Inhoud
Inhoud ..............................................................................................................................................5 Deel 1. Inleiding ............................................................................................................................15 1.1 1.2 1.3 1.4
Zesde Btw-Richtlijn ............................................................................................................15 Doelstelling .........................................................................................................................15 Verbruiksbelasting – Omzetbelasting..................................................................................16 Praktische benadering van een btw-vraagstuk.....................................................................16
Deel 2. Btw-belastingplichtigen ...................................................................................................17 2.1 Algemeen ............................................................................................................................17 2.2 Soorten btw-belastingplichtigen..........................................................................................17 2.3 Tussenpersonen inzake btw.................................................................................................18 Deel 3. De belastbare handelingen ..............................................................................................19 3.1 Leveringen van goederen ....................................................................................................19 3.1.1 Algemeen................................................................................................................19 3.1.2 Met een levering gelijkgestelde handelingen. .........................................................19 3.1.3 Met een levering onder bezwarende titel gelijkgesteld ...........................................19 3.1.4 Overdrachten die geen leveringen zijn....................................................................26 3.1.5 De plaats van de levering........................................................................................26 3.1.6 Wettelijk vermoeden...............................................................................................26 3.1.7 Het tijdstip van de levering.....................................................................................27 3.1.8 Wettelijk vermoeden...............................................................................................28 3.1.9 Vrijgestelde leveringen ...........................................................................................28 3.2 Diensten ..............................................................................................................................30 3.2.1 Algemeen................................................................................................................30 3.2.2 De plaats van de dienst ...........................................................................................30 3.2.3 Wettelijk vermoeden...............................................................................................33 3.2.4 Het tijdstip van de dienst ........................................................................................33 3.3 De invoer van goederen ......................................................................................................33 3.4 Intracommunautaire verwervingen......................................................................................35 3.4.1 Algemeen................................................................................................................35 3.4.2 Definitie ..................................................................................................................35 3.4.3 Het belasten van een intracommunautaire verwerving............................................35 3.4.4 De plaats van de intracommunautaire verwerving ..................................................37 3.4.5 Het tijdstip van de intracommunautaire verwerving ...............................................38 Deel 4. De maatstaf van heffing...................................................................................................39
6
INHOUD
Deel 5. De btw-tarieven ................................................................................................................41 Deel 6. Vrijstellingen ....................................................................................................................42 6.1 Vrijstellingen met behoud van recht op aftrek ....................................................................42 6.1.1 Algemeen................................................................................................................42 6.1.2 Vrijstellingen ter zake van uitvoer buiten de E.U., intracommunautaire levering en andere (oneigenlijke vrijstellingen)......................................................43 6.2 Vrijstellingen zonder recht op aftrek (eigenlijke vrijstellingen)..........................................43 6.2.1 Algemeen................................................................................................................43 6.2.2 Vrijstellingen ..........................................................................................................43 6.2.3 Vrijstellingen met betrekking tot onroerende goederen ..........................................44 Deel 7. Het recht op aftrek van de voorbelasting.......................................................................45 7.1 Algemene principes inzake aftrek .......................................................................................45 7.1.1 Het beoordelingscriterium: de vermoedelijke bestemming van de ontvangen goederen en diensten (art. 45, §1 en art. 1 van K.B. nr. 3) ....................45 7.1.2 Uitsluiting van de aftrek van de belasting die geheven werd van de goederen en diensten die voor privé-gebruik of, meer algemeen, voor andere doeleinden dan die van de economische activiteit zijn bestemd..................46 7.1.3 Verwerping van de aftrek of onttrekking ................................................................48 7.1.4 Bijzonder geval met betrekking tot nieuwe vervoermiddelen die intracommunautair geleverd worden.......................................................................49 7.1.5 Bijzonder geval met betrekking tot automobielen voor personenvervoer en voertuigen die zowel voor personenvervoer als voor goederenvervoer kunnen dienen. Aftrekplafond van 50%..................................................................49 7.2 Draagwijdte van de beperking van het recht op aftrek ........................................................61 7.3 Aftrekbare belasting ............................................................................................................62 7.4 Toestand van de gewone btw-belastingplichtige met betrekking tot de aftrek van voorbelasting.......................................................................................................................63 7.5 Toestand van de btw-belastingplichtige met gedeeltelijk recht op aftrek (gemengde belastingplichtige) met betrekking tot de aftrek van voorbelasting ..................64 7.6 De uitsluiting van het recht op aftrek voor de btw geheven van sommige beroepsuitgaven ..................................................................................................................65 7.6.1 Algemeen................................................................................................................65 7.6.2 Tabaksfabrikaten (z. art. 45, § 3, 1° W.B.T.W.).....................................................65 7.6.3 Geestrijke dranken (z. art. 45, § 3, 2° W.B.T.W.) ..................................................65 7.6.4 Kosten van logies en kosten van spijzen en dranken om ter plaatse te worden verbruikt (z. art. 45, § 3, 3° W.B.T.W.).....................................................67 7.6.5 Kosten van onthaal (z. art. 45, § 3, 4° W.B.T.W.)..................................................72 7.7 Bijzondere problemen met betrekking tot de omvang van het recht op aftrek van voorbelasting.......................................................................................................................79 7.7.1 Kosteloze uitdeling van monsters ...........................................................................79 7.7.2 Premies in natura die ter gelegenheid van een promotie-verkoop, bij aankoop van goederen worden gegeven. ................................................................81 7.7.3 Geschenken van geringe waarde.............................................................................81
INHOUD
7
7.7.4
Kosten gedaan voor het personeel. Sociale voordelen die aan personeelsleden worden toegekend. Voordelen van alle aard.................................82 7.7.5 Reis- en verblijfkosten ............................................................................................93 7.7.6 Kosten van vervoer per spoor, tram en autobus......................................................93 7.7.7 Sponsoring ..............................................................................................................94 7.8 De uitoefening van het recht op aftrek ................................................................................94 7.8.1 Het ontstaan van het recht op aftrek van voorbelasting ..........................................95 7.8.2 De voorwaarden om het recht op aftrek uit te oefenen ...........................................98 7.8.3 De uitoefening van het recht op aftrek van voorbelasting.....................................108 Deel 8. Herzieningen...................................................................................................................112 8.1 Algemeen ..........................................................................................................................112 8.2 Herziening van de aftrek van btw geheven van andere dan bedrijfsmiddelen...................112 8.3 Herziening van aftrek van btw geheven van bedrijfsmiddelen..........................................115 Deel 9. Teruggaaf van btw .........................................................................................................117 9.1 Teruggaaf van Belgische btw............................................................................................117 9.2 Teruggaaf van buitenlandse btw........................................................................................117 Deel 10. Voldoening van de belasting........................................................................................118 10.1 Principe ...........................................................................................................................118 10.2 Afwijking.........................................................................................................................118 10.3 Werk in onroerende staat.................................................................................................118 Deel 11. Verplichtingen van de btw-belastingplichtigen .........................................................119 11.1 Algemeen.........................................................................................................................119 11.2 De factuur: spildocument binnen het btw-stelsel .............................................................120 A. De facturering: principes ...........................................................................................120 B. Tijdstip van uitreiking van de factuur ........................................................................121 C. Ontheffing van de factureringsplicht..........................................................................122 D. Uitzonderingen op de ontheffingsplicht.....................................................................123 Deel 12. Verjaring ......................................................................................................................128 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6
Algemeen.........................................................................................................................128 Beginpunt van de verjaringstermijn.................................................................................128 Eindpunt van de verjaringstermijn...................................................................................128 Verjaring van het recht op teruggave...............................................................................129 Vervaltermijn inzake recht op aftrek ...............................................................................129 Vervaltermijn inzake recht op aftrek ...............................................................................130
8
INHOUD
Topic 1. De verwerking van de winstmargeregeling ...............................................................131 Algemeen ..................................................................................................................................131 Opname in elke aangifteperiode met uitzondering van de laatste aangifteperiode van het jaar...............................................................................................................................131 Opname in de laatste aangifteperiode van het jaar....................................................................133 Toepassing van de margeregeling per verkocht goed ...............................................................136 Toepassing op het invullen van de registers..............................................................................137 Topic 2. Bepaalde diensten verricht door instellingen die geen winstoogmerk hebben ..........................................................................................................................................139 Situering en voorwaarden .........................................................................................................139 Begrip "leden" en "bijdrage" ....................................................................................................142 A. Stichtende leden en toetredende leden .......................................................................142 B. Bijdrage onderworpen aan btw ..................................................................................143 C. Aanvullende bijdrage betaald door leden van een ziekenfonds .................................144 D. Gratis verstrekte prestaties aan een vzw ....................................................................144 E. Activiteiten van vzw's ................................................................................................145 Ontvangst van vreemdelingen die zich in België hebben gevestigd..........................................146 Problemen inzake leefmilieu.....................................................................................................146 Reïntegratie van personen in de maatschappij ..........................................................................147 Vereniging voor vreemdelingenverkeer en toerisme.................................................................147 "Koninklijke Belgische Duivenliefhebbersbond" .....................................................................148 Farmaceutische diensten ...........................................................................................................148 Artistieke en filosofische opleiding...........................................................................................148 Bevordering van de hondensport ..............................................................................................150 Patroonsverenigingen en beroepsverenigingen van werkgevers ...............................................150 Topic 3. Sport en btw .................................................................................................................151 I. Draagwijdte van de vrijstelling .........................................................................................151 II. Begrip "exploitatie van een sportinrichting" .....................................................................151 III. Bijkomende activiteiten van sportinrichtingen..................................................................152 1. Verschaffen van spijzen en dranken ..........................................................................152 2. Concessie van de exploitatie aan een derde ...............................................................154 IV. Terbeschikkingstelling van sportmateriaal in de inrichtingen ...........................................154 1. Terbeschikkingstelling van sporttoestellen of -artikelen............................................154 2. Terbeschikkingstelling van een vliegtuig zonder piloot.............................................155 V. Atletiekclub.......................................................................................................................155 VI. Tennis 156 VII. Paardensport......................................................................................................................156 1. Ruitersport .................................................................................................................156 2. Uitbating van een manege..........................................................................................156 3. Stallen van paarden....................................................................................................157 VIII. Wielersport en wandelclub ..............................................................................................157 IX. Visvangst .........................................................................................................................158
INHOUD
9
X. Hondensport ....................................................................................................................158 XI. Exploitatie van een binnenmeer.......................................................................................158 XII. Uitbating van een speelplein............................................................................................158 XIII. Exploitatie van een zeilschool .........................................................................................159 XIV. Vakantiekampen en sportkampen....................................................................................160 XV. Recht op toegang tot kartingpiste ....................................................................................161 XVI. Fitnesscentra....................................................................................................................161 De klant doet door eigen krachtinspanning lichaamsoefeningen of - bewegingen ............163 De klant doet geen lichaamsoefeningen of -bewegingen door eigen krachtinspanningen ...............................................................................................163 XVII. De organisatie van een wielerwedstrijd ........................................................................164 XVIII. Gratis bierbonnetjes......................................................................................................164 Volgende relevante parlementaire vraag werd terzake gesteld: ........................................164 XIX. Het Kennemer Golfclub-arrest......................................................................................166 De feiten............................................................................................................................166 Rechtsvragen.....................................................................................................................167 Het hof 167 Commentaar ......................................................................................................................168 Topic 4. De organisatie van activiteiten ter verkrijging van financiële steun .......................170 I. II. III. IV.
Draagwijdte van de vrijstelling .........................................................................................170 Verkopen met een liefdadig doel door scholen - fancy-fairs.............................................172 Uitreiking van rekeningen en ontvangstbewijzen..............................................................173 De organisatie van een tombola ter gelegenheid van een activiteit ter verkrijging van financiële steun...........................................................................................................174
Topic 5. Voordelen van alle aard en auto’s ..............................................................................176 Europeesrechtelijke bepalingen ................................................................................................176 Omzetting in Belgisch recht......................................................................................................176 Bijzonder geval: de firmawagens..............................................................................................177 Formaliteiten .....................................................................................................................178 Formaliteiten .....................................................................................................................179 Formaliteiten .....................................................................................................................180 Topic 6. Wie kan optreden als geadresseerde bij invoer?.......................................................181 Inleiding ....................................................................................................................................181 Casus:........................................................................................................................................184 Bespreking ................................................................................................................................184 Topic 7. De terbeschikkingstelling van bergruimte voor het opslaan van goederen: de 10%-regel blijft bestaan.........................................................................................................186 Principe .....................................................................................................................................186 Terbeschikkingstelling van het volledige pand als bergruimte .................................................186
10
INHOUD
Vrijstellingen ............................................................................................................................187 Terbeschikkingstelling van een pand voor gemengd gebruik ...................................................187 Opsplitsing? ..............................................................................................................................188 De bijzaak volgt de hoofdzaak? ................................................................................................188 Standpunt van de Administratie? ..............................................................................................189 Conclusie ..................................................................................................................................189 Topic 8. De verhuur van lokalen, zalen of andere ruimten in het kader van seminaries, vergaderingen of andere evenementen. .................................................................191 Terbeschikkingstelling van zalen of lokalen .............................................................................191 Terbeschikkingstelling van een zaal zonder verschaffen van spijzen of dranken om ter plaatse te worden verbruikt ...............................................................................................191 Zeer korte werkvergaderingen in een hotel… ...........................................................................192 Terbeschikkingstelling van een zaal met verschaffen van spijzen of dranken om ter plaatse te worden verbruikt ...............................................................................................192 Kosten van spijzen en dranken in het kader van een seminarie.................................................193 Topic 9. De doorfacturering van kosten tussen verbonden ondernemingen .........................195 Het verwerven en het louter houden van aandelen....................................................................197 De aan- en verkoop van aandelen en andere waardepapieren ...................................................197 Leningen toegestaan door een holding......................................................................................197 Wat zijn bijkomstige financiële opbrengsten? ..........................................................................198 Conclusie ..................................................................................................................................198 Topic 10. Receptiekost versus kost van onthaal versus reclamekosten..................................200 Situering....................................................................................................................................200 Kost van onthaal eng gedefinieerd ............................................................................................200 Cassatie van 8 april 2005 handelt niet over spijzen en dranken................................................200 Receptiekost versus kost van onthaal........................................................................................201 Huidig standpunt Cassatie.........................................................................................................201 Conclusie ..................................................................................................................................201 Topic 11. Uitbreidingswerken aan 6%: de oppervlaktenorm en de functionele afhankelijkheid ............................................................................................................................202 Probleemsituering .....................................................................................................................202 De oppervlaktenorm..................................................................................................................202 De functionele benadering toegepast op de uitbreidingswerkzaamheden van serviceflats ........................................................................................................................204 Topic 12. De doorfacturering van de “groothandel” aan de “kleinhandel”..........................206 Situering....................................................................................................................................206 Grote hoeveelheden ..................................................................................................................206
INHOUD
11
Verkoop buiten winkelruimten toegankelijk voor particulieren................................................207 Groothandelaars en fabrikanten ................................................................................................207 Verkopen aan personeel............................................................................................................208 Bij twijfel steeds factureren?.....................................................................................................208 Een afzonderlijke kleinhandel (winkelruimte) binnen de vennootschap ...................................209 Een afzonderlijke kleinhandelsvennootschap............................................................................210 Topic 13. De nieuwe regels inzake de overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling .........................................................................................211 Situering....................................................................................................................................211 Draagwijdte van artikel 11 van het W.Btw ...............................................................................211 Overdrachten om niet................................................................................................................212 Begrip algemeenheid van goederen en bedrijfsafdeling............................................................212 Traditioneel standpunt van de Administratie ............................................................................212 Gewijzigd standpunt van de Administratie ...............................................................................213 Gevolgen in hoofde van de overdrager .....................................................................................214 Gevolgen in hoofde van de overnemer......................................................................................215 Conclusie ..................................................................................................................................215 Topic 14. Welk bewijs is er nodig bij intracommunautaire leveringen? ...............................216 Wat eist de fiscus? ....................................................................................................................216 Mogelijke situaties ....................................................................................................................216 Hou per buitenlandse klant een dossiertje bij............................................................................217 Conclusie ..................................................................................................................................217 Topic 15. Economische activiteiten waarvoor een openbaar bestuur altijd btwbelastingplichtige is .....................................................................................................................218 1. 3°
Overzicht van de handelingen bedoeld in artikel 6, derde lid W.Btw...............................218 1° de telecommunicatiediensten ................................................................................218 2° de levering en de voorziening van water, gas, elektriciteit en stoom ....................219 het goederen- en personenvervoer.....................................................................................219 4° de levering van goederen en het verrichten van diensten in het kader van de exploitatie van havens, bevaarbare waterlopen en vlieghavens; ......................219 5° de levering van nieuwe goederen geproduceerd voor de verkoop; .......................220 6° de handelingen van de landbouwinterventiebureaus met betrekking tot landbouwproducten, die worden verricht op grond van verordeningen houdende een gemeenschappelijke marktordening voor deze producten; ............220 7° de exploitatie van commerciële beurzen en tentoonstellingen; .............................220 8° de exploitatie en het verlenen van rechten op de exploitatie van een parkeergelegenheid, een opslagplaats en/of een kampeerterrein; .........................221 9° de werkzaamheden inzake reclame;......................................................................222 10° de diensten van reisbureaus bedoeld in artikel 1, § 7;...........................................222
INHOUD
12
11°
2.
de leveringen van goederen en de diensten verricht door bedrijfskantines, bedrijfswinkels, coöperaties en soortgelijke inrichtingen;..........................................................................................................222 12° de leveringen van goederen en de diensten verricht door radio- en televisieomroepdiensten........................................................................................223 Vergelijking lijst nieuw artikel 6, derde lid en lijst opgeheven KB nr. 26 ........................224 Groep 1: ............................................................................................................................224 Groep 2: ............................................................................................................................224 Groep 3: ............................................................................................................................224
Topic 16. De doorfacturering van kosten van uitvoerende artiesten .....................................227 De vrijstelling voor uitvoerende artiesten .................................................................................227 Vrijstelling ongeacht rechtsvorm? ............................................................................................228 In welke hoedanigheid handelt de ‘artiesten BVBA’ (artiest, medeartiest of organisator)? .....................................................................................................................228 1. BVBA treedt op als artiest (alleen of met een andere artiest) ...............................228 2. BVBA factureert diensten artiest door aan andere organisator.............................229 3. BVBA treedt op als organisator............................................................................229 Zijn de diensten van de organisator altijd belast? .....................................................................229 Topic 17. De verhuur van parkeerplaatsen en de doorfacturering van parkeerplaatsen: nieuw standpunt van de Administratie ........................................................231 Situering....................................................................................................................................231 Collectieve sociale voordelen ...................................................................................................232 Doorfacturering van parkingkosten...........................................................................................232 Conclusie ..................................................................................................................................232 Topic 18. Wijzigingen aan de periodieke btw-aangifte met ingang van 1 januari 2010 ..............................................................................................................................233 Algemeen ..................................................................................................................................233 Aangifteformulier: nieuwe roosters en inhoud ..........................................................................234 1. Wijzigingen in de modaliteiten van de btw-identificatie ......................................235 2. Wijzigingen inzake inkomende handelingen ........................................................239 3. Wijzigingen inzake uitgaande handelingen...........................................................243 Topic 19. Wijziging aan de btw-opgave van de intracommunautaire handelingen met ingang van 1 januari 2010 ...................................................................................................249 Wijze van indiening van de opgave ..........................................................................................249 Datum van indiening van de opgave .........................................................................................250 Inhoud van de opgave ...............................................................................................................250 Periodiciteit van de opgave.......................................................................................................251
INHOUD
13
Topic 20. Wijzigingen aan de jaarlijkse listing afnemers met ingang van 1 januari 2010...............................................................................................................................................256 A. B. C.
Wijze van indiening ..........................................................................................................256 Inhoud van de jaarlijkse lijst .............................................................................................256 Nihil-listing .......................................................................................................................257 1. Belastingplichtigen, indieners van periodieke aangiften.......................................257 2. Belastingplichtigen, niet-indieners van periodieke aangiften................................258 3. Leden van een btw-eenheid...................................................................................258
Topic 21. Verhuur van wagens vanaf 1/1/2010 ........................................................................259 Situering....................................................................................................................................259 Kortdurende verhuur .................................................................................................................260 Opeenvolgende verhuurcontracten............................................................................................260 Topic 22. De verhuur van een vervoermiddel met of zonder chauffeur: btw-gevolgen ................................................................................................................................262 Situering....................................................................................................................................262 Casus:........................................................................................................................................262 Bespreking ................................................................................................................................262 Complexe dienst?......................................................................................................................263 Topic 23. Gevolgen van niet-economische activiteiten op het recht op aftrek van de voorbelasting................................................................................................................................265 Situering....................................................................................................................................265 Probleemstelling .......................................................................................................................265 Actuele benadering van de problematiek ..................................................................................266 Topic 24. Verwerping van de aftrek, onttrekking, herziening en voordelen van alle aard versus verjaring. Toepassing op bedrijfsmiddelen ..........................................................267 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Begrip bedrijfsmiddel .......................................................................................................267 Hiërarchie in de aftrek inzake btw ....................................................................................267 Verwerping van de aftrek..................................................................................................267 Onttrekking (en ingebruikneming) ....................................................................................268 Herziening.........................................................................................................................268 Artikel 19, §1 W.Btw – voordelen van alle aard...............................................................269
Topic 25. De impact van werkingstoelagen van verenigingen op de uitoefening van het recht op aftrek van de voorbelasting ...................................................................................271 Bibliografie...................................................................................................................................273 Aanbevolen literatuur................................................................................................................273
14
INHOUD
Aanbevolen tijdschriften: ..........................................................................................................275 Aanbevolen sites: ......................................................................................................................275
