i m t ec h
A r bo d i en s t
L ICH A ME L I J K E ( v er s i e
v ei l i g
en
BE L A STIN G 2 . 0 )
g e zo n d
w er k en
L I C H A M E L I J K E
Wat is lichamelijke belasting? Onder lichamelijke of fysieke belasting verstaan we het aannemen van houdingen, het maken van bewegingen en het zetten van kracht. Alle medewerkers, of ze nu op kantoor werken of in de buitendienst, hebben dan ook te maken met lichamelijke belasting. Bijvoorbeeld bij, tillen en dragen, duwen en trekken, het (langdurig) werken in een ongunstige houding, repeterende bewegingen of combinaties hiervan. Door te zware of herhaalde lichamelijke belasting kunnen klachten ontstaan aan bijvoorzijn van acute klachten door bijvoorbeeld een ‘verkeerde’ tilbeweging, waarbij het iemand meteen in de rug schiet. Meestal uiten klachten zich pas na enige tijd, bijvoorbeeld een aantal dagen. Het lichaam is dan gedurende enige tijd overbelast. Hierdoor kunnen uiteindelijk klachten
s p i e r ont s tek i n g en
ontstaan als spierontstekingen en spierbeschadigingen.
s p i e r be s c had i g i n g en
Belasting en Belastbaarheid Lichamelijke belasting leidt tot meer kracht en uithoudingsvermogen. Dit wordt ook aangeduid als Training. Overbelasting leidt tot lichamelijke klachten. Herhaalde overbelasting leidt tot chronische overbelastingsklachten. Het ontstaan van gezondheidsklachten door lichamelijke (over)belasting is afhankelijk van verschillende factoren in het werk, zoals: n
Kracht die uitgeoefend moet worden;
n
Houding waarin een handeling wordt uitgevoerd;
n
Frequentie waarmee een bepaalde handeling wordt uitgevoerd, en;
n
Tijdsduur die een handeling (houding of beweging) volgehouden moet worden.
k r a c ht ho u d i n g f r e q u ent i e
Deze factoren bepalen samen de belasting die het werk met zich meebrengt.
tijdsduur
B ela s t i n g
Niet iedereen kan evenveel aan. Hierin spelen persoonsgebonden factoren een rol, zoals leeftijd, geslacht, lichaamsgewicht, kracht en conditie. Maar ook training en ervaring en de mentale belasting spelen een rol. Deze factoren bepalen samen de belastbaarheid.
bela s tbaa r he i d
Wanneer belasting en belastbaarheid in evenwicht zijn is er niets aan de hand. Als de belasting groter wordt dan de belastbaarheid ontstaan er klachten. Klachten kunnen voorkomen worden door de belasting kleiner te maken, bijvoorbeeld door hulpmiddelen te gebruiken, door minder gewicht ineens te tillen en/of de werkplek zo in te richten dat reiken of het werken in een gedraaide of gebogen houding wordt voorkomen. Klachten kunnen ook voorkomen worden door de belastbaarheid van uw lichaam te vergroten, bijvoorbeeld door te gaan sporten, zodat uw conditie verbeterd en u sterker wordt.
imtech
a r bo d ienst
2
B E L A S T I N G
beeld de nek, schouders, rug, polsen, ellebogen en knieën. Er kan sprake
L I C H A M E L I J K E B E L A S T I N G
Wat te doen bij gezondheidsklachten door lichamelijke belasting Mochten onverhoopt klachten ontstaan door lichamelijke belasting, dan is het zaak snel actie te ondernemen. Anders liggen een lager werktempo of verzuim in het verschiet. U kunt klachten voorkomen door uw lichaam in goede conditie te houden en zelf aan de slag te gaan met de tips in het vervolg van dit voorlichtingsblad. Ook op de website van de branchevereniging www.missarbo.nl vindt u informatie over oplossingen om
www . m i s s a r bo . nl
lichamelijke overbelasting te voorkomen. Mocht u ontevreden blijven over de lichamelijke belasting in uw werk, neem dan eerst contact op met uw leidinggevende. Hij of zij kan samen met u zoeken naar mogelijke oplossingen. Bij gezondheidsklachten kunt u gebruik maken van het (arbo)spreekuur van Imtech Arbodienst.
Tips A lgemeen Blessures ontstaan het snelst als koude (slecht doorbloede) spieren plotseling te veel worden belast. Het is daarom belangrijk de belasting langzaam op te bouwen en de spieren op te warmen alvorens met het zware werk te beginnen!
T illen en d r agen Beperk te tillen gewichten, waar mogelijk, tot maximaal 25 kg bij het tillen met twee handen en tot 10 kg bij het tillen met één hand. Naarmate u vaker moet tillen en/of de houding waarin u moet tillen slechter wordt, moet u het gewicht verminderen: 1
Til niet onnodig. Maak als het kan gebruik van een hulpmiddelen, zoals een transportkar;
2
Zorg voor korte loopafstanden en houd rekening met obstakels en gladde vloeren;
3
Ga altijd recht voor een last staan. Til nooit met een gedraaide rug. Verplaats liever uw voeten als u moet draaien;
4
Buig door de knieën, houd uw rug zoveel mogelijk recht en til rustig;
5
Gebruik niet alleen uw vingers en maak eventueel gebruik van handschoenen. >
imtech
a r bo d ienst
3
L I C H A M E L I J K E
>
D u w en en t r ekken Duwen en trekken met het gehele lichaam of alleen met de armen kan belastend zijn voor het lichaam wanneer er te veel kracht moet worden uitgeoefend. 1
Vermijd duwen en trekken met één hand. Gebruik als het kan twee handen.
2
Plaats uw handen zoveel mogelijk in het gebied tussen heup schouders. Op deze wijze kunt de meeste kracht zetten en ontstaan en minder snel klachten. Maak zoveel mogelijk gebruik van uw lichaamsgewicht.
4
Duwen is beter dan trekken. Mocht u toch moeten trekken, trek met gestrekte rug,
B E L A S T I N G
3
gestrekte armen en een beetje gebogen knieën. 5
Gebruik als het kan hulpmiddelen, zoals een kabelafroller of een prusiktouw.
We r ken in ong u nstige ho u d ingen Werkhoudingen, zoals een gedraaide rug, boven schouderhoogte werken, hurken, knielen, reiken of op één been staan zijn helaas niet altijd te voorkomen, maar erg belastend voor het lichaam. Met name wanneer ze gedurende langere tijd volgehouden moeten worden. 1
Kies bij het werken op ladders en trappen voor een zo optimaal mogelijke werkhoogte. Dit voorkomt onnodig reiken. Gebruik liever nog een rolsteiger.
2
Plaats gereedschappen en materialen zoveel mogelijk onder handbereik. Ook dit voorkomt dat u onnodig ver en vaak moet reiken.
3
Zorg voor voldoende ruimte voor de voeten en benen en denk na over uw houding. Dit voorkomt dat u onbewust in een voorovergebogen of gedraaide houding gaat werken.
4
Stem de werkhoogte af op de uit te voeren taak. Precisie werkzaamheden 20-30 cm onder ooghoogte. Zo voorkomt u dat u voorovergebogen gaat werken. Kracht kunt u het beste uitoefenen (en het langst volhouden) net onder ellebooghoogte.
5
Wissel lichaamshoudingen zoveel mogelijk af en wissel zwaar werk regelmatig af met lichter werk.
Re p ete r en d e be w egingen Langdurig vlak achter elkaar dezelfde bewegingen uitvoeren kan leiden tot overbelastingsklachten aan bijvoorbeeld de armen, schouders en nek. Voorbeelden van repeterende bewegingen zijn het pluggen van kabels in een patchkast, maar ook het seriematig boren van gaten op korte afstand van elkaar. 1
Wissel repeterende taken zoveel mogelijk af met andere werkzaamheden, bijvoorbeeld door met een aantal collega’s het taken af te wisselen.
2
Zorg voor een zo goed mogelijke werkhouding (zie hierboven) en waarmogelijk voor een goede ondersteuning van bijvoorbeeld de armen .
3
Onderbreek de werkzaamheden regelmatig kortdurend, bijvoorbeeld een minuut, en maak de spieren even los.
4
Werk op een zo ontspannen mogelijke manier, bij het werken met gespannen schouders en vingers ontstaan sneller klachten.
imtech
a r bo d ienst
4
I m t ec h D é
A r bo d i en s t
p o r t al
tot
g e zo n d h ei d
v ei l i g h ei d,
en
m i l i eu be w u s t
w erk en .. !
Imtech Arbodienst B.V.
Rivium Boulevard 41 2909 LK Capelle a/d IJssel Tel. +31 (0) 10 429 61 35 Fax +31 (0) 10 429 98 44
[email protected] www.imtech.nl/arbodienst
Samen Succesvol
www.imtech.nl/arbodienst
