Imkercafé Deel 4 Zwermen voorkomen, varroa bestrijden, voeren, nieuwe koninginnen en problemen oplossen..
Vandaag na de pauze: • • • • • •
Overleg onderhoud Biebult (Wim Baselmans). Overleg koninginnenteeltcommissie (Wim v.d.Oord)→ resultaten doppen + nieuwe ronde ? Overleg natuurlijk imkeren. Informatie over cursus gevorderden en cursus honingkeurmeester (Wim van den Oord). Volgende imkercafe op donderdag 6 september. Is er behoefte aan een imkercafe in juli en augustus ? Welke onderwerpen moeten er dan aan de orde komen ?
Zaterdag 16 juni om 10.00 uur praktijk op de Biebult: 1. 2. 3.
Varroabesmetting bepalen via darrebroed →pincet meebrengen. Varroabesmetting bepalen via poedersuiker. Gebruik van oxaalzuur door sproeien.
Inhoud. • • • • • • •
Zwermcontrôle. Oude ramen verwijderen. Opslag van honingramen. Varroa controle en bestrijding. Afvoeren. Een eierleggende werkbij, een darrebroedige moer en bijen die niet tevreden zijn over de koningin.. Een nieuwe koningin.
Aantal Bijen en Broedcellen
40.000
20.000
begin April Frühjahr
Zwermtijd in mei/juni
März/April
Voedselvoorraad controleren Volkssterkte gelijk maken Ruimte geven Bouwraam geven Wintervoer afnemen
Zomer Juni/Aug
Wintervoorbereiding
Overwintering
August/September
Oktober tot Februari
Afleggers maken voor nieuwe volkjes Honing oogsten Darrenbroed snijden Ruimte geven Zwermcontrole en -verhindering Koninginnenteelt
Jonge volkjes verzorgen Varroacontrole en voeren
Varroacontrole Oude ramen verwijderen
Indien nodig Varroa-behandeling met Oxaalzuur
Varroacontrole. & Bestrijding
Materiaal in orde maken voor het nieuwe jaar.
Afvoeren
verändert nach G.Liebig, Einfach imkern, Eigenverlag
Zwermcontrole. Als een bijenvolk gaat zwermen moeten er 4 zaken aanwezig zijn: 1. Een oude koningin. 2. Een jonge koningin die op het punt staat om uit te lopen. 3. Vliegbijen. 4. Broedvoorraad. Ontbreekt een van deze 4 doordat we ingrijpen dan gaat het feest niet door.
Hoe pak je het aan:
Zwermcontrole. 1. Een oude koningin afnemen. • • • •
Koninginnenaflegger maken. Alle doppen wegbreken. Na negen dagen nogmaals alle doppen wegbreken. Koninginnenaflegger en oud volk verenigen. Ongestoord verder imkeren.
Resultaat: Het volk kan niet zwermen omdat het geen koningin heeft.
Zwermcontrole. 2. Een jonge koningin die op het punt staat om uit te lopen wegnemen. • • •
Iedere 9 dagen zwermcellen breken. Volk blijft wel in de zwermstemming !!! Gevaarlijk omdat je een zwermcel over het hoofd kan zien.
Resultaat: Als er geen jonge koningin aan zit te komen kan het volk niet zwermen.
Zwermcontrole. 3. Vliegbijen afnemen. • Volk minstens 10 meter verzetten. • Zorg wel dat er geen doppen in het volk zitten !! • Op de oude plaats een nieuwe kast met enkele (3) broedramen uit het verplaatste volk en lege ramen plaatsen. • Alle vliegbijen vliegen op deze kast. Resultaat: Het volk kan niet zwermen omdat er geen vliegbijen zijn.
Zwermcontrole. 4. Broedvoorraad afnemen. • Bijna alle broedramen in een nieuwe bak hangen en boven op de honingkamer zetten. • De vrij komende plaatsen opvullen met nieuwe ramen (kunstraat).
Resultaat: Het volk kan niet zwermen omdat vliegbijen en broedramen van elkaar gescheiden zijn.
Oude ramen verwijderen. • Na de winter of in de loop van het jaar. • Na de winter: Naar buiten hangen en/of open krabben. Lege ramen verwijderen. • Suikerramen meegeven aan de koninginnenaflegger. • Zoek een systeem dat bij je bedrijfsmethode hoort. • Geef de oortjes van de ramen de kleur van dat jaar. Bijv. 2011 = wit. • Ramen per bak laten rouleren. Bijv. 1e jaar Honingkamer → 2e jaar bovenbak als broedbak →In het najaar afvoeren op deze bak (inmiddels onderbak) → na de winter gaan de bijen naar de bovenbak en de gehele onderbak kan naar de wassmelter.
Opslag van honingramen. De wasmot. • Legt eitjes die voortdurend door de bijen worden opgeruimd. • Zonder bescherming van de bijen → gangen → larven → verwoeste ramen.
• Wasmotten sterven op zuivere was. • Ze hebben stuifmeel, larvenhuidjes van de verpopte bijen en larvenpoep nodig om te overleven. • De wasmot houdt niet van tocht, plakkerige raten, wintertemperatuur en ijsazijn(!?).
Opslag van honingramen. • Droog opslaan of nat. • Voordelen /nadelen. • Uit laten likken door de bijen→ op de bovenste broedkamer een lege bak en daarop de bakken met geslingerde honingramen. Na een week → bijenuitlaat →droog opslaan in een toren. • Een toren maken. • Gebruik van ijsazijn of biologische middelen.
ijsazijn
Biologische middelen
Varroacontrole en bestrijding • Op varroa resistente bijen moeten we nog ongeveer 10 jaar wachten. • Meer dan 80% van de mijten zit in het broed. • Zelfs met darrenraat snijden neemt de varroa populatie sterk toe. • Tot midden augustus kan een volk van 20.000 bijen probleemloos 10.000 mijten verdragen. Daarna wordt het kritiek omdat er minder broed komt en de jonge bijen bezocht worden door meerdere mijten → bloedverlies en virussen → bijen worden maar een paar weken oud.
Voeren en varroabestrijding. • Wil je met gezonde winterbijen de winter in ? • Dan: Vὸὸr 1 aug. 1e bestrijding → daarna voeren → vὸὸr 1 september 2e bestrijding → evt. daarna afvoeren. • Niet gelijktijdige behandeling met mierenzuur en voeren met vloeibaar voedsel → mierenzuur bindt zich aan voer en verliest zijn werking. • Tijdens gebruik van thymol-producten wordt het voedsel slecht opgenomen.
Vermeerdering varroa (destructor) • In periode maart t/m september verdubbeling per maand • Vermeerderingsfactor is 100 zonder broedonderbreking of andere maatregelen • Conclusie: tussentijdse lente, zomer en najaarsmaatregelen zijn nodig (integrale behandeling).
Aantal mijten in maart 1
Aantal mijten eind september 100
50
5000
100
10000 (fataal)
Varroa. Voorzorgsmaatregelen: • 1. 2. 3.
Mijtenval regelmatig tellen: Mei: meer dan 5 per dag. Juli: meer dan 10 per dag. Winter: meer dan ½ per dag.
Dan gepaste bestrijding uitvoeren !!!
Maatregelen tegen Varroamijt Geïntegreerde bestrijding : 1.
Darrenraat wegnemen in het voorjaar
2. Tijdige bestrijding in de zomer: A. In juli mierenzuur 85%. ➔ Voeren B. In augustus mierenzuur 85%. ➔ Voeren 3. Oxaalzuur behandeling in de winter 17
Varroacontrole en bestrijding • Aanpak varroa d.m.v. het drie gangen menu.
Afvoeren. Herfst/Winterverbruik. • • • • •
Okt, nov,dec,jan.: ½ kg per maand = 2 kg. Februari: 1 kg. per maand = 1 kg. Maart en April: 2 kg. per maand = 2 kg. Mei: 3 kg. per maand = 3 kg. Rerserve. 4 kg. Totaal (Speelziek)
• • • •
14 kg
.
September en oktober: 4 tot 8 kg. Nov.,dec., ja.: 1 kg per maand = 3 kg. Februari. 1 tot 2 kg. Maart en april: 3 tot 5 kg. per maand=10 kg. Totaal (Liebig) 14 tot 23 kg.
Afvoeren. Slechte opname van voer en verdrinken duidt op: 1. Een zware varroabesmetting, 2. Zwak volk, 3. Te weinig bijen, 4. Gelijktijdige bestrijding met thymol-producten. 5. Slechte kwaliteit van voer.
Afvoeren. Controle.
• 1 dm² verzegeld voer aan beide zijden kan 400 gram voer bevatten. Een raam (7 dm²) max. 2,8 kg. • Til de kasten aan de achterzijde op. Bij twijfel de lichtste kast controleren via bovenstaande manier. • Weegschaal. • Unster.
Een eierleggende werkbij. • Doppen in je volk (zwerm, stille moerwisseling) → wegbreken, maar eerst kijken of er nog open broed (eitjes) is → het volk kan zich anders niet meer redden. • Dit noemen we “hopeloos moerloos” → na een paar weken begint tot ¼ van de werkbijen zelf eitjes te leggen (eierleggende werksters) → darrebroed. Kenmerk → veel eitjes in een cel. • Oplossing: 2 km. verder alle bijen afvegen. De werksters vliegen terug en bedelen zich binnen. De eierleggende werkbijen lukt dat niet. • Je hebt drie fouten gemaakt voor de bijen in deze toestand terecht komen: 1. Een zwermcel (dop) niet gezien. 2. Niet gezien dat er een zwerm vertrokken is. 3. Zwermcel met redcel verwisseld en weggebroken.
Een darrebroedige moer. • Niet bevrucht of niet goed bevrucht → slecht weer, gebrekkige moer, gebrekkige darren, ziekte. • Ze wacht meestal lang met leggen. • Pas als het broed verzegeld is zie je alleen darrebroed. • Snel ingrijpen → ramen worden verbouwd !! • Opzoeken en moer verwijderen.
Bijen die niet tevreden zijn over de koningin. Het betreft meestal jonge koninginnen die nog maar net aan de leg zijn. Wat is de oorzaak ? • De overgang van de koningin van een klein volk naar een groot volk → legcapaciteit en feromonen !!. • De koningin is niet voldoende bevrucht. • Buckfast-koningin in Carnicavolk of andersom. • Een oude koningin. • Invoer van koningin en juli en augustus. • Onbekende oorzaken.
Casus 1. Tijdens de controle van je bijenvolk kom je een dop tegen midden op de raat. 1. Wat doe je eerst ? 2. Wat is er waarschijnlijk aan de hand ?
Een nieuwe koningin ? • Hoe lang gaat ze al mee ? (problemen:
stille moerwisseling, oude moeren
zwermen eerder, te oud).
• Ben je tevreden over haar ? (zachtaardig, haaldrift, varroaresistentie). • Maak een keuze tussen Carnica, Buckfast en de gewone zwarte bij. • Invoeren. (van klein naar groot, legcapaciteit, sept/okt., kluisje, soort bij soort, geen eitjes of larven aanwezig).
Casus 2. Je hebt een erg stekerig volk. Zelfs de buren hebben er last van. 1. Wat is de oplossing ? 2. Wanneer kun je die oplossingen het best laten plaats vinden ?
Zijn er nog vragen ?
