Wellness Ontwikkelings Activiteit
Assertief zijn
Hoe deze techniek je leven kan verbeteren Voordelen
§ § §
Meer zelfvertrouwen Meer geloof in je eigen kunnen Eerder “nee” durven te zeggen
Vermindering van
§ § §
Weinig zelfvertrouwen Sociale verlegenheid Angst om afgewezen te worden/ sociaal niet worden geaccepteerd
Wat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness? a Assertiviteit is iets anders dan agressief gedrag, het gaat om de juiste balans. a Het is je recht om je persoonlijke gevoelens, interesses en doelen aan te geven rekening houdend met de rechten en gevoelens van anderen, zonder boos te worden en ook de ander de kans te geven om zijn/haar gedachten en gevoelens te uiten. a Assertiviteit betekent dat je niet altijd toegeeft aan anderen, maar betekent ook niet dat je altijd je gelijk moet halen. Het heeft dus niets te maken met agressie en dominantie/overheersen. a Voordat je eigen wensen en doelen kunt uitdragen moet je weten wat je rechten zijn. Je basisrechten zijn: o Het recht om je eigen interesses op de eerste plaats te zetten o Het recht om nee te zeggen o Het recht op een eigen mening o Het recht om het wel eens bij het verkeerde eind te hebben a Assertiviteit is een sociale eigenschap die kan worden aangeleerd. Je kunt tijdens het aanleren van assertiviteit tevens leren om te gaan met ongemakkelijke gevoelens zoals: o Boosheid o Irritatie o Contactangst o Depressie. a Als resultaat blijf je rustiger als zich problemen voordoen. a Sommige mensen hebben problemen met assertiviteit bij sociale evenementen en voelen zich genegeerd en gefrustreerd, en zijn kwaad op zichzelf en voelen zich misschien zelfs minderwaardig. a Dit is vaak het geval als iemand omgaat met moeilijke personen of als iemand werkzaamheden moet verrichten die men niet leuk vindt. a Dit kan iemand demotiveren, leiden tot ontevredenheid in je werk en toename van stress.
Maak hier een lijst van specifieke situaties waar je meer assertief zou willen zijn en waarom.
Tien stappen tot assertiviteit a Stap 1: Maak een lijst van specifieke situaties waar je je niet op je gemak voelt, je niet lekker, onzeker of opgedrongen voelt. a Neem ook situaties mee waar je je ineffectief voelt en waar je je onderdanig en niet-assertief gedraagt. Je hebt misschien spijt dat je je mening niet hebt geuit, of niet gediscussieerd hebt over hoe een probleem kan worden opgelost, of dat je geen nee hebt gezegd op een vraag die je belast met (extra) werk. a Stap 2: Maak een lijst met mensen waarmee je problemen hebt om assertief te zijn, ouders, partner, collega, vreemden etc. a Stap 3: Schrijf de reden(en) op die je belemmeren om je mening te geven en assertief te zijn. o Het kan zijn dat je graag aardig gevonden wilt worden o Niet tegen een dominant persoon wilt ingaan o De angst dat je de enige bent met een andere mening o Het gevoel dat je mening niet telt en geen toegevoegde waarde heeft en men niet zal luisteren o Je vraagt goedkeuring voor elke taak. o Je sluit continu compromissen of je bent niet in staat zijn om een nieuw takenpakket te vragen. a Nadat je de lijst hebt gemaakt geef de verschillende situaties een cijfer van 1 tot 5 die de mate van ongemak of bedreiging aangeeft. (1 is laag, 5 is hoog.) a Stap 4: Kies een relevante situatie en persoon waarvan je denkt dat je door meer assertief te zijn de situatie/contact met deze persoon voor jou beter zal verlopen en waarna je je prettiger zult voelen (toename van je Wellness). a Stap 5: Bereid je voor! o Schrijf puntsgewijs 3 à 4 algemene zaken die belangrijk zijn. o Maak een samenvatting voor jezelf van de feiten en argumenten vanuit jouw oogpunt. a De argumenten moeten jouw zienswijze omvatten. Let wel op dat je geen waardeoordeel velt of iemand beschuldigd. a Maak een “IK” lijst, maak je verhaal duidelijk door de volgende zaken te benoemen o Gedrag – Wat is het precies dat de andere persoon gedaan heeft of doet? o Effect – Wat is het gevolg van dat gedrag? o Gevoelens – Wat voor gevoel roept dat gedrag bij jou op? a Door het op bepaalde wijze te vertellen weet de ander precies waar hij/zij aan toe is.
Bijvoorbeeld: "Als jij te laat komt op de bespreking/meeting (gedrag) dan wordt ik boos (gevoel) omdat we dan besproken zaken moeten gaan herhalen die de rest al gehoord heeft (effect)." o Dit is veel zinvoller en assertief dan het probleem simpelweg te negeren of alleen je boosheid en frustratie te tonen. a Schrijf op wat de belangrijkste gevoelens zijn/waren, en schrijf deze op vanuit “IK”, zoals “Ik ben teleurgesteld”, “Ik voel spanning” . a Dan schrijf je jouw wensen en behoeften op. Doe dit op een begrijpelijke manier, zoals: “Ik kan niet meer dan 7 uur werken aan deze opdracht”, “Ik wil niet overwerken” en “Ik wil mijn vakantiedagen als mijn kinderen ook vakantie hebben”. a Geef nu aan wat de gevolgen als jouw wensen worden ingewilligd o “Als je me meer tijd geeft zullen we een beter uitgewerkt verkoopplan kunnen schrijven”, o “Door een aantal taken over te dragen aan mijn collega kan ik werken aan meer complexe zaken”. a Stap 6: Het is raadzaam om deze confrontatie te oefenen. Loop in je hoofd alle mogelijke gevolgen na (positief en negatief) en ontwikkel een strategie hoe je hiermee om zult gaan, zodat je goed voorbereid het gesprek in gaat. a Stap 7: Maak een aparte afspraak met de persoon waar je niet assertief genoeg tegen bent geweest. a Stap 8: Maak aantekeningen tijdens de ontmoeting en wees open, probeer je notities niet geheim te houden, wees er open mee. Zorg ervoor dat alle punten die jij besproken wilt hebben ook besproken worden. a Stap 9: Als je discussieert/praat met iemand dan is er een aantal gouden regels o Gebruik geen kwetsende of onfatsoenlijke taal o Zorg ervoor dat hetgeen je wilt vertellen duidelijk en precies is o Beheers je stem en lichaamstaal. o Spreek duidelijk en constant, probeer ook de toonhoogte en snelheid constant te houden. o Als je klaar bent met hetgeen je wilt zeggen – Hou daarna je mond! o Probeer geen stiltes te vullen of nog verder uit te wijden o Behoud de prietpraat tot een minimum op dit moment o Je bent hier met een boodschap, voorkom afleiding. a Stap 10: Evalueer de ontmoeting o.b.v.: o Het behaalde resultaat ten opzichte van het resultaat dat je wilde behalen o De manier waarop de ontmoeting verliep o Hoe jij denkt dat de relatie met de ander is veranderd vanuit jouw perspectief en die van de ander. o Je getoonde assertiviteit, hoe tevreden ben je? In welke 2 situaties zul je de 10 stappen tot meer assertiviteit gaan toepassen?
Andere assertiviteitstechnieken a Met sociale contacten onderhandelen is een beetje zoals schaken. De ander heeft wellicht een andere strategie om jou te weerhouden om bepaalde zetten te doen. Men kan daarbij ook verschillende manipulatietechnieken gebruiken om jou je rot te laten voelen, of schuldig, opgewonden of geïrriteerd en proberen daarmee jou je mening te laten herzien (dus doen wat zij willen). Het is belangrijk te onthouden dat een ander niet in staat is om jou iets specifieks te laten voelen. Jouw gevoelens zijn een reactie op iemands gedrag. a Er zijn vele technieken om met “moeilijke” (manipulatieve) mensen om te gaan inclusief: o Druk van de ketel afhalen door vrij te nemen o Verschuiven van de focus van de “inhoud” naar het “proces” van de discussie o Twee van de meest favoriete methoden zijn ‘overwinnings blokkeer methodes’. a Methode 1: ‘Broken record’ dit is net als een kapotte plaat waar de naald blijft hangen en herhaalt zodanig een bepaald stuk van het liedje. M.a.w. je herhaalt o hetgeen je wilt zeggen zonder je te laten beïnvloeden door de eisen van een ander Bijvoorbeeld, “Sorry, maar ik kan momenteel niet meer werk aannemen. Ik weet dat je dat problemen oplevert maar ik heb geen mogelijkheid dit in te passen zonder dat het ten koste gaat van mijn eigen werk.” Onthoud dat hoewel je boodschap hetzelfde moet uitdragen je niet elke keer dezelfde zin woord voor woord hoeft te herhalen. Bijvoorbeeld: “Op dit moment heb ik zoveel werk te doen, dat ik geen ander werk meer aan kan nemen.” a Methode 2: ‘Fogging’, dit is een techniek om met kritiek om te gaan zonder zenuwachtig en onzeker over te komen. Het is een kalme manier van goedkeuring waarbij je iets zegt in de trant van “er zit wellicht een waarheid in hetgeen jij zegt” maar je beslist zelf, je laat je niet beïnvloeden.
Additionele informatie ð Aanverwante Wellness technieken: o Actief Luisteren o Problemen oplossen ð Andere wellness technieken: o Vechtsporten Noteer hier informatiebronnen van jezelf of die jezelf hebt gevonden: