Inhoudsopgave
Inleiding College van burgemeester en wethouders .................................................... 3 Deel 1: Programmaplan ......................................................................................... 7 Visie en prioriteiten ............................................................................................... 9 De programma's ................................................................................................. 11 1 Algemeen Bestuur .......................................................................................... 13 2 Leefbaarheid.................................................................................................. 19 3 Openbare orde en veiligheid............................................................................. 21 4 Beheer openbare ruimte .................................................................................. 27 5 Economische structuur .................................................................................... 33 6 Onderwijs...................................................................................................... 35 7 Cultuur, recreatie en sport ............................................................................... 39 8 Sociale voorzieningen en werkgelegenheid ......................................................... 45 9 Volksgezondheid en milieu ............................................................................... 49 10 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting ........................................................... 55 11 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ........................................................ 61 Recapitulatie "wat mag het kosten" ....................................................................... 66 Deel 2: Paragrafen .............................................................................................. 69 Inleiding Paragraaf Paragraaf Paragraaf Paragraaf Paragraaf Paragraaf Paragraaf Bijlage 1
......................................................................................................... 71 A - Lokale heffingen .............................................................................. 73 B - Weerstandsvermogen ....................................................................... 77 C - Onderhoud kapitaalgoederen ............................................................. 85 D - Financiering .................................................................................... 89 E - Bedrijfsvoering ................................................................................ 93 F - Verbonden partijen........................................................................... 95 G – Grondbeleid.................................................................................. 101 ....................................................................................................... 105
Overzicht raadsprogramma's en producten....................................................... 107
Gemeente Geertruidenberg
1
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
2
Programmabegroting 2005
Hierbij bieden wij u de begroting 2005 van de gemeente Geertruidenberg aan. Wij kunnen u thans een sluitende begroting 2005 en meerjarenbegroting aanbieden, waarbij zoveel als mogelijk rekening is gehouden met de door uw raad aangegeven kaders. Deze zijn door ons college als volgt samengevat; • Een sluitende begroting 2005 en meerjarenbegroting 2005-2008; • Geen nieuw beleid oppakken, tenzij noodzakelijk of onontkoombaar en verdere temporisering in het investeringsprogramma; • Een evenwichtig pakket van maatregelen op het terrein van inkomsten en uitgaven. De begroting 2005 is in belangrijke mate bepaald door een in het voorjaar van 2004 doorlopen proces van begrotingsanalyse genaamd “Geertruidenberg Goed Begroot”. Een belangrijke wijziging hierin betreft de invoering van de nieuwe begrotings- en rekeningsvoorschriften (BBV). Daarnaast speelden er voor 2005 tal van onzekerheden. Het betreft met name de conjuncturele ontwikkelingen en de te verwachten gevolgen voor gemeenten van de bijstellingen van het kabinetsbeleid om onder de in het stabiliteitspact afgesproken norm voor het begrotingstekort van 3% (EMU-norm) te blijven. Dit heeft inmiddels al geleid tot oplopende kortingen in de algemene uitkering uit het gemeentefonds tot een bedrag van ongeveer € 800.000 voor het jaar 2005. Dit betekent na “Geertruidenberg Goed Begroot” een extra taakstelling van € 500.000. Door vaststelling van de notitie “Geertruidenberg Goed Begroot” in de raadsvergadering van 1 april 2004 en ook bij de discussie omtrent de Kadernota in uw vergadering van 24 juni 2004 heeft uw raad in belangrijke mate de begrotingskaders aangegeven voor de begroting 2004, 2005 en de komende jaren. U heeft via het instrument van bestuursopdrachten en het benoemen van wettelijke, onontkoombare en noodzakelijke uitgaven aangegeven waar uw prioriteiten liggen voor 2005. Tijdens deze bijeenkomsten met uw raad is ook duidelijk geworden dat de begroting 2005 weinig tot geen ruimte zal kunnen bieden voor nieuw beleid. Raadsbesluit 1 april 2004: 1.
In te stemmen met de herschikking van reserves en voorzieningen zoals verwoord in de 3e rapportage (=eindrapportage) “Geertruidenberg Goed Begroot” (bijlage 3);
2.
In te stemmen met de invulling van de taakstelling zoals gedefinieerd in de 3e rapportage Geertruidenberg goed begroot en het verwerken daarvan in een begrotingswijziging 2004 en komende begrotingen onder toevoeging van de wijzigingen zoals hierna onder 2a t/m 2d is bepaald: • de reserve Infrastructurele kunstwerken wordt vanaf 2005 niet structureel verhoogd met € 266.000 maar met een bedrag van € 216.000; • de post “Overuren ambtelijk apparaat” wordt vanaf het jaar 2005 verminderd met € 20.000 omdat deze overuren slechts uitbetaald dienen te worden volgens het principe “Tijd voor Tijd”; • de post “kosten uitzendkrachten, ingehuurd personeel” wordt vanaf 2005 verminderd met een bedrag van € 32.000; • de kosten van het jaarlijkse reisje van de Raad en het college dienen uit de begroting te worden geschrapt.
3.
In principe in te stemmen met de dekking van de resterende tekorten in de meerjarenbegroting 2004 t/m 2007 doormiddel van een extra OZB verhoging van 6% met ingang van het jaar 2005 en nogmaals met 6 % extra met ingang van het jaar 2006;
4.
Het college op te dragen de navolgende bestuursopdrachten te formuleren: • verlaging bijdrage zwembaden als gevolg van het ontplooien van commerciële activiteiten; • onderzoek naar privatisering gemeentelijke zwembaden; • centrale huisvesting brandweer meenemen met ontwikkeling gemeentewerf en milieustraat (te realiseren na aanleg West Tangent); • realisatie van samenvoeging bibliotheekvoorzieningen Geertruidenberg en Raamsdonksveer; • onderzoek naar mogelijke besparingen als gevolg van het afstoten van de exploitatie van diverse dorps- en buurthuizen, alsmede het gebouw van de vml RK Mavo de Blienborch; • besparing als gevolg van gevoerde kerntakendiscussie De Schattelijn; • onderzoek naar de efficiency van de gemeentelijke organisatie; • het opstellen van beheerplannen groen, infrastructurele kunstwerken en baggeren.
Gemeente Geertruidenberg
3
Programmabegroting 2005
In aanvulling op dit raadsbesluit van 1 april 2004 heeft de raad de volgende motie aangenomen: “draagt het college op de eventuele meevallers de komende jaren in eerste aanleg in te zetten om de extra verhogingen van de OZB in 2005 en 2006 voor zover als mogelijk ongedaan te maken”.
Bezuinigingen:
In de kadernota 2005 hebben wij vervolgens nogmaals aangegeven dat de gemeente Geertruidenberg voor de komende jaren voor moeilijke keuzes geplaatst zal worden. Willen wij onze financiële huishouding op orde houden dan zullen (tijdelijke) aanpassingen van het uitgaven- en inkomstenpatroon onontkoombaar zijn. Hierbij weten we dat in de huidige conjunctuur slechts beperkte belastingverhogingen voor onze burgers aanvaardbaar zijn. Daarnaast wordt regelmatig een beroep gedaan op de algemene reserve. Een praktijk die wij ook niet duurzaam kunnen uitvoeren. In de kadernota is het tekort voor 2005 nog berekend op € 780.000 (t/m uitvoering van wettelijke taken). Op basis van recente gegevens van de junicirculaire over de algemene uitkering uit het gemeentefonds zijn voor het jaar 2005 aanvullende kortingen vastgesteld van € 285.000. Voor 2005 betekent dit dat de taakstelling voor bezuinigingen c.q. het genereren van extra inkomsten is opgelopen tot € 1.065.000. Hierbij is nog geen rekening gehouden met eventuele door het rijk aan de gemeenten opgelegde extra bezuinigingen op basis van de septembercirculaire. Voor het college was het duidelijk dat na eerdere bezuinigingsoperaties in de afgelopen jaren en de bezuinigingen in het kader van “Geertruidenberg Goed Begroot” thans naar een andere bezuinigingsmethodiek gezocht moest worden. De eerder gehanteerde zgn. “stofkammethode” was geen alternatief meer. Het college heeft getracht vanuit een andere invalshoek naar de cijfers in de begroting te kijken. Dit hebben wij gedaan door niet functioneel (functies binnen de begroting) naar de begrotingsposten te kijken maar categoriaal. M.a.w. wat geven wij uit aan: • eigen personeel; • personeel van derden; • aankoop van goederen en diensten; • sociale uitkeringen aan personen; • inkomensoverdrachten aan instellingen; • overige inkomensoverdrachten. en wat krijgen wij binnen via beïnvloedbare inkomsten zoals: • huren; • bijdragen van derden; • gemeentelijke belastingen. Deze methodiek heeft geleid tot een evenwichtig pakket van maatregelen van € 1.065.000 dat resulteert in een sluitende begroting 2005 en een sluitende meerjarenbegroting 2006-2008. Voor een overzicht van de maatregelen verwijzen wij naar het laatste gedeelte van deze inleiding. Reeds bij de kadernota bleek dat de grootste bezuinigingsproblemen betrekking te hebben op het jaar 2005. Dit komt o.a. doordat voor de jaren 2006 en volgende geen aanvullende kortingen op het gemeentefonds zijn aangekondigd. Ook wordt een verdere temporisering in het investeringsprogramma voorgesteld. Verder zien wij op de terreinen waarvoor de bestuursopdrachten zijn geformuleerd de komende jaren nog bezuinigingsmogelijkheden, aangezien uit de herschikking van taken en processen positieve effecten te verwachten zijn.
Gemeente Geertruidenberg
4
Programmabegroting 2005
Belastingen:
Eén van onze doelstellingen is de belastingverhogingen tot een minimum te beperken. De aanpassingen van de belastingen (en retributies), zoals thans verwerkt in deze begroting, voldoen hieraan. Naast een verhoging van de onroerende-zaakbelastingen voor 2005 met het percentage van 2,14% (prijsindexcijfer van de consumentenprijzen alle huishoudens eind 2003 versus eind 2002) én een extra noodzakelijke verhoging van 6% presenteren wij u een daling van de reinigingsrechten met 0,64%, tevens stellen wij u voor de rioolrechten (eigenaren + gebruikers) niet te verhogen voor het jaar 2005. Dit laatste achten wij aanvaardbaar gelet op de gedaalde investeringskosten op rioleringswerken als gevolg van de marktwerking. Over de in uw vergadering van 1 april 2004 aangenomen motie om te trachten de in “Geertruidenberg goed begroot” opgenomen extra verhogingen van de OZB in 2005 en 2006 voor zover als mogelijk ongedaan te maken het volgende: Voor het jaar 2005 vinden wij dat de extra verhoging moet worden doorgevoerd. Wij zullen ook aan de inkomstenkant structurele maatregelen moeten nemen om de inkomsten en uitgaven op de begroting meer in evenwicht te brengen. Gelet op het huidige meerjarenbeeld van onze begroting hebben wij voor de jaren 2006 t/m 2008 nog geen verhoging opgenomen. Voor de overige heffingen wordt voorgesteld deze voor 2005 met 2,14% te verhogen. Dit komt naast en bovenop het reeds bij Geertruidenberg goed begroot genomen besluit inzake extra verhogingen van diverse baten i.v.m. het streven naar kostendekkendheid van tarieven. Voor een verdere toelichting verwijzen wij naar paragraaf A - lokale heffingen. Wij hopen met deze uitwerking van de programmabegroting 2005 aan de wensen van uw raad te hebben voldaan en wachten uw reactie met belangstelling af.
Het college van burgemeester en wethouders.
Gemeente Geertruidenberg
5
Programmabegroting 2005
FINANCIEEL VERLOOP VAN HET SALDO VAN DE BEGROTING 2005 e.v. jaren. Omschrijving
2005
Aanvangstekort
2006
2007
2008
-1.065.000
-647.000
-730.000
-299.000
100.000
100.000
100.000
100.000
90.000
90.000
90.000
90.000
40.000
40.000
40.000
40.000
100.000
100.000
100.000
100.000
20.000
0
0
0
45.000
41.000
37.000
34.000
397.000
371.000
367.000
364.000
1. Technische correcties: • • • •
Salarisstijging 0% i.p.v. 2,5% (inschatting CAO) Lagere kapitaallasten i.v.m. gunstige aanbesteding 1e fase West-tangent Gelijktrekken prijsstijging begroting (1,5%) met prijsstijging algemene uitkering (0,75%) Uitgaven Wet voorzieningen gehandicapten aanpassen aan recente gegevens
• •
Correctie Onderhoud software I&A Voordeel Raadsvoorstel onderhoud gem. eigendommen t.o.v. cijfers begroting
•
Saldo begroting 2005
2.000
subtotaal technische aanpassingen: 2. Bezuinigingen als gevolg van te nemen maatregelen: •
Lagere rentelasten i.v.m. eerdere inning belastingen
20.000
20.000
20.000
20.000
•
Géén eenjarig plantgoed
15.000
15.000
15.000
15.000
•
Eenmalig voor uitwisseling blijvend groen
-5.000
0
0
0
•
Lagere accountantskosten i.v.m. aanbesteding
30.000
30.000
30.000
30.000
• •
Presentiegelden aanpassen aan regeling Stelpost daling aantal personeelsleden (2005 -2 fte, 2006 4fte, 2007 -6fte.)
10.000
10.000
10.000
10.000
90.000
180.000
270.000
270.000
•
Resultaat bestuursopdrachten
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
•
Besparing personeelskosten Toerisme
15.000
15.000
15.000
15.000
•
Openbare verlichting
3.000
3.000
3.000
3.000
•
Prijsstijging kosten derden verlagen van 0,75% naar 0%
40.000
40.000
40.000
40.000
• •
Taakstelling subsidies Aanpassen onderhoud gem. eigendommen (m.n. Leogebouw en Haven 66)
50.000
50.000
50.000
50.000 18.000
•
Eenmalig aanpassen onderhoudskosten subtotaal bezuinigingen:
78.000
18.000
18.000
250.000
0
0
0
596.000
381.000
471.000
471.000
0
-100.000
-125.000
-150.000
3. Onontkoombare uitgaven: • •
Storting I&A verhogen Restant hoofdstuk 5 Kadernota (m.n. onkruidbestrijding in verharding circa € 50.000) subtotaal onontkoombare uitgaven:
-93.000
-93.000
-93.000
-93.000
-93.000
-193.000
-218.000
-243.000
4. Hogere inkomsten: •
Meeropbrengst precario
20.000
20.000
20.000
20.000
•
Reclame opbrengsten
20.000
170.000
170.000
170.000
•
Eénmalige extra onttrekking uit de algemene reserve
125.000
0
0
0
165.000
190.000
190.000
190.000
0
102.000
80.000
483.000
-210.000
-420.000
-420.000
-420.000
210.000
210.000
210.000
210.000
0
-210.000
-210.000
-210.000
0
-108.000
-130.000
273.000
subtotaal hogere inkomsten: Subtotaal saldo begroting: 5. Fiscale maatregelen: •
Vervallen motie raad 6% stijging OZB 2005 en 2006
•
Stijging OZB 6% éénmalig 2005 subtotaal fiscale maatregelen: Definitief EINDTOTAAL
Gemeente Geertruidenberg
6
Programmabegroting 2005
Deel 1 Programmaplan
Gemeente Geertruidenberg
7
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
8
Programmabegroting 2005
Visie en prioriteiten Visie: Voor verandering Het uitdagende motto "Geertruidenberg Voor Verandering" geeft in vele opzichten aan waar Geertruidenberg de komende jaren verder mee aan de slag gaat. De raad heeft in 2002 het collegeprogramma met deze titel vastgesteld. Centraal hierin staat dat de relatie tussen het gemeentebestuur en de bevolking verder wordt verbeterd. Niet "over" maar "met" de mensen praten; dat is het centrale uitgangspunt op alle beleidsterreinen. De profilering van de gemeente als burgervriendelijke gemeente dient enerzijds ingevuld te worden door meer gebruik te maken van de kennis en kunde van juist die bevolking waarvoor al die plannen ontwikkeld worden en anderzijds zo efficiënt, effectief en transparant om te gaan met vragen en klachten van onze inwoners. Hiertoe dient het ambtelijk apparaat (personeel, organisatie en huisvesting) optimaal te worden ingericht. Geertruidenberg voor verandering duidt ook op een nieuw duaal bestuursstelsel met een heldere ontvlechting van de taken en functies van de raad en het college. Deze periode zal gebruikt worden door alle partijen om samen te zoeken naar een nieuw samenspel en evenwicht teneinde de kwaliteit van het openbaar bestuur in het algemeen en de verwachte positieve effecten hiervan op de samenleving optimaal te benutten.
Prioriteiten Gemeente Geertruidenberg Geertruidenberg voor Verandering zal de komende jaren op de volgende drie thema's nader invulling krijgen: 1. Een gemeentebestuur dat openstaat voor de inwoners en dat gesteund wordt door een efficiënte, burgervriendelijke, bedrijfsmatige werkende ambtelijke organisatie; 2. Een gemeente met een plezierig leefklimaat met een natuurlijke uitstraling; 3. Een goede en passende zorg voor de inwoners. Deze accenten liggen in lijn met de aard van de besluiten die de raad bij diverse gelegenheden heeft vastgelegd op basis van het collegeprogramma 2002-2006 en het Masterplan Dongeoevers. In 2004 zullen nadrukkelijk de effecten van Dongeburgh op de diverse beleidsgebieden voor het jaar 2005 inzichtelijk gemaakt moeten worden.
Gemeente Geertruidenberg
9
Programmabegroting 2005
Onderstaand overzicht geeft inzicht in de 12 prioriteiten die Geertruidenberg zich deze raadsperiode stelt. De prioriteiten zijn gerubriceerd naar de drie thema's. • Een gemeente die dicht bij de burger staat 1. Vraaggerichte/lerende organisatie door integraal werken in een aangepaste werkomgeving; 2. Verhogen transparantie door digitale dienstverlening; 3. Versterken positie raad door kaderstellende, vertegenwoordigende en controlerende taken te intensiveren; 4. Verhogen burgerparticipatie door invoeren wijk- en buurtbeheer. De burger betrekken met "beginspraak" in het kader van wijk- en buurtbeheer. • Een gemeente die zorg draagt voor een prettig leefklimaat 5. Groter veiligheidsgevoel door het vergroten van de veiligheid van de leefomgeving; 6. Grotere verkeersveiligheid door verhogen veiligheid voor voetgangers en fietsers zonder belemmering van de goede doorstroming; 7. Welzijns- en sportactiviteiten voor alle leeftijdscategorieën stimuleren door gevarieerd aanbod voorzieningen en sportaccommodaties; 8. Duurzame kwaliteitsverbetering van de Donge-oevers door realisering Dongeburgh; • Een gemeente die zorgt draagt voor de inwoners 9. De participatie van minima in de samenleving verhogen door arbeidsparticipatie en structurele voorlichting over sociale voorzieningen; 10. Vergroten participatie ouderen in de samenleving; 11. Voorzien in woningbehoefte voor met name starters en ouderen; 12. Meer kansen voor kinderen creëren (0-19 jarigen) Onderstaande tabel volstaat met het duiden van het maatschappelijk effect dat een prioriteit heeft en het duiden van de doelstellingen die daarvoor nodig zijn. In de programma's die in de tabel zijn aangegeven, wordt een verdere uitwerking gegeven van de prioriteiten, met daaraan gekoppeld kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen en activiteiten die in het begrotingsjaar moeten bijdragen aan de doelstellingen. Prioriteit Zorg voor de inwoners 1. Vraaggerichte/lerende organisatie 2. Verhogen transparantie door digitale dienstverlening 3. Versterken positie raad door kaderstellende, vertegenwoordigende en controlerende taken te intensiveren 4. Burgerparticipatie door invoeren wijk- en buurtbeheer Een gemeente die zorgt voor een prettig leefklimaat 5. Groter veiligheidsgevoeldoor vergroten veiligheid leefomgeving 6. Grotere verkeersveiligheid door verhogen veiligheid voor voetgangers en fietsers zonder belemmering van de goede doorstroming 7. Welzijns- en sportactiviteiten voor alle leeftijdscategorieën stimuleren door gevarieerd aanbod voorzieningen en sportaccommodaties 8. Duurzame kwaliteitsverbetering van de Donge-oevers door realisering Dongeburgh Een gemeente die zorg draagt voor de inwoners 9. De participatie minima in de samenleving verhogen door arbeidsparticipatie en structurele voorlichting over sociale voorzieningen 10. Vergroten participatie ouderen in de samenleving 11. Voorzien in woningbehoeften voor met name starters en ouderen 12. Meer kansen voor kinderen creëren (0-19 jaar)
Gemeente Geertruidenberg
10
Programma Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Leefbaarheid
Openbare orde en veiligheid Beheer openbare ruimte Cultuur, recreatie en sport Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting
Sociale voorzieningen en werkgelegenheid Sociale voorzieningen en werkgelegenheid Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting Onderwijs en cultuur, Recreatie en sport
Programmabegroting 2005
De programma's Indeling programma's
De begroting heeft sinds het begrotingsjaar 2004 een geheel nieuwe opzet. De raad heeft op basis van het collegeprogramma 2002-2006 de volgende indeling van de programma's vastgesteld. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Algemeen bestuur; Leefbaarheid; Openbare orde en veiligheid; Beheer openbare ruimte; Economische structuur; Onderwijs; Cultuur, recreatie en sport; Sociale voorzieningen en werkgelegenheid; Volksgezondheid en milieu; Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting; Financiën
Opzet programma's
De programma's hebben een vaste opzet. Het eerste deel van het programma gaat in op de vraag - Wat willen we bereiken? In dit onderdeel komen de programma onderdelen en de daar aan gekoppelde doelstellingen aan de orde die een prioriteit hebben. Het tweede deel - Wat gaan we daar voor doen? - bespreekt de activiteiten voor het jaar 2004 die voor de prioriteiten en overige maatregelen van belang zijn, bijvoorbeeld omdat het nieuw beleid of een beleidsintensivering betreft. Het derde deel - Wat mag het kosten? - geeft de baten en lasten van het programma weer, waarbij een onderscheid gemaakt wordt naar die voor de prioriteiten en voor de overige programma onderdelen. Een vast onderdeel bij elk programma is een verwijzing naar de nota's die voor het programma van belang is (zijn).
Overzicht dekkingsmiddelen
Bij elk van de programma's worden de lasten en baten aangegeven. Van veel programma's zijn de baten lager dan de lasten. De programmatekorten worden bekostigd uit de algemene dekkingsmiddelen, waarvan de uitkering uit het gemeentefonds en de OZB de belangrijkste zijn. De algemene dekkingsmiddelen worden in het overzicht algemene dekkingsmiddelen gegeven. In dit deel wordt ook ingegaan op de lokale heffingen, dit om een overzicht te geven van het totaal van de eigen middelen van Geertruidenberg.
Overige
Vanaf 2004 schrijft het Rijk een zevental paragrafen als verplicht voor. Deze paragrafen zijn ook in deze begroting opgenomen. De paragrafen, zoals onderhoud kapitaalgoederen, weerstandsvermogen en grondbeleid, geven een dwarsdoorsnede van de programma's. De paragrafen zijn in deel 2 van de beleidsbegroting opgenomen.
Gemeente Geertruidenberg
11
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
12
Programmabegroting 2005
Programma 1: Algemeen Bestuur Het programma omvat interne en externe dienstverlening van de gemeentelijke organisatie en de ondersteuning van het bestuur.
Wat willen we bereiken?
Het beoogde maatschappelijk effect is een democratisch bestuur met een ambtelijke organisatie die effectief, efficiënt en transparant werkt en zo dicht mogelijk bij de burger staat. Het beleid van Geertruidenberg voor deze programmalijn is o.a. vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • • • • • •
Werkboek Dualisme en Lokale Democratie; Evaluatierapportage Dualisme "Zoeken naar een nieuw samenspel en evenwicht" 2003; Gedragscodes bestuurders 2004; I&A plan 2004; K+V rapport en projectvoorstel inzake Vraaggerichte Organisatie; Kader voor een modern Personeel- en Organisatiebeleid 2003 en bijbehorende uitvoeringsregelingen.
Verder wordt er gewerkt aan juridische kwaliteitszorg. Centraal in Geertruidenberg staat dat de organisatie zich meer en meer moet richten op het gegeven dat de wensen en vragen van de burger centraal staan. Geertruidenberg wil als gemeente betrouwbaar, transparant en responsief zijn. Daarnaast wil Geertruidenberg laten zien dat zij mee kan doen met de ontwikkelingen in het openbaar bestuur en dat voor de inwoners dienstverlening op hoog niveau wordt aangeboden. Het gemeentebestuur treedt naar de inwoners toe, neemt geen afwachtende houding aan maar betrekt de bevolking (pro)actief bij de initiatieven vanuit het bestuur.
Vraaggerichte/lerende organisatie door integraal werken in een aangepaste werkomgeving.
De burger staat centraal binnen onze gemeente. Het is daarom richtinggevend dat wij een vraaggerichte organisatie willen worden, die zo efficiënt mogelijk werkt en een lerende organisatie is waarin integraal werken en een zo hoog mogelijke arbeidsvreugde voor de medewerkers, uitgangspunt zijn. De noodzaak tot aanpassing van het gemeentehuis, de noodzaak om een nieuw personeelsbeleid te formuleren, alsmede het feit dat de totale informatievoorziening opnieuw bekeken dient te worden, vormt een uitgelezen mogelijkheid stil te staan bij de toekomst van de organisatie Geertruidenberg. Het centrale uitgangspunt voor de programmabegroting 2005 is geënt op de wens dat de gemeente Geertruidenberg een BURGERVRIENDELIJKE gemeente wordt, die gekenmerkt wordt door het feit dat alle bestuurders en ambtenaren de burger centraal stellen in hun dienstverlening en vraaggericht werken. Het besef dat de overheid tot taak heeft te sturen leidt tot vanzelfsprekende bestuurlijke participatie van de burger: niet meer praten over maar met de belanghebbende burger, inschakelen van kennis en kunde van die burger en direct en effectief omgaan met vragen en klachten van inwoners. Dit betekent niet alleen iets voor de kennis en kunde van bestuurders en ambtenaren. Vooral de houding die bij deze manier van werken hoort is essentieel. Om de vraaggerichte organisatie te bevorderen is hard gewerkt aan een nieuwe structuur van de gemeentelijke organisatie, waarbij de Gemeentewinkel een centrale plaats inneemt. In de Gemeentewinkel zal de burger alle producten en diensten in principe kunnen verkrijgen, tenzij sprake is van wettelijke procedures.
Gemeente Geertruidenberg
13
Programmabegroting 2005
Per 1-1-2005 zal via deze nieuwe structuur gewerkt worden. Niet alleen de structuur bepaalt de vraaggerichte organisatie. Vooral de houding van de medewerkers om vraaggericht te werken bepaalt het succes. Dit wordt ook wel de cultuur van de organisatie genoemd. Hieraan zal de komende tijd onder meer via het opleidingsplan extra aandacht worden besteed. Ook de digitale dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen zal worden opgepakt via ICT.
Verhogen transparantie door digitale dienstverlening.
ICT houdt zich bezig met de zorg voor integrale informatievoorziening voor de dienstverlening naar burgers, bestuur en management en verzorgt voor de organisatie een maximale automatiseringsomgeving. Bij optimaal gebruik van ICT kan de gemeente zijn taken beter vervullen en kan de burger de overheid beter bereiken.
Versterken positie raad door kaderstellende, vertegenwoordigende en controlerende taken te intensiveren.
Een duale bestuurspraktijk vraagt om een nieuwe raadspolitiek. Van de raad wordt verwacht dat hij de kunst verstaat om afstand te nemen van het bestuurlijk handwerk van het college, dat daartoe vertrouwen en ruimte moet verdienen en krijgen. Van het college wordt verwacht dat zij de raad in staat stelt kaders te stellen en om de uitvoering ervan te volgen en te controleren. Zie voor dit onderwerp ook de paragraaf Bedrijfsvoering (doelmatigheid en doeltreffendheid). In die paragraaf worden onderwerpen over dualisering uitgewerkt die minder gericht zijn op de relatie gemeente <-> burgers maar die wel van belang zijn voor de versterking van de positie van de raad. De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 1.1. Tabel 1.1. Prioriteiten Algemeen Bestuur Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Vraaggerichte Klantgerichte organisatie organisatie
Verhogen van de transparantie
Toegankelijke organisatie
Versterken positie raad
Intensiveren kaderstellende, controlerende en vertegenwoordigende taken
Gemeente Geertruidenberg
Kwantitatieve doelstelling Laten uitvoeren van klanttevredenheidsonderzoek met betrekking tot gemeentewinkel
Aantal bezoeken website Aantal bezoeken per e-mail 2-jaarlijkse evaluatiegesprekken
14
Activiteiten • • •
Opzetten nieuwe organisatiestructuur Implementatie gemeentewinkel Onderzoek naar een nieuw gemeentehuis met inachtneming van financiële gegevens eerdere rapporten • Afhandeling van vragen en klachten binnen een maand Optimale automatiseringsgraad
Uitgangspunten evaluatie dualisme implementeren
Programmabegroting 2005
Wat gaan we daarvoor doen? Prioriteit vraaggerichte/lerende organisatie door integraal werken in een aangepaste omgeving
Op grond van het Projectvoorstel Vraaggerichte organisatie staan voor 2005 de volgende zaken gepland: De vraaggerichte organisatie op basis van het front- en backoffice dienstverleningsmodel gaat op 1 januari 2005 van start. Dit betekent dat er een nieuwe organisatiestructuur komt waarin klanten van de gemeente Geertruidenberg zoveel mogelijk via de frontoffice, verder Gemeentewinkel genoemd, (zowel persoonlijk als digitaal) worden ontvangen en geholpen. In de gemeentewinkel wordt gewerkt volgens het principe “Klaar terwijl u wacht “. De gemeentewinkel bestaat fysiek uit een ontvangst- en informatiebalie en uit twee productbalies, te weten Samenleving en Ruimte. Daar waar de producten en diensten niet via de Gemeentewinkel geleverd kunnen worden, komt de backoffice (de rest van de organisatie) in actie. Naast de gemeentewinkel komen er 4 afdelingen (Bedrijfsvoering en Bestuursondersteuning, Financiën, Ruimte en Samenlevingszaken). Alle medewerkers worden per 1 januari 2005 op basis van een nieuw formatieplan en functieboek herplaatst. Daarbij wordt het Sociaal Statuut toegepast. Het onderzoek naar een nieuw gemeentehuis is in 2004 gestart met het opstellen van een programma van eisen nieuwbouw gemeentehuis. De consequenties daarvan dienen in 2005 e.v. te worden vertaald. Na de reorganisatie zal gestart worden met het uitvoering geven aan de bestuursopdracht “efficiëncy onderzoek”. Het doel van deze bestuursopdracht is om te komen met concrete aanbevelingen om de efficiency in de organisatie waar mogelijk te verbeteren. In het najaar van 2004/begin 2005 wordt de uitkomst verwacht van een extern onderzoek naar de buitendienst. Daarbij wordt onder andere gekeken naar mogelijke privatisering van bepaalde taakonderdelen. In afwachting van de uitkomst van het onderzoek wordt terughoudend omgegaan met de invulling van vacatures.
Prioriteit verhogen transparantie door digitale dienstverlening
Sinds 2003 is het internet beschikbaar binnen de organisatie. Eerder was het intranet reeds gerealiseerd. Hiermee is het mogelijk vele zaken digitaal te ontsluiten. Tevens is hierdoor bereikt dat een ieder over deze en gelijkluidende informatie kan beschikken. In het gemeentehuis krijgt iedereen de gelegenheid de website van de gemeente te raadplegen en wordt een informatiesysteem beschikbaar gesteld. In 2004 is het I&A actieplan 2004/2005 vastgesteld. Zaken zoals het verbeteren van de website en intranet, ondersteunende systemen voor balies van de Gemeentewinkel en een klachtenregistratiesystemen worden gefaseerd uitgewerkt.
Prioriteit versterken positie raad door de kaderstellende, vertegenwoordigende en controlerende taken te intensiveren
Kerndoel van dualisering is het versterken van het politieke profiel van de gemeenteraad waardoor kiezers weer zien waar raadsleden politiek en partijpolitiek voor staan. In dat kader is niet gekozen voor een raadsprogramma, aangezien raadsprogramma’s frontaal strijdig zijn met het kerndoel van dualisering, dat is het stimuleren van onderlinge (partij)politieke debat. Een raadsprogramma is namelijk sterk apolitiek van aard omdat het uitgangspunt is dat de gehele raad zich er min of meer in moet kunnen vinden. Uitgangspunt voor de gemeenteraad vormt het collegeprogramma, maar dan niet helemaal dichtgetimmerd zodat ruimte blijft voor het politieke debat.
Gemeente Geertruidenberg
15
Programmabegroting 2005
De raad geeft door het maken van verordeningen, beleidsplannen en het vaststellen van beleidsnotities gevolg aan haar kaderstellende taken. Verder controleert de raad het college waar deze besturen en beheren. Belangrijke instrumenten daartoe zijn de in 2004 vastgestelde verordeningen ingevolge de artikelen 212, 213 en 213a van de Gemeentewet. De raad heeft bij deze verordening ingevolge artikel 212 van de Gemeentewet de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede de regels voor het financiële beheer en de inrichting van de financiële organisatie vastgesteld. Op grond van de verordening ingevolge artikel 213 van de Gemeentewet heeft de raad in 2004 een accountant belast met de controle van de jaarrekening aangewezen. Met de verordening ingevolge artikel 213a heeft de raad formeel de mogelijkheid gekregen om het college periodiek onderzoek te laten verrichten naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van door het college gevoerde beleid. Uiteraard blijft ook in 2005 het budgetrecht een belangrijke taak van de raad. Dat betekent het vaststellen van de uitgaven en inkomsten. De vertegenwoordigende taak van de raadsleden is niet planmatig neergelegd in deze raadsperiode door middel van tevoren door de raad of commissies geplande avonden over specifieke of algemene onderwerpen. De raad- en commissieleden hebben ervoor gekozen om aan te sluiten bij de informatieavonden georganiseerd door het college. Op deze avonden, maar ook op straat of bij andere gelegenheden vinden zij hun weg naar de burger en geven zij inhoud aan hun vertegenwoordigende taken. Met het versterken van de positie van de raad, wordt met name gedoeld op een sterkere profilering van de raad tegenover het college. Hiermee willen wij niet het beeld schetsen van de raad als collectief tegenover het college. Door beide partijen wordt gestreefd naar samenwerking met behoud van eigen verantwoordelijkheden.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • Verhogen transparantie • Vraaggerichte organisatie • Onderzoek buitendienst • Versterken positie raad Investeringen • Aanschaf stemmachines Taakstellingen • Inkrimping formatie Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
100.000
2008
125.000
150.000
p.m. p.m. p.m. 2.719
5.531
5.344
5.156
4.969
2.719
-90.000 -84.469
-180.000 -74.656
-270.000 -139.844
-270.000 -115.031
2.538.432 264.322
2.440.989 223.306
2.479.239 228.889
2.518.403 234.612
2.550.669 240.476
Saldo productramingen
2.274.110
2.217.683
2.250.350
2.283.791
2.310.193
Saldo programma voor “winstbestemming”
2.276.829
2.133.214
2.175.694
2.143.947
2.195.162
15.575 15.575
-
-
-
-
2.292.404
2.133.214
2.175.694
2.143.947
2.195.162
Mutaties reserve • Dualisme Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Gemeente Geertruidenberg
16
Programmabegroting 2005
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: •
Verhogen transparantie De transparantie zal moeten worden verhoogd, hiertoe wordt een oplopende storting voorzien in de egalisatiereserve Informatievoorziening en Automatisering waarbinnen volgens het op 1 januari 2004 in werking getreden Besluit Begroten en Verantwoorden Gemeenten de nodige automatiseringsinvesteringen en bijbehorend onderhoud ineens moeten worden afgedekt. Ook zullen incidentele stortingen moeten worden gerealiseerd uit toekomstige overschotten van jaarrekeningen om deze egalisatiereserve op een voldoende niveau te brengen.
•
Vraaggerichte organisatie Binnen deze prioriteit zijn de volgende activiteiten te onderscheiden: 1. Opzetten nieuwe organisatiestructuur; 2. Vraaggerichte cultuurverandering; 3. Invoering gemeentewinkel 4. Programma van eisen nieuw gemeentehuis 5. Klachtenregistratiesysteem De activiteiten 1 tot en met 3 vallen onder het project(budget) vraaggericht werken, dat in totaal € 336.000 bedraagt, bestaande uit € 120.000 directe kosten en € 230.000 indirecte kosten. Dit budget is in 2003 al vrijgemaakt bij de najaarsnota. Daarnaast is er een I&A actieplan, waarvan vraaggericht werken onderdeel uitmaakt. Voor de huisvesting van de gemeentewinkel is separaat een raadsvoorstel gemaakt waarin de kosten zijn aangegeven.
•
Onderzoek CCT buitendienst De kosten van dit onderzoek worden afgedekt uit de reserve onderzoek en ontwikkeling en bedragen ca. € 25.000. Bij dit onderzoek wordt onder andere gekeken naar mogelijke privatisering van bepaalde taakonderdelen.
•
Versterken positie Raad Dit betreft een doorlopend proces. Iedere gemeente dient uiterlijk 1 januari 2006 een rekenkamer(commissie) te hebben . De Gemeentewet biedt de raad de keus om te kiezen tussen een rekenkamer en een rekenkamerfunctie. Voor de uitvoering zijn pas in 2006 aanvullende middelen nodig. Afhankelijk van de keuze zullen een of meerdere externen (onderzoekers, voorzitter) ingehuurd dienen te worden voor enkele uren in de week. De kosten worden vooralsnog p.m. geraamd.
Investeringen: •
Aanschaf stemmachines Omdat het onderhoud op de bestaande stemapparatuur niet meer zal worden uitgevoerd moeten er andere stemmachines worden aangeschaft. Het investeringsbedrag is geraamd op € 37.500.
Taakstellingen: •
Inkrimping formatie Invoering van de werkwijze vraaggerichte organisatie zal naar verwachting er voor zorgen dat werkprocessen efficiënter kunnen worden uitgevoerd. Het maken van keuzes in uitvoering van projecten zal ruimte moeten scheppen in de formatie. Ook het onderzoek naar aanleiding van de bestuursopdracht “Efficiëncy onderzoek” van 24 juni 2004 zal naar verwachting een bijdrage leveren. Daarom is de verwachting dat de bestaande formatie kan worden ingekrompen.
Gemeente Geertruidenberg
17
Programmabegroting 2005
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Mutaties reserves: •
Dualisme In 2004 is om de reserve dualisme aan te zuiveren een bedrag gestort.
Gemeente Geertruidenberg
18
Programmabegroting 2005
Programma 2: Leefbaarheid Dit programma geeft vorm aan het opzetten van een structuur voor wijk- en buurtbeheer.
Wat willen we bereiken? Het beoogde maatschappelijke effect is burgerparticipatie. Het beleid voor deze programmalijn is vastgesteld in de beleidsnota's: • Wijk- en Buurtbeheer; • Leefbaarheidsmonitor; • Inspraakverordening 2004.
Burgerparticipatie door instellen Wijk- en Buurtbeheer
Uit tal van initiatieven en doelstellingen uit het collegeprogramma blijkt dat de burger centraal staat. Zoals door de raad onderschreven in de vastgestelde beleidsnota Wijk- en Buurtbeheer is het van belang dat voor het tot stand komen van een goed wijkgericht netwerk de gemeente zich conformeert aan haar rol als procesbegeleider in de samenleving. De afgelopen periode is daarin mede door het aangaan van een samenwerkingsconvenant met de corporaties en de politie en het uitvoeren van een leefbaarheidsmonitor reeds een goede aanzet gegeven. Burgers hebben recht op een prettige en veilige leefomgeving, waarbij de gemeente niet alleen de zorg heeft voor het realiseren van grote zaken maar ook oog heeft voor detail. Burgerparticipatie werkt door in alle programma's maar wordt vanwege het belang dat de gemeente Geertruidenberg hier aan hecht, in een apart programma Leefbaarheid benoemd. In dit programma wordt aldus concreet en fysiek vorm gegeven aan zeggenschap van burgers over hun eigen woonomgeving. De overige programma's behandelen per beleidsterrein inhoudelijk de mogelijkheid tot inspraak van burgers. Te denken valt hier aan inspraak bij verkeersveiligheid, inspraak door ouderen, inspraak door gehandicapten, inspraak bij ruimtelijke ordening projecten, horen door raadscommissie van jongeren etc. De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 2.1. Tabel 2.1. Prioriteiten Leefbaarheid Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Burgerparticipatie Vergroten zeggenschap van burgers over hun eigen woonomgeving
Kwantitatieve doelstelling Per wijk 1 team opzetten en regelmatig overleg voeren
Activiteiten 2005 • •
Aantoonbare vorderingen maken met wijken buurtbeheer door het instellen van wijkteams Uitbreiden van onderwerpen referendum en verder mogelijk maken van burgerinitiatief
Wat gaan we daarvoor doen?
Wijk en buurtbeheer gaat in 2005 van start. Op deze wijze zal het tot een regelmatig overleg komen tussen burgers en overheid en tussen burgers en overige instanties zoals de woningbouwvereniging en de politie. Overlegsituaties met de burger dienen fysiek zo dicht mogelijk in de woonomgeving van de burger plaats te vinden. Bewoners kern Geertruidenberg worden gehoord in kern Geertruidenberg, bewoners kern Raamsdonksveer worden gehoord in het gemeentehuis, bewoners kern Raamsdonk worden gehoord in kern Raamsdonk.
Gemeente Geertruidenberg
19
Programmabegroting 2005
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
Wensen nieuw beleid • Burgerparticipatie Investeringen • Geen Taakstellingen • Geen Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Saldo programma voor “winstbestemming”
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Mutaties reserves • Geen Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
p.m.
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht. Zoals al vorig jaar bij de behandeling van de begroting is aangegeven, zijn de kosten van leefbaarheid verweven in de overige raadsprogramma’s. Deze kosten maken onderdeel uit van de budgetten die zijn opgenomen in de overige raadsprogramma’s.
Wensen nieuw beleid: •
Burgerparticipatie Binnen deze prioriteit zijn de volgende activiteiten te onderscheiden 1. Aantoonbare vorderingen maken met wijk en buurtbeheer door het instellen van wijkteams; 2. Uitbreiden van onderwerpen referendum en verder mogelijk maken van burgerinitiatief.
Gelet op de feitelijke financiële situatie van de gemeente, en de eerdere raadsbeslissing om geen wensen op te nemen in de begroting, hebben wij besloten om nieuwe taken/wensen zoals het optuigen van wijk- en buurtpanels waar de aan de stellen wijk- en buurtcoördinator zich mee bezig zou moeten houden, voorshands niet in te vullen. Dit betekent dat de nieuwe formatie slechts 0,5 fte voor wijk- en buurtcoördinator wordt opgenomen.
Gemeente Geertruidenberg
20
Programmabegroting 2005
Programma 3: Openbare orde en veiligheid Het programma omvat openbare orde en veiligheid, het verbeteren van het sociale veiligheidsgevoel en vermindering van criminaliteit en overlast van met name jongeren.
Wat willen we bereiken? Het beoogde maatschappelijk effect is een veilig Geertruidenberg voor iedereen. De burger moet mee kunnen praten over de opzet. Het beleid van Geertruidenberg voor deze programmalijn is vastgesteld in: • Aanbevelingen gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie 2004; • Startnotitie lokaal Veiligheidsbeleid 2004; • Bouwverordening 2003; • Brandbeveiligingsverordening 1997; • Verordening Brandveiligheid en Hulpverlening 1999; • Notitie Preventie en pro-actie (2002); • Convenant WBV, WBS, Gemeente, Maatschappelijk Werk en politie (2000) inzake overlast, irritatie en ergernis in de woonomgeving; • Nota wijk en buurtbeheer 2002. Momenteel wordt gewerkt aan: • nota Kernbeleid Veiligheid Geertruidenberg; • nota Integraal Horecabeleid 2004; • APV 2004; • Evenementennota 2004. Onveiligheidsgevoelens bestaan er in meer of mindere mate in alle kernen over dezelfde punten: • Verkeersonveiligheid; • Sociale onveiligheid (rommel op straat en vandalisme); • Overlast van jongeren. Met het ontwikkelen in 2004 van de nota Kernbeleid Veiligheid Geertruidenberg wordt de eerste noodzakelijke stap gezet naar een integraal veiligheidsbeleid. De nota Kernbeleid Veiligheid Geertruidenberg is ontwikkeld overeenkomstig de handreiking Kernbeleid Veiligheid van de VNG. Per half jaar wordt een veiligheidsveld behandeld. Eind 2004 wordt gestart met het veld veilige woon- en leefomgeving. In deze nota worden, rekening houdend met de verschillende achtergronden van onze burgers, doelstellingen neergelegd over het terugdringen van overlast en criminaliteit, een en ander in overeenstemming met hetgeen hierover al eerder door de bevolking is aangegeven. Om ook het uitgaansleven in veiligere banen te leiden en mogelijke overlast te voorkomen is al in de tweede helft van september 2004 het ambtelijk overleg opgestart tussen de gemeenten, in ieder geval tussen gemeenten Geertruidenberg en Aalburg, over de verdere aanpak en uitvoering van het horecabeleid. Het streven is erop gericht om eind 2005 leiden een horecabeleidsplan te kunnen presenteren met regionale werking. In alle dorpen bestaat de wens aan meer politie op straat. De bevolking denkt in overwegende mate negatief over de beschikbaarheid van de politie. Men weet niet precies wat de wijkgerichte aanpak inhoudt en men weet meestal ook niet wie de wijkagent is.
Gemeente Geertruidenberg
21
Programmabegroting 2005
Na 2000 is de Algemene Plaatselijke Verordening niet meer gewijzigd. Momenteel is in voorbereiding een geheel gewijzigde APV, die zo mogelijk eind 2004 aan de raad zal worden voorgelegd. Vervolgens zal in 2005 de APV opnieuw aan de raad ter vaststelling worden aangeboden in verband met door de VNG aangekondigde herziening van een 40-tal afbakeningsbepalingen. Met deze herziening wordt naar aanleiding van recente jurisprudentie de samenhang van de APV bepalingen met andere (hogere) regelgeving beter weergegeven. Ook wordt gewerkt aan een aanpassing van de evenementennota aan de hand van gewijzigde wetgeving, in de praktijk gesignaleerde problemen en nog uit te werken onderwerpen. De activiteiten omtrent brandveiligheid zijn opgenomen onder overige bij "Wat doen we daarvoor?" De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 1.1. Tabel 3.1. Prioriteiten Openbare orde en veiligheid Prioriteit Kwalitatieve Kwantitatieve doelstelling doelstelling Groter Vergroten veiligheid Prestatieafspraken veiligheidsgevoel leefomgeving inzake: • Verlagen aantal straatincidenten • Inbraken • Halterwijzingen In de gaten houden van : • Percentage burgers dat zich veilig voelt • Aantal branden • Etc. In de toekomst zo mogelijk realistische aantallen gaan noemen
Activiteiten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Nota integraal Veiligheidsbeleid Horecabeleidsplan Meer politie op straat Dialoog met politie over functioneren Wijkagentenspreekuur in de kernen Beveiliging bedrijventerreinen Afgifte en controle gebruiksvergunningen Evenementennota
Wat gaan we daarvoor doen?
Prioriteit groter veiligheidsgevoel Diverse activiteiten
In de nota Kernbeleid Veiligheid Geertruidenberg worden de volgende projecten en maatregelen opgenomen op het terrein van de ruimtelijke, de institutionele en de sociale omgeving en de criminaliteit. Een strakke handhaving van de openbare orde en een intensieve samenwerking tussen politie, de scholen, de woningbouwverenigingen, verenigingen en ondernemers zullen daarbij belangrijke peilers zijn. Er ligt op dit punt ook een duidelijke relatie met het programma leefbaarheid.
Gemeente Geertruidenberg
22
Programmabegroting 2005
Overige Zorg voor brand- en rampenbestrijding
Brandveiligheid is geen onderdeel van het collegeprogramma. Desondanks behoort brandveiligheid meer dan ook op de agenda van de gemeenten te staan. Om de brand- en rampenbestrijding goed uit te voeren beschikt de gemeente over een actueel rampenplan en over een Notitie preventie en pro-actie. Onlangs zijn nog aanbevelingen gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie gedaan vanuit het college. Daarbij wil het college brand en ongelukken zoveel mogelijk voorkomen met als doel de burger een veilig gevoel te geven. Een belangrijk onderdeel van de preventie is de afgifte en de controle op de naleving van de gebruiksvergunningen. Deze controle is vanaf 2002 en 2003 intensief ter hand genomen en momenteel beschikken alle vergunningsplichtige gebouwen, vallende onder prioriteitsklasse I (horeca en kinderdagverblijven) over de vereiste vergunning. In 2004 en 2005 worden de gebouwen bestemd voor gehandicapten- en ouderenzorg op de eisen voor een gebruiksvergunning gecontroleerd. Uiteraard zullen ook in 2005 de jaarlijks terugkerende controleacties plaatsvinden op het gebied van vuurwerk.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Begroting
Begroting
2004
2005
Wensen nieuw beleid • Groter veligheidsgevoel • Gemeenschappelijke meldkamer Investeringen • Ademluchtcompressor • Centrale huisvesting Brandweer Taakstellingen • Geen Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen
22.305
Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • Geen Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
21.000 2.565
2.475
2.385
47.500
94.050
92.150
2.655
50.065
96.525
94.535
939.975 41.612 898.363
1.037.253 42.652 994.601
1.036.083 25.795 1.010.288
1.037.466 17.254 1.020.212
1.050.256 12.977 1.037.279
920.668
997.256
1.060.353
1.116.737
1.131.814
-
-
-
-
-
920.668
997.256
1.060.353
1.116.737
1.131.814
1.305
2.655
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Gemeente Geertruidenberg
23
Programmabegroting 2005
Wensen nieuw beleid:
• Groter veiligheidsgevoel Binnen deze prioriteit zijn de volgende activiteiten te onderscheiden 1. Nota integraal Veiligheidsbeleid 2. Horecabeleidsplan 3. Meer politie op straat 4. Dialoog met politie over functioneren 5. Wijkagentenspreekuur in de kernen 6. Beveiliging bedrijventerreinen 7. Afgifte en controle gebruiksvergunningen 8. Evenementennota 9. APV. Met betrekking tot punt 2, Horecabeleidsplan, is bij de wensen nieuw beleid ten laste van de reserve onderzoek en ontwikkeling een bedrag opgenomen wat eenmalig kan worden ingezet. In januari 2004 is het politieconvenant opgezegd, omdat dit in de praktijk niet werkte zoals voor ogen stond bij het opstellen van dit convenant. In het kader van Geertruidenberg Goed Begroot zijn deze bezuinigingen ingeboekt. Er komen nog voorstellen over een nadere invulling van toezicht en handhavingstaken. • Regionale ontwikkelingen inzake Gemeenschappelijke Veiligheidsregio en Gemeenschappelijke Meldkamer. In het actieprogramma Bewust Veiliger van het Ministerie van BZK zijn drie landelijk prioriteiten vastgesteld. De eerste is de totstandkoming van veiligheidsregio’s, de tweede is het gezamenlijk huisvesten van meldkamers van politie, brandweer en ambulance voorzieningen en de derde is het vergroten van veiligheidsbewustzijn in algemeen. Uw raad heeft in dit kader in uw vergadering van juni 2004 ingestemd met enerzijds het opheffen van de Gemeenschappelijke Regeling Brandweer Stadsgewest Breda en vast te stellen de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Midden en West Brabant. In de huidige regio’s gelden er afzonderlijke bijdragen per inwoner van de gemeente voor de Brandweer en de GHOR. Om deze bedragen op elkaar af te stemmen moeten de bedragen in 2008 in de Veiligheidsregio geharmoniseerd zijn. Anderzijds heeft uw raad aangegeven geen wensen en bedenkingen te hebben over het (mede)oprichten van de Stichting Gemeenschappelijke Meldkamer. De bestuurscommissie Gemeenschappelijke Meldkamer heeft eind 2001 besloten om dit tijdelijk in de vorm van een stichting te doen omdat de Politiewet thans niet toestaat dit in een gemeenschappelijke regeling onder te brengen.
Investeringen: •
Ademluchtcompressor Voor het vullen van de ademluchtflessen hebben we nu in de kazerne van Geertruidenberg de beschikking over een compressor die reeds 25 jaar oud is. Uit de onderhoudsverslagen blijkt dat de compressor lekkages vertoont, niet meer bedrijfszeker is en vooral dat onderdelen niet meer gegarandeerd zijn.
•
Centrale huisvesting brandweer Bij bestuursopdracht heeft uw raad aangegeven dat de mogelijkheid bekeken moet worden om te komen tot realisering van een brandweerkazerne bij een milieustraat/gemeentewerf langs de West-Tangent en aldus lagere exploitatiekosten van de brandweer te realiseren. Achterliggende gedachten hierbij waren; - de huidige twee locaties samenvoegen tot een locatie; - het mogelijk verbeteren van de aanrijdtijden; - door het onderbrengen van meerdere onderdelen in gebouw efficiëntie te behalen door (drie)dubbel gebruik van (delen van) het gebouw (kantoor, kantine etc).
Gemeente Geertruidenberg
24
Programmabegroting 2005
Taakstellingen: Geen
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Gemeente Geertruidenberg
25
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
26
Programmabegroting 2005
Programma 4: Beheer openbare ruimte Het programma omvat de aanleg, het beheer en het onderhoud van wegen, straten, pleinen, openbare groenvoorzieningen en de openbare verlichting, alsmede de zorg voor bereikbaar openbaar vervoer en het parkeren in onze stads- en dorpskernen.
Wat willen we bereiken? De beoogde maatschappelijke effecten zijn: • Binnen Geertruidenberg kan veilig aan het verkeer worden deelgenomen over goed begaanbare wegen en paden; • In stand houden en waar mogelijk verbeteren van openbaar groen en gelijk onderhoudsniveau van weg en groen in alle kernen. Het beleid van Geertruidenberg voor deze programmalijn is of zal worden vastgesteld in de beleidsnota's: • Parkeernota 2004 (*); • Verkeersveiligheidsplan 1998; • Verkeerscirculatieplan 1997; • Wegbeheersplan 2003; • Groenbeheersplan 2004 (*); • Infrastructurele kunstwerken 2004 (*); • Beleid onkruidbestrijding 2005 (*); • Kapvergunningenbeleid 2005 (*); • Bomenstructuurplan 2006 (*). (*) Op het moment van het uitbrengen van de programmabegroting waren deze nota's nog niet vastgesteld. NB. Zie voor Rioolbeheersplan 2001 – 2005. Æ H9. Volksgezondheid en Milieu;
Vergroten verkeersveiligheid
Op het gebied van verkeersveiligheid dient de veiligheid van de voetgangers en de fietsers voorop te staan. De auto zal in de woonwijken een ondergeschikte positie krijgen. Het zware vrachtverkeer dient in dat kader ook zoveel mogelijk uit de kernen te worden geweerd. Indien mogelijk en wenselijk zullen in de vernieuwde APV nadere regels worden gesteld. Overigens studeert het college nog steeds naar een bewaakte/verlichte parkeerfaciliteit voor vrachtwagens in het Domboschgebied. Ook het transport van afval- en brandstoffen door de kernen dient teruggedrongen te worden. Het college streeft naar een zorgvuldige doorstroming van het verkeer en een goede ontsluiting van alle kernen. Een belangrijk uitgangspunt is dat er een samenhang is tussen de leefbaarheid en het verkeer. In de wijken en de centra worden de huidige parkeervoorzieningen geoptimaliseerd. Daar waar noodzakelijk wordt de mogelijkheid tot uitbreiding onderzocht. Om een goed beeld te krijgen van de parkeerproblematiek in de woonwijken zal in 2005/2006 een parkeerbalans worden uitgevoerd.
Gemeente Geertruidenberg
27
Programmabegroting 2005
De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 4.1. Tabel 4.1. Prioriteiten Beheer openbare ruimte Prioriteit Kwalitatieve Kwantitatieve doelstelling doelstelling Prestatieafspraken Vergroten • Veiligheid in het verkeer verkeersveiligheid vergroten met name van inzake: Verminderen voetgangers en fietsers verkeersslachtoffers • Een goede verkeersontsluiting en doorstroming • Voldoende en acceptabele parkeervoorzieningen
Activiteiten 1. Realisatie West Tangent 2. Inrichten centrumroute welke getemporiseerd zal worden uitgevoerd met de eerste aandacht voor Prins Hendrikstraat met een gedeelte Julianalaan en de Keizersdijk tussen Gangboord en het Spant. 3. Nieuwe veilige fietsroutes realiseren 4. Terugdringen parkeeroverlast.
Wat gaan we daarvoor doen? Prioriteit vergroten verkeersveiligheid Een goede verkeersdoorstroming en ontsluiting
De aanleg van de 1ste fase van de West-Tangent is eind juni 2004 gestart. Naar verwachting zal deze in de 2e helft van 2005 zijn afgerond. Hiermee wordt een feitelijke start gemaakt met de lang gekoesterde optimale verkeersontsluiting van Geertruidenberg. Het gaat hierbij om de ontsluiting van de industrieterreinen voor het zware vrachtverkeer ter ontlasting van de kernen en een directere aansluiting van de kern Geertruidenberg van en naar rijkswegen. Bij de behandeling van het desbetreffende raadsbesluit heeft uw raad bij motie aangegeven dat het college met voortvarendheid de voorbereiding van de aanleg van de 2e fase ter hand dient te nemen en aan dient te sturen op gelijktijdige uitvoering van de twee uitvoeringsfases. Verder heeft uw raad aangegeven dat de eerste fase, behoudens noodgevallen, pas opengesteld wordt na oplevering van de tweede fase. Met het verkeerscirculatieplan (centrumroute Raamsdonksveer) wil het college pas op de plaats maken. Vanwege de recente besluitvorming door de gemeenteraad om de West-Tangent versneld uit te voeren, verwacht het college al op korte termijn (1 – 1½ jaar) gewijzigde verkeersstromen door het centrum van Raamsdonksveer. Het college wil nu eerst de verwachte gunstige effecten t.a.v. de verkeersintensiteiten afwachten alvorens de centrumroute in zijn volle omvang verder op te pakken. Vanuit de concept Parkeernota wordt geadviseerd in de realisatie van extra parkeerplaatsen nabij het centrum van Raamsdonksveer. Dit kan o.a. gebeuren door, in navolging van de kern Geertruidenberg, het aanbrengen van parkeerverwijzing en het parkeren in de vakken sterker te benadrukken middels kleine ruimtelijke aanpassingen en bebording. Via een amendement is door de gemeenteraad opdracht gegeven de verkeersveiligheid op de Keizersdijk (Het Spant - Gangboord) nader inhoud te geven. Het college is voornemens de studie ter plaatse van voornoemd wegvak verder voort te zetten.
Duurzaam veilig
De gemeente Geertruidenberg zal in het kader van duurzaam veilig fase 1 en 2 blijven werken aan de infrastructurele en mensgerichte verbetering van de verkeersveiligheid. Ten aanzien van de infrastructuur zijn het afronden van de 30 en 60 km zone’s, het verbeteren van de oversteek bij de Stationsweg, het fietspad langs de Maasdijk en in zijn algemeenheid het onderhouden en verbeteren van fietsroutes belangrijke doelstellingen. In het kader van de mensgerichte maatregelen zal in 2005 opnieuw gewerkt worden met het actieplan verkeerseducatie. Hierin staan alle activiteiten die jaarlijks worden uitgevoerd binnen de gemeente Geertruidenberg ter verbetering en beïnvloeding van het verkeersgedrag. Voor de doelgroep schoolgaande jeugd is het behalen van het Brabants Verkeersveiligheids Label door alle lagere scholen de doelstelling.
Gemeente Geertruidenberg
28
Programmabegroting 2005
Openbare verlichting
In 2005 zal bekeken worden of er een besparing mogelijk is op de energiekosten van de openbare verlichting.
Onkruidbestrijding wegen
In het kader van veranderende wetgeving is het noodzakelijk beleid te ontwikkelen omtrent de onkruidbestrijding op wegen. In 2004 zal hiervoor beleid worden ontwikkeld en in 2005 aan uw Raad worden aangeboden.
Kapvergunningenbeleid
Het college heeft op 23 december 2003 besloten dat een Kapvergunningenbeleid opgesteld dient te worden. Het hebben van een kapvergunningenbeleid is noodzakelijk ter ondersteuning van een gestroomlijnde procedure waardoor wettelijke termijnen beter in acht genomen kunnen worden, minder bezwaren ingediend zullen worden, de bestuurlijke taak beter ondersteund kan worden en een integrale afstemming tussen procedures en beslismomenten plaats kan vinden.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • Ontwikkelen/uitvoeren parkeerbeleid • Vergroten verkeersveiligheid • Beheerpakketten Investeringen • Wegreconstructies algemeen • Verwerving gronden WestTangent • Afdekking uit reserve • West Tangent 2005 voorbereiden 2e fase 2006 aanleg 2e fase Bijdragen derden/reserves • Infrastructurele kunstwerken Bijdragen derden/reserves • Hoogwatervrijmaken Bijdragen derden/reserves • Overigen Duiker Zalmweg (2004) Taakstellingen • Onderhoudskosten Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • West-Tangent • Duurzaam Dombosch • Ligplaatsen • Hoogwatervrijmaken Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Gemeente Geertruidenberg
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
25.000
25.000 p.m. p.m.
30.746
30.797
30.192
29.586
28.980
11.250 -11.250
22.500 -22.500
22.500 -22.500
22.500 -22.500
22.500 -22.500
8.100 -8.100 1.800 -1.800
16.020 180.000 -117.365 3.000 -3.000
15.660 356.000 -216.097 1.036.500 -1.036.500
15.300 348.000 -211.233
9.439
19.882
19.481
19.079
18.677
65.185
-250.000 -174.321
128.328
204.228
199.724
4.482.979 97.107 4.385.872
4.130.352 108.215 4.022.137
4.178.928 110.507 4.068.421
4.228.591 112.853 4.115.738
4.286.823 115.251 4.171.572
4.451.057
3.847.816
4.196.749
4.319.966
4.371.296
-88.306 -348.400 -7.200 -53.208 -497.114
-7.200
-7.200
-7.200
-7.200
-7.200
-7.200
-7.200
-7.200
3.953.943
3.840.616
4.189.549
4.312.766
4.364.096
351.400 -351.400 70.000 -70.000
29
Programmabegroting 2005
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: •
Ontwikkelen/uitvoeren parkeerbeleid Voor de beleidsontwikkeling inzake parkeeroverlast is zowel in de begroting 2004 als in de begroting 2005 een bedrag van € 25.000 opgenomen.
•
Vergroten verkeersveiligheid Binnen deze prioriteit zijn de volgende activiteiten te onderscheiden: 1. Realisatie West-Tangent; 2. Inrichten centrumroute welke getemporiseerd zal worden uitgevoerd met de eerste aandacht voor Prins Hendrikstraat met een gedeelte Julianalaan en de Keizersdijk tussen Gangboord en het Spant; 3. Nieuwe veilige fietsroutes realiseren; 4. Terugdringen parkeeroverlast.
•
Beheerpakketten Bij bestuursopdracht heeft uw raad ons opgedragen meerjarige beheerplannen op te stellen voor groen, baggeren en kunstwerken. • Wegen In december 2003 heeft uw raad reeds het wegenbeheerplan vastgesteld. Hierin is een bepaald kwaliteitsniveau afgesproken, met de bijhorende financiële consequenties. Een heroverweging van het gewenste kwaliteitsniveau kan alsnog een besparing in de onderhoudskosten opleveren. In combinatie met een doelmatiger aanbestedingsbeleid moet hier een besparing van 10% van het budget voor onderhoud bestratingen en asfaltwegen te realiseren zijn. In concreto een besparing van € 43.000. Ook hiervoor geldt dat de wegen worden onderhouden op een lager kwaliteitsniveau door de werkzaamheden daar waar mogelijk uit te stellen en op een later moment uit te voeren. Voor 2005 wordt eenmalig het regulier onderhoudsprogramma elementenverharding grotendeels geparkeerd. In 2005 zal de inzet van een reparatieploeg zoveel mogelijk doorgang vinden. Het regulier onderhoud asfaltverharding wordt zoveel als mogelijk uitgevoerd. • Groen In 2004 zal, na vaststelling beheerplan onderhoud groen, het onderhoud van het openbaar groen voor 2005 door derden opnieuw worden aanbesteed. De prijs van dit onderhoud door derden is sterk afhankelijk van het gewenst kwaliteitsniveau van dit onderhoud. Door te kiezen voor het aan uw raad aangeboden voorstel van het college moet bespaard worden op de uitgaven. Hiervoor geldt een omslagpunt, welke bijna bereikt is. Voorlopig hebben wij dit voordeel geraamd op € 50.000 per jaar. Er worden voor de commissie van 6 oktober 2004 voorstellen gedaan hoe het openbaar groen te beheren. Hierin zijn bezuinigingsvoorstellen meegenomen. • Riool De opgenomen investeringen zijn ook opgenomen in het Gemeentelijk Riolerings Plan zoals dit begin 2001 is vastgesteld. Voor 2005 is voorzien in een vernieuwing van het GRP. • Infrastructurele kunstwerken Insteek zal zijn dat de kosten van het onderhoud van infrastructurele kunstwerken worden betaald uit de reserve infrastructurele kunstwerken. Het beheersplan infrastructurele kunstwerken wordt op korte termijn aangeboden ter vaststelling. Ook dan zijn de kosten inzichtelijk voor de komende jaren en kan worden gesproken over de structurele afdekking van deze kosten.
Gemeente Geertruidenberg
30
Programmabegroting 2005
• Baggerkosten Door het voormalige waterschap De Dongestroom is voor de kernen Raamsdonk en Raamsdonksveer een baggerprogramma 2002 - 2008 opgesteld. Dit plan is inmiddels niet meer actueel. Een deel van de kosten van het ruimen van het baggerslib komt voor rekening van onze gemeente. Daarnaast zijn er nog de gemeentelijke wateren om te baggeren. Voor het totale baggervolume (ontvangst slib derden en eigen wateren) zal een baggerplan opgesteld worden.
Investeringen: •
Wegreconstructies algemeen In 2004 is nog investeringsruimte gereserveerd die nog niet is gerealiseerd ten tijde van het opstellen van deze begroting. Deze financiële ruimte blijft vooralsnog gereserveerd. Met ingang van 2004 wordt voor wegreconstructies geen nieuwe ruimte gereserveerd, dit conform het hiertoe bepaalde in het Besluit Begroten en Verantwoorden, de kosten moeten worden opgevangen in het budget van het onderhoud.
•
West-Tangent De aanleg en tevens de verwerving van de ondergrond van de West-Tangent zal grotendeels worden gefinancierd uit een hiertoe gevormde reserve en bijdragen van Rijkswaterstaat. In op 1 april vastgestelde notitie “Geertruidenberg goed Begroot” is voor het resterende niet afgedekte deel besloten dit te activeren en af te schrijven. Indien de aanbesteding van de 2e fase voordelig uitvalt behoeft er minder te worden geactiveerd en ontstaat er een lagere afschrijvingslast.
•
Infrastructurele kunstwerken Insteek zal zijn dat de kosten van het onderhoud van infrastructurele kunstwerken worden betaald uit de reserve infrastructurele kunstwerken. Het beheersplan infrastructurele kunstwerken wordt in het 2e halfjaar 2004 ter vaststelling aangeboden. Ook zijn dan de kosten inzichtelijk voor de komende jaren en kan worden gesproken over de structurele afdekking van deze kosten. Het college heeft ervoor gekozen om het onderdeel nautisch baggeren van de binnenhavens onder te brengen in het nog op te stellen Baggerplan.
•
Duiker Zalmweg Voor eind 2004 of begin 2005 wordt voorzien dat deze duiker vervangen wordt.
Taakstellingen: •
Onderhoud Binnen dit raadsprogramma wordt alleen voor het jaar 2005 een taakstellende bezuiniging doorgevoerd van € 250.000. Met betrekking tot de invulling van deze taakstelling zal uw raad een voorstel worden voorgelegd.
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Mutaties reserves •
West-Tangent Betreft een onttrekking uit de Reserve aanleg West-Tangent ter afdekking van vervroegde afschrijving van plankosten met betrekking tot de West-Tangent zoals is besloten in de raadsvergadering van 24 juni 2004. Dit betrof een actie naar aanleiding van de invoering van het Besluit Begroten en Verantwoorden Gemeenten.
•
Duurzaam Dombosch Dit heeft betrekking een eenmalige onttrekking uit de reserve Duurzaam Dombosch voor het gemeentelijk aandeel voor de aanleg van de rotonde Maasdijk-A27.
Gemeente Geertruidenberg
31
Programmabegroting 2005
•
Ligplaatsen In het verleden is van de gemeente Made en Drimmelen een afkoopsom gekregen voor het onderhoud aan de ligplaatsen met de tegenprestatie dat ook schippers uit de gemeente Made en Drimmelen van deze ligplaatsen gebruik mogen maken. Deze afkoopsom is conform de afgesloten overeenkomst gestort in een voorziening waarbij een vast rentepercentage wordt bijgeschreven. Uit deze voorziening valt jaarlijks € 7.200 vrij ten gunste van het onderhoud van de ligplaatsen.
•
Hoogwatervrij maken De kosten van hoogwatervrijmaken worden afgedekt uit de reserve Hoogwatervrijmaken, daarom deze vrijval uit de reserve.
Gemeente Geertruidenberg
32
Programmabegroting 2005
Programma 5: Economische structuur Het programma omvat het behouden en versterken van werkgelegenheid.
Wat willen we bereiken? Het beoogde maatschappelijk effect is: De bestaande economische structuur versterken en uitbreiden. Het beleid binnen Geertruidenberg voor deze programmalijn is of zal worden vastgelegd in de beleidsnota's: • Detailhandelsnota 2000; • Aanbestedings- en inkoopbeleid 2003 Het economisch beleid van de gemeente Geertruidenberg is nog niet vastgelegd in een kadernota, maar wil zich richten op het behouden en versterken van de werkgelegenheid en dan met name op Dombosch I en Dombosch 2, het midden- en kleinbedrijf en de agrarische sector. Daarbij dient er aandacht te zijn voor startende ondernemers. Buiten Dombosch wordt ingezet op beheerste economische ontwikkeling. Samenwerking met bedrijfsleven, buurgemeenten en provincie is noodzakelijk om te komen tot afstemming en gezamenlijk beleid. Voor grondzaken zie de paragraaf Grondbeleid.
Wat gaan we daarvoor doen? Project Duurzaam Dombosch
Dit project beoogt een revitalisering van Dombosch en heeft betrekking op zaken als veiligheid, aanzicht en duurzaam gebruik van middelen en locaties met als doel de mogelijkheden voor bestaande en startende bedrijven te vergroten.
Gezond ondernemersklimaat
Er is één aanspreekpunt voor ondernemers in de persoon van de accountmanager bedrijfsleven. Lokale bedrijven worden steeds uitgenodigd om offerte uit te brengen. Daarmee worden de lokale bedrijven te allen tijde de gelegenheid gegeven om in "eigen huis" zich te profileren, waardoor een impuls en stimulans wordt gegeven aan de lokale werkgelegenheid.
Uitgifte gronden Pontonnier
In 2004 heeft de uitgifte van percelen ten behoeve van te saneren bedrijven in de kernen grotendeels plaatsgevonden. In 2005 zal de uitgifte verder gestalte krijgen.
Gemeente Geertruidenberg
33
Programmabegroting 2005
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
Wensen nieuw beleid • Geen Investeringen • Geen Taakstellingen • Geen Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen
-
-
-
-
-
168.372 238.738 -70.366
136.659 243.062 -106.403
138.867 247.494 -108.627
141.131 252.036 -110.905
141.794 256.692 -114.898
Saldo programma voor “winstbestemming” (voordeel)
-70.366
-106.403
-108.627
-110.905
-114.898
-156.736 -156.736
-141.055 -141.055
-124.738 -124.738
-108.421 -108.421
-92.104 -92.104
-227.102
-247.458
-233.365
-219.326
-207.002
Mutaties reserve • Afkoop inconveniëntenregeling Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: Geen
Investeringen: Geen
Taakstellingen: Geen
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Mutaties reserves: •
Afkoop inconveniëntenregeling De in het verleden jaarlijks te ontvangen inconveniënten uitkering is in 2002 afgekocht, de afkoopsom is in een reserve gestort. Ter afdekking van het in de begroting ontstane gat valt jaarlijks een bedrag vrij ten gunste van de exploitatie. De vrijval neemt jaarlijks af zoals is vastgelegd in het voorstel van vorming en vrijval van de reserve, wel is, bij het berekenen van de vrijval, rekening gehouden met de weggevallen voeding van deze reserve met de bespaarde rente.
Gemeente Geertruidenberg
34
Programmabegroting 2005
Programma 6: Onderwijs Het programma omvat de zorg voor een duurzame en kwalitatieve onderwijshuisvesting en het ontwikkelen van lokaal onderwijsbeleid, het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling van diverse doelgroepen en de kinderopvang.
Wat willen we bereiken? Geertruidenberg beoogt als maatschappelijk effect: 1. Gelijke kansen op onderwijs voor jongeren en volwassenen binnen de gemeente Geertruidenberg in een breed spectrum van aanbod passend bij de vraag; 2. Creëren kansen voor jongeren van 0 tot en met 19 jaar; 3. Daadwerkelijke jaarlijkse uitvoering van het onderhoudsplan voor scholen. Het beleid binnen Geertruidenberg met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota's: • Onderwijshuisvestingsverordening gemeente Geertruidenberg; • Onderwijsachterstandenbeleid 2002-2006; • Beleidskader Doelgroepen Volwasseneneducatie (2003); • Verordening Leerlingenvervoer. Op lokaal niveau speelt de gemeente als lokale overheid en als bestuur van het openbaar onderwijs een belangrijke rol. Als lokale overheid richt de gemeente zich onder meer op de huisvesting, op kinderen met (onderwijs)achterstand en op de schoolbegeleiding. Verder zorgt de gemeente voor een netwerk van zorg en diensten in de omgeving van het onderwijs, zoals opvang van jeugdigen, leerlingenvervoer en het bestrijden van schooluitval. In regionaal verband biedt de gemeente mogelijkheden voor basiseducatie, beroepsonderwijs en het NT2 onderwijs (Nederlands als 2e taal) aan nieuwkomers. Gestreefd wordt om schooluitval te voorkomen en zoveel mogelijk kinderen een startkwalificatie te laten behalen. Daarbij is een brede kennis en vorming van belang. Het aanleren van cognitieve vaardigheden moet in combinatie met een versterking van de sociale vaardigheden een bijdrage leveren aan het opgroeien van kinderen tot zelfstandige participerende individuen. De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 6.1. Tabel 6.1. Prioriteiten Onderwijs Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Meer kansen voor Breed spectrum van kinderen creëren aanbod van kinderopvang voor 0 – 19 jarigen
Gemeente Geertruidenberg
Kwantitatieve doelstelling • Aantallen kwantificeren • Toename van opvang voor kinderen voor 2006
35
Activiteiten 1. Huisvesting scholen 2. Onderwijsachterstandenbeleid
Programmabegroting 2005
Wat gaan we daarvoor doen? Huisvesting scholen
In de leerlingprognose is de toename van het aantal leerlingen t.g.v. de realisering van de woonwijk Dongeburgh verwerkt. Voor de kern Geertruidenberg zijn reeds de gebouwelijke voorzieningen getroffen. Daarbij zijn de verwachte ontwikkelingen rondom Dongeburgh meegenomen. Ook voor basisschool De Wilsdonck zijn de effecten van de nieuwe woonwijk doorberekend. Een uitbreiding zal aldaar noodzakelijk zijn. Voor het voortgezet onderwijs worden voorbereidingen getroffen voor een lescapaciteitsberekening voor de lange termijn inclusief de gymnastiekvoorzieningen. Verder dient jaarlijks uitvoering gegeven te worden aan het onderhoudsplan voor scholen op basis van het jaarlijkse huisvestingsprogramma.
Onderwijsachterstandenbeleid
In het kader van achterstandenbeleid worden voor 2002-2006 deelplannen ontwikkeld op het gebied van voor- en vroegschoolse educatie.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • Voortzetten schoolmaatschappelijk werk na 1 augustus 2004 • Brede school Investeringen Vonder: • 1 leslokaal Wilsdonck: extra lesruimten door toename leerlingen • 2 leslokalen (Dongeburgh) • 1 leslokaal (Dongeburgh) Diversen Aanpassing alle schoolgebouwen inzake gebruiksvergunningen • Onderhoudsplan schoolgebouwen Onttrekking reserve Taakstellingen • Geen Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • Geen Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Begroting
Begroting
2004
2005
5.300 5.600
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
12.800
12.800
12.800
12.800
4.590
9.078
8.874
8.670
8.145
16.109 4.590
15.747 9.078
8.387 78.000 -78.000
17.480 15.000 -15.000
16.973 305.000 -305.000
16.466 8.000 -8.000
15.960 1.000 -1.000
19.287
34.870
46.996
58.839
62.255
2.868.559 957.644 1.910.915
3.027.409 958.255 2.069.154
3.017.021 966.437 2.050.584
3.011.072 974.746 2.036.326
2.940.812 983.185 1.957.627
1.930.202
2.104.024
2.097.580
2.095.165
2.019.882
-
-
-
-
-
1.930.202
2.104.024
2.097.580
2.095.165
2.019.882
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Gemeente Geertruidenberg
36
Programmabegroting 2005
Wensen nieuw beleid: •
Voortzetting schoolmaatschappelijk werk Om de uitvoering van het schoolmaatschappelijk werk na 1 augustus 2004 te garanderen wordt een structureel bedrag opgenomen in de begroting.
Investeringen: •
Diverse investeringen Voor de komende jaren is voorzien dat door toename van leerlingen uitbreiding van scholen te verwachten is. Ook zal voor een aantal scholen de 1e inrichting vervangen moeten worden. In het investeringsprogramma 2004-2007 staat voor 2004 een investering gepland van € 302.000 ten bate van aanpassing schoolgebouwen aan de eisen op het gebied van inbraakpreventie van de verzekeringsmaatschappij. Inmiddels is duidelijk dat deze investering geschrapt kan worden in verband met het gegeven dat niet alle verzekeringsmaatschappijen dezelfde voorzieningen eisen voor het verzekeren van de schoolgebouwen. De investering van € 302.000 zal echter niet geheel kunnen worden geschrapt aangezien ten bate van het afgeven van een gebruiksvergunning aan de schoolgebouwen een investering geraamd staat van € 151.785. Totaal is vanaf 2005 een besparing op de kapitaallasten te realiseren, en reeds verwerkt in de begroting 2005, van € 15.000 per jaar.
•
Onderhoud schoolgebouwen Het onderhoud wordt uitgevoerd zoals is voorzien in het door Haskoning opgestelde onderhoudsplan. Een herziening van het plan is op 2 september aan uw raad aangeboden ter vaststelling. De voorziene kosten van onderhoud zijn afgedekt binnen de voorziening onderhoud onderwijsgebouwen.
Taakstellingen: Geen
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is. • Schoolbegeleiding Bij Geertruidenberg Goed Begroot heeft uw raad aangegeven een versobering van deze dienstverlening voor te staan. Versobering van de dienstverlening tot het basisniveau (€ 70 per leerling) levert vanaf 2005 een oplopende structurele besparing op van ca. € 65.000 in 2008. Aangezien het contractueel (als gevolg van personele capaciteit bij EDUX) niet mogelijk is gebleken om direct per 2005 een lager pakket aan diensten af te nemen, kan hiervoor pas per 2008 de volledige bezuiniging worden ingeboekt. • Subsidiebeleid Uw raad heeft in het kader van Geertruidenberg Goed Begroot overwogen om de subsidie voor het godsdienstonderwijs af te schaffen. Het gaat om een bedrag van € 19.000. • Budget RMC/LMC Met ingang van 1 januari 2004 ontvangt de gemeente rechtstreeks van de contactgemeente Breda de specifieke rijksgelden voor uitvoering van de RMC-wet. Deze wet regelt – in aanvulling op de leerplichtwet- het verplicht melden en registeren van niet meer leerplichtige leerlingen (17-23 jaar) zonder startkwalificatie, alsmede het operationeel maken van een systeem voor doorverwijzing naar onderwijs of arbeidsmarkt.De gemeente Oosterhout voert op basis van een contract de gehele leerplichttaak inclusief leerplichtadministratie en leerplichtinterventies voor onze gemeente uit inclusief boven-genoemde RMC-taken. Het hiertoe gehanteerde leerplichtpakket is niet meer hanteerbaar en kent beperkingen. Het pakket dient vervangen te worden. De kosten van de aanschaf van de programmatuur, het vullen van de kaartenbak, het koppelen van leerlingen aan scholen, de inrichting en installatie en het onderhoud van het pakket LLA4all kunnen betaald worden uit beschikbare RMC-gelden en/of uit de door de raad vastgestelde automatiseringsplan.
Gemeente Geertruidenberg
37
Programmabegroting 2005
Vanaf 1 oktober 2004 dient echter structureel rekening gehouden te worden met kosten voor applicatiebeheer (100 uur op jaarbasis/€ 5.000) en systeembeheer (80 uur obv externe inhuur € 10.000). Deze kosten zijn onvermijdbaar en dienen vanaf 1 oktober 2004 opgenomen te worden in de beheersbegroting 2004 en volgende jaren. Ter uitvoering van het alsnog behalen van een startkwalificatie is op 29 april 2004 een samenwerkingsovereenkomst gesloten en is gestart met het project Vangnet LMC-Oosterhout waaraan deelnemen de gemeente Geertruidenberg, Oosterhout en Drimmelen. De lasten zijn voor het schooljaar 2005 geraamd op € 12.000. • Onroerende Zaak Belasting diverse scholen. De OZB is voor de scholen in 2004 geraamd op Є 40.000 De werkelijke aanslagen 2004 bedragen echter Є 49.000 Er dient derhalve een bedrag bij geraamd te worden van Є 9.000. Dit heeft ook onvermijdbare gevolgen naar de meerjarenbegroting.
Gemeente Geertruidenberg
38
Programmabegroting 2005
Programma 7: Cultuur, recreatie en sport Het programma omvat het initiëren en instandhouden van voorzieningen op de gebieden kunst, cultuur en sport.
Wat willen we bereiken? De beoogde maatschappelijke effecten zijn: • Het vergroten van de deelname van de bevolking aan cultuur en sport. • Het geven van structuur en inhoud aan het lokale vrijwilligerswerk in samenwerking en overleg met de plaatselijke instellingen en verenigingen. Het beleid van Geertruidenberg voor deze programmalijn is of zal worden vastgelegd in de beleidsnota's: 1. Nota speelruimte 2004-2008; 2. Nota Beeldende Kunst (1997); 3. Verordening Kunstcommissie; 4. Cultureel Beleidsplan (2004)*; 5. Toeristisch Recreatief Actieplan 2000-2004; 6. Nota Waterrecreatie (2003)*; 7. Kadernota Buitensport (2005)*; 8. Kadernota Binnensport (2005)*; 9. Stimuleringsproject “sportieve school”; 10. TRAG; 11. Subsidieverordening Welzijn 2005; 12. Regionale beleidsvisie toerisme en recreatie SES; 13. Kermisbeleid*; 14. Regeling werkwijze bij Archeologische Waarnemingen Geertruidenberg 2000; 15. Nota Monumentenbeleid gemeente Geertruidenberg 2001; 16. Besluit Selectie- en benoemingsprocedure gemeentelijke monumenten en beeldbepalende zaken gemeente Geertruidenberg; 17. Nota Handhaving in de Monumentenzorg 2002; 18. Monumentenverordening gemeente Geertruidenberg 2003; 19. Verordening regelende de taak, samenstelling en werkwijze van de Monumentencommissie Geertruidenberg 2003; 20. Subsidieverordening restauratieregelingen voor gemeentelijke monumenten en beeldbepalende zaken gemeente Geertruidenberg 2003; 21. Regeling Garanties voor financieringen via het SVN 2003; 22. Lijst van gemeentelijke monumenten en beeldbepalende zaken van de kernen Raamsdonk, Raamsdonksveer en Geertruidenberg*; 23. Beleidsplan Archeologische Monumentenzorg 2005*; 24. Notitie mogelijkheden tot verkoop van in eigendom van de gemeente zijnde rijksmonumenten aan het Monumenten Fonds Brabant*. (*) Op het moment van het uitbrengen van de handreiking van de programmabegroting waren deze nota's nog niet gereed.
Gemeente Geertruidenberg
39
Programmabegroting 2005
Enkele bestuursopdrachten ingevolge van “Geertruidenberg Goed Begroot” hebben de volgende thema’s. • Er komt een onderzoek omtrent de samenvoeging van de bibliotheekvestingen Geertruidenberg en Raamsdonksveer. Primair dient bezien te worden of er een geschikte locatie gevonden kan worden die vanuit beide kernen goed bereikbaar is; • Hoe te komen tot een vermindering van de exploitatielasten van de Schattelijn; • Onder handhaving van bestaande functies van de dorpshuizen bezien of de kosten kunnen worden teruggebracht door de huidige dorpshuizen verder op afstand van de gemeentelijke organisatie te plaatsen of te privatiseren; • Het ontwikkelen van een ruimtelijke visie op langere termijn voor Bliënborch en omgeving, waarbij onderscheid dient te worden gemaakt in tijdelijke en permanente ruimtebehoeften. De gemeente Geertruidenberg benadrukt het belang van sport. Sport heeft namelijk een vormende en sociale functie. Met name de jeugd dient gestimuleerd te worden meer actief deel te nemen aan sport- en welzijnsactiviteiten. Het vereenvoudigen en uitbreiden van het gemeentelijk subsidiebeleid is in 2004 ingevoerd en zal per 1 januari 2005 zijn beslag krijgen. De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 7.1. Tabel 7.1. Prioriteiten Cultuur, recreatie en sport Prioriteit Kwalitatieve Kwantitatieve doelstelling doelstelling Prestatieafspraken Gevarieerd aanbod van Stimuleren van met betrekking tot: • Voorzieningen welzijns- en • Een bepaald deel • Sportaccommodaties sportactiviteiten bezoek een voor alle cultureel leeftijdscategorieën evenement door een • Een bepaald deel gevarieerd aanbod van de jongeren in van voorzieningen lid van een en accommodaties sportvereniging
Activiteiten Onderzoeken • Bibliotheken • Schattelijn • Dorpshuizen • Bliënborch • Zwembaden
Wat gaan we daarvoor doen? Prioriteit welzijns- en sportactiviteiten voor alle leeftijdscategorieën stimuleren door gevarieerd aanbod voorzieningen en sportaccommodaties.
Openbare bibliotheken
Het streven is erop gericht om per 1 januari 2005 de vorming van een basisbibliotheek at te ronden. Daarmee wordt een fusie van ijf bibliotheken uit Dongen, Drimmelen, Geertruidenberg, Oosterhout en Rijen een feit. Te rekenen vanaf 1 januari 2005 zijn afspraken gemeaakt om de kosten van de bibliotheek voor de komende jaren met niet meer dan 1% te verhogen, waarbij de basis is het tarief van 2004.
Zwembaden
In 2003 en 2004 zijn de beide zwembaden opgeknapt en gerenoveerd overeenkomstig de eisen en bepalingen van de Wet Hygiëne en Voorzieningen Zwembaden. In het kader van Geertruidenberg Goed Begroot is de vraag opgeworpen in hoeverre een uitbreiding van commerciële activiteiten een bijdrage kan leveren aan het verminderen van de gemeentelijke bijdrage in de exploitatiekosten. Dit zal vorm krijgen door te inventariseren welke commerciële activiteiten bij vergelijkbare zwembaden in Nederland bestaan. Verder is in het kader van Geertruidenberg Goed Begroot de vraag opgeworpen in hoeverre de zwembaden geprivatiseerd kunnen worden. In het vooronderzoek zal meegenomen worden welke mogelijkheden voor privatisering het meest kansrijk zijn; • onroerend goed behouden en alleen exploitatie afstoten of • alles afstoten.
Gemeente Geertruidenberg
40
Programmabegroting 2005
Implementatie kadernota’s sport
Een voorlopige versie van de kadernota buitensport is gereed. In 2004 en 2005 wordt verkend of op basis van de daarin aangegeven uitgangspunten en randvoorwaarden de verantwoordelijkheid voor de realisatie en instandhouding van de buitensportvoorzieningen bij de sportclubs gelegd kan worden. Verder zal in 2005 een kadernota binnensport worden opgesteld en geïmplementeerd.
Breedtesportimpuls
In het kader van de breedtesportimpuls zal in samenwerking met de sportverenigingen en de jongerenwerker ook een sportstimulering voor de oudere jeugd worden opgezet in de vorm van sport en spelactiviteiten op de bestaande openbare sport- en speelveldjes (basketbalpleintjes, skatebanen en trapveldjes) in onze gemeente. Het project richt zich op het tegengaan van bewegingsarmoede onder jongeren. Het ministerie van VWS heeft inmiddels een subsidie “breedtesportimpuls” toegezegd voor de jaren 2005 tot en met 2007.
Sportieve school.
Het project laat kinderen in de groepen vijf, zes, zeven en acht van de basisscholen in onze gemeente actief kennis maken met diverse sporten. De praktische vormgeving van het project vindt plaats tijdens de lessen lichamelijke opvoeding. Het project is gericht op het tegengaan van bewegingsarmoede onder de jeugd.
Schoolmaatschappelijk werk
Met ingang van 2005 wordt dit onderwerp niet meer verzorgd door Bureau Jeugdzorg. Op basis van de nieuwe Wet op de Jeugdzorg is de provincie van mening dat dit een gemeentelijke taak is. De provincie zal het subsidie voor 2005 handhaven. Na 2005 wordt het subsidie afgebouwd. Voor de uitvoering en voortzetting van het schoolmaatschappelijk werk in 2005 wordt naar een oplossing gezocht.
Speelvoorzieningen
In 2004 heeft de gemeenteraad ingestemd met het inhoudelijk beleid van de nota speelruimte 2004-2008. Deze beleidsnota is gebaseerd op een uitgebreid onderzoek naar speelruimte binnen de gemeentegrenzen. Het belangrijkste uitgangspunt is dat de gemeente Geertruidenberg het belang van het spel en speelruimte onderstreept. Er wordt gestreefd naar zoveel mogelijk betrokkenheid van buurtbewoners. Bij de opzet en renovatie van speelterreinen zal per terrein bekeken worden of het wenselijk is het terrein geschikt(er) te maken voor minder valide kinderen.
Beeldende kunst
Voor het uitvoeren van het gemeentelijke kunstbeleid is de Beeldende kunstadviescommissie (BKC) een belangrijke spil als adviesorgaan van het college. Zij heeft een inventarisatie van bestaande kunstwerken opgezet, een onderhoudsplan en een locatieplan. In 2004 is gestart met het ontwikkelen van een beeldenroute in 2005 zal deze route gereed zijn. Daarnaast adviseert de BKC het college over de realisatie van nieuwe kunstwerken in de openbare ruimte. Door de gemeenteraad is besloten dat vanaf 2005 bezuinigd wordt op het product kunstvoorwerpen. Het ambitieniveau is neerwaarts bijgesteld, waardoor de ambtelijke inzet naar 210 uur daalt (225 uur minder dan voorgaande jaren).
Gemeente Geertruidenberg
41
Programmabegroting 2005
Toerisme
Vanaf 2003 wordt toerisme en recreatie vraaggericht benaderd. Via diverse projecten worden de wensen van de toerist en de toeristische markt in kaart gebracht. Vervolgens zal een promotieplan worden geschreven en een monitor worden ontwikkeld. De komende periode gebruiken om een beleidsstuk te ontwikkelen ter bevordering van de ontwikkeling van een jachthaven en/of passantenhaven op de locatie Ashland Sudchemie aan de Statenlaan/Rivierkade te Geertruidenberg. In 2004 is het toeristisch platform opgericht. Het beleid van de gemeente is in het bijzonder gericht op het verankeren van dit platform en het versterken van de samenwerking met verschillende marktpartijen op het gebied van toerisme. Het TRAG zal uitgangspunt blijven voor uit te voeren acties. Het toeristisch platform zal het TRAG verder ontwikkelen, waarbij de rol van de gemeente in 2005 die van aanjager is. In de verdere toekomst zal de gemeente terugtreden. Projecten worden geïnitieerd door het toeristisch platform en financiële bijdragen worden slechts verstrekt indien de belanghebbenden / bedrijven tenminste ook de helft bijdragen en uiteraard voor zover de begroting het toelaat. Na de ontwikkeling van een nulmeting/monitor dient door het samenwerkingsverband een promotieplan ontwikkeld te worden. Verder wordt gestreefd naar de realisatie van een hotelaccommodatie.
Natuur- en Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch
In 2004 heeft uw raad het voornemen kenbaar gemaakt uit te willen treden uit de gemeenschappelijke regeling van het Natuur- en Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch. Vooralsnog worden geen concrete stappen in die richting gezet, nu bekend is dat uittreden slechts mogelijk is per 1 januari 2009 én het recreatieschap bezig is zich nadrukkelijk te bezinnen op zijn voortbestaan
Monumentenzorg
De belangrijkste doelstelling van de monumentenzorg is het behoud en goed beheer van cultuurhistorische waardevolle gebouwen en bouwwerken, objecten, terreinen, cultuurhistorische structuren en archeologische waarden binnen de gemeente. Via de onder punt 14 t/m 21 genoemde beleidsstukken wordt en zal uitvoering worden gegeven aan de vastgestelde doelstellingen met betrekking tot monumentenzorg. Toch dient de gemeente op grond van het wetsvoorstel tot wijziging van de Monumentenwet inzake de stelselherziening archeologische monumentenzorg hieruit voortvloeiend beleid te maken. Er is dus sprake van noodzakelijk beleid, voortvloeiend uit het wettelijk kader (Europees Verdrag van Malta/Valetta en Monumentenwet) en er is sprake van een onvermijdelijke noodzakelijkheid. Door middel van het nader op te stellen “Beleidsplan Archeologische Monumentenzorg gemeente Geertruidenberg 2005” wordt geanticipeerd op die nieuwe wetgeving en de daaraan gekoppelde stelselherziening voor de archeologische monumentenzorg. Bovendien is het gemeentelijke onderhoudsbeleid in relatie tot de in haar eigendom zijnde Rijksmonumenten is zeer achterhaald en aan een noodzakelijke nieuwe impuls toe. Zo verkeren diverse van deze objecten in een matige en soms slechte staat van onderhoud. Eveneens zijn sommige onderhoudslasten zodanig hoog dat ze moeilijk op te brengen zijn voor de gemeente. Sinds de oprichting van het in Brabant actieve Monumentenfonds Brabant bestaat er een reële mogelijkheid tot afstoting van gebouwen, waarbij zeggenschap over de passende gebruiksfunctie in belangrijke mate in handen van de gemeente kan blijven. In het kader van Geertruidenberg Goed Begroot zal omtrent deze beleidswijziging een en ander uitgewerkt worden. De aangegeven beleidsstukken zullen binnen de eigen gemeentelijke organisatie worden ontwikkeld evenals dit bij de overige beleidsstukken in relatie tot Monumentenzorg het geval was. Omtrent de kosten gemoeid met de uitvoering van dat beleid na 2005 zal in de loop van 2005 meer bekend zijn.
Gemeente Geertruidenberg
42
Programmabegroting 2005
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • Aanleg skatepleintjes • Implementatie kadernota buitensport en opstellen nota binnensport Investeringen • Reconstructie sportvelden 2005 2006 Taakstellingen • Besparingen op subsidies Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • Ontwerpen cultuurprijs • Reserve cultuuraankopen • Bestuursopdracht de Schattelijn • Jongerenwerk Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
32.000 20.000
10.500
20.700 7.000
20.100 13.800
19.500 13.400
32.000
-50.000 -19.500
-50.000 -22.300
-50.000 -16.100
-50.000 -17.100
3.607.332 604.800 3.002.532
3.625.959 601.071 3.024.888
3.673.248 609.784 3.063.464
3.705.339 618.714 3.086.625
3.736.903 627.870 3.109.033
3.034.532
3.005.388
3.041.164
3.070.525
3.091.933
-2.500 -1.361
-1.361
-1.361
-1.361
-1.361
-25.000 15.595 -13.266
-1.361
-1.361
-1.361
-1.361
3.021.266
3.004.027
3.039.803
3.069.164
3.090.572
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: •
Implementatie kadernota buitensport en opstellen nota binnensport De kadernota buitensport is in voorbereiding. In 2004 zal deze geïmplementeerd worden hiertoe is een bedrag van € 20.000 opgenomen binnen de post nieuw beleid ten laste van de exploitatie. Ook op deze post is voor 2005 een bedrag van € 20.000 opgenomen voor de voorbereiding en implementatie van een kadernota binnensport.
Investeringen: •
Reconstructie sportvelden Jaarlijks vindt de reconstructie plaats van sportvelden. Hiertoe is in de begroting de nodige budgettaire ruimte vastgelegd in het investeringsprogramma.
Taakstellingen: •
Besparingen op subsidies Binnen het totale subsidiebedrag moet met ingang van 2005 een structurele besparing kunnen worden gerealiseerd van € 50.000. Hiertoe zal uw raad zo spoedig mogelijk een voorstel worden aangereikt.
Gemeente Geertruidenberg
43
Programmabegroting 2005
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is. •
Onderhoud speelterreinen Voor het onderhoud van de speelterreinen is in de beheersbegroting jaarlijks een bedrag van € 30.000,- opgenomen. Bij “wensen nieuw beleid” van de programmabegroting 20042007 is jaarlijks een bedrag van € 15.000,- voor het vervangen van speeltoestellen vastgelegd. Het college heeft opdracht gekregen om de financiële consequenties van de nota speelruimte 2004-2008 te wegen en te regelen bij de begrotingsbehandeling 2005 en volgende jaren.
•
Volksfeesten Ultimo december zal een nota over de herziening van het kermisbeleid worden vastgesteld.
•
Maatschappelijk werk Het tarief dat Trema in 2005 voorstelt, is tot stand gekomen door zowel de salarisgebonden posten als de overige posten uit de tariefopbouw te verhogen met 2,5% i.v.m. de te verwachten loon- en prijsstijgingen. Het college heeft echter aangegeven een indexering van maximaal 1% toe te staan. Hierdoor moet de inzet per gemeente naar beneden bijgesteld worden. Voor Geertruidenberg betekent dit dat het aantal beschikbare fte met een minimum daalt. Dit zal nagenoeg geen effect hebben op de kwaliteit van de dienstverlening.
Mutaties reserves: •
Ontwerpen cultuurprijs Door uw raad is op 27 mei 2004 besloten om eenmalig een bedrag van € 2.500 te onttrekken uit de reserve beeldende kunst voor de aankoop van een aantal exemplaren van de cultuurprijs.
•
Reserve cultuuraankopen Uit het per 1 januari 1983 ontstane reserve kunstaankopen wordt jaarlijks een bedrag van € 1.361 onttrokken. Dit bedrag is ter afdekking van de verstrekte subsidie aan de Stedelijke Oudheidkamer.
•
Bestuursopdracht de Schattelijn Voor het uitvoeren van de bestuursopdracht naar de Schattelijn is uit de Algemene reserve eenmalig een bedrag van € 25.000 onttrokken.
•
Jongerenwerk Betreft de uitwerking van het raadsbesluit bestemming saldo jaarrekening. De in 2003 verwachte uitgaven waren nog niet gerealiseerd en kunnen op deze manier worden verwerkt in 2004.
Gemeente Geertruidenberg
44
Programmabegroting 2005
Programma 8: Sociale voorzieningen en werkgelegenheid Het programma bevat het op weg helpen van inwoners naar werk, het bestrijden van armoede, het verstrekken van bijstand en maatschappelijke diensten.
Wat willen we bereiken? Het beoogde maatschappelijk effect is: Iedere inwoner uit deze gemeente heeft de mogelijkheid in de samenleving te participeren, waarbij ouderen (65+) en minima prioriteit hebben. Het beleid van Geertruidenberg voor deze programmalijn is of zal worden vastgelegd in de volgende beleidsnota's: 1. Kadernota invoering Wet Werk en Bijstand; 2. Beleidsnota minimabeleid; 3. Nota terugvordering en verhaal WWB; 4. Reïntegratieverordening WWB (*); 5. Handhavingsverordening WWB; 6. Reïntegratieverordening WWB(*); 7. Verordening cliëntparticipatie WWB(*); 8. Verordening toeslagen en verlagingen WWB; 9. Kaderplan Sociaal Welzijn Ouderen Geertruidenberg (2002); 10. Nota Jeugdbeleid “Nieuw script voor de jeugd”; 11. Projectplan Budgetsubsidie (2004); 12. Nota vrijwilligersbeleid (2004)*; 13. Wvg-evaluatie 2003-2004; 14. Nota Kinderopvang (*). (*) Op het moment van het uitbrengen van de handreiking van de programmabegroting waren deze nota's nog niet gereed. Het bevorderen van een gelijkwaardige deelname aan het maatschappelijk leven is een belangrijke gemeentelijke taak. In dit verband heeft de gemeente in de eerste plaats de wettelijke taak om uitvoering te geven aan de Wet werk en bijstand. Met de invoering van deze nieuwe wet per 1 januari 2004 (ter vervanging van de Algemene Bijstandswet, de Wet inschakeling werkzoekenden, Wet financiering ABW, IOAW en IOAZ, Besluit in/ en doorstroombanen) is een accentverschuiving van inkomen naar werk gelegd. De burger moet eerst alles in het werk stellen om in eigen levensonderhoud te voorzien door middel van werk. Als dit niet mogelijk is en er geen andere voorzieningen zijn moet de gemeente helpen met reïntegratie en inkomensondersteuning. Deze verantwoordelijkheid vormt de basismotivering voor het instellen van de nieuwe wet en is het sluitstuk van een activerend stelsel van sociale zekerheid met werk boven inkomen. De gemeente heeft belang bij minimaal een budgettair neutrale uitvoering van de WWB conform wet- en regelgeving en het gemeentelijk beleid, waarbij alle burgers die voor de voorzieningen en/of bijstand in aanmerking komen optimaal profiteren van een kwalitatief aanbod. De • • •
volgende uitgangspunten zijn van belang bij de uitvoering van de nieuwe wet; Minimaal budgettaire neutrale uitvoering; Hanteren van kosten/baten afweging bij beleid en uitvoering; Beperking instroom en verhoging uitstroom door meer nadruk te leggen op verplichte activering en intensievere handhaving.
Gemeente Geertruidenberg
45
Programmabegroting 2005
De doelgroepen, minima en ouderen (65+), zijn het meest voor de hand liggend om in dit kader extra aandacht te krijgen. Voor de minima gaat het om het verbeteren van de arbeidsmarktpositie door bijvoorbeeld scholing. Voor de ouderen gaat het vooral om het contact met de inwoners van Geertruidenberg en het zo zelfstandig mogelijk kunnen leven. Hieruit volgt dat er twee prioriteiten zijn in het programma Sociale voorzieningen en werkgelegenheid namelijk participatie van minima en ouderen in de samenleving. Minima Aangewezen zijn op een minimum inkomen heeft een directe relatie met gezondheid. Dit kan dan ook meenomen worden als speerpunt voor de Nota Volksgezondheid. Welzijn Ouderen Geertruidenberg wil graag bereiken dat ouderen langer zelfstandig kunnen wonen en gemakkelijk in contact komen met andere mensen in de gemeente. Bij het zelfstandig wonen is het belangrijk dat er voldoende seniorenwoningen zijn die dusdanig zijn gebouwd dat ouderen, ook als ze moeilijker ter been worden, nog steeds zelfstandig kunnen blijven wonen en de regie over hun eigen leven kunnen blijven voeren. De Stichting Welzijn Ouderen Geertruidenberg is de centrale instelling voor de daadwerkelijke uitvoering van het gemeentelijk ouderenbeleid voor zover het onderwerpen betreft die de gehele gemeente aangaan en de doelgroep daarbij op diverse onderdelen begeleidt en ondersteunt. De prioriteiten van het programma, de doelstellingen en de activiteiten ter realisatie zijn samengevat in tabel 8.1. Tabel 8.1. Prioriteiten Sociale voorzieningen en werkgelegenheid Prioriteit Kwalitatieve Kwantitatieve doelstelling doelstelling Prestatieafspraken Minima: Vergroten met betrekking tot: • Vergroten participatie in de • Reductie arbeidsmarktparticipatie samenleving door: bijstandverlening • Daling van het aantal • Minima ten opzichte van mensen in de bijstand • Ouderen (65+) voorgaande jaren • Zorg voor financieel • Toename aantallen zwakkeren seniorenwoningen Ouderen (65+): in 2006 ten • Vergroten opzichte van 2002 zelfstandigheid • Toename van het • Deelname aan sociale aantal oudere activiteiten leden van verenigingen in 2006 ten opzichte van 2002
Activiteiten • Formuleren en implementeren verordeningen Wet werk en Bijstand • Nota vrijwilligersbeleid
Wat gaan we daarvoor doen? Prioriteit Minima
Duidelijk is dat de nieuwe Wet Werk en Bijstand nogal wat beleidsmatige gevolgen zal hebben. Nieuw beleid moet worden geformuleerd, bestaand beleid moet worden herschreven. Daarnaast zal helder in beeld moeten worden gebracht welke kansen en bedreigingen de nieuwe wet de gemeente opleveren. Vanuit de Invoeringswet wordt ons tot 1 januari 2006 de tijd gegeven om alle besluiten met betrekking tot rechten en plichten om te zetten naar WWB-besluiten De volgende verordeningen staan gepland: • Afstemmingsverordening • Handhavingsverordening (fraude) • Reïntegratieverordening • Cliëntenparticipatieverordening • Verordening toeslagen en verlagingen.
Gemeente Geertruidenberg
46
Programmabegroting 2005
Prioriteit ouderen
Opstellen vrijwilligersbeleid In 2004 zal een nota vrijwilligersbeleid worden opgesteld waarin manieren aan de orde komen om te komen tot versterking van vrijwilligerswerk binnen de huidige strakke budgettaire kaders. SWOG In de pogingen om de participatie van ouderen binnen de samenleving te vergroten, speelt de Stichting Welzijn Ouderen Geertruidenberg (SWOG) een grote rol. De SWOG zal, op grond van de overeenkomst budgetsubsidie 2003-2005, voor 2005 activiteiten ontplooien op het gebied van preventie, welzijn, wonen en zorg.
Overig
Jeugdbeleid Op 29 april 2004 heeft uw raad de nota Jeugdbeleid “Nieuw script voor de jeugd” voor kennisgeving aangenomen en daarmee het aantal uren jongerenwerk bepaalt op 25 uur per week. In de nota jeugdbeleid worden speerpunten genoemd voor de komende vier jaren gebaseerd op 36 uur jongerenwerk per week. Inzet van 25 uur per week maakt bijstelling c.q. keuzes noodzakelijk. In het werkplan jongerenwerk 2005 zal dit tot uitdrukking worden gebracht. Gehandicaptenbeleid Op 23 april 2004 heeft het kabinet ingestemd met de vaststelling van de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO). Deze wet, die per 1 januari 2006 van kracht zal worden, vervangt onder andere de Welzijnswet en de Wet voorzieningen gehandicapten (WVG). Ook delen van de AWBZ zullen in de WMO worden ondergebracht. In de loop van 2005 zal meer duidelijkheid komen over de reikwijdte van deze nieuwe wetgeving en de gevolgen voor deze gemeente. De definitieve contouren van de WMO zijn nog niet vastgesteld, de VNG heeft ten aanzien van dit onderwerp, vanwege uiteenlopende gedachten hierover, het overleg met de minister gestaakt. De verwachting is dan ook dat het vaststellen van de contouren dit jaar niet meer zal plaatsvinden en de invoering per 1 januari 2006 op wankele schroeven staat.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
Wensen nieuw beleid • Geen Investeringen • Geen Taakstellingen • Geen Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen
-
-
-
-
-
6.878.672 4.168.109 2.710.563
6.732.348 4.088.320 2.644.028
6.878.398 4.086.921 2.791.477
7.023.914 4.063.594 2.960.320
7.180.355 4.062.685 3.117.670
Saldo programma voor “winstbestemming”
2.710.563
2.644.028
2.791.477
2.960.320
3.117.670
-17.800 -17.800
-9.000 -9.000
-
-
-
2.692.763
2.635.028
2.791.477
2.960.320
3.117.670
Mutaties reserve • WAVA Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Gemeente Geertruidenberg
47
Programmabegroting 2005
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: Geen
Investeringen: Geen
Taakstellingen: Geen
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is. •
RIO Per 1 januari 2005 zal het RIO worden gecentraliseerd en opgenomen worden in een landelijk indicatieorgaan. Hierdoor zullen vanaf die datum geen gelden meer aan het gemeentefonds worden toegevoegd. Hier staan dan eveneens geen uitgaven meer tegenover.
•
Wet Voorzieningen Gehandicapten In de meerjarenraming wordt rekening gehouden met stijgende kosten voor de uitvoering van de WVG. Gezien de toenemende vergrijzing en de daarmee verwachte toename op de voorzieningen moet de komende jaren ook zeker rekening gehouden worden met deze kostenstijging. Of deze kostenstijging reëel zal zijn, is op voorhand steeds lastig in te schatten. Onverwachte hogere uitgaven, door bijvoorbeeld een aantal kostbare woningaanpassingen in enig jaar, kunnen zich altijd voordoen. Ook zijn de financiële gevolgen van de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) op dit moment nog niet te overzien. In geval van kostenstijging zal kostenbeheersing in de eerste instantie gezocht worden in een mogelijk meer efficiënte werkwijze waarbij het voorzieningenniveau zoveel mogelijk onaangetast blijft.
•
Kinderopvang De nieuwe wet kinderopvang wordt ingevoerd per 1 januari 2005 en heet “Wet kinderopvang”. Bij de invoering van deze wet zal de subsidierelatie met kinderopvanginstellingen verdwijnen. In de wet zijn specifieke doelgroepen benoemd die bij de gemeente een tegemoetkoming kunnen aanvragen. De gemeente ontvangt hiervoor een doeluitkering. Hiervoor worden middelen uit het gemeentefonds overgeheveld c.q. zichtbaar gemaakt. Per saldo blijven de inkomsten dus gelijk.
Mutatie reserves: •
WAVA Om kosten van de WAVA geleidelijk op te voeren in de begroting is al enige jaren een aflopende onttrekking uit de vrije algemene reserve gerealiseerd. In 2005 is de laatste onttrekking uit de vrije algemene reserve.
Gemeente Geertruidenberg
48
Programmabegroting 2005
Programma 9: Volksgezondheid en Milieu Het programma omvat zorg voor volksgezondheid, milieu, afvalstoffenverwijdering en riolering.
Wat willen we bereiken? Geertruidenberg beoogt als maatschappelijk effect: Het voorkomen van ziektes, het verzorgen van passende zorg, een schone en hygiënische leefomgeving voor de burgers en het verminderen van de belasting van het milieu. Het beleid voor deze programmalijn is of zal worden vastgesteld in de beleidsnota's: 1. Gemeentelijke rioleringsplan 2001 – 2005 (met daarin een Basisrioleringsplan); 2. Milieubeleidsplan 2000-2004; 3. Milieuprogramma 2004 en 2005; 4. Nota gezondheidsbeleid gemeente Geertruidenberg 2003-2007. Volksgezondheid De gemeentelijke nota over de volksgezondheid verschaft het bestuurlijke kader voor het bewaken en bevorderen van de gezondheid van de inwoners. Een belangrijke actor is de GGD West-Brabant. Er zullen hiermee afspraken worden gemaakt over het productenaanbod voor onze gemeente. Nieuwe regelgeving en additionele middelen van het Rijk betreffende de ambulancevoorziening zullen verbeteringen bewerkstelligen in zowel de ambulancevoorziening en aanrijdtijden als de bekostiging daarvan. Milieu Hoofddoelstelling van het gemeentelijk milieubeleid van Geertruidenberg zoals neergelegd in het Milieubeleidsplan 2000-2004 is het streven naar duurzame ontwikkeling zodat de gemeente voor toekomstige generaties een aantrekkelijke en leefbare gemeente blijft. Daartoe zal de gemeente binnen haar verantwoordelijkheden en mogelijkheden streven naar en bijdragen aan de oplossing van milieuproblemen op met name locale, regionale en nationale schaal. Hiertoe werkt zij jaarlijks een milieuprogramma uit. Hierin worden de activiteiten geconcretiseerd. Belangrijke aandachtsvelden binnen het gemeentelijk milieubeleid van de gemeente Geertruidenberg zijn: • het vasthouden aan en daar waar mogelijk verder verbeteren van een adequaat vergunningverlenings- en handhavingsniveau, mede in combinatie met het bevorderen van bedrijfsinterne milieuzorg bij bedrijven; Het door de VROM-inspectie uitgebrachte rapport over VROM-taken gemeente Geertruidenberg en de professionalisering van de handhaving wordt hierbij betrokken; • wettelijke taken ingevolge de Wet bodembescherming; • het streven naar een zo'n doelmatig mogelijke inzameling van (huishoudelijk) afval; • het verhogen van het milieubesef van burgers door inzet van communicatieve elementen; • het bevorderen van milieuzorg en externe integratie binnen de gemeentelijke organisatie; • het bevorderen van duurzaam bouwen bij nieuw- en renovatieprojecten; • uitvoering regels en beleid over externe veiligheid. Mede op basis van het collegeprogramma 2002-2006 dient in 2005 een volwaardige nieuwe milieustraat en gemeentewerf te worden gerealiseerd op een locatie buiten de kernen. Goede bereikbaarheid is hierbij een vereiste. Over het al dan niet invoeren van een vorm van diftar en/of containermanagement zal eind 2004 een beslissing genomen kunnen worden.
Gemeente Geertruidenberg
49
Programmabegroting 2005
Wat gaan we daarvoor doen? Volksgezondheid
De gemeentelijke nota over de volksgezondheid vormt het richtinggevend kader voor nieuwe initiatieven betreffende de gezondheid van de inwoners.
Riolering
Vanuit het gemeentelijke rioleringsplan 2001-2005 kan voortvarend, doelmatig en efficiënter gewerkt worden aan riolering. In de meerjarenbegroting is vanaf 2001 de plannen vooral gericht op onderhoud van het huidige stelsel en het terugdringen van de vuilemissie op open water, door het bouwen van bergbezinkbassins. Het verminderen van het aantal niet op het riool aangesloten panden in het buitengebied heeft hoge prioriteit. Wij willen deze aansluitingen voor 2005 realiseren of van een alternatief voorzien. In het kader van het waterplan zal bij nieuwbouw en verbouw steeds meer bekeken worden of afkoppelen van hemelwaterafvoer dan wel infiltreren mogelijk is en of hieraan in overleg met diverse betrokken instanties invulling gegeven kan worden in het nieuwe beleid.
Milieu
Het ontwikkelen van een nieuwe gemeentewerf-milieustraat waarbij onze voorkeur uitgaat naar een locatie buiten de kom met een goede bereikbaarheid. Het opstellen van een milieuprogramma 2005 met daarin de uit te voeren werkzaamheden voor dat jaar. Gelet op de ontwikkeling in regelgeving zal externe veiligheid hierin een belangrijk issue zijn. Ter vermindering van de geluidsoverlast in Raamsdonk zal een geluidsscherm langs Rijksweg A59 worden opgericht ter hoogte van de Regentenstraat. Het proces om te komen tot en de realisatie van een geluidsscherm langs de Regentenstraat wordt door middel van externe middelen gefinancierd.
Gemeente Geertruidenberg
50
Programmabegroting 2005
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • geen Investeringen • Nieuwe milieustraat Voorbereiding Realisering • Tarieven/reserve reiniging • Grijze containers en chip groene containers (diftar) • Tarieven/reserve reiniging • Riool 2004 uitbreiding 2004 vervanging 2005 uitbreiding 2005 vervanging 2006 vervanging 2007 vervanging 2008 vervanging Tarief/reserve riolering Taakstellingen • Geen Totaal wijziging beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • Reserve egalisatie reinigingsrechten • Reserve egalisatie rioolrechten • Reserve Duurzaam Dombosch Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
9.363 87.500 -96.863
9.174 173.250 -182.424
8.985 169.750 -178.735
8.796 166.250 -175.046
24.000 -24.000
47.250 -47.250
45.750 -45.750
44.250 -44.250
15.977 8.383
31.950 16.764 19.812 17.224
31.950 16.764 39.622 34.447 33.164
31.950 16.764 39.622 34.447 66.326 10.690
-24.360
-85.750
-155.947
-199.799
31.950 16.764 39.622 34.447 66.326 40.162 11.250 -240.521
-
-
-
-
-
4.992.586 3.967.996 1.024.590
5.099.030 4.079.354 1.019.676
5.363.757 4.225.349 1.138.408
5.465.978 4.378.976 1.087.002
5.564.927 4.541.626 1.023.301
1.024.590
1.019.676
1.138.408
1.087.002
1.023.301
-214.738 96.470 -12.176 -130.444
-249.524 150.641
-380.585 162.998
-376.046 211.254
-371.632 269.559
-98.883
-217.587
-164.792
-102.073
894.146
920.793
920.821
922.210
921.228
4.729 -4.729
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: Geen
Gemeente Geertruidenberg
51
Programmabegroting 2005
Investeringen: •
Nieuwe milieustraat Voor de voorbereiding en realisering zijn in de begroting middelen vastgelegd. Dekking zal plaatsvinden door een onttrekking uit de reserve egalisatie reinigingstarieven en tariefbijstellingen.
•
Grijze containers en chip groene containers Als de nieuwe milieustraat wordt gerealiseerd kan worden overgestapt naar de invoering van Diftar, hiertoe zal nadere besluitvorming plaats moeten vinden. Indien Diftar wordt ingevoerd zullen de grijze containers, ook mede vanwege de leeftijd van de oude containers, moeten worden vervangen en zal een chip geplaatst moeten worden op de groene container. De kapitaallasten van deze operatie zullen moeten worden afgedekt binnen tariefaanpassingen en deels uit de reserve egalisatie reinigingsrechten.
•
Riool De opgenomen investeringen vloeien voort uit het Gemeentelijk Riolerings Plan zoals dit begin 2001 is vastgesteld.
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is. •
Professionalisering van de handhaving In 2003 is het verplichte proces professionalisering handhaving opgestart. Het verbeterplan in het kader van dit proces is eind 2003 goedgekeurd door college en raad. Uitwerking van het verbeterplan gebeurt in 2004. Uit een in 2003 verrichte nulmeting bleek dat aan nagenoeg geen enkel criterium werd voldaan, vanwege de afwezigheid van een gemeentelijk handhavingsbeleid. In het kader van het opstellen van het beleid zal een probleemanalyse moeten worden gemaakt en moeten de prioriteiten ten aanzien van de handhavingstaken worden bepaald (gepland in september/oktober 2004). Een in 2004 te bepalen ambitieniveau qua handhaving kan gevolgen hebben voor benodigde personele en financiële middelen. Hiermee is in de meerjarenbegroting (nog) geen rekening gehouden. In het milieuprogramma 2004 is reeds een eerste aanzet gegeven voor de benodigde handhavingscapaciteit. Met de huidige inzet wordt een sober ambitieniveau behaald. Andere onderwerpen die bij het opstellen van het beleid uitwerking behoeven zijn strategie en werkwijze, uitvoering en evaluatie.
•
Hondenoverlastbeleid Over dit onderwerp wil milieu het volgende opmerken: er is geen uitvoeringscapaciteit bij cluster milieu, Juridische zaken is bezig met herziening apv en lijkt geformuleerde beleid los te laten. Intern valt dit onderwerp tussen wal en schip. Voor het hondenoverlastbeleid zijn (behoudens inzet poepzuigmachine en eenmalige publicatiecampagne) geen uren begroot, terwijl verwacht wordt dat door juridische formalisering van de hondenuitlaatplaatsen leidt tot een groot aantal bezwaarschriften waarvoor de afhandeling 280 uur noodzakelijk is, zijnde ongeveer € 30.000 (incidenteel). Dit is conform het collegebesluit van 20 januari 2004. Aanvullende dekking realiseren!
•
Uitwerking bodembeleidsplan/-kaart De follow-up van het bodeminformatiesysteem is een bodembeleidsplan met daarbij een bodemkwaliteitskaart, hiervoor komt voor een deel van de kosten een provinciale subsidieregeling. Een bodemkwaliteitskaart geeft een geografische weergave van de bodemkwaliteit en geeft meer mogelijkheden om grond te hergebruiken binnen de gemeente. Geschatte kosten gemeente: € 8.000 incidenteel voor 2004 of 2005 deze kosten zijn onvermijdelijk, het zijn volgkosten na een eerdere opdracht.
Gemeente Geertruidenberg
52
Programmabegroting 2005
Mutaties reserves: •
Reserve egalisatie reinigingsrechten Het principe wordt gehanteerd dat 95% van de kosten minus de inkomsten van de functies reiniging en milieustraat worden afgedekt door de reinigingsrechten en 5% wordt onttrokken uit de reserve egalisatie reinigingsrechten. Tevens worden de kapitaallasten van de voorziene investeringen ten laste van deze reserve gebracht. Hierachter zit de gedachte dat je de tarieven niet moet laten stijgen met de kapitaallasten van investeringen waartoe de raad nog niet heeft besloten. Na het jaar van besluitvorming worden de kapitaallasten wel in de tarieven opgenomen.
•
Reserve egalisatie rioolrechten Het saldo van de lasten en baten van de functie riolering wordt ten gunste of ten laste gebracht van de reserve egalisatie rioolrechten. Kosten en opbrengsten volgen het in 2001 vastgestelde rioolbeheersplan.
•
Reserve Duurzaam Dombosch Kosten gemaakt voor de geluidszonebewaking van het bedrijventerrein Dombosch worden conform het raadsbesluit van 17 december 2003 gebracht ten laste van de reserve Duurzaam Dombosch.
Gemeente Geertruidenberg
53
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
54
Programmabegroting 2005
Programma 10: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Het programma omvat stedenbouwkundige advisering, realisatie van bouwlocaties waaronder het in ontwikkeling nemen van de Donge-oevers en het ontwikkelen van volkshuisvestingsbeleid.
Wat willen we bereiken? Het beoogde maatschappelijk effect is: • Een plezierig woonklimaat met een natuurlijke uitstraling; • Goede en betaalbare woningen voor diverse doelgroepen. Het beleid van Geertruidenberg voor de programmalijn ruimtelijke ordening en volkshuisvesting is of zal worden vastgelegd in de beleidsnota's: 1. StructuurvisiePlus; 2. Masterplan Donge-oevers; 3. Bouwverordening 2003; 4. Welstandsnota 2004; 5. Volkshuisvestingsplan 1999-2004; 6. Woonvisie 2004 (*); 7. Grondnota (*); 8. Bouwbeleidsplan (*); 9. Kwaliteitseisen Nieuwbouwwoningen Geertruidenberg. (*) Op het moment van het uitbrengen van de handreiking van de programmabegroting was deze nota nog niet gereed.
Duurzame kwaliteitsverbetering in het algemeen en Donge-oevers specifiek
Geertruidenberg richt zich voor woningbouw vooral op het ontwikkelen van inbreidingslocaties zodat de groene zone tussen de gemeente Oosterhout en Geertruidenberg en tussen de gemeente Waalwijk en Geertruidenberg niet verder wordt aangetast. Met name het project Dongeburgh verdient vermelding. Het plan Dongeburgh mag zonder overdrijven een uniek plan worden genoemd, een plan dat uitmunt in kwaliteit en duurzaamheid. Een bijzonder project dat twee woonkernen op beide oevers van de rivier sterker dan ooit op elkaar gaat richten. Een project dat zorgt voor een ware metamorfose, bedrijvigheid maakt plaats voor woningbouw. De realisering van Dongeburgh levert de komende jaren 950 woningen op. De gemeente Geertruidenberg hoopt hiermee dan haar leefklimaat te hebben versterkt. In zijn algemeenheid kan nog gesteld worden dat natuur- en landschapsbeheer door agrarische bedrijven gestimuleerd dient te worden.
Voorzien in woningbehoefte starters en ouderen.
Het huidige Volkshuisvestingsplan heeft betrekking op de periode 2000-2004. Het nieuwe plan, Woonvisie 2004-2009, zal in de loop van 2004 gereed komen. Het uitgangspunt van het coalitieprogramma, namelijk het extra aandacht geven voor ouderen en starters in de sociale huur en de koopsector, zal hierin nader uitgewerkt worden, naast zaken als leefbaarheid rond woningen in de vorm van speelvoor-zieningen, geluid en groenvoorzieningen. Uiteraard worden bouwplannen ook getoetst aan welstandsnormen, overige gronden en worden bouwactiviteiten gecontroleerd. De gemeente heeft de wijze waarop het welstandstoezicht is geregeld neergelegd in de Welstandsnota en is voornemens, mede op instignatie van de VROMinspectie, een Bouwbeleidsplan vast te stellen. Wanneer de Woonvisie is vastgesteld zullen de prestatie-afspraken met de corporaties opnieuw worden vastgelegd.
Gemeente Geertruidenberg
55
Programmabegroting 2005
Met het vaststellen van de Kwaliteitseisen Nieuwbouwwoningen Geertruidenberg wordt de kwaliteit van de te bouwen woningen in de gemeente verhoogd. De eisen zijn specifiek gericht op het verbeteren van o.a. de toegankelijkheid, bruikbaarheid, veiligheid en flexibiliteit. De eisen worden aan de ontwikkelaar opgelegd middels een privaatrechterlijke overeenkomst. Inmiddels zijn de eisen reeds van toepassing op de woningen tweede fase Achter de Hoeven. De prioriteiten voor deze programmalijn, de doelstellingen daarvoor en de specifieke activiteiten zijn in tabel 10.1 schematisch weergegeven. Tabel 10.1. Prioriteiten Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Prioriteit Kwalitatieve Kwantitatieve doelstelling doelstelling • Sanering van Afstemmen van de twee Duurzame bedrijven woonkernen op beide verbetering van de oevers van de rivier kwaliteit van de Donge-oevers Voorzien in de woningbehoefte voor met name starters en ouders
Afstemmen vraag en aanbod
• Aantal woningzoekenden terugbrengen door middel van prestatieafspraken • In Dongeburgh 25% huur en 8% goedkope koop inplannen
Activiteiten • Start realiseren van deelgebieden Dongeburgh
• Werken volgens het huisvestingsplan/Woonvisie • Evenwichtige woningdifferentiatie • Behoud goedkopere woningen • Geen leegstand, snelle renovatie • Toegankelijkheid gehandicapten • Levensloopbestendigheid gehandicapten
Wat gaan we daarvoor doen? Prioriteit duurzame kwaliteitsverbetering van de Donge-Oevers. Realisering Dongeburgh en samenwerking
Geertruidenberg is pilotgemeente geworden voor de provinciale aanpak "Bouwen binnen strakke contouren", een begrip uit het ontwikkelingsprogramma Ruimtelijke Ordening van de Provincie. Dit betreft het uitvoeren van experimenten, waarbij gemeenten die bereid zijn om bestaande uitbreidingsplannen in te trekken, de vrije ruimte krijgen om, onder voorwaarden, binnen het bestaande stedelijk gebied in een periode van 5 jaar een bouwtitel te verkrijgen. Het eerste plan van Dongeburgh is De Vesting op de Bergse Oever. Dongeburgh verandert ook het aanzien van de oever van de Raamsdonksveerse kant. Daar komen de plandelen Heereland en Rivierzicht. Dongeburgh is niet alleen wonen. Een prachtige nieuwe brug over de Donge, speciaal voor fietsers en voetgangers, benadrukt het feit dat beide kernen Raamsdonksveer en Geertruidenberg meer op elkaar worden gericht. De nieuwe brug vormt de speciale schakel tussen de bewoners van De Vesting en Rivierzicht en voor die vele anderen die van deze nieuwe oeververbinding gebruik zullen gaan maken. Uiteraard zijn er ook maatschappelijke voorzieningen in de buurt. In één van de bastions van De Vesting komt mogelijk een gezamenlijke praktijk van huisartsen en een apotheek. Studies naar een gezamenlijke bibliotheek zijn gaande. Voor de drie deelgebieden van Dongeburgh zijn reeds samenwerkingsovereenkomsten gesloten. Voor deelplan de Vesting werkt de gemeente samen met BAM vastgoed en Woningstichting Geertruidenberg (WSG). Voor deelplan Heereland heeft de gemeente begin juli 2004 al een samenwerkingsovereenkomst getekend met WSG en voor Rivierzicht-zuid is ook in 2004 een contract getekend met Rabo Vastgoed. Voor ongeveer 50 woningen in Rivierzicht-noord moet nog een overeenkomst worden gesloten.
Gemeente Geertruidenberg
56
Programmabegroting 2005
Prioriteit voorzien in woningbehoefte voor ouderen en jongeren. Realiseren de Vesting
In alle nieuwbouwplannen wordt ruimte gemaakt voor sociale huur- en koopwoningen met extra aandacht voor ouderen en starters uit de gemeente Geertruidenberg. Dit speerpunt uit het coalitieprogramma vindt zijn vertaling in het project "Dongeburgh". Het eerste deelplan van het nieuwbouwproject Dongeburgh is De Vesting. Het gaat eind 2004 of begin 2005 van start. De Vesting bestaat uit drie bastions die voor wat betreft sfeer en schaal perfect passen bij de gemeente Geertruidenberg. BAM Vastgoed realiseert de drie bastions in drie fasen, te beginnen met het oostelijke bastion. Het eerste bastion biedt woningen voor een brede doelgroep: 72 grondgebonden woningen, 65 appartementen en penthouses. Hierin zullen 30% huur- en 70% koopwoningen worden aangeboden. Ook worden de woningen gebouwd volgens de “woonkeur”, waarin voorwaarden zijn opgenomen voor duurzaamheid en veiligheid van woning en woonomgeving.
Realisering Rivierzicht Zuid
Plandeel Rivierzicht-zuid ligt tussen de Haven en de Dongebrug en heeft een heel eigen karakter. Het bestaat uit meerdere bouwblokken, deels appartementgebouwen in drie en of vier woonlagen en deels eengezinswoningen, verspreid langs de rivier. Parkeren gebeurt grotendeels onder de grond. Ook worden rond een vijver en op andere plekken in het gebied verschillende typen eengezinswoningen gebouwd. In Rivierzicht-Zuid worden ongeveer 225 woningen gebouwd, zowel huur- als koopsfeer en in diverse prijsklassen. Er wordt gebouwd voor starters, gezinnen, senioren en in de sociale woningbouwsfeer. Nu is in het toekomstige Rivierzicht nog sprake van watergebonden bedrijvigheid, maar die zal plaats maken voor een prachtig woon- en leefgebied. Waarschijnlijk wordt medio 2005 gestart met de aanleg van de nieuwe rivierdijk en aansluitend met de bouw van Rivierzicht-Zuid.
Realisering Heereland
In het gebied tussen de Paulus Potterstraat, Boterpolderlaan, Sandoel en Kadepad in Raamsdonksveer wordt deelplan Heereland gebouwd. De gemeente ontwikkelt dit plan, dat circa driehonderd woningen telt, met Woningbouwstichting Geertruidenberg. Voor de realisatie van de eerste en de tweede fase Heereland volgt de gemeente een Zelfstandige Project Procedure (ZPP) om zodoende van de Provincie vrijstelling te krijgen van het bestemmingsplan Boterpolder. Als alles volgens planning verloopt, kan WSG begin 2005 met de bouwwerkzaamheden starten.
Achter de Hoeven
Nog dit jaar wordt ook invulling gegeven aan fase 2 van het plan Achter de Hoeven. In de loop van 2005 zal Achter de Hoeven, fase 2 volledig zijn gerealiseerd. Het gaat hier om 67 woningen. Het bouwprogramma voorziet in 20 huurwoningen, waarvan 14 appartementen en 47 koopwoningen waarvan 8 appartementen.
Pilot
In het kader van de pilot “bouwen binnen strakke contouren” zal op locatieniveau moeten worden bepaald op welke plaatsen en onder welke condities tot herontwikkeling kan worden gekomen. Ten behoeve van deze projectlocaties zal een herziening van het bestemmingsplan noodzakelijk zijn. Per situatie zal worden beoordeeld of dit plaats kan vinden via een wijziging van het bestemmingsplan dan wel via een zelfstandige projectprocedure. In beginsel zullen de hiermee gepaard gaande kosten voor rekening van de initiatiefnemer komen.
Behoud goedkopere woningen
Goedkope woningen mogen niet onnodig gesloopt worden om daarvoor nieuwe en duurdere woningen in de plaats te bouwen. Het beleid dient in eerste aanleg gericht te zijn op renovatie. Voorkomen moet worden dat woningen door leegstand onbewoonbaar worden. Woningen die bewoonbaar zijn, maar op termijn gesloopt moeten worden, moeten zolang mogelijk verhuurd blijven worden.
Gemeente Geertruidenberg
57
Programmabegroting 2005
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn.
Wensen nieuw beleid • Zelfsupporting projectorganisatie Investeringen • Bestemmingsplan (restant) Taakstellingen • Stelpost rente gronden Totaal wijzigen beleid Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen Saldo programma voor “winstbestemming” Mutaties reserve • Reserve onderzoek en ontwikkeling • Reserve aanleg West-Tangent • Reserve beeldende kunst Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
p.m. -2.716 40.000 37.284
40.000 40.000
40.000 40.000
40.000 40.000
40.000 40.000
10.354.018 7.749.128 2.604.890
13.065.177 12.165.137 900.040
2.581.791 1.624.648 957.143
2.598.578 1.623.525 975.053
2.625.329 1.628.288 997.041
2.642.174
940.040
997.143
1.015.053
1.037.041
-1.821.520
41.780 41.780
-
-
-
820.654
981.820
997.143
1.015.053
1.037.041
-30.000 -1.791.520
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: •
Zelfsupporting projectorganisatie Te komen tot een zelfsupporting projectorganisatie
Investeringen: Geen
Taakstellingen: •
Stelpost rente gronden Om snel te kunnen reageren bij strategische (en noodzakelijke) aankopen is het noodzakelijk dat een beperkt budget vrijgemaakt wordt. Tegenover deze last van € 40.000 staat bij een rentepercentage van 5%, waarmee ook is gerekend in het investeringsprogramma, een budget van € 800.000.
Bestaand beleid:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Gemeente Geertruidenberg
58
Programmabegroting 2005
Mutaties reserves: •
Reserve onderzoek en ontwikkeling Door uw raad is op 17 december 2003 besloten om de kosten van toetreding tot de stichting GBKN-Zuid af te dekken door een bedrag van € 30.000 te onttrekken uit de reserve onderzoek en ontwikkeling.
•
Reserve aanleg West-Tangent Conform de besluitvorming van uw raad hieromtrent in de raadsvergadering van 24 juni 2004 worden de kosten van aanleg van de West-Tangent 1e fase ineens afgedekt uit de reserve aanleg West-Tangent.
•
Reserve beeldende kunst Conform hetgeen hiertoe is besloten wordt met betrekking tot investeringen een bijdrage gestort in de reserve beeldende kunst.
Gemeente Geertruidenberg
59
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
60
Programmabegroting 2005
Programma 11: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemeen:
De financiële middelen die een gemeente tot haar beschikking heeft stellen grenzen aan de mogelijkheden zodat keuzen gemaakt dienen te worden. De raad dient de keuzen te maken. Het is vervolgens ook aan de raad om te controleren of en hoe het beleid is uitgevoerd en hoeveel middelen hiertoe zijn ingezet. Naast financiële informatie heeft de raad uiteraard zowel vooraf als achteraf behoefte aan beleidsmatige informatie. De Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) geven de randvoorwaarden voor de begroting en de jaarstukken met als doel het bevorderen van een verantwoord democratisch proces bij de afwegingen van de raad. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten met ingang van het begrotingsjaar 2004 in werking is getreden en dat dit nieuwe besluit in de plaats is gekomen van het Besluit comptabiliteitsvoorschriften 1995. De redenen voor een nieuw besluit betreft de invoering van het duale stelsel èn de onduidelijke afbakening tussen het Burgerlijk Wetboek (boek 2 BW) en specifieke begrotings- en verantwoordingsvoorschriften voor gemeenten (waar ook wel naar wordt gerefereerd met "de eigenheid van gemeenten"). Uitgangspunt dient, zoals altijd reeds het geval was, te zijn een sluitende begroting te presenteren, inclusief een sluitende meerjarenraming. Zie overigens voor een verdere algemene toelichting op deze begroting de "Inleiding" hiervan.
Specifiek voor 2005 en volgende jaren:
De voorliggende begroting is beleidsarm. Zoals reeds in de inleiding is gemeld is geen nieuw beleid opgepakt, tenzij dit noodzakelijk of onontkoombaar is. Er is sprake van verdere temporisering in het investeringsprogramma (waaronder ook de post wensen nieuw beleid). Het bestaande beleid 2005 is sober met hier en daar verwerkte bezuinigingen. Dit alles wordt m.n. veroorzaakt door steeds verder dalende uitkeringen uit onze voornaamste inkomstenbron, het gemeentefonds. In de onlangs gepresenteerde zgn. juni-circulaire van het gemeentefonds is sprake van dalende groei. Voor het jaar 2004 duikt het groeipercentage zelfs onder de nul, op de lange termijn is het beeld overigens gunstiger. De reële groei komt t/m het jaar 2008 uit op gemiddeld 1,5% per jaar. De gepresenteerde cijfers zijn onder voorbehoud gegeven. In verband met mogelijk verdere ombuigingen bij de komende rijksbegroting zal de september-circulaire pas een maximale aansluiting geven op de stand van het rijksbeleid op dat moment. Aandacht wordt door de Minister ook nog gevraagd voor het oplopende tekort van het EMUsaldo (op Europees niveau) van de gemeenten sinds 2001. In de huidige ramingen gaat het kabinet uit van een aanzienlijke reductie van het tekort van de lokale overheden. Om dit te bereiken zal door de gemeenten een beleidsinspanning moeten worden geleverd. Uitwerking daarvan wordt bekend gemaakt in de september-circulaire 2004.
Gemeente Geertruidenberg
61
Programmabegroting 2005
Overig:
Voor de oplossing van de problematiek van toekomstige voorstellen van zaken waarvan de lasten thans niet voorzien zijn, attenderen wij u op paragraaf B "Weerstands-vermogen" waar het vermogen van onze gemeente berekend is om financiële risico's op te kunnen vangen teneinde taken te kunnen voortzetten. Zie ook voor een verdere toelichting op het onderdeel Heffingen het hiertoe vermelde in de "Inleiding" van deze begroting èn in paragraaf A - Lokale heffingen. In de loop van 2005 zal aan uw raad een voorstel tot herschikking van alle reserves en voorzieningen worden aangeboden. Overigens zal dit pas geschieden na afhandeling van de na vaststelling van de "Nota reserves en voorzieningen 2002" thans nog resterende punt t.w. de afhandeling van de beheerplannen voor wegen, groen en kunstwerken. In 2005 zal daartoe zowel de beleidsnotitie van reserves en voorzieningen worden herzien alsmede de beheersnotitie waarin het doel, de voeding, de beschikking en een conclusie per reserve of voorziening wordt beschreven.
Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Begroting
Begroting
2004
2005
Wensen nieuw beleid • Geen Investeringen • Vervangen wagens en machines 2003 2004 2005 2006 2007 • Groot onderhoud gebouwen 2004 2005 2006 2007 2008 Onderhoudsreserve • Gemeentewerf Voorbereiding Uitvoering Dekking opbrengst verkoop onroerende goederen Taakstellingen • Onderuitputting kapitaallasten • Correctie inflatiepercentage • BTW-compensatiefonds kostendekkende tarieven • BTW-compensatiefonds (eigen risico) Overigen 2004 • CAO –onderhandelingen • Verzekeringspremies • Gevolgen functiewaardering • Voorziening onderhoud schoolgebouwen Totaal prioriteiten Bestaand beleid Lasten bestaand beleid Baten bestaand beleid Saldo productramingen
136.875 -222.695
Saldo programma voor “winstbestemming” (voordeel)
Gemeente Geertruidenberg
12.575 2.067
4.164 9.257
Meerjarenperspectief 2006
4.007 18.171 10.125
2007
2008
3.850 17.485 19.875 12.440
3.693 16.800 19.125 24.417
422.000 116.000 42.000 70.000 -422.000
-116.000
-42.000
-70.000
152.000 -152.000
4.729
9.363 43.750
9.174 86.625
8.985 84.875
8.796 83.125
-4.729
-53.113
-95.799
-93.860
-91.921
-50.000 -70.000
-140.000 -100.000
-140.000 -100.000
-140.000 -100.000
-140.000 -100.000
-384.606
-388.204
-427.502
-440.215
-452.416
95.294
95.293
-519.490
-635.199
-626.565
-628.381
1.242.998 16.198.772 -14.955.774
801.195 15.919.990 -15.118.795
673.249 16.469.337 -15.796.088
444.879 17.056.602 -16.611.723
122.669 17.508.225 -17.385.556
-15.178.469
-15.638.285
-16.431.287
-17.238.288
-18.013.937
76.000 -4.500 -36.400
62
Programmabegroting 2005
Begroting 2004 Mutaties reserve • Afrekening herindeling • Huisvesting Dongemondcollege • Vrijval uit vrije algemene reserve • Onttrekken deel van bespaarde rente uit vrije algemene reserve • Storting reserve onderzoek en ontwikkeling • Storting bespaarde rente in de vrije algemene reserve • Rente egalisatiereserve riolering • Rente voorziening onderhoud ligplaatsvoorziening • Reserve verfijning startbijdrage • Reserve nieuwbouw gemeentehuis • Onttrekking Algemene reserve • Onttrekking reserve I&A • Onttrekking Algemene reserve • Storting reserve I&A • Reserve saldo jaarrekening Totaal mutaties reserves Saldo programma na “winstbestemming”
Begroting 2005
2006
Meerjarenperspectief 2007 2008
49.073 -19.005 -350.000
-350.000
-350.000
67.398
73.199
73.790
81.422
12.100
13.019
14.398
17.795
3.837
3.585
3.313
3.022
-58.110
-37.805
-100.000 100.000 78.500
-58.110
-43.881 -125.000 -298.769 -23.610 85.000
-43.881
-43.881
-43.881
-569.000 -226.963 -32.500 60.000 -52.470 -1.120.475
-267.584
-230.834
-122.648
110.000
135.000
135.000
-731.035
-499.469
-48.214
70.710
-16.298.944
-16.369.320
-16.930.756
-17.286.502
-17.943.227
Toelichting:
In de tabel zijn de voorziene beleidswijzigingen, het bestaande beleid en de mutaties in de reserves met betrekking tot dit raadsprogramma aangegeven. Onderstaand wordt een en ander voor zover mogelijk nader toegelicht.
Wensen nieuw beleid: Geen
Investeringen: •
Vervangen wagens en machines Met het vervangen van machines en vervoermiddelen is in de begroting rekening gehouden door middel van het opnemen van kapitaallasten van de vervangingen.
•
Groot onderhoud gebouwen Basis voor het uitvoeren van groot onderhoud is de onderhoudsplanning gemeentelijke gebouwen. Deze onderhoudsplanning is in 2004 herzien en met bijbehorende financiële onderbouwingen ter vaststelling aangeboden. Dekking van uitgaven vindt plaats uit de onderhoudsreserve.
•
Gemeentewerf Noodzaak en wenselijkheid van verplaatsing van de gemeentewerf zal moeten worden onderzocht waarbij uitgangspunt is dat eventuele nieuwbouw zal moeten worden bekostigd uit de verkoopopbrengsten van de bestaande onroerende zaken.
Gemeente Geertruidenberg
63
Programmabegroting 2005
Taakstellingen: •
Onderuitputting kapitaallasten Uit ervaringen in de achter ons liggende jaren is gebleken dat kapitaallasten achter blijven bij de ramingen van de begroting. Dit heeft een aantal oorzaken waarvan uitstel van de uitvoering van de investeringen de meest belangrijke is. Het geraamde voordeel bedraagt € 140.000. Dit verwachte voordeel zal functioneel worden verwerkt bij realisatie middels voor- en najaarsnota.
•
Correctie inflatiepercentage Bij de eerste opzet van de begroting is uitgegaan van een inflatiepercentage van 1,5%. Bij ontvangst van de junicirculaire bleek dat bij de berekening van de algemene uitkering gerekend is met een inflatiecorrectie van 0,75%. In de begrotingsbesprekingen is later bovenop deze bijstelling ook nog een taakstellende bezuiniging van 0,75% opgelegd. In totaal een taakstelling van € 100.000, welke invloed heeft op alle raadsprogramma’s
•
BTW-compensatiefonds (kostendekkende tarieven) Bij de invoering van het BTW-compensatiefonds is aangegeven dat met betrekking tot kostendekkende tarieven de betaalde BTW in de tarieven mag worden verwerkt. Dit is gedaan om de gemeenten niet 2* de BTW voor haar rekening te laten krijgen. De berekende BTW over de kosten voor Riolering en Reiniging zijn in deze taakstelling opgenomen.
•
BTW-compensatiefonds (eigen risico) Invoering van het BTW-compensatiefonds heeft ook als gevolg dat risico’s bij het Rijk zijn ontstaan. Het BTW-compenstatiefonds kent een aantal voedingsmogelijkheden welke door het Rijk zijn ingeschat. Aangezien het Rijk heeft aangegeven dat invoering van het BTWcompensatiefonds voor het Rijk een budgetneutrale operatie is, zijn de risico’s bij gemeenten neergelegd. Dit risico is gemaximaliseerd op € 4,54 (ƒ. 10,--) per inwoner tot en met het jaar 2005.
Bestaand budget:
Het saldo van de uitgaven en inkomsten van het bestaande beleid van de producten die binnen dit raadsprogramma vallen, wordt hier weergegeven. In bijlage 1 van de programmabegroting wordt weergegeven welke producten dit zijn en wat het totaal van de uitgaven en inkomsten is.
Mutaties reserves: •
Afrekening Herindeling Betreft storting in de Algemene Reserve van een ontvangen vergoeding inzake de herindeling met Made en Drimmelen in het jaar 2004
•
Huisvesting Dongemondcollege Door uw raad is op 24 juni 2004 besloten dat de extra lasten van de huisvesting voor het jaar 2004 eenmalig ten laste van de Algemene reserve worden gebracht.
•
Vrijval uit vrije algemene reserve Bij vaststelling van de notitie Geertruidenberg Goed Begroot is vastgesteld dat in 2004; 2005 en in 2006 een vrijval van € 350.000 zal plaatsvinden.
• •
Onttrekken deel van bespaarde rente uit vrije algemene reserve Storting reserve onderzoek en ontwikkeling In de notitie Geertruidenberg Goed begroot is aangegeven dat de reserve onderzoek en ontwikkeling bij de herschikking van de reserves op niveau moet worden gebracht. Met uitzondering van de jaarschijf 2004 heeft deze herschikking plaatsgevonden bij de jaarrekening 2003. Daarom is de jaarschijf 2004, en de dekking van deze jaarschijf hier nog opgenomen.
•
Storting bespaarde rente in de vrije algemene reserve De bespaarde rentes van voorzieningen worden jaarlijks ten gunste van de vrije algemene reserve gebracht.
Gemeente Geertruidenberg
64
Programmabegroting 2005
•
Rente egalisatiereserve riolering Vanwege het gesloten financieringskarakter van de uitvoering van het gehele rioleringsplan wordt de rente van de reserve egalisatie riooltarieven toegevoegd aan de reserve. In de doorrekening van het rioolbeheersplan is dit uitgangspunt geweest.
•
Rente voorziening onderhoud ligplaatsvoorziening Conform de overeenkomst met de gemeente Made en Drimmelen wordt aan deze voorziening rente toegevoegd. Het rentepercentage is vastgelegd bij storting van de afkoopsom.
•
Reserve verfijning startbijdrage Vanuit deze reserve worden nog tot en met 2006 kosten afgedekt die voortvloeien uit de herindeling per 1 januari 1997.
•
Reserve nieuwbouw gemeentehuis Zoals is aangegeven in de notitie reserves en voorziening valt uit deze voorziening jaarlijks een bedrag vrij om de exploitatielasten van het gemeentehuis te egaliseren.
•
Onttrekking Algemene reserve Betreft de in 2004 en 2005 noodzakelijke onttrekking uit de vrije algemene reserve ter afdekking van het begrotingssaldo.
•
Onttrekking reserve I&A Betreft de afdekking van de jaarlijkse kapitaallasten.
•
Onttrekking algemene reserve Aan een kostenplaats wordt al enige jaren een bijdrage verstrekt vanuit de algemene reserve. Deze bijdrage eindigt in de loop van 2005.
•
Storting reserve I&A Betreft de jaarlijkse stortingen in de reserve I&A.
•
Saldo saldo jaarrekening Betreft de verdeling van het saldo van de jaarrekening 2003
Gemeente Geertruidenberg
65
Programmabegroting 2005
Recapitulatie wat mag het kosten? Nieuw beleid per raadsprogramma:
1. Algemeen bestuur 2. Leefbaarheid 3. Openbare orde en veiligheid 4. Beheer openbare ruimte 5. Economische structuur 6. Onderwijs 7. Cultuur, recreatie en sport 8. Sociale voorzieningen en werkgelegenheid 9. Volksgezondheid en milieu 10. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 11. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal nieuw beleid
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
2.719 0 22.305
-84.469 0 2.655
-74.656 0 50.065
-139.844 0 96.525
-115.031 0 94.535
65.185 0 19.287 32.000 0
-174.321 0 34.870 -19.500 0
128.328 0 46.996 -22.300 0
204.228 0 58.839 -16.100 0
199.724 0 62.255 -17.100 0
0 37.284
0 40.000
0 40.000
0 40.000
0 40.000
-222.695
-519.490
-635.199
-626.565
-628.381
-43.915
-720.255
-466.766
-382.917
-363.998
Bestaand beleid per raadsprogramma:
1. Algemeen bestuur 2. Leefbaarheid 3. Openbare orde en veiligheid 4. Beheer openbare ruimte 5. Economische structuur 6. Onderwijs 7. Cultuur, recreatie en sport 8. Sociale voorzieningen en werkgelegenheid 9. Volksgezondheid en milieu 10. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 11. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal bestaand beleid
Begroting
Begroting
2004
2005
2006
Meerjarenperspectief 2007
2008
2.274.110 0 898.363
2.217.683 0 994.601
2.250.350 0 1.010.288
2.283.791 0 1.020.212
2.310.193 0 1.037.279
4.385.872 -70.366 1.910.915 3.002.532 2.710.563
4.022.137 -106.403 2.069.154 3.024.888 2.644.028
4.068.421 -108.627 2.050.584 3.063.464 2.791.477
4.115.738 -110.905 2.036.326 3.086.625 2.960.320
4.171.572 -114.898 1.957.627 3.109.033 3.117.670
1.024.590 2.604.890
1.019.676 900.040
1.138.408 957.143
1.087.002 975.053
1.023.301 997.041
-14.955.774
-15.118.795
-15.796.088
-16.611.723
-17.385.556
3.785.695
1.667.009
1.425.420
842.439
223.262
Mutaties in de reserves per raadsprogramma:
1. Algemeen bestuur 2. Leefbaarheid 3. Openbare orde en veiligheid 4. Beheer openbare ruimte 5. Economische structuur 6. Onderwijs 7. Cultuur, recreatie en sport 8. Sociale voorzieningen en werkgelegenheid 9. Volksgezondheid en milieu 10. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 11. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal bestaand beleid
Gemeente Geertruidenberg
Begroting
Begroting
2004
2005
Meerjarenperspectief 2006
2007
2008
15.575 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-497.114 -156.736 0 -13.266 -17.800
-7.200 -141.055 0 -1.361 -9.000
-7.200 -124.738 0 -1.361 0
-7.200 -108.421 0 -1.361 0
-7.200 -92.104 0 -1.361 0
-130.444 -1.821.520
-98.883 41.780
-217.587 0
-164.792 0
-102.073 0
-1.120.475
-731.035
-499.469
-48.214
70.710
-3.741.780
-946.754
-850.355
-329.988
-132.028
66
Programmabegroting 2005
Recapitulatie:
Totaal nieuw beleid Totaal bestaand beleid Saldo begroting voor “winstbestemming” Totaal mutaties reserves Saldo begroting na “winstbestemming” Noot: “-“ wil zeggen voordeel
Gemeente Geertruidenberg
Begroting
Begroting
2004
2005
2006
-43.915 3.785.695
-720.255 1.667.009
-466.766 1.425.420
-382.917 842.439
-363.998 223.262
3.741.780 -3.741.780
946.754 -946.754
958.654 -850.355
459.522 -329.988
-140.736 -132.028
0
0
108.299
129.534
-272.764
67
Meerjarenperspectief 2007
2008
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
68
Programmabegroting 2005
Deel 2 Paragrafen
Gemeente Geertruidenberg
69
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
70
Programmabegroting 2005
DE PARAGRAFEN.
Inleiding. In de begroting van Geertruidenberg worden hier in afzonderlijke paragrafen de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen. De begroting bevat zeven voorgeschreven paragrafen. Deze paragrafen geven een dwarsdoorsnede van de financiële aspecten van de begroting bezien vanuit een specifiek perspectief. Met name gaat het hier om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten, deze kunnen grote financiële gevolgen hebben. Deze zaken kunnen van belang zijn voor het realiseren van de programma's en ook de politieke betekenis hiervan kan groot zijn. De raad krijgt via de paragrafen de juiste informatie om de kaderstellende en contolerende rol ook op de beheersmatige aspecten waar te maken. De paragrafen gaan in op de hoofdlijnen van het desbetreffende aspect en zijn als volgt onderverdeeld:
Wettelijke paragrafen: Paragraaf A - Lokale heffingen Paragraaf B - Weerstandsvermogen Paragraaf C - Onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf D - Financiering Paragraaf E - Bedrijfsvoering Paragraaf F - Verbonden partijen Paragraaf G – Grondbeleid.
Deze paragrafen worden in dit hoofdstuk verder uitgewerkt, conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Dit besluit vervangt vanaf het begrotingsjaar 2004 het Besluit comptabiliteitsvoorschriften 1995 (CV95).
Gemeente Geertruidenberg
71
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
72
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF A – LOKALE HEFFINGEN In deze paragraaf wordt een specificatie gegeven van de lokale heffingen; deze worden als volgt uitgesplitst: - het beleid en hoofdlijnen ten aanzien van lokale heffingen; - een aanduiding van de lokale lastendruk; - de geraamde inkomsten; - een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.
1. Beleid en hoofdlijnen.
De heffingen die tot woonlasten leiden zijn: · onroerende-zaakbelastingen voor gebruikers en eigenaren; · reinigingsheffingen; · rioolrechten (voor zover een woning of bedrijfspand is aangesloten op de riolering). De overige heffingen betreffen: · hondenbelasting · bouwleges · secretarieleges (paspoorten, rijbewijzen etc.) · marktgelden · havengelden · precariorechten · begraafrechten · leges gebruiksvergunning. Voor het belastingjaar 2005 zijn nog geen tarieven vastgesteld; hiertoe zal een separaat voorstel aan uw raad worden voorgelegd. Onderstaand wordt aangegeven welk beleid wordt voorgestaan met betrekking tot de ontwikkeling van de tarieven. De tarieven voor de onroerende-zaakbelastingen worden jaarlijks bijgesteld met het prijsindexcijfer van de ”consumentenprijzen alle huishoudens”, waarbij als stijging voor het begrotingsjaar 2005 wordt aangehouden de relatieve stijging van het jaar 2003. Het indexcijfer van het jaar 2002 (groot 107,6) is gestegen voor het jaar 2003 tot een waarde van 109,9. Een relatieve stijging derhalve van 2,14% (= 109,9 / 107,6). Daarnaast moet voor het jaar 2005 een éénmalige extra verhoging van 6% worden doorgevoerd om een sluitende begroting te waarborgen. In het meerjarenperspectief 2005 en verder is gerekend met een reguliere stijging van 0,75% van de tarieven OZB. Onderstaand worden in een tabel de tarieven OZB 2004 weergegeven per € 2.268 waarde voor een aantal regiogemeenten en tevens voor een aantal gemeenten in de provincie Noord- Brabant met een vergelijkbaar aantal woonruimten: Naam gemeente
Aantal woonruimten
Tarief OZB woonruimte Per € 2.268 3,62
Geertruidenberg 8.852 Regio: Oosterhout 23.025 4,80 Werkendam 9.830 4,73 Drimmelen 11.222 4,26 Waalwijk 19.367 4,88 Gelijkwaardig: Goirle 9.270 4,59 Laarbeek 8.575 3,96 Loon op Zand 9.283 4,74 Nuenen, Gerwen en Nederwetten 9.212 6,48 Rucphen 9.148 4,91 Schijndel 9.269 3,68 Zundert 8.515 4,00 Bron: Special Gemeentelijke belastingen 2004 Provincie Noord Brabant
Gemeente Geertruidenberg
73
Tarief OZB niet woonruimte Per € 2.268 6,32
Percentage woningen/niet woningen 175%
7,20 5,36 5,56 5,93
150% 113% 131% 122%
5,50 5,96 5,57 9,17 5,87 5,81 4,53
120% 151% 118% 142% 120% 158% 113%
Programmabegroting 2005
Het saldo van de kosten en opbrengsten van de reiniging en milieustraat wordt jaarlijks, op begrotingsbasis, voor 95% in rekening gebracht bij de burgers middels een reinigingsheffing. De overige 5% van het saldo van kosten en opbrengsten wordt onttrokken uit de egalisatiereserve reiniging. Het volume van de totale kosten minus opbrengsten voor 2005 (€ 2.113.800) is ten opzichte van de primitieve begroting 2004 (€ 2.127.700 zoals gebruikt voor de tariefberekening) gedaald met € 13.900; zie hiertoe onderstaande opstelling. 2004 Uitgaven 6.0721.003 6.0721.004 Inkomsten 6.0721.003 6.0721.004
Reiniging Milieustraat Totale kosten Reiniging Milieustraat Totale inkomsten Saldo
2005
1.656.600 538.000 2.194.600
1.661.800 520.600 2.182.400
50.400 16.500 66.900
51.600 17.000 68.600
2.127.700
2.113.800
Een berekende relatieve daling van 0,64%, hetgeen niet meteen inhoudt dat de tarieven ook met dit percentage dalen. Door het feit dat gedifferentieerde tarieven voor de reinigingsheffing worden gehanteerd zal bij de berekening van de tarieven rekening gehouden worden met de laatst bekende gegevens met betrekking tot aantallen en/of samenstelling huishoudens en andere parameters. Daarom kan de mutatie in de tarieven afwijken van de relatieve daling van het saldo van de kosten en inkomsten van reiniging en milieustraat. Door de gemeenteraad is op 25 januari 2001 het Gemeentelijk rioleringsplan vastgesteld. De berekeningen behorende bij het Gemeentelijk rioleringsplan, welke zijn gebaseerd op een looptijd van 50 jaar, geven aan dat de eerstkomende jaren de tarieven rioolrechten met gemiddeld 6% zullen moeten stijgen. Om de kosten van exploitatie (gebruikers) en de investeringen (eigenaren) specifiek af te kunnen dekken is er, in de berekeningen, voor gekozen om de verhogingen van het eigenarendeel (6,75%) en het gebruikersdeel (4,1%) ieder hun eigen stijgingspercentage te geven, zodat geen discussie kan ontstaan dat (in een meerjarige situatie) de gebruiker het eigenarendeel zal betalen, zoals ook wettelijk is vastgelegd. Afgesproken is ook dat periodiek het Gemeentelijk rioleringsplan zal worden herzien om de ontwikkelingen van de kosten en tarieven tijdig bij te kunnen stellen. In deze begroting stellen wij u voor de verhoging voor de rioolrechten zowel voor eigenaren als gebruikers voor het jaar 2005 niet toe te passen. Dit is o.i. acceptabel gelet op de gedaalde investeringskosten als gevolg van de marktwerking. Om de totale lokale lastendruk te beperken wordt jaarlijks door het rijk in de algemene uitkering een bedrag van € 45,38 per huishouden betaald, de zogenaamde "zalmsnip". Dit bedrag wordt jaarlijks door onze gemeente direct op de opgelegde belastingaanslag in mindering gebracht als lastenverlichting. Met ingang van 2005 verdwijnt de bijdrage vanuit het rijk. Daarom zal met ingang van 2005 ook gestopt worden met het één op één doorgeven van deze "zalmsnip" ter lastenverlichting op de opgelegde aanslag gemeentelijke belastingen en heffingen. Vanaf 2005 zal onderzocht worden of hier een compensatie voor de minima tegenovergesteld kan worden.
Gemeente Geertruidenberg
74
Programmabegroting 2005
2. Lokale lastendruk.
Naar aanleiding van het vorenstaande kan men zich afvragen wat de gevolgen van een en ander zijn voor de lokale lastendruk van de burgers. Door het feit dat voor zowel de reinigingsheffingen als de rioolrechten gedifferentieerde tarieven worden gehanteerd gaat het hier te ver om voor iedere groep de gevolgen te schetsen. Ten einde een beeld te geven van de indicatieve gevolgen hanteren wij de uitkomsten voor een "gemiddeld" gezin waarbij voor de OZB een stijging is gerekend van 8,14% en voor de rioolrechten geen verhoging. Voor de reinigingsheffing is gerekend alsof het tarief met 0,64% afneemt; dit is echter geen vaststaand feit omdat in de totale afname van de opbrengst van de reinigingsheffing, van 0,64%, onder andere ook de mutatie in de aantallen en de samenstelling van gezinnen een rol speelt. De nieuwe tarieven zullen, tezamen met de benodigde toelichtende becijferingen, tijdig ter vaststelling worden aangeboden. Bij deze indicatie wordt als voorbeeld een gezin genomen dat bestaat uit 3 personen en dat een eigen huis bewoont met een WOZ waarde van € 124.740 (ƒ. 275.000). 3-persoonshuishouden (eigenaar)
2003
OZB gebruik (waarde € 124.740) OZB eigendom (waarde € 124.740) Rioolrecht gebruik Rioolrecht eigendom Reinigingsheffing Totaal
2004
2005
€ € € € €
86,02 107,46 45,26 112,08 242,20
€ € € € €
88,80 110,94 48,31 116,67 251,52
€ € € € €
96,03 119,97 48,31 116,67 249,91
€
593,02
€
616,24
€
630,89
Uit vorenstaande indicatieve berekening blijkt dat de lasten van een "gemiddeld" gezin stijgen met 2,38% per jaar ofwel met een bedrag van € 14,65 per jaar.
3. De geraamde inkomsten. Soort belasting of heffing
Bedrag Begr.2004 (in €)
Hondenbelasting
Verdeling (in %)
Bedrag Begr.2005 (in €)
Verdeling (in %)
Functienummer(s)
89.400
1,08%
86.400
Onroerende zaakbelastingen
3.484.400
42,46%
3.802.300
44.32% 6.0931/932.003
Rioolrecht
1.611.400
19,63%
1.708.100
19.91% 6.0726.003
Reinigingsheffing
2.021.300
24,63%
2.008.200
23.41% 6.0725.003
Begrafenisrecht
1.01% 6.0937.103
42.800
0,52%
53.900
668.500
8,15%
538.900
34.100
0,42%
35.000
201.800
2,46%
223.300
Precariorecht
10.000
0,12%
74.800
0.87% 6.0939.003
Havengeld
19.500
0,24%
20.000
0.23% 6.0221.113/114/+560.103/104
Marktgeld
24.000
0,29%
28.100
0,33% 6.0310.003
8.207.200
100,00%
8.579.000
Bouwleges Leges gebruiksvergunningen Secretarieleges
Totaal
Gemeente Geertruidenberg
75
0.63% 6.0724.003/4 6.28% 6.0823.003/6.0830.052/053 0.41% 6.0120.206 2.60% 6.0004.103/203/205
100,00%
Programmabegroting 2005
4. Kwijtschelding.
Indien een belastingplichtige niet of over te weinig financiële middelen beschikt om de belastingaanslag te voldoen kan onder bepaalde voorwaarden aan deze belastingplichtige kwijtschelding worden verleend. Het kwijtscheldingspercentage dat in Geertruidenberg wordt gehanteerd bedraagt 100%. Dit betekent dat alle belastingplichtigen die een inkomen hebben dat 100% van het minimum-inkomen (volgens bijstandsnorm) of lager bedraagt in aanmerking komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. Kwijtschelding kan alleen worden verleend indien het een aanslag betreft voor: onroerende zaakbelasting, reinigingsheffing en rioolrecht. De overige heffingen zijn in de betreffende belastingverordeningen uitgesloten voor kwijtschelding. In onderstaande tabel zijn de gevolgen van het kwijtscheldingsbeleid weergegeven. 2003 2004 2005
€ € €
68.400 72.900 72.900
In de toekomst zal deze tabel, om meer inzicht te verkrijgen, worden uitgesplitst naar de items onroerende zaakbelasting, reinigingsheffing en rioolrecht.
Gemeente Geertruidenberg
76
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF B - WEERSTANDSVERMOGEN
1. Weerstandsvermogen. In deze paragraaf worden de volgende zaken opgenomen: - een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; - een inventarisatie van de risico's; - het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico's.
Het weerstandsvermogen is te definiëren als 'het vermogen van de Gemeente Geertruidenberg om niet structurele financiële risico's op te kunnen vangen om zijn taken te kunnen voortzetten'. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: - de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente Geertruidenberg beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; - alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiele betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Dit is van belang wanneer zich een financiële tegenvaller voordoet. Door aandacht voor het weerstandsvermogen kan worden voorkomen dat elke financiële tegenvaller onmiddellijk dwingt tot bezuinigingen.
2. Weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. Met het eerste wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat deze invloed heeft op de voortzetting van de taken. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te kunnen vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. Voor het bepalen van de weerstandscapaciteit van Geertruidenberg worden betrokken: de algemene reserve, de vrij besteedbare bestemmingsreserves, de stille reserves, de post onvoorzien en de onbenutte belastingcapaciteit.
Gemeente Geertruidenberg
77
Programmabegroting 2005
Berekening statische weerstandscapaciteit: Weerstandscapaciteit per 1/1/2005
2005
2004
Berekening weerstandscapaciteit per 1/1/2005 Onbenutte belastingcapaciteit OZB
1.594.000 *(A)
Onbenutte capaciteit reinigingsheffingen
987.132
106.000 *(B)
Totaal onbenutte belastingcapaciteit
106.379
1.700.000
1.093.511
92.000
106.000
Onvoorzien A. Weerstandscapaciteit exploitatie
1.792.000
1.199.511
Vermogen Vrij aanwendbare algemene reserve
2.246.000 *(1)
5.675.552 *(1)
Vrij aanwendbare bestemmingsreserves
0 *(2)
0 *(2)
Stille reserves
0 *(3)
0 *(3)
B. Weerstandscapaciteit vermogen Totale weerstandscapaciteit
2.246.000
5.675.552
4.038.000
6.875.063
(A) Dit is de norm (2005) minus begrote OZB 2005 (B) Dit is de norm (2005) minus begrote reinigingsheffingen 2005 (1) Dit is stand algemene reserve 2005 minus niet-vrije gedeelte algemene reserve: (d.i. weerstandsvermogen algemene reserve (pagina 74 nota.reserves en voorzieningen 2002) en algemene reserve grondexploitatie) (2) Het totaal van de bestemmingsreserves bedraagt voor 2005 € 10.091.000,Voor opname van een deel hiervan als vrij aan te wenden (weerstandscapaciteit) dient de raad te beslissen. (3) stille reserves zijn de meerwaarden van activa die te laag of tegen nul zijn gewaardeerd doch direct verkoopbaar zijn indien men dat zou willen. O.b.v. gegevens jaarrekening 2001 (p.31) bedraagt de stille reserve: taxatiewaarde € 7,8 milj. (1/1/99) minus boekwaarde (1/1/01) € 2,3 milj. = € 5,5 milj. Deze berekening zal echter moeten worden bezien, omdat deze zeer gedateerd is en niet te onderbouwen. Veel gebouwen zijn naar verwachting niet verkoopbaar ( b.v. verhuurd of in toekomstig bestemmingsplan). O.b.v. geschreven notitie betreffende “te verkopen gebouwen” is Herberekening mogelijk.
3. Soorten risico's.
De risico's relevant voor het weerstandsvermogen zijn die risico's die niet anderszins zijn ondervangen. Reguliere risico's zijn risico's die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn, daarom maken zij geen deel uit van de risico's in de paragraaf weerstandsvermogen. Hiervoor kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of kan een voorziening worden gevormd. Voorbeelden van risico's die wel tot de paragraaf weerstandsvermogen horen zijn ondernemersrisico's en hangen vooral samen met grondexploitatie en openeinderegelingen. Reeds is aangegeven dat de risico's relevant voor het weerstandsvermogen bestaan uit die risico's die niet anderszins zijn ondervangen. Er zijn diverse risico's die op een gemeente af kunnen komen. De soorten risico's zijn: • budgettaire risico's, zoals bijvoorbeeld openeinderegelingen; • interne risico's, zoals bijvoorbeeld een onvoldoende administratieve organisatie; • activiteitgebonden risico's, zoals bijvoorbeeld garantieverleningen; • waarderingsrisico’s, zoals bijvoorbeeld afwijking van boekwaarden ten opzichte van reële waarden; • ondernemersrisico's, zoals bijvoorbeeld grondexploitaties, gebiedsuitbreiding, PPS.
Gemeente Geertruidenberg
78
Programmabegroting 2005
4. Inventarisatie risico's.
De risico's zijn in te delen naar 4 onderdelen: • zekerheden, structureel: op te nemen in de begroting; • zekerheden, incidenteel: op te nemen in een voorziening, verzekering; • risico's, structureel: op te nemen in inkomstencapaciteit/belasting capaciteit, flexibele uitgaven; • risico's incidenteel: op te nemen in het weerstandsvermogen. De echte risico's voor de Gemeente Geertruidenberg vormen de structurele en incidentele risico's. Hier zullen dan ook per onderdeel deze risico's worden aangegeven. Dit zijn de onzekerheden waardoor de Gemeente Geertruidenberg bij de uitvoering van haar taken risico loopt en de financiële nadelen kan ondervinden. Eveneens moeten de onzekerheden meegenomen worden die op dit moment bekend zijn, maar waar ontoereikende financiële middelen voor beschikbaar zijn. Op grond van artikel 11 lid 2 van de het Besluit Begroten en Verantwoorden dient het weerstandsvermogen een inventarisatie van de weerstandscapaciteit en de risico's te omvatten. In feite wordt, uitgaande van de meest recente gegevens, een inventarisatie gemaakt van onzekere factoren, ontwikkelingen en dergelijke, die kunnen leiden tot schade of verlies. Schade of verlies heeft invloed op de financiële positie van de gemeente. Een inventarisatie van deze risico's in deze paragraaf moet dan ook worden beschouwd als een onlosmakelijk onderdeel van het gemeentelijk beleids- en beheersinstrumentarium. Onderstaand volgt een inventarisatie van de in de organisatie bekend zijnde risico's per beleidsgebied: Beheer openbare ruimte. Het beheer van openbare ruimten houdt in dat in onvoorziene omstandigheden en bij calamiteiten (financiële) risico's kunnen worden gelopen. Zo kunnen wij een (financieel) risico lopen op het milieuterrein indien definitief landelijk besloten wordt de toelating van chemische (onkruid) bestrijdingsmiddelen te laten vervallen. Niet actueel zijn van de inspecties, waardoor budgetten niet toereikend of te hoog zijn. Hierdoor meer kans op onverwachte schade met aansprakelijkstellingen van dien. Daarnaast dienen de budgetten voldoende te zijn om de benodigde werkzaamheden, zoals deze volgen uit de beheerprogramma's (technische berekening) uit te voeren. Onder andere met behulp van beheersplannen kunnen de risico's tot een aanvaardbaar (veiligheids-) niveau teruggedrongen worden. Bij de uitvoering van werkzaamheden ten behoeve van kapitaalwerken zijn altijd risico's aanwezig. Discussie kan ontstaan met betrekking tot meerwerk en / of minderwerk en de afwikkeling hiervan. Hieruit kunnen verdere juridische discussies voortkomen. Wat de kosten zijn die hieruit voortvloeien is op voorhand niet bekend. - Wegbeheer: In 2004 is het wegbeheerplan vastgesteld, waarin het benodigde budget voor een verantwoord wegbeheer is aangegeven. Het risico van aansprakelijkstelling zal echter altijd blijven bestaan. Door een goed beheer zullen de uitkeringen beperkt blijven. - Riolering: Hiervoor is een lopend GRP actueel (2001-2005). Hierin zijn de kosten voor het riool opgenomen. Het grootste risico schuilt in de nieuwe milieueisen welke nu nog niet bekend zijn, maar zullen worden opgenomen in het nieuwe GRP 2006-2010. Hoe dit zich in de toekomst gaat ontwikkelen is nog onduidelijk. Basis is en blijft een goed onderhouden rioolstelsel. Hiervoor moeten we het huidige beleid, wat betreft reiniging, 1 maal per 7 jaar, en inspectie, 1 maal per 14 jaar, voortzetten.
Gemeente Geertruidenberg
79
Programmabegroting 2005
- Groenbeheer: Gestreefd wordt naar een vaststelling van het groenbeheer(budget) eind 2004, waarin de benodigde budgetten voor een verantwoord groenbeheer zullen worden aangegeven. Hierbij wordt ook betrokken de VTA (Visual Tree Assesment). Dit betreft een wettelijke verplichte inspectie naar de vitaliteit van de bomen, dit in verband met aansprakelijkheidstelling. Met het huidige budget is het niet meer mogelijk een verantwoord groenbeheer in stand te houden. Hierbij komt dat door areaaluitbreiding het bestaande budget reeds onder grote druk is komen te staan, waardoor vervuiling van het openbaar gebied zal gaan optreden. Dit heeft wederom een negatieve invloed op de leefbaarheid, de sociale veiligheid en de verkeersveiligheid van het gebied. Het later op een handhaafbaar en acceptabel leefbaar niveau brengen van het openbaar groen zal voor meerdere jaren extra hoge kosten met zich meebrengen. - Infrastructurele kunstwerken: In het verleden is een conceptbeheersplan opgesteld. Voor 2004 is voorgesteld dit te actualiseren en daarna formeel vast te stellen en de benodigde middelen voor een verantwoord beheer beschikbaar te stellen. Watergemalen en Waterlozingen. In 2003 en 2004 is een groot deel van het hoogwatervrijmaken van het Dongemondgebied gerealiseerd. Het gedeelte Sandoel en de scheepswerf De Donge dienen nog hoogwatervrij gemaakt te worden. Hiervoor is ca € 300.000 benodigd. De betreffende reserve is groot € 230.000, zodat deze nog aangevuld moet worden met € 70.000. Verkeer en vervoer. Aanleg West Tangent en Dongeburgh. Geluidswerende maatregelen ten gevolge van wijziging verkeersstromen. Door de realisering van de genoemde projecten is het mogelijk dat er reconstructies moeten plaatsvinden in het kader van de wet geluidshinder. Door het verleggen van de verkeersstromen verandert de geluidsbelasting door het wegverkeer. Zonodig zullen bij de betreffende panden geluidsreducerende maatregelen getroffen moeten worden waarbij als eerste de reductie wordt gezocht in de opbouw van de weg (geluidsarm asfalt). Dit risico zoveel mogelijk inkaderen bij opzet project. Risico's: zijn zeer moeilijk in te schatten. Nutsbedrijven. Hier lopen wij het risico dat, op termijn, de dividenduitkeringen onder druk komen te staan door de verdergaande liberalisering van de markten. Onderwijs. • Bij toename van het leerlingenaantal i.v.m. de nieuwbouwwijk Dongeburgh is het mogelijk dat bij het voortgezet onderwijs uitbreiding van huisvesting dient plaats te vinden. De groeieffecten voor het voortgezet onderwijs zijn echter moeilijk aan te geven. Enerzijds is het aantal binnenverhuizingen niet aan te geven, anderzijds kan hierdoor de import van buiten de gemeente niet bepaald worden. Ook de streekfunctie van de school vormt een onzekere factor. Het risico bestaat dat binnen de begroting èn meerjarenbegroting uitbreiding van de huisvesting van het voortgezet onderwijs dient plaats te vinden. Overigens is dit risico laag. T.a.v. het primair onderwijs is in het investeringsprogramma rekening gehouden met enige uitbreiding bij de schoolcomplexen De Wilsdonck en De Vonder. • Een voorstel voor de vijfjaarlijkse afrekening 1996-2000 zal nog aan u ter besluitvorming worden aangeboden. Het is moeilijk om thans inzicht te geven of al dan niet een doorbetaling aan het bijzonder basisonderwijs zal plaatsvinden en zo ja, hoeveel. Voor de periode 19911995 was de doorbetaling € 43.000 voor 5 basisscholen. • Voor een eventuele afrekening over de periode 1996-2000 moet echter t.g.v. de herindeling per 1-1-97 rekening gehouden worden met 8 basisscholen. Zou de afrekening 1991-1995 een indicatie vormen voor een eventuele overschrijding voor de periode 1996-2000 dan dient rekening gehouden te worden met een doorbetaling van € 69.000. (€ 43.000 : 5 scholen = € 8.600 per school x 8 scholen). Gemeente Geertruidenberg
80
Programmabegroting 2005
Speelvoorzieningen: Het Besluit veiligheid attractie- en speeltoestellen (1996) stelt hoge eisen aan de veiligheid van speelplekken en verplicht beheerders tot het bijhouden van een logboek. De gemeente is als beheerder van de openbare speelvoorzieningen verantwoordelijk voor goed onderhoud. In de nota speelruimte 2004-2008 zijn de benodigde budgetten voor een verantwoord beheer van de speelterreinen aangegeven. Het niet beschikbaar stellen van voldoende financiële middelen verhoogd het risico op aansprakelijkstelling. Facilitaire Zaken. In verband met de verplaatsing van het Regionaal Archief West Brabant naar het Regionaal Archief Tilburg zijn medio 2004 zijn de archiefbescheiden overgebracht van Oosterhout naar Tilburg. De deelnemende gemeenten hebben hiertoe een dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Tilburg gesloten. Tot aan de liquidatie blijft de gemeente voor zijn aandeel financieel verantwoordelijk voor een aantal verplichtingen, voortvloeiend uit wachtgeld, suppletie, outplacement e.d.. Het risico bestaat derhalve dat wij daarvoor worden aangesproken. Toerisme. Natuur- en recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch. Vanuit de raad is al meermalen de wens geuit om uit te treden. In 2004 heeft het schap de uitkomsten besproken van een eerste onderzoek naar de financiële consequenties van een eventuele liquidatie van het schap. Besluitvorming over de liquidatie dient nog plaats te vinden. Werkgelegenheid. Na de financiële herstructurering eind 2000 bij !GO (voorheen WAVA) zijn de jaren 2001, 2002 en 2003 met (aanzienlijke) exploitatietekorten afgesloten. De directie van !GO heeft in juni 2002 een plan van aanpak gepresenteerd dat daarna door het bestuur is goedgekeurd. Naar verwachting zullen de uitgaven en inkomsten in 2004 in evenwicht zijn. Er blijft echter, mede gezien de economische situatie, bij de bedrijfsvoering van !GO een risico bestaan. Overigens is wel toegezegd door !GO dat de financiële verplichtingen t.a.v. de deelnemende gemeenten voor 100% zullen worden nagekomen. Herstructurering bibliotheekwerk. Momenteel is de Stuurgroep Herstructurering Openbaar Bibliotheekwerk bezig met de realisering van de fusie tussen de bibliotheken uit de gemeenten Dongen, Drimmelen, Geertruidenberg, Gilze en Rijen en Oosterhout. Verwacht wordt dat de fusie per 1 januari 2005 een feit zal zijn. Verplichting, om een rijksvergoeding ad € 25.000 te ontvangen, is om de beschikbare budgetten op het niveau te houden van 1-1-2000. Dit betekent dat de subsidie wel wordt geïndexeerd conform de CAO-bibliotheekwerk, maar er geen uitbreiding van de dienstverlening plaatsvindt. In 2004 hebben de colleges van de vijf gemeenten besloten om de basisbibliotheek de komende vier jaar te subsidiëren op basis van de subsidie 2004 met een jaarlijkse indexering van 1 % per jaar. Deze besluiten zijn neergelegd in een convenant dat op 24 september 2004 door de colleges en het bestuur van de basisbibliotheek ondertekend. Hierdoor is er voor de vijf gemeenten duidelijkheid gekomen voor wat betreft de hoogte van de subsidie voor de komende jaren. Risico: Als het rijk besluit om de vergoeding van € 25.000 niet structureel aan de gemeenten toe te kennen voor de directievoering en de personeelsadministratie dan komen deze lasten voor rekening van de gemeenten. De onderhandelingen hierover lopen nog Gemeenschappelijke Regeling Openbare Gezondheidszorg West-Brabant (GROGZ). Er is uitzicht op een nieuwe wet op het ambulancevervoer. Ingevolge die wet zal de bekostiging van het ambulancevervoer grotendeels geschieden door de zorgverzekeraar. Hiermee is het hoge risico op extra uitgaven, waarvan in 2004 nog sprake was, aanzienlijk verminderd. Milieu. Risico voor de gemeente zijn grondverkopen, in het verleden is bij een aantal verkopen een verontreiniging aangetroffen. Dit risico kan pas afgedekt worden op het moment dat alle gegevens van de te verkopen gronden zijn onderzocht.
Gemeente Geertruidenberg
81
Programmabegroting 2005
Bouwgrondexploitaties: - Donge oever: Bij de realisatie van het plan Dongeburgh moet rekening gehouden worden met een nadelig resultaat. Per juni 2004 is het nadelig resultaat berekend op ca € 3.421.000. De aanwezige reserve Ruimtelijke ontwikkeling zal alsdan € 2.839.000 bedragen. Derhalve een verschil van ongeveer € 600.000. De exploitatieopzet wordt op dit moment geactualiseerd via de rapportage 2004-03. Op basis van het resultaat van deze actualisatie kan aangegeven worden wat de stand van zaken is ten opzichte van de reserve Ruimtelijke ontwikkeling. Op het moment dat bepaalde kosten, zoals de reconstructie van de Kasteellaan, waarvoor een bedrag van € 726.000 is geraamd, niet langer ten laste van de exploitatie van Dongeburgh wordt gebracht, kunnen eventuele extra kosten hierdoor worden afgedekt. Er bestaat altijd een risico dat de reserve Ruimtelijke ontwikkeling niet toereikend is voor het uiteindelijke tekort van dit plan en er dus aanvullende dekkingsmiddelen dienen te worden gevoteerd. - Complex Oostpolder: Het complex Oostpolder is met het opstellen van de jaarrekening 2002 formeel afgesloten. Het proces verbaal van oplevering is opgesteld en door beide partijen ondertekend. Formele overdracht heeft derhalve in 2003 plaatsgevonden. De projectontwikkelaar Planoform heeft echter een schadeclaim bij de gemeente ingediend ten bedrage van circa € 90.000. Het grootste deel van deze claim betreft renteverlies als gevolg van stagnatie van de bouw in verband met sanering van de grond. Aangezien wij deze claim betwisten zal de claim indien noodzakelijk middels een juridische procedure worden betwist. Het gemeentelijke risico bedraagt hier derhalve een bedrag wat op kan lopen tot € 90.000. Overigens is het risico door het tijdsverloop na afwijzing van deze claim door de gemeente gering geworden. Personeel. Per 1-1-2005 wordt gestart met de vraaggerichte organisatie, waarvan de gemeentewinkel een belangrijk deel uitmaakt. Omdat het om een ingrijpende organisatiewijziging gaat, zullen alle medewerkers volgens het Sociaal Statuut worden herplaatst. Het uitgangspunt is om iedereen een geschikte of passende functie aan te bieden. Er kunnen zich echter situaties voordoen waarbij geen geschikte of passende functie kan worden aangeboden. Ingevolge het Sociaal Statuut zal dan gezocht worden naar een maatwerkoplossing waarbij sprake kan zijn van extra scholing of outplacement. Risico’s: De risico’s van de herplaatsingsprocedure zijn lastig in te schatten. Voor de extra kosten is vooralsnog € 30.000 gereserveerd. Dit bedrag kan ontoereikend zijn indien er voor meerdere personen naar maatwerkoplossingen moet worden gezocht. Reserves en voorzieningen. Door de raad is op 31 januari 2002 de nota "Reserves en voorzieningen 2002" vastgesteld. Daarbij is uitdrukkelijk opgemerkt dat geen rekening is gehouden met de financiële gevolgen van het navolgende nog resterende onderdeel: • de beheerplannen voor wegen, groen en civiel technische kunstwerken. Sedert de datum van vaststelling heeft regelmatig actualisatie van reserves en voorzieningen plaats gevonden (bij voor- en najaarsnota's en bij de begroting en jaarrekening). Wij zijn voornemens uw raad in de 1e helft van 2005 een totale herschikking van reserves en voorzieningen aan te bieden. Het is pas realistisch een herschikking van alle reserves en voorzieningen op te stellen na afhandeling van het hierboven aangehaalde resterende onderdeel. Alsdan kan tevens de stand van de “Voorzieningen voormalig personeel/wethouders” en de “Reserve Ruimtelijke ontwikkeling” (t.b.v. Dongeburgh) nader worden beoordeeld. Deze herschikking zal overigens zowel de beleidsregels betreffen als ook betrekking hebben op de beheersnotitie van reserves en voorzieningen.
Gemeente Geertruidenberg
82
Programmabegroting 2005
Òf de reserves en voorzieningen toereikend zijn, zal eerst blijken nadat het totale proces zoals hiervoor verwoord is afgewikkeld. Wij gaan er voor dit moment vanuit dat dit in totaliteit bezien wel het geval is. Maar er bestaat altijd een risico dat dit, gaande de tijd, niet zo het geval zal blijken te zijn. Nieuwe wet werk en bijstand (WWB). Per 1 januari 2004 is de nieuwe bijstandswet, de Wet Werk en Bijstand, van kracht geworden. Deze nieuwe wet vervangt de Abw, de WIW en het Besluit I/D banen. De invoeringstermijn is voor deze wet 2 jaar. In het eerste jaar, 2004 moeten alle verordeningen vastgesteld zijn, het tweede jaar is bedoeld om alle Abw klanten om te zetten naar de WWB. De financieringssystematiek is geheel gewijzigd: per 1 januari 2004 is de gemeente voor 100% financieel verantwoordelijk voor de uitgaven aan bijstandsuitkeringen en de langdurigheidstoeslag. De uitkering wordt betaald uit het inkomensgedeelte, I-gedeelte, en daarnaast is er een werkgedeelte, voor bekostiging van uitstroomactiviteiten inclusief de betaling van de ‘oude’ gesubsidieerde arbeid. Het inkomensgedeelte is niet geoormerkt, het werkdeel wel. De financiering geschiedt op voorschotbasis, met een raming, waarin achteraf een conjunctuurcorrectie zal plaatsvinden (september van het lopende jaar) zowel in positieve als in negatieve zin. Op historische gegevens is er een verdeelsleutel toegepast voor de kleine gemeenten. Alleen in geval van uitzonderlijke situatie en geen eigen schuld kan er aanvullend gefinancierd worden op het inkomensgedeelte. Nu al is aangegeven dat het I- gedeelte van de WWB over 2004 landelijk wordt verlaagd waarschijnlijk met 8% i.v.m. o.a. een lagere instroom van uitkeringsgerechtigden. Door het Ministerie van SoZaWe is medio juli 2004 een indicatie gegeven van de budgetten voor 2005. Het Inkomensgedeelte van de Wet werk en bijstand 2005 is opgebouwd uit twee delen: • Macrobudget voor personen tot 65 jaar. Het huidige budget is voorlopig vastgesteld met gegevens over 2004. In september wordt het macrobudget gebaseerd op actuele gegevens aan te leveren door o.a. het CPB. • Macrobudget voor de categorie 65 jaar en ouder met al dan niet gedeeltelijke bijstandsuitkering. Het budget voor de categorie 65 jaar en ouder is vastgesteld op historische gegevens van 2002. Dit budget is voor het gehele inkomensgedeelte. Het werkgedeelte Ook voor het werkdeel is een indicatief budget vastgesteld. In de begroting 2005 zijn wij uitgegaan van de voor het jaar 2004 voorlopig vastgestelde rijksvergoedingen. Risico's: Deze nieuwe bijstandswet brengt voor 2004 een tweetal risico's met zich mee: 1. De conjunctuurcorrectie kan o.b.v. berekening van het ministerie lager zijn dan wat binnen onze gemeente het geval is; 2. In de begroting is rekening gehouden met lagere lasten gebaseerd op de verwachting dat de gemeente minder uit zal keren dan in de oude situatie, dit moet nog wel gerealiseerd worden. Handhaving bouw en milieu: In 2003 is door het Ministerie van VROM een inspectie uitgevoerd naar de controleprocessen op het terrein van bouw en milieu. De bevindingen van deze inspectie zullen via het plan van aanpak nog nader uitgewerkt worden. Het risico bestaat dat dit dient te leiden tot extra capaciteit van personeel en extra middelen.
Gemeente Geertruidenberg
83
Programmabegroting 2005
Brandweer (C2000). De invoering van het nieuwe verbindingsnetwerk voor brandweer / GGD / politie zal waarschijnlijk toenemende kosten met zich meebrengen. De kosten worden verdeeld in installatiekosten, verbindingsnetwerk en apparatuur dat is gekoppeld aan de nieuwe alarmcentrale en de nieuwe verbindingsapparatuur zoals voor de brandweer benodigd is, m.n. alarmontvangers, portofoons en mobilofoons. Anders ligt het voor onze randapparatuur. Nog steeds is niet duidelijk wat de kosten zullen zijn. In september 2003 zouden deze kosten inzichtelijk moeten zijn, blijkend uit een offerteboek. Maar dat is er nu nog steeds niet. Momenteel huren wij de randapparatuur van de regio en zullen dat in de toekomst doen via GMK (gemeenschappelijke meldkamer). De huidige kosten zullen wellicht kunnen stijgen met 50%, sommigen hebben reeds een verdubbeling aangekondigd. Wel is duidelijk dat invoering C2000 pas in voorjaar 2005 voor onze gemeente effectief zal worden. De kosten van de randapparatuur zijn ook in de begroting van GMK becijferd, maar de exacte huurbedragen, incl. onderhoud, zijn nog onbekend.
5. Beleidskader.
Het huidig beleidskader met betrekking tot reserves en voorzieningen is neergelegd in de notitie Reserves en Voorzieningen van januari 2002. Om te voorkomen dat bij een calamiteit direct het bestaande beleid moest worden bijgesteld is gekozen voor het vormen van een afzonderlijk weerstandsdeel in de algemene reserve. Deze reserve mag ook slechts in dit kader worden aangewend. De gemaakte afspraken luiden als volgt: • Op basis van richtlijnen van de provincie is het niet vrije gedeelte van de algemene reserve bepaald, dit is vastgelegd in de beheersnotitie 2002 reserves en voorzieningen (zie pagina 73); • Indien het weerstandsdeel, na aanwending, niet meer toereikend is zal moeten worden aangegeven op welke wijze dit weer op het vereiste niveau wordt gebracht; • Aan de hand van de praktijk te bezien of in de toekomst een verfijning nodig is. Het is niet mogelijk een algemene norm te stellen voor een goede relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico's. De gemeente Geertruidenberg zal dan ook in de toekomst zelf een beleidslijn formuleren over de in de organisatie noodzakelijk geachte weerstandscapaciteit in relatie tot de risico's. Leek bij de begroting 2004 het nog zo te zijn dat, naar de inzichten van dat moment, de weerstandscapaciteit voldoende leek om de toen aangegeven risico's op te vangen, in de huidige begroting verslechtert deze verhouding zienderogen ( een daling van 40% t.o.v. 2004). Alhoewel de weerstandscapaciteit thans nog positief is, dient in de toekomst dit aspect uitdrukkelijk de aandacht te hebben. Dit laatste is zeker het geval indien het wetsvoorstel “Maximering tariefsstijging onroerendezaakbelastingen” wordt aangenomen. Immers dan is het niet meer mogelijk, uitgaande van de gegevens volgens het huidige concept van die wet, de onbenutte belastingcapaciteit ozb versneld aan te wenden; tariefsstijging is voor onze gemeente alsdan slechts mogelijk voor het inflatiepercentage.
Gemeente Geertruidenberg
84
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF C
–
ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN
Hier worden de volgende kapitaalgoederen opgenomen: • • • • •
wegen; riolering; water; groen; gebouwen.
Van de kapitaalgoederen hiervoor genoemd, wordt aangegeven: • het beleidskader; • de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; • de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. De gemeente Geertruidenberg heeft ca. 310 hectare aan openbare ruimte (weg en groen) in beheer. Veel activiteiten zoals wonen, werken en recreëren vinden plaats. Voor de activiteiten zijn kapitaalgoederen nodig, het betreft bijvoorbeeld: • wegen, straten en pleinen; • rioleringen; • openbaar groen; • openbare verlichting; • infrastructurele kunstwerken; • gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau in onze gemeente en uiteraard voor de hoogte van de daarbij horende jaarlijkse financiële lasten. Het beleid van de gemeente Geertruidenberg voor het onderhoud van de kapitaalgoederen is onder meer opgenomen in de nota's: • Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) (2001 - 2005), Raad 25 januari 2001; • Beheerplan wegen 2004-2008, Raad 17 december 2003; • Planmatig onderhoud gemeentelijke gebouwen 2004-2018, Raad 2 september 2004. In ontwikkeling zijn momenteel: • Beleidsplan groenbeheer; • Beheerplan baggeren; • Onderhoudsplan infrastructurele kunstwerken;
Ad 1. Wegen.
Wegbeheer: De nota “Wegbeheerplan en beeldkwaliteit wegen Geertruidenberg 2004-2008” is gereed en vastgesteld. Deze nota is opgesteld om inzicht te verkrijgen in de maatregelen en benodigde financiële middelen om de kwaliteit van de verhardingen te waarborgen en zonodig op peil te brengen. Infrastructurele kunstwerken: In 1999/2000 is een conceptbeheersplan opgesteld. Voor 2004 is voorgesteld dit conceptbeheersplan infrastructurele kunstwerken te actualiseren, formeel vast te stellen en de benodigde middelen voor een verantwoord beheer beschikbaar te stellen. In dit beheersplan zijn de belangrijkste kunstwerken beschreven evenals de aanwezige havens en ligplaatsvoorzieningen. Deze werkzaamheden vinden zijn beslag in het 2e halfjaar 2004.
Gemeente Geertruidenberg
85
Programmabegroting 2005
Openbare verlichting: Hiervoor is een onderhoudspakket actueel wat extern bijgehouden wordt. Het pakket werkt op het niveau van bijhouden wat aanwezig is en wanneer wat vervangen wordt / is. Voor het onderhoud en kleine aanpassingen alsmede het elektraverbruik zijn de middelen opgenomen in de beheerbegroting. Vervangingen op basis van ouderdom werden tot op heden altijd betaald uit het investeringsplan, onderdeel wegreconstructies. Vervangingen van openbare verlichting zullen vanaf heden op zichzelf staande projecten worden, die waar mogelijk gekoppeld worden met weg - dan wel rioleringsprojecten. Vervanging, nieuwe verlichtingsplannen blijven in de toekomst ook kapitaalsinvesteringen die worden afgeschreven in 15 jaar (economische afschrijving). De gemeente heeft ongeveer 4.600 lichtmasten, met een technische levensduur van 30 jaar. Afhankelijk van de wegfunctie wordt gekozen voor een verlichtingsniveau gerelateerd aan de normen van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV). Deze normen worden door de meeste gemeenten en nutsbedrijven als richtlijn gehanteerd. In het kader van energieen onderhoudskostenbesparing en de voorbeeldfunctie van de gemeente, wordt een zo neutraal mogelijk lichtniveau aangehouden met gebruikmaking van de meest efficiënte verlichtingsmiddelen. Hierbij worden verkeersveiligheid, openbare orde, sociale beleving en de woon- en leefbaarheid gewaarborgd. Het totaal te besteden budget ten behoeve van wegen (exclusief kapitaallasten, uren en stelposten) is: € 1.470.000 (2004: 984.000).
Ad 2. Riolering.
De nota 'Gemeentelijk Rioleringsplan' is het resultaat van een planproces omvattende de aan de riolering te stellen doelen, functionele eisen en maatregelen om deze doelen en eisen te bereiken en de daarvoor in te zetten middelen. Om het zorgproces voor de riolering gaande te houden heeft dit plan een geldigheidsduur van vijf jaar, te weten 2001 - 2005. Het GRP is tot stand gekomen met de waterschappen Land van Nassau, De Dongestroom en het Hoogheemraadschap van West-Brabant en is vastgesteld op 25 januari 2001. Het onderhoud en het doen van nieuwe investeringen alsmede renovatie- en vervangingsinvesteringen zal in 2004 conform de kaders van de nota plaatsvinden. Het huidig GRP loopt tot en met 2005. Voor de periode na 2005 zal eind 2004 gestart worden met de voorbereidingen voor een herzien GRP 2006-2010.. Het streven is deze voor de zomer van 2005 vastgesteld te hebben. Het totaal te besteden budget ten behoeve van riolering (exclusief kapitaallasten, uren en stelposten) is: € 309.000 (2004: € 274.000).
Ad 3. Water.
Hieronder wordt verstaan watergangen en vestinggrachten en binnenhavens. De meeste waterwegen worden beheerd en onderhouden door het waterschap, specifieke zaken zoals bruggen, zijn ondergebracht bij infrastructurele werken. Het totaal te besteden budget ten behoeve van water (exclusief kapitaallasten, uren en stelposten) is: € 105.000 (2004: € 67.000).
Gemeente Geertruidenberg
86
Programmabegroting 2005
Ad 4. Baggeren.
Het beheerplan Baggeren is momenteel in ontwikkeling. Bij “Geertruidenberg goed begroot” is een voorziening Baggerwerken gevormd waarin jaarlijks vanaf 2005 € 65.000 gestort wordt ten laste van de exploitatie. Eénmalig is een bedrag van € 300.000 in deze voorziening gestort als “startkapitaal” om te voorkomen dat deze voorziening per 31 december 2005 (tijdelijk) een negatief saldo vertoont. Deze voorziening is overigens alleen gebaseerd op de baggerplanning van het waterschap zoals opgenomen in de investeringsplanning 2004-2007. De kosten van het baggeren van overige gemeentelijke wateren (haven) zijn hierin niet begrepen.
Ad 5. Infrastructurele kunstwerken.
Ook het beheerplan Infrastructurele kunstwerken is in ontwikkeling. Bij “Geertruidenberg goed begroot” is besloten de storting voorziening Infrastructurele kunstwerken vanaf 2005 structureel te verhogen met een bedrag van € 216.000 o.a. t.b.v. het onderhoud aan de Dongebrug in 2007/2008.
Ad 6. Openbaar Groen.
De nota 'Beleidsplan Groenbeheer gemeente Geertruidenberg' is in ontwikkeling. Deze nota wordt opgesteld om inzicht te verkrijgen in welke maatregelen en financiële middelen er nodig zijn om de kwaliteit van de groenvoorzieningen te waarborgen en zonodig op peil te brengen. Hierbij wordt ook betrokken de VTA (Visual Tree Assesment). Dit betreft een wettelijke verplichte inspectie naar de vitaliteit van de bomen. Tevens zullen de verschillen van de diverse onderhoudsniveaus zichtbaar gemaakt worden, teneinde de risico's in te perken. Gelet op de opgelegde bezuinigingen voor groen, is het niet mogelijk het groen in de huidige staat in stand te houden. Het totaal te besteden budget t.b.v. plantsoenen, parken en grasbermen (exclusief kapitaallasten, uren en stelposten) is: € 491.000 (2004: € 599.000).
Ad 7. Gebouwen.
Het onderhoudsplan “Planmatig onderhoud gemeentelijke gebouwen 2004-2018” is in de raadsvergadering van 2 september 2004 vastgesteld. Volgens dit op te stellen plan zal onderhoud gepleegd worden. Het verloop hiervan kan overigens nog wijzigen indien gemeentelijke eigendommen welke niet direct nodig zijn voor de uitoefening van de gemeentelijke taken daadwerkelijk worden afgestoten. Het totaal te besteden budget voor onderhoud van gemeentelijke gebouwen is voor het grootste deel € 1.209.000 opgenomen in het investeringsplan, het betreft hier groot onderhoud (2004: € 607.000). Klein onderhoud is bij de diverse gebouwen in de exploitatie opgenomen.
Tenslotte:
Vorenstaand is in het kort een beeld geschetst van het onderhoud ten behoeve van de kapitaalgoederen op basis van de bestaande onderhoudsplannen en overige informatie. Zoals reeds eerder gemeld worden momenteel diverse onderhoudsplannen ontwikkeld; deze zullen de raad zo spoedig mogelijk ter vaststelling worden voorgelegd.
Gemeente Geertruidenberg
87
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
88
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF D – FINANCIERING De wet filo (financiering lagere overheid) is op 1 januari 2001 vervangen door de wet Fido (financiering decentrale overheden). Deze wet geeft het bindende kader voor de uitoefening van de treasury van openbare lichamen. Met het raadsbesluit van 29 november 2001 is ter uitvoering van deze wet het treasurystatuut vastgesteld. Met onderstaande paragraaf wordt een toelichting gegeven op een aantal belangrijke onderdelen met betrekking tot de treasury
Treasurybeheer 1. Risicobeheer
Renterisicobeheer • Berekening van de kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het begrotingsjaar. De gemiddelde netto-vlottende schuld per kwartaal mag deze limiet niet overschrijden. Dit betekent dat voor dit bedrag geen langlopende geldleningen hoeft te worden aangetrokken.
Begrotingstotaal 2005
€
Percentage kasgeldlimiet Kasgeldlimiet
* € 1.000 39.737 8,5 %
€
3.378
Het berekende financieringstekort op 1 januari 2005 bedraagt € 3.383 (*1.000) en is van nagenoeg een gelijke hoogte als de kasgeldlimiet. In totaliteit bezien is er dus amper sprake van ruimte binnen de kasgeldlimiet. • Berekening van de rente risiconorm De rente risiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van de vaste schuld van de gemeente (saldo opgenomen geldleningen) bij aanvang van het dienstjaar. Tegen dit bedrag wordt afgezet het bedrag wat in het lopende jaar aan aflossingen moet worden betaald, vermeerderd met het bedrag van de geldleningen waarvan de rente herzien mag/kan worden. Ook deze norm mag niet worden overschreden. Bedragen * € 1.000
2005
2006
2007
Rente risiconorm: 20% van saldo vaste schuld per 1-1-XX
8.178
7.758
7.327
Totaal aflossingen en renteherzieningen
2.103
2.156
2.172
Ruimte onder risiconorm
6.075
5.602
5.155
Debiteurenrisicobeheer De openstaande vorderingen en debiteuren worden periodiek belicht. Zodra daartoe aanleiding is, worden de niet invorderbare posten afgeboekt t.l.v. de voorziening. Met de jaarrekening 2003 is een aanvullende storting in de voorziening dubieuze debiteuren gedaan. Periodiek wordt bezien of de voorziening toereikend is.
Gemeente Geertruidenberg
89
Programmabegroting 2005
Intern liquiditeitsbeheer Op basis van de gegevens in de begroting 2005 wordt een inschatting gemaakt van het financieringstekort/-overschot. In eerste instantie wordt een tekort afgedekt met eigen middelen, daarna met kort geld. Op deze manier wordt getracht de financieringskosten zo laag mogelijk te houden.
2. Gemeentefinanciering
• Financiering Uit de geprognosticeerde balans van de gemeente blijkt de financieringsstructuur en de financieringsverhoudingen. Dit kan als volgt worden weergegeven: Bedragen * € 1.000 Vaste activa Gefinancierd met: Eigen vermogen Vreemd vermogen • Voorzieningen • Langlopende schulden
01-01-2004 60.395
01-01-2005 61.686
18.924
14.717
2.703 38.813
2.696 40.891
Totaal vaste financieringsmiddelen Financieringstekort/-overschot
60.440 -/-45
58.304 +3.383
Voor eventuele financiering wordt vooralsnog geen gebruik gemaakt van derivaten zoals warrants, opties e.d. • Uitzetting Berekening renteomslag begroting 2005 Het percentage van de renteomslag voor de begroting 2005 is berekend op 2,0. (2004: 1,5). • Krediet risico beheer De kredietrisico’s worden beperkt door uitsluitend gelden uit te zetten bij kredietwaardige partijen. • Verstrekte geldleningen In de staat van activa zijn een aantal uitgegeven geldleningen geactiveerd. Het betreft geldleningen aan: • Woningbouwverenigingen • Stimuleringsfonds Volkhuisvesting • Schuldsanering Right Oh • Herstructurering WAVA • Dongemondcollege In totalen betreft het voor het jaar 2005: Saldo begin Vermeerderingen Aflossingen Saldo ultimo
€ € € €
* € 1.000 16.866 0 303 16.563
• Relatiebeheer De "huisbankier" van de gemeente is de NV BNG te Den Haag. Hiermee wordt periodiek overleg gevoerd. Bij de Postbank, Rabobank en de ING worden rekening-courantverhoudingen aangehouden. Met deze banken wordt op incidentele basis contact onderhouden.
Gemeente Geertruidenberg
90
Programmabegroting 2005
3. Kasbeheer • Geldstromenbeheer Het aantal rekening-courantverhoudingen is tot een minimum teruggebracht zodat het geldstroombeheer overzichtelijker is geworden. • Saldo en liquiditeitenbeheer Periodiek worden de saldi indien nodig afgeroomd.
4. Administratieve organisatie
De administratieve organisatie wordt uitgevoerd conform de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het vastgestelde treasurystatuut. De eventuele gevolgen van het dualisme zullen nog in het statuut verwerkt moeten worden.
5. Informatievoorziening
De beleidsmatige informatieverstrekking vindt zijn basis in het Treasurystatuut. Met de treasuryparagraaf bij de begroting en jaarrekening wordt periodiek verslag gedaan terwijl met de voor- en najaarsnota relevante zaken worden gemeld. Ook wordt periodiek informatie verstrekt aan het CBS en de Provincie. Met de invoering van het nieuwe besluit begroten en verantwoording (BBV) is de informatie voor het CBS nog belangrijker geworden. Momenteel wordt nog gewerkt om middels Fis4all (financieel informatie systeem) de administratie zodanig in te richten dat de benodigde gegevens rechtstreeks uit de administratie kunnen worden gehaald. Deze uitkomsten vormen namelijk de toetsingscriteria voor het EMU-saldo op basis waarvan wellicht boetes kunnen worden opgelegd.
Gemeente Geertruidenberg
91
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
92
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF E - BEDRIJFSVOERING Algemeen.
In het collegeprogramma “Voor Verandering” staat de burger centraal. Het is daarom richtinggevend dat Geertruidenberg een vraaggerichte organisatie wil worden, die zo efficiënt mogelijk werkt, en een lerende organisatie is waarin integraal werken en een zo hoog mogelijke arbeidsvreugde voor de medewerker uitgangspunt zijn. In het • • •
collegeprogramma is daarom de noodzaak onderkend om: de huisvesting aan te passen; een nieuw personeelsbeleid te formuleren; de totale informatievoorziening (met bijbehorende automatisering) opnieuw te bekijken.
Hiermee wordt verwacht dat de organisatie meer kwaliteit kan leveren. Het collegeprogramma geeft verder aan dat het belangrijk is dat het ambtelijk apparaat zodanig is toegerust, zodat met plezier, enthousiasme en in saamhorigheid aan de inwoners van Geertruidenberg goede producten geleverd kunnen worden. De kwaliteit van de bedrijfsvoering heeft een direct effect op de kwaliteit van de dienstverlening. Nu besloten is de organisatie meer vraaggericht te maken, is een goede bedrijfsvoering extra van belang geworden. De verschillende onderdelen van de bedrijfsvoering worden in dit kader van de vraaggerichte organisatie hieronder kort besproken.
Huisvesting.
In 2004 zijn tijdelijke maatregelen genomen om de huisvesting te verbeteren, waarbij de huisvesting van de gemeentewinkel een direct relatie heeft met een goede dienstverlening aan de inwoners. In het algemeen biedt het huidige gebouw te weinig ruimte voor kantoor- en vergaderruimte. In 2005 worden voorstellen gedaan om het huisvestingsprobleem aan te pakken.
Informatisering en automatisering.
Er zijn 14 projecten in gang gezet die alle gerelateerd zijn aan de vraaggerichte organisatie. Belangrijke thema’s zijn de digitalisering van informatievoorziening aan medewerkers, bestuur en burgers, gebruik van de nieuwe media voor intern en externe communicatie en dienstverlening (internet en intranet), en ondersteunende systemen voor de werkprocessen in de gemeentewinkel. De projecten hangen nauw met elkaar samen. De digitalisering van informatie maakt bijvoorbeeld ontsluiting via het internet mogelijk en aanvraagformulieren op de website hebben gevolgen voor de werkprocessen in de gemeentewinkel. Daarnaast is Geertruidenberg toegetreden tot MIBRI, een samenwerkingsverband van gemeenten in Midden Brabant op het gebied van informatisering. We zijn ervan overtuigd dat intergemeentelijke samenwerking meerwaarde biedt op dit terrein.
Personeel.
Er is voor gekozen om in 2003 een nieuw personeelsbeleid te formuleren. Na de kadernota personeelsbeleid zijn de diverse personeelsinstrumenten uitgewerkt. Van een systeem van bijna persoonsgebonden functiebeschrijvingen is overgegaan naar een meer flexibel systeem van circa 20 generieke beschrijvingen. Er is een nieuwe richtlijn opgesteld voor werving en selectie die de organisatie in staat stelt sneller te reageren op ontwikkelingen. Om meer resultaatgericht te kunnen werken is een nieuw systeem van functioneringsgesprekken, beoordelingen en gedifferentieerd belonen opgezet. Om de mogelijkheden en ambities van medewerkers beter te kunnen benutten zijn de persoonlijke ontwikkelingsplannen ingevoerd. Tenslotte wordt gewerkt aan de invoering van competentiemanagement. Al deze instrumenten helpen om te sturen in de richting van een vraaggerichte organisatie. Gemeente Geertruidenberg
93
Programmabegroting 2005
Organisatie.
Begin 2005 is de nieuwe organisatiestructuur gerealiseerd. Deze structuur met grotere afdelingen biedt de mogelijkheid meer integraal en slagvaardiger te werken. De gemeentewinkel is de plek waar vrijwel alle publiekscontacten plaats gaan vinden.
Juridische zaken.
Op het terrein van juridische zaken wordt vanuit beleidsontwikkeling op een aantal deelterreinen gewerkt naar een integrale verbetering van de juridische kwaliteitszorg. Hiertoe wordt een legal audit uitgevoerd, hetgeen aanknopingspunten voor verbetering oplevert. Er wordt gewerkt aan de opzet van een contractenbank. Voorts is de mandaatregeling geactualiseerd en is in de komende periode aandacht nodig voor de aanpassing van bestaande verordeningen en het opstellen van nieuwe verordeningen in het kader van de dualisering.
Inkoop.
Bij de inkoop wordt gebruik gemaakt van het inkoopbureau West-Brabant. Hiermee worden goede ervaringen opgedaan. Voor diverse artikelen zijn raamovereenkomsten afgesloten, hetgeen vaak kortingen heeft opgeleverd. Verder wordt er gewerkt met de eigen inkoopvoorwaarden en conform regels die vastgelegd zijn in een Inkoop- en aanbestedingsbeleid.
Communicatie.
Ook communicatie is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Met de start van nieuwsbrieven ten behoeve van de interne communicatie, projectcommunicatie en het verbeteren van de website wordt gewerkt aan een meer integrale plaats van communicatie in de beleidscyclus.
Doelmatigheid en doeltreffendheid.
Tenslotte wordt gewerkt aan het verbeteren van de doelmatigheid en doeltreffendheid van het gemeentelijke functioneren door het versterken van de productbegroting. In de begroting is het aantal producten uitgebreid en is meer informatie per product opgenomen over de inzet (in uren en in geld) en de te verwachten prestaties. Door een vertaling van deze gegevens naar afdelingsplannen en individuele medewerkers levert dit een belangrijk sturingsinstrument op voor het ambtelijk management. Het is tevens een belangrijk aanknopingspunt voor het doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek (art. 231a) waarmee in 2005 door het college gestart zal worden.
Gemeente Geertruidenberg
94
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF F – VERBONDEN PARTIJEN. 1. Algemeen
In deze paragraaf zijn in het kort de hoofddoelstellingen van de diverse verbonden partijen geschetst. Waar nodig zullen de ontwikkelingen (beleidsmatige aspecten) in de toekomst verder worden uitgewerkt.
2. De verbonden partijen
Hierin is opgenomen: • de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; • de beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. De gemeente Geertruidenberg heeft bestuurlijke en financiële belangen in 20 verbonden partijen. Deze partijen voeren beleid uit voor de gemeente. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partijen. Uiteraard blijft onze gemeente beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden ten aanzien van deze partijen. Onderstaand volgt een overzicht: 1. Gemeenschappelijke regeling Brandweer Stadsgewest; 2. Gemeenschappelijke regeling Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten; 3. Gemeenschappelijke regeling WAVA.; 4. Gemeenschappelijke regeling Kleinschalig Collectief Vervoer; 5. Gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda; 6. Gemeenschappelijke regeling Regionale Milieudienst West-Brabant; 7. Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg; 8. Gemeenschappelijke regeling Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant; 9. Gemeenschappelijke regeling Streekarchivaat kring Oosterhout; 10. Regeling Regionale Samenwerking Volkshuisvesting; 11. Gemeenschappelijke regeling Welstandszorg Noord-Brabant; 12. Gemeenschappelijke regeling Instituut Zorgverzekering Ambtenaren Nederland; 13. Gemeenschappelijke regeling Natuur- en Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch; 14. Gemeenschappelijke regeling RIO Regio Breda; 15. Gemeenschappelijke regeling subsidiëring Buro HALT 1991; 16. Overlegplatform Regio Breda; 17. Deelneming in NV Intergas; 18. Deelneming in NV Brabant Water; 19. Deelneming Vliegveld Seppe; 20. Deelneming kapitaal BNG.
Gemeente Geertruidenberg
95
Programmabegroting 2005
3. Doelstelling en ontwikkelingen De doelstellingen en ontwikkelingen van boven genoemde verbonden partijen zijn als volgt geformuleerd:
• Ad 1. Gemeenschappelijke regeling Brandweer Stadsgewest.
Doelstelling: - Het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde uitvoering van de werkzaamheden bedoeld in art. 1 Brandweerwet 1985; - Bevorderen van een goede hulpverlening bij ongevallen en rampen. Ontwikkelingen: Per 1 jan. 2005 heeft opschaling plaats gevonden naar territoriaal congruentieniveau, door instelling van een nieuwe Regionale Brandweer Midden en West Brabant. Verdere implementatie en uitbouw zal in 2005 moeten geschieden.
• Ad 2. Gemeenschappelijke regeling Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten.
Doelstelling: (gelet op de met NV Bouwfonds Nederlandse Gemeenten gesloten overeenkomst) - blijven instaan voor de verplichtingen die ingevolge genoemde overeenkomst niet zijn overgegaan op de NV Bouwfonds Nederlandse Gemeenten, alsmede in het geval genoemd Bouwfonds verplichtingen niet/niet geheel/niet tijdig nakomt; - het nodige te verrichten ter afwikkeling van de portefeuille onder hypothecair verband door het hypotheekfonds uitgeleende gelden; - er op toezien dat de rechten en verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst correct worden nagekomen (m.n. termijnbetalingen van de koopsom door NV Bouwfonds en aansluitend de uitbetaling aan de deelnemende gemeenten). Ontwikkelingen: Er is sprake van een verevening van de gemeentelijke bijdrage. Het is een administratieve regeling en de regeling is in portefeuille bij de ABN-AMRO.
• Ad 3. Gemeenschappelijke regeling GO! (voorheen WAVA).
Doelstelling: - Het (in haar rechtsgebied) uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening door op zo doelmatige wijze de taken en bevoegdheden op het terrein van gesubsidieerde arbeid en arbeidsreïntegratie te behartigen. Ontwikkelingen: - De herstructurering is in volle gang; - Bedrijfseconomisch van opzet, Vennootschappen worden opgericht. - Risicogevoelig.
• Ad 4. Gemeenschappelijke regeling Kleinschalig Collectief Vervoer.
Doelstelling: - De regeling heeft tot doel de zorg die elke gemeente zelf heeft voor het leefvervoer van mensen die beperkingen ondervinden bij het verplaatsen buitenshuis, in gezamenlijkheid doelmatig en effectief te organiseren en te realiseren. Hiertoe wordt een systeem van kleinschalig collectief vervoer in stand gehouden met de gezamenlijke intentie dit systeem te optimaliseren. Ontwikkelingen: - Deze regeling (in deze vorm) is sinds 1 januari 2004 van kracht
• Ad 5. Gemeenschappelijke regeling Milieu en Afval Regio Breda.
Gemeente Geertruidenberg
96
Programmabegroting 2005
Doelstelling: - Het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de gemeenten op de beleidsterreinen Milieu en Afval en de uitvoering van gemeenschappelijke taken op het gebied van afval. - Het behartigen van de belangen van de deelnemende gemeenten bij de nazorg van de Regionale Stortplaats Zevenbergen en de Afvalstoffenberging Bavel - Dorst maakt samenwerking ook noodzakelijk. - Met de deelnemende gemeenten in regionaal verband te voldoen aan de eis gesteld in het Kyoto verdrag om in 2010 voor minimaal 5% gebruik te maken van duurzame energie. Ontwikkelingen: - Over deze regeling zijn geen bijzonderheden te melden.
• Ad 6. Gemeenschappelijke regeling Regionale Milieudienst West-Brabant.
Doelstelling: - Namens of in opdracht van de deelnemende gemeenten gemeentelijke milieutaken uit te voeren en expertise en ondersteuning te leveren bij het formuleren van (inter)gemeentelijk milieubeleid. Ontwikkelingen: - Dit is een dienstverleningsbedrijf met weinig algemene kosten.
• Ad 7. Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg.
Doelstelling: - Inhoud geven aan de voor de deelnemende gemeenten noodzakelijke en door de deelnemende gemeenten gewenste samenwerking op het terrein van openbare gezondheidszorg. - Grensoverschrijdende samenwerking, zoals bedoeld in de Benelux-overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking. De GROGZ omvat: • Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst West-Brabant (GGD) • Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie bij Ongevallen en Rampen West-Brabant (GHOR) • Regionale Ambulancevoorziening West-Brabant (RAV) • Advies en Meldpunt Kindermishandeling West- en Midden-Brabant (AMK). Ontwikkelingen: - GGD. Het in 2003 ingezette verbetertraject is nog steeds gaande. Middels wijzigingen van de bestuurlijke constructie zijn verantwoordelijkheden en rollen scherper van elkaar gescheiden en onderscheiden. Er loopt een traject ter vaststelling van een transparant productenpakket, in overleg met gemeenten-als-klanten. Dit bestaat uit een voor 4 jaar vast te stellen basispakket met wettelijke taken op het gebied van de volksgezondheid. Daarnaast bevat de productencatalogus producten waarover individuele gemeenten en GGD, op grond van verantwoordelijkheid en wenselijkheid, afzonderlijk afspraken kunnen maken. - GHOR en RAV. GHOR en RAV werken nauw samen met GGD West-Brabant en GGD Hart voor Brabant met het oog op de vorming van territoriaal congruente veiligheidsregio's. Met betrekking tot de 15-minutengrens voor ambulancezorg blijkt deze voor de landelijk gelegen kernen regelmatig overschreden te worden. Met de invoering van de nieuwe wet ambulancezorg worden de zorg over de aanrijdtijden niet direct verminderd. In de nieuwe wet is sprake van 95%, waarmee bedoeld wordt dat in Midden- en West-Brabant 95% van de aanrijdtijden binnen de 15 minuten gehaald moet worden. - AMK. De overgang van het AMK naar het Bureau Jeugdzorg gaat in 2005 zijn beslag krijgen.
Gemeente Geertruidenberg
97
Programmabegroting 2005
• Ad 8. Gemeenschappelijke regeling Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant.
Doelstelling: - Het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de deelnemende gemeenten op sociaal-economische beleidsterreinen in de ruimste zin van het woord. Hieronder vallen: • SES West-Brabant • REAP West-Brabant • NV REWIN • Werkgelegenheidsenquête • Regio Commissie Recreatie en Toerisme • Onderhoud regionale fiets- en wandelroutes. Ontwikkelingen: - Betreffende deze regelingen zijn geen bijzonderheden te melden.
• Ad 9. Gemeenschappelijke regeling Streekarchivaat kring Oosterhout.
Doelstelling: - Het beheer en inhoudelijke ontsluiting van de naar de archiefbewaarplaatsen overgebrachte archiefbescheiden; - Het toezicht op het beheer van de nog niet overgebrachte archiefbescheiden Ontwikkelingen: - In verband met de verplaatsing van het Regionaal Archief West Brabant naar het Regionaal Archief Tilburg zijn medio 2004 zijn de archiefbescheiden overgebracht van Oosterhout naar Tilburg zowel fysiek als administratief. De deelnemende gemeenten hebben hiertoe en dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Tilburg gesloten. Tot aan de liquidatie blijft de gemeente voor zijn aandeel financieel verantwoordelijk voor een aantal verplichtingen, voortvloeiend uit wachtgeld, suppletie, outplacement e.d.. Van dit laatste is melding gemaakt in de risicoparagraaf van deze begroting.
• Ad 10. Regeling Regionale Samenwerking Volkshuisvesting.
Doelstelling: - Het beheren van de uitvoerende taken op het gebied van Volkshuisvesting welke betrekking hebben op een groep van gemeenten (b.v.: BWS, subsidieverordening Duurzaam Bouwen). Het portefeuillehoudersoverleg houdt toezicht op goede uitvoering. Ontwikkelingen: - geen bijzonderheden.
• Ad 11. Gemeenschappelijke regeling Welstandszorg Noord-Brabant.
Doelstelling: - De deelnemende gemeenten bij te staan in hun zorg voor de vormgeving van gebouwen en bouwwerken zowel op zichzelf als in verband met de bestaande omgeving of de te verwachten ontwikkeling daarvan. Ontwikkelingen: - Per 1 juli 2004 is de Welstandsnota Geertruidenberg van kracht geworden. In deze nota is het welstandsbeleid van de gemeente Geertruidenberg vastgelegd en dient als toetsingskader voor de Welstands- en monumentencommissie.
Gemeente Geertruidenberg
98
Programmabegroting 2005
•
Ad 12. Gemeenschappelijke regeling Instituut Zorgverzekering Ambtenaren Nederland (IZA).
Doelstelling: Aan de deelnemers in de gevallen en volgens de bepalingen, in deze regeling omschreven, bij wijze van tegemoetkoming of vergoeding uitkering te verlenen ter zake van kosten van geneeskundige verzorging van hen en hun gezinsleden. Ontwikkelingen: - Fusie IZAVGZ is in 2005 een feit. Dit heeft voor 2005 vooralsnog nog geen consequenties voor de gemeenschappelijke regeling. - In 2006 komt er naar alle waarschijnlijkheid een nieuw zorgstelsel, waardoor er meer keuzevrijheid komt voor werknemers. Dit kan als consequentie hebben dat de gemeenschappelijke regeling wijzigt. In de loop van 2005 zal hierover meer duidelijkheid komen.
•
Ad 13. Gemeenschappelijke regeling Natuur- en Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch.
Doelstelling: - Het ontwikkelen van de recreatieve mogelijkheden in het gebied, het beschermen van natuurschoon en het bewaren van het landschappelijk karakter.
Ontwikkelingen: - Het natuur- en recreatieschap heeft recent besloten de uitvoerende taken af te stoten (alsmede de daarmee samenhangende formatieplaatsen) en zal zich in de toekomst zoveel als mogelijk beperken tot alleen beleidsmatige zaken.
• Ad 14. Gemeenschappelijke regeling RIO Regio Breda.
Doelstelling: - Het uitvoeren van gemeentelijke taken inzake: a. het voorzien in een indicatieorgaan zoals die thans zijn geregeld en in de toekomst worden ingebracht in art. 9a van de AWBZ; b. de regels met betrekking tot het werkterrein,samenstelling en werkwijze van indicatieorganen vastgelegd in de Ambv en thans geregeld in het Zorgindicatiebesluit van 2 oktober 1997. - Overige zaken die passen binnen of aansluiten op het traject van indicatiestelling voor zover die door de bevoegde bestuursorganen van de deelnemende gemeenten aan het openbaar lichaam worden opgedragen. Hier volgt nog een verdere uitwerking van de hierboven genoemde doelstellingen. Gemeenschappelijke Regeling heeft tot taak: a. Instandhouden van "RIO Regio Breda", die belast wordt met bovengenoemde taken; b. Verlenen en vaststellen van de financiële middelen t.b.v. het indicatieorgaan op basis van de in te dienen begrotingen en jaarrekeningen ; c. Bewaken van een adequate uitvoering van de aan haar opgedragen taken en de daaraan verbonden kosten. Ontwikkelingen: Per 1 januari 2005 zal het RIO worden gecentraliseerd en opgenomen worden in een landelijk indicatieorgaan. Vanaf deze datum is dit niet langer een gemeentelijke taak. Er zijn daarom ook geen risico’s meer te verwachten.
Gemeente Geertruidenberg
99
Programmabegroting 2005
Ad 15. Gemeenschappelijke regeling subsidiëring Buro HALT 1991.
Doelstelling: - De regeling wordt getroffen ter behartiging van de gemeenschappelijke zorg voor de deelnemende gemeenten voor de financiering van - respectievelijk de beleidsbepaling inzake de aan Buro Halt te verstrekken gemeenschappelijke subsidie. Ontwikkelingen: - geen bijzonderheden
• Ad 16. Overlegplatform Regio Breda.
Doelstelling: - Het op doelmatige wijze bewerkstelligen van beleidsinhoudelijke afstemming en samenwerking op verschillende beleidsvelden tussen de deelnemende gemeenten. Ontwikkelingen: - geen bijzonderheden
•
Ad 17. Deelneming in NV Intergas.
Doelstelling: - Deelname in aandelenkapitaal van het betreffende nutsbedrijf ter bewerkstelling van een zo hoog mogelijk voorzieningenniveau voor de individuele gebruiker. Ontwikkelingen: - Voor 2005 worden geen nieuwe ontwikkelingen op dit gebied verwacht.
• Ad 18. Deelneming in NV Brabant Water.
Doelstelling: - Deelname in aandelenkapitaal van het betreffende nutsbedrijf ter bewerkstelling van een zo hoog mogelijk voorzieningen niveau voor de individuele gebruiker. Ontwikkelingen: - Voor 2005 worden geen nieuwe ontwikkelingen op dit gebied verwacht.
• Ad 19. Deelneming Vliegveld Seppe.
Doelstelling: - verbetering van de West-Brabantse infrastructuur op het gebied van luchtvaart met name voor de kleine zakenluchtvaart, sportvliegerij, primaire vliegopleiding en ballonvaart. Ontwikkelingen: - Voor 2005 worden geen nieuwe ontwikkelingen op dit gebied verwacht.
• Ad 20. Deelneming kapitaal BNG.
Doelstelling: - Primair vinden deelnemingen plaats voor het instandhouden van instellingen welke tot nut zijn voor de gemeente. Ontwikkelingen: - Uitbreiding van het pakket deelnemingen wordt niet voorzien, behoudens toegestane uitbreidingen van bestaande deelnemingen door toename van inwonertal. - De dividenduitkering zal vanaf 2005 waarschijnlijk dalen omdat vanaf 1 januari 2005 ook de winsten van de BNG onder het regime van de Vennootschapsbelasting zullen vallen. In de begroting 2005 is, na overleg met een medewerker van de BNG, rekening gehouden met een afname van het dividend van € 42.000.
Gemeente Geertruidenberg
100
Programmabegroting 2005
PARAGRAAF G - GRONDBELEID In deze paragraaf is ten minste opgenomen: - een visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting; - een aanduiding van de wijze waarop de provincie onderscheidenlijk gemeente het grondbeleid uitvoert; - een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie; - een onderbouwing van de geraamde winstneming; - de beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s van de grondzaken.
1. Algemeen.
De gemeente Geertruidenberg heeft nog geen nota vastgesteld, waarin de toekomstvisie, doelstellingen en wijze waarop getracht wordt deze doelstellingen te realiseren nader zijn uitgewerkt, over het te voeren grondbeleid. Tot nu toe wordt het te voeren grondbeleid door de gemeenteraad middels afzonderlijk voorstellen (Woningbouwprogramma, exploitatieopzetten, grondprijzen e.d.) bepaald. Onder grondbeleid verstaan we de gemeentelijke ruimtelijke visie en de hieruit voortvloeiende positie (actief, passief of Publiek Private Samenwerking) die de gemeente, ten behoeve van de verwezenlijking van uit deze visie voortvloeiende plannen met betrekking tot woningbouw, bedrijventerreinen en overige doeleinden, in wil nemen. Doelstelling: Het verwerven van gronden uit strategische of economische overweging voor het bouw- en woonrijp maken van gronden ten behoeve van woon- en bedrijfsbestemmingen, waardoor de woningbouw en bedrijfsvestigingsmogelijkheden conform het door de raad vastgestelde programma kunnen worden gerealiseerd. De realisatie van het project Dongeburgh dat uit drie deelprojecten bestaat zal binnen de provinciale Pilot “bouwen binnen strakke contouren” de komende periode het hoofddoel zijn. Uitgangspunten: In het kader van de Pilot-“bouwen binnen strakke contouren” wordt de gemeente in kwantitatieve zin de komende vijf jaar niet beperkt in het ontwikkelen van woningbouw programma’s ten behoeve van inbreidingslocaties. Bij het ontwikkelen van de locaties worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: - De gemeente zal haar risico’s zoveel mogelijk beperken; - Waar nodig en mogelijk zal de gemeente voor het verwerven van grond gebruik maken van o.a. Wet voorkeursrecht gemeenten en/of onteigeningswet; - In geval van passief grondbeleid zal de gemeente bepalend zijn op de volgende punten: - Toetsing aan de door gemeente ontwikkelde woonvisie; - Aantal uit te geven bouwkavels; - Stedenbouwkundige randvoorwaarden en Beeldkwaliteit; - Infrastructuur; - Prijspeil; - Bovenwijkse voorzieningen - De resultaten van de bouwgrondexploitatie en de hierbij betrokken medewerkers zullen respectievelijk als financieringsmiddel en in uitvoering en begeleiding actief worden ingezet. Voor de uitvoering van de gemeentelijke plannen zijn wij voorstander van het voeren van een actief grondbeleid, zodat de gemeente optimaal haar doelstellingen kan bereiken zonder gehinderd te worden door belangen van derden en de doorrekening van het kostenverhaal in de grondexploitatie volledig kan benutten.
Gemeente Geertruidenberg
101
Programmabegroting 2005
2. Overige ontwikkelingen.
Los van het project Dongeburgh zullen in de komende jaren andere inbreidingsprojecten en mogelijkheden hiertoe worden geïnventariseerd. De gemeente zal hierin een leidende rol op zich nemen en is bereid tot samenwerking met projectontwikkelaars op basis van vooraf af te spreken verhoudingen zodat voor beide partijen een win - win situatie ontstaat.
3. Stand van Zaken. Woningbouw Onderstaand volgen de woningbouwmogelijkheden per kern op basis van de huidige plannen waarbij de gronden of door een ontwikkelaar of door de gemeente zijn/worden verworven. Tevens wordt vermeld op binnen welke termijn deze projecten worden gerealiseerd. Kern Geertruidenberg
Project
Raamsdonksveer
Vesting LTS Rivierzicht
Raamsdonk
Heereland Achter de Hoeven Lutteldonk Touwbaan Hoge veer het Blok Parallelweg/Sluisakker
Aantal looptijd woningen tot 372 ca 2009 9 ca 2006 290 1. ca 2009 286 ca 2010 67 ca 2005 16 ca 2005 17 ca 2005 156 ca 2006 15 ca 2006
Met de deelname aan de Pilot bouwen binnen strakke contouren kan de gemeente zich tot 2008 op de ontwikkeling van inbreidingsprojecten richten. 2. Bedrijfsterreinen Kern Geertruidenberg Raamsdonksveer
Project Rivierkade Pontonnier
Positie. na 2008 beschikbaar Beperkte voorraad
Conclusie Uitgaande van het gegeven dat het nog niet vaststaat of het terrein aan de Rivierkade beschikbaar komt voor het bedrijfsleven en het terrein aan de Pontonnier in eerste instantie gebruikt wordt om bedrijven uit de kern te verplaatsen moge het duidelijk zijn dat de gemeente op zoek zal moeten naar een nieuwe locatie of uitbreidingsmogelijkheden van bestaande locaties om voldoende vestigingsmogelijkheden te creëren voor het bedrijfsleven.
4. Prioriteiten 2005. • Ontwikkeling van het project Dongeburgh • Mogelijke nieuwe inbreidingslocaties in beeld brengen. • Locatie onderzoek ten behoeve van mogelijke uitbreiding bedrijventerrein. 3.
Gemeente Geertruidenberg
102
Programmabegroting 2005
5. Financiële positie en verwachte resultaten.
Met betrekking tot het grondbeleid zijn op dit moment een viertal reserves ingericht te weten: -
Algemene reserve grondexploitatie; Ruimtelijke ontwikkeling; Reserve winst grondexploitatie; Reserve voorlopige winst grondexploitatie
Algemene reserve grondexploitatie Deze reserve is op voorspraak van de provincie Noord-Brabant in het leven geroepen en is bestemd om risico’s binnen de grondexploitatie op te vangen. Per 1 januari 2005 bedraagt het verwachte saldo van de algemene reserve grondexploitatie € 500.000. De per 1 januari 2005 geraamde boekwaarde van de in exploitatie zijnde complexen bedraagt € 3.106.000. Reserve ruimtelijke ontwikkeling Deze reserve is speciaal voor de ontwikkeling van het project Dongeburgh gecreëerd. De ontwikkeling van Dongeburgh betreft een inbreidingslocatie waarbij rond de 1.000 woningen gerealiseerd worden. De gemeente heeft samenwerkingsovereenkomsten met ontwikkelaars gesloten. Bij de ontwikkeling van deze locaties kunnen onvoorziene omstandigheden ontstaan, waardoor ook de gemeente het risico loopt om eventueel investeringen te moeten plegen om (delen van) het project tot een goed einde te kunnen brengen. Reserve winst grondexploitatie Doel va deze reserve is het kunnen verevenen tussen winstgevende en verliesgevende exploitaties. Reserve voorlopige winst grondexploitatie Deze reserve heeft een zelfde karakter als de reserve winst grondexploitatie maar heeft betrekking op het plan Achter de Hoeven. Betreffende reserve zal na afsluiting van het plan Achter de Hoeven worden toegevoegd aan de reserve winst grondexploitatie. Naar verwachting zullen per 1 januari 2005 de volgende complexen in exploitatie zijn: - Achter de Hoeven 1e t/m 2e fase; - Pontonnier - Dongeburgh. Voor de complex Ashland/Rivierkade wordt nog geen bouwactiviteiten verwacht. Ten aanzien van het complex Bliënborch is een onderzoek in voorbereiding voor de invulling van het gebied. Voor de complexen Pontonnier en Achter de Hoeven wordt op basis van de meest recente exploitatiegegevens een winst verwacht van respectievelijk ca. € 1.100.000 en € 3.700.000. Bij de realisatie van het plan Dongeburgh moet rekening gehouden worden met een nadelig resultaat. Per juni 2004 is het nadelig resultaat berekend op ca € 3.421.000,-- De aanwezige reserve (Ruimtelijke ontwikkeling) zal dan € 2.839.000 bedragen. Derhalve een verschil van ongeveer € 600.000. De exploitatieopzet wordt op dit moment geactualiseerd via de rapportage 2004-03. Op basis van dat resultaat kan aangegeven worden wat de stand van zaken is ten opzichte van de reserve Ruimtelijke ontwikkeling. Op het moment dat bepaalde kosten, zoals de reconstructie van de Kasteellaan, waarvoor een bedrag van € 726.000 is geraamd, niet langer ten laste van de exploitatie van Dongeburgh wordt gebracht, kunnen eventuele extra kosten hierdoor worden afgedekt. Er bestaat dus een risico dat de reserve Ruimtelijke ontwikkeling niet toereikend is voor het uiteindelijke tekort van dit plan en er dus aanvullende dekkingsmiddelen dienen te worden gevoteerd. Hiervan is melding gemaakt in de risicoparagraaf behorende bij deze begroting.
Gemeente Geertruidenberg
103
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
104
Programmabegroting 2005
Bijlagen
Gemeente Geertruidenberg
105
Programmabegroting 2005
Gemeente Geertruidenberg
106
Programmabegroting 2005
Raadsprogramma’s en producten
Gemeente Geertruidenberg
107
Programmabegroting 2005