‘Ik heb geen zin
DE VERWACHTINGLOZE VRIJHEID DIE HIJ OP DE MIDDELBARE SCHOOL VOND IN DE GABBERCULTUUR, VOND HIJ ALS STUDENT IN DE SCHOTSE FOLKMUZIEK. ALS LUCKY FONZ III HEEFT OTTO WICHERS (27) INMIDDELS EEN ENORME GROEP FANS EN EEN BERG PRIJZEN BINNENGESLEEPT MET ZIJN BREEKBARE LIEDJES. ‘TOCH IS MIJN MUZIEK IN HET MINIMALE BEST MET HOUSE TE VERGELIJKEN.’ TEKST CAROLIEN DIRCKEN FOTOGRAFIE ALWIN SLOMP
10 TKMST
10-15_InterviewLucky.indd 10
12-02-2009 14:26:02
LUCKY
FONZ III om hip te zijn’
A
l op weg naar de voorgestelde
Kan dat publiek je ook deze zomer weer op
niet verwacht. En de sfeer die daar hing was
locatie, een kwartier lopen, begint
festivals bewonderen?
gewoon perfect.’
de zanger uitgebreid over zijn
Terwijl hij zijn spijkerjas uittrekt, een koffie
middelbare schooltijd, zijn drukke dagen als
verkeerd en een broodje bestelt (‘Kijk, daarom
Maar als scholier was je daar dus zelf niet te
artiest en zijn liefde voor housemuziek. ‘Meer
wil ik hierheen, ze hebben er vegakroketten!’)
vinden?
dan tien jaar geleden man, mijn examen’,
en zich ontspannen op de bank van het café
‘Nee, festivals als Lowlands ontdekte ik pas in
rekent hij ondertussen uit, op de wat slome
van Het Muziekgebouw aan ‘t IJ installeert,
mijn studententijd.’
toon die hij ook tussen de nummers door op
schudt Otto zijn hoofd. ‘Nog geen idee. Mijn
het podium laat horen. ‘Als scholier ging ik
boeker regelt dat. Ik zou het wel leuk vinden
Daarvoor was je diehard gabber?
naar feesten en clubs, maar eigenlijk nooit
om weer op Lowlands te staan. Vorig jaar
‘Ik was gabber van mijn veertiende tot
naar concerten. Ik vind het vet dat mijn
was dat namelijk supervet, lacht hij. ‘De tent
mijn zestiende. In de laatste jaren van mijn
publiek wel grotendeels bestaat uit jongeren.’
waarin ik moest spelen stond vol, dat had ik
middelbare schooltijd werden andere stijlen als TKMST 11
10-15_InterviewLucky.indd 11
12-02-2009 14:26:09
drum&bass, techno, punk en blues belangrijker
denkt even na en mompelt: ‘Ik ben altijd
voor me. Maar ik heb altijd van verschillende
bezig met wat er komen gaat…’ Langzaam
soorten muziek gehouden. Muziek die niet
gaat hij verder: ‘Ik weet nog wel dat ik heel
in hokjes te plaatsen is, maar een soort grote
druk was, een soort van klassenclown, maar
wolk in mijn hoofd vormt. Ik kan nog steeds
niet op een irritante manier. Ik zat op het vwo
het ene moment genieten van keiharde house
en studeerde best hard. Ik had een goede
en het andere moment behoefte hebben aan
band met mijn klasgenoten en met sommige
de rustige muziek van Roosbeef.’
leraren. Maar ik ging ook heel veel uit, zelfs doordeweeks bezocht ik houseparty’s
Toch maak je nu zelf totaal andere muziek.
en drum&bass-feesten. Het grappige was
‘Ik vind van niet. Mijn muziek is ook best
dat ik ook veel met piano bezig was. Als ik
monotoon en minimaal qua middelen. House
thuiskwam uit school, dan ging ik eerst thee
is een simpele beat met een deuntje erover.
drinken met mijn moeder en daarna een uur
Mijn muziek is een simpele gitaar waar ik
piano spelen. En ’s avonds raven.’
overheen zing. In het minimale is het best vergelijkbaar.’
Hadden je klasgenoten jou op het podium verwacht, denk je?
Maar je beleeft het anders?
Hij lacht. ‘Nee man! Twee jaar geleden
‘Zelfs de beleving kun je vergelijken. Op de
hadden we een schoolreünie. Ik was toen
middelbare school ging ik helemaal op in
nog helemaal niet bekend. Toen ik mijn
die gabbermuziek, nu sta ik zelf te zingen en
oude klasgenoten vertelde dat ik zanger was
raak ik in een soort trance. Ik kijk altijd naar
geworden, geloofde niemand dat. Tot één
de overeenkomsten. Een houseliedje en een
van mijn klasgenoten zei dat hij mijn cd had
zacht liedje kun je ook zien als allebei ‘boos’,
gehoord. Ik moest hem echt aandragen als
of allebei ‘vrolijk’.’
bewijs, zo van: zie je wel?’
Otto kijkt even afwezig voor zich uit en gaat dan verder. ‘Weet je, ik heb soms het idee
Want na de middelbare school ging je
dat ik mezelf moet verdedigen, dat mensen
Engels studeren, waarom?
het raar vinden dat ik gabber was. Maar in de
‘Ik heb een jaar communicatiewetenschap-
jaren ’90 was je gabber, kakker, skater of alto.
pen gestudeerd maar omdat ik de behoefte
Het moeilijke aan de middelbare school is dat
voelde om me bezig te houden met taal en
er veel van je verwacht wordt. Je moet hard
literatuur, heb ik uiteindelijk voor Engelse
werken en slimmer worden. Maar er wordt
taal- & letterkunde gekozen. Ik heb me vijf
ook van je verwacht dat je precies weet hoe je
jaar lang verdiept in Engelse literatuur. Dat
‘Na school dronk ik thee met mijn moeder, speelde ik piano en ’s avonds ging ik raven’ je moet gedragen en kleden. Ik kon niet aan
heeft mij ook geïnspireerd om zelf teksten
al die verwachtingen voldoen en dat loste
te gaan schrijven, nog voordat ik serieus
ik op door bij een subcultuur te gaan horen,
met muziek maken begon. Daardoor heb ik
waarin de verwachtingen duidelijk en simpel
nu het gevoel dat mijn teksten goed zijn,
waren: als gabber was je al binnen als je een
iets wat bij mijn muziekstijl heel belangrijk
aussie aantrok. Dat vind ik eigenlijk een hele
is. Mijn studentenleven was fijn; ik had
normale manier van overleven. Ik waardeerde
veel tijd en rust om mijn artistieke kanten
folkmuziek kennen: viooltjes, gitaren.
het ook dat het bij die gabberfeesten om de
te ontwikkelen, en het nadenken over
De muziek sprak me aan omdat die als
muziek ging. Iedereen ging gewoon uit z’n
literatuur heeft ook mijn gedachtes over
het ware buiten de tijd staat: het is er
dak.’ Hij voegt eraan toe: ‘Dat trekt me nog
muziek beïnvloed.’
altijd geweest en het zal altijd blijven. Folkmuziek is daardoor heel vrij. Je hoeft
steeds. Als ik nu uitga, ga ik niet naar clubs waar iedereen elkaar loopt aan te staren. Er
Tijdens je studie vertrok je naar Schotland,
er niet hip voor te zijn en je hoeft niet te
moet gefeest worden.’
waar je in aanraking kwam met
voldoen aan een bepaalde verwachting,
folkmuziek…
maar je kunt er wel alles in kwijt. Ik had
Wat voor type was je op school?
Nog voor de vraag gesteld is, reageert Otto
genoeg inspiratie om muziek te maken,
‘Daar moet ik goed over nadenken, want
enthousiast: ‘Ja, ik ging erheen om een
maar pas toen ik deze vorm vond, kon ik er
ik ben nooit zo met het verleden bezig.’ Hij
jaar te studeren en leerde de traditionele
echt mee aan de slag.’
12 TKMST
10-15_InterviewLucky.indd 12
12-02-2009 14:26:16
Maar nu je met die liedjes bent doorgebroken,
maar ik voel me niet verplicht om daar iets
Hoe ontstaan je nummers? Vanuit een
moet je interviews geven, overal optreden
mee te doen. Ik heb geen zin om hip te zijn.
melodie of vanuit een tekst?
en voldoen aan de verwachtingen van je fans
Mijn nieuwe cd, A Family Like Yours, die
‘Ik ga nooit met een compleet idee achter
en de media. Kun je nog wel zo vrij zijn als je
volgende maand in de winkels ligt, is ook
de piano zitten. Soms komt er bij het
wilt?
weer anders dan de vorige twee. Dat is voor
improviseren een leuke melodie langs, net als
‘Die verplichtingen horen erbij. Maar dat
mijn fans misschien tegen de verwachting
wanneer je zomaar iets fluit. Dan ga ik denken
speelt zich af in het ene deel van mijn hoofd.
in. Maar ik voel me artistiek vrij, alsof ik kan
wat ik er overheen kan zingen en van daaruit
Dan is er nog het artistieke gedeelte in
doen wat ik wil. Het is iets minder sober,
ga ik werken. Soms heb ik maar één zin die ik
mijn hoofd en daar staat een enorme muur
melodieuzer, met meer beats onder sommige
mooi vind. Ik werk vanuit het materiaal dat
omheen. Ik ben me wel bewust van de
nummers. Dat zijn muzikale elementen die
ik heb en kom er vaak halverwege pas achter
verwachtingen die mensen van me hebben,
voortkomen uit mijn liefde voor housemuziek.’
waar mijn lied over gaat.’ TKMST 13
10-15_InterviewLucky.indd 13
12-02-2009 14:26:21
Schotland, Denemarken, Zuid-Afrika en New York. Binnenkort vertrek ik weer naar Amerika.’
‘Een Oscar voor beste filmmuziek lijkt me wel wat’
Kennen ze Lucky Fonz III daar goed? ‘Mijn liedjes worden sinds twee weken gedraaid op Collegeradio, de eigen radiozender die elke Amerikaanse universiteit heeft. Veel mensen luisteren ernaar, dus ik bereik ineens een groot publiek. In ZuidAfrika speelde ik op grote festivals en in Australië wordt mijn muziek meer gedraaid dan hier op de radio!’ Blijf je tijdens je nieuwe tour in Amerika volgende maand ook bij je publiek slapen na een optreden, zoals je altijd schijnt te doen… ‘Misschien. In 2007 heb ik zo’n 120 keer opgetreden en ik kan me niet herinneren dat ik daarna ooit thuis heb geslapen. Ik vroeg gewoon aan mijn publiek: ‘Bij wie mag ik slapen, je krijgt een gratis cd!’ Je komt in maffe situaties terecht, zoals in een vies hol vol junks en gekken in Brussel, maar het werkt altijd. Ik vind het nu alleen minder verstandig om te doen, omdat ik steeds bekender word. Mensen willen me thuis hebben omdat ik toevallig bekend ben. Daar zit ik niet op te wachten.’
‘Als er in mijn tijd popacademies hadden bestaan, was ik
Je bent ook snel bekend geworden door
daar echt voor gegaan’, denkt Otto. ‘Maar ik ben naast
de prijzen die je de laatste jaren hebt
muziek ook altijd geïnteresseerd geweest in andere
gewonnen. Wat betekenen die prijzen voor
dingen, zoals theater maken en schrijven.’ Toen hij na
je?
de middelbare school voor een literatuurstudie koos,
‘Ik ben er trots op en heb er veel aan gehad.
beloofde hij zijn oude leraar Nederlands om een boek te
Het betekende meer concerten en optredens
schrijven. ‘Nu heb ik hem mijn eerste cd gestuurd, met
op de grote festivals. En van het geld van
een brief erbij: dat boek moet nog even wachten. Maar
de Essent Award kan ik mijn tour in Amerika
wie weet waar ik over tien jaar mee bezig ben.’
deels financieren. Ik vind het ook fijn om
Inmiddels ligt de derde cd van Lucky Fonz III, A Family
bevestiging te hebben. Mijn hele leven, geld,
Like Yours, vanaf volgende maand in de winkels. Om
tijd en geest wijd ik aan mijn muziek. Dan
een concert bij te wonen kun je afreizen naar Den Bosch,
is het goed om te voelen dat je op de juiste
Groningen, Utrecht of Amsterdam óf elke laatste vrijdag
weg bent.’
van de maand afstemmen op het tv-programma Welke prijzen mogen er nog aan het rijtje
De Wereld Draait Door.
toegevoegd worden? ‘De gouden medaille voor zwemmen,’ grapt hij. Hij lacht en denkt even na voor hij In 2006 had je genoeg materiaal om een
gedachte aan het begin van zijn carrière.
vastberaden antwoordt: ‘Over tien jaar zou ik
cd in eigen beheer uit te brengen. Wat
‘Toen ook die wegwaren, ben ik naar de
de Popprijs willen winnen. En een Oscar voor
verwachtte je daarvan?
platenzaak gegaan om te vragen of ik ze daar
beste filmmuziek. Dat lijkt me wel wat. Als ik
‘Ik hoopte dat ik zou kunnen optreden als ik
kon verkopen. Zo verspreidde mijn muziek
een liedje zou kunnen schrijven dat een film
een cd had uitgegeven. Die eerste cd heb ik
zich langzaam. Het is heel kneuzig, stapje
helemaal optilt.’
in twee dagen gemaakt. Best amateuristisch,
voor stapje, gegaan. Ook met optredens. Op
maar mensen die de nummers hoorden,
Lowlands stond ik voor drieduizend man,
En je nieuwe plaat, gaat die aanslaan?
vonden het een mooie plaat. Eerst heb ik
maar het voelde alsof ik dat kon, want van
‘Ik ben tevreden, maar ik ben benieuwd wat
er vijftig met de hand gemaakt en verkocht
cafés en jeugdcentra ben ik via clubs en
andere mensen ervan vinden. Ik geniet ervan
bij optredens. Die waren meteen weg. Toen
festivalletjes naar grote festivals gegaan.
als anderen van mijn werk genieten, snap je?
ben ik zelf naar de cd-fabriek gefietst om er
En nu heb ik zelfs tours in het buitenland.
Ik hoop vurig dat andere mensen er iets aan
vijfhonderd te laten maken.’ Hij lacht bij de
In 2007 en 2008 zat ik in Australië, Spanje,
hebben. We zullen zien…’ TKMST 15
10-15_InterviewLucky.indd 15
12-02-2009 14:26:34