IAB-Info Nummer 1 5–18 januari 2004
16e jaargang
Inhoud I.A.B.-mededelingen «De adviserende rol van de notaris, de accountant en de belastingconsulent bij de oprichting van vennootschappen» Studiedag IAB – Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat op woensdag 18 februari 2004 Tijdens deze studiedag worden de voornaamste aandachtspunten bij het Wetboek van vennootschappen naar aanleiding van de oprichting en de eerste levensjaren van een vennootschap door deskundige sprekers toegelicht. Programma en praktische informatie vindt u op pagina 2. Om u in te schrijven voor deze studiedag kan u het inschrijvingsformulier in bijlage bij dit nummer gebruiken.
Economie Trends CEO/IAB-Poll In vergelijking met drie maanden geleden blijft het vertrouwen van de leden van het IAB en de bedrijfsleiders in het economisch herstel stijgen. Ook staan ze achter de strijd tegen de sociale en fiscale fraude.
Boekhouding Kosten voor de neerlegging van de jaarrekening Enquête over IFRS-normen Een peiling van het onderzoeksbureau Mazars toont aan dat 79 % van de beursgenoteerde Europese ondernemingen vindt dat de IFRS-normen de financiële informatie betrouwbaarder zullen maken en dat 75 % denkt dat het nieuwe referentiestelsel het ontstaan van een Europese financiële markt zal bevorderen.
Fiscaliteit Fiscale beloning voor de gepensioneerdengezinnen en de gehuwde bruggepensioneerden De Regering heeft het officiële startschot gegeven voor de uitvoering van de maatregel opgenomen in de Wet van 5 juli 2001 die, vanaf de inkomsten van het jaar 2004, het voordeel van twee belastingverminderingen toekent aan de gezinnen van gepensioneerden en aan de gehuwde bruggepensioneerden.
I.A.B.-mededelingen «De adviserende rol van de notaris, de accountant en de belastingconsulent bij de oprichting van vennootschappen» Studiedag IAB – Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat op woensdag 18 februari 2004 Tijdens deze studiedag worden de voornaamste aandachtspunten bij het Wetboek van vennootschappen naar aanleiding van de oprichting en de eerste levensjaren van een vennootschap door deskundige sprekers toegelicht. Programma 09u00
Onthaal en koffie
09u50
Verwelkoming en algemene inleiding Johan DE LEENHEER, Voorzitter IAB
10u05
Handelen namens een vennootschap in oprichting: algemene principes en bijzondere fiscaalrechtelijke aandachtspunten Olivier CAPRASSE Advocaat, Professor ULg Hilde PELGROMS Adviseur Juridisch Departement KFBN, Belastingconsulent
10u35
Het financieel plan, de inbreng en de quasi-inbreng Gérard DELVAUX Accountant, Bedrijfsrevisor
11u05
Pauze
11u35
Vennootschap en huwelijksvermogensrecht Johan DU MONGH Advocaat, Professor K.U.Leuven
11u55
Registratierechten en inbreng Eric SPRUYT Notaris, Professor EHSAL
12u45
Lunch
14u00
Specifieke professionele bekwaamheidsvereisten en administratieve formaliteiten Philippe ERNST Advocaat, Professor UA
14u20
Sterkmaking en volmacht bij oprichting van vennootschappen Bernard TILLEMAN Professor KULAK – K.U.Leuven
14u50
Openbaarmaking van de oprichtingsakte. Het artikel 69 van het Wetboek van vennootschappen Jan VAN BAEL Notaris, Docent U.A. en K.U. Brussel
15u20
Pauze
15u50
Het uitwerken van de statuten. Bespreking van enkele bijzondere clausules : Vruchtgebruik op aandelen Luc WEYTS Notaris, Buitengewoon hoogleraar K.U.Leuven Directiecomité Pierre NICAISE Notaris, Lector aan de UCL Directeur van « Centre d’études Jean Renauld » Patrick DE WOLF Advocaat, Lector aan de UCL Vertegenwoordiging en bestuur Bernard TILLEMAN Professor KULAK – K.U.Leuven
17u00
Slotwoord door de Heer Karel TOBBACK, Voorzitter van de KFBN
Praktisch : Datum : 18 februari 2004 Duur : van 9.00u tot 17.15u Plaats : Tentoonstellingspark van Brussel (Heizelpaleizen), Auditorium 2000 Een wegbeschrijving wordt u toegestuurd bij de bevestiging van uw inschrijving. Er is parkeergelegenheid in de onmiddellijke nabijheid van de Heizelpaleizen. Talen : Nederlands – Frans (simultaanvertaling) Toegangsprijs : H 150 – H 100 (IAB-stagiairs). Syllabus, lunch en koffie inbegrepen. Bedrag over te maken op rekeningnummer 191-1582742-56 (KBC-Bank), met mededeling «Studiedag 18/02/04 + naam deelnemer» Inschrijvingen en inlichtingen : De inschrijvingen lopen t.e.m. 6 februari 2004. Stuur het inschrijvingsformulier in bijlage bij dit nummer terug naar : Kristien Michiels, tel. : 02/543 74 90, fax : 02/543 74 91, e-mail :
[email protected]. Uw inschrijving wordt bevestigd bij betaling. Attest permanente vorming : wordt ter plaatse overhandigd.
Economie
Trends CEO/IAB-Poll
In vergelijking met drie maanden geleden blijft het vertrouwen van de leden van het IAB en de bedrijfsleiders in het economisch herstel stijgen. Ook staan ze achter de strijd tegen de sociale en fiscale fraude. Deze enquête wordt elk kwartaal uitgevoerd onder 3 000 IAB-leden en 1 000 CEO’s of bedrijfsleiders. Ze bestaat telkens zowel uit algemene als actualiteitsgebonden vragen. Deze laatste hadden dit keer betrekking op de strijd van de regering tegen fiscale en sociale fraude. De Trends CEO/IAB-Poll moet uitgroeien tot een betrouwbare driemaandelijkse barometer van de economische conjunctuur. Feestdagen werken het optimisme blijkbaar in de hand. Zelfs de van nature wat wantrouwige ondernemers en boekhouders geloven weer in het herstel van de economie. En dat zal binnen de zes maanden gebeuren, zegt nu al bijna de helft van onze respondenten uit de jongste CEO-poll. Ook de andere indicatoren blijven verder stijgen : het vertrouwen in de conjunctuur, de toekomst van het bedrijf en de euro halen topscores van respectievelijk 5,9, 6,8 en 7,2 op tien. Die positieve houding wordt bevestigd door het succes van beleggersbijeenkomsten, zoals die van het blad Cash ! eind 2003. Alleen de dollar haalt nog geen goede cijfers. Maar daar zal de vangst van Saddam Hoessein misschien wel verandering in brengen. De tekenen van internationaal herstel worden steeds zichtbaarder, vooral in de Verenigde Staten. Na de kunstmatige ingreep van de Amerikaanse autoriteiten – een verlaging van de belastingen en de rente – kruipt de Amerikaanse economie nu op eigen kracht uit het dal. ING raamt de economische groei tijdens 2003 op 3,1 %. In 2004 wordt zelfs een toename van 4,4 % verwacht. Daardoor herleeft de arbeidsmarkt, een cruciale factor in de conjunctuur. De VS creëerde recent ongeveer 150 000 nieuwe jobs. Om het feest compleet te maken, publiceerde de Amerikaanse regering een stijging van het bruto binnenlands product met niet minder dan 8,2 %, de grootste sprong van de afgelopen twintig jaar. Die groei wordt ondersteund door een sterk consumentenvertrouwen. De index van de Conference Board klom in november 2003 tot 91,7 punten, het hoogste peil in veertien maanden. In Europa zijn de vooruitzichten minder goed maar toch positief : een groei van 2 % in 2004. Dat is toch al een pak beter dan het half procentje van 2003. Naast een barometer van de economie polsten wij deze keer ook naar de reactie van de ondervraagden op de strijd tegen de sociale en fiscale fraude, die in het regeerakkoord van Paars staat ingeschreven. Meer dan de helft van de respondenten (55,3 %) hecht veel waarde aan dit initiatief – met een duidelijke voorkeur voor de sociale dimensie – wegens de concurrentievervalsing. Dat staat in schril contrast met hun houding tegenover fiscale amnestie – nochtans gekoppeld aan de strijd tegen het zwart geld – drie maanden geleden, uit vrees voor de invoering van een vermogensbelasting als tegenprestatie. Maar de rechtszekerheid van de eenmalige bevrijdende aangifte (EBA) en de strenge straffen voor wie niet meedoet, zullen volgens waarnemers veel twijfelaars over de streep trekken.
De resultaten van deze enquête zijn een steun in de rug voor het actieplan van Hervé Jamar (MR) tegen zwartwerk. Volgens de staatssecretaris zijn een strengere aanpak van de fiscale fraude en een menselijker houding van de fiscus niet tegenstrijdig. Daarom wil hij de onrechtvaardigheden uit ons belastingsysteem bannen en een deel van de schulden van onvermogenden kwijtschelden. Voor de begroting van 2004 moeten die maatregelen de Schatkist 310 miljoen EUR opleveren. In die zin lanceerde SP.A-fractieleider Dirk Van der Maelen het idee om alle privé-woningen niet langer te laten onderbrengen in patrimoniumvennootschappen. De Confederatie Bouw reageerde onmiddellijk met het tegenvoorstel om onroerende kosten ook bij particulieren volledig aftrekbaar te maken, op voorwaarde dat ze gestaafd worden met facturen.
Boekhouding Kosten voor de neerlegging van de jaarrekening Vanaf 1 januari 2004 gelden volgende neerleggingstarieven (inclusief BTW).
Neerlegging op papier – volledig schema – verkort schema – verbeterde neerlegging Neerlegging op diskette – volledig schema – verkort schema – verbeterde neerlegging
Tarief in EUR 414,13 189,07 59,29 Tarief in EUR 389,93 164,87 59,29
Bron : NBB, http ://www.nbb.be/BA/n/P1_16.htm#Tarief
Enquête over IFRS-normen Een peiling van het onderzoeksbureau Mazars toont aan dat 79 % van de beursgenoteerde Europese ondernemingen vindt dat de IFRS-normen de financiële informatie betrouwbaarder zullen maken en dat 75 % denkt dat de nieuwe verslaggevingsnormen het ontstaan van een Europese financiële markt zullen bevorderen. Dat blijkt uit een enquête over de toepassing van de IFRS-normen in Europa, uitgevoerd bij 425 genoteerde en niet-genoteerde Europese ondernemingen (Duitsland, Benelux, Spanje, Frankrijk, Italië, Verenigd Koninkrijk). De ondernemingen hebben een vrij positieve kijk op de verandering van de verslaggevingsnormen (57 % ziet er een kans in om te reorganiseren), ook al staan ze aarzelend tegenover de praktische toepassing ervan (slechts 32 % heeft een simulatie van hun jaarrekening volgens de IFRS-normen gemaakt). De voor 2005 voorziene uiterste datum van invoering van de nieuwe Europese standaarden voor jaarrekeningen, de IFRS-normen, nadert met rasse schreden. Onderzoeksbureau Mazars vroeg hoever de Europese ondernemingen opgeschoten zijn met hun voorbereidingen voor dit dossier en peilde naar hun indruk over de impact van de nieuwe normen op de Europese financiële markt. De enquêteurs kozen voor de bevraging van beursgenoteerde ondernemingen die rechtstreeks bij de boekhoudkundige wijziging betrokken zijn, en van nietgenoteerde ondernemingen waarop de wijziging op korte of middellange termijn effect zal hebben. Beursgenoteerde ondernemingen Uit de resultaten blijkt dat de genoteerde ondernemingen zich wel bewust zijn van de wijzigingen die de invoering van de Europese standaarden voor jaarrekeningen zal teweegbrengen. 57 % ziet deze opgave als een gelegenheid tot reorganisatie. Een bemoedigend resultaat dat de echte leemten die worden vastgesteld bij de praktische invulling van de aanpassingswerken echter niet kan verhullen : – Slechts 55 % van de ondervraagde ondernemingen heeft 18 maanden vóór de datum van invoering specifieke acties ondernomen. – Hoewel 60 % een vergelijkende analyse heeft gemaakt tussen hun nationale normen en de toekomstige Europese normen, heeft slechts 32 % een simulatie gemaakt van hun rekeningen volgens de IFRS-normen. – 80 % van de ondernemingen heeft geen specifieke financiële communicatie ingesteld. De ondervraagde genoteerde ondernemingen verwachten van de nieuwe standaarden voor jaarrekeningen tal van positieve gevolgen voor de Europese financiële wereld : – 79 % van de ondernemingen vindt dat de IFRS-normen de financiële informatie betrouwbaarder zullen maken. – 73 % van de ondernemingen verwacht van deze Europese normen een grotere transparantie en vergelijkbaarheid van de rekeningen. – 75 % verwacht dat de nieuwe standaarden voor jaarrekeningen het ontstaan van een Europese financiële markt zal bevorderen en 65 % denkt dat dit moet gepaard gaan met de invoering van een beursregulerend organisme. Niet-genoteerde ondernemingen Aangezien de overgang naar de IFRS-normen voor niet-genoteerde ondernemingen aan de nationale regeringen wordt overgelaten, staat ze nog niet op de agenda van deze ondernemingen. Enkel welbepaalde categorieën van ondernemingen zijn verplicht het voorbeeld van de genoteerde ondernemingen te volgen (dochterondernemingen van genoteerde Europese groepen en nietgenoteerde groepen die op een gereglementeerde markt van de Europese Unie verhandelbare schuldeffecten uitgeven).
En toch zal deze nieuwe vorm van boekhouden, die dichter bij de economische werkelijkheid van de ondernemingen wil aanleunen, ook effect sorteren op niet-genoteerde ondernemingen. – Hoewel 60 % van de niet-genoteerde Europese ondernemingen de overgang naar de IFRS-normen als een «lange en dure onderneming» ziet, is 55 % bereid de nieuwe standaard aan te nemen. – Slechts 64 %, en dat is duidelijk minder dan bij de genoteerde ondernemingen, verwacht van de nieuwe Europese normen een betere vergelijkbaarheid van de rekeningen, en slechts 33 % denkt dat ze meer transparantie en betrouwbaarheid zullen brengen.
Fiscaliteit Fiscale beloning voor de gepensioneerdengezinnen en de gehuwde bruggepensioneerden De Regering heeft het officiële startschot gegeven voor de uitvoering van de maatregel opgenomen in de Wet van 5 juli 2001 die, vanaf de inkomsten van het jaar 2004, het voordeel van twee belastingverminderingen toekent aan de gezinnen van gepensioneerden en aan de gehuwde bruggepensioneerden. Wat de bruggepensioneerden betreft, blijft de maatregel evenwel beperkt tot de personen van wie het brugpensioen vóór 1 januari 2004 aangevangen is. De FBG (Federatie Bruggepensioneerden en Gepensioneerden) heeft onmiddellijk opgemerkt dat deze maatregel een vrij grote impact heeft. Wanneer elke echtgenoot een wettelijk pensioen (ongeveer 17 000 EUR per jaar) geniet, kan de belastingvermindering jaarlijks oplopen tot 2 500 EUR (of 100 000 oude BEF) en zelfs meer. Al 15 jaar eist de FBG dat beide belastingverminderingen per gezin toegepast zouden worden, maar tot op heden werd dat altijd geweigerd om budgettaire redenen. Vergeet niet dat tot in 1976 de wettelijke pensioenen niet belast waren. Vanaf het ogenblik dat dit wel het geval was, werd in een belastingaftrek voorzien die al snel omgezet werd in een belastingvermindering om rekening te houden met het inkomensverlies dat de belastingplichtige lijdt wanneer hij met pensioen gaat. De belastingen die de gezinnen van gehuwde gepensioneerden tot hiertoe moesten betalen, waren werkelijk ongehoord, vooral als men de voortdurend dalende koopkracht van het wettelijk pensioen in acht neemt, vermits enkel de minimumpensioenen aan de evolutie van het welzijn aangepast worden. De belastingontheffing die nu eindelijk toegekend werd, geldt inzonderheid voor de gezinnen van gehuwde gepensioneerden die uitsluitend twee wettelijke pensioenen genieten. Merken wij op dat wanneer zij naast hun wettelijk pensioen nog andere bronnen van inkomsten genieten, van welke aard ook, de belastingvermindering al snel afgeroomd wordt. Simulatie van de impact van de belastinghervorming voor de gehuwde gepensioneerden Hypothese : de Federatie Bruggepensioneerden en Gepensioneerden heeft de belastinghervorming toegepast op het aanslagjaar 2003, inkomsten van het jaar 2002. In werkelijkheid geldt de hervorming pas vanaf het aanslagjaar 2005, inkomsten van het jaar 2004. De Federatie is op die manier te werk gegaan omdat de exacte bedragen van de belastingschijven, van de vrijstelling en van de belastingvermindering nog niet gekend zijn. Opmerking : er werd geen rekening gehouden met de aanvullende crisisbijdrage. Deze wordt trouwens volledig afgeschaft voor de inkomsten van het jaar 2004.
I. Gezin van gepensioneerden die allebei een wettelijk rustpensioen tegen het tarief voor alleenstaanden ontvangen (34 600 EUR bruto jaarinkomen) Berekening van het netto-inkomen vóór de hervorming
Bruto pensioeninkomsten 34 600 EUR ZIV : 3,55 %
Man
Vrouw
17 000,00
17 600,00
603,50
624,80
Solidariteitsbijdrage (alleenstaande) M : 17 000 : 12 = 1 416,67 ® 0,5 % =
85,00
V : 17 600 : 12 = 1 466,67 ® 1,0 % =
176,00
Netto belastbaar inkomen : 33 110,70
16 311,50
16 799,20
Basisbelasting
5 475,68
5 695,14
Vrijstelling
1 087,50
1 087,50
Resulterende belasting
4 388,18
4 607,64
Totaal gezin
8 995,82
Belastingvermindering
761,29
Totale gezinsbelasting
8 234,53
Gemeentebelasting 7 %
576,42
Totale belastingen Netto-inkomen
8 810,53 24 300,17
Netto-inkomen van hetzelfde echtpaar na de hervorming
Man
Vrouw
Basisbelasting
5 475,68
5 695,14
Vrijstelling
1 370,00
1 370,00
Resulterende belasting
4 105,68
4 325,14
Belastingvermindering
1 586,19
1 586,19
Totaal belasting
2 519,49
2 738,95
176,36
191,72
Totale belastingen
2 695,85
2 930,67
Totale belastingen voor het echtpaar
5 627,52
Gemeentebelasting 7 %
Netto-inkomen
27 483,18
Verschil (tussen de netto-inkomens)
3 183,01
II. Gezin van gehuwde gepensioneerden die twee wettelijke pensioenen tegen het tarief voor alleenstaanden ontvangen (25 000 EUR bruto jaarinkomen) Berekening van het netto-inkomen voor de hervorming
Bruto pensioeninkomsten 25 000 EUR
Man
Vrouw
17 000,00
8 000,00
ZIV : 3,55 %
603,50
Solidariteitsbijdrage
85,00
Belastbaar netto-inkomen : 24 311,50
16 311,50
8 000,00
Basisbelasting
5 475,68
2 063,50
Vrijstelling
1 087,50
1 087,50
Resulterende belasting
4 388,18
976,00
Totaal gezin
5 364,18
Belastingvermindering
1 379,30
Totale belasting
3 984,88
Gemeentebelasting 7 % Totale belastingen Netto-inkomen
278,94 4 263,82 20 047,68
Netto-inkomen van hetzelfde echtpaar na de hervorming
Man
Vrouw
Basisbelasting
5 475,68
5 695,14
Vrijstelling
1 370,00
1 370,00
Resulterende belasting
4 105,68
693,50
Belastingvermindering
1 586,19
1 586,19
Totaal belasting
2 519,49
0
Gemeentebelasting 7 % Totale belastingen
176,36 2 695,85
Netto-inkomen
21 615,64
Verschil (tussen de netto-inkomens)
1 567,96
(501/NB I.A.B.)
© 2004 Alle rechten voorbehouden. Noch deze publicatie, noch gedeelten ervan mogen worden gereproduceerd of opgeslagen in een retrieval systeem, en evenmin worden overgedragen in welke vorm of op welke wijze dan ook, elektronisch, mechanisch of door middel van fotokopieën, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De auteurs, de redactie en de uitgever streven naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie waarvoor ze echter niet aansprakelijk kunnen worden gesteld. Verantwoordelijke uitgever: J. De Leenheer, IAB, Livornostraat 41, 1050 Brussel (tel. (02) 543 74 90, e-mail:
[email protected]) IAB-publicatie, in samenwerking met Kluwer uitgevers, Ragheno Business Park, Motstraat 30, 2800 Mechelen.