i m t ec h
A r bo d i en s t
BEE L DSCHERM W ER K ( v er s i e
v ei l i g
en
2 . 0 )
g e zo n d
w er k en
B E E L D S C H E R M W E R K
Wat is beeldschermwerk? Vrijwel alle kantoormedewerkers van Imtech verrichten regelmatig beeldschermwerk. Onder invloed van een verdere automatisering van werktaken blijft het beeldschermwerk toenemen. Beeldschermwerk is al het werk dat met behulp van een beeldscherm wordt uitgevoerd. Of dit nu CAD-tekenen betreft, het invoeren van gegevens, tekstverwerken of het bewerken van computerbestanden. Langdurig en eenzijdig beeldschermwerk kan tot gezondheidsklachten leiden. In het kader van de wet is een beeldschermwerker iemand die per dag in totaal meer dan 2 uur met een beeldscherm werkt. Bewegingsarmoede en/of repeterende bewegingen kunnen bij beeldschermwerk leiden tot gezondheidsklachten aan nek, schouder, arm of hand. De symptomen bij klachten door beeldschermwerk kunnen sterk variëren, voorbeelden zijn pijn, stijfheid, tintelingen, coördinatieverlies en krachtverlies. Soms is behandeling nodig om u van de klachten af te helpen. In de meeste gevallen blijven de klachten door beeldschermwerk beperkt en zijn ze met name hinderlijk en vervelend voor uzelf.
Gezond werken aan een beeldscherm Bij het ontstaan van klachten, zijn doorgaans één of meer van de volgende factoren (5 W’s) onvoldoende in acht genomen: n
Werktijden: er is regelmatig te lang (achtereen) gewerkt aan een beeldscherm;
Werk tijden
n
Werktaken: er is onvoldoende variatie mogelijk in taken, tempo of volgorde;
W e r k tak e n
n
Werkdruk: het werk komt regelmatig niet op tijd af of ten koste van de kwaliteit;
n
Werkplek: de werkomgeving en middelen voor beeldschermwerk schieten tekort;
n
Werkwijze: er is regelmatig op ongezonde wijze aan het beeldscherm gewerkt.
Deze factoren bepalen samen de belasting die het werk met zich meebrengt.
W e r kd r u k Werkplek W e r kwi j z e
B e las t in g
Niet iedereen kan evenveel aan. Hierbij spelen factoren, zoals leeftijd, geslacht, lichaamsgewicht, kracht en conditie, een rol. Maar ook training en de mentale belasting spelen een rol. Deze factoren bepalen samen de belastbaarheid. Wanneer belasting en belastbaarheid in evenwicht zijn is er
b e las t baa r h e id
niets aan de hand. Wordt de belasting groter wordt dan de belastbaarheid
e v e nwich t
dan ontstaan er klachten. Klachten kunnen voorkomen worden door de belasting kleiner te maken, bijvoorbeeld door beeldschermwerk meer af te >
i m t ech
a rb o d i e n s t
2
B E E L D S C H E R M W E R K
> wisselen met andere taken. Of door de belastbaarheid van uw lichaam te vergroten, bijvoorbeeld door oefeningen te doen om de doorbloeding van de spieren te stimuleren of te gaan sporten, zodat uw conditie verbeterd en u sterker wordt.
Wat te doen bij gezondheidsklachten door beeldschermwerk Beeldschermwerk zonder gezondheidsklachten is doorgaans haalbaar wanneer we belasting en belastbaarheid in evenwicht houden. U kunt klachten voorkomen door zelf aan de slag te gaan met de tips, oefeningen en instructies in het vervolg van dit voorlichtingsblad. Mocht u klachten houden over uw beeldschermwerk, neem dan eerst contact op met uw leiding. Hij of zij kan advies vragen bij de Imtech Arbodienst of de afdeling bedrijfszorg van uw bedrijf. Bij aanhoudende gezondheidsklachten kunt u gebruik maken van het arbo-spreekuur van Imtech Arbodienst.
5-W tips W erk t i j de n 1
Neem na maximaal 2 uur beeldschermwerk een pauze van 10 minuten of doe iets anders. Ook kunnen regelmatig korte pauzes worden ingelast, bijvoorbeeld om de 10 minuten 20 seconden.
2
Om de doorbloeding van de spieren te bevorderen kunnen tijdens deze korte pauzes oefeningen gedaan worden. Voorbeelden van oefeningen worden verderop in dit voorlichtingsblad weergegeven.
3
Beperk de totale tijdsduur van het beeldschermwerk zoveel mogelijk tot 6 uur per dag of minder.
W erk ta ke n 1
Probeer de bewegingsarmoede zoveel mogelijk te doorbreken door beeldschermwerk regelmatig af te wisselen met andere taken.
2
Spaar niet al het kopieer- en printwerk op, maar loop iets vaker.
3
Haal eens vaker uw eigen kopje koffie en ga eens bij een collega langs in plaats van te bellen. >
i m t ech
a rb o d i e n s t
3
B E E L D S C H E R M W E R K
>
W erkdr u k 1
Verdeel uw werk zo goed mogelijk over de week en de dag en overleg over deadlines.
2
Bespreek werkdruk met de leidinggevende, wanneer dit structureel wordt.
3
Blijf ook bij werkdruk rustig en dus efficiënt werken.
W erk p lek 1
Schenk aandacht aan uw werkplekinrichting.
2
Plaats het beeldscherm zover mogelijk van het raam, haaks op het raam en parallel aan de verlichtingsarmaturen.
3
Zorg voor een goede werkplekopstelling. In de instructie op de volgende bladzijde wordt stap voor stap uitgelegd hoe u dit kunt doen.
W erkw i jz e 1
Ga rechtop en dichtbij het tafelblad zitten, zodat je tijdens het typen of muizen, met je armen op de armsteunen van de stoel of op het tafelblad kunt steunen.
2
Verander regelmatig van werkhouding, dit bevordert de doorbloeding van de spieren.
3
Neem voldoende pauzes en sta uw lichaam toe tot rust te komen.
Algemene tips 1
Ook meer bewegen helpt! Loop af en toe eens een eindje. Gebruik de trap in plaats van de lift. Ga eens bij iemand langs in plaats van te bellen. Drink veel water. Dat is goed voor de verwerking van afvalstoffen en bovendien moet u vaker naar de wc lopen!
2
Gebruik een laptopsteun en los toetsenbord bij het langdurig werken aan een laptop of notebook. Zodat een betere houding ontstaat.
3
Laat u goed voorlichten als u, om klachten te voorkomen, hulpmiddelen wilt aanschaffen. Of hulpmiddelen daadwerkelijk klachten voorkomen of verlichten hangt sterk af van uw werk en uw gezondheidsklachten (zie ook het informatieblad ‘ergonomische hulpmiddelen’).
i m t ech
a rb o d i e n s t
4
Werkplekinrichting B E E L D S C H E R M W E R K
Wat i s werk p lek i n r i ch t i n g ? Voor een gezonde werkhouding is het belangrijk dat stoel, tafel en beeldscherm onderling goed op elkaar zijn afgestemd. De figuur op deze pagina geeft de juiste instellingen weer. Daarnaast is het belangrijk dat meubilair en computer op een juiste wijze in de ruimte worden geplaatst. Al deze aspecten tezamen worden ook wel aangeduid met de term werkplekinrichting. Het is het meest handig om bij het instellen van de werkplek bij de stoel te beginnen.
B re n g de s to el o p de g o ede h o o gt e : n
Zet uw stoel in de laagste stand en ga voor de stoel staan. Stel de stoel zo in, dat de zitting precies onder de knieschijf komt. Ga zitten en controleer of de bovenbenen horizontaal staan (de voeten staan hierbij plat op de grond);
n
Verschuif als dit mogelijk is de zitting of verschuif de rugleuning, zodat u goed rechtop komt te zitten en zoveel mogelijk de gehele zitting gebruikt. Zorg wel voor een vuistbreedte tussenruimte tussen uw knieholte en de voorzijde van de zitting;
n
Draai de rugleuning los en kies de stand waarbij de bolling van de rugleuning in de holte van uw rug past. Zet dan de rugleuning weer vast;
n
Houd nu uw onderarmen horizontaal en ontspan uw schouders. Stel de armleuningen op deze hoogte in. Let op dat u uw schouders niet optrekt.
S t el de ta f el o p de g o ede h o o gt e i n : n
Stel bij beeldschermwerk het tafelblad in op ongeveer dezelfde hoogte als de armsteunen van uw stoel. Bijvoorkeur iets lager. Kijk eerst of u het tafelblad in kunt stellen op de juiste hoogte (een tafelblad waarop u leest en schrijft mag 5 cm hoger zijn dan de hoogte van de armsteunen van uw stoel);
n
Kan dit niet en u zit te laag, dan kunt u de stoel hoger instellen en een voetensteun gebruiken;
n
Is dit niet mogelijk en u zit te hoog dan kun u het tafelblad verhogen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van klossen.
>
i m t ech
a rb o d i e n s t
5
B E E L D S C H E R M W E R K
>
Pl a at s he t beeldscherm o p de j u i s t e w i jz e : n
Om spiegelingen te voorkomen, plaatst u uw beeldscherm bij voorkeur 1,5 meter van het raam, haaks op het raam en parallel aan de verlichtingsarmaturen;
n
Zet het beeldscherm niet voor het raam; het contrast is vaak te groot waardoor uw ogen sneller vermoeid raken. Gebruik bij hinder door buitenlicht de zonwering;
n
Positioneer het beeldscherm, het toetsenbord en de spullen waarmee u werkt recht voor u. Een afstand van 50-70 cm van uw ogen tot het beeldscherm wordt aanbevolen (afhankelijk van de afmeting van uw beeldscherm);
n
Plaats uw beeldscherm op een dusdanige hoogte, dat de bovenkant van het glas van uw beeldscherm zich op dezelfde hoogte bevindt als uw ogen.
Oefeningen Oefeningen kunnen de doorbloeding van spieren stimuleren. Hieronder worden enkele strek- en ontspanoefeningen weergegeven die speciaal zijn gericht op de lichaams-delen die bij beeldschermwerk het meest worden belast. Het is goed om deze oefeningen, bijvoorbeeld tijdens pauzes uit te voeren of tussendoor om de belaste spieren te ontspannen.
Nek : 1
Blijf recht vooruit kijken;
2
Strek uw nek en trek tegelijkertijd de kin in;
3
Houd deze positie 6 tellen aan;
4
Ontspan en herhaal 4 keer.
S ch o u ders : 1
Laat de armen ontspannen hangen;
2
Druk vervolgens de schouders in de richting van de voeten;
3
Ontspan en herhaal 3 keer.
>
i m t ech
a rb o d i e n s t
6
B E E L D S C H E R M W E R K
>
S ch o u ders : 1
Strek het hoofd omhoog;
2
Druk de ellebogen naar achter;
3
Ontspan.
rug : 1
Ga ontspannen zitten;
2
Zet de voeten plat op de vloer;
3
Beweeg het hoofd zo ver mogelijk omhoog;
4
Houd deze positie 3 tellen aan;
5
Ontspan en herhaal 3 keer.
Arme n e n v i n g ers : 1
Laat de armen ontspannen naar beneden hangen;
2
Schud de armen los en maak vervolgens snelle bewegingen met de vingers.
P o lse n : 1
Draai rustig vanuit de polsen cirkels met de handen, in beide richtingen.
i m t ech
a rb o d i e n s t
7
I m t ec h D é
A r bo d i en s t
p o r t al
tot
g e zo n d h ei d
v ei l i g h ei d,
en
m i l i eu be w u s t
w erk en .. !
Imtech Arbodienst B.V.
Rivium Boulevard 41 2909 LK Capelle a/d IJssel Tel. +31 (0) 10 429 61 35 Fax +31 (0) 10 429 98 44
[email protected] www.imtech.nl/arbodienst
Samen Succesvol
www.imtech.nl/arbodienst