Huilen als communicatiemiddel
Vanaf de geboorte hebben baby’s mogelijkheden om te communiceren. Het communiceren verloopt in het begin heel onbeholpen: door te huilen, zuigen en kijken. Later door zich vast te klampen, lachen, roepen, grijpen en wijzen. Aangezien baby’s volledig afhankelijk zijn van anderen is communicatie in de vorm van huilen voor hen van het grootste belang. Huilen is normaal gedrag in de ontwikkeling van een kind. Baby’s huilen omdat ze iets duidelijk willen maken. Sommige baby’s huilen gemakkelijker en vaker dan anderen en zijn ook moeilijker te troosten. Huilen is een roep om hulp en aandacht.
Verschillende vormen van huilen Huilen is zoals gezegd een manier van communiceren. Baby’s ontwikkelen al snel verschillende manieren van huilen om verschillende boodschappen kenbaar te maken. Zo onderscheidt de ouder na verloop van tijd bijvoorbeeld een ‘honger-huil’, een ‘ik verveel me-huil’, een ‘pijn-huil’, een ‘alarm-huil’, een ‘angst-huil’ en een ‘vermoeidheids-huil’. Hoe vaker er gepast op een bepaald gehuil gereageerd wordt, hoe gerichter de baby dat ‘huiltje’ zal gebruiken en hoe eerder de ouder in het vervolg de huil zal herkennen. Op die manier ontwikkelen ouder en kind een eerste eigen manier van het met elkaar omgaan. Het huilen wordt steeds efficiënter ingezet en duurt, doordat de reden snel begrepen wordt, steeds korter. Houdt wel in de gaten of er niets anders aan de hand is, zoals bijvoorbeeld bij koorts.
Hoeveel huilen baby’s De hoeveelheid die een baby huilt kan erg verschillend zijn. Baby’s tussen de 1 en 3 maanden huilen ongeveer twee uur per dag. Vaak zijn er langere huilperiodes aan het einde van de middag of in de avond. De piek van het huilen bij baby’s ligt rond de leeftijd van 6 weken. Daarna neemt de hoeveelheid aan huilen af. Baby’s kunnen ook langere periodes huilen zonder dat het kwaad kan, behalve u als ouder van streek maken. Als u als ouder vindt dat uw kind overmatig of excessief huilt dan is het goed om dit te bespreken met de verpleegkundige of jeugdarts van het consultatiebureau.
Een tevreden baby Aandacht, rust en eenduidigheid dragen bij aan een tevreden baby. Geef de baby aandacht, door het maken van oogcontact, praten, zingen, aaien en knuffelen, als deze rustig is. Rust krijg je onder andere door een gezonde afwisseling van slapen en ontwaken, een rustige omgeving, niet teveel verschillende verzorgers in de beginperiode, bij bezoek zoveel mogelijk de vaste regelmaat aanhouden, de baby niet van hand op hand laten gaan en niet meer dan één uitstapje per dag. Eenduidigheid wordt bereikt door regelmaat oftewel een ‘vaste’ opeenvolging van gebeurtenissen, zoals • slapen • ontwaken • voeden • contact/spel met de ouder • alleen spelen en bij vermoeidheidssignalen (in de ogen wrijven of geeuwen) • wakker in bed leggen • slapen in eigen bed of wieg.
Reageren op huilen Een ouder kan op verschillende manieren met het huilen van de baby omgaan. De manier waarop is van belang voor de ontwikkeling van het kind. 1. Positief reageren door het signaal van het kind op te vangen en bereid zijn te zoeken naar een oplossing om het kind te troosten. Dit draagt bij aan het vertrouwen van het kind in zichzelf (ik kan iets bewerkstelligen) en in de ouder (zij/hij wil me helpen). Ook leert de ouder sneller de verschillende manieren van huilen te onderschei den en kan daarop gepast reageren. Probeer uit te vinden waarom de baby huilt. Zorg ervoor dat de baby zich prettig voelt (verschoon zo nodig de luier en help de baby ontspannen (rustige muziek, in bad). 2. Door negatief te reageren op huilen zoals boos worden of lachen kan het kind zich niet begrepen voelt. Negatieve reacties op gehuil leiden in principe tot toename van het gehuil. De baby gaat zich door de negatieve reactie nog vervelen der voelen en zal ook dit bijkomstige gevoel ken baar proberen te maken. Huilen en negatief rea geren kunnen dan escaleren tot óf de ouder óf het kind het opgeeft. Als de ouder het opgeeft leert het kind dat het moet doorzetten met huilen om iets gedaan te krijgen. Als het kind het huilen opgeeft terwijl het kind ‘hulp’ nodig heeft, leert het kind zowel zichzelf als de ouder minder te vertrouwen. 3. Door het negeren van huilen (door te doen alsof het kind niet huilt of proberen af te leiden) zal het kind zich niet begrepen voelen. Het conse quent negeren van een huilende baby kan ook tot minder huilen leiden. In dit geval niet vanwege het groeiende vertrouwen, maar juist vanuit het
gevoel toch niet begrepen te worden. Zulke baby’s geven de moed op. Dit leidt tot een heel ander ontwikkelingsproces. 4. Een ouder kan ook inconsequent op huilen rea geren. Hiervan is sprake als zij de ene keer posi tief en de andere keer negatief of negerend rea geert. Probeer om steeds op dezelfde manier te reageren op het huilen van de baby. Het huilen van baby’s is dus de manier waarop baby’s aangeven dat ze contact zoeken met de ouder. Alle baby’s huilen. Aandacht, rust en eenduidigheid beïnvloedt de tevredenheid van de baby. Een positieve manier van reageren op huilen geeft het kind vertrouwen in zichzelf en de ouder. Voor meer informatie of vragen kunt u terecht bij uw consultatiebureauteam.
NB: waar ouder staat kan ook ouders/verzorger(s) gelezen worden. Waar hij staat in de tekst kan ook zij gelezen worden.
(043) 3 690 690
Algemeen telefoonnummer
(043) 3 690 680
Jeugdgezondheidszorg
(043) 3 690 670
Huishoudelijke Hulp
(043) 3 690 670
Verplegen en Verzorgen (24 uur per dag)
(043) 3 690 660
Uitleen van hulpmiddelen/Thuiszorgwinkel
(043) 3 690 630
Kraamzorg
(043) 3 690 620
Voedingsvoorlichting en dieetadvisering
(043) 3 690 610
GroenekruisService (lidmaatschap)
E-mail
[email protected]
Bezoekadres
Mockstraat 1, Maastricht
Postadres
Postbus 1307, 6201 BH Maastricht
GroenekruisDomicura is in het bezit van
het ISO HKZ kwaliteitscertificaat.
07/2012 GkD-JGZ402
Internet www.groenekruisdomicura.nl
