inGewikkeld Tijdens de zomer van 2010 viert Hasselt weer haar zevenjaarlijkse Virga Jesse feesten. Tegelijkertijd opent kunstgalerij De Mijlpaal voor de laatste maal de deuren van het voormalige Clarissenklooster aan de rand van het centrum. In de rust en broze sfeer van dit indrukwekkende slotklooster, wordt het tentoonstellingsproject ‘inGewikkeld’ gecreëerd. Hedendaagse kunstenaars, uit uiteenlopende disciplines, tonen aan hoe zij ‘in-gewikkeld’ interpreteren. In het begin van de 21e eeuw is inwikkelen immers een heel functioneel iets geworden: zelfs een papieren krant wordt in plastic gewikkeld. Maar in het verleden had in-wikkelen vaak een meer verhulde, mysterieuze betekenis. Zo ook bij de middeleeuwse ingewikkelde schedels uit de abdij van Herkenrode, die tijdens de Virga Jesse feesten 2010 getoond worden in de kathedraal van Hasselt. Daarnaast lieten de kunstenaars zich ook uitdagen door die andere betekenis van ‘ingewikkeld’: moeilijk en complex. Niet toevallig beschrijvingen vaak gebruikt voor hedendaagse kunst. ‘inGewikkeld’ doet bovendien meer dan enkel tentoonstellen. Alle deelnemers van de Virga Jesse ommegang werden gevraagd een haarlok af te knippen en in te pakken in textiel. Deze in-gewikkelde pakjes zullen bij elkaar worden gebracht en de basis vormen voor een indrukwekkende in situ installatie, die een centrale plaats krijgt in de monumentale kloosterkapel. Door de combinatie van de verschillende invalshoeken van dit project - relieken, feest, kunst en immaterieel erfgoed - ontstaat een wisselwerking die dit Hasselts fenomeen een culturele uitstraling geeft die buiten de grenzen van de stad Hasselt, de provincie Limburg, en de Euregio treedt. Deelnemende kunstenaars: Guillaume Bijl, Louise Bourgeois (FR), Marcel Broodthaers, Christo (BU-FR), Berlinde De Bruyckere, Nick Ervinck, Bart Lens, Sara Bomans, Marrie Bot (NL), Eduardo Chillida (ES), Trees De Mits, Tine De Ruysscher, Anita Evenepoel, Linde Hermans , Anish Kapoor (UK), Hendrik Kerstens (NL), Octave Landuyt, No-Mad [Re]Public , Marieke Pauwels, Hui Qin Peng (Ch), Jorgen Polman (NL), Nicolas Provost, Arne Quinze, Mo Ramakers, Thierry Renard, Ick Reuvis, Simon Schubert (DE), Annelies Slabbynck, Frieda Sorber, Malou Swinnen, Johan Tahon, Monique Thomaes, Koenraad Tinel, Camiel Van Breedam, Timo Van Luijk, Koen Vanmechelen, Lucien Vertongen. 2 augustus - 29 augustus 2010 Dagelijks: 14u-18u, woe 18 en 25 augustus: 14u-22u do 19 en 26 augustus: 14u-24u en op afspraak. Clarissenklooster, Guffenslaan 43, Hasselt Beschrijving van het tentoonstellingsproject ‘InGewikkeld’ ‘in-wikkelen’ is in het begin van de 21e eeuw een zeer alledaags verschijnsel geworden. Zelfs uw papieren krant valt vandaag verpakt in plastic in uw brievenbus. Maar in-wikkelen was en is meer dan een louter functionele handeling. Het inwikkelen leidt vaak tot een meer verhulde, mysterieuze betekenis. Zo ook bij de tientallen ingewikkelde schedels uit de abdij van Herkenrode. Volgens de overlevering behoren ze toe aan de heilige Ursula en de elf(duizend) maagden, die in de vierde eeuw door Atilla de Hun in Keulen werden omgebracht. Sinds een tiental jaar bevinden ze zich in de kathedraal van Hasselt. Recent voerde Frieda Sorber, conservator historische collectie aan het Modemuseum van Antwerpen, een onderzoek uit naar de inhoud en de wikkels van deze relieken. Tegelijkertijd roept het concept van inwikkelen veel vragen op voor hedendaagse kunstenaars. Ze grijpen vaak enthousiast terug naar de verhullende betekenis van in-wikkelen: het zichtbare minder zichtbaar en minder evident maken. Net dat wat verhuld is, wordt ongelooflijk aantrekkelijk. Tijdens de zomer van 2010 zal kunstgalerij De Mijlpaal in het tentoonstellingsproject ‘inGewikkeld’ zowel de middeleeuwse als de hedendaagse visie op ‘in-wikkelen’ presenteren. Daarvoor verplaatst ze zich tijdelijk naar de stad Hasselt, die op dat moment helemaal in het teken staat van de zevenjaarlijkse Virga Jesse feesten. Wekelijks trekken indrukwekkende processies door de stad. Deze processies, erkend als beschermd immaterieel erfgoed, zijn een traditie waaraan vele Hasseltse families al decennialang met veel trots deelnemen. Het tentoonstellingsproject ‘InGewikkeld’ lijkt hier naadloos op aan te sluiten. Bovendien wordt de tentoonstelling opgebouwd in een unieke locatie: het voormalige Clarissenklooster aan de rand van het centrum van Hasselt. Door de nog steeds aanwezige kwetsbare, broze sfeer, krijgen de hedendaagse kunstenaars alle ruimte om hun visie op inGewikkeld uit te werken. Balancerend op de letterlijke en figuurlijke betekenis van het woord “inGewikkeld” wordt multidisciplinair gezocht naar een veelheid van visies en interpretatie. ‘inGewikkeld’ doet echter meer dan enkel tentoonstellen. Het zal een lijfelijke band creëren tussen de ingewikkelde schedels in de kathedraal, de Hasseltse processiegangers en het kritische aspect van hedendaagse kunst in het Clarissenklooster. Alle deelnemers van de Virga Jesse ommegang worden immers gevraagd een haarlok af te knippen en in te pakken in textiel. Deze in-gewikkelde pakjes zullen bij elkaar worden gebracht en de basis vormen van een in situ installatie, gecreëerd door Frieda Sorber. Door de combinatie van de verschillende invalshoeken van dit project - relieken, feest, kunst en immaterieel erfgoed - ontstaat een wisselwerking die dit Hasselts fenomeen een culturele uitstraling geeft die buiten de grenzen van de stad Hasselt, de provincie Limburg, en de Euregio treedt.
kunstgalerij De Mijlpaal Brugstraat 45 3550 Heusden-Zolder (Belgium) +32 11 435 202
[email protected] www.demijlpaal.com © 2010 kunstgalerij De Mijlpaal | Alle rechten voorbehouden
inGewikkeld 2.000 mannen, vrouwen en kinderen worden geknipt HBVL 1/6/2010 “In Tongeren laten ze voor de kroningsprocessie hun baard en haar groeien, wij gaan allemaal netjes geknipte deelnemers in onze ommegangen hebben”, bespeelt Luc Smeets van het Virga Jessecomité de jarenlange rivaliteit tussen de twee Mariaprocessies in deze provincie. De komende weken wordt alvast een lok geknipt van de 2.000 deelnemers van de Hasseltse ommegangen. Het haar komt als kunst in zakjes in het Clarissenklooster te hangen. Gisteren werd al meteen de schaar gezet in het haar van de Virga Jesse: Chloë Draslik (22) van de Sint-Martinusparochie mag in augustus meestappen als Maria (die nicht Elisabeth bezoekt) en offerde nu alvast enkele haarlokken. “Viel best mee”, lacht ze. “Zeven jaar geleden ben ik ook meegestapt in de ommegangen. Ik vind dit een mooi teken om aan te geven dat je als jongere toch nog gelovig bent.” Het ‘haar-project’ ontstond in de hoofden van Frieda Sorber van het Antwerpse modemuseum en Lut Maris van kunstgalerij De Mijlpaal. “Onze inspiratie vonden we in de ‘ingewikkelde’ schedels van Herkenrode”, vertelt Maris. Die 144 schedels zijn in de 14de eeuw aan Herkenrode geschonken (volgens de legende behoren ze toe aan de 11.000 maagden die samen met Sint-Ursula vermoord zijn). Het kunstproject voor de Virga Jesse is een stuk vreedzamer: “Zo is er een tentoonstelling van ‘ingewikkelde’ portretten in de cellen van het Clarissenklooster. Maar we willen ook een link leggen tussen de schedels en hedendaagse kunst: we vragen de 2.000 mensen die meestappen in de ommegangen om een beetje haar af te staan.” Baldakijn “Dat komt in een zakje en zal in een baldakijn in het klooster hangen tijdens de feesten. Achteraf wordt het geschonken aan het Stadsmus”, zeggen Lut Maris en ex-schepen Lieve Pollet. Zelfs schepen Caroline Mondelaers speelde enkele lokken kwijt, samen met dochtertje Alixe (2,5). “Voor ons is het een bewuste keuze om mee te stappen. Alles komt samen: cultuur, samenzijn, verleden. En de kans om samen te zijn met mijn gezin.” Tekst: Dirk JACOBS & Caroline VANDENREYT Link: http://www.hbvl.be/limburg/hasselt/haar-van-deelnemers-ommegang-wordt-kunst.aspx
_______________________________________________________ De Mijlpaal laat Hasseltse haren knippen internetgazet Heusden-Zolder 27/5/2010 Net als in 2003 organiseert Lut Maris van Kunstgalerij De Mijlpaal een tentoonstellingsproject in Hasselt tijdens de zevenjaarlijkse Virga Jesse feesten in augustus. Het heet 'inGewikkeld' en zal plaats vinden in het voormalige Clarissenklooster. De titel verwijst naar het gebruik van het inwikkelen van relikwieën tijdens de Middeleeuwen. Dit wordt ook het uitgangspunt van de expositie: het is de bedoeling om met hedendaagse kunstwerken een actuele visie van inwikkelen te tonen. Een bijzonder luik daarin is de interactie met de Hasseltse bevolking en daarvoor wordt samengewerkt met Frieda Sorber, die het wetenschappelijk onderzoek naar de ingepakte schedels van Herckenrode voert. Zij zal alle deelnemers aan de ommegang vragen om een haarlokje te laten afknippen en die in een textieldoekje in te pakken. Al die 'ingewikkelde' pakjes worden in de kloosterkapel samengegebracht voor een kunstwerk. De Hasseltse schepen van cultuur Karolien Mondelaers zal maandag bij de voorstelling zelf een eerste haarlok laten knippen. In augustus kan je het resultaat gaan bekijken, later meer daarover. Link: http://www.heusden-zolder.eu/default.aspx?p=5043
_______________________________________________________ TV Limburg (film)
Link: http://www.tvl.be/nl/nieuws/2010-05-31/tentoonstelling-virga-jesse
_______________________________________________________ De Standaard deluxe HASSELT - Voor een tentoonstellingsproject tijdens de Virga Jessefeesten worden 2.000 haarlokken verzameld en in een doekje gewikkeld. Tijdens de Virga Jessefeesten organiseert kunstgalerie De Mijlpaal uit Heusden een tentoonstellingsproject in het Hasseltse Clarissenklooster. De organisatoren vragen aan 2.000mensen om een haarlok af te knippen en die in een doekje te wikkelen. Het initiatief komt van galeriehoudster Lut Maris en maakt deel uit van het tentoonstellingproject inGewikkeld, dat gebaseerd is op het middeleeuwse gebruik om relikwieën in stof te wikkelen. Maris kwam op dat idee door een wetenschappelijke opdracht van Frieda Sorber, conservator van de historische collectie van het Modemuseum van Antwerpen.
kunstgalerij De Mijlpaal Brugstraat 45 3550 Heusden-Zolder (Belgium) +32 11 435 202
[email protected] www.demijlpaal.com © 2010 kunstgalerij De Mijlpaal | Alle rechten voorbehouden
Die internationale textieldeskundige deed onderzoek naar de tientallen ingewikkelde schedels uit de abdij van Herkenrode. Volgens de overlevering behoren de schedels toe aan de heilige Ursula en de elfduizend maagden, die in de vierde eeuw werden omgebracht door Attila de Hun. Om ze te beschermen, en ook om het sacrale aspect ervan te benadrukken, werden de relieken in een stoffen lap gewikkeld. Sinds een tiental jaar bevinden ze zich in de Hasseltse Sint-Quintinuskathedraal, waar Sorber de wikkels onderzocht. Het startschot voor inGewikkeld werd gegeven in de Hasseltse Sint-Martinuswijk, de parochie van de Hasseltse schepen van Onderwijs en Cultuur Karolien Mondelaers (CD&V). Zij was de eerste die een haarlok liet wegknippen. De tweeduizend haarlokken worden verzameld tijdens de repetities voor de ommegang. In de voormalige kapel van het Clarissenklooster wordt er vervolgens een artistieke creatie mee gemaakt. De tentoonstelling wordt geopend op 2 augustus, een week voor het begin van de 45ste Virga Jessefeesten. De expo zal vooral bestaan uit werken van beeldende kunstenaars, die een werk inwikkelen. Daar zitten heel wat bekende namen bij, zoals Koen Vanmechelen, Marcel Broodthaers, Mo Ramakers, Marrie Bot en Malou Swinnen. 'Het project ligt volledig in de lijn van de Virga Jessefeesten', zegt Karolien Mondelaers. 'De ommegang is een historisch gegeven, maar streeft ook naar een band met de hedendaagse mens. Een middeleeuws gebruik dat in de 21ste eeuw wordt toegepast op een processie met op zijn beurt een lange geschiedenis, dat is een haast perfecte wisselwerking tussen heden en verleden.' Mondelaers stapt met haar hele gezin mee in de processie. 'Als schepen zou ik de processie moeten volgen vanop de tribune, maar ik zal toch vragen dat ik in de stoet mag meestappen. Voor mij zijn de Virga Jessefeesten veel meer dan een traditie.' Link: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=412R99UJ
_______________________________________________________ Schepen Karolien Mondelaers... in de haren gezeten Hasselt Lokaal 1/6/2010 Net zoals bij de vorige Virga Jessefeesten zal Kunstgalerij De Mijlpaal ook voor de editie 2010 een tentoonstellingsproject houden in Hasselt. Schepen Karolien Mondelaers was de eerste die - aan den lijve - mocht ondervinden wat het project inhoudt. Het project van dit jaar heet “inGewikkeld” en zal onderdak vinden in het voormalige Clarissenklooster in Hasselt. De titel van deze tentoonstelling is een verwijzing naar het gebruik van inwikkelen van relikwieën tijdens de Middeleeuwen. Dit gebruik zal voor de tentoonstelling als uitgangspunt fungeren, vermits het de bedoeling is om met hedendaagse kunstwerken een actuele visie van inwikkelen te tonen. Haarlok Aan één van de deelprojecten van de tentoonstelling kan iedereen meewerken. Het zou voor de organisatoren van deze tentoonstelling fantastisch zijn indien er van iedere deelnemer aan de Virga Jesse processie een haarlok zou mogen gebruikt worden in een kunstwerk. Bedoeling is van iedere deelnemer een haarlok te bekomen, deze in een zakje “in te wikkelen” en samen met al de haarlokken van al de andere deelnemers tentoon te stellen. Na de tentoonstelling (eind augustus) worden al deze zakjes “ingewikkeld” en als aandenken aan editie 2010 van de Virga Jessefeesten bewaard in het Stadsmus. De Stad Hasselt en het Virga Jessecomité hebben niet lang moeten twijfelen om hun medewerking te verlenen aan dit initiatief. Schaar Schepen Karolien Mondelaers was maandag de eerste bij wie de schaar in het haar ging. Zij had er helemaal geen probleem mee. De Virga Jessefeesten zijn voor haar niet zomaar feesten. De Virga Jessefeesten worden door heel haar familie intens geleefd. Zij kan zich Hasselt niet voorstellen zonder “Het zééveste jôâr”. Ieder lid van de familie loopt mee (de kleinste telg wordt gedragen) in de ommegang. Zij en haar familie zien dan ook - net zoals zo vele Hasselaren - al uit naar de tweede helft van augustus in Hasselt. Link: http://www.hasseltlokaal.be/Item/tabid/55/seqaxnewsitem/7406/Default.aspx
_______________________________________________________
kunstgalerij De Mijlpaal Brugstraat 45 3550 Heusden-Zolder (Belgium) +32 11 435 202
[email protected] www.demijlpaal.com © 2010 kunstgalerij De Mijlpaal | Alle rechten voorbehouden
EXPO A G E N D A N A T I O N A A L
DIVERSE MEDIA
HEDENDAAGSE KUNST
A PASSAGE TO ASIA
REHABILITATION
WANNEER: 25 JUNI-10 OKTOBER WAAR: BOZAR, BRUSSEL INFO: WWW.BOZAR.BE PRIJS: 8 EURO
WANNEER: 29 MEI-15 AUGUSTUS WAAR: WIELS, BRUSSEL INFO: WWW.WIELS.ORG PRIJS: 6 EURO
WIELS
Azië en Europa vormen samen één Net zoals bij het reusachtig continent: Eurazië. Al eeuwenBlommegebouw zelf, lang zijn de handelsroutes het decor voor waarin Wiels gehuistalrijke culturele uitwisselingen. Driehonvest is, is de herbederd objecten verbeelden die band tussen stemming van moderoost en west. Van indrukwekkende begranistische iconen een fenisurnen over verfijnde juwelen en geïlmoeilijke evenlustreerde reisverhalen tot peperdure stofwichtsoefening. Deze fen uit India: samen schetsen ze 2500 jaar thematische tentoonstelling bundelt het van uitwisseling. werk van jonge kunstenaars, die de ver-
ERFGOED/HEDENDAAGSE KUNST
INGEWIKKELD
WANNEER: 6-29 AUGUSTUS WAAR: VOORMALIG CLARISSENKLOOSTER, HASSELT INFO: WWW.VIRGAJESSEFEESTEN.BE, WWW.INGEWIKKELD.BE, WWW.MODEMUSEUMHASSELT.BE, WWW.Z33.BE PRIJS: GRATIS
© HERCKENRODE, DE MIJLPAAL
Om de zeven jaar is Hasselt in de ban van de Virga Jessefeesten. Al eeuwenlang trekken Hasselaren in augustus dan met het beeld van de V irga Jesse door de versierde straten van de stad. En naar aanleiding van de ommegang zetten cul tuurhuizen er hun beste beentje voor. Zo organiseert gal eri e De M i jl paal ui t het nabije HeusdenZol der de tentoonstelling InGewikkeld. Aanleiding is het onderzoek naar de 114 relieken uit de abdij van Herkenrode. Het interessantst zijn de ingewikkelde middeleeuwse schedels, die i n de Si nt-Qui nti nusk athedr aal bewaar d wor den. H et i npak k en van voor wer pen vormt ook de rode draad in deze hedendaagsekunsttentoonstelling, met werk van onder anderen Camiel Van Breedam, Anita Evenepoel, Malou Swinnen en Eduardo C hi l l i da. A l s l ocati e i s voor de semi rel i gi euze, k wetsbare sfeer van het voormal i ge Clarissenklooster gekozen. Daarnaast plaatst Z33 een kritische noot bij het massaspektakel: Philip Metten transformeert vleugel ’58 namelijk in één gigantische sculptuur, die Innercomaheet. Het ModeMuseum speelt metDevout/Divine, Fashion vs. Religion in op het thema.
48 28 MEI 2010 KNACK EXTRA
geten kwaliteiten van het modernisme opnieuw gebruiken. FOTOGRAFIE
CLOSE-UP
WANNEER: TOT 5 SEPTEMBER WAAR: MUSEUM VAN ELSENE, BRUSSEL INFO: WWW.MUSEUMVANELSENE.BE PRIJS: GRATIS
Het eerder kleine, maar bijzonder aangename Museum van Elsene stelt in het kader van de Zomer van de Fotografie voor het eerst zijn volledige fotoverzameling tentoon. Daarnaast kan de bezoeker de aanwinsten van de laatste tien jaar ontdekken. Een drankje op het zonnige terras van café Bel ga, aan de vi jvers van E l sene, waar met wat geluk een groepje livemuziek speelt, maakt uw bezoek compleet. HEDENDAAGSE KUNST
A TOUTES LES MORTS, ÉGALES ET CACHÉES DANS LA NUIT WANNEER: 20 JUNI-10 OKTOBER WAAR: MAC’S, GRAND-HORNU INFO: WWW.MAC-S.BE PRIJS: 6 EURO
Les Registres du Grand-Hornu (1997) van Christian Boltanski behoort tot de meest emblematische stukken van de museumcollectie. Deze zomer kan het publiek dit kunstwerk in de gebouwen van de voormalige mijnsite herontdekken. De groepstentoonstel l i ngvormt een echo van het project over de ideale stad dat in 1810 aan de bouw van de mijnsite voorafging. KUNSTPARCOURS
BEELDENROUTE ANTITANKGRACHT (BAT) WANNEER: TOT 19 SEPTEMBER WAAR: OPENBARE RUIMTE BRASSCHAAT, RANST, SCHILDE EN BRECHT INFO: WWW.BAT10.BE PRIJS: GRATIS
Voor BAT selecteerde kunsteminentie Flor Bex twintig jonge, hogeropgeleide kunstenaars die met hun in-situproject reflecteren over de antitankgracht. De intergemeentelijke kunstroute strekt zich over zo’n twintig kilometer uit. Fijn is dat het grootste deel daarvan samenvalt met het provinciale fietsknooppuntennetwerk, waardoor ze ook een aanrader voor fietsers en wandelaars is.
kunstgalerij De Mijlpaal
