1
Huishoudinkomen, buurtinkomen en depressieve stoornis; de LifeLines studie Bart Klijs, Eva Kibele, Lea Ellwardt, Marij Zuidersma, Ronald Stolk, Inge Hutter, Rafael Wittek, Carlos Mendes de Leon, Nynke Smidt
2
Depressieve stoornis
3
RIVM, Nationaal Kompas Volksgezondheid
4
Depressieve stoornis Ziektelast -Sterke invloed op kwaliteit van leven en lichamelijke gezondheid -Jaarprevalentie in Nederland: 4.2% (mannen) - 6.3% (vrouwen) Risicofactoren -Individueel: ziekte, life events, social support, eenzaamheid -Omgeving/context
5
Depressieve stoornis en de buurt Fone et al.(2013) Personen in een arme buurt hebben een mindere goede mentale gezondheid dan personen in een rijke buurt, onafhankelijk van het individuele inkomen. Everson-Rose et al. (2011) Wonen in een buurt met een lage sociaal-economische status hangt samen met meer stress, vijandigheid and depressieve symptomen. Anderen1 Geen bewijs voor relatie sociaal-economische status buurt en mentale gezondheid. 1Propper
et al. (2005); Reijneveld et al. (1998); Gale et al. (2011)
6
Depressieve stoornis en de buurt • Verschillende studies geven inconsistente resultaten
• Het is onbekend via welke wegen de sociaal-economische status van de buurt kan leiden tot depressie
7
Theoretisch model 1 -Ongezonde leefstijl -Ziekte
Lage SES buurt
Chronische en acute stress
Depressie
Lage sociale participatie Kim, 2008
8
Theoretisch model 2 Buurt: hoge SES Psychosociale stress Individu: lage SES
Depressie
9
Hypothesen 1. Een laag buurtinkomen is geassocieerd met een hogere prevalentie van depressieve stoornis. 2. Deze relatie is deels verklaard door verschillen in leefstijl en ziekte, stress, en sociale participatie. 3. Een laag huishoud inkomen in een buurt met een hoog inkomen is geassocieerd met depressie.
10
Studie populatie • Baseline sample LifeLines cohort study • 1.649 buurten • Gemideld 44 personen per buurt (range: 1-1.243)
Missing Study sample Buurtinkomen Depressie
21.548 1.268
Resterend Percentage 94.516 100% 72.968 77% 71.700 76%
11
Variabelen Major depressive episode (M.I.N.I. international neuropsychiatric interview, past 2 weeks) SES buurt Percentage huishoudens met een laag inkomen(CBS) Continu, Z-standardisatie SES huishouden Huishoud equivalent inkomen <1250; 1250-1749; >=1750 Euro/maand
12
Controle variabelen Leefstijl en ziekte Huidige chronische ziekte BMI, lichamelijke activiteit, roken, alcohol consumptie Stress List of threatening events (acute stress) Long-term difficulties inventory (langdurige stress) Sociale participatie Aantal verschillende contacten in twee weken Deelname in georganiseerde clubs en groepen Affection, behavioural confirmation en status (Social Production Function)
13
Data analyse Mixed logistic models Model 1 Buurtinkomen, controle voor huishoudinkomen Models 2,3,4 +leefstijl en ziekte, + stress, +sociale participatie Model 5 + interactie buurtinkomen en huishoudinkomen
14
Resultaten hypothese 1 Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval) Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale participatie
Huishoudinkomen >1750 euro/month 1250-1749 euro/month <1250 euro/month
ref. ref. ref. ref. 1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62) 2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
15
Resultaten hypothese 2 Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval) Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale participatie
Huishoudinkomen >1750 euro/month 1250-1749 euro/month <1250 euro/month
ref. ref. ref. ref. 1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62) 2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
16
Resultaten hypothese 1 Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval) Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale participatie
Huishoudinkomen >1750 euro/month 1250-1749 euro/month <1250 euro/month
ref. ref. ref. ref. 1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62) 2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
17
Resultaten hypothese 1 Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval) Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale participatie
Huishoudinkomen >1750 euro/month 1250-1749 euro/month <1250 euro/month
ref. ref. ref. ref. 1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62) 2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
18
Resultaten hypothese 3 1.8 1.6
1.4 1.2 1 0.8
0.6 0.4
poor
in between
household income >=1750 rich
poor
in between
household income 1250-1749 rich
poor
0
household income <1250 in between
0.2
rich
Interaction effect (odds ratio)
2
Neighborhood
19
Conclusies 1. Depressie komt vaker voor bij mensen in buurten met een laag inkomen 2. Deze relatie wordt deels verklaard door verschillen in leefstijl en ziekten, stress, en sociale participatie. 3. Een laag inkomen in een buurt met een hoog inkomen is niet geassocieerd met de prevalentie van depressie.
20
Dank u!
21
Resultaten hypothese 1 Percentage huishoudens met laag inkomen in de buurt 24% (Z=-1)
53% (Z=1)
>=1750 euro/month
1,9
2,5
<1250 euro/month
5,2
6,8
Huishoudinkomen
22
Results Z-val ue for percentage of hous ehol ds i n nei ghborhood wi th a l ow i ncome
Hous ehol d equi val ent i ncome (euros /month) <1250
1250-1749
>=1750
mi s s i ng
z<-1 (l owes t)
1391 (17.8%)
2284 (29.2%)
2971 (38.0%)
1172 (15.0%)
-1
1456 (24.3%)
1608 (26.8%)
1935 (32.3%)
1001 (16.7%)
-0.5
8886 (28.2%)
8578 (27.2%)
8798 (27.9%)
5255 (16.7%)
0.5
3539 (29.6%)
3207 (26.8%)
3270 (27.4%)
1942 (16.2%)
z>=1 (hi ghes t)
4618 (32.0%)
3372 (23.4%)
4299 (29.8%)
2118 (14.7%)
January 21, 2014
NVD-HAPS-NIDI study afternoon Living environment and health
23
Results +disease, healh behaviour
+ short /longterm stress
+size/quality social network
1.57
1.53
1.46
1.50
1.46
1.38
-8012
-7447
-7181
-6885
-7686
-7440
-7175
-6881
demographics Median odds ratio 'neighborhood' household income only 1.75 household and neighborhood income 1.68 Log Likelihood household income only household and neighborhood income
January 21, 2014
NVD-HAPS-NIDI study afternoon Living environment and health
24
Descriptive statistics Number of persons
Percentage with depression
% households in neighbourhood with low income <35% 35-45% >=45%
20,123 22,619 28,958
1.6 2.2 3.0
household equivalent income <1250 euro/month >=1250 euro/month >=1750 euro/month missing
19,890 19,049 21,273 11,488
3.7 2.0 1.3 2.8
25
Theoretisch model 2