Hoe houden we voldoende IC-verpleegkundigen? Toon van Galen verpleegkundig hoofd intensive care volwassenen VU medisch centrum
Inhoud presentatie • Intensieve zorgvraag en verpleegkundig aanbod – Nu en straks
• Hoe kunnen we de verpleegkundige behouden? – Onderzoeken en ervaringen
• Discussie en leren van elkaar
Onderzoeken/rapporten
Behoefteraming IC zorgvraag chronische aandoeningen (bron RIVM) • 2006 totIC2016: • Verpleegkundige capaciteit: 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000
– Toename IC zorgvraag tgv toename vergrijzing – Stijging ligdagen 17% (275.000 > 322.000) – Capaciteitsgroei conform richtlijn IC 10% (1065 > 1174)
– 4900 vpk werkzaam (3800 Fte) – 420 in opleiding – 90% tijdsbesteding zorggerelateerd – Formatieve groei van 10% noodzakelijk (tot 4200 Fte) – Normering!?
200.000 0 Hartfalen
Coronaire hartziekten 2003
CVA 2025
COPD
VUmc als voorbeeld • IC volwassenen (2 x 14 IC bedden + 9 MC bedden): – 110 Fte begroot voor zorg (IC verpleegkundigen) – 14 Fte niet opgevuld conform VUmc budgettering – Normering conform richtlijn IC level 3: 21 Fte
• Operationeel aantal bedden: – IC: 10 - 12 bedden per locatie – MC: 7 - 9 bedden
• Uitbreidingsplannen: – IC: 2 x 16 bedden IC nieuwbouw – MC: 12 bedden nieuwbouw – Van zaal naar kamers
Discussie • Is er gebrek aan IC verpleegkundigen en waarom? • Hoe kunnen we de verpleegkundige behouden….. ……of het zorgaanbod anderzijds garanderen? • Uitdagingen
Feedback & onderzoeken • Leuk werk in leuke omgeving, betaling acceptabel – Draagvlak nachtdienst neemt af
• Invloed en inspraak worden gemist – Bijvoorbeeld rooster, indeling werk
• Ontwikkelingsmogelijkheden (carrièrepad) ontbreken – Noodzaak tot faciliteren en stimuleren (uitdaging)
• Medewerkeronderzoek VUmc 2009: • Onderzoeken Een Vandaag/UMC Utrecht: – 60% overweegt zorg te verlaten – Advies: ontwikkelmogelijkheid naar medisch domein
Feedback „gevoel‟ Waardering perceptie lijnmanagement vs zorgprofessional: Samenwerkingsklimaat; factor 4 Veiligheidsklimaat; factor 2.5
Management vertrouwen vs realiteit: Niet altijd goed maar zelden twijfel… Slechte informatievoorziening Halo Effect
Motivatie theorie F. Herzberg • Motivatoren: – – – – – –
Inhoud werkzaamheden Prestatie Erkenning Verantwoordelijkheid Promotie Groei en ontwikkeling
80% van arbeidstevredenheid wordt bepaald door aanwezigheid Motivatoren
• Hygiëne factoren: – – – – – – –
Salaris Werkomgeving Visie/doelstellingen Communicatie Leiderschap(stijl) Organisatie Conflicthantering
70% van arbeids-ontevredenheid wordt bepaald door ontbreken Hygiëne factoren
Discussiepunt 1 • Hoe kunnen we de verpleegkundige behouden? – Beperken uitstroom (zorgbreed 4,3% jaar): • Uitstroom deta/zzp: kapitaal -/kosten +/ capaciteit = • Uitstroom SEH/ambu/exit zorg: kapitaal -/ capaciteit – Vergroten inzet/instroom: • Arbeidsfactor/opleidingscapaciteit (rendement): capaciteit + – Magneetziekenhuizen/excellente zorg: • Zorg als uitgangspunt; voldoende personeel; goede relatie met arts/leiding; invloed op omgeving; ontwikkelmogelijkheid (best practice OK VUmc) “There’s not a shortage of nurses, but a shortage of hospitals nurses want to work in”
Discussiepunt 2 Is flexibele arbeid de oplossing? • Voordelen: – Vraag gestuurde inzet – Vaste kosten laag – Gemotiveerd personeel – Geen verzuimkosten
• Nadelen: – Binding met werkplek – Kwaliteit – Kosten: • Tot €14.000/maand geen uitzondering!
Discussiepunt 3 De niet verpleegkundige optie(s)?
• Functie differentiatie (of zorgredistributie)? – Resulteert inzet zorg assistent in meer efficiënte en effectieve bedrijfsvoering? – Kostencomponent
• E-health? – Is er überhaupt „extra‟ personeel nodig?
Discussiepunt 4 • Import van gespecialiseerd zorgpersoneel? – – – – –
OK personeel uit India usance. Ervaringen? Controverse……. Niet NL/EU personeel voor intensive care? Invloed op huidig personeel?
Discussiepunt 5 • De rol van de intensivist/arts? – – – –
Op de hoogte van probleem eigen locatie? Wordt samenwerking geëvalueerd? Worden behoudsfactoren besproken? Dialoog met verpleegkundigen aangaande problematiek, behoud en motivatie?
Key notes • Tekort personeel urgent. • Inzet flex personeel biedt geen duurzame oplossing. • Dialoog werkvloer met leiding/management noodzakelijk (Dialoog UMC‟s). • Investeren in personeel loont. • De verpleegkundigen hebben de steun van de intensivist nodig!
Vragen/discussie/afsluiting
[email protected]