INHOUDSOPGAVE 1.
VOORWOORD............................................................................................................................................................ 3
2.
ALGEMEEN ................................................................................................................................................................ 4
3.
IDENTITEIT ................................................................................................................................................................. 6
4.
ONDERWIJS ............................................................................................................................................................... 7
Organogram SSBB ............................................................................................................................................................. 9 5.
PERSONEEL .............................................................................................................................................................. 10
6.
HUISVESTING ........................................................................................................................................................... 11
7.
COMMUNICATIE EN RELATIES................................................................................................................................. 12
8.
VERSLAG TOEZICHTHOUDER ................................................................................................................................... 13
9.
FINANCIËN ............................................................................................................................................................... 14
10. CONTINUÏTEITSPARAGRAAF .................................................................................................................................... 18 BIJLAGE I: WEERSTANDVERMOGENS OP SCHOOLNIVEAU ............................................................................................. 22
Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe - jaarverslag
Pagina 2
1. VOORWOORD Dit is het jaarverslag van de SSBB. We leggen, conform wet- en regelgeving, verantwoording af over het gevoerde (financiële) beleid van het afgelopen jaar. Deze verantwoording geschiedt in de eerste plaats richting onze overheid, omdat het een goed gebruik en verplichting is publieke verantwoording af te leggen over de besteding van publieke middelen. Tevens is getracht om een goed leesbaar document te maken, zodat ook belangstellend personeel, ouders en anderen inzicht krijgen in de activiteiten van onze stichting. We hopen dat u op deze wijze inzichtelijk krijgt wat de inzet van onze stichting was in afgelopen jaar. Voor de gedetailleerde jaarverslagen per school verwijzen we u naar de schoolgidsen en de sites van de scholen. Namens bestuur Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe, M.J. van der Mark, algemeen directeur www.ssbb.nl
[email protected] 06 27527261
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 3
2. ALGEMEEN Doel Onze stichting belijdt en aanvaardt de Heilige Schrift, het onfeilbaar Woord van God, als enige grondslag voor al haar werk. Zij onderschrijft daarbij de Drie Formulieren van Enigheid (artikel 2 van de statuten). Vanuit deze grondslag heeft de stichting als doel (artikel 3 van de statuten): Het stichten en in standhouden van scholen voor primair onderwijs die herkenbaar zijn als hervormde en protestants christelijke scholen op gereformeerde grondslag; De aan haar zorg toevertrouwde kinderen bekend te maken met de Bijbelse boodschap als de bepalende richtinggevende factor in hun leven; In de zorg voor de kinderen rekening te houden met verschillen en daarmee recht te doen aan een verscheidenheid die God in de schepping heeft gelegd; Binnen de aan de kinderen geschonken mogelijkheden, onderwijs van een goede kwaliteit te geven en normen en waarden over te dragen in een harmonieuze omgeving. We richten ons hierbij op de vijf Betuwse dorpen Kesteren, Lienden, Meteren, Opheusden en Randwijk waar onze vijf scholen staan alsmede op de daar omheen liggende plaatsen. De doelstelling van de Stichting wordt per afzonderlijke school uitgewerkt in een schoolplan en jaarplan. Voor de uitvoering van dit schoolplan is de plaatselijke directie verantwoordelijk. De leerlingen De leerlingaantallen op 1 oktober waren als volgt:
Kesteren Lienden Meteren Opheusden Randwijk Totaal
2010 227 245 137 222 122 953
2011 238 233 125 231 117 944
2012 2013 2014 238 247 254 244 256 253 115 115 94 231 236 235 119 122 118 947 976 954
2015 264 261 82 242 114 963
Tegen de landelijke trend in, zijn op Meteren en Randwijk na de scholen iets gegroeid. De prognoses van Meteren laten een wisselend beeld zien. De prognoses van de andere scholen gaan uit van gelijkblijvende en op termijn licht dalende leerlingaantallen. Zie ook de continuïteitsparagraaf. Directie Iedere school heeft een eigen locatiedirecteur, die het ‘gezicht van de school’ is. Samen met de algemeen directeur vormt deze locatiedirecteur de directie van de school. De algemeen directeur heeft de dagelijkse leiding over de stichting, en is verantwoordelijk voor advisering van het bestuur en uitvoering van het bestuursbeleid binnen de afgesproken kaders. Toezicht In 2011 is door ons bestuur, naar aanleiding van nieuwe wetgeving, gekozen voor de scheiding van bestuur en toezicht. Het stichtingsbestuur fungeert als Raad van Toezicht. Dit bestuur bestaat uit vijf leden, waarvan iedere bestuurscommissie een lid benoemt. De algemeen directeur is gemandateerd bestuurder geworden. Eind 2011 is een code goed bestuur vastgesteld, waarbij de code zoals door de PO-raad uitgegeven, toegespitst is op onze situatie, structuur en identiteit. De GMR heeft met dit document ingestemd.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 4
Bestuur en bestuurscommissies Het toezichthoudend bestuur streeft er naar recht te doen aan de eigenheid van iedere locatie, zoals historisch en plaatselijk bepaald. Uiteraard is dit een eigenheid binnen de grondslag van onze Stichting. Om dit streven te realiseren is vastgelegd dat er een plaatselijke bestuurscommissie is, voornamelijk of geheel bestaande uit ouders van de betreffende school, die vorm geeft aan de identiteit van de school, vastgelegd in de schoolgids en in een plaatselijk identiteitsdocument. Naast de identiteitsverantwoordelijkheid, zijn de taken van de bestuurscommissies met name: Sociale contacten met het personeel van de school; lief en leed, bijzondere gelegenheden in het schooljaar e.d.; Contacten ouders; de ouders betrekken bij de school en als schakel fungeren tussen school en ouders om daarmee de plaatselijke eigenheid (identiteit) van de school vorm te geven; Klankbord locatiedirecteur; fungeren als klankbord voor de locatiedirecteur; Adviseur van het toezichthoudend bestuur; het bestuur gevraagd en ongevraagd adviseren over de zaken die op lokaal niveau spelen. MR en GMR Iedere school heeft een MR, die het bestuur adviseert en op een aantal punten instemmingsrecht heeft, zoals vastgelegd in onze reglementen en conform wet- en regelgeving hierover. Een beperkt aantal punten, zoals financiën en personeelsbeleid, wordt bovenschools door de GMR behartigd. Iedere MR vaardigt een ouderlid en personeelslid af naar de GMR.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 5
3. IDENTITEIT De Stichting kiest er voor een onderwijsaanbod te bieden dat zich richt op de plaatselijke en historische gegroeide identiteitsbehoefte in de dorpsgemeenschappen van Kesteren, Lienden, Meteren, Opheusden en Randwijk. Dit gebeurt in verbondenheid met plaatselijke kerken, met name hervormde gemeenten. De scholen richten zich op gezinnen die de grondslag van de stichting onderschrijven (Kesteren) of, in de dorpen Lienden, Meteren, Opheusden en Randwijk, onderschrijven of respecteren. De plaatselijke bestuurscommissie is onder andere verantwoordelijk voor het identiteitsbeleid: lokale identiteit Het opstellen en bewaken van gedragsregels waardoor invulling wordt gegeven aan de lokale identiteit. toelatingsbeleid Het opstellen en bewaken van regels die betrekking hebben op de voorwaarden waaronder kinderen toegelaten worden op de school. personeelsbenoemingen Het binnen de gestelde kaders doen van een bindende voordracht aan het toezichthoudend bestuur. In 2013 heeft het bestuur, in goed overleg met de bestuurscommissies, een identiteitsprofiel voor personeels- en bestuursleden opgesteld. Dit profiel is op personeelsbijeenkomsten gepresenteerd en is gespreksonderwerp geweest op teambijeenkomsten en functioneringsgesprekken. Iedere bestuurscommissie richt zich op bovengenoemde beleidsonderdelen. We willen scholen zijn die aantrekkingskracht hebben vanwege Bijbelgetrouw onderwijs, met aandacht voor waarden en normen met een kwalitatief goed onderwijsaanbod. We zien het als onze taak en roeping onze kinderen vanuit een duidelijke grondslag christelijk te vormen. Het was een vreugde en voorrecht dit ook in het afgelopen jaar te mogen doen.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe - jaarverslag
Pagina 6
4. ONDERWIJS Stichting SSBB streeft naar kwalitatief goed onderwijs. De inspectie heeft deze inzet gewaardeerd door aan al onze scholen een zogenoemd ‘basisarrangement’ te verlenen. Dit houdt in dat de resultaten van voldoende niveau zijn. Onderwijsprestaties Hoewel we willen waken voor een te grote focus op leerresultaten, is ons streven om minimaal voldoende te scoren op de door de overheid als norm gestelde resultaten. In 2011/2012 zijn alle locaties door de inspectie bezocht. Dit heeft voor alle vijf scholen geleid tot een rapportage waarin de scholen als kwalitatief voldoende beoordeeld werden. Ook intern wordt de kwaliteit op alle scholen cyclisch gemeten en worden de resultaten gemonitord. Aandachtspunten worden in het jaarplan of schoolplan opgenomen. Uit de eigen resultaatmonitoring blijkt dat we voldoen aan de normen van de inspectie, ook op het gebied van opbrengsten. Onderwijskundige en onderwijsprogrammatische zaken Met behulp van het jaarplan, het schoolplan en de kwaliteitsmetingen ontwikkelden de scholen zich in de verfijning van het jaarklassensysteem, waarbij aandacht besteed wordt aan de onderwijsbehoeften van de individuele leerling. In 2015 zijn alle scholen gestart met een nieuw schoolplan. Speerpunten zijn onderwijskwaliteit, deskundigheidsbevordering, recht doen aan verschillen en de vormgeving van passend onderwijs, handelings- en opbrengstgericht werken. Ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg Op de scholen is veel aandacht besteed aan kwaliteitszorg. Iedere school werkt met een kwaliteitszorgcommissie of met auditoren. Tevredenheidsonderzoeken onder ouders, kinderen en personeel maken deel uit van de kwaliteitscyclus. In 2015 is er een bovenschoolse kwaliteitszorgcommissie samengesteld. Die gaat in 2016 de scholen bezoeken en beoordelen op hun kwaliteit. Ontwikkelingen in relatie tot verbonden partijen Vier van de vijf scholen zijn aangesloten bij het landelijke reformatorische samenwerkingsverband Berséba. De Schakel te Meteren is aangesloten bij het regionale samenwerkingsverband BEPO. Iedere school heeft een schoolontwikkelingsplan geschreven m.b.t. passend onderwijs. De contacten met de samenwerkingsverbanden zijn goed en de samenwerking constructief. In beide verbanden zijn goede afspraken gemaakt m.b.t. verwijzing, arrangementen en hoogbegaafdheid. Binnen BEPO heeft men een visie hoe men moet omgaan met de vluchtelingenproblematiek. Ook zijn er goede contacten met de gemeenten. Structureel is er overleg over bijvoorbeeld: huisvesting, samenwerking, VVE, passend onderwijs, maatschappelijk werk, CJG, e.d.
Good governance Bestuurlijk zijn er geen ontwikkelingen m.b.t. good governance. Het toezichthoudend be-
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 7
stuur zal voortdurend hun eigen functioneren spiegelen met de gewenste situatie en het streven naar good governance. Impact Onderwijs is altijd in beweging. Zowel politiek als maatschappelijk wordt het draagvlak voor bijzondere scholen met een gesloten toelatingsbeleid steeds kleiner. Dat zou voor De Wegwijzer een belangrijk bezinningspunt kunnen worden, omdat deze school als enige binnen de stichting een gesloten toelatingsbeleid hanteert. De inspectie heeft mede n.a.v. een wetswijziging haar wijze van toezicht behoorlijk aangepast. Daar zijn we blij mee. In 2015 heeft de staatssecretaris een wetsvoorstel gedaan die er uiteindelijk toe zou kunnen leiden dat veel kleine scholen verdwijnen. Toekomstperspectief In de jaarplannen van de scholen wordt voldoende aandacht ingepland voor de ontwikkelingen rond passend onderwijs. Zo heeft iedere school een schoolontwikkelingsprofiel op de site staan die ieder jaar wordt geëvalueerd en bijgesteld. Het welbevinden van kinderen en de draagkracht van het personeel hebben onze aandacht. Daarnaast zal aandacht besteed worden aan het analyseren van de leerlingresultaten. Gezien onze leerlingpopulatie streven we naar scores op of boven het gemiddelde. Voor 2016 zetten we opnieuw in op de ontwikkeling van de leerkrachtcompetenties en de mogelijkheden die de ICT ons biedt. Klachten Ons bestuur is aangesloten bij een klachtencommissie en heeft een klachtenregeling. Er zijn afgelopen jaar geen klachten betreffende onze scholen ingediend. Ontslag We hebben geen hoge vergoedingen uitgekeerd aan ontslagen werknemers. We volgen hierin de kaders van de wet en de adviezen van de juristen arbeidsrecht. Prestatiebox De overheid heeft extra middelen beschikbaar gesteld om de opbrengsten van m.n. rekenen en taal te verhogen, de zogenaamde prestatieboxmiddelen. Deze middelen zijn ingezet om opbrengstgericht werken te realiseren en hier geschikte methoden voor in te zetten. Zo zijn of worden op iedere school meetbare doelstellingen geformuleerd voor de vakken rekenen en taal. Ook is ingezet op leerlingen die meer aankunnen dan de gewone stof. Voor taal en rekenen zijn er geschikte methoden en ICT-middelen aangeschaft en ingezet. Er is verder geïnvesteerd in goede methoden en HRM-beleid.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 8
Organogram SSBB De bestuurscommissies van de afzonderlijke scholen zijn verantwoordelijk voor de identiteit. Het toezichthoudend bestuur functioneert als toezichthouder, maar is tegelijk eindverantwoordelijk. De algemeen directeur is door het bestuur gemandateerd. In de fusiedocumenten, de statuten en het IPB plan zijn de verschillende verantwoordelijkheden opgenomen.
Bestuurscommissies
Toezichthoudend bestuur en gemandateerd bestuurder Locatiedirecteuren
Teams
Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe - jaarverslag
Pagina 9
5. PERSONEEL Ook het afgelopen jaar is het integraal personeelsbeleid verder uitgewerkt. De meeste LB functies zijn vervuld. We hebben ook nagedacht over de 40 urige werkweek. Komend jaar zullen we dit nader uitwerken in overleg met de GMR. Het personeelsbeleid is gericht op de mogelijkheid om maximaal twee leerkrachten voor een groep in te zetten. Dit betekent concreet dat gestreefd werd en wordt naar fulltimebanen en parttimebanen van minimaal 2 ¼ dag. Met uitzondering van ziekte, zwangerschapsverloven en andere incidenten werd dit streven behaald. We hebben vervanging geregeld via een vervangingspool. Op deze wijze kunnen we de meeste tijdelijke vacatures verantwoord invullen. Wanneer dit niet lukte, zorgde de locatiedirecteur voor de vervanging. Het is gelukt om reguliere personeelsvacatures op goede wijze te vervullen. Tijdelijke vacatures waren redelijk te vervullen. Het inzetten van niet-gekwalificeerd personeel of het naar huis sturen van groepen is nagenoeg niet voorgekomen. In een geval werd een ontslagvergoeding overeengekomen. Door goed personeelsbeleid werden verder extra kosten bij ontslag zoveel als mogelijk is voorkomen. De risico’s van hoge kosten bij ontslag zijn bovendien afgedekt door aansluiting bij BWGS. In voorkomende gevallen is er afstemming met BWGS en VGS. In 2015 werd er een nieuwe algemeen directeur benoemd. De personele verdeling, uitgedrukt in fte’s, was op 1 januari als volgt:
Kesteren Lienden Meteren Opheusden Randwijk Bovenschools Totaal
2010 13,6 16,5 9,6 12,5 8,3 1.0 61,5
2011 12,5 16,1 8,9 14,7 8,5 1,0 61,7
2012 12,2 14,7 8,4 14,5 8,6 1,0 59,3
2013 12,1 14,7 7,3 12,8 7,0 1,2 55,1
2014 13,5 14,7 7,5 12,9 8 1,2 57,8
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
2015 15,0 15,2 7,9 12,9 7,7 1,0 59,7
2016 14,3 16,4 6,7 13,1 6,9 0,9 58,3
Pagina 10
6. HUISVESTING De huisvesting van de scholen is goed te noemen. De verwachting is dat de gebouwen nog een groot aantal jaren gebruikt zullen worden. Met name de locaties Opheusden, Lienden en Randwijk behoeven aandacht op het gebied van onderhoud, omdat deze gebouwen wat ouder zijn. Hiervoor zijn onderhoudsplanningen opgesteld, waarbij het buitenonderhoud nadrukkelijk is meegenomen. Hier is door het bestuur beleid op gemaakt en er zijn middelen gereserveerd. Op verschillende locaties is er formeel weliswaar sprake van beperkte leegstand, maar er moet tegelijk worden opgemerkt dat mede in het kader van passend onderwijs men regelmatig ruimte tekort komt. Andere disciplines eisen een ruimte op. Te denken valt aan: logopediste, RT, IB, schoolarts, schoolmaatschappelijk werker, ambulant begeleider, SOVA trainer, ergo therapie, begeleiding dyslexie, plusgroepen, etc.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 11
7. COMMUNICATIE EN RELATIES Ouders Het toezichthoudend bestuur hecht aan een goede communicatie en relatie met ouders. Deze communicatie gebeurt door de directie, gewoonlijk de locatiedirecteur. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de nieuwsbrieven en de website. Naast praktische zaken betreft dit ook het afleggen van verantwoording van de kwaliteit van het onderwijs, het informeren over resultaten en ingezette onderwijsontwikkelingen en acties op het gebied van kwaliteitsverbetering. Ook worden regelmatig ouderavonden belegd. Daarnaast wordt aan de ouders periodiek gevraagd hoe ouders de kwaliteit van onderwijs ervaren. Deze ouderenquête, al dan niet aangevuld met panelgesprekken, vindt minimaal eens per vier jaar plaats. Overigens vinden onder de oudste basisschoolkinderen ook tevredenheidsonderzoekjes plaats, met veel aandacht voor welbevinden. De uitslagen van deze onderzoeken worden aan de ouders van betreffende school gepresenteerd, met informatie over de eventuele interventies die gepleegd worden naar aanleiding van de uitkomsten.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 12
8.
VERSLAG TOEZICHTHOUDER
Het bestuur van Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe fungeert als toezichthouder. Het toezichthoudend bestuur heeft zes keer vergaderd in aanwezigheid van de algemeen directeur (gemandateerd bestuurder) en één maal zonder de algemeen directeur. Naast de formeel te nemen besluiten, zoals het vaststellen van de jaarrekening, het jaarverslag en de begroting, is gesproken over onderwerpen als de kwaliteit van het onderwijs, personeelsbeleid en het beleidsplan. Het bestuur heeft in 2013 de huidige toezichtmodel geëvalueerd en besloten vooralsnog op dezelfde wijze verder te gaan werken. Afgelopen jaar is het bestuurlijk beleidskader zo goed als afgerond. Op andere onderwerpen heeft het bestuur gefungeerd als klankbord voor de algemeen directeur. Veel aandacht van het toezichthoudend bestuur is uitgegaan naar de opvolging van de algemeen directeur Tonie van Zetten, omdat hij een beroep aanvaardde als predikant van de Hervormde Gemeenten van Bruchem en Kerkwijk-Delwijnen-Nederhemert. De locatiedirecteuren en de GMR waren actief betrokken bij de aanstelling van de nieuwe algemeen directeur. Het toezichthoudend bestuur heeft Riny van der Mark benoemd als nieuwe algemeen directeur. Tonie van Zetten was de eerste algemeen directeur van de SSBB. Het toezichthoudend bestuur is dankbaar voor wat hij voor de scholen heeft mogen betekenen. Ruud Eits was in 2015 aftredend en niet herkiesbaar. Het bestuur is Ruud Eits erkentelijk voor zijn inzet als bestuurslid en voorzitter. Kees-Jan Meijer heeft zijn plaats ingenomen. Gerjan Zeissink werd door het bestuur gekozen als voorzitter. Uitgangspunt voor het toezichthouden is de code goed bestuur, zoals door het bestuur in 2012 vastgesteld. Het bestuur heeft accountantskantoor Van Ree opdracht gegeven om de jaarrekening te controleren.
M.A. Doornenbal (Marius) R.A.G. Hamelink (Robert) H. van den Hatert (Henk) C. J. Meijer (Kees Jan) G.J. Zeissink (Gerjan)
functie Algemeen bestuurslid Algemeen bestuurslid Secretaris Algemeen bestuurslid Voorzitter
bestuurscommissie Meteren Randwijk Kesteren Opheusden Lienden
Stichting Scholen met de Bijbel in de Betuwe - jaarverslag
Pagina 13
9.
FINANCIËN
Analyse van het nettoresultaat Realisatie 2015
Begroting 2015
x € 1.000
x € 1.000
Baten (B1) Rijksbijdragen (B2) Overige overheidsbijdragen (B3) Overige baten
4.486 10 173
4.409 -
76 10 173
Totaal baten
4.669
4.409
259
Lasten (L1) Personele lasten (L2) Afschrijvingen (L3) Huisvestingslasten (L4) Overige instellingslasten
3.627 178 284 570
3.483 178 313 452
144 1 -29 118
Totaal lasten
4.660
4.426
234
9
-17
26
(R1) Saldo fin. baten en lasten
13
28
-15
Nettoresultaat
23
11
11
Saldo baten en lasten
Verschil
In 2015 is op totaalniveau een negatief resultaat van circa 23.000 euro gerealiseerd bij een begroot resultaat van circa 11.000 euro positief. Het totale resultaat kan als volgt worden uitgesplitst naar kostenplaats: Kostenplaats De Wegwijzer Kesteren Eben-Haëzerschool Lienden De Schakel Meteren De Hervormde School Opheusden School met de Bijbel Randwijk Bovenschools Schoolfondsen
Realisatie 2015 20 -20 -28 16 42 0 -7
Begroting 2015 -5 -6 -25 43 2 3 0
Verschil 25 -14 -3 -27 40 -3 -7
De rijksbijdragen (B1) zijn circa 76.000 euro hoger uitgekomen dan vooraf werd begroot. Dit wordt volledig veroorzaakt door hogere realisatie van de bekostiging vanuit het ministerie. De realisatie valt hoger uit omdat enerzijds een hogere eenmalige bekostiging is ontvangen met betrekking tot buitenonderhoud (per saldo 21.000 euro) en anderzijds de personele bekostiging hoger is dan gerealiseerd. Daarnaast is in de personele bekostiging gecompenseerd voor de hogere loonkosten naar aanleiding van het loonakkoord in het najaar van 2015. De baten vanuit Passend Onderwijs liggen nagenoeg in lijn met de begroting.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 14
Ondanks dat geen overige overheidsbijdragen (B2) waren begroot, zijn er voor de School met de Bijbel (Randwijk) gemeentelijke bijdragen ontvangen (10.000 euro) met betrekking tot gymonderwijs en schoolbegeleiding. Voor 2015 waren er geen overige baten (B3) begroot. De baten bestaan onder andere uit een premierestitutie vanuit BWGS (stichting waarbij de school is aangesloten om wachtgeldrisico’s af te dekken) (46.000 euro), nascholingsmiddelen passend onderwijs (8.000 euro), ouderbijdragen (31.000 euro), opbrengsten overblijven (23.000 euro) en baten met betrekking tot het jubileum op de EbenHaëzerschool in Lienden (6.000 euro). Laatst genoemde drie items hebben volledig betrekking op de schoolfondsen en betreft dus private activiteiten. De realisatie van de lasten is op totaalniveau hoger uitgekomen dan begroot. De grootste afwijkingen van de begroting betreft de personele lasten (L1) en de overige instellingslasten (L4). Binnen de personele lasten komen de loonkosten circa 108.000 euro en de overige personele lasten circa 34.000 euro hoger uit ten opzichte van de begroting. De hogere loonkosten worden onder andere veroorzaakt door een hogere personele inzet (3,87 fte) dan vooraf werd begroot. Deze hogere inzet wordt voor een deel gecompenseerd door een voordeel op de vergoedingen ten behoeve van vervangingen. De hogere realisatie van de overige personele lasten betreft voornamelijk nascholings- en schoolontwikkelingsactiviteiten. De materiële lasten (L2 t/m L4) komen circa 89.000 euro hoger uit dan begroot, met name door de circa 118.000 euro hogere overige instellingslasten dan begroot (L4). De afwijking wordt grotendeels veroorzaakt doordat de lasten met betrekking tot de schoolfondsen niet vooraf zijn begroot, terwijl deze wel zijn gerealiseerd. Dit betreft kosten voor schoolreizen, overblijven, schoolzwemmen en andere diverse leerling activiteiten. Hiertegenover staan ook extra (niet begrootte) baten. Daarnaast is de realisatie van de administratie- en beheerslasten circa 9.000 euro hoger dan begroot. Voor leermiddelen (inclusief computerkosten) is circa 30.000 euro meer uitgegeven dan vooraf werd begroot, wat voor een groot deel wordt veroorzaakt door diverse extra lasten inzake extra zorg voor leerlingen (o.a. extra onderzoeken). Voor de huisvestingslasten geldt, ten slotte, dat de dotatie aan de voorziening groot onderhoud is herzien wat leidt tot een voordeel van krap 25.000 euro ten aanzien van de begroting.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 15
Financiële positie ACTIVA
Ultimo 2015
Ultimo 2014
Ultimo 2013
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
1.117 -
1.173 -
1.105 -
Totaal vaste activa
1.117
1.173
1.105
Voorraden Vorderingen Liquide middelen
448 1.528
468 1.376
263 1.544
Totaal vlottende activa
1.976
1.842
1.807
Totaal activa
3.093
3.016
2.912
PASSIVA
Ultimo 2015
Ultimo 2014
Ultimo 2013
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
Algemene reserve Bestemmingsreserves publiek Bestemmingsreserves privaat Bestemmingsfonds publiek Bestemmingsfonds privaat
2.309 88 -
2.067 213 95 -
2.080 193 84 -
Eigen vermogen
2.397
2.375
2.356
270 3 422
227 5 410
184 6 366
3.093
3.016
2.912
Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva
Bovenstaand overzicht is een weergave van de balans weer per 31 december van de afgelopen drie boekjaren. De waarde van de materiële vaste activa is afgelopen jaar iets gedaald omdat het investeringsniveau lager lag dan het niveau van de afschrijvingen. Overigens is in 2014 fors geïnvesteerd, waardoor de waarde van de materiële vaste activa meerjarig redelijk stabiel is. Waar in 2014 de waarde van het eigen vermogen was gestegen, is deze afgelopen jaar weer gedaald als gevolg van een negatief resultaat. Meerjarig is een stabiel beeld van het vermogen zichtbaar. Met ingang van 2015 is de bestemmingsreserve voor BAPO overgeheveld naar de algemene reserve. De risico’s hieromtrent worden jaarlijks met het opstellen van de begroting gemonitord. De waarde van de voorzieningen is afgelopen jaar fors gestegen omdat in 2015 de dotatie aan de voorziening circa 121.000 euro bedraagt bij een onttrekking van circa 44.000 euro.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 16
Financiële kengetallen Met behulp van een aantal kengetallen kan een verdere beoordeling worden gegeven van de financiele gezondheid van de organisatie. Naast de waarden zoals deze gelden voor 2013, 2014 en 2015, wordt tevens de algemene adviesnorm weergegeven. Kengetal Liquiditeit Solvabiliteit Rentabiliteit Weerstandsvermogen (bestuursniveau) Weerstandsvermogen (schoolniveau) Kapitalisatiefactor incl. privaat vermogen Kapitalisatiefactor excl. privaat vermogen
Norm 2,00 0,50 n.v.t. 15,00% 15,00% max.60% max.60%
2015 4,68 0,78 0,48% 28,54% 26,58% 65,88% 65,13%
2014 4,51 0,79 0,41% 28,18% 25,94% 66,13% 65,71%
2013 4,94 0,81 7,16% 28,42% 26,52% 62,79% 62,34%
De financiële kengetallen geven een financieel gezond beeld van de stichting. Als gevolg van het positieve resultaat is de rentabiliteit in 2015 positief. De solvabiliteits- en liquiditeitsratio zijn beide licht gedaald als gevolg van o.a. toename van het totale kapitaal en de veranderende verhouding van de kortlopende schulden/vorderingen. Ook de kapitalisatiefactor is stabiel en ligt rond de signaleringsgrens van 60%. De kengetallen voldoen aan de geadviseerde normen, waardoor gesteld kan worden dan de financiële situatie van de gehele stichting gezond is. Investerings- en financieringsbeleid In 2015 is er voor circa 123.000 euro geïnvesteerd in materiële vaste activa. Begroot was een bedrag van 116.500 euro. Een deel van de gerealiseerde investeringen zijn niet vooraf begroot. De afschrijving op de boekwaarde van de materiële vaste activa bedroeg in 2015 circa 172.000 euro. De investeringen in ICT (23.000 euro) betreft onder andere digiborden, tablets en laptops. In apparatuur en inventaris is voor (37.000 euro) geïnvesteerd, waaronder de aanschaf van beamers (7.000 euro), diverse installaties en meubilair. De investeringen in leermiddelen (27.000 euro) betreft de methodes wereld in getallen, taalactief, taal op maat, my name is tom en natuurlijk. Daarnaast is geïnvesteerd in overige materiële vaste activa (36.700 euro), waaronder een investering in een speelcombinatie (23.000 euro) en de realisatie van kantoorruimte’s (13.000 euro) is begrepen. Verder heeft er ook een desinvestering plaatsgevonden voor een aanschafwaarde van ruim 212.000 euro. De activa had ultimo 2015 nog een waarde van krap 7.000 euro. Het financieringsbeleid is er op gericht dat er geen gebruik behoeft te worden gemaakt van externe kredietverstrekkers. Alle investeringen zijn binnen dit beleid uitgevoerd. Treasury verslag In 2015 hebben er geen beleggingen plaatsgevonden in risicodragend kapitaal. De beschikbare vrije middelen werden overgemaakt naar een spaarrekening. Er hebben zich in het verslagjaar geen liquiditeitsproblemen voorgedaan. Bij het selecteren van een bank voor het onderbrengen van de spaartegoeden wordt door het bestuur gelet op de credit rating van de betreffende bank, conform de Regeling beleggen en belenen van het Ministerie en met het oog op het zoveel als mogelijk waarborgen van een goed beheer van deze tegoeden. Om dit te waarborgen is door het bestuur een treasurystatuut opgesteld, waarin afspraken zijn vastgelegd inzake de wijze waarop wordt omgegaan met de regeling beleggen en belenen. Daarnaast is in dit statuut opgenomen wie welke verantwoordelijkheden op dit terrein heeft.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 17
10. CONTINUÏTEITSPARAGRAAF Toekomstige externe ontwikkelingen Bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2016 - 2020 is gerekend met een aantal externe ontwikkelingen. Hierbij valt te denken aan de gesloten akkoorden, de overdracht van het buitenonderhoud (van de gemeente naar de scholen) en de ontwikkelingen rondom een nieuwe cao. Zie voor meer informatie de verantwoording bij de begroting. Toekomstige interne ontwikkelingen Teldatum Onderbouw totaal Bovenbouw totaal Leerlingtotaal 04LI – Kesteren 04RL – Lienden 05QV – Meteren 05RW – Opheusden 05XQ – Randwijk
2014
2015
2016
2017
2018
2019
476 478
479 484
491 468
454 495
460 478
455 485
954
963
959
949
938
940
254 253 94 235 118
264 261 82 242 114
263 265 79 238 114
264 266 75 234 110
259 262 80 231 106
259 268 85 222 106
Functiecategorie Directie Onderwijzend personeel Onderwijsondersteunend personeel Schoonmaak Vervanging eigen rekening Totaal
2015
2016
2017
2018
2019
5,42 49,36 4,52 2,29 2,13 63,71
5,54 46,68 3,21 2,23 1,33 58,99
5,54 47,24 3,22 2,23 1,33 59,55
5,54 46,43 3,22 2,23 1,03 58,44
5,54 46,01 3,22 2,23 1,03 58,03
04LI – Kesteren 04RL – Lienden 05QV – Meteren 05RW – Opheusden 05XQ – Randwijk AM79 – Bovenschools
15,42 17,05 7,92 14,16 7,99 1,19
15,32 15,50 6,40 13,38 7,25 1,14
15,91 15,89 5,98 13,38 7,25 1,14
15,91 15,89 5,40 13,08 7,03 1,14
15,49 15,89 5,40 13,08 7,03 1,14
Bovenstaande tabellen laten de verwachte ontwikkeling zien van het leerlingenaantal en de personele inzet. Naar verwachting zal het leerlingaantal op totaalniveau in de komende jaren stabiliseren. Hierdoor kan op sommige scholen (Lienden en Kesteren) in de personeelsformatie in de komende jaren iets worden uitgebreid. Op de scholen in Meteren, Opheusden en Randwijk zal de personele inzet een fractie worden verminderd.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 18
Staat van baten en lasten - begroting Realisatie 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
Begroting 2018
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
Baten (B1) Rijksbijdragen (B2) Overige overheidsbijdragen (B3) Overige baten
4.486 10 173
4.439 23
4.476 11
4.488 11
Totaal baten
4.669
4.462
4.487
4.499
Lasten (L1) Personele lasten (L2) Afschrijvingen (L3) Huisvestingslasten (L4) Overige instellingslasten
3.627 178 284 570
3.536 192 292 461
3.598 186 292 461
3.574 196 292 461
Totaal lasten
4.660
4.481
4.537
4.524
9
-20
-50
-24
(R1) Saldo fin. baten en lasten
13
28
28
28
Nettoresultaat
23
8
-22
4
Saldo baten en lasten
De hierboven weergegeven meerjarige staat van baten en lasten laat in 2016 en 2018 een positief resultaat zien. Voor 2016 wordt een lagere inzet van personeel verwacht. Het verwachte negatieve resultaat in 2017 komt door de hogere loonkosten als gevolg van een kortdurende hogere personele inzet. In 2018 zal de personele inzet naar verwachting weer lager zijn vanwege bezuinigingen op de scholen met een dalend leerlingaantal. De materiële lasten zijn meerjarig vrijwel gelijk gehouden.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 19
Balans ACTIVA
Ultimo 2015
Ultimo 2016
Ultimo 2017
Ultimo 2018
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
1.117 -
1.079 -
895 -
901 -
Totaal vaste activa
1.117
1.079
895
901
Voorraden Vorderingen Effecten Liquide middelen
448 1.528
244 1.862
244 2.046
244 2.050
Totaal vlottende activa
1.976
2.107
2.290
2.295
Totaal activa
3.093
3.186
3.186
3.196
PASSIVA
Ultimo 2015
Ultimo 2016
Ultimo 2017
Ultimo 2018
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
x € 1.000
Algemene reserve Best. reserve publiek Best. reserve privaat Best. fonds publiek Best. fonds privaat
2.309 88 -
2.129 213 94 -
2.107 213 94 -
2.111 213 94 -
Eigen vermogen
2.397
2.436
2.415
2.418
270 3 422
390 2 358
413 358
420 358
3.093
3.186
3.186
3.196
Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva
In het bovenstaande meerjarig doorgerekende balansoverzicht wordt de balans per ultimo 2015 weergegeven en een doorrekening van de meerjarenbegroting op basis van een conceptbalans 2015. In de begroting is gerekend met diverse investeringen. Met name 2018 springt er daarbij uit als gevolg van de volledige vernieuwing van alle digiborden in Kesteren. Voor 2016 zijn de investeringen over het algemeen specifiek benoemd, meerjarig zijn er stelposten opgenomen. Voor de voorziening groot onderhoud geldt dat de dotatie is bijgesteld op basis van de meest recente plannen, daarbij is rekening gehouden met 80% van het verwachte onttrekkingsbedrag. Interne risicobeheersings- en controlesystemen Om de risico’s zoveel als mogelijk te beperken hanteert de school een planning en controle cyclus waarbij de directie samen met een externe adviseur/controller van VGS de ontwikkeling van de financiële prestaties monitort en hier ook periodiek verantwoording over aflegt richting het bestuur/toezicht. De basis voor de verantwoording wordt naast de realisatie gevormd door de meerjarenbegroting die voorafgaand aan elk jaar door de directie wordt opgesteld en ter fiattering aan het
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 20
bestuur wordt voorgelegd. In deze meerjarenbegroting worden zo veel als mogelijk financiële risico’s onderkent en wordt beoordeeld in hoeverre acties nodig zijn. Daarnaast is ten behoeve van de interne controle, de administratieve organisatie beschreven van de processen met een financieel risico. Hierin is de functiescheiding, overdraagbaarheid en betrouwbaarheid van informatie gewaarborgd. Tussen het bestuur en haar administratieve dienstverlener, VGS Administratie, is daarnaast een Service Level Agreement van toepassing. Belangrijkste risico’s en onzekerheden Bij het opstellen van de meerjarenbegroting zijn een aantal risico’s met een mogelijk financieel gevolg onderkend. Een belangrijk risico kan de daling van het aantal leerlingen zijn. Op termijn zou dat kunnen leiden tot financiële en personele consequenties. Het bestuur is op de hoogte van wet- en regelgeving op dit punt en zal periodiek monitoren of ingrijpen noodzakelijk is. Daarnaast is politieke instabiliteit een belangrijk risico. Momenteel worden forse extra geldstromen toegevoegd aan de onderwijsbegrotingen. Andere politieke verhoudingen of een ander kabinet kan in dit opzicht andere keuzes maken. Het wegvallen van bepaalde geldstromen leidt mogelijk tot financiële krapte. Door middel van de planning en een controlecyclus zal dit worden bewaakt. Niet alleen financiële risico’s, maar ook niet- financiële risico’s zijn belangrijk. Te denken valt aan risico’s rondom de onderwijskwaliteit, het imago van de school en de naleving van de code ‘Goed Bestuur’. Zie voor dit laatste punt het verslag van het toezichthoudend orgaan. Beheersing van risico’s: Voor het opvangen van de zogenaamde restrisico’s en onvoorziene calamiteiten gebruikt de school in haar financieel beleid onder andere het kengetal weerstandsvermogen om te zorgen dat er voldoende eigen vermogen beschikbaar is als risicobuffer. Voor de vaststelling van de hoogte van deze buffer is gebruik gemaakt van een standaardrisicoprofiel. Het aanbevolen weerstandsvermogen bedraagt hiermee 15%. Om niet onnodig de risicobuffer aan te spreken, wordt in elk geval getracht om risico’s tijdig te onderkennen, om indien nodig acties te ondernemen om de impact van het risico te verkleinen. De meerjarenbegroting is hiervoor een belangrijke tool. Het effect van een dalend leerlingaantal of een uit de pas lopend kostenpatroon is zo inzichtelijk. Ook kunnen in de meerjarenbegroting aanpassingen doorgerekend worden. De hierboven beschreven risicobeheersings- en controlesystemen zijn het afgelopen jaar toereikend geweest. Er zijn geen belangrijke risico’s opgetreden die de continuïteit van de organisatie in gevaar gebracht hebben. Er is dan ook geen reden om aanpassingen aan de systemen door te voeren.
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 21
BIJLAGE I: WEERSTANDVERMOGENS OP SCHOOLNIVEAU Het weerstandsvermogen kan ook op schoolniveau berekend worden. Hiervoor zijn twee berekeningsmogelijkheden: op basis van de schoolspecifieke rijksbijdragen en op basis van de totale rijksbijdragen. Beide zijn in onderstaande tabel weergegeven (exclusief private middelen):
O.b.v. rijksbijdragen schoolspecifiek Kesteren Lienden Meteren Opheusden Randwijk
O.b.v. rijksbijdragen totaal Kesteren Lienden Meteren Opheusden Randwijk
2011
2012
2013
2014
2015
28,02% 31,18% -5,57% 5,42% 6,07%
36,64% 29,72% -4,63% 4,65% 7,93%
47,94% 34,92% 4,40% 14,33% 20,40%
48,84% 31,24% -1,59% 12,39% 23,17%
50,09% 29,42% -3,88% 12,56% 28,67%
2011
2012
2013
2014
2015
6,77% 7,57% -0,83% 1,25% 0,82%
9,06% 7,30% -0,66% 1,08% 1,06%
11,60% 8,48% 0,56% 2,30% 2,60%
12,70% 8,65% 0,11% 3,62% 3,10%
13,19% 8,27% -0,09% 3,37% 3,81%
Stichting Scholen met de Bijbel in de Be tuwe- jaarverslag
Pagina 22