlaanderen en Nederland stortten zich vol enthousiasme op de materie. Verschillende kranten-, foto- en andere archieven werden uitgeplozen, tientallen secundaire bronnen werden geraadpleegd, voormalige douaniers en accijnsambtenaren werden geïnterviewd en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Heel wat van dit interessante materiaal werd verwerkt in de tentoonstelling en het bijhorende boek. Voor de publicatie werden er bijdragen geschreven door vier auteurs: Eric Van Schoonenberghe, Paul Spapens, Peter Zwaal en Michaël Van Giel. Aangezien het eerste contact vanuit het Nationaal Jenevermuseum in Hasselt met ons werd gelegd toen Michel nog voorzitter was van onze vzw is hij van in het begin bij het project betrokken. In zijn artikel behandelt hij ondermeer de motieven voor en het wettelijk kader van de accijnzen op alcohol vanuit de Belgische overheid. Daarna volgt de evolutie van geheimstook en alcoholsmokkel in ons land en in het kader van de Benelux en de Europese eenmaking. De andere artikels behandelen de verificatietechnieken sinds het instellen van accijns op brandewijn in de 15de eeuw, de grensoverschrijdende betrokkenheid van smokkelaars en sluikstokers en de aanpak van de illegale distilleerders in Nederland. We bieden dit fraai afgewerkte boekwerk aan voor € 24 in onze museumwinkel. In een volgende nieuwsbrief komen we zeker nog terug op dit boeiende project.
Davy Jacobs/Francis Huijbrechts
17
Rik Sohier is niet meer… 1 april 1924 – 4 juli 2012
Rik Sohier (uiterst links), onze gastheer in het Musée de la vie frontalière
18
“De dienst in de brigades” De douanebrigades waren kleine korpsen van 10 tot 14 man. Aan het hoofd stond de brigadier die de diensten regelde en de te volgen routes uitstippelde, want de douanier mocht zelf niet kiezen welke wegen hij wenste te volgen of waar hij speciale bewaking wou uitoefenen. ‘s Morgens, op een bepaald uur, was het appèl geblazen voor wie nog niet van dienst was, behalve diegenen die met verlof waren. Voor diegenen die op dienstronde waren, was het zo geregeld dat ze min of meer op dat tijdstip langs de woning van de postoverste voorbijkwamen. Die bijeenkomst heette « het order”. Iedereen kreeg daar zijn opdrachten mee voor de volgende 24 uur. De douanedag begon om 12u ’s middags tot ’s anderendaags ’s middags, aldus geregeld om 4 uur dag en 4 uur nachtdienst te hebben. De nachtdienst begon, hoe dan ook, om 18 uur en verstreek om 6 uur ’s morgens.. Om veiligheidsredenen waren de te volgen wegen niet met naam genoemd. De plaatsen die moesten bewaakt worden waren vermeld met cijfers. Die punten, zo heetten ze, waren op de zetel van de brigade en van de controle vermeld op een kaart, rudimentair getekend, die in het douanejargon « pentière » werd genoemd. Een verloren gegaan dienstorder dat in verdachte kringen terechtkwam, kon aldus niet ontcijferd worden. Later werd van dat strenge keurslijf afgezien en werd het aantal voorgeschreven bewakingspunten, tijdens een dienst van vier uur, tot drie beperkt, één aan het begin en één aan het einde van de dienst. Ongeveer halfweg de dienstuitvoering was er een « waarneming » van 15 minuten op een voorgeschreven punt, in douanetaal, de observatie. Voor de rest mocht de sectie, gewoonlijk bestaande uit twee man, vrij haar routes en waarnemingsplaatsen kiezen.” Dit stukje tekst is een uittreksel uit het boek « Van Blauwers en Commiezen » geschreven door oud-collega Rik Sohier en uitgebracht in 1999. Het gaat over 200 jaar smokkelen in de Westhoek, maar het is absoluut geen zakelijke opsomming van feiten. Rik liet oud-smokkelaars en oud-douaniers vertellen, terwijl hij alles netjes optekende. Bovendien voegde hij er ook zijn herinneringen aan toe, want Rik was niet alleen geboren en getogen aan de grens als zoon van een brigadier van douane, maar zelf bracht hij het ook tot ontvanger van het kantoor van Abele. Jammer genoeg, is Rik niet meer. Hij overleed op 4 juli 2012 op 87-jarige leeftijd in het Ypermanziekenhuis te Ieper na een herseninfarct. Hiermee
19
verliezen we een zeer belangrijke erfgoeddrager. Sinds vele jaren hield hij zich bezig met lokale geschiedenis met bijzonder aandacht voor het grensgebeuren. Zo schreef hij In het lokale maandblad « De IJzerbode » 50 bijdragen onder de titel « Van de Frontieren, van Blauwers en Commiezen». Rik gaf ook vele tientallen voordrachten over het onderwerp. Als goede vriend van Jan Hellinx (medestichter van het Nationaal Museum van Douane en Accijnzen en gewezen hoofdredacteur van het personeelsblad van Douane en Accijnzen « De Schakel”) leerden we Rik beter kennen en steeds konden we bij hem terecht, ook lang nadat Jan overleed. Zo was Rik onze gastheer toen we in 2007 met een aantal museummedewerkers het Musée de la vie frontalière, rue de Callicanes 98, te Godewaersvelde bezochten, waarvan hij ondervoorzitter was. Jammer genoeg – maar dat wisten we toen uiteraard nog niet - was dat de laatste persoonlijke ontmoeting. Het volledige museumteam wenst langs deze weg hun innige deelneming te betuigen aan de familie van Rik.
Tekst: Ann Van Puymbroeck
20
Tot op het bot
In het midden van de foto ziet u op één lijn sporen van een houten wal uit de Spaanse Periode (16-17de eeuw) bij de Noordster
Onze vaste stek aan de Ellermanstraat zit volop tussen de bouwwerven want de buren graven aan beide zijden van de Noordster voor de bouw van de hogescholen. Deze activiteiten geven voor de douane en het D&Amuseum wel wat problemen voor een vlotte toegang en parkeergelegenheid. Deze site heeft nogal wat geschiedenis. De omgeving van Park Spoor Noord was immers decennialang een belangrijk spoorwegcomplex in de buurt van het Entrepot. Tijdens de graafwerken werden nog oudere sporen blootgelegd, ondermeer resten van verdedigingwerken uit de Spaanse Tijd en botten van een walvis. Het bodemarchief is in het verleden al sterk verstoord en ook nu gaan de meeste sporen verloren, maar ze werden toch vastgelegd door enkele archeologen.
Tekst en foto: Francis Huijbrechts
21
EEN BLIK OP De bende van 700 miljoen euro
De cocaïnepasta zat verstopt in de uitholling
Het fortuin van deze bende werd geschat op 700 miljoen euro, vandaar de naam. Dit betrof: geld, onroerende goederen en eigendommen in Thailand en België. Deze criminele organisatie met drie kopstukken (PM – KVS - RK), had al fikse celstraffen opgelopen voor drugstransport. Men opereerde vanuit een fitnesscentrum in Antwerpen. Ze smokkelden o.a. cocaïnepasta verborgen in tropisch hout. Op een dag in het jaar 2006 kreeg de Opsporingsdienst van de Douane te Antwerpen een bericht van de Federale Gerechtelijke
22
Politie over twee verdachte containers. Door nazicht van manifesten konden onze mensen deze containers lokaliseren. De scanbeelden van de mobiele scanner toonden inderdaad een lichte afwijking. Een fysieke verificatie drong zich op. De houten balken uit de container krijgen, was niet simpel. Maar de eerste boring was al positief . Er werd in totaal 152 kg cocaïnepasta gevonden. De smokkel van namaaksigaretten, afkomstig uit China, bestemd voor de zwarte markt in Frankrijk was hen ook niet onbekend. In juni 2005 werden 9. 410.000 namaaksigaretten (Marlboro) ontdekt, door de douane, in een container (verstopt achter een deklading van plastieken wasbakken). In januari 2006 nog eens 3.949.200 namaaksigaretten (Marlboro)in een loods. De politie zat hen op de hielen en de bende vluchtte naar Thailand. Daar richtte men, op een eiland, een luxe vakantieparadijs op met villa’s, zwembad, ligweide, hotel en zelfs een trainingskamp voor thaiboksers. Het bendelid PM was nog in België gebleven en droeg een enkelband. Omdat zijn « vrienden » zo optimistisch waren over het leven in Thailand, knipte hij de enkelband door en vluchtte via Schiphol ook naar Thailand. Het trio kon het zelfs niet laten een kaartje met een strandfoto van zichzelf naar de speurders te sturen met « Groeten uit Thailand”.Uiteraard waren deze mensen « not amused » met dit souvenir. Een journalist slaagde erin de bende te lokaliseren en belde hen op. « Dat ze mij maar komen halen » kreeg de schrijver te horen van KVS. Hij waande zich compleet veilig in Thailand omdat er geen bilaterale verdragen bestaan tussen ons land en Thailand. Aldus geschiedde en Belgische rechercheurs stapten in het najaar van 2007 op het vliegtuig richting Thailand. Samen met de Thaise politie drongen de Belgische speurders het domein binnen en arresteerden PM, zijn vriendin KC, KVS en RK. Een 5de bendelid was al eerder vertrokken. Nummer 6, PNG, lag in het ziekenhuis na een ongeval. De Thaise politie legde onmiddellijk beslag op het hele domein. De eerste keer dat zoiets gebeurde!
23
Wanneer PM in de gevangenis trouwde met zijn vriendin, vroeg hij prompt de procureur als getuige. Die weigerde natuurlijk: dat ging hem nu net iets te ver. Door de te grote dosis zelfvertrouwen en overmoed is deze zaak slecht afgelopen voor PM en zijn kompanen. Tja, « trop is te veel » en « te veel is trop ». Wijze woorden van wijlen Paul Van den Boeynants
Tekst: Marlies Van Tichelen Bronnen: Collega’s Opsporingsdienst Antwerpen – dossiers: 2005/817/2947 en 2006/847/0462 en heel wat krantenberichten en nieuwsflashes inventarisfiche: 05941- ontvangstbewijs: aan0606 Foto: Nationaal Museum van Douane en Accijnzen vzw
24