Hoe wordt een boek gemaakt? Mijn naam is Nanda Roep, ik ben kinderboekenschrijfster. Hier laat ik je zien hoe een kinderboek wordt gemaakt, het gaat over ‘De Serieknokker’, dat is een boek van mij. Zo is het gemaakt:
01: Het begon met een reis naar New York. Dat was natuurlijk fantastisch.
02: Daarna ben ik het verhaal gaan schrijven. Ik schrijf ideetjes met de hand in een schrift, maar het boek zelf gaat meteen op de computer. Hier zit ik thuis op mijn werkkamer.
Het schrijven van een kinderboek duurt: 1 jaar nadenken 3-5 maanden schrijven + ----------------------bijna anderhalf jaar
03: Dit boek heb ik in 1998 (eeuwen geleden dus) nog zelf uitgeprint en naar de uitgeverij gebracht. Tegenwoordig gaan alle manuscripten via de mail naar de uitgever. Dit pand op Singel 262 in Amsterdam is een beroemd uitgevershuis; hier zijn Querido en Leopold gevestigd, maar ook Nijgh & Van Ditmar voor volwassenen.
Een boek dat nog niet is gedrukt = manuscript (ps: die knappe dame op de foto, ben ik trouwens niet zelf. ;-)
04:
Deze mevrouw heet Liesbeth ten Houten. Zij was mijn eerste uitgeefster, zij heeft mij veel geleerd. En niet alleen mij: ook beroemde collega’s als Max Velthuijs, Lydia Rood, Rindert Kromhout, Sjoerd Kuyper en Koos Meinderts hebben veel met haar gewerkt. Als de uitgeefster het verhaal goedkeurt, gaat het weer een stapje verder richting boek...
05: Nu gaat de redacteur/redactrice met het manuscript aan de slag. Zij kijkt of het verhaal taaltechnisch klopt; of je geen spelfouten hebt gemaakt en of je geen kromme zinnen in je tekst hebt staan. (Schrijvers maken soms ook schrijffouten, maar dat noemen wij dan gewoon een ‘tikfoutje’!) In Kinderboekenland werken bijna alleen maar vrouwelijke redactrices.
Intussen begint de tekenaar het verhaal alvast te lezen...
06: De eerste versie van De Serieknokker is geïllustreerd door Harmen van Straaten. Hier zie je hem op zijn werkkamer, bij een tekenaar heet die een atelier. (Op school is dat inderdaad een klas.) (Bij bedrijven heet het een kantoor – ik weet niet waarom er zoveel verschillende woorden voor zijn bedacht. Misschien kunnen jullie nog meer namen voor werkruimtes bedenken?) Harmen heeft fotoboeken over Amerika gebruikt als hulp bij het maken van de illustraties over het land.
Later is deze tekenaar ook zelf boeken gaan schrijven. Misschien wel omdat hij door mij zag hoe leuk het is! ;-)
07: De tekeningen worden in de computer bij de tekst gevoegd. Het begint er nu al steeds meer uit te zien als een echt kinderboek. Hier werkt de vormgever aan De Serieknokker van Nanda Roep.
ps: In haar bureau bewaart de vormgeefster blikjes drop en daar snoept ze de hele dag van. (Veel medewerkers van uitgeverijen hebben geheime laatjes met snoep...)
08: De vormgever stuurt het boek naar een zetter en die stuurt het weer door naar de drukkerij. Hier is het omslag van De Serieknokker gedrukt:
En hier wordt het binnenwerk gedaan. Het gaat razend snel en met veel lawaai. In een paar uur tijd rollen er drieduizend boeken van de pers.
Zoals je ziet, worden er 16 pagina’s tegelijk afgedrukt op één grote plaat. Dit gebeurt volgens een ingewikkeld puzzelsysteem dat ik niet precies weet uit te leggen. Het gaat erom dat de drukker straks gemakkelijk een ‘katern’ uit het boek kan vouwen en zo kan het zijn, dat pagina 5 naast pagina 79 zit op de drukplaat. Een van de drukplaten voor De Serieknokker zie je rechts in beeld. Op de tafel ligt al stapel gedrukt papier. De meeste drukkerijen zijn wel te porren voor een klassenbezoek waarbij ze uitleg over het werk kunnen geven.
10: De binderij heeft alle katernen met tekst aan elkaar gebonden, en ook het kleurige omslag op een stevig karton geplakt. Nu verhuist de stapel boeken naar het Centraal Boekhuis. Vrijwel alle boeken die in Nederland te koop zijn, liggen opgeslagen bij het Centraal Boekhuis in Culemborg. Als jouw boekhandelaar een boek voor je bestelt, gaat er een berichtje naar dit enorme pand, en daar wordt het boek voor je uit het gigantische magazijn gehaald en opgestuurd.
11: En zo komt een nieuw boek dan op de planken van een boekwinkel te staan. Hier blijft het geduldig wachten op het kind dat hem graag mee naar huis neemt om te lezen!
Nu weet je alweer beter hoe een boek wordt gemaakt. Hopelijk vond je het leuk.
