INHOUD
VOORWOORD
11
INLEIDING
13
AFDELING 1 RECHTSBESCHERMING
15
1. 2.
VERBOD OP DISCRIMINATIE VAN ZWANGERE OF BEVALLEN VROUWEN
15
AANWERVING EN ZWANGERSCHAP
18
2.1. Probleemstelling
18
2.2. Het recht op privacy …
19
2.3. … en het verbod op discriminatie
20
2.4. Wat nu met de vraag naar zwangerschap bij sollicitatie
25
2.5. Bewijsproblematiek bij niet-aanwerving wegens zwangerschap
26
3.
28
BIJZONDERE BESCHERMING TEGEN ONTSLAG
3.1. Juridisch kader
28
3.2. Toepassingsgebied van de bescherming
29
3.3. Periode waarin de werkneemster tegen ontslag is beschermd 3.3.1. Aanvang 3.3.2. Duur en einde
30 30 32
3.4. Draagwijdte van de ontslagbescherming 3.4.1. Verboden gestelde handelingen 3.4.2. Ogenblik van het ontslag
34 34 36
3
3.4.3.
Redenen waarom de werkneemster wel mag worden ontslagen
39
3.5. Formele motivering van het ontslag
40
3.6. Bewijsregeling in geval van betwisting
41
3.7. Sanctionering van het onwettig ontslag 3.7.1. Principe 3.7.2. Bijzondere ontslagvergoeding 3.7.3. Gewone ontslagvergoeding 3.7.4. Andere cumulatieregels
43 43 43 45 47
AFDELING 2 WELZIJN OP HET WERK
49
1.
ALGEMENE RISICO-EVALUATIE
49
2.
INDIVIDUELE PREVENTIEMAATREGELEN
50
2.1. Kennisgeving aan de werkgever
50
2.2. Individuele preventiemaatregelen (art. 42 arbeidswet)
51
2.3. Te volgen procedure 2.3.1. Beslissing onmiddellijk te nemen door de werkgever 2.3.2. Beslissing op voorstel van de preventieadviseurarbeidsgeneesheer 2.3.3. Verhaalmogelijkheden voor de werkneemster
53 53
3.
54 55
MOGELIJKHEID TOT HET WEIGEREN VAN NACHTARBEID
56
4.
VERBOD OP HET VERRICHTEN VAN OVERWERK
59
5.
SITUATIE NA AFLOOP VAN DE GENOMEN PREVENTIEMAATREGELEN
59
AFDELING 3 PRENATALE CONSULTATIES
61
1.
PRINCIPE
61
2.
TOEPASSINGSGEBIED
61
3.
TOEPASSINGSVOORWAARDEN
62
4
3.1. Zwangere werkneemster
62
3.2. De werkgever is op de hoogte van de zwangerschap
62
3.3. Alleen voor zwangerschapsonderzoeken
63
3.4. Bewijsplicht mogelijk
63
4.
64
RECHT OP LOON
4.1. Principe
64
4.2. Vereiste van loonverlies
65
4.3. Omvang
65
5.
66
ANDERE ARBEIDSRECHTELIJKE GEVOLGEN
5.1. Samenloop met een andere schorsing
66
5.2. Arbeidsduur
67
5.3. Opzeggingstermijn
67
5.4. Proefperiode
67
AFDELING 4 MOEDERSCHAPSVERLOF
69
1.
69
ALGEMEEN
1.1. Principe
69
1.2. Toepassingsgebied
70
1.3. Er is sprake van een bevalling of een geboorte
70
2.
72
HET PRENATAAL VERLOF
2.1. Principe
72
2.2. Meedelen van de vermoedelijke bevallingsdatum
73
2.3. Op verzoek
73
2.4. Verplicht prenataal verlof
74
2.5. Facultatief prenataal verlof
75
2.6. Gevolgen bij vroeggeboorte en laattijdige geboorte
75
3.
76
HET POSTNATAAL VERLOF
5
3.1. Verplichte rust
76
3.2. Verlenging mogelijk met het niet opgenomen facultatief prenataal verlof 3.2.1. Principes 3.2.2. Op verzoek
77 77 80
3.3. Andere mogelijke verlengingen 3.3.1. De geboorte van een meerling: bijkomende verlenging 3.3.2. Verlenging wanneer het pasgeboren kind in het ziekenhuis moet blijven 3.3.3. Verlenging ingeval van arbeidsongeschiktheid door ziekte of ongeval tijdens de periode van het zwangerschapsverlof 3.3.4. Verlofdagen van postnatale rust
81 81
82 82
4.
ANDERE ARBEIDSRECHTELIJKE GEVOLGEN
84
4.1. Samenloop met een andere schorsing 4.1.1. Algemene principes inzake samenloop van schorsingen 4.1.2. Samenloop van moederschapsverlof en ziekte
84 84 86
4.2. Arbeidsduur
89
4.3. Opzeggingstermijn
89
4.4. Proefperiode
89
4.5. Feestdagen
90
AFDELING 5 OMZETTING VAN MOEDERSCHAPSVERLOF IN VADERSCHAPSVERLOF
91
1.
ALGEMEEN
91
2.
TOEPASSINGSGEBIED
92
3.
OVERLIJDEN VAN DE MOEDER
93
81
3.1. Principe
93
3.2. Duur
93
3.3. Kennisgeving
95
4.
95
HOSPITALISATIE VAN DE MOEDER
4.1. Principe
6
95
4.2. Duur
96
4.3. Kennisgeving
97
5.
98
ONTSLAGBESCHERMING
5.1. Principe
98
5.2. Duur en einde
98
5.3. Draagwijdte van de ontslagbescherming
98
5.4. Sanctie 5.4.1. Principe 5.4.2. Bijzondere ontslagvergoeding 5.4.3. Gewone ontslagvergoeding
99 99 99 100
6.
100
ANDERE ARBEIDSRECHTELIJKE GEVOLGEN
6.1. Samenloop met een andere schorsing
100
6.2. Arbeidsduur
102
6.3. Opzeggingstermijn
102
6.4. Proefperiode
102
6.5. Feestdagen
102
AFDELING 6 BORSTVOEDINGSPAUZES
105
1.
ALGEMEEN
105
2.
TOEPASSINGSGEBIED
106
3.
TOEPASSINGSVOORWAARDEN
107
3.1. Periode
107
3.2. Duur en tijdstip(pen)
107
3.3. Plaats
108
3.4. Kennisgeving
109
3.5. Bewijs
109
4.
110
ONTSLAGBESCHERMING
7
4.1. Principe
110
4.2. Duur en einde
110
4.3. Draagwijdte van de ontslagbescherming
111
4.4. Sanctie 4.4.1. Principe 4.4.2. Bijzondere ontslagvergoeding 4.4.3. Gewone ontslagvergoeding
112 112 112 113
5.
113
ANDERE ARBEIDSRECHTELIJKE IMPLICATIES
5.1. Arbeidsduur
113
5.2. Opzeggingstermijn
113
5.3. Proefperiode
113
AFDELING 7 MOEDERSCHAPSVERZEKERING
115
1.
JURIDISCH KADER
115
2.
RECHTHEBBENDEN
116
3.
TOEKENNINGSVOORWAARDEN
117
3.1. Wachttijd
117
3.2. Stopzetting van alle activiteit in een periode van moederschapsbescherming
118
4.
ADMINISTRATIEVE FORMALITEITEN
120
5.
MOEDERSCHAPSUITKERING
122
5.1. Principe
122
5.2. Bedrag 5.2.1. Tijdens de eerste 30 dagen van de bevallingsrust 5.2.2. Vanaf de 31e dag van de bevallingsrust 5.2.3. Tijdens een periode van profylactisch verlet of aanpassing van de arbeid met loonverlies, gelegen buiten de periode van bevallings-rust (art. 42, 43 en 43bis van arbeidswet) 5.2.4. Bij omzetting van moederschapsrust in vaderschapsverlof
123 123 123
8
124 125
6. 7.
OMZETTING VAN EEN PERIODE VAN GEWAARBORGD LOON IN BEVALLINGSRUST
126
BORSTVOEDINGSPAUZES
128
BIJLAGEN
129
BIJLAGE 1: NIET-LIMITATIEVE LIJST VAN AGENTIA, PROCEDÉS EN ARBEIDSOMSTANDIG-HEDEN BEDOELD IN ARTIKEL 4 VAN HET KB VAN 2 MEI 1995 INZAKE MOEDERSCHAPSBESCHERMING
129
BIJLAGE 2: LIJST VAN DE VERBODEN AGENTIA EN ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN BEDOELD IN ARTIKEL 7, TWEEDE LID, VAN HET KB VAN 2 MEI 1995 INZAKE MOEDERSCHAPSBESCHERMING
131
BIJLAGE 3: FORMULIER VOOR EEN VERZOEK OM GEZONDHEIDSTOEZICHT OVER DE WERKNEMERS
135
BIJLAGE 4: FORMULIER VOOR DE GEZONDHEIDSBEOORDELING
137
BIJLAGE 5: FORMULIER VAN BEROEP TEGEN DE BESLISSING VAN DE PREVENTIEADVISEURARBEIDSGENEESHEER
141
BIJLAGE 6: NUTTIGE ADRESSEN VOOR VERDERE INLICHTINGEN
142
9
