Jongeren
Vragen?
Colofon: Tekst: Yulius en Hanne Marckmann Vormgeving: Vuurrood, Rotterdam Fotografie: Stockbeelden Druk: tweede druk Datum: januari 2013
Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen
20-12-12 15:03
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 2
Yulius Autisme
Voor wie is deze brochure? Je hebt deze brochure gekregen omdat je autisme hebt of nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius aan het juiste adres. Wij kunnen namelijk onderzoeken of je autisme hebt en je een passende behandeling aanbieden. In deze brochure gebruiken we het woord autisme in plaats van autismespectrumstoornis. We leggen uit wat autisme is en hoe Yulius jou kan helpen.
2
Wat doet Yulius? Yulius helpt mensen die het moeilijk hebben. Bij Yulius Autisme leer je hoe je het beste met je autisme kunt omgaan door middel van behandeling en begeleiding op het gebied van wonen, school en/ of werken, sociale vaardigheden en vrijetijdsbesteding. Daarnaast bieden we ook speciaal onderwijs en doen we wetenschappelijk onderzoek naar autisme. We delen onze kennis met anderen die daar meer over willen weten. Er werken meer dan tweehonderd mensen bij Yulius Autisme.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 3
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Wat is autisme? Als je autisme hebt, werken je hersenen anders dan die van iemand zonder autisme. Dat heeft vooral te maken met de manier waarop je dingen die om je heen gebeuren ‘verwerkt’. Informatie (bijvoorbeeld wat anderen zeggen of doen) komt bij jou op een andere manier binnen. Hierdoor ontwikkel je je vaak anders. Je vindt het misschien moeilijk om contact te leggen met andere mensen. Of je hebt problemen met leren, praten, taal en bewegen. Andere dingen kun je juist weer heel goed. Met autisme word je geboren en je kunt er dus zelf niets aan doen dat je het hebt. Het wordt op steeds jongere leeftijd vastgesteld, maar het kan ook gebeuren dat het pas later opgemerkt wordt.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 4
3
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Welke vormen van autisme zijn er? Niet iedereen heeft dezelfde vorm van autisme. De één vindt het bijvoorbeeld moeilijk om met andere mensen om te gaan of snapt bepaalde opmerkingen niet. Een ander heeft problemen met leren of wordt soms ineens heel kwaad of bang. Dit zijn de verschillende vormen van autisme die je kunt hebben: • autistische stoornis (klassiek autisme) • stoornis van Asperger • PDD-NOS • RETT-syndroom • desintegratiestoornis van de kinderleeftijd
4
Hoeveel mensen hebben autisme? Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 1% van alle mensen op de wereld een vorm van autisme heeft. Dat is 1 persoon op de 100. Je bent dus niet de enige!
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 5
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Hoe merk je dat je autisme hebt? Hoewel er verschillende vormen van autisme zijn, zie je vaak gemeenschappelijke kenmerkenbij mensen met autisme. Een aantal ervan zul je misschien herkennen:
• J e hebt moeite om met anderen om te gaan. Omdat je hersenen dingen anders ‘vertalen’, begrijp je vaak moeilijk wat anderen willen. Of het lukt je niet om anderen duidelijk te maken wat jij bedoelt. • Je snapt niet goed wat er in anderen omgaat. Dit is heel vervelend, want hierdoor gedraag je je soms een beetje anders, terwijl je juist contact wilt maken. • Je hebt moeite met taal en communiceren. Misschien gebruik je woorden die mensen niet snappen, of zeggen anderen dat je jezelf heel vaak herhaalt. Je kunt trouwens ook juist heel goed in taal zijn als je autisme hebt. • Je kunt slecht omgaan met veranderingen. Je houdt van duidelijkheid en vindt het vervelend als er iets anders
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 6
gaat dan jij in je hoofd hebt. Ook heb je eigen gewoontes die altijd hetzelfde moeten gaan. • Je hebt moeite met het verschil zien tussen wat ‘echt’ en ‘nep’ is. Bijvoorbeeld: iemand maakt een grapje en jij denkt dat het serieus bedoeld is. • Je beweegt onhandig of maakt steeds dezelfde beweging. • Je praat vaak over hetzelfde. Je vindt een onderwerp heel erg interessant en wilt er de hele dag mee bezig zijn of over praten. • Je hebt een tekort aan fantasie of inbeeldingsvermogen. Je vindt het lastig om voor te stellen hoe een bepaalde situatie kan verlopen. Het is ook mogelijk dat je je teveel inbeeldt.
5
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Hoe kan Yulius jou helpen? Yulius probeert je zo te helpen, dat je een zo gewoon mogelijk leven kunt leiden.
6
Tijdens één of meerdere gesprekken onderzoeken we wat de beste behandeling voor jou is. Daarna start je behandeling. Ook als je autisme hebt, kun je van alles. Sommige dingen kun je zelfs veel beter dan andere mensen! We kijken zoveel mogelijk naar die sterke kanten en talenten tijdens de behandeling. Trainingen waar je veel aan kunt hebben, zijn bijvoorbeeld: leren communiceren, leren voor jezelf zorgen en leren omgaan met anderen. Ook je familieleden betrekt Yulius bij de behandeling. Ze leren hen hoe ze het beste met jou en jouw autisme kunnen omgaan.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 7
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Welke hulp heb je nodig? Dat hangt af van welke vorm van autisme je hebt, waar jij je prettig bij voelt en hoe jouw persoonlijkheid in elkaar zit. Hier staan alle manieren waarop Yulius je kan helpen.
Poliklinische hulp Je komt dan naar een polikliniek van Yulius voor gesprekken of een onderzoek.
Deeltijdbehandeling Als poliklinische hulp niet genoeg is, kom je een (halve) dag of een paar dagen per week naar Yulius voor gesprekken, therapieën en om te oefenen in een groep.
7 Klinische behandeling Je wordt dan dag en nacht in een kliniek van Yulius opgenomen en werkt daar aan het omgaan met je autisme door gesprekken en therapieën.
Beschermd Wonen Jongeren en volwassenen vanaf 16 jaar die niet meer thuis kunnen wonen, kunnen bij Yulius wonen. Dit kan in een woongroep samen met andere jongeren met autisme of zelfstandig met begeleiding. Je krijgt daar hulp met school, bij je werk of een andere dagbesteding.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 8
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Kun je meteen geholpen worden? We kunnen niet iedereen meteen helpen. Soms moet je wachten tot er plek is voor je eerste gesprek of behandeling. Op www.yulius.nl staan de wachtlijsten die er op dit moment zijn.
8
Gaan school en werk gewoon door? Yulius zorgt ervoor dat school en werk gewoon door kunnen gaan. We begeleiden je op school, met stagelopen of tijdens je baan. Als het nodig is, praten we met je leraren en collega’s over hoe ze jou kunnen helpen. Als je niet op je eigen school kunt blijven, kun je naar een speciale school van Yulius.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 9
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Andere dingen die je moet weten Hoe zit het met privacy? Alles wat je tijdens je behandeling bespreekt en doet, staat in je vertrouwelijke patiëntendossier. Het is goed om te weten dat niet iedereen dit dossier zomaar mag lezen Wie het wel mogen lezen zijn je artsen en andere hulpverleners. Zij hebben geheimhoudingsplicht en mogen dus niets over de inhoud van het dossier aan anderen vertellen. Ben je 12 jaar? Dan mag je samen met je ouders in je dossier kijken.
Ben je ouder dan 16 jaar? Dan mag je het dossier helemaal zelfstandig bekijken. Als jij en je ouders iets in het dossier lezen waar jullie het niet mee eens zijn, kunnen jullie dit aangeven en een eigen verhaal aan het dossier toevoegen. Het dossier wordt tot vijftien jaar na de behandeling bewaard, tenzij je wilt dat we het eerder vernietigen. In dat geval kun je een brief sturen naar de Raad van Bestuur van Yulius waarin je aangeeft dat jouw dossier vernietigd moet worden.
9
Wat is de cliëntenraad? Binnen Yulius zijn verschillende cliëntenraden: groepen mensen die in de gaten houden of Yulius de cliënten (en dus ook jou) eerlijk behandelt. Als je hier meer over wilt weten, bel dan 088 40 50 600.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 10
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Wat kun je doen als je een klacht hebt? Praat er eerst over met je behandelaar. Als dat niet helpt, kun je een klacht indienen bij de klachtencommissie. Formulieren hiervoor liggen op verschillende locaties van Yulius. Om de klacht te kunnen bekijken, zal de klachtencommissie je patiëntendossier willen zien. Dat doen ze alleen als jij daar toestemming voor geeft.
10
Je kunt ook met de klacht naar de patiëntenvertrouwenspersoon gaan. Het nummer is: 0900 44 48 888 (€ 0,10 per minuut). De patiëntenvertrouwenspersoon is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en zaterdag van 13.00 - 16.00 uur. Je kunt ook een e-mail sturen:
[email protected]. De patiëntenvertrouwenspersoon is onafhankelijk en werkt niet voor Yulius. Op www.yulius.nl staat een klachtenreglement.
Vragen? Stel ze aan je behandelaar. Of bel ons via telefoonnummer 088 40 50 600. En op www.yulius.nl staat nog meer handige informatie.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 11
20-12-12 15:03
Yulius Autisme
Uitleg van moeilijke woorden Een paar moeilijke woorden in deze brochure of die je misschien de komende tijd vaak gaat horen, leggen we hier kort uit.
Autisme, autismespectrumstoornis of autistische stoornis De hersenen van mensen met autisme werken anders dan de hersenen van mensen zonder autisme. Daardoor is het vaak lastig voor je om met andere mensen om te gaan.
11 Poliklinisch Als je voor een behandeling maar een paar uur naar Yulius hoeft te komen.
Behandelaar Iemand van Yulius die je helpt, bijvoorbeeld een dokter of psycholoog. Behandeling De hulp die je krijgt bij Yulius. Dit kunnen gesprekken, onderzoeken, oefeningen (therapie) in een groep zijn, een opname of een combinatie van deze dingen.
Kliniek Dit is een plek waar je overdag hulp krijgt en ‘s nachts slaapt. Klinische behandeling Krijg je een klinische behandeling bij Yulius Autisme, dan krijg je dag en nacht hulp in een kliniek van Yulius Autisme. Je blijft daar dus ook slapen.
Onderzoek Dit is een gesprek of test om uit te zoeken wat je hebt, waar dit door komt en hoe we jou het beste kunnen helpen.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 12
20-12-12 15:03
Yulius heeft meer dan negentig bezoeklocaties in Zuidwest-Nederland. Een overzicht van alle locaties, adressen en openingstijden vind je op www.yulius.nl. Yulius Postbus 73 3300 AT Dordrecht Yulius is bereikbaar op telefoonnummer 088 40 50 600. Wil je na het lezen van deze brochure meer weten over Yulius Autisme? Kijk dan ook eens op onze website www.yulius.nl/autisme Alle afdelingen van Yulius Autisme waar (jonge) kinderen, jongeren en jongvolwassenen behandeld worden, zijn TOPGGz erkend.
2469_VRO_Autisme_info_jongeren_V04_MK.indd 1
Colofon: Tekst: Yulius en Hanne Marckmann Vormgeving: Vuurrood, Rotterdam Fotografie: Stockbeelden Druk: tweede druk Datum: januari 2013
Contact
20-12-12 15:03
