VERMOGEN VOORJAAR 2015 | NUMMER 57 Uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV
Nieuw kantoor
in Laren
Houdsterstructuur nu nog aantrekkelijker
Online-omgeving
vernieuwd en verbeterd
K A N TO R E N H O F H OO R N E M A N BA N K I E R S
Kantoor Gouda Oosthaven 52 2801 PE Gouda Telefoon: 0182-597777 E-mail:
[email protected]
Kantoor Laren
Torenlaan 5 1251 HE Laren Telefoon: 035-5436937
2
KIJK OP VERMOGEN
Kantoor Arnhem
Velperweg 160 6824 MD Arnhem Telefoon: 026-2049977
VOORJAAR / 2015
Kantoor Den Bosch
Verwersstraat 26 5211 HW ‘s-Hertogenbosch Telefoon: 073-7514133
Kantoor Maastricht
Wilhelminasingel 113 6221 BJ Maastricht Telefoon: 043-3252178
V O O R WO O R D
Inhoud
Voorwoord HH Bankiers vernieuwt
14 KANTOOR ‘T GOOI VESTIGT ZICH IN HARTJE LAREN
16 HANNO MAK, NIEUWE DIRECTEUR RELATIEBEHEER
EN VERDER...
MARKTVERWACHTING4 NIEUWE STRUCTUUR HOUDSTERMAATSCHAPPIJEN8 NIEUWE WEBSITE10 HOF HOORNEMAN REKENING12 SIERADENATELIER CAMP&WISMEYER 18 HET FAMILIESTATUUT20 FUND UPDATE 23
Colofon Kijk op Vermogen is een uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV
Redactionele productie en vormgeving LVB Networks, Amersfoort
Oosthaven 52 Postbus 3155 2800 CG Gouda T 0182 597777
Fotografie Hof Hoorneman Bankiers NV
www.hofhoorneman.nl
[email protected] Contactpersoon Hof Hoorneman Bankiers Marjan Beuzenberg
Drukwerk IVA Groep, Rotterdam © Hof Hoorneman Bankiers NV, Gouda. Alle rechten voorbehouden. Kijk op Vermogen bevat informatie die met de meeste zorgvuldigheid is
samengesteld. Hof Hoorneman Bankiers NV en/of een van de aan haar gelieerde ondernemingen en/of medewerkers en/of de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit de in deze uitgave opgenomen informatie. Voor alle in deze uitgave genoemde beleggingsrendementen geldt dat de waarde van beleggingen kan fluctueren en dat rendementen uit het verleden geen garantie bieden voor toekomstig te behalen rendementen.
In deze eerste editie van het nieuwe jaar is de rode draad van Kijk Op Vermogen het woord ‘nieuw’. En dan doel ik niet alleen op de nieuwe vormgeving van ons magazine. Ook de website hebben we – als gevolg van een nieuwe huisstijl – onder handen genomen. Naast het aanpassen van de look and feel is deze toepasbaar op verschillende devices. Zo heeft u nu op uw pc, smartphone én tablet een uitgebreid en gedetailleerd inzicht in de actuele rendementsontwikkeling van uw portefeuille (zie pagina 12). Met de vernieuwde website zijn we u nog beter van dienst. Dit laatste past ook helemaal bij de visie van onze nieuwe directeur Relatiebeheer, Hanno Mak. Hij heeft maar één doel voor ogen: klanten de aandacht geven die zij verdienen. Hoe hij dat gaat doen, leest u op pagina 16. Nieuw is ook dat wij voor Vpb-plichtige relaties, die via een 5%-belang in een houdstermaatschappij willen profiteren van de deelnemingsvrijstelling, het beleggingsspectrum hebben verbreed. U heeft nu de mogelijkheid om te participeren in een houdstermaatschappij die belegt in meerdere deelnemingenfondsen (pagina 8). En, tot slot, hebben wij een nieuw kantoor in ’t Gooi: Blaricum is verruild voor Laren. Veel leesplezier in dit nieuwe jaar! Vriendelijke groet, Fried van ‘t Hof
3
MARKTVERWACHTING
KEEP CALM AND
SEEK VALUE 4
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
M A R K T V E R WA C H T I N G
Hoe zullen de beleggingsmarkten zich komend jaar ontwikkelen? Het is een vraag waar op dit moment geen eenduidig antwoord op gegeven kan worden. Wat wel kan: analyseren welke onzekerheden dit jaar waarschijnlijk van invloed zullen zijn op die ontwikkeling. En dat doet Fried van ’t Hof, directeur Hof Hoorneman Bankiers, in dit artikel.
De beurzen zijn al drie jaar in herstel na de schuldencrisis van 2011, en ook het nieuwe jaar is voorspoedig van start gegaan. Deze stijging is het gevolg van het weerkeren van rust op de markt, winstherstel van bedrijven en met name ook de wereldwijd historisch lage rentetarieven. Die rente is zo laag dat het niet aantrekkelijk is om geld op een spaarrekening te zetten of te beleggen in staatsobligaties. Dat levert amper iets op en daarom worden beleggers gedwongen om te kijken naar plaatsen waar een hoger rendement te behalen valt. Aandelen, bedrijfsobligaties en zelfs onroerend goed hebben forse stijgingen in prijs laten zien. Daarmee lijken de waarderingen van deze beleggingen al weer wat genormaliseerd en de vraag is dan ook of er niet een eind gaat komen aan deze periode van voorspoed op de effectenbeurzen.
BANKEN HEBBEN HUN WONDEN GELIKT De ellende begon met banken. Zij hadden teveel leningen verstrekt aan mensen die de rente, laat staan aflossingen, eigenlijk niet konden betalen en op onderpand dat eigenlijk lang niet de waarde had om de hoogte van de lening te rechtvaardigen. Banken zijn vanaf de eerste crisis in 2007 druk bezig om hun balansen weer op orde te krijgen. Onroerend goed is massaal afgeschreven, leningen gesaneerd en bovendien wordt er nu invulling gegeven aan de strengere eisen waaraan banken moeten voldoen uit hoofde van aangescherpte regels van toezichthouders. Banken lenen minder uit, maar wel tegen veel hogere marges op de leningen die ze nu uitgeven. Banken zijn daardoor sterk aan het herstellen van de crisis. Overheden zijn inmiddels bezig om geleidelijk de genationaliseerde aandelen van banken
weer terug te brengen naar de beurs. Daarnaast hebben banken enorm gesneden in hun kosten. Met de opkomst van internetbankieren is het volstrekt onnodig om op elke hoek van elke straat in elk dorp een bankfiliaal te hebben. Tienduizenden bankmedewerkers hebben in de afgelopen jaren hun baan verloren.
ECONOMIE KAMPT NOG MET GEVOLGEN Dezelfde tendens heeft zich afgespeeld in tal van sectoren in de economie. Niet alleen de economische tegenspoed, maar ook structurele veranderingen in consumentengedrag hebben grote gevolgen voor de werkgelegenheid. Kijk maar wat er gebeurt in de detailhandel. Traditionele bolwerken als V&D, Blokker en Hema hebben te laat ingespeeld op deze veranderingen in consumentengedrag. Internetwinkels als Bol.com of Coolblue kunnen
5
MARKTVERWACHTING
met circa 750 medewerkers een even grote omzet behalen als V&D met 10.000 man. In zuidelijke landen, zoals Portugal en Spanje, is de werkloosheid, met name onder de jeugd, nog steeds dramatisch hoog. De slechte werkgelegenheid in Europa is daarmee een van de grootste belemmeringen voor economische groei.
INFLATIE EN RENTE BLIJVEN LAAG Zeker in de Westerse wereld is sprake van diensteneconomieën; de productie is voor een groot deel verplaatst naar het Verre Oosten. Onze economieën worden dan ook steeds meer bepaald door dienstverlening. Door de slechte arbeidsmarkt is er geen opwaartse druk op lonen en die vormen de belangrijkste component van inflatie. Economen zeggen dan: de factor arbeid heeft geen pricing power. Dit wordt geïllustreerd door de vrijwel verdwenen macht van vakbonden. De rente is historisch laag. Banken, dus ook Hof Hoorneman, moeten een deel van de liquide middelen op hun balans wegzetten bij De Nederlandsche Bank, die ze op haar beurt weer doorgeeft aan de Europese Centrale Bank. De vergoeding op die kasmiddelen bedraagt nu -0,2% op
6
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
jaarbasis! Ook in de Verenigde Staten is de rente laag, maar daar is de situatie aanmerkelijk anders dan in Europa. De economie groeit daar al jaren, met groeipercentages rond de 2%. De Amerikaanse arbeidsmarkt is dan ook fors hersteld. De inflatie is in de VS ook laag, maar dat komt voor een deel door de gedaalde olieprijs. Hoewel er geen directe dreiging lijkt voor een sterk aantrekkende inflatie in de VS lijkt het er toch op dat de Amerikaanse centrale bank, de FED, wacht op een geschikt moment om de korte rente weer wat te verhogen. De verwachting is dat dit pas op zijn vroegst in de tweede helft van dit jaar gaat gebeuren, en dan nog met hele voorzichtige stapjes.
OVERHEDEN KAMPEN MET NAWEEËN Zoals genoegzaam bekend is de bankencrisis in 2007 ‘opgelost’ door het probleem te verplaatsen naar de overheid, oftewel de belastingbetalers. Overheden hebben massaal geld gepompt in allerlei vormen van steun aan de financiële sector, via steunprogramma’s, steunfondsen en ook door financiële partijen regelrecht te nationaliseren. Dat kan natuurlijk niet zomaar ongestraft gebeuren. Het gevolg is dan ook dat overheden nu alle
moeite moeten doen om hun financiële situatie op orde te krijgen. Hogere belastingen en tegelijkertijd snijden in de uitgaven, is het devies. Vooral in landen als Spanje, Portugal en natuurlijk Griekenland hebben de eisen die de ECB, de EU en het IMF aan de overheidsfinanciën gesteld hebben geleid tot grote maatschappelijke onrust. Korten op uitkeringen, ambtenaren ontslaan, belastingen verhogen of tenminste strenge maatregelen nemen om belastingontduiking tegen te gaan – daar maak je als lokaal politicus natuurlijk geen vrienden mee. Alle ruimte dus voor populistische politici, die het electoraat voorhouden dat Europa de boosdoener is en dat het tijd wordt om een eigen koers te gaan varen.
ONZE VERWACHTING: GRIEKENLAND BLIJFT De populistische partij Syriza en de nieuwe minister van financiën Varoufakis kunnen tegenstribbelen zoveel als ze willen: Europa houdt voet bij stuk als het gaat om het nakomen door Griekenland van de afspraken en voorwaarden rondom de steun die het land krijgt vanuit Europa. Zelfs de in speltheorie gespecialiseerde Varoufakis staat met de rug
M A R K T V E R WA C H T I N G
tegen de muur: Griekenland heeft feitelijk amper een onderhandelingspositie. Ondanks alle gespierde taal realiseert ook Griekenland zich heel goed dat het verlaten van de eurozone geen realistische optie is. Herinvoering van de drachme zou leiden tot megainflatie en tot het stilvallen van de Griekse economie. Geen enkele buitenlandse ondernemer zal bijvoorbeeld de drachme accepteren als betaalmiddel voor de levering van zaken als machines, medicijnen of diensten. De Griekse economie is simpelweg teveel van het buitenland afhankelijk om een zelfstandige koers te gaan varen.
MAATREGELEN TEGEN RUSLAND Eerlijk gezegd is het afzwakken van economische maatregelen tegen Rusland wat ons betreft de grootste onzekerheid dit jaar. Gedrag van politici voorspellen is nogal moeilijk, en zeker als het gaat om dat van dictators in het nauw. De economische sancties, in combinatie met de gedaalde olieprijs, hebben tot nu toe al geleid tot stagnatie van de Russische economie, een halvering van de waarde van de roebel en een verlammende mega-inflatie. De vraag is nu of dit voldoende druk oplevert om de weg vrij te
maken voor een diplomatieke benadering voor de problemen op de Krim en in de Oekraïne. Zolang het conflict daarmee in beheersbaar vaarwater wordt gehouden zal de invloed ervan op de beurzen beperkt blijven.
CHINA STOOMT DOOR Ook al zal de economische groei in China afzwakken van 7,5% per jaar naar ergens rond de 6,5%, feit blijft dat we hier te maken hebben met de grootste concentratie van economische groei ter wereld. De structuur van de Chinese economie verandert geleidelijk, maar zeker. Was China een decennium geleden nog voornamelijk afhankelijk van export, op dit moment wordt de grootste groei op de binnenlandse thuismarkt gerealiseerd. De stijging van het minimumloon van gemiddeld 15% per jaar heeft geleid tot de ontwikkeling van een markt van 1,2 miljard consumenten. De beurs van Hongkong telt vele Chinese bedrijven die hun productiecapaciteit hebben gevestigd op het vasteland van China. Hier zitten echt nog steeds zeer interessante beleggingskansen tussen. Bedrijven met een hoge groei, sterke marktposities, weinig schuld op de balans, een solide dividendbeleid en een lage waardering, dat zijn de kansen waar een Value-belegger naar zoekt.
Ook in de vastgoedmarkt doen zich nu kansen voor. In Ierland bijvoorbeeld zien we dat het economisch herstel nu ook leidt tot aantrekkende huurprijzen voor commercieel vastgoed. Er zijn speciale beursgenoteerde vehikels waarin beleggingen worden gedaan in ondergewaardeerd Iers vastgoed.
KEEP CALM AND SEEK VALUE! In voorgaand verhaal wordt een aantal van de onzekerheden genoemd die dit jaar van invloed zullen zijn op de beleggingsmarkten. Uiteraard zullen er ook invloeden zijn die niet hadden kunnen worden voorspeld. De boodschap is echter dat het de uitdaging voor de belegger is om, juist te midden van al deze onzekerheden, rustig te blijven en vast te houden aan je beleggingsbeleid. We blijven zelf bedrijven bezoeken, jaarverslagen lezen en analyses maken, op zoek naar aantrekkelijk gewaardeerde beleggingen. Juist in deze tijd is het zaak om selectief te blijven en de mooie kansen eruit te kunnen pikken. Vandaar ons motto voor 2015: keep calm and seek value!
Structurele veranderingen in consumentengedrag hebben grote gevolgen voor de werkgelegenheid. Kijk maar wat er gebeurt in de detailhandel. En de slechte werkgelegenheid in Europa is daarmee een van de grootste belemmeringen voor economische groei.
7
D E E L N E M I N G SV R I J ST E L L I N G
Een BV en op zoek naar een hoger nettorendement?
Neem een 5%-be een houdsterm Vijf procent eigenaar worden van meerdere ondernemingen? Voor vermogenden een zeer mooie kans. Voorwaarden? U heeft een BV en u wilt profiteren van de deelnemingsvrijstelling.
Hoe kan ik, na belasting, een hoger rendement realiseren? Dit is onder beleggers, zeker bij de huidige lage rentestanden, een veel gestelde vraag. Grote beleggers, zoals verzekeraars en family-offices, nemen heel vaak een of meerdere 5%-belangen in kwalitatief goede bedrijven met veelal een hoog dividendrendement. Vanwege de deelnemingsvrijstelling die van toepassing is bij een belang dat groter is dan 5%, behoeven ze dan over de genoten dividenden en de vermogensgroei geen vennootschapsbelasting te betalen. Hierdoor realiseren ze een hoger nettorendement.
OOK VOOR PARTICULIEREN Kunt u als particulier óók
8
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
profiteren van de deelnemingsvrijstelling? Als u een BV heeft die vennootschapsbelastingplichtig is, dan kunt u hier inderdaad ook van profiteren. Zo’n BV kan zijn ontstaan bij verkoop van uw bedrijf of anderszins. Dit vermogen is in de meeste gevallen beklemd c.q. kan niet naar privé zonder dat er afgerekend wordt met de fiscus. Het is dus zaak om met dit vermogen een zo optimaal mogelijk nettorendement te behalen. Het nemen van een 5%-belang kan in dat geval een interessante mogelijkheid voor u zijn. Probleem is echter dat u over wel heel veel vermogen in die BV moet beschikken om een 5%-belang in een kwalitatief goed bedrijf te kunnen kopen. Om een 5%-belang te kopen
van een bedrijf als bijvoorbeeld Beter Bed moet dan al snel zo’n € 23 miljoen op tafel worden gelegd. Bovendien heeft u dan nog slechts één belegging en dus is het specifieke risico, het risico dat het met die belegging mis gaat, wel heel groot. U zou in risicotermen daarom beter af zijn met een breder gespreide beleggingsportefeuille (van 5%-belangen). Al vele jaren eerder heeft Hof Hoorneman dit issue onderkend. Om die reden bieden wij onze klanten al zo’n 20 jaar de mogelijkheid om met een relatief beperkt vermogen te profiteren van het fenomeen ‘deelnemingsvrijstelling’. De bestaande beleggers in onze houdstermaatschappijen hebben allen een 5%-belang genomen binnen de speciaal daarvoor ingerichte houdsterstructuur die bestaat uit 5%-belangen van verschillende omvang. Via deze houdstermaatschappijen beleggen zij gezamenlijk in een breed gespreide portefeuille die op zichzelf ook weer bestaat uit een breed gespreide
DEELNEMINGSVRIJSTELLING
lang in aatschappij portefeuille met meerdere 5%-belangen.
SEARCHING FOR YIELD Vanwege de lage rentestanden is ‘searching for yield’ weer helemaal hot. Bij gebrek aan alternatieven wordt dan logischerwijs al snel gekeken naar aandelen. Vooral aandelen met een relatief hoog dividendrendement zijn dan interessant. Als, met het vermogen uit de BV, het dan ook nog mogelijk is om over dit dividend geen vennootschapsbelasting te betalen en ook de vermogensgroei onbelast blijft, is al snel de interesse gewekt. We merken om die reden een toenemende vraag naar het nemen van een 5%-belang in onze houdsterstructuur. Tot voor kort werd door de gezamenlijke 5%-belanghouders uitsluitend belegd in het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds. Recent zijn de voorwaarden voor de inrichting van de beleggingsportefeuille binnen de houdsterstructuur uitgebreid. Als gevolg daarvan
bestaan de beleggingen nu ook uit een 5%-belang in het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds.
FOCUS OP EUROPA Door deze wijziging van de voorwaarden en de toevoeging van het Europees Deelnemingen Fonds ligt de focus niet meer slechts op Nederland, maar wordt veel nadrukkelijker geprofiteerd van de ontwikkelingen binnen Europa. Het aantal bedrijven waarin onderliggend wordt belegd is hierdoor in aantal fors toegenomen, waardoor er sprake is van een nog bredere risicospreiding.
UNIEK De houdsterstructuur van Hof Hoorneman is een uniek product. Er zijn geen andere banken die dit product al vanaf circa € 150.000 kunnen aanbieden. Wat deze houdsterstructuur verder bijzonder maakt, is natuurlijk de mogelijkheid om te profiteren van deelnemingsvrijstelling in een zeer breed gespreide portefeuille
die is belegd in kwalitatief goede bedrijven met veelal een hoog dividendrendement. De grote beleggers – verzekeraars en family-offices – zouden al snel enkele honderden miljoenen euro’s nodig hebben om zo’n portefeuille met eigen 5%-belangen op te kunnen bouwen. Via de houdsterstructuur van Hof Hoorneman Bankiers kunt u al meedoen vanaf € 150.000.
BENT U GEÏNTERESSEERD? Bespreek deze beleggingsmogelijkheid dan met uw fiscaal adviseur en/of neem contact op met een van de relatiebeheerders van Hof Hoorneman Bankiers. Wij ontvangen u, desgewenst samen met uw adviseur, graag voor een oriënterend gesprek. Overigens treft u ook meer informatie aan op www.hofhoorneman.nl onder ‘andere diensten’, ‘fiscaal vriendelijk beleggen’. Per beleggingsinstelling in de houdstermaatschappijenstructuur is een informatie-memorandum beschikbaar dat als doel heeft de deelnemers en geïnteresseerden in de betreffende houdstermaatschappij te voorzien van relevante informatie ten aanzien van een (potentiële) belegging in deze houdstermaatschappij.
De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. Hof Hoorneman Fund Management NV houdt een vergunning als beheerder van beleggingsinstellingen in de zin van artikel 2:65 onder a Wft en staat als zodanig onder toezicht van de AFM en DNB.
9
WEBSITE
Modern en overzichtelijk visitekaartje
Vernieuwde website voor Hof Hoorneman Bankiers Smartphone, tablet of pc? ‘De nieuwe website van Hof Hoorneman Bankiers past zich aan naar elk device, kent een logische opbouw en is vooral eenvoudig in gebruik’, vertelt Jaco Aardoom, directeur bij Hof Hoorneman Bankiers.
Kort en krachtig. Dat is typerend voor de nieuwe website van Hof Hoorneman Bankiers. Maar niet als het gaat om inzicht in de geactualiseerde rendementsontwikkeling van de beleggingsportefeuilles van de relaties. Want dat onderdeel is recent juist zeer uitgebreid. ‘Onze oude website was dringend aan vervanging toe. En niet in de laatste plaats vanwege onze gewijzigde
10
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
huisstijl’, aldus Aardoom. Het nieuwe beeldmerk paste simpelweg niet bij de oude site. Echter, niet alleen het beeldmerk werd vervangen. De hele website onderging een complete en broodnodige metamorfose.
HET WAAROM VAN DE METAMORFOSE ‘Onze website is ons visitekaartje. Daaruit moet spreken wie we zijn en wat we doen. Niets meer, niets minder’, zegt Aardoom. Daarom is de website zoals hij nu is: toegankelijk, logisch opgebouwd, gemakkelijk navigeerbaar en lekker leesbaar zonder al te grote lappen tekst. ‘De nieuwe site straalt rust uit en nog meer vertrouwen. Hij is meer van deze tijd en toepasbaar op verschillende devices. Onze relaties bezoeken onze site niet alleen meer vanachter hun pc; ze willen elk moment van de dag inzicht in hun portefeuille. En daarvoor gebruiken ze ook
hun smartphone of tablet. Want dat is wat onze nieuwe site ook biedt: een uitgebreid en gedetailleerd inzicht in de actuele rendementsontwikkeling.’
OVERZICHTELIJK EN GEBRUIKSVRIENDELIJK Uitgangspunt bij de totstandkoming van de website is overzichtelijkheid en gebruiksvriendelijkheid. Dit ziet u ook terug in het inzicht in uw eigen beheerportefeuille of Hof Hoorneman Rekening. Voor een actueel inzicht in de ontwikkeling van uw eigen portefeuille logt u als relatie nog steeds via de button “Mijn Hof Hoorneman” in op uw individuele online omgeving. Daar vindt u dan in een vernieuwde omgeving alles wat u als belegger wil weten over uw portefeuille. Inclusief complete en heldere rendementsgrafieken. En het kopen of verkopen van fondsen, dat kan binnen de Hof Hoorneman Rekening nog steeds met een simpele klik.
WEBSITE
NAVIGEREN DOOR DE WEBSITE
MEER INFORMATIE
Navigeren door de website kenmerkt zich door zijn eenvoud. Wie op de nieuwe homepage van links naar rechts door de tabs navigeert, ziet dat we eerst iets over onszelf vertellen, dan over ons specialisme vermogensbeheer, vervolgens over zelf beleggen in onze beleggingsfondsen via de Hof Hoorneman Rekening, daarna nog over onze andere diensten, zoals fiscaal vriendelijk beleggen in een houdstermaatschappij, en tot slot geven we aan hoe geïnteresseerden met ons in contact kunnen komen.’
Elke tab op de website heeft aan de linkerzijde een menu met meer informatie per onderwerp. Zo is op de pagina ‘beleggingsfondsen’ actuele rendementsen koersinformatie van de Hof Hoorneman beleggingsfondsen te vinden. En relevante documentatie, die staat per tab en onderwerp gebundeld en is te downloaden.
WWW.HOFHOORNEMAN.NL
11
HH REKENING
Overzicht, inzicht en mogelijkheid tot beleggen en sparen
Zèlf online beleggen Hof Hoorneman Reken Zelf online beleggen in alle Hof Hoorneman Beleggingsfondsen, zonder transactiekosten kopen en verkopen en daarnaast een marktconforme rente ontvangen. Dát kenmerkt de Hof Hoorneman Rekening. Maar wist u ook dat u met één druk op de knop inzicht heeft in uw rendements- en vermogensontwikkeling?
Beleggen ingewikkeld? Niet met de Hof Hoorneman Rekening. Deze rekening is voor iedereen toegankelijk, overzichtelijk en heel gebruikersvriendelijk, aldus Jaco Aardoom, directeur Hof Hoorneman Bankiers. ‘We hebben er namelijk voor gezorgd dat u als cliënt met deze rekening de ontwikkeling van uw beleggingsportefeuille eenvoudig online kunt volgen, zowel via een gedetailleerd overzicht als grafisch. Ook kunt u duidelijk zien hoe uw vermogen op de Hof Hoorneman Rekening is gespreid over de verschillende beleggingsfondsen en spaargeld.’
12
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
NIEUW: INZICHT IN ONTWIKKELING VERMOGEN Naast het dagelijkse inzicht in de waarde en spreiding van uw beleggingsportefeuille biedt de Hof Hoorneman Rekening sinds kort ook inzicht in de ontwikkeling van uw vermogen. Met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 – het moment waarop de online Hof Hoorneman Rekening is gelanceerd – kunt u zien hoe uw vermogen (in euro’s) zich binnen uw rekening heeft ontwikkeld. Ook worden op maandbasis de stortingen en onttrekkingen getoond die u ten gunste of ten laste van uw rekening heeft gedaan, waarbij tevens het netto uitgekeerde dividend en de rentebetalingen zichtbaar zijn. ‘Inzicht in de ontwikkeling van uw vermogen is belangrijk. Maar minstens zo belangrijk is de ontwikkeling van het rendement van uw beleggingsportefeuille’, vindt Aardoom. ‘Daarom toont de Hof Hoorneman Rekening nu ook inzicht in de maandelijkse rendementen (in procenten) die u binnen uw rekening heeft behaald.’ Aardoom is heel positief over deze toevoeging. Niet onterecht. De vijfjaarsrendementen van de beleggingsfondsen van Hof
Hoorneman Bankiers liegen er namelijk niet om. Op 31 december 2014 lagen deze rendementen gemiddeld op jaarbasis tussen de 4,5% en 14%. Dat blijft niet onopgemerkt in de markt. ‘Steeds meer mensen openen ook om die reden een Hof Hoorneman Rekening. De toestroom van nieuwe cliënten, en daarmee nieuw vermogen, is aanzienlijk. Inmiddels bedraagt het belegd vermogen ruim € 1,7 miljard’, vertelt Aardoom. ‘Veel mensen kiezen voor deze rekening omdat ze zelf willen bepalen in welke, door Hof Hoorneman beheerde, fondsen zij willen beleggen. Op deze wijze kan worden geprofiteerd van onze beleggingsexpertise en de goede rendementen van onze beleggingsfondsen (voor actuele rendementen: zie www.hofhoorneman.nl). Dagelijks heeft u online inzicht in uw beleggingen. Verder wordt u ieder kwartaal geinformeerd over uw beleggingen met de Nieuwsbrief Beleggingsfondsen. Voor het gebruik van de online Hof Hoorneman Rekening worden geen kosten in rekening gebracht. U betaalt bij deze rekening dus geen aan- en verkoopkosten maar ook geen servicefee. Hierin zijn wij een uitzondering in de markt. Cliënten waarderen dat.’
HH REKENING
met de ing ZELF KEUZES MAKEN Wie denkt dat beleggen bij Hof Hoorneman Bankiers alleen maar kan met grote bedragen, heeft het mis. ‘Cliënten kunnen elk gewenst bedrag op hun nieuw geopende Hof Hoorneman Rekening storten en daarmee zelf kiezen welke (combinatie) van Hof Hoorneman beleggingsfondsen het beste bij hen past.’ vertelt Aardoom. ‘En beleggen zij even niet? Dan ontvangen zij een aantrekkelijke rente over het tegoed op de Hof Hoorneman Rekening. Momenteel bedraagt deze rente 1% op jaarbasis.’
De Hof Hoorneman Rekening in het kort • zelf beleggen in alle Hof Hoorneman beleggingsfondsen; • zonder transactiekosten kopen en verkopen; • de ontwikkeling van uw fondsen dagelijks volgen; • ieder kwartaal een marktconforme rente op uw geldtegoed, de rente bedraagt momenteel 1,00% (tot € 500.000); • inzicht in de ontwikkeling van uw vermogen en het rendement.
PORTEFEUILLEOVERZICHT U heeft toegang tot uw eigen rekening en u kunt aan- en verkoopopdrachten geven en overzichten en documenten opvragen.
VERMOGENSONTWIKKELING U kunt zien hoe uw vermogen zich binnen uw Hof Hoorneman Rekening ontwikkelt in euro’s. Ook worden op maandbasis de stortingen en onttrekkingen getoond die u ten gunste of ten laste van uw rekening heeft gedaan. Hierbij zijn ook netto-dividenden en rentebetalingen zichtbaar gemaakt.
RENDEMENTSONTWIKKELING U ziet hoe het rendement zich in procenten heeft ontwikkeld. Zo wordt getoond wat uw maandelijkse rendement was en waar dit, geïndexeerd over de opgevraagde periode, al toe heeft geleid.
13
N I E U W K A N TO O R I N ‘ T GOO I
Kantoor ‘t Gooi vestigt zich in hartje Laren
Het kantoor van Hof Hoorneman Bankiers in ‘t Gooi is verhuisd. Vestigingsdirecteuren Suzy Tan en Mark-Jan Bender hebben op 1 januari 2015 het kantoor in Blaricum verruild voor een centraal gelegen pand in Laren.
14
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
N I E U W K A N TO O R I N ‘ T GOO I
Kantoor ’t Gooi Torenlaan 5 1251 HE Laren Telefoon: 035-5436937 E-mail:
[email protected]
Eigentijds. Ingetogen. Authentiek. Warm. Dát zijn de kenmerken van het nieuwe kantoor van Hof Hoorneman Bankiers in Laren. ‘Bij de inrichting van ons pand hebben we de nieuwe huisstijl van Hof Hoorneman Bankiers als uitgangspunt genomen. Zo zie je veel zwart-witelementen terugkomen in de inrichting’, vertelt Suzy Tan. ‘Daarnaast wilden we een gevoel van thuiskomen creëren. Daarom hebben we bijvoorbeeld voor een open haard gekozen in plaats van radiatoren.’
TUSSEN AMBACHTSLIEDEN Op dit mooie punt in Laren tussen ware ambachtslieden –
een bakker die zijn broden met liefde zelf bakt, de groenteman die zijn appels oppoetst tot ze glimmen, de wildhandel met de heerlijkste patés en de slager die zijn vak na vele jaren nog steeds als geen ander verstaat – voelt Hof Hoorneman Bankiers zich als ambachtelijke vermogensbeheerder als een vis in het water. Met de verhuizing naar Laren is ook de zichtbaarheid van Hof Hoorneman Bankiers in ‘t Gooi toegenomen. ‘In de eerste weken zijn al meerdere mensen bij ons naar binnen gelopen om te vragen wie we zijn en wat we doen. Maar ook relaties komen spontaan binnen om onder het genot van een goede espresso
de laatste stand van zaken door te spreken. Dat bevestigt alleen maar ons gevoel dat we met de verhuizing naar Laren een goede keuze hebben gemaakt!’
Mark-Jan Bender
Suzy Tan
15
NIEUW BIJ HH BANKIERS
Hanno Mak, nieuwe Directeur Relatiebeheer:
‘Onze klanten op nummer Een bankier in hart en nieren. Dat is Hanno Mak. Hij werkte respectievelijk als investment- en corporate banker, maar gaat zich nu begeven op het vlak van private banking. Deze nieuwkomer bij Hof Hoorneman Bankiers is sinds 1 december 2014 Directeur Relatiebeheer.
De functie van Directeur Relatiebeheer is Hanno Mak op zijn lijf geschreven. ‘Ik ben echt een klantenmens. Ik steek graag energie in klanten met als doel hen te begrijpen, te helpen waar nodig en te voelen waar ze behoefte aan hebben. Uitgangspunten waar Hof Hoorneman Bankiers ook voor staat. Dit, in combinatie met het feit dat Hof Hoorneman een kleine partij met ijzersterke producten en uitstekende rendementen is, zorgde ervoor dat ik direct “ja” zei op hun verzoek om als Directeur Relatiebeheer aan de slag te gaan’, vertelt Mak. Mak zet nu voor het eerst
16
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
stappen op het gebied van private banking. Maar hij heeft al een lange ‘bankhistorie’ achter zich. Zijn interesse in bankieren startte al op jonge leeftijd. Wijlen zijn opa en zijn vader hadden hun sporen verdiend op het gebied van investment banking en Mak toonde al van kinds af aan een bovengemiddelde interesse in hun werk – ‘mijn eerste spreekbeurt ging over mijn crossfiets, mijn tweede over geld’. Dus na een studie Economie aan de Erasmus Universiteit maakte Mak zijn entree op de arbeidsmarkt bij Rabo Securities in Amsterdam,
waar hij als jongste bediende actief werd op het gebied van de Equity Capital Markets (uitgifte van nieuwe aandelen). Eenzelfde functie vervulde hij vervolgens een aantal jaren later met veel plezier bij ING. Dat plezier nam af in de loop van 2009. Hanno vertelt: ‘De val van Lehman Brothers en daarmee de ineenstorting van het systeem had al snel gevolgen voor mijn werk. Ik merkte dat het een stuk lastiger was om goede resultaten te blijven behalen. Dat was voor mij een mooi moment om na tien jaar eens verder te gaan kijken.’
AL HET MAKKELIJKE IS AL GEDAAN Heel veel verder hoefde Mak niet te kijken. ‘Ik merkte dat de banken steeds moeilijker deden met het verstrekken van financiering’. Een gesprek met zijn vader over ‘wat hij zou doen als hij een grote zak met geld zou hebben’ zette hem op het juiste spoor. ‘In de vurige wens mijn klanten te bedienen, bedacht ik een manier om, als ik het geld
N I E U W B I J H H BA N K I E R S
staan één’ bijeen zou krijgen, onderhandse leningen uit te geven aan (MKB-)ondernemingen om hen door de economische crisis heen te loodsen. Toen ik dit uitsprak tegenover mijn vader zag hij hier wel een uitdaging in. Vervolgens hebben we dit plan samen verder handen en voeten gegeven: het Dutch Credit Fund was geboren. Enkel de bijbehorende financiering nog. We hadden 150 miljoen euro nodig om te starten!’ Mak ging als ondernemer te werk, hij strikte het grootste pensioenfonds van Nederland om op te treden als ‘cornerstone investor’, werkte ruim een jaar lang aan het initiatief totdat het op politiek niveau stokte. ‘De pensioenfondsen wilden wel, maar vonden dat het ministerie van Economische Zaken (EZ) de eerste stap moest zetten. Omgekeerd vond EZ dat juist de markt, in casu de pensioenfondsen, in eerste instantie aan zet was. Het was een zogeheten kip-en-ei-verhaal. Het leek wel of ik te vroeg was met mijn plan.’ Hoe groot de gevolgen van de val van Lehman
Brothers voor de Nederlandse economie zouden zijn, was nog lang niet bij iedereen helder. Daarom heb ik het Dutch Credit Fund-initiatief in de ijskast gezet.’
OPBOUWEN Ook al had Mak zijn plan niet tot uitvoering kunnen brengen, het ondernemen beviel hem wel. Toen BNP Paribas hem vroeg om hen te helpen bij het opzetten van een nieuw kantoor in Rotterdam hoefde hij dan ook niet lang na te denken. ‘Bij deze werkgever kwam veel samen. Ik mocht niet alleen ondernemen, maar kon ook relaties beheren en uitbouwen.’ Al snel lukte het Mak om van Rotterdam een succesvolle vestiging te maken. Maar na twee jaar begon het bloed te kruipen waar het niet gaan kon. ‘De tweede kredietcrisis diende zich aan, waardoor ik het een mooi moment vond om mijn plan om ondernemingen onderhands te financieren weer uit de ijskast te halen.’ En dus ging Mak weer de boer op. In een jaar
tijd werden er diverse stappen gezet. Zo omarmde onder meer de Commissie-Hoek, die de mogelijkheden onderzocht om meer geld vrij te maken voor de financiering van het Nederlandse Midden- en Kleinbedrijf, het Dutch Credit Fund van Mak. Ondanks al het goede wat eruit voort is gekomen, kwam het uiteindelijk niet van de grond. Waar in 2009 de politiek roet in het eten gooide, was het nu een grootbank die Maks idee om vijf voor twaalf wegkaapte. ‘Volgens een staatsbank was onderhandse kredietverlening geen aangelegenheid voor een privaat initiatief; het hoort thuis bij een bank.’ Voor de tweede keer ging het niet door om redenen die niets met het initiatief te maken hadden. ‘Ik ben een enorme doorzetter, maar de lijn tussen doorzetter zijn en Don Quichot worden, is dun, dus heb ik uiteindelijk besloten mijn vizier weer op een functie bij een bedrijf in de financiële wereld te richten. En ik ben blij dat Hof Hoorneman mij die kans gegeven heeft’, vertelt Mak.
Naam: Hanno Mak Leeftijd: 39 jaar Gezin: Getrouwd met Wietske, twee dochters Kiki (5) en Puck (2) Woonplaats: Den Haag Vorige functie: Bankier Interesses: Golf, skiën, zeilen en koken voor/met familie en vrienden
17
K L A N T A A N H E T W OO R D
Goudsmid Iris Camp maakt op ambachtelijke wijze gouden en zilveren sieraden
‘Ondernemen is als beleggen’
Eén passie heeft ze altijd al gehad. Sinds anderhalf jaar runt de Haagse ondernemer Iris Camp (27) haar eigen sieradenatelier. Een plek waar het goud en zilver nog zelf wordt gelegeerd en uiteindelijk verwerkt tot een sieraad. Dit vaak in combinatie met kleurstenen of diamant.
18
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
K L A N T A A N H E T WOO R D
Goudsmid. Geen alledaags beroep. Maar voor Iris Camp ging een droom in vervulling toen zij eind 2013 samen met haar compagnon Angela Wismeyer (37) de deuren van haar eigen atelier opende voor het publiek. ‘Het was best wel spannend. Alle zekerheid die een baan in loondienst biedt, gooiden we overboord. Om een droom na te jagen.’ Camp, die zelf klant is bij Hof Hoorneman Bankiers, trekt de parallel met beleggen. ‘Werken in loondienst is als sparen, ondernemen is als beleggen. Je accepteert een bepaald risico, met als doel een hoger rendement te behalen. Of, zoals in mijn geval, meer voldoening te halen uit mijn professie. Het hebben van een eigen winkel.’
was. ‘Ik vroeg Angela of ze met mij de stap wilde wagen en toen ze ja zei, ging het ineens allemaal heel snel. Eigenlijk zijn we gewoon begonnen. En nu maken en verkopen we alweer anderhalf jaar unieke, exclusieve sieraden. Sieraden met een eigentijdse stijl, zowel voor dames als voor heren. In elke prijsklasse.’ Camp&Wismeyer hebben voor ieder wat wils. Maar vaststaat dat elk sieraad met evenveel liefde en passie voor het ambacht wordt gemaakt. ‘Met behulp van een microscoop zet ik tot op de millimeter nauwkeurig een diamant of (kleur)stenen in sieraden. Dáár gaat mijn hart sneller van kloppen. Bezig zijn met mijn passie en onze cliënten laten zien hoe wij hun unieke sieraad maken.’
LOT UIT LOTERIJ Sieradenatelier Camp& Wismeyer is gevestigd op de Denneweg in Den Haag. ‘We zitten op een A-locatie in een heel gezellige buurt met een mêlee van ondernemers. De Denneweg is een prestigieuze straat met van oudsher veel antiquairs, dé plek in Den Haag waar ons atelier thuishoort. Dat dit pand leegstond, was echt een lot uit een loterij.’ Camp had op dat moment een klein atelier aan huis en was parttime in dienst bij een juwelier, dezelfde als waar ook Wismeyer fulltime in dienst
EMOTIONELE WAARDE VEREEUWIGEN Camp&Wismeyer heeft een eigen collectie in de winkel, maar het gros van haar clientèle is op zoek naar een sieraad op maat. Het atelier van Camp herbergt een open werkplaats waar cliënten terecht kunnen voor een uniek stuk uit de eigen collectie. Cliënten kunnen er met eigen ogen aanschouwen hoe de dames op ambachtelijke wijze te werk gaan. Van het geheel renoveren van een antiek sieraad, en het hergebruiken van de stenen
tot aan het omsmelten of het legeren van sieraden naar de gewenste kleur en gehalte. Een sieraad kan geheel naar wens worden aangepast. Zodanig dat de emotionele waarde ervan en de herinnering blijft bestaan. Hier wordt de cliënt naar gelieve in betrokken.
OVEREENKOMSTEN MET BELEGGEN Het opbouwen van haar clientèle verloopt naar behoren. Camp: ‘Wij zijn heel tevreden over de eerste anderhalf jaar die we nu achter de rug hebben. We merken dat onze ideeën en onze wijze van werken worden gewaardeerd door cliënten. Natuurlijk heb je in het opstartjaar hoge investeringen. Die heb je niet na één jaar allemaal terugverdiend. Dat gaat over een langere termijn. Het is net als met beleggen. Daarbij moet je ook uitgaan van een langere termijn. Eigenlijk zijn er nog veel meer overeenkomsten met Hof Hoorneman Bankiers. Zo proberen ook wij waarde toe te voegen voor onze cliënten. Dat doen we onder meer met een persoonlijke aanpak. We zijn toegankelijk, goed benaderbaar en proberen onze cliënten zo goed mogelijk te informeren. Heel klantvriendelijk. Doen we dat niet, dan kan iets uitlopen op een teleurstelling en dat is niet de bedoeling.’
Iris Camp (links) met haar compagnon Angela Wismeyer.
‘Net als Hof Hoorneman Bankiers proberen wij ook waarde toe te voegen voor onze cliënten. Dat doen we onder meer met een persoonlijke aanpak. We zijn toegankelijk, goed benaderbaar en proberen onze cliënten zo goed mogelijk te informeren.’
19
C O N T I N U Ï T E I T FA M I L I E B E D R I J V E N
Het Familiestatuut:
Een solide basis voor de continuït van het familieb Voor familiebedrijven zijn communicatie en transparantie onmisbare elementen voor het succes en de continuïteit van zo’n bedrijf. Om te voorkomen dat het hierop spaak loopt, is het volgens Ed van de Vijver, werkzaam bij BDO Adviesgroep Familiebedrijven, verstandig om zaken vast te leggen in een zogeheten Familiestatuut.
Zo’n 25 jaar geleden hadden slechts enkelen van ons internet. Tot die tijd waren we met z’n allen verstoken van informatie. We moesten ons behelpen met encyclopedieën, waar meestal net niet in stond wat je zocht. Kunt u zich nog voorstellen hoe het was zonder Google, LinkedIn of YouTube? Zo ongeveer gelijk met de opkomst van het internet, dat een nieuw informatietijdperk inluidde, drong in Europa het besef door dat familiebedrijven anders waren dan niet-familiebedrijven. Helaas werd dat in het begin vaak negatief geïnterpreteerd
20
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
en werden familiebedrijven vaak geassocieerd met een stoffig imago en kleine papa- en mama-bedrijven. Natuurlijk was dit voor een deel ook waar, maar de echte insiders waren doordrongen van het feit dat familiebedrijven de hoeksteen van de economie vormden.
COMMUNICATIE Of het nu toeval is of niet, maar internet en familiebedrijven hebben één ding gemeen: communicatie. Internet voorziet daarin als bron, maar op de langere termijn heeft het ons ook bewust gemaakt van het
belang ervan. Voor familiebedrijven werd steeds duidelijker dat communicatie en transparantie onmisbare elementen zijn voor het succes en de continuïteit. De invloed van internet heeft zeker bijgedragen aan de toenemende behoefte aan openheid en transparantie binnen familiebedrijven. Daarnaast bleek uit onderzoek en – niet in de laatste plaats – uit de op internet beschikbare informatie over best practices, dat het op elkaar afstemmen van familie- en bedrijfsbelangen een belangrijke succesfactor van familiebedrijven is. Vanuit het besef dat de familie de basis vormt voor het bestaan van het bedrijf op de lange termijn, gingen steeds meer bedrijfsfamilies over tot het maken van afspraken met elkaar over hoe zij in de toekomst met het bedrijf wilden omgaan. In het begin waren het vooral de grote familiebedrijven, maar later volgden ook de middelgrote en zelfs kleinere ondernemingen hun voorbeeld. Daarmee was het Familiestatuut geboren. Overigens worden ook andere
C O N T I N U Ï T E I T FA M I L I E B E D R I J V E N
eit edrijf benamingen gehanteerd, zoals Familiehandvest, -protocol, -reglement of dergelijke. Goed bekeken is de naam ook niet belangrijk. Overigens moet ook de waarde van het document zelf niet worden overschat. Natuurlijk, het is een belangrijke vastlegging van met elkaar gemaakte afspraken dat als naslagwerk kan dienen en dat bijdraagt aan duidelijkheid voor alle stakeholders. Maar het proces van de totstandkoming van dit document is vele malen belangrijker en wordt helaas vaak onderschat.
HARMONIE Om de werkelijke waarde van een Familiestatuut te doorgronden is het belangrijk om hier even bij stil te staan. Eén van de belangrijkste voorwaarden voor de continuïteit van familiebedrijven is de harmonie binnen de familie. Omgekeerd heeft de mate van succes van het bedrijf ook invloed op deze harmonie. Conflicten binnen de familie vormen dus een bedreiging voor de continuïteit van het bedrijf en zijn misschien
wel vaker oorzaak van faillissementen dan economische omstandigheden. Omdat onbegrip de belangrijkste oorzaak is van conflicten, is het creëren van wederzijds begrip binnen bedrijfsfamilies de beste manier om de continuïteit van het bedrijf te borgen. Er is maar één manier waarop wederzijds begrip tussen mensen tot stand komt: communicatie. Praten met en vooral ook luisteren naar elkaar. Niet alleen over elkaars standpunten, maar begrip zit vooral in het kennen van elkaars onderliggende motieven. Dit vraagt om diepgaande gesprekken met aandacht en respect voor elkaar, waarbij men eventuele tegenstellingen blootlegt en in alle openheid met elkaar ter discussie stelt. Uitgangspunt daarbij is dat je beter op voorhand met elkaar een pittige discussie kunt hebben over wezenlijke aangelegenheden in een gecontroleerd en gestructureerd proces, dan op het moment dat door onvoorziene omstandigheden in de praktijk blijkt dat er tegenstellingen bestaan. Denk
bijvoorbeeld aan de vraag hoe er moet worden omgegaan met partners in het bedrijf als het onverhoopt tot een echtscheiding komt. Mijn ervaring is dat daar in een familiebijeenkomst in het kader van het Familiestatuut, ook in het bijzijn van partners, goed over gesproken kan worden en met elkaar relatief makkelijk afspraken worden gemaakt over de in dergelijke situaties te volgen procedures. Als je hier pas afspraken over probeert te maken als het zover is, overheersen de emoties vaak de ratio en zijn oplossingen veelal ver te zoeken. Bedenk daarbij ook dat conflicten binnen de familie nooit beperkt blijven tot twee individuen. Door loyaliteit is vaak sprake van coalitievorming.
Ed van de Vijver, BDO Adviesgroep Familiebedrijven
STRUCTUUR Het Familiestatuut voorziet in de structuur en een gecontroleerd proces, waarbinnen in een veilige setting open gesproken kan worden over thema’s die belangrijk zijn voor de relatie tussen familie en bedrijf. De structuur zit in de opbouw en samenhang
21
C O N T I N U Ï T E I T FA M I L I E B E D R I J V E N
van de inhoud en van het proces. Inhoudelijk gaat het om de thema’s die in het kader links op deze pagina te vinden zijn.
Doelstellingen • Van het Familiestatuut • Van de familie • Van het bedrijf
Familieleden en partners in het bedrijf • Werken in het bedrijf • Rentmeesterschap • Gedragsregels • Informatie
Leiding en opvolging • Directie • Governance • Opvolging
Eigendom en zeggenschap • Eigendomsstrategie • Eigenaarsstrategie • Overdracht en vererving • Zeggenschap • Dividend
Governance • Raad van Commissarissen • Raad van Advies
Familie(be)raad Communicatie Onderhoud Familiestatuut
22
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
Uiteraard is er sprake van maatwerk en dienen deze thema’s toegespitst te worden op de desbetreffende situatie, waarbij zowel bedrijfs- als de familieomstandigheden in ogenschouw worden genomen. Het hoeft ook allemaal niet in één keer. Sommige families nemen voor een dergelijk proces ruim de tijd en pakken het gefaseerd aan. In ieder geval moet bij een dergelijk proces zeker worden gedacht aan meerdere familiebijeenkomsten in een periode van minimaal vier tot zes maanden. Een kortere periode is weliswaar praktisch mogelijk, maar gaat ten koste van de diepgang en daarmee van de doelstelling. Het is overigens een doorlopend proces, want omstandigheden wijzigen met de tijd. Het succes van een dergelijk proces is, afgezien van de inhoud, ook afhankelijk van het bepalen van de kring van betrokkenen. Wie nemen er aan de gesprekken deel? In de praktijk blijkt de eventuele betrokkenheid van de partners van familieleden vaak een heet hangijzer. Waar veel bedrijfsfamilies huiverig zijn over deelname van ‘de koude kant’, zijn er ook families die de partners als ‘de frisse wind’ zien en ze
graag bij de gesprekken aan laten schuiven. Het buitensluiten van partners van familieleden is overigens sterk af te raden. Afgezien van het feit dat zij het thuisfront vormen voor in het bedrijf werkzame familieleden/aandeelhouders, zijn zij ook de mede-opvoeders van de volgende generatie. Omdat sommige thema’s gevoelige elementen kunnen bevatten en omdat in familieverband meestal sprake is van conflictvermijdend gedrag, verdient het aanbeveling om dit proces in handen te geven van een objectieve ervaren buitenstaander.
OP NAAR EEN ZEKERE TOEKOMST Het Familiestatuut is bij uitstek geschikt om bijvoorbeeld de eigenaarsstrategie in uit te werken. Doelend op de manier waarop de familie – ook over de generaties heen – met haar vermogen het bedrijf wil financieren en welke revenuen zij daarvan verwacht. De huidige generatie heeft hierover meestal wel een visie, maar in hoeverre is de volgende generatie daarvan op de hoogte? Ook vraagstukken over ‘groeien of snoeien’ en de taakverdeling kunnen in de eigendomsstrategie worden geregeld. In samenhang met heldere doelstellingen en andere belangrijke thema’s legt u samen met uw familie een solide basis voor een zekere toekomst.
F U N D U P DAT E
Mooie tijden De afgelopen maanden waren mooie tijden voor beurzen wereldwijd. Er waren verschillende ontwikkelingen die een positief effect hadden op de beurzen. Allereerst de aankondiging van kwantitatieve verruiming in de eurozone. Mario Draghi heeft na lang wikken en wegen besloten om Europese staatsobligaties op te gaan kopen. De ECB heeft lang aangegeven dat de lage inflatie in Europa een probleem is, maar had tot januari geen onconventionele maatregelen genomen. Hier kwam verandering in en Draghi kondigde aan dat er 60 miljard euro per maand aangewend zal worden om Europese staatsobligaties op te kopen. Europese aandelenmarkten reageerden hier uitbundig op. De rente daalde verder, waardoor risicovollere effecten als aandelen en beursgenoteerd vastgoed aantrekkelijker werden en in waarde stegen. Een tweede positieve ontwikkeling in Europa was de voorlopige overeenkomst tussen de Griekse regering en de EU. De Griekse regering heeft een aantal maatregelen toegezegd en in ruil hiervoor krijgt het de volgende tranche aan steungeld. Hiermee is een Grexit voorlopig afgewend. Minstens
net zo belangrijk: deze deal is ook goed voor Griekenland. Syriza heeft namelijk afgedwongen dat het flexibiliteit heeft inzake de hoogte van haar primair begrotingsoverschot. Dit is een van de belangrijkste factoren in het herstel van de Griekse economie. Wij blijven bij ons eerder ingenomen standpunt dat Griekenland in de eurozone blijft en verwachten hier dus geen grote verrassingen. In de VS werd het nieuws ook steeds beter. De arbeidsmarkt begint nu echt aan te trekken. Hoewel het werkloosheidspercentage al maanden daalde, lijkt het er nu op dat ook de participatiegraad van de arbeidsmarkt weer stijgt. Dit zal leiden tot concurrentie en loonstijgingen. Een goede illustratie hiervan is de loonstijging die Walmart onlangs doorvoerde. Beleggers zien aantrekkelijke groeivooruitzichten in de VS en hebben getracht hiervan te profiteren. Wij denken dat een bloeiende Amerikaanse economie ook positieve effecten kan hebben op de Europese en Chinese economie. In China zien wij nog steeds een aantal aantrekkelijke ontwikkelingen. Hoewel er steeds meer gesproken wordt over slechte leningen en afzwakkende
groei, is er volop sprake van groei van de middenklasse. In de afgelopen maanden zijn de winsten van de bedrijven in de portefeuilles gestegen, maar de koersen gelijk gebleven. Hierdoor zijn de aandelen dus nog aantrekkelijker geprijsd geworden. Wij zien hier voldoende mogelijkheden. Wij zijn tevreden met de invulling van de portefeuilles en verwachten dat de beleggingsfondsen van Hof Hoorneman over de lange termijn wederom een mooi rendement neer zullen zetten. Omdat het jaar 2015 nog maar een paar maanden oud is en wij in diverse andere documenten al uitbreid zijn ingegaan op de ontwikkelingen bij de diverse fondsen, treft u in deze Kijk op Vermogen per beleggingsfonds een uitgewerkt beleggingsvoorbeeld aan in plaats van een algemene omschrijving van de gang van zaken gedurende de afgelopen periode. Actuele informatie en de essentiële beleggersinformatie vindt u op www.hofhoorneman.nl.
23
180 160 140 120
F U N D U P DAT E
100
HH Value Fund
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
80
Value Fund (3-jaars)
HH Value Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 4,8% behaald.
180
BELEGGINGSCASE: TSB BANKING GROUP
150
160 140 130 120 110 100 90
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
Het afgelopen jaar heeft Lloyds Banking Group de helft van haar belang in TSB naar de beurs gebracht. TSB is de retailbank van Lloyds in het Verenigd Koninkrijk en wordt door Lloyds afgestoten in het kader van het met de EU overeengekomen herstructureringsprogramma vanwege de verkregen staatssteun. TSB wil de komende jaren inzetten op groei van het leningenboek en verwacht daarbij hogere rentemarges te genereren. Verder kan TSB nog aanzienlijke kostenreducties
doorvoeren door een efficiëntere inzet van het kantorennetwerk en door schaalvergroting. Waar verder bijna alle Engelse banken problemen hebben met affaires uit het verleden, waaronder de Engelse woekerpolisaffaire (‘PPI’), is TSB een ‘schone’ bank aangezien Lloyds zich garant stelt voor eventuele problemen uit het verleden. De vooruitzichten voor TSB zijn goed, terwijl de waardering lager is dan van de grote Engelse banken. Verdere groei van het leningenboek, een hogere winstmarge en het op termijn gaan uitkeren van
170
een dividend zouden tot een herwaardering van het aandeel 125 moeten kunnen leiden. 120 140 115 130 110
Obligatie Fonds (3-jaars) emerging
(3-jaars)
OF
120 105
IBOXX liquid corporate
100 110 95 100
m rt -1 2 m m 2 e ei i -1 -1 ju 2 jul 2 l-1 1 se 2 se 2 pp1 no 12 no 2 vv1 1 ja 2 jan 2 n13 m -13 m rt rt -1 m 13 me 3 ei i-1 -1 ju 3 jul 3 l-1 1 se 3 se 3 pp1 no 13 no 3 v v13 j -13 ja an n-1 1 m 4 mr 4 rt t -1 m 14 me 4 ei i-1 -1 ju 4 jul 4 l-1 1 se 4 se 4 pp1 no 14 no 4 vv1 1 ja 4 jan 4 n1 1 m 5 mr 5 rt t -1 15 5
EMF MSCI EM
rt
m
HH Income Fund
-1
90
China Value Fund
120
130 95 120 90 110
Iboxx High Yield
ok t-1 1 m 2 no 3 ei v -1 -1 ju 2 de 3 lc1 se 2 j 13 an pno 12 f 14 eb v1 ja 2 m 14 nrt 13 -1 m ap 4 rt -1 r -1 m 3 ei m 4 -1 ei -1 3 ju 4 l13 jun -1 se pju 4 lno 13 14 va 13 ug ja 1 n1 s 4 m 4 eprt 1 ok 4 m 14 tei -1 n 14 ju 4 ovl14 1 se 4 dec -1 p4 no 14 jan -1 v5 1 ja 4 feb n-1 1 m 5 mr 5 rt t-1 15 5
100
IF
rt
90
Real Estate Value Fund (3 jaar)
herstructurering plaats van de rendement op deze lening European Valuebijna Fund onderdelen die tot de kern van bedraagt 8%.(3-jaars) 170 het bedrijf behoren. De 11% 160 180 Coop 170 Group 2025 is uitgegeven 150 160 de kapitaalinjectie mogeom 140 150 te maken. Hoewel de Coop lijk 130 140 Group nog wel enkele jaren 120 130 nodig zal hebben om op het 110 120 gewenste operationele niveau te 100 110 komen, is de balans voldoende 90 100 solide om aan alle verplich90 tingen te kunnen voldoen. Het
m
De Coop Group is een grote gediversifieerde Britse onderlinge die, naast de supermarkten, actief is op het gebied van verzekeringen, uitvaarten en rechtsbijstand. Daarnaast is de Coop Group grootaandeelhouder van de Coop Bank die actief is op het terrein van sparen, private leningen, hypotheken, financieel advies en creditcards. In 2009 heeft de Coop Bank Britannia, een andere Britse onderlinge, overgenomen. Brittannia bezit - naar achteraf bleek - een slecht leningenboek. Deze aankoop zorgt voor
een aanzienlijk slechtere balans en een kapitaaltekort en brengt daarbij niet alleen de Coop Bank, maar uiteindelijk ook de Coop Group in de problemen. Om de balans te verstevigen, bracht Coop Bank een bod uit op de uitstaande leningen dat aanzienlijk onder pari lag. Daarnaast beloofde de Coop Group de Coop Bank te blijven steunen, wat zich onder meer vertaalt in een (min of meer gedwongen) kapitaalinjectie in de bank. Om de ondersteuning van de bank mogelijk te maken ondergaat ook de Coop Group een aanzienlijke reorganisatie. Een aantal onderdelen wordt verkocht, het bestuur wordt hervormd en er vindt een
160 105 150 100 140
m
BELEGGINGSCASE: 11% CO-OPERATIVE GROUP 2025
170 110
m rt rt-1 1 m m 2e 2 ei -1 i-1 ju 2 jul 2 l1 -1 se 2se 2 p- p1 no 12no 2 v- v-1 1 ja 2jan 2 n1 -1 m 3mr 3 rt - t-1 m 13me 3 ei -1 i-1 ju 3 jul 3 l1 -1 se 3se 3 p- p1 no 13no 3 v- v-1 13j 3 ja a n- n1 1 m 4mr 4 rt -1 t-1 m 4me 4 ei -1 i-1 ju 4 jul 4 l1 -1 se 4se 4 p- p1 no 14no 4 v- v-1 1 ja 4jan 4 n1 -1 m 5mr 5 rt -1 t-1 5 5
HH Income Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 2,2% behaald.
income
115 180
24
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
Phoenix Fund (3-jaars) 240
Iboxx High Yield
140 100 130 90
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
120
IF
110
Iboxx High Yield
F U N D U P DAT E
100
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
90
HH European Value Fund
European Value Fund (3-jaars)
180 170 160
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n13 m rt m 13 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
130 90 120 110 100
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n13 m rt m 13 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
90
Phoenix Fund (3-jaars)
240
streven naar omzetgroei op Phoenixzijn Fund groepsniveau de (3-jaars) marges ook aantrekkelijker. In beide gevallen zien wij dit potentieel onvoldoende terug in de waardering. De balansen zijn in orde en in beide gevallen is het dividendrendement van >6% zeer aantrekkelijk.
2 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 p1 no 4 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
m
rt
-1
2 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n14 m rt m 14 ei -1 ju 4 l1 se 4 p1 no 4 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
220 levert additionele services over 200 bestaande distributienethet 180 werk. Zij proberen bijvoorbeeld 240 160bezetting van hun distributiede 220 140 netwerk te vergroten door naast 200 120 kranten en tijdschriften op de al 180 100 bestaande distributiepunten ook 160 80 afhaalpunten voor pakketten 140 van 120 derden te openen. Hiervoor is een contract met Amazon UK 100 80 afgesloten.
m
Voor zowel John Menzies 180 Connect Group geldt dat als 170 de groei van de ‘nieuwe met 160 activiteiten’ de totale mix aan 150 bedrijfsactiviteiten aantrek180 140 kelijker wordt. Naast het 170 130 m
Om te groeien richten beide partijen zich op nieuwe eindmarkten, maar ze doen dit op hun eigen manier. Zo is John Menzies al jaren actief als dienstverlener binnen de luchtvaartindustrie. Denk aan het afhandelen van het gehele proces van inchecken tot bagageafhandeling met een sterke focus op prijsvechters. Ondanks dat deze markt zeer competitief is, zijn de vooruitzichten van John Menzies voor de lange termijn goed. Connect Group
150 110 140 100
-1
Recent zijn de Engelse midcap-aandelen Connect Group en John Menzies aan de portefeuille toegevoegd en beide spelen in op een gemeenschappelijk thema; diversificatie naar groei. Zowel Connect Group als John Menzies halen de meerderheid van hun omzet uit het tijdkritisch distribueren van kranten en tijdschriften naar retailverkooppunten. Met andere woorden: de krant van vandaag mag niet overmorgen worden bezorgd. Mede door de digitalisering is dit een krimpende markt, waarbij de omzet dus een dalende trend laat zien. Omdat beide ondernemingen opgeteld ruim 80% van de Engelse markt in handen hebben en beide actief zijn in hun eigen specifieke regio’s, vindt er geen onnodig zware
concurrentie plaats. Van grote concurrentie is geen sprake, mede vanwege de lage marges van ± 2%. De contracten met de uitgeverijen lopen lang, wat maakt dat er goed gestuurd kan worden op kosten. Dit betekent dat, ondanks een dalende omzet, de winst voor beide ondernemingen relatief stabiel blijft.
rt
BELEGGINGSCASES: CONNECT GROUP EN JOHN MENZIES
European Value Fund (3-jaars)
170 130 160 120
m
HH European Value Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 9,6% behaald.
150 180 140
Value Fund (3-jaars)
Value Fund (3-jaars)
160 120 150 110 140 100 130 90 120
m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
HH Obligatie Fonds m
rt
110 100
m
rt -
m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
90
Obligatie Fonds (3-jaars) OF IBOXX liquid corporate
OF
rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
115 125 110 120 105 115 100 110 95 105
m
100
IBOXX liquid corporate
95
m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n13 m rt m 13 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
Heineken is een van de grootste bierbrouwers in de wereld. De onderneming is via de holding nog altijd in handen van de gelijknamige familie. Heineken laat door de jaren heen goede en robuuste resultaten zien. De balans is solide en de uitstaande schuld, waaronder
deze lening, is dan ook ruim gedekt door de waarde van de onderneming. De lening heeft een beperkt rendement, maar heeft als groot voordeel dat het een erg liquide lening is die goed te verhandelen valt, ook in tijden waarin er minder liquiditeit in de markt is.
120
rt
BELEGGINGSCASE: 2,125% HEINEKEN 4-8-2020
125
m
HH Obligatie Fonds heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 1,2% behaald.
Obligatie Fonds (3-jaars)
China Value Fund
120 115 110 120 105 115 100
China Value Fund 25
140 130 120 110
F U N D U P DAT E
100 90
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n13 m rt m 13 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
HH Phoenix Fund HH Phoenix Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 4,9% behaald.
Phoenix Fund (3-jaars)
240 220 200
Magyar Telecom (HTC, Matel Holdings, voorheen Invitel) is de nummer twee telecommunicatieoperator in Hongarije. Ze bedienen zowel de zakelijke als de particuliere markt in de regio’s waar ze voorheen als monopolist actief waren. Het bedrijf heeft al een tijd te maken met krimpende resultaten bij Spraak die nog (net) niet voldoende worden opgevangen door de (sterke) groei in Data. Daarbij kwam het probleem dat de lening die in euro’s uitgegeven was een
steeds zwaardere last begon te worden, aangezien de inkomsten noteren in de zwakker geworden Hongaarse Forint. Dat heeft uiteindelijk geleid tot een financiële herstructurering in december 2013. De herstructurering leidde tot een reductie van de uitstaande obligatie van EUR 330 miljoen tot EUR 150 miljoen. In ruil voor deze afschrijving verkregen de schuldeisers 49% van de uitstaande aandelen. De resterende lening levert rond de 9% per jaar op. Deze pas geherstructureerde lening lijkt goed gedekt door de waarde
180 160 140 120 100 80
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
BELEGGINGSCASE: MAGYAR TELECOM
van de business waardoor het risico op terugbetaling, buiten een 180 valutacrisis, klein lijkt. Het 170 rendement zit hem in de extra 160 aandelen waarbij de kans op 150 vroege exit niet ondenkbaar een 140 is, aangezien de 51%-aandeel130 houder aangegeven heeft het 120 bedrijf te willen verkopen. Dat 110
lijkt niet onhaalbaar gezien de Value Fund consolidatieslag die(3-jaars) momenteel gaande is in de Europese telecommunicatiemarkt.
100
m
m
rt
-1
2 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 p1 no 4 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
90
HH Emerging Markets Fund
Obligatie Fonds (3-jaars)
125
130 110 OF
120 105
IBOXX liquid corporate
100 110 95 100
m
rt
m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 p1 no 4 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
EMF MSCI EM
m
m
rt
-1
2 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
90
China Value Fund zou een aanzienlijke upside in incomebetekenen, maar het aandeel zelfs zonder deze trigger blijft de casus aantrekkelijk.
IF Iboxx High Yield
-1 3
no v1 de 3 c1 ja 3 n1 fe 4 b1 m 4 rt -1 ap 4 r1 m 4 ei -1 ju 4 n1 ju 4 l1 au 4 g1 se 4 p1 ok 4 t1 no 4 v1 de 4 c1 ja 4 n1 fe 5 b1 m 5 rt -1 5
door de verwachte groei in de 120 handel met de VS. Het andere 115 gedeelte van Ocean Wilsons is 180 110vinden in een beleggingste 170 160 portefeuille. De optelsom van 105 150 beleggingsportefeuille en deze 100 140 Wilson Sons is veel hoger dan 130 de95marktwaarde van Ocean 120 Wilsons. Dit maakt de beleg90 110 ging een langetermijnpositie in 100 de90portefeuille. Een mogelijke afwikkeling van deze structuur
m
Ocean Wilsons is een holding die bestaat uit twee componenten. Het leeuwendeel van de holding bestaat uit een belang in Wilson Sons. Deze Braziliaanse sleepvaartonderneming is een van de grotere spelers in deze markt. Ook heeft het bedrijf een rederij en een drietal havens. Bij een van deze havens is de groep ten tijde van dit schrijven bezig met het ontwikkelen van een extra terminal. Dit zou de resultaten verder moeten kunnen versterken. Dit is niet alleen omdat de extra terminal ook extra capaciteit tot gevolg heeft. De nieuwe Terminal ligt aan
de andere kant van de rivier en geeft daarmee ook toegang tot de klandizie die in het achterland ligt. Wilson Sons kan in die haven dan een complete partner zijn voor enkele derde partijen. Ontwikkelingen in de logistieke tak van het bedrijf, waar de groep te maken heeft met wat buitennormale kosten, zullen de resultaten enigszins drukken. Als grootste sleper in Brazilië en een van de grootste spelers in de hele maritieme sector in het land is de toekomst van Wilson Sons sterk gekoppeld aan de internationale handel van Brazilië. De perspectieven op de langere termijn zijn hier echter aantrekkelijk, onder andere gedragen
(3-jaars)
ok t
BELEGGINGSCASE: OCEAN WILSONS
emerging
120 140 115
rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
HH Emerging Markets Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 9,4% behaald.
Real Estate Value Fund (3 jaar) 26
KIJK OP VERMOGEN
VOORJAAR / 2015
170 160 180
European Value Fund (3-jaars)
105 100
Phoenix Fund (3-jaars)
95 240 220 90 200
ok t1 no 3 v1 de 3 c1 ja 3 n1 fe 4 b1 m 4 rt -1 ap 4 r1 m 4 ei -1 ju 4 n1 ju 4 l14 au g1 se 4 p1 ok 4 t1 no 4 v1 de 4 c1 ja 4 n1 fe 5 b1 m 5 rt -1 5
F U N D U P DAT E
180
HH Real Estate Value Fund 160 140 120
Real Estate Value Fund (3 jaar)
100
80 170
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
HH Real Estate Value Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 12,6% behaald.
160 150 140 130
Value Fund (3-jaars)
120 180 110 170 100 160 90 150
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n14 m rt m 14 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
De commerciële vastgoedmarkt in Ierland heeft tussen het uitbreken van de kredietcrisis en eind 2012 een prijsdaling laten zien van ongeveer 65%. Ook de huurprijzen zijn in deze periode scherp gedaald. Vanaf het voorjaar van 2013 is de Ierse vastgoedmarkt echter aan een sterk herstel bezig. De vraag naar commercieel vastgoed in vooral Dublin neemt gestaag toe. Dublin is gewild als locatie, omdat het de eerste grote stad in Europa is vanuit Noord-Amerika gezien, het fiscale klimaat erg gunstig is en de bevolking relatief jong is ten opzichte van de rest van Europa. Feitelijk zijn er maar weinig grote en
kwalitatief goede kantoren die centraal in Dublin liggen. Onevenwichtigheden in vraag en aanbod leiden tot grote prijs- en huurschommelingen. Tot 2016 wordt er nauwelijks bijgebouwd. De breed gedragen verwachting is dat prijzen en huren van kantoren tussen nu en 2018 sterk zullen stijgen. Eén van de meest interessante opties om in te spelen op het herstel van de Ierse vastgoedmarkt biedt Hibernia REIT. Dit bedrijf richt zich op commercieel vastgoed in het centrum van Dublin. Tevens wordt geïnvesteerd in appartementen, logistiek vastgoed en ontwikkelingsprojecten. In tegenstelling tot de concurrentie, richt Hibernia REIT zich vooral op het
140 130 120
110 kopen van leningen. Hiermee 100 krijgen ze op indirecte wijze het 90 vastgoed in handen. Dit biedt meer kansen, maar het is ook een wat langduriger proces. Groot voordeel is dat er weinig concurrenten zijn die op deze wijze werken. De verkopers 125 van vastgoed en leningen zijn 120Ierse bad bank (NAMA) en de diverse banken die actief zijn 115 in Ierland. Goede acquisities, 110 het verhogen van de huren
naar marktniveau, het vinden van huurders voor de beperkte leegstand in de portefeuille en het succesvol ontwikkelen van commerciële vastgoedprojecten moeten op termijn waarde creëren.
m rt m 12 ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n15 m rt -1 5
BELEGGINGSCASE: HIBERNIA REIT
105
Obligatie Fonds (3-jaars)
OF IBOXX liquid corporate
100
2
ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n13 m rt m 13 ei -1 ju 3 l1 se 3 p1 no 3 v1 ja 3 n1 m 4 rt -1 m 4 ei -1 ju 4 l1 se 4 p1 no 4 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
95
m
m
rt
-1
HH China Value Fund HH China Value Fund heeft over de eerste twee maanden van 2015 een rendement van 9,8% behaald.
120
BELEGGINGSCASE: EVA PRECISION
110
115
105 100 95
v1 de 3 c1 ja 3 n1 fe 4 b1 m 4 rt -1 ap 4 r1 m 4 ei -1 ju 4 n1 ju 4 l1 au 4 g1 se 4 p1 ok 4 t14 no v1 de 4 c1 ja 4 n1 fe 5 b1 m 5 rt -1 5
no
ok
t-
13
90
richting de automobielindustrie en consumentenelektronica.
Real Estate Value Fund (3 jaar)
170 160 150 140 130 120 110 100
27
m
rt
-1
ei -1 ju 2 l1 se 2 pno 12 v1 ja 2 n1 m 3 rt -1 m 3 ei -1 ju 3 l1 se 3 pno 13 v1 ja 3 n14 m rt m 14 ei -1 ju 4 l1 se 4 pno 14 v1 ja 4 n1 m 5 rt -1 5
2
90
m
EVA Precision produceert onderdelen voor kantoorautomatisering, zoals printers. Ze leveren aan gerenommeerde merken als Canon en Fuji. EVA heeft een competitief voordeel en wint, als marktleider, marktaandeel in deze zeer gefragmenteerde industrie. Door de toename van het marktaandeel is EVA in staat om zeer snel te groeien. Hiernaast heeft EVA de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in (nieuwe) productiefaciliteiten voor oplossingen voor
andere sectoren, zoals de autosector en consumentenelektronica. Mede door de aanloopkosten die gepaard gingen met deze expansie is de marge in 2012 en 2013 sterk gedaald. In 2014 zijn deze nieuwe fabrieken echter in gebruik genomen, is de marge weer toegenomen en zijn de winst en de omzet in het afgelopen jaar sterk gestegen. Voor de komende jaren verwachten wij dat de onderneming verder marktaandeel kan winnen in de kantoorautomatiseringsdivisie en dat de omzet verder zal worden verbreed
China Value Fund
De beurs van Hongkong telt vele Chinese bedrijven die hun productiecapaciteit hebben gevestigd op het vasteland van China. Hier zitten zeer interessante beleggingskansen tussen.