Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. WGV Oost Deventer, 20 maart 2013 Attie Valkenburg – van Roon, projectleider Master Zorg voor Jeugd
Windesheim en de sector jeugdzorg & jeugd- en opvoedhulp • Windesheim speelt in haar bacheloraanbod (m.n. Pedagogiek, SPH, MWD) al in op de geschetste ontwikkelingen. Daarin zet Windesheim ook eigen accenten, bijvoorbeeld met betrekking tot de ‘waarde(-n)volle’ professional: de reflectie op normen en waarden in relatie tot het beroep is een onderdeel van iedere bacheloropleiding. Aansluiting MBO-HBO, o.a. via duaal- en deeltijdonderwijs. • Het Kenniscentrum Gezondheid en Welzijn neemt regie op kennisontwikkeling rond beroepsvraagstukken; dat verbindt het werkveld aan lectoraten, kenniskringen en opleidingen. Recent zijn twee lectoren Jeugd toegevoegd, Jos Baecke en Jack de Swart, die onderzoek doen naar o.a. de Transitie en rol gemeentes, Eigen Kracht etc. • Ook in het open aanbod van cursussen etc. is er veel (profiel van jeugdzorgwerker). • Daarnaast heeft de sector behoefte aan ‘gespecialiseerde generalisten’ die steeds het gezin als vertrekpunt nemen, goed kunnen schakelen tussen verschillende deelterreinen en overzien hoe cliënten het beste kunnen worden ondersteund. Dat vraagt om meer opleiding dan een hbo-bacheloropleiding, met een toetsing op competentieniveau. Een ‘professional master’ zou dat kunnen bieden. Windesheim werkt daarin samen met Hogeschool Leiden (o.a. Adri van Montfoort, project VERVE).
De masteropleiding Jeugd en Gezin die nu door Windesheim wordt ontwikkeld is bedoeld voor: sociaal-agogisch opgeleide hbo’ers met een aantal jaar ervaring die zich verder willen professionaliseren m.b.t. hulp aan jeugd en gezin, die daarin de steun krijgen van hun werkgever zodat het leren in opleiding en werk elkaar kan versterken, die inhoudelijk en methodisch in hun werk willen functioneren als sleutelfiguren in het lokale domein en die ook voldoende bagage hebben om in de meer gespecialiseerde jeugdzorg als teamleider (in de rol van ‘meewerkend voorman’) te werken aan een inhoudelijk hoge kwaliteit in de uitvoering, afstemming en innovatie.
We werken daarbij samen met Hogeschool Leiden, waar al een dergelijke masteropleiding draait. In 2014 willen we starten. Twee jaar in deeltijd, één dag per week onderwijs op Windesheim plus zelfstudie, naast relevant werk op hbo-niveau.
3
Waar denken we momenteel aan? De masteropleiding duurt twee jaar en de geschetste programma’s zullen in samenhang worden doorlopen, wil de mastergraad worden behaald. Mogelijk zullen delen van het programma daarnaast ook in een andere vorm beschikbaar zijn. De werkgever moet de masteropleiding bij zijn werknemer vinden passen. Een Masteropleiding is wat anders dan een cursus. De integrale toetsing is een essentieel verschil: de masterstudent moet zijn competenties bewijzen d.m.v. toetsing in het onderwijs en in de praktijk. Het curriculum zal elk jaar bestaan uit vier perioden van tien weken. De studiebelasting bedraagt wekelijks één dag onderwijs plus zelfstudie in combinatie met werk op HBO-niveau. Het wordt een pittige opleiding, verzorgd door ervaren en hoog opgeleide docenten, waaronder de lectoren. Een buitenlands werkbezoek van meerdere dagen (jaarlijks) maakt ook onderdeel uit van het curriculum. Dat voedt het innovatief denken.
De opleiding zal een aantal verschillende elementen bevatten, wij denken aan de volgende vijf programma’s: ‘Leading professional’ zijn in de eigen organisatie Ondersteuning bij de persoonlijke ontwikkeling tot 'Leading professional' binnen de zorg voor jeugd, dit door gastcolleges, werkbezoeken, reflectie en intervisie. Daar horen ook coachingsvaardigheden bij. Onderzoek en methodenleer De masterafgestudeerde moet problemen systematisch kunnen analyseren en komen tot onderbouwde creatieve oplossingen en daarbij in staat zijn om onderzoeksresultaten toepasbaar te maken binnen de eigen organisatie. Helpen bij opvoeden en opgroeien Hierbij gaat het om een verdere verdieping in de mogelijkheden om jeugdigen en ouders te ondersteunen, en het vergroten van de expertise in het methodisch werken bij opvoedproblemen en bij problemen rond gedrag en ontwikkeling van jeugdigen. De hulp aan het gezin is hierbij steeds het vertrekpunt. Ook zal er aandacht zijn voor de nieuwe media en hun betekenis voor signalering en hulp. Daarbij worden tevens inspirerende voorbeelden op dit terrein in ons omringende landen verkend, o.a. door een werkbezoek.
Beleid en organisatie Afgestudeerden zullen vertrouwd zijn met de gehele beleidscyclus bij de zorg voor jeugd. Zij hebben kennis van bestuur en organisatie in algemene zin en zijn toegerust om samenwerkingsvraagstukken ter hand te nemen.
Recht en ethiek Professioneel omgaan met verantwoordelijkheid in de zorg voor jeugd, plus het waarborgen van ontwikkeling en veiligheid van jeugdigen, dat vraagt om een heldere visie en om het kunnen reflecteren op de normen en waarden achter beslissingen. Dat alles moet zijn gebaseerd op actuele kennis over ouderschap en gezag, kinderbescherming, jeugdstrafrecht, de Rechten van het Kind, melding en privacy.
Hbo-masteropleiding voor professionals in de zorg voor jeugd. Vraag aan het werkveld:
Zou een hbo-masteropleiding, zoals die nu door Windesheim ontwikkeld wordt, naar uw mening bij kunnen dragen aan het verhogen van de kwaliteit van het werk van (teams van) professionals in de zorg voor jeugd? Zo ja, onder welke voorwaarden? Zo nee, waarom niet? Vragen/reacties kunnen naar Attie Valkenburg, projectleider Master Jeugd:
[email protected]
