i m t ec h
VA LG E VA A R
A r bo d i en s t
O P
P L A TTE
( v er s i e
v ei l i g
en
D A K EN
2 . 0 )
g e zo n d
w er k en
VA LG E VA A R
Wat is werken op hoogte?
O P
Bij werkzaamheden op een hoogte vanaf 2,5 meter moeten voorzieningen worden aangebracht, zodat veilig gewerkt kan worden. De voorkeur gaat
P L AT T E
hierbij uit naar collectieve beveiliging, zoals bijvoorbeeld permanente hekwerken. Pas wanneer dit niet mogelijk is of wanneer het gaat om zeer incidenteel voorkomende (bijvoorbeeld enkele malen per jaar) en korte werkzaamheden (bijvoorbeeld minder dan één dag met twee personen)
DA K E N
mag voor individuele beveiliging worden gekozen. Hierbij kan gedacht worden aan veiligheidsgordels en een lijn- of railsysteem. Wanneer er sprake is van extra risico’s dan kan het ook bij een hoogte lager dan 2,5 meter nodig om veiligheidsmaatregelen te nemen. Bijvoorbeeld wanneer iemand in het water kan vallen of kan vallen op uitstekende onderdelen. Bedenk dat een val al snel leidt tot behoorlijke kneuzingen, botbreuken en inwendig letsel en soms zelfs tot invaliditeit of de dood.
Valgevaar tijdens het werk Regelmatig hebben Imtech medewerkers te maken met valgevaar op platte daken. Installaties en voorzieningen, waaraan gewerkt moet worden, bevinden zich vaak in de buurt van de dakrand. Niet alleen op de daadwerkelijke werkplek kan sprake zijn van valgevaar, maar ook op de looproutes en bij de toegang tot het dak. Op veel daken is er geen borstwering of permanent hekwerk aanwezig, soms ontbreken ook duidelijk gemarkeerde looproutes. In zulke situaties zijn aanvullende veiligheidsmaatregelen nodig om valgevaar te voorkomen. Zo kunnen bijvoorbeeld tijdelijke hekwerken worden geplaatst of kan persoonlijke bescherming worden toegepast. Er zijn twee soorten persoonlijke bescherming die goed van elkaar onderscheiden moeten worden: n
Gebiedsbegrenzing (val voorkomen). Hierbij wordt door middel van aanlijnen voorkomen dat iemand over de dakrand kan;
n
Valbeveiliging (gevolgen van de val beperken). Hierbij draagt een medewerker een harnasgordel en gebruikt hij een valdemper of valstop apparaat om de val te dempen;
n
Middelen voor gebiedsbegrenzing zijn dus niet geschikt om een val op te vangen! >
i m te c h
ar b od i en s t
2
VA LG E VA A R
>
Wat te doen om valgevaar te voorkomen? Om valgevaar tot een minimum te beperken is het belangrijk dat al voorafgaand aan de werkzaamheden wordt nagegaan of er sprake is van valgevaar. Soms heeft de gebouwbeheerder een dak-RI&E (risico-inventarisatie en –evaluatie), waarin staat welke voorzieningen aanwezig zijn
O P
en/of genomen moeten worden. Is er geen dak-RI&E beschikbaar dan zal deze eerst moeten worden uitgevoerd. De resultaten hiervan dienen
P L AT T E
met de gebouwbeheerder besproken te worden. Hij kan immers besluiten collectieve en/of permanente valbeveiligingssystemen te laten plaatsen. Daarnaast heeft de gebouwbeheerder zelf vaak ook medewerkers, die aan dit valgevaar worden blootgesteld of zijn er medewerker van andere
DA K E N
bedrijven die hiermee in aanraking komen. Op de achterzijde van dit voorlichtingsblad worden enkele voorwaarden weergegeven, waaraan een veilige daktoegang, looproute en werkplek op een plat dak moeten voldoen. Mocht u onverhoopt situaties tegenkomen, waarin u niet of niet zeker weet of u veilig kunt werken, meldt dit dan altijd direct bij uw leidinggevende of bedrijfszorg.
Toegang tot het dak De toegang tot een dak kan op verschillende manieren gerealiseerd worden. De toegang moet in ieder geval aansluiten op de aanwezige looproutes. Hieronder volgen een aantal belangrijke eisen voor de meest voorkomende mogelijkheden.
Deur
Een veilige manier om een dak te bereiken is via een toegangsdeur vanuit bijvoorbeeld een technische ruimte. Het sluiten en vergrendelen van de deur moet zo zijn geregeld dat personen altijd weer terug kunnen.
Raam
Door een raam klimmen om een dak te bereiken heeft niet de voorkeur, maar is wel toegestaan, mits aan de volgende eisen wordt voldaan: n
Het raam is voldoende groot om er fatsoenlijk door heen te
stappen (ongeveer 60 bij 80 cm) en op een dusdanige hoogte dat medewerkers er niet doorheen hoeven te kruipen; n
Het raam moet in geopende stand kunnen worden vastgezet en
het risico op glasbreuk moet klein zijn. >
i m te c h
ar b od i en s t
3
VA LG E VA A R
> Dakraam of luik
Soms moet een dak bereikt worden door middel van een dakraam of dakluik in combinatie met een (aanhaak)ladder of (vlizo) trap. een ‘losse’ladder moet stabiel staan, geborgd worden tegen schuiven, tenminste één meter boven het dak uitsteken of er moet een voorziening aanwezig zijn ter ondersteuning bij het af- en
O P
opstappen (zie ook informatieblad ‘laddergebuik’). Voor een permanente kooiladder geldt dat de klimkooi op maximaal 2,5 meter dient te beginnen. n
P L AT T E
Permanente (kooi)ladder
Er mag ook een gevelladder zonder kooi worden toegepast,
maar dan dient er een valbeveiligingssysteem in de ladder te zijn n
DA K E N
opgenomen; Boven de 10 meter dient de installatie te zijn uitgerust met
rustbordessen, bijvoorkeur om de 6 meter. ‘Losse’ ladder
Het toepassen van een ‘losse’ ladder heeft niet de voorkeur, maar is toegestaan tot een hoogte van 10 meter. Houdt ook rekening met het gewicht, een lange ladder is al gauw niet meer door één persoon te tillen!: n
Een ‘losse’ladder moet stabiel staan, geborgd worden tegen
schuiven en tenminste één meter boven het dak uitsteken (zie ook informatieblad ‘laddergebuik’); n
Aan weerszijden van de ladder moet tenminste 2 meter ruimte
aanwezig zijn tot de hoek van het dak.
Let op! Het is niet toegestaan om een dak te betreden door uit een hoogwerker of werkbak te klimmen!
H e t is nie t t oeges taan om een da k t e be t reden door ui t een hoogwer k er o f wer k ba k t e k limmen !
Looproute en werkplek Looproutes en werkplekken kunnen zich op verschillende plekken op het dak bevinden. Uiteraard moet je, je ervan overtuigen dat het dak voldoende draagkrachtig is. Wanneer er op het dak geen voorzieningen >
i m te c h
ar b od i en s t
4
VA LG E VA A R
> zijn aangebracht, zoals een borstwering of permanente hekwerken, zijn aanvullende voorzieningen noodzakelijk. De toe te passen voorzieningen zijn afhankelijk van de afstand tot de dakrand.
van de dakrand
dakrand. Bijvoorbeeld in de vorm van een tegelpad en/of belijning.
P L AT T E
2 - 4 meter
Markering aanwezig of aanbrengen op tenminste 4 meter van de
O P
> 4 meter van de dakrand
Markering en fysieke afzetting aanwezig of aanbrengen op tenminste 2 meter van de dakrand. Bijvoorbeeld een tegelpad met aan de zijde van de dakrand een afzetting van paaltjes verbonden
< 2 meter
n
van de dakrand
DA K E N
met behulp van een ketting of kabel. Tijdelijke of permanente hekwerken: n
Voorzien van een stevige leuning op tenminste 1 meter hoogte
boven het werkvlak; n
Voldoende sterk (neerwaartse belasting 1,25 kN, horizontale
belasting 0,3 kN, (niet uit aanwezige bevestiging te tillen bij) opwaartse belasting 0,3 kN. n
n
Gebiedsbegrenzing (val voorkomen):
val voor komen
n
Gekeurd vast of tijdelijk beveiligingssysteem (anker, rail, kabel);
n
Borst- of lendegordel;
n
Veiligheidslijn met lijnopkorter.
Valbeveiliging (gevolgen val beperken):
gevolgen val beper k en
n
Gekeurd vast of tijdelijk beveiligingssysteem (anker, rail, kabel);
n
Veiligheidsharnas;
n
Vanglijn met valdemper/veiligheidslijn met
lijnklem/valstopapparaat; n
Houd ook rekening met een eventuele evacuatie!
houd re k ening me t een even t uele eva c uat ie
Let op! Volg bij gebruik van valbeveiligingsmiddelen altijd de instructies van de
V olg alt i j d de ins t ru c t ies van de
leverancier op, gebruik alleen gecertificeerde en niet beschadigde middelen
leveran c ier op
en gebruik alleen gecertificeerde ankerpunten, die bedoeld zijn als borging
gebrui k alleen ge c er t i f i c eerde en
voor valbeveiliging!
nie t bes c hadigde middelen
i m te c h
ar b od i en s t
5
I m t ec h D é
A r bo d i en s t
p o r t al
tot
g e zo n d h ei d
v ei l i g h ei d,
en
m i l i eu be w u s t
w erk en .. !
Imtech Arbodienst B.V.
Rivium Boulevard 41 2909 LK Capelle a/d IJssel Tel. +31 10 429 61 35 Fax +31 10 429 98 44
[email protected] www.imtech.nl/arbodienst
Samen Succesvol
www.imtech.nl/arbodienst
