28 Woensdag Maart2007
Anorexia athletica
Zimbabwe
Sommigen té sportief
Morgan Li-Ning & Tsvangirai Shaquille
Sahara marathon
Bewegingsverslaving, het komt voor. Een onbekende maar opkomende vorm van de psychiatrische aandoening waartoe ook anorexia en boulimia nervosa behoren. Sportschoolhouders proberen voorzichtig het probleem bespreekbaar te maken. 06
Het is twee weken na zijn geruchtmakende mishandeling door Mugabes politie. Zijn wonden doen nog pijn, maar de strijdlust van de oppositieleider is alleen maar toegenomen. ‘Ik win zodra de verkiezingen vrij en eerlijk zijn.’
Met 12 kilo bagage op je rug, zeven dagen lang door de Sahara rennen, hoe gek moet je daarvoor zijn? Vier Nederlandse mannen zijn al op de helft van hun missie door het zand. ‘Ik denk dat ik nooit dieper zal gaan.’
China vooruit!
09
Pijn lijden
De Amerikaanse sportheld Shaquille O’Neal wordt het uithangbord van Li-Ning. Het jonge, maar in thuisland China zeer succesvolle sportmerk wil de rest van de wereld veroveren. In Maastricht opent binnenkort een Nederlandse vestiging. 13
19
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Tuchtklacht ‘Koeman is een consigliere’
Bike Dogg
Klacht tegen advocaat van Schiphol Eric Smit
...
AMSTERDAM
Projectontwikkelaar Chipshol dient bij de Orde van Advocaten een klacht in tegen advocaat Niels Koeman van luchthaven Schiphol. Koeman is volgens Chipshol-baas Jan Poot de kwade genius achter een onrechtmatige constructie om de ontwikkeling van Chipshol-bouwplannen te dwarsbomen, waarmee honderden miljoenen euro’s gemoeid zijn. Koeman was de raadsman van het bedrijf van Jan Poot tot 1993, toen zijn kantoor Stibbe advocaten voor Schiphol ging werken. Gisteren stapte Jan Poot met de klacht tegen zijn oude raadsman naar de Orde van Advocaten. Poot noemt Koeman ‘een verraderlijke consigliere’ en het brein achter de ‘juridische manipulaties’ waaronder
zijn bedrijf de laatste jaren heeft geleden. Chipshol voert al jaren strijd tegen Schiphol om de ontwikkeling van het Groenebergterrein. Schiphol wist uiteindelijk samen met de Luchtverkeersleiding Nederland het ministerie van Verkeer en Waterstaat van een bouwverbod te overtuigen. ‘Via de Wet openbaarheid bestuur hebben we vorig jaar stukken van de gemeente Haarlemmermeer gekregen en zijn we erachter gekomen dat Koeman de geestelijke vader is van de acties tegen ons.’ Volgens Poot blijkt uit mailverkeer met de gemeente Haarlemmermeer dat Koeman verregaand betrokken is bij het construeren van een ‘evident onrechtmatige handeling’ om Chipshol te beletten het terrein te bebouwen. Koeman zegt ‘geen rekening te hebben gehouden met deze mogelijkheid’. ‘Ik zal te zijner tijd de Orde netjes uitleggen wat ik gedaan heb.’ 10
Hiphop-grootheid maakt kennis met het Hollandse fenomeen fiets In plaats van zijn luxe auto moest Snoop Dogg maar eens de fiets nemen, vond de portier van het Marriott in Amsterdam, toen de hiphop-grootheid gistermiddag het hotel verliet om een rondje hoofdstad te doen. Snoop Dogg was de kwaadste niet, poseerde gewillig en vertrok vervolgens alsnog met de auto. Eén van zijn bodyguards bracht later een fietsende vrouw ten val toen hij het portier van een taxi opensloeg. De politie hield de bodyguard aan. 1 THOMAS SCHLIJPER/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................... ...............................................................................
Tientallen dochters voor Bridget Jones
Drugs
Ook moeders hebben nu ‘chick lit’
Minister laat onderzoek doen naar verbod op hallucinogene paddo’s
Dirk Koppes
...
AMSTERDAM
Elf jaar na de publicatie van haar dagboek krijgt Bridget Jones tientallen dochters. Na een decennium chick lit produceren de uitgeverijen dit voorjaar aan de lopende band mum lit-titels, die stuk voor stuk de bestsellerlijsten halen. Voortaan is elke dag moederdag in letterenland. Shopaholics die zich scheel kopen aan babykleertjes en blingbling-bugaboo’s, hysterische huisvrouwen die hun kinderen niet op straat durven laten lopen, prille moeders die zich geen raad weten met de eerste luier: het nieuwste literaire genre van de mum lit biedt troost aan elke moeder die twijfelt aan haar eigen opvoedkundige capaciteiten. Een decennium na de relatiepe-
rikelen van Bridget en haar klonen zijn de auteurs van de chick lit ouder geworden, maar gelukkig niet wijzer. Ook hun lezerspubliek is meegegroeid en zit niet meer te wachten op verhalen over de zoveelste tijdschriftredactrice die geen vriendje kan krijgen. ritse en Amerikaanse uitgeve-
rijen beseffen goed dat hun grootste lezerspubliek zich in de groep jonge vrouwen tussen de 25 en 40 bevindt, en komen dan ook met titels als Fiona Neills The Secret Life of a Slummy Mummy en Niamh Greenes Secret Diary of a Demented Housewife, waarin het slagveld van het gezinsleven vol zelfspot wordt beschreven. De Nederlandse uitgeverij Truth and Dare brengt de ene na de andere vertaling op de markt, waarbij vooral kruisbestuiving met tv-zenders als SBS 6 en NET 5 wordt gezocht. Zo worden de boeken Buikgevoel en Babypraat van de Amerikaanse Risa Green door het productieteam van Friends tot serie omgebouwd. De Britse topper Jill Mansell: ‘Ik schrijf de boeken die ik zelf wil lezen. Daarin kramen de moeders oneliners uit, die je in het echte leven pas bedenkt, als de ruzie is afgelopen. 14
Ana Karadarevic
...
AMSTERDAM
Minister Ab Klink van Volksgezondheid laat onderzoeken of er een verbod moet komen op paddo’s. Een meerderheid van de Tweede Kamer vraagt hierom naar aanleiding van de zelfmoord van een 17-jarig Frans meisje. In 2000 adviseerde een commissie van deskundigen minister van Volksgezondheid Els Borst om paddo’s niet te verbieden. De paddestoelen, die hallucinerend werken, zouden weinig schade toebrengen. Bovendien was de handel niet in handen van zware criminelen en veroorzaakte het middel geen overlast. Onder druk van de Tweede Kamer wil minister Klink toch een nieuw onderzoek. Onderwijl is onduidelijk of de zelfmoord van de Française Gaelle
Caroff te wijten is aan het gebruik van paddo’s. De 17-jarige scholiere sprong vorige week vanaf een brug bij het wetenschapsmuseum Nemo in Amsterdam en is inmiddels in haar geboorteland begraven. Volgens haar ouders en de beheerder van het hotel waar Caroff verbleef, had ze paddo’s gebruikt. De politie in Amsterdam noemt het echter ‘een tragisch geval van zelfdoding’ en wil bevestigen noch ontkennen dat het meisje paddo’s heeft gebruikt. Volgens een woordvoerder waren er ook omstandigheden in het gezin die zelfdoding aannemelijk maken. De ouders van het meisje lieten eerder weten dat hun dochter geen zelfmoordwens had. Paddo’s vallen nu onder de Warenwet. De Tweede Kamer wil de paddo’s onder de Opiumwet scharen, wat neerkomt op een verbod. 1
Op de man
2
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE BUITEN ‘T BINNENHOF
Q&A 06-12548XXX
PvdA-Kamerlid Samira Bouchibti denkt dat Wilders gewoon verlegen is
‘Desnoods geef ik mijn tweede paspoort op’ Het nieuwe Kamerlid PvdA-Kamerlid Samira Bouchibti gelooft niet dat Wilders een racist is. ‘Volgens mij is hij gewoon verlegen. Als hij met mij aan de bar een biertje drinkt, wordt het lachen.’ Op de parkeerplaats bij restaurant Veranda aan de rand van Amsterdamse Bos staat ze ineens oog in oog met een Peugeot 307 Cabrio. ‘Zo’n serie gaat me nét te ver’, giechelt PvdA-kamerlid Samira Bouchibti. De voormalige gespreksleider en journaliste heeft net haar 206-je in het grind naast het zonovergoten etablissement geparkeerd. Ze is trots op haar sportwagen, maar geeft aan dat ze het raceijzer al een tijdje bezit. ‘Deze auto heb ik niet aangeschaft toen ik Kamerlid werd’, benadrukt ze. ‘Die heb ik betaald van het spaargeld van mijn bedrijf Abbos Producties.’ Haar leven als ondernemer wil ze achter zich laten nu ze volksvertegenwoordiger is. Abbos, de achternaam van haar moeder, is ver-
DE BIJEENKOMST
Truly Party Animals.
vangen door die van haar vader: een vijf jaar geleden overleden Stork-lasser uit Haarlem. ‘Dat ik jarenlang Abbos heette was een eerbetoon aan mijn moeder. Vanaf nu is mijn vader aan de beurt. Geen Ayaan-toestanden bij mij hoor.’ Haar Marokkaanse paspoort draagt ze met trots. ‘Een parlementariër mag van mij zes paspoorten bezitten, mits hij de Nederlandse nationaliteit maar heeft. In Amerika heeft iedereen twee identiteiten. Ik voel me verwant met de Amerikaanse Italianen uit New York. Die zeggen ook: ‘I’m an American and I’m an Italian.’ Wat is daar nou mis mee? Levert ook nog leuke accentjes op.’ Deze laconieke vrijzinnigheid wordt in het parlement niet door iedereen gewaardeerd. Slechts een minderheid van PvdA, D66 en GroenLinks maakt geen bezwaar tegen landgenoten met een dubbel paspoort. ‘Mijn Marokkaanse paspoort is twaalf jaar verlopen, maar ik pieker er niet over het op te geven’, zegt de in Fez geboren volksvertegenwoordiger. Maar wat
Samira Bouchibti. CHRISTIAAN KROP
kiest ze als het parlement dat van haar eist? ‘Tja, dan wordt het anders. Als ik echt moet kiezen, dan geef ik mijn Marokkaanse identiteitsbewijs op. Ik ben een Nederlandse parlementariër: ik leef hier.’ En haar aanstaande kinderen dan? Schrijft ze die nog in bij het Marokkaanse consulaat in Nederland? ‘Gemene vraag! 99,9 procent
van de Marokkanen doet het wél.’ Dan grinnikend: ‘Dan moet ik wel een man vinden hè. En daar moet dit Kamerlid nog even beleid op maken.’ Het stoort haar dat de tegenstellingen tussen de Wildersaanhangers en de politiek-correcte opiniemakers worden uitvergroot. ‘Ik vind dat we meer moeten praten over wíj en minder over zij. Van mij mag je spreken over Marokkaanse criminelen als je aantekent dat dit geldt voor een bepáálde groep jongens. Ik vind ook dat we niet zo paniekerig moeten zijn over de uitspraken van Wilders. Geert is geen racist. Als hij hier met mij aan de bar staat, weet ik zeker dat we lol hebben. Hij is een populist. Volgens mij is hij gewoon verlegen.’ Haar leven verschilt niet veel van het zijne, vreest ze. ‘Ik kom uit een Marokkaanse familie met 7 kinderen. We zijn net Hollanders. Op een verjaardagsfeestje gaat het bij ons ook over de hoge prijzen bij de Edah, de belastingen en het weer.’ 1
Nederlandse kinderen grote snoepers Daarom: ‘gezondheidssnoep’ ‘Een op de vijf kinderen in Europa is zwaarlijvig’, zegt internationaal voedingsconsulente Vardit Kohn bij de lancering van de nieuwe ‘gezond snoep’-lijn van fabrikant LEAF (Sportlife, Red Band, Venco). In het Amsterdamse restaurant De Kas legt Kohn, tevens auteur van Snoep Goed, uit waarom zo’n introductie logisch is: ‘Nederlandse kinderen zijn na Engelse kinderen de grootste spenders wat snoep betreft. Dat levert ‘overvloedziekten’ op als diabetes en obesitas.’ Vroeger was gezond
niet sexy. Kohn: ‘Het was iets waar de dokter je toe maande. Nu is gezondheid een hypewoord.’ De nieuwe reeks snoepjes, genaamd Truly, is vanaf begin april bij supermarkt en tankstation te koop. De ‘gezondheidsbommetjes’ bevatten 30 procent minder suiker dan gewone snoepjes en zijn gemaakt van natuurlijke ingrediënten. Voor de kleuring gebruiken ze biet en oranje paprika-extract. Daarnaast is er aandacht voor de porties: voor de kinderen zijn er kleine zakjes met een afge-
paste hoeveelheid snoep. Om het moeders te vergemakkelijken. ‘Deze afgemeten portie is een stuk duidelijker dan een graai in de snoeppot.’ Kohn, die benadrukt onafhankelijk te zijn, is blij met het initiatief van LEAF: ‘Grote bedrijven hebben het potentieel om de massa te bereiken, dat hebben de fabrikanten die aan De Natuurwinkel leveren niet.’ Overigens heeft Kohn de Truly-traktatie zelf niet geproefd. De slanke blondine snoept niet. 1 TEKST: FAMKE EN FLOOR VAN PRAAG
‘Ik ga niet alsmaar vrolijk zijn’ Actrice Janna Fassaert (26) sluit zich aan bij onder meer Yolanthe Cabau van Kasbergen en wordt de nieuwste ambassadrice van de stichting Nederland Positief. Uw vriend, cabaretier Javier Guzman, is een alles behalve vrolijke jongen. ‘Hij had een wat minder happy periode, maar nu durft hij weer voor het geluk te kiezen. Dankzij mij. Dat zei hij laatst in de auto tegen me. Hij heeft veel meegemaakt. Ik ook, maar ik ga daar op een andere manier mee om.’ U bent een positief type? ‘Ik doe veel aan cabaret. En ik straal iets vrolijks uit, denk ik. Net als de andere ambassadrices.’ Hoe bent u van plan bij te dragen aan een positiever Nederland? ‘Ik heb de mogelijkheid positivisme door te laten klinken in rollen die ik speel, interviews die ik geef, cabaret dat ik schrijf. Ik ga mijn creativiteit ten volle inzetten.’ Een vermoeiende aangelegenheid op de lange duur, alsmaar vrolijk zijn. ‘Jaha! Dat zal ook niet gebeuren. Vrouwen hebben donkere kanten. Soms schaam ik me om vrouw te zijn.’ Ze hebben u dus niet gedwongen een positiviteitsclausule te tekenen. ‘Oh god, nee. Ik denk dat het ook positief kan zijn om negatief te zijn. Als er maar iets constructiefs uit voortkomt. Zoals bij Javier.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Mededelingenbord
A MARGRIET
VANDERLINDEN
f en toe word ik er kotsziek van!’, zegt mijn buurvrouw. ‘Je kunt beneden niets ophangen of iedereen voelt zich geroepen er iets over te zeggen.’ De buurvrouw had op het mededelingenbord in de hal van ons appartementencomplex een A4’tje gehangen met een uitnodiging om zaterdag haar hoeden te komen bekijken. Op de uitnodiging stond een foto van de hoedencollectie, met in het midden de buurvrouw zelf. Het was niet het enige briefje op het
bord. Een ander briefje was van Pieter en Milou (nr. 157): ‘Iemand heeft de banden van onze fietsen leeg laten lopen. Misschien is degene die dit heeft gedaan ook zo dapper om even bij ons aan te bellen!?’ En een dag later stond op datzelfde briefje: ‘We zijn een dag verder, nog niets gehoord. Valt zeker niet mee, Rambo?’ Inmiddels hing er een velletje naast: ‘Welke asociaal heeft dat glas op ons balkon gegooid?’ Sonja (nr. 254). De briefjes komen in series. Vorig jaar had een anonieme bewoner een moei-
zaam essay op het bord geprikt dat handelde over de ‘stonede!!! Marokkaanse!!! jongens die de achteringang blokkeerden en haar hadden bedreigd!!!’ Het eindigde met de woorden: ‘THEO HAD GELIJK!!!’ In rode viltstift kwam toen vrij rap: ‘Als je zelf normaal doet, doen ze niks. Kwestie geven-nemen.’ Al snel stond er in blauwe hanenpoten onder: ‘Waarom wordt dit niet serieus genomen? We betalen toch ook servicekosten?’ Even later in zwarte stift gevolgd door: ‘Dank je Petra! Helaas mogen sommige dingen in dit complex niet meer worden gezegd en moet je je maar laten aanranden... OF ERGER!’ Op een dag kondigde de vereniging van eigenaren
aan dat haar mededelingen voortaan in een speciaal daarvoor gemaakte vitrine kwamen te hangen en dat het voor het overige de bedoeling was dat er ‘diverse relevante informatie’ op het bord kwam en niet andere ‘varia of opinie’. Voorlopig wil dat nog niet erg lukken. ‘Wat is er gebeurd?’, vraag ik aan de buurvrouw. ‘Hier.’ Onder de foto van de hoedencollectie en een lachende buurvrouw staat in potlood geschreven: ‘Zoek de MUTS!’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Sla je slag
Toch succes voor Talpa
Stayin’ Alive
De zoon van Hans Kazàn: ‘Hij vertelt nog niet failliet te zijn verklaard, maar zegt wel dat zijn ‘goochelaarsparadijs’ in Spanje voorbij is.’
De formatrechten van de Nederlandse komedie serie Samen zijn verkocht aan Duitsland en Oostenrijk. Zo meldde het slechtlopende Talpa.
De Bee Gees worden tijdens de BMI Music Awards in het zonnetje gezet met een ereprijs. De broers Barry, Maurice en Robin Gibb (waarvan Maurice in 2003 overleed) krijgen de trofee op 15 mei .
Nieuws
Golf van Aden Mensensmokkelaars zetten vluchtelingen overboord
De wind staat weer gunstig voor wanhopige Afrikanen Tussen eind augustus en begin april steken tienduizenden vluchtelingen de Golf van Aden over. Ze landen op een strand in Jemen. Of ze worden op zee overboord gezet. Dirk Jacob Nieuwboer
...
AMSTERDAM
Niet bewegen. Ze mogen vooral niet bewegen. Voor de overtocht begint drukken de mensensmokkelaars het ze op hun hart. De vluchtelingen
moeten doodstil blijven staan als ze levend in Jemen willen aankomen. Voor de zekerheid worden hun handen daarom vastgebonden op hun rug. En als ze niet luisteren, krijgen ze met stokken een pak slaag. Zo voeren 450 Somaliërs en Ethiopiërs vorige week in een volgepropte vissersboot over de Golf van Aden. Tot de mensensmokkelaars vlak voor de kust hun stokken en messen te voorschijn haalden. Hun schip was ontdekt door de kustwacht en daar-
om dwongen ze de illegalen overboord te stappen. Overlevenden zagen hoe enkele van hun medepassagiers verscheurd werden door de haaien. Zeker 29 vluchtelingen kwamen om en 71 mensen worden nog vermist. Tussen eind augustus en begin april staat de wind gunstig in de Golf van Aden. Gunstig voor de overtocht van Somalië naar Jemen. En dus is het wachten op de gruwelijke berichten. Februari 2007: meer dan honderd
doden na het kapseizen van een boot. Oktober 2006: 54 vluchtelingen verdrinken voor de kust van Jemen. September 2005: 75 vluchtelingen overleven de overtocht niet. Augustus 2003: mensensmokkelaars zetten Afrikanen overboord.
Vluchtelingenrecord De overtocht wordt ieder jaar gemaakt door tienduizenden Afrikanen, vooral Ethiopiërs en Somaliërs. En ieder jaar weer spoelen honderden, zo niet duizenden doden aan op de kust van Jemen. Voorlopig zal er geen eind aan komen. De Golf van Aden is al jaren een van ’s werelds drukste vluchtelingenroutes en het aantal Afrikanen dat de overtocht waagde, steeg dit jaar tot recordhoogte. Mede door het weer opgelaaide geweld in Somalië kunnen de mensensmokkelaars rekenen op een stabiele aanvoer van vluchtelingen.
3
De reis begint meestal in de Somalische havenstad Bossaso. Daar betalen de Afrikanen zo’n 90 dollar voor de oversteek die, als het goed is, een paar dagen duurt. Een gemiddelde tocht, met ruim honderd vluchtelingen, levert de mensensmokkelaars zo 10.000 dollar op. Als ze pech hebben, worden de vluchtelingen geslagen, verkracht en overboord gezet. Voor de mensensmokkelaars is het zelfs beter als ze de tocht niet overleven. Dan kunnen ze geen informatie doorspelen aan de autoriteiten. En als ze geluk hebben, staan de Afrikanen na de tocht op een strand in Jemen, het armste land van de Arabische wereld met een werkloosheidspercentage van 35 procent. ‘Als ik terugga naar Ethiopië, ben ik sowieso dood’, verklaarde een van hen onlangs aan de BBC. ‘Dan kan ik net zo goed sterven terwijl ik probeer mijn leven te verbeteren.’ 1
Arbeidsrecht Steeds minder privacy
Moslimjongeren
De baas kan altijd meeluisteren
Wit meisje dat seks wil, wordt als slet gezien Kustaw Bessems
...
AMSTERDAM
Werkgevers gebruiken bij ontslagprocedures steeds vaker bewijs in de vorm van e-mails, afgeluisterde telefoongesprekken en zelfs controle van navigatiesystemen. Femke van Wiggen
...
AMSTERDAM
Werknemers mailen liever iets door aan de baas dan dat ze hem of haar aanspreken bij het koffiezetapparaat. Mail is makkelijk en ook nog eens sneller. Helaas wordt de mail vaak bewaard of is deze na lange tijd nog traceerbaar. Om weer op te duiken op een onverwacht moment. Want werkgevers zetten e-mailcorrespondentie, internetsurfgedrag en andere ICTcommunicatie in toenemende mate in als bewijsmiddel bij ontslagprocedures. Dit bevestigt Maarten van Gel-
HH
deren, arbeidsrechtadvocaat en oprichter van ontslag.nl. ‘Werknemers zijn zich te vaak onvoldoende bewust van de gevolgen van bijvoorbeeld een informele e-mail naar collega’s. Ze denken dat bepaalde informatie door een werkgever niet achterhaald of gebruikt mag worden in een eventuele ontslagprocedure.’ Dit blijkt steeds vaker een onterechte gedachte. Een uitspraak van een kantonrechter in Breda wees onlangs uit dat een opgenomen telefoongesprek als bewijs mocht dienen en het beroep van de werknemer op privacy niet opging. Ontslag op basis van afluisteren, mits het afgeluisterde gesprek zakelijk is, is dus voortaan mogelijk. Van Gelderen merkt in de praktijk dat rechters steeds vaker geïnteresseerd zijn in waarheidsvinding boven recht op privacy. En steeds vaker, omdat de mogelijkheid er is, maken werkgevers gebruik van digitale systemen en de daar gewonnen informatie om een ontslagprocedure door te drukken. ‘Computers worden leeggetrokken. Informatie die een werknemer achterlaat op een weblog of een communitysite als Hyves wordt gebruikt in een ontslagprocedure. Ik heb zelfs meegemaakt dat bij een accountmanager het navigatiesysteem van de lease-auto werd gecheckt door het bedrijf om te kijken of de werknemer wel echt was geweest waar hij zei geweest te zijn.’ 1
JAN BOEVE/HH
Redactie binnenland
...
AMSTERDAM
Over tien of twintig jaar rijden we misschien allemaal in schone, zuinige en stille auto`s. Deze auto van de toekomst valt alvast te bewonderen op de 55ste AutoRAI die morgen van start
gaat in Amsterdam. Op bovenstaande foto`s zijn twee futuristische autootjes te zien. De onderste is van Toyota, de bovenste is ontworpen door studenten van universiteiten in Delft, Eindhoven en Twente. De AutoRAI duurt tot en met maandag 9 april. 1
Moslimjongens experimenteren veel meer met seks vóór het huwelijk dan moslimmeisjes. Ze doen dat vooral met niet-islamitische meisjes. Ze legitimeren dit door die meisjes ‘af te schilderen als losbandige sletten’. Dit staat in het onderzoek Van vasten tot feesten, uitgebracht door multicultureel instituut Forum. Onderzoeker Dirk Korf zegt in een toelichting: ‘Natuurlijk denken niet alle moslimjongens zo, maar de straatjongens onder hen wel.’ Ook Nederlandse straatjongens kunnen meisjes die bereid zijn tot seks wel als ‘sloeries’ bestempelen, denkt Korf. ‘Maar moslimjongens vinden maagdelijkheid belangrijker dan niet-islamitische jongens.’ Zij zijn volgens Korf eerder geneigd om zo over meisjes te denken. De onderzoekers voorzien dat het lastig wordt voor de serieuzere moslimmeisjes om geschikte huwelijkspartners te vinden onder de vrijpostiger jongens. De onderzoekers verzamelden informatie over 27 netwerken van moslimjongeren in Amsterdam en Leiden en hielden een enquête onder studenten. Hieruit blijkt verder onder meer dat veel jonge moslims geloof steeds belangrijker vinden. Onder invloed van ouders, familie en vrienden, maar ook door de maatschappelijke discussie over de islam. 1 www.bonger.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .................................................................... .......................................
Pathuis
Minister Hirsch Ballin:
VERBOD DIERENPORNO Erasmus Universiteit Rotterdam
Het hebben van seks met dieren moet strafbaar worden. Ook het bezitten en verspreiden van ‘dierenporno’ moet verboden worden als het aan minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA) ligt. Dat schrijft hij na Kamervragen van Krista van Velzen. ‘Bestialiteit is zo stuitend dat moet worden gezocht naar mogelijkheden om effectief op te treden’. Nu zijn seksuele handelingen met dieren alleen strafbaar als het dier hiervan pijn of letsel ondervindt.
Nog 3 dagen!...
3
Erasmus Lentedag 31 maart 10.00 - 14.00 uur De open dag voor aankomende bachelorstudenten
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Geschiedenis
Astronaut
Op deze dag in 1939 werd de Spaanse Burgeroorlog beëindigd. Generaal Francisco Franco veroverde Madrid. De burgeroorlog kostte een half miljoen Spanjaarden het leven .
Wubbo Ockels, de eerste Nederlander in de ruimte is jarig. Hij wordt 61.
Aforisme
‘In politics, if you want anything said, ask a man; if you want anything done, ask a woman.’ Margaret Thatcher
Eindelijk. Onbeperkt bellen voor maar w 18,- per maand Heel wat te vertellen? Dan hebben we goed nieuws. Want vanaf nu kun je eindelijk eindeloos aan de telefoon blijven. Met Telfort unlimited. Voor maar 18 euro per maand bel je onbeperkt naar vaste nummers en Telfort-nummers in Nederland. Bestel direct via telfort.nl/shop, bel gratis 0800-1707 of bezoek een Winkel van Telfort.
+HEMHHYHQ"
Binnenland Nieuws
5
Proefballonnetjes Zeppelinhavens en kabelbanen
Arm Rotterdam droomt over grootse projecten Wethouders en raadsleden dromen over kabelbanen, zeppelinhavens en andere prestigeprojecten. ‘Rotterdammers onttrekken zich aan de kneuterigheid van Nederland.’ Marten Blankesteijn
...
ROTTERDAM
Het is de paradox van Rotterdam: terwijl het op veel gebieden slecht gaat met de havenstad, blinkt het bestuur van de stad uit in het bedenken van ambitieuze projecten die de stad meer aanzien moeten geven. Gisteren liet wethouder Schreijer een nieuw proefballonnetje op. Hij vertelde dat hij wel wat ziet in een kabelbaan tussen de Euromast en Ka-
tendrecht. Leuk voor de Rotterdammers, zei hij, en nog zinvol ook: de constructie zou een ideale verbinding zijn met het cruiseschip SS Rotterdam, dat dit najaar aanmeert in de Maashaven op Katendrecht en dat zeker een half miljoen bezoekers per jaar verwacht te trekken. ‘Erg handig als je op de Euromast bent en naar Katendrecht moet’, zegt oud-burgemeester Bram Peper lachend. ‘Maar serieus: ik hou van dit soort ideeën, als Rotterdamse burger. Het is de traditie van de stad, met zijn hoogbouw en grootschalige initiatieven.’ Een ander plan, deze keer van GroenLinks-raadslid Arno Bonte, kan Peper daarom ook wel bekoren. Bon-
te wil dat Rotterdam zeppelinstad nummer één wordt. De luchtschepen zouden kunnen bijdragen aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Immers: een zeppelin hangt al in de lucht en hoeft daardoor minder energie te verbruiken. ‘Het zou goed zijn als de gemeente een zeppelinindustrie in Rotterdam op poten zet’, zegt Bonte. ‘Als dat geregeld is moet het vliegveld worden omgevormd tot een zeppelinhaven, om vervolgens een verbinding met andere regionale luchthavens - bijvoorbeeld in Maastricht en Twente op poten te zetten.’ ‘Een sympathiek idee’, vindt SPraadslid Leo de Kleijn. En ook zijn PvdA-collega Matthijs van Muijen is
te spreken over het voorstel. ‘Vier jaar geleden waren we heel dicht bij een dergelijke oplossing en ik weet eigenlijk niet waarom dat destijds niet door is gegaan.’ Dat weet Joris Melkert, onderzoeker aan de TU Delft, wel. ‘Eens in de zoveel tijd wordt gedacht dat de zeppelin een interessant alternatief is voor het vliegtuig. Maar het probleem is dat ze erg groot zijn, vooral door de oppervlakte van de ballon. En dat betekent veel weerstand.’ Een paar rekensommetjes later: ‘Bij de modellen die nu beschikbaar zijn gebruikt de zeppelin een liter brandstof per 0,6 kilometer om de maximumsnelheid van 125 kilometer per uur te vliegen. Dan kun je nog
beter met een bus gaan: die rijdt één op twee of één op drie.’ En er is ook nog een praktisch bezwaar, zegt Melkert. ‘Op dagen met harde zuidwestenwind kom je simpelweg niet van Groningen naar Rotterdam, omdat de wind sterker is dan de motor.’ Het maakt Bram Peper niet minder enthousiast. ‘Zelfs als de plannen niet uitgevoerd worden is het hartstikke leuk. Rotterdammers onttrekken zich tenminste aan de kneuterigheid van Nederland.’ En zou Rotterdam het geld dat met zulke projecten - en zelfs met alleen de plannen - gemoeid is niet moeten investeren in de probleemwijken? ‘Ach, je kunt het ook allebei doen.’ 1
Misdaad Zanger verdacht van liquidatie
Arbeidsmigratie
OM licht tipje sluier op over moord Endstra
Polen? Liever niet in mijn achtertuin
Merel van Leeuwen
...
AMSTERDAM
Het Openbaar Ministerie denkt de schutter te pakken te hebben van de moord op vastgoedmagnaat Willem Endstra. Het zou de 22-jarige zanger Ali N. uit Alkmaar zijn. Volgens officier van justie Michiel van IJzendoorn blijkt dat uit ‘zeer belastende verklaringen van een aantal getuigen en telefoontaps’. Deze informatie is ook belastend voor zijn 27-jarige neef Ozgur C., eveneens uit Alkmaar. Volgens Van IIzendoorn lijkt het net rond N. zich te sluiten en is hij niet zo’n onschuldige zanger als hij lijkt. De officier stelde dat N. aan de vooravond van de aanhouding van Willem Holleeder, eind januari 2006, was afgereisd naar Turkije. ‘Vlak daarvoor zou hij in elkaar zijn geslagen. Volgens een goede vriend moest N. Nederland ontvluchten, omdat hij het goed voor zichzelf had verpest.’ Wat de officier daar precies mee bedoelde, liet hij in het midden. In de zogenoemde bunker in Amsterdam-Osdorp stonden gisteren de twee neven en de 32-jarige Cleon D. uit Almere terecht. Volgens justitie is het drietal betrokken geweest bij de moord op Endstra op 17 mei 2004 in Amsterdam-Zuid. De aanklager deed er alles aan om de drie zittingen achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. Hij wilde er
geen publiek en pers bij, omdat dat het onderzoek ernstig zou kunnen schaden. De rechtbank wees het verzoek af. Justitie linkt het drietal aan een bestelbus die na de moord op Endstra in de Breughelstraat is aangetroffen en is gebruikt als uitkijkpost. De Breughelstraat is niet ver van de Apollolaan, waar de liquidatie plaatsvond. De bus bleek te zijn gestolen. In het voertuig lag een parkeerbon van 17 mei 2004 met een vingerafdruk van verdachte C. Ook is zijn DNA-materiaal in de bus gevonden, wat hem in verband brengt met het vuurwapen. Dat wapen is later in een andere auto gevonden. C. zelf zegt niets met de moord te maken te hebben. Volgens het OM zou de verdachte uit Almere de gestolen bus hebben geleverd en is hij in verband te brengen met de twee neven. D. en N. beroepen zich op hun zwijgrecht. Volgens de raadslieden is in het dossier niets te vinden over de opdrachtgever voor de moord en kunnen zij de link met topcrimineel Willem Holleeder niet leggen. Holleeder staat vanaf maandag met negen medeverdachten terecht voor de gewelddadige afpersing van vier vastgoedhandelaren, onder wie Willem Endstra. De rechtbank doet donderdag uitspraak over de gedane verzoeken en bepaalt of de verdachten blijven vastzitten. 1
Novum
...
ARCEN EN VELDEN
De gestreste bavianen in Emmen. WFA
Mantelbavianen onverklaarbaar angstig
Apenmysterie leeft weer op Redactie binnenland
...
EMMEN
Honderdtwintig mantelbavianen in Dierenpark Emmen, normaliter erg actief, zitten sinds maandagmiddag voortdurend op een kluitje. Om niets te doen en angstig voor zich uit te kijken. Ook hun favoriete voedsel krijgt ze niet van hun plek. De mantelbavianen verkeerden al twee keer eerder
in dezelfde onduidelijke gemoedstoestand. In 1994 en in 1997 ging het na drie tot vier dagen over. ‘We weten nog steeds niet wat er toen aan de hand was’, zegt een woordvoerder van het dierenpark. De apen kruipen ook ‘s nachts in de hokken dicht bij elkaar. Overdag zijn de ogen gericht op de Afrikaanse savanne naast de apenrots, met impala’s, neushoorns en andere dieren. 1
Inwoners van de Limburgse gemeentes Arcen en Velden houden een handtekeningenactie tegen plannen van de gemeente om vijfhonderd buitenlandse seizoensarbeiders op een camping te huisvesten. Van de drieduizend inwoners hebben al 260 hun handtekening gezet. Veel boeren in de regio gebruiken Poolse gastarbeiders voor seizoenswerk. ‘In de regio Noord-Limburg en stukken van Noord-Brabant en Duitsland komen ieder jaar ongeveer 25.000 gastarbeiders’, zegt een woordvoerder van de gemeente. De huisvesting van die gastarbeiders laat volgens de woordvoerder vaak te wensen over. ‘En dat is nog zacht gezegd.’ In het verleden zette de gemeente al eens ruim honderd Polen uit een gebouw dat niet brandveilig was. De Polen waren daar ondergebracht door een uitzendbureau. Nu worden tachtig chalets geplaatst op Camping de Maasvallei. Volgens de gemeente is er geen weg terug. De camping ligt buiten het dorp. Volgens hem wordt een duidelijke scheiding tussen toeristen en gastarbeiders aangebracht. De chalets moeten volgende maand in gebruik worden genomen. Inwoners van Arcen sleepten de gemeente eerder voor de rechter, maar die stelde hen niet in het gelijk. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
Medewerkers Amsterdamse Albert Heijn niet vervolgd
VAKKENVULLERS VAN PRINS BERNHARD VRIJGESPROKEN
HH
Twee medewerkers van een Albert Heijn-filiaal in Amsterdam zijn vrijgesproken van mishandeling van een man in 2003. Dat heeft de politierechter bepaald. Volgens de rechter handelden de medewerkers uit noodweer tegen een man die een veelplegende winkeldief zou zijn. Het Openbaar Ministerie in Amsterdam had werkstraffen tegen hen geëist. Een van de twee medewerkers kwam ook in 2002 in het nieuws vanwege het slaan van een
overvaller die al was overmeesterd. De zeshonderd euro boete die hem werd opgelegd, betaalde de toen nog levende prins Bernhard. In november 2003 zetten de medewerkers twee mannen uit de supermarkt aan de Eerste van Swindenstraat in Amsterdam-Oost. Een van de vakkenvullers dacht dat een van de mannen een eerder gepakte winkeldief was. Voor de winkel ontstond vervolgens een vechtpartij die uit de hand liep.
Wandelreizen O Fietsreizen O Natuur- en cultuurreizen O Landelijke vakanties O Travelkids O
www.
.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Ministers rijden milieuvriendelijk
Emancipatie
Wij rijden te hard
Milieuminister Cramer heeft haar collega’s een A4’tje overhandigd met milieuvriendelijke auto’s uit dezelfde klasse als huidige wagens van de bewindslieden. Het is aan hen een keuze te maken.
2005: 46 procent van alle automobilisten is vrouw. 1985: 41 procent.
Van de 225 automobilisten die de politie controleerde in Vaassen kregen er maandag 184 een bekeuring: 80 procent. De controle was op een laan waar maximaal 30 gereden mag worden.
Achtergrond Binnenland
6
Anorexia athletica ‘Als je ze te lomp benadert, ben je ze kwijt’
Sporten omdat je wel moet Op veel sportscholen loopt er wel één rond: de - vaak magere - sporter die altijd maar doorgaat. Sommige instructeurs leggen voorzichtig contact met dwangmatige sporters.
zijn probleem kan aankaarten. Als je deze mensen lomp benadert, ben je ze kwijt.’ Sinds ze zich vijf jaar geleden liet omscholen is Carin Carli – van oorsprong architect – zelf werkzaam als fitnessinstructeur en personal trainer. ‘Ik leerde wat gezond sporten betekent en ben anders gaan trainen. Toen ik weer lekkerder in mijn vel zat en meer sociale activiteiten ondernam, hoefde ik van mezelf niet meer zo dwangmatig te sporten.’ Ze wil nu
Shoshanna de Goede
...
AMSTERDAM
Fitnessinstructeur Claudia Moreira Aires pikt ze er zo uit: ‘Mensen die weinig contact hebben met andere sporters en tijdens de warming up al met een verbeten blik in een achterafhoekje vol overgave staan te springen. Ze denken dat het niet opvalt. Ik heb wel eens iemand aangesproken die eerst aan de cardio-apparatuur zat, daarna twee uur fanatiek meedeed in mijn les en vervolgens weer naar de fitnessruimte ging. Dan zeg ik: nu is het genoeg, ga zo maar naar huis’, vertelt de Amsterdamse aerobics-docente. Moreira Aires werkt bij Your Future, een middelgrote Amsterdamse sportschool waar de meeste instructeurs al jaren rondlopen en veel klanten van naam of gezicht kennen. Bezoekers kloppen bij Moreira Aires aan voor een praatje, maar ook voor advies over buikwandcorrecties of tips om - meer - af te vallen. ‘Dan vraag ik ze naar hun eetpatroon of laat ze enkele dagen noteren wat ze eten. Vaak blijkt dat veel te weinig te zijn en vertel ik waarom dat onge-
‘Alles wat ik at, moest ik van mezelf weer verbranden, twee uur per dag’ zond is: door niet goed te eten krijgen ze te weinig vitaminen binnen, waardoor hun spiermassa afneemt en ze alles wat ze hebben opgebouwd met sporten weer kwijtraken. Ik spreek ze aan op hun eigen verantwoordelijkheid.’ De Utrechtse Carin Carli was zo’n dwangmatige sporter: ‘Alles wat ik at, moest ik van mezelf weer verbranden. Twee keer per week naar de sportschool werd al gauw vijf tot zes keer en dan werkte ik me twee uur achter elkaar in het zweet met de zwaarste elastieken en gewichten. Hoe brak ik me ook voelde. Instructeurs zeiden nooit: kan het niet een tandje minder? Ze zeiden juist: wat goed dat je er weer bent.’ Na een worsteling met boulimia
‘Sportscholen moeten het gevoel geven dat je je verhaal kwijt kunt’
Instructrice Claudia Moreira Aires: ‘Soms zeg ik tegen ze: nu is het genoeg, ga zo maar naar huis.’ EVERT ELZINGA
had Carli zichzelf tien jaar geleden juist genezen verklaard. ‘Maar toen ik het eten wat meer onder controle had, ging ik dwangmatig sporten. Ik zocht naar iets waar ik heel erg op kon focussen om maar niet te hoeven voelen. Het had net zo goed excessief schoonmaken kunnen zijn.’ Ze benadrukt dat zíj niet broodmager was toen ze veel te ver doorsloeg met sporten, maar slank en energiek: ‘Daarin schuilde het gevaar: aan mij was niet te zien dat ik een eetprobleem had.’
In de regio IJsselland loopt sinds een paar jaar een voorlichtingsproject voor sportscholen, om instructeurs ervan bewust te maken waar de grens ligt tussen ‘gewoon’ fanatiek sporten en dwangmatig sporten. Aanleiding is een onderzoek van Bianca van Engelen, preventiemedewerkster eetstoornissen bij de Riagg in IJsselland, onder sportscholen in haar regio. Uit gesprekken met twaalf eigenaren van fitnesscentra bleek dat 70 procent van de vrouwen en 25 procent van de mannen naar de sportschool gaat om
af te vallen. Voor zover bekend is er geen landelijk voorlichtingsprogramma voor mensen die hierin overdrijven. Van Engelen: ‘Helaas niet. Ik zou het van harte toejuichen. Wij zijn, voor zover ik weet, de enige regio die iets met dit probleem doet. We hopen dat dwangmatige sporters door onze inzet worden opgemerkt en voorzichtig worden benaderd door de sportscholen. Die moeten de klant het gevoel geven dat hij zijn verhaal kwijt kan, zodat hij – als hij dat wil – zelf
Dwangmatig sporten
wegingsverslaafden gaan niet naar de sportschool voor hun plezier, maar omdat het moét. Het sporten heeft meer prioriteit dan hun sociale leven of werk. Wanneer dit samengaat met structureel te weinig eten, wordt het lichaam overbelast en ondervoed tegelijk. In een vergevorderd stadium kan dit leiden tot beschadigde organen, uitblijvende menstruatie en een kaliumtekort – met een acute hartstilstand als mogelijk gevolg. In de fitnessbranche is anorexia athletica (nog) geen specifiek aandachtspunt of gespreksonderwerp. Bij bran-
cheorganisatie Fitvak heeft het onderwerp ‘de afgelopen zes jaar nooit op de agenda gestaan’, aldus woordvoerder Maurice Ambaum. Op veel sportscholen wordt wel erkend dat sommige klanten excessief sporten, maar veel sportschoolhouders zien het niet als hun taak om zich met dit soort problemen te bemoeien. ‘Het zijn volwassen mensen, die wil je niet de les lezen’, zegt de één. ‘Wij zijn een commerciële sportschool, dit behoort niet tot onze activiteiten’, zegt de ander. 1
Zoveel mogelijk afvallen door dwangmatig sporten in combinatie met een eetstoornis wordt anorexia athletica genoemd. De term wordt, hoewel nog niet officieel erkend als psychiatrische aandoening, in toenemende mate genoemd in het rijtje bekende eetstoornissen anorexia en boulimia nervosa. Ongeveer 40.000 Nederlanders, voornamelijk vrouwen, hebben een eetstoornis; hoeveel hiervan lijden aan bewegingsverslaving is niet bekend. Be-
zelf excessieve sporters helpen om gezonder te eten en te sporten. ‘Sporten is voor iedereen prima, ook voor mensen met een eetstoornis, maar je moet weten waar je mee bezig bent. Bij anorexia athletica gebeurt er veel op een onbewust niveau. Iemand denkt bijvoorbeeld dat hij het niet waard is om gelukkig te zijn en gaat bewegen om maar niet te voelen dat hij ongelukkig is.’ Carli vindt dat sportscholen moeten ingrijpen als klanten sterk vermageren. ‘Het is hun plicht om kennis over te dragen over voeding, stofwisseling en fysieke belasting.’ Claudia Moreira Aires zit twaalf jaar in het vak en heeft er de afgelopen jaren ‘een stuk of tien’ gezien die ze verdacht van anorexia athletica. Ze vermoedt dat het probleem vaker voorkomt bij grote sportscholen, waar minder persoonlijk contact is, zodat het minder opvalt als iemand overmatig sport. ‘Aan de ene kant vind ik dat je als sportschool een morele verantwoordelijkheid hebt om klanten aan te spreken op ongezond gedrag. Tegelijkertijd begeef je je op glad ijs. Wat als ze ontkennen dat er iets aan de hand is? Als ze zeggen ‘nee hoor, ik ben altijd al dun geweest’ of ‘ik heb net griep gehad’? Je kunt je vermoedens nooit hardmaken en je kunt het ook gewoon mis hebben. Ik denk dat de meeste instructeurs er daarom niet over beginnen. Ook loop je het risico je klanten kwijt te raken. Ik heb ooit iemand op de sportschool aangesproken bij wie ik symptomen van anorexia herkende, zoals broos haar en slechte nagels. Ik heb haar daarna nooit meer teruggezien.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Staatssecretaris De Jager gaat schuiven met geldpotjes
Advies voor minister Klink van Volksgezondheid
HOGERE MILIEUHEFFINGEN VOOR BELASTINGVERLAGING
CVZ: OUDEREN MOETEN ROLLATOR ZELF BETALEN
De belastingen op milieuvervuiling worden deze kabinetsperiode hoger dan genoemd in het regeerakkoord. De opbrengsten worden aangewend om de belasting op arbeid en winst te verlagen. Dat wil staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager (CDA). Volgens de staatssecretaris laten afspraken tussen de regeringspartijen verschuivingen in de belastingen toe en borduren de maatregelen voort op het coalitieakkoord. Re-
Gebruikers van rollators, krukken en looprekken moeten deze vanaf volgend jaar zelf betalen. De hulpmiddelen moeten niet meer in het verzekerde pakket worden opgenomen, zo adviseert het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) aan minister van Volksgezondheid Ab Klink (CDA). Ook penisinjecties om erectiestoornissen te verhelpen komen wat het CVZ betreft voor eigen rekening. Het CVZ meent dat er geen goede redenen zijn
geringspartijen CDA, PvdA en CU hebben afgesproken dat de belastingen op milieuvervuilende activiteiten volgend jaar met 1,1 miljard euro omhoog gaan. De Jager wil de milieubelasting in de jaren daarna extra verhogen met 1,1 miljard euro. Als dit bedrag gelijk zou worden verdeeld over de belasting op arbeid en winst, kan de vennootschapbelasting met een procent omlaag en de inkomstenbelasting in de eerste schijf met een half procent.
deze verstrekkingen nog in het pakket op te nemen. Zo zou de rollator met een kleine honderd euro relatief goedkoop zijn. Een erectiestoornis is volgens het CVZ ‘een aandoening met een lage ziektelast’. Het college adviseert de behandeling tegen ongewenst urineverlies, via bekkenfysiotherapie, wel op te nemen in het verzekerde pakket. Ongeveer 5 procent van de volwassenen heeft last van incontinentie.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Zwaar verlies voor belspelbranche
Tip ons!
Gij zult de tien geboden niet misbruiken
Belspelpresentator Kevin Brouwer (RTL) is vertrokken bij producent Endemol nadat hij een concurrent had beledigd. Brouwer riep op naar hem te bellen, niet naar ‘die veredelde zwarte piet’ bij SBS.
Nieuws? Ideeën? Mooi verhaal? Tip ons:
[email protected]
Het Amsterdamse CDA is verontwaardigd omdat de gemeente het homo-beleid in tien ‘geboden’ heeft gegoten (‘Gay Amsterdam zal geschiedenis schrijven’). Kwetsend voor gelovigen, vindt de partij.
Buitenland Nieuws
7
Israël Eerste ontmoeting gepland half april
Verouderde faciliteiten
Abbas en Olmert praten weer, voor zolang het duurt
‘Tsunami’ van rioolwater in Gazastrook
Rice met de Palestijnse president Abbas maandag in Amman. AP
Om de week gesprekken tussen de Palestijnen en Israëliërs. Dat heeft de Amerikaanse minister van Defensie Rice na een driedaags bezoek aan het Midden-Oosten bereikt. Eva Ludemann
...
AMSTERDAM
De Palestijnse president Abbas en premier Olmert van Israël houden vanaf nu elke twee weken overleg. Dat verklaarde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rice
gisteren, nadat zij in Jeruzalem met beide leiders had gesproken. Na drie dagen overleg met Israëlische, Palestijnse en Jordaanse leiders, drong Rice er gisteren bij Olmert op aan weer om de tafel te gaan zitten met Abbas. In eerste instantie weigerde Olmert nog met Abbas te praten, nadat zijn Fatahpartij onlangs samen met de radicale Hamasbeweging een eenheidsregering vormde. Israël, de VS en de EU beschouwen Hamas als een terroristische organisatie en boycotten de Hamasregering,
sinds die ruim een jaar geleden aan de macht kwam. Volgens Rice zullen Abbas en Olmert het de komende tijd vooral over veiligheidszaken hebben en komt eventueel daarna de oprichting van een Palestijnse staat aan bod. De gesprekken zijn vooral bedoeld om het wederzijdse vertrouwen te herstellen, zei Rice, die ook zei zelf bij sommige van de gesprekken aanwezig te zullen zijn. Volgens Israël moet de nieuwe Palestijnse regering aan drie eisen voldoen, voor het vredesonderhandelingen met de Palestijnen begint. De Palestijnen moeten Israël erkennen, zich aan eerdere Israëlisch-Palestijnse akkoorden houden en geweld tegen Israël afzweren. Rice verklaarde dat haar speciaal gezant binnenkort met Abbas en Olmert over een staakt-het-vuren en het openen van de Palestijns-Israëlische grenzen zal onderhandelen. De eerst volgende ontmoeting tussen de twee leiders is gepland voor half april. Ze sprak niet over het vredesplan dat Saoedi-Arabië in 2002 heeft voorgesteld en dat sinds maandag opnieuw wordt besproken door de Arabische Liga op een bijeenkomst in de Saoedische hoofdstad Riyad. Volgens dat plan erkent de Arabische wereld het bestaan van Israël, als Israël zich terugtrekt uit alle gebieden die het in de oorlog van 1967 bezette. 1
...
Het hele voetbalteam zou kunnen doorbreken in Europa, vertelde de nep-scout de jongens. Ze zouden een glorieuze toekomst tegemoet gaan, inclusief riant salaris. Het enige dat de ouders van de veelbelovende voetbaltalenten moesten doen, was 600 dollar betalen aan de scout, een klein fortuin in Ivoorkust. 34 jongens, tussen de 16 en 18 jaar oud, trapten in de val van de mensenhandelaar. Ze gingen vol verwachtingen afgelopen december naar Mali. Vanuit daar zouden ze naar Europa worden gebracht, een briljante voetbalcarrière tegemoet. Maar de reis hield op bij een villa in Mali. De jon-
gens werden opgesloten in een kamer, waar ze op de grond bivakkeerden en weinig te eten kregen. Na drie maanden werden ze bevrijd door de Malinese politie. Nu zijn ze net terug bij hun ouders in Ivoorkust. De nep-scout sloeg op de vlucht in Mali toen de politie op het spoor van de jongens kwam. Inmiddels is hij opgepakt en zit hij vast. Hij laat niets over de zaak los. Wat de man van plan was met het voetbalteam, is daardoor niet duidelijk. Ook de voorzitter van de voetbalclub waar de jongens speelden, is gearresteerd. Het voetbalteam is opgevangen door Unicef en de International Organisatie voor Migratie (IOM). De jongens vertelden medewerkers van de organisaties dat ze hun hele leven
Bij een overstroming van rioolwater in het noorden van de Gazastrook zijn gisteren vijf mensen omgekomen en 25 gewond geraakt. In het dorp Umm Naser, met drieduizend inwoners, brak de aarden wal van een groot bassin waar het riool in uitmondt en werden enkele tientallen huizen bedolven onder een stroom modder en afvalwater. Een 70-jarige vrouw, twee kleine kinderen en een tiener kwamen daarbij om het leven, meldde een medewerker van het Palestijnse ministerie van Gezondheid. Duizenden dorpsbewoners zijn op de vlucht geslagen. Ziad Abu Farya, hoofd van de dorpsraad, noemde de overstroming ‘onze tsunami’.
al droomden van een voetbalcarrière. Ze zagen een professionele carrière in Europa als een manier geld te verdienen voor hun familie in Ivoorkust. ‘Die droom is uiteengespat’ vertelt Vivianne Van Hoeck van IOM. Ze begeleidde de jongens vanuit Mali naar huis. ‘De jongens zijn oud genoeg om te begrijpen dat er van alles had kunnen gebeuren. Ze zijn blij dat ze weer vrij zijn, maar vinden het vreselijk dat ze het geld van hun familie kwijt zijn.’ 600 dollar is in Ivoorkust al snel zes maandinkomens. De jongens krijgen nu psychologische hulp. Bovendien is IOM gestart met een campagne in Ivoorkust om mensen te waarschuwen voor de gevaren van nep-scouts met kwade bedoelingen. 1
Volgens Fadel Kawash, hoofd van de Palestijnse waterautoriteit, was het niveau van het afvalwater in het bassin de afgelopen dagen gestegen en is een van de wanden onder de vergrote druk bezweken. De installatie in Umm Naser is één van de door buitenlandse geldschieters gefinancierde rioolwaterzuiveringsprojecten die werden stilgelegd nadat Hamas vorig jaar de verkiezingen won. De Verenigde Naties ontkennen dat de ramp iets te maken heeft met de verkiezingen. De financiering voor verbeterde faciliteiten is toen gewoon rondgekomen, aldus een woordvoerder. ‘De werkzaamheden zijn gestopt omdat de situatie in Gaza niet veilig was.’ De faciliteiten waren oorspronkelijk bedoeld om 50.000 mensen van water te voorzien. In 2004 waren het al 190.000 mensen. 1
Gevangen matrozen
Blair dreigt Iran met harde maatregelen AP
Beestenboel
Panda-porno moet zorgen voor casanova ...
AMSTERDAM
Nep-scout licht voetballertjes op AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
Novum/AP
Ivoorkust Geen carrière in Europa
Sanne Rooseboom
Redactie buitenland
De reuzenpanda Chuang Chuang slijt zijn dagen in de dierentuin van Chiang Mai in Thailand tegenwoordig voor de televisie, kijkend naar panda-porno. De panda-porno vormt de laatste in een reeks soms merkwaardige pogingen van de dierentuin om Chuang Chuang en zijn partner Lin Hui aan het paren te krijgen. Er wordt gehoopt dat Chuang Chuang door de beelden van parende panda’s geïnspireerd zal raken om Lin Hui het hof te maken. Omdat Chuang Chuang in eerste instantie niet warm of koud leek te worden van de beelden zonder geluid, werd besloten om het volume flink op te voeren. Was Chuang Chuang eerst nog een klungelige speler van het liefdesspel, volgens het hoofd van het pandaprogramma zal hij over een week als volleerde casanova weer bij zijn partner terugkeren. 1
Novum/AP
...
AMSTERDAM
De Britse regering hoopt dat Iran met diplomatieke middelen te bewegen is vijftien Britse matrozen en mariniers die het gevangen heeft genomen vrij te laten, maar is zelf bereid op een ‘andere fase’ over te stappen als dat niet gebeurt. Dat heeft de Britse premier Tony Blair gezegd. Wat hij precies voor ogen heeft, wilde Blair niet zeggen. De Iraniërs moeten begrijpen, zei hij, ‘dat we geen situatie kunnen hebben waarbij onze militaire mannen en vrouwen gevangen worden genomen terwijl ze zich op basis van een VN-mandaat in Iraakse wateren bevinden en in volledige overeenstemming daarmee aan het patrouilleren zijn’. De vijftien militairen werden vrijdag in de rivier de Shatt al-Arab door Iraanse patrouilleboten onderschept nadat zij voor de kust van Irak een koopvaardijschip hadden geïnspecteerd. Volgens Iran bevonden zij zich illegaal in Iraanse wateren, maar volgens de Britse regering bevonden zij zich in Iraakse wateren. Iran liet weten dat de mariniers gezond zijn en menswaardig worden behandeld. Ook de ethische regels worden in acht genomen, verzekerde een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, want de enige vrouwelijke militair in het gezelschap krijgt volledige privacy. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT 111
SNCF treft geen blaam De Franse nationale spoorwegmaatschappij SNCF hoeft de familieleden van vier tijdens de Tweede Wereldoorlog gedeporteerde mensen geen schadevergoeding van 62.000 euro te betalen. Zo heeft een Franse rechtbank gisteren geoordeeld. Een lagere rechtbank stelde in juni nog dat de SNCF en de Franse staat dat bedrag moesten betalen, maar de SNCF ging daartegen in beroep . De Franse Europarlementariër Lipietz en familieleden hadden de zaak namens de vier aangespannen. Die werden in een veetransportwagon van de SNCF
vanuit Zuidwest-Frankrijk overgebracht naar het doorgangskamp Drancy bij Parijs. Ze bleven daar in gevangenschap van de nazi’s tot het kamp in juli 1944 werd bevrijd. Volgens de rechter zijn de nazi’s van toen verantwoordelijk. 111
Stremming op de Rijn De scheepvaart op de Rijn is ter hoogte van Keulen over een lengte van twintig kilometer gestremd doordat 31 containers van een vrachtschip zijn gevallen. Een scheur in de romp van het schip is er mogelijk de oorzaak van dat het slagzij maakte. Volgens de waterpolitie zou in Bonn al opgemerkt zijn dat het schip scheef lag.
Mensenrechtenraad beschuldigt regime van fraude
NIEUWE GRONDWET EGYPTE DOOR KIEZERS ‘GOEDGEKEURD’ De door president Mubarak voorgestelde amendementen op de Egyptische grondwet zijn door de kiezers ‘goedgekeurd’, aldus het regime in de hoofdstad Caïro. Voor het referendum van maandag is slechts 27 procent van de stemgerechtigden opgekomen. Toch zei minister van Justitie dat de grondwetswijzigingen door een overweldigend aantal kiezers zijn goedgekeurd. De lage opkomst heeft geen invloed op de uitslag van het referen-
dum. Deze is bindend wanneer meer dan de helft van de opgekomen kiezers voor heeft gestemd. Volgens de Nationale Mensenrechtenraad maakte de regering zich schuldig aan fraude, omdat ze ambtenaren heeft gedwongen te stemmen. Medewerkers van stemkantoren hebben stembiljetten ingevuld. Dat meldde de raad. Het belangrijkste bewijs dat het referendum ondemocratisch was, is volgens de raad de lage opkomst.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Het weer
1979 - Een kernreactor nabij Harrisburg in de Amerikaanse staat Pennsylvania lekte koelwater. Een kernramp werd net voorkomen.
New York: 15°C/ 2°C, lichtbewolkt Toronto: 11°C/ 1°C, lichtbewolkt Vancouver: 7°C/ 2°C, buien
Mexico-Stad: 21°C/ 15°C, buien Santiago: 10°C/ 3°C, zonnig Rio de Janeiro: 28°C/ 26°C, buien
8
Achtergrond Buitenland
50 jaar EU
Biologische landbouw op voormalig maffialand
Andrea Vreede
Subsidie houdt maffiosi weg Landbouwsubsidies van de EU liggen vaak onder vuur. Ze financieren boterbergen, wijnplassen en melkzeeën, maar op Sicilië helpen ze jonge mensen aan werk. Op land dat vroeger van de maffia was.
‘Libera Terra’. Ze bedrijven biologische landbouw en produceren vooral graan, wijn en peulvruchten. Het is hard werken. De stukken land zijn klein en vaak op heuvelachtig terrein dat slecht bereikbaar is voor landbouwmachines. Ook waren er in het begin veel problemen. Pas aangeplante wijnstokken werden in brand gestoken en de eerste, met moeite aangeschafte tractor, werd gestolen. ‘Het waren duidelijke signalen van de lokale clans die niet wilden dat ons project zou slagen’, zegt Antonio, de landbouwkundig ingenieur van ‘Placido Rizzotto’.
...
SAN GIUSEPPE JATO
Het zijn sinister klinkende namen: Bernardo Provenzano, Salvatore ‘Totò’ Riina, Giovanni Brusca. Drie van de hoogste maffiabazen die in de afgelopen jaren zijn gearresteerd en die nu hun dagen slijten in de cel. Allemaal zijn ze afkomstig uit het westen van Sicilië. Uit dorpen als Corleone en San Giuseppe Jato, de bakermat van de maffia. Ondanks de recente arrestatie van kopstukken is de georganiseerde misdaad nog altijd machtig. Ook al proberen de Italiaanse staat en het bestuur van het gewest Sicilië alternatieven te bieden aan de bevolking, de maffia laat zich niet makkelijk verslaan. En het chronische gebrek aan werk drijft veel jongeren regelrecht in de armen van maffiosi. Eén op de twee jonge Sicilianen is werkloos. De meesten trekken naar het buitenland of het rijkere Noord-Italië, maar de maffia blijft altijd een optie. Maar in het dorp van de Brusca’s wordt daar liever niet over gepraat.
Maffiosi gebruiken stromannen om hun land weer terug te krijgen De ellenlange hoofdstraat van San Giuseppe Jato maakt een verlaten indruk. De weinige jongeren die zich laten zien, dragen snelle zonnebrillen en flitsende kleren. Wie in deze uithoek van de Europese Unie vragen komt stellen, wordt achterdochtig bekeken. Zelfs wanneer het M-woord angstvallig vermeden wordt. Toch is er ook een ander Sicilië. Vlak buiten het dorp laat het eiland in de vroege lente zijn idyllische gezicht zien, met glooiende velden zover het oog reikt. En dankzij projecten die mede gefinancierd worden door de EU wordt er de laatste jaren hard
Slimme marketing
Coöperaties op voormalige maffiagronden worden steeds succesvoller. Rechts maffiabaas Giovanni Brusca, die in 1993 werd gearresteerd. AP
gewerkt aan kansen om aan de vicieuze cirkel van misdaad en achterstand te ontsnappen.
Nieuwe kansen Francesco Galante en Antonio Castro zijn twee van de bijna zestig jonge Sicilianen die gretig gebruik maken van de subsidies. Ze zijn lid van de landbouwcoöperatie ‘Placido Rizzotto’. Die heeft van de staat terrein in bruikleen gekregen dat ooit toebehoorde aan de maffia. Vol trots hebben ze hun coöperatie vernoemd naar een lokale vakbondsman en landhervormer die vlak na de oorlog door de maffia werd vermoord. ‘We hebben zo’n dertig kleine stukken land van in totaal 200 hectare, verspreid over een gebied van 60 kilometer tussen Corleone en San Giuseppe Jato’, vertelt Francesco. Allemaal land van maffiabaas Giovanni Brusca, de man die verantwoordelijk
was voor de geruchtmakende moorden op onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino in 1992. Het was Brusca die op de afstandbediening drukte van de lading explosieven onder de snelweg naar Palermo. Falcone, zijn vrouw en zijn politie-escorte kwamen op één agent na allemaal om het leven. Na Brusca’s arrestatie in 1993 legde de staat beslag op alle bezittingen van zijn clan. Dankzij een speciale wet konden nieuw opgerichte bedrijfjes en coöperaties aanspraak ma-
ken op dertig jaar vruchtgebruik van de landerijen en gebouwen. Maar wel na een uiterst strenge selectie. ‘We zijn allemaal volledig doorgelicht’, zegt Francesco, ‘om te zien of we geen banden met de maffia hebben. Want veel maffiosi proberen hun land weer terug te krijgen door andere mensen naar voren te schuiven. Stromannen die alleen hun naam lenen, zodat de clans het land weer kunnen inpikken.’ In totaal bestaan er nu vijf coöperaties die verenigd zijn in het project
Maar de coöperatieleden hielden vol en maakten gebruik van slimme marketing. Op alle flessen wijn en pakken pasta staat een etiket waarop wordt uitgelegd dat het om producten van hergebruikt maffialand gaat. Op Sicilië zelf zijn ze niet of nauwelijks te krijgen. Maar wel op het vasteland via de grote supermarktketen Coop en in biologische winkels. ‘Het is niet omdat de Sicilianen geen maffiavrije producten willen’, beweert Francesco, ‘maar biologische producten zijn nu eenmaal duurder en er zijn geen supermarkten van de Coop hier.’ In Midden- en Noord-Italië wel, zodat vooral daar de bekendheid van de producten van ‘Libera Terra’ groot is. Na zes jaar hard werken en weinig verdienen kan de coöperatie zichzelf nu economisch bedruipen. ‘De fondsen van de EU zijn voor ons van levensbelang’, zegt Antonio. ‘Met het geld van de EU hebben we in een gebouw van de Brusca’s een agriturismo kunnen openen, met een klein pension en een restaurant. We zijn ook bezig met een manege en een eigen wijnmakerij. Zonder dat geld was dat pas veel later gelukt.’ Het is een boodschap die voorbijgaat aan het dorp van de Brusca’s. Op de vraag wat de Europese Unie voor Sicilië kan betekenen, antwoordden de snelle zonnebrillen ‘niets’. Alleen de euro, die kent iedereen. De prijzen zijn nu hoger dan vroeger. Verder niets. Op het Siciliaanse platteland mag Brussel dan om de hoek liggen, in San Giuseppe Jato is Europa weer ver weg, heel ver weg. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Action Democratique nu tweede partij
Premier en president doen handreiking naar soennieten
POPULISTEN WINNEN VERKIEZINGEN QUEBEC
OUDE LEDEN PARTIJ SADDAM KUNNEN TERUG BIJ OVERHEID
De regerende Liberale Partij (LP) heeft bij de parlementsverkiezingen in Canada’s Franstalige provincie Quebec net haar meerderheid behouden. De grote winnaar van de maandag gehouden verkiezingen is de populistische Action Democratique Quebec (ADQ). Onder leiding van Mario Dumont kwam de partij (in 2003 zat ze nog in de marge) verrassend snel op. Zij verwees de separatistische Parti Quebecois (PQ) naar
De premier Maliki en president Talabani van Irak zullen een wetsvoorstel presenteren waardoor ex-leden van de Baath-partij van Saddam Hussein weer in overheidsdienst kunnen treden en in het leger kunnen gaan. Ze willen alle Irakezen de mogelijkheid bieden mee te bouwen aan ‘een nieuw, democratisch Irak waarin geen sprake is van sektarische strijd, racisme, tirannie, discriminatie, uitsluiting en de ontneming van rechten’. De maatregel
de derde plaats en zorgde ervoor dat de LP alleen maar door kan als minderheidsregering. De dreiging van afscheiding van Quebec, die altijd aanwezig was in de jaren dat de LP en de PQ het politieke landschap domineerden, is door de opkomst van de ADQ naar de achtergrond geschoven. Dumont bepleit grotere autonomie voor Quebec en richt zich op het immigratiedebat. Voor veel agrarische Quebecois is hij het nieuwe alternatief voor
AP
moet vooral soennieten gunstig stemmen. Het is de bedoeling dat aanstellingen van oude ambtenaren en soldaten drie maanden kan worden aangekaart en dat ze daarna immuniteit krijgen. Nadat het regime van Saddam was gevallen, ontsloegen de Amerikanen veel medewerkers van ‘oude’ overheid. Er waren in de regel geen goede vervangers voorhanden. Daardoor ontstonden grote logistieke problemen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Spaans voor beginners
Woordjes
¿Ha venido solo? - Bent u hier alleen? ¿Está casado? - Bent u getrouwd? No es asunto suyo - Dat gaat u niets aan.
los parientes - familie el apellido - achternaam casado - getrouwd
Werkwoord yo detesto - ik haat tú detestas - jij haat ella detesta - zij haat
nosotros detestamos - wij haten vosotros detestáis - jullie haten ellos detestan - zij haten
Buitenland Nieuws
9
Interview Morgan Tsvangirai Twee weken na mishandeling
David Hicks
‘Onze bevolking is het zat’
Terreurverdachte bekent schuld
De Zimbabwaanse oppositieleider Morgan Tsvangirai is net bekomen van de schrik. Na zijn mishandeling twee weken geleden is hij alweer gematigd positief. ‘Ik win zodra de verkiezingen vrij en eerlijk zijn.’
De Australische terreurverdachte David Hicks heeft op zijn proces in Guantanamo schuld bekend aan het verlenen van materiële steun aan terrorisme, een oorlogsmisdaad die hem ten laste is gelegd. Het speciale militaire tribunaal waarvoor Hicks (31) terechtstaat, spreekt waarschijnlijk aan het eind van de week een vonnis uit, waarna Hicks volgens de militaire autoriteiten snel naar Australië kan terugkeren om zijn straf daar uit te zitten. David Hicks werd in december 2001 opgepakt in Afghanistan en in 2002 overgebracht naar het Amerikaanse gevangenenkamp op Guantanamo Bay. Zijn verdediging zei geen nadere mededelingen te kunnen doen over Hicks’ schuldbekentenis, omdat de militaire rechter haar een spreekverbod heeft opgelegd. Voorafgaand aan het proces had advocaat David McLeod gezegd dat Hicks niet verwachtte een eerlijk proces te krijgen en overwoog schuld te bekennen om een eind te maken aan zijn al ruim vijf jaar durende gevangenschap op de Amerikaanse marinebasis op Cuba. 1
Elles van Gelder
...
HARARE
Zijn arm is nog dik van het afweren van de klappen. Hij tilt zijn petje op en toont het litteken dat hij opliep toen er op zijn schedel werd gebeukt door de Zimbabwaanse politie. Morgan Tsvangirai, de oppositieleider van de Movement for Democratic Change (MDC) in Zimbabwe, heeft nog steeds wat pijn, maar herstelt goed. Toen hij op zondag 11 maart verhaal kwam halen op een politiebureau in de hoofdstad Harare over de arrestatie van oppositieleden vlak voor een geplande gebedsbijeenkomst, werd de leider zelf ook opgepakt. ‘Ik werd gesommeerd om op de grond te gaan liggen op de binnenplaats van het politiebureau. Agenten sloegen me drie keer op het hoofd met een knuppel en sprongen op mijn lichaam. Ik verloor het bewustzijn.’ De oppositieleider werd bebloed wakker. ’s Nachts werd hij naar het ziekenhuis gebracht en kreeg vijf hechtingen in zijn hoofd. Twee weken later is de sfeer bij Tsvangirai thuis niettemin ontspannen. Hij zit achter in zijn tuin onder een boom op een versleten fauteuil. Om hem heen hebben zich familie, vrienden en collega’s verzameld. Als een pater familias zit de oppositieleider aan het hoofd. Hij oogt vrolijk.
‘Mugabe voelt de druk’ Na een lange periode van grote stilte rondom zijn partij MDC, die al jaren tegen het regime van Mugabe vecht, staat Tsvangirai weer volop in de aandacht. Het beeld van de oppositieleider met de hoofdwond ging de hele wereld over. Maar dat de mishandeling op een bepaalde manier ook goed voor hem is geweest, beschouwt hij als een belediging. Ja, zijn partij is de afgelopen jaren niet erg zichtbaar geweest. Maar dat was het gevolg van een splitsing in de partij. Zijn deel van de partij moest zich hervatten. Maar nu is de MDC terug. Ook als dat nog meer slaag betekent. Volgens Tsvangirai laat de opleving van het geweld zien dat Mugabe de crisis in Zimbabwe niet langer het hoofd kan bieden. ‘Hij heeft geen
Tsvangirai thuis met zijn kleinkind op schoot. ELLES VAN GELDER
antwoord op de enorme inflatie, de werkeloosheid en de honger. Hij realiseert zich dat hij populariteit en legitimiteit aan het verliezen is.’ Daarnaast zou Mugabe volgens Tsvangirai druk voelen vanuit zijn eigen partij. Een groep die luistert naar ex-legercommandant Solomon Mujuru is het beu dat Mugabe het land steeds dieper in een economische afgrond stort. Tsvangirai zegt open te staan voor gesprekken met iedereen die een oplossing wil voor de crisis, ook met de ZANU PF van Mugabe. Volgens Tsvangirai zijn een aantal hooggeplaatste ZANU PF-ers bij hem in het ziekenhuis langs geweest om hun solidariteit te betuigen. Tsvangirai schopt zijn leren slippers uit en zakt nog dieper weg in zijn stoel. ‘Onlangs probeerde Mugabe de verkiezingen uit te stellen van 2008 naar 2010. Daar heeft zijn partij nog niet mee ingestemd. Ik verwacht dat dezelfde mensen niet toestaan dat hij nogmaals presidentskandidaat wordt.’
Geen vertrouwen in Mbeki De oud-vakbondsman heeft al vaker verkondigd dat er verandering in de lucht hangt. En vooral, dat zijn partij ervoor zou zorgen dat het regime van Mugabe zou wankelen. Wat maakt dat deze keer de omwenteling echt
nabij is? Het antwoord lijkt simpel: ‘De bevolking is de crisis zat.’ En de tactiek van de MDC is vooral om te zorgen dat de bevolking deze onvrede uit. ‘Het lastige is dat de autoriteiten de sloppenwijken gemakkelijk kunnen blokkeren en massale demonstraties kunnen tegenhouden. We moeten dus nadenken over an-
Tsvangirai zegt dat geweld tegen Mugabe niet valt uit te sluiten dere manieren van brede burgerparticipatie.’ Een strategie lijkt hij hier nog niet voor te hebben. Tsvangirai zegt dat geweld niet valt uit te sluiten. ‘Velen verzetten zich al langer zonder resultaat tegen Mugabe. Dat leidt tot frustratie. Maar de MCD zal geweld nooit aanmoedigen.’ Tsvangirai pleit zoals altijd voor een vreedzame dialoog, een nieuwe grondwet en nieuwe verkiezingen. Zijn toverwoorden liggen vast in de naam van zijn eigen partij ‘democratische verandering’. Toch is de leider op dit vlak niet onomstreden. De splitsing in de MDC in 2005 was het gevolg van Tsvangirai’s beslissing om niet aan de senaatsverkiezingen deel
te nemen. Dit was tegen het besluit van de Nationale Raad van de MDC in. Daarmee toonde hij zichzelf niet bepaald het symbool van de vrije keuze en het recht van de meerderheid. Deze actie heeft de reputatie van de leider geen goed gedaan. Het is maar de vraag of hij wel kan zorgen voor ‘de brede burgerparticipatie’ waarmee hij druk op Mugabe wil uitoefenen. Daarbij hoopt Tsvangirai vooral op meer steun vanuit Afrika om Mugabe te isoleren. Maar veel vertrouwen in Afrika’s invloedrijkste president, de Zuid-Afrikaanse leider Thabo Mbeki, heeft hij niet. ‘Mbeki ziet vooral mogelijkheden in het hervormen van de ZANU PF en niet in een verandering van regering in Zimbabwe. Bovendien heeft hij tot nu toe gezegd dat Zimbabwe zijn eigen problemen moet oplossen.’ Tsvangirai’s vrouw zet zijn kleinkind op zijn schoot. Wellicht is zijn opa ooit de nieuwe president van Zimbabwe. Tsvangirai lacht. ‘We gaan ons voorbereiden op de verkiezingen in 2008. Maar als Mugabe toch weer kandidaat staat en we een verbod krijgen om campagne te voeren en bijeenkomsten te houden, dan weten we de uitslag al. Hoe kun je dan kandidaat staan? Ik win zodra de verkiezingen vrij en eerlijk zijn.’ 1
Novum/AP
...
AMSTERDAM
Huiszoekingen
Onderzoek naar corruptie EU Novum/AP
...
AMSTERDAM
In het kader van een onderzoek naar corruptie met vastgoed van het dagelijks bestuur van de Europese Unie zijn gisteren huiszoekingen verricht in Italië, Frankrijk, Luxemburg en België. Meerdere personen worden door de anti-corruptiediensten ondervraagd, zei woordvoerder Jos Colpin van het parket in Brussel. Hij zei dat enkele zakenmensen worden verhoord wegens wat hij noemde ‘actieve corruptie’ en enkele EU-medewerkers wegens ‘passieve corruptie’ met betrekking tot gebouwen die gebruikt worden door afvaardigingen van de Europese Commissie in het buitenland. De onderzoekers vermoeden dat bij de corruptiezaak zowel Europese ambtenaren als diverse bedrijfsleiders betrokken zijn. Colpin wil niet zeggen hoeveel mensen bij deze zaak betrokken zijn. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
POST!
BARRE TIJDEN VOOR BRIT 111
Arjen van der Horst, correspondent in Londen
Een lichte paniek heeft zich meester gemaakt van de Britse upperclass. Oorzaak van de onrust is het uitsterven van een typisch Brits fenomeen: de nanny. De permanente kinderoppas die bij nacht en ontij uw kinderen eten geeft, verhaaltjes voorleest en ze in slaap wiegt. O ja, ze doet ook nog de was en strijkt al uw hemden. In de vorige eeuwen was het nog een populair beroep. Jonge vrouwen leenden zich en masse voor een slecht betaald slavenbestaan. Het waren vooral de adellijke families die een nanny in dienst hadden. Maar na de geweldige economische groei van de jaren negentig kunnen steeds meer Britse families zich een permanente oppas
veroorloven. Neem mijn kennissen. Leuk stel. Manlief heeft een goede baan in de financiele sector en verdient een dikke anderhalve ton per jaar, de bonussen uiteraard niet meegerekend. Zijn echtgenote doet het met iets minder, maar samen verdienen ze toch een aardige boterham. Drie maanden geleden kregen ze een schattige tweeling. Als jonge vader weet ik wat dat kan betekenen. Slapeloze nachten, huilende baby’s, je leven staat op zijn kop. Maar goed, je weet wat je kunt verwachten. It’s part of the deal. Zo niet bij mijn kennissen. Hun verwachting van het ouderschap was een
en al rozengeur en maneschijn. Maar een maand na de bevalling verkeerden ze in een shocktoestand. ‘Van tevoren denk je dat alles geweldig zal zijn. Maar wie verwacht nou dat je ’s nacht op moet staan met twee huilende baby’s’, liet de moeder zich onlangs korzelig ontvallen. Wat doe je dan als rijke Brit? Juist, je besteedt de opvoeding uit. Dit is het land van Mary Poppins en de kostscholen. Een op de tien Britse kinderen wordt niet opgevoed door de eigen ouders. Klein probleempje. Tegenwoordig zijn er nauwelijks nog ‘live-in nannies’ te vinden. Volgens het uitzendbureau Abbeville Nanny is bijna geen enkele
oppas bereid in te trekken bij de familie. Dat ondanks de riante salarissen, die kunnen oplopen tot 45.000 euro per jaar. Arme rijke Britten. Mijn kennissen hebben nu maar besloten zelf een groot deel van het harde werk te doen. Gelukkig krijgen ze overdag hulp van een kindermeisje. Maar het blijft behelpen natuurlijk. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Het weer
Het weer
Beter dan de pausmobiel
Tokio: 20°C/ 12°C, lichtbewolkt Shanghai: 20°C/ 15°C, zonnig Hongkong: 27°C/ 20°C, lichtbewolkt
Moskou: 13°C / 0°C, zonnig New Delhi: 35°C/ 16°C, zonnig Johannesburg: 21°C/ 13°C, regen
De Portugese priester Antonio Rodrigues bezit een zwaar opgevoerde Ford Fiesta, die in een paar seconden 180 km/u haalt. Hij dankt God dagelijks dat hij nog geen bekeuring heeft.
10
Achtergrond Buitenland
De strijd rond Chipshol Gebiedsontwikkelaar Jan Poot voert al meer dan 15 jaar strijd. De laatste jaren voornamelijk tegen de Luchthaven Schiphol, die alles in het werk stelt om zijn plannen te dwarsbomen. ‘Berlusconi zou zijn vingers erbij hebben afgelikt.’
I
k zou graag zelf even wat willen zeggen.’ Een gesoigneerde oudere heer, lang en slank, staat op uit zijn stoel en begint luid te spreken. ‘Dat mag u van mij’, kan de verbouwereerde magistraat nog net uitbrengen. ‘Ik ben nu bijna 83 jaar oud, maar zoiets als dit heb ík zelfs nog nooit meegemaakt. De beslissing om die drie rechters in het allerlaatste stadium te vervangen, nadat er al meerdere malen vonnis is gewezen...’ ‘Meneer Poot, u herhaalt het pleidooi van uw raadsman.’ ‘...en die zogenaamd onafhankelijke adviseur is partijdig en dat is door een hogere instantie vastgesteld dan de uwe! Uw rechtbank veegt dat feit niettemin zo van tafel. En de advocaat van de Luchthaven Schiphol, die meneer Koeman die daar zit...’ De vinger van de heer priemt richting een witte bef met daarboven een zongebruind en bebrild gelaat. ‘Meneer Poot! Het gaat hier vandaag om de wraking van drie rechters. Als u iets tegen de heer Koeman heeft, dan is daar een andere plaats voor.’ ‘Ik zal hoe dan ook deze misstanden aankaarten en erover publiceren!’ Meneer Kaaks, ik verzoek u uw client tot zwijgen te manen.’ ‘Ik ga door met publiceren!’ ‘Meneer Kaaks...’ ‘Ik geloof dat mijn cliënt nu wel heeft gezegd wat hij wilde zeggen.’ Leer Jan Poot kennen, de hoogbejaarde zoon van een veehandelaar uit Vlaardingen. Op de leeftijd (62) dat de meeste mensen aan pensionering denken, richt hij in 1986 zijn grootste en meest ambitieuze bedrijf op: de gebiedsontwikkelaar Chipshol Forward. Hij laat zich inspireren door de zeer snel groeiende luchthaven van Atlanta, doet uitgebreid onderzoek naar de gebiedsontwikkeling rond luchthavens en bedenkt zelf zeer vooruitstrevende plannen om de honderden hectaren grond die hij rond Schiphol heeft aangekocht te herscheppen. Zijn plannen worden echter niet door iedereen omarmd. Integendeel, in de praktijk moet Poot samen met zijn vijf zonen die in het bedrijf zijn komen werken, knokken om de overweldigende tegenwerking te overleven. Tot op de dag van vandaag. Hij leert ervaren hoe het is wanneer het establishment zich opeens vijandig gaat opstellen en hij weet ook al jaren hoe het voelt om het etiket querulant opgeplakt te krijgen. Maar die toevoeging is hem natuurlijk onwaardig, vind hij zelf. ‘Querulanten winnen namelijk geen rechtszaken.’
de corruptie’, iets waarbij ‘een man als Silvio Berlusconi zijn vingers zou hebben afgelikt’. Want hoe vreemd is het dat de instanties waarbij vergunningen dienen te worden aangevraagd, en vaak door worden gewijgerd, tevens je concurrent zijn? De lijst aan ‘toevallige’ incidenten en beslissingen die in het nadeel van Chipshol uitvallen, is te lang om hier te worden beschreven. Vast staat dat Poot de witte vlag nooit heeft gehesen. Dankzij het feit dat hij al eerder in zijn leven financieel onafhankelijk werd, kan hij zijn advocaten blijven betalen en zich in langlopende gerechtelijke procedures staande houden. Poot blijft niet alleen staan, hij wint ook de belangrijkste procedures. Zeer tot ongenoegen van zijn directe tegenstanders, die steeds dieper moeten buigen: Gerlach Cerfontaine, de directeur van de luchthaven, en zijn advocaat Niels Koeman. De eerste noemt Poot een ‘een ramp voor Nederland’, de laatste een ‘verraderlijke consigliere’.
Dankzij zijn vermogen kan Poot zijn advocaten blijven betalen Zijn belangrijkste tegenstanders moeten steeds dieper buigen Vorige week stond Jan Poot nog met twee van de drie nog in het bedrijf actief zijnde zonen, Peter en Cees, voor de wrakingskamer van de rechtbank Haarlem. Chipshol heeft in 2003 een schadevergoedingsprocedure aanhangig gemaakt tegen de luchthaven, ten gevolgen van een ten onrechte opgelegd bouwverbod op het Groenenbergterrein van Chipshol, dat het bedrijf al jaren wil ontwikkelen. Op 12 januari 2005 bepaalt de meervoudige kamer van de rechtbank Haarlem in een tussenvonnis dat Schiphol de door Chipshol geleden schade moet vergoeden. De schade becijfert Chipshol op bijna honderd miljoen euro. Op 15 januari vinden de laatste slotpleidooien plaats. De rechtbank zal hierna uitspraak doen over de hoogte van de schade. Dan gebeurt er iets merkwaardigs. Enkele weken voor de zitting komt Chipshol er toevallig achter dat alle rechters, drie in getal, plotseling gelijktijdig zijn vervangen. Tegen de zin zelfs van behan-
Jan Poot, de man die niet wilde buigen Gebiedsontwikkelaar voert al meer dan 15 jaar strijd om bedrijventerrein op Schiphol delend rechter mr. A.C. Monster. Tegenover het Haarlems Dagblad verklaart deze rechter in september 2006 dat hij maar moeilijk kan geloven dat er ‘boeven bij de overheid zitten’, maar dat hij zich wel goed kan voorstellen dat Chipshol zich ‘ontiegelijk voelt tegengewerkt’.
Mediaoffensief Chipshol protesteert bij de president van de rechtbank Haarlem mr. F.C. Bakker. Met tussenkomst van de Raad voor de Rechtsspraak volgt er een gesprek met Bakker, waarin deze toegeeft dat het procesbelang van Chipshol is geschaad (later zal Bakker zijn uitspraak herroepen). De familie Poot besluit uit protest niet op de zitting van 15 januari te verschijnen en plaatst een dag na de zitting een paginagrote advertentie in de Volkskrant. ‘Rechtbank Haarlem niet onafhankelijk’, kopt de advertentie van Chipshol in chocoladeletters. Nee, Jan Poot is er niet vies van een mediagenieke rel uit te buiten, zolang dat zijn doelen, zijn recht halen en het verwezelijken van een van de modernste bedrijvenparken van Europa maar dichterbij brengt. De omstandigheden hebben hem nu eenmaal genoodzaakt Machiavellistisch te opereren. Hij hanteert daarbij zijn eigen vier P’s: ‘Poot, politiek, pers en procederen.’ Het mediaoffensiefje van Poot werpt twee vruchten af. De gemeente Haarlemmermeer en de provincie Noord-Holland, beide partner in SADC en beide door Chipshol gedaagd in een schadevergoedingspro-
cedure, komen snel tot een vergelijk met Chipshol. Ze betalen een onbekend bedrag aan schadevergoeding en beloven het bedrijf zelfs alle medewerking. De rechtbank Haarlem laat zich natuurlijk in het geheel niet door Poot van de wijs brengen en blijft bij zijn ‘standaardbeslissing’ om de rechters te rouleren. Onderzoek van Chipshol wijst echter al snel uit dat de rechtbank Haarlem het eigen rouleerbeleid, zoals dat blijkt uit het eigen jaarverslag, bepaald niet zorgvuldig hanteert. Twee rechters blijken aanmerkelijk eerder dan voorgeschreven te zijn vervangen en de ander, mr. Monster, jaren te laat. De schijn is wederom gewekt dat de rechtbank niet onafhankelijk is en dat is een van de redenen voor Chipshol om de nieuwe rechters, die het complexe dossier amper kennen, te wraken. De wrakingszitting die vorige week onder het voorzitterschap van rechter mr. Th. Roëll plaatshad, geeft echter weinig hoop op een voor Chipshol goede afloop. Roëll toont in woord en gebaar dat hij het wrakingsverzoek van Jan Poot niet serieus neemt. Roëll ridiculiseert het verzoek van Chipshol door te vragen of Chipshol wellicht denkt dat er een ‘hogere macht’ in het spel is, die antwoordt aan een ‘duivels sturend orgaan’. Het getoonde dédain van de rechtbank ontgaat Poot natuurlijk niet, waarna de Chipsholoprichter zelf nog even het woord neemt. ‘Ik ben nu eenmaal aanvallend ingesteld’, zal Poot later zeggen. Een afwachtende houding kan Jan
Poot (13 augustus 1924) inderdaad niet verweten worden. Direct na de wrakingszitting besluit Poot om een verzoek in te dienen voor een getuigenverhoor tegen de rechtbank Haarlem. Hij wil tot de bodem gaan van de beslissing die geleid heeft tot de vervanging van de rechters. Als blijkt dat de rechtbank onzorgvuldig heeft gehandeld, zal deze daar op worden aangesproken.
Tegenwerking Zoon Peter is begiftigd met dezelfde strijdbaarheid, maar hij moet medio maart even rust houden. Een hartoperatie, die volgens Peter mede het gevolg is van de ergernis van de constante ‘onrechtmatige’ tegenwerking van de overheid, houdt hem even uit de roulatie. Senior neemt zonder problemen de werkzaamheden over. Hij is immers gewend om zijn uren te draaien. ‘Er zijn dagen dat ik niets doe en er zijn dagen dat ik twaalf uur werk’, zegt de gebiedsontwikkelaar. ‘Er zijn ook weer dagen dat ik overdag vrij neem en ’s nachts werk. In de late uren krijg ik vaak mijn beste ideeën. Daarom heb ik ook nog altijd een notitieboekje naast mijn bed liggen.’ Mevrouw Poot klaagt er wel eens over. ‘Ze zou het ook wel fijn vinden om onze oude dag anders te beleven’, zegt Poot. ‘Wanneer word je nou eens een beetje gezellig’, vraagt ze dan. Maar ik zie mijn arbeid ook als een plicht. Ik ben gereformeerd en ik vind dat je met je talenten moet woekeren.’ Poot weet ook nog wat ontspannen is: hij brengt veel tijd door met zijn echtgenote, hij wandelt graag en
Luchthaven Schiphol De betekenis van het werkwoord capituleren is Poot vreemd en het enige dat hem te doen staat is vechten voor zijn gelijk. Meestal in rechtszalen en met name tegen het staatsbedrijf de Luchthaven Schiphol, die hem al vele jaren dwarsboomt en Chipshol al met vijf miljoen euro aan advocatenkosten opzadelde. Schiphol is samen met de gemeente Haarlemmermeer en de provincie Noord-Holland belanghebbende in de Schiphol Area Development Company (SADC), samen met Schiphol Real Estate de enige directe concurrent van Chipshol. Poot noemt deze constructie ‘gelegaliseer-
Twee jaar geleden won het door Eurowoningen gebouwde woonpark bij Leusden de Jantje Betonprijs. In 1970 was prins Claus aanwezig bij de opening van het park. Eerste foto: Jan Poot (links) verwelkomt de prins. Tweede foto: de Prins bekijkt aandachtig de maquette van het park.
Buitenland Achtergrond
Zakenman hoopt dat Schiphol nu eindelijk met hem wil samenwerken
11
Eric Smit
Maar ook de rechtszaken tegen Landinvest worden gewonnen, zij het tegen het verlies van een aanzienlijk deel van de grond die hij ooit had. Van de 600 hectare die Poot in 1986 had, is in 2000 nog maar 150 hectare over. De partij die daar met name van heeft geprofiteerd is Schiphol Real Estate, oftewel de Nederlandse staat. Schiphol heeft dankzij Van Andel 150 hectare van Chipshol overgenomen en wil net als Chipshol hoogwaardige bedrijventerreinen ontwikkelen.
Chipshol is een machtige speler geworden. Schiphol zelf bezit nog niets De uitnodigingen om samen te werken worden nooit beantwoord
Jan Poot voor zijn kantoor op Schiphol-Rijk. CORNE VAN DER STELT
hij klikt regelmatig de ski’s onder de voeten. Golfen doet hij ook sinds zeven jaar. Zijn handicap wist hij in die tijd terug te brengen tot 24 en dat is voor Poot het zoveelste bewijs dat zelfs wanneer iemand niet de beschikking heeft over een vorm van genialiteit, hij toch nog aardig wat kan bereiken. ‘Zolang je maar doorzet.’ Oh ja, zijn elf jaar oude Daimler Double Six, een voordelig tweedehandsje dat hij acht jaar geleden voor eenderde van de nieuwprijs op de kop wist te tikken, bestuurt hij vanzelfsprekend eigenhandig. Ook wanneer het een duizend kilometer lange rit naar zijn tweede huis in het Zwitserse Crans Montana betreft. De opkomst van Jan Poot begint vlak na de oorlog, wanneer hij als enige uit een gezin van zeven kinderen mag gaan studeren. Gezeten in zijn kantoor op Schiphol-Rijk dat uitzicht bied op de Kaagbaan, vertelt hij over zijn jonge jaren. ‘Ik kon pas na de oorlog met mijn studie beginnen’, zegt Poot. ‘Ik weigerde in de oorlogstijd de loyaliteitsverklaring te tekenen. Dat moest van de Duitsers als je verder wilde studeren. Ik ben vervolgens opgepakt en heb een paar jaar in Duitse werkkampen doorgebracht. Lange tijd zat ik vlak bij een V1-basis die voortdurend door Russen, Britten en Amerikanen werd gebombardeerd. Ik heb veel meegemaakt mag ik wel zeggen en daardoor ben ik, denk ik, ook wel gehard.’ Poot rondt zijn studie geschiedenis, economie en sociologie, waar zeven jaar voor staat, in drie jaar af. ‘Ik had in die tijd geen geld om warm te eten, dus at ik alleen brood. Ik beschikte over een kamer in Amsterdam, zonder kachel. Ik zat er met een warm hoofd en koude voeten. Ik ging vaak ’s avonds laat de straat nog op om hardlopend op temperatuur te komen. Anders kon ik de slaap niet vatten. Ik denk dat ik een van de eerste joggers in Nederland was.’
Poot studeert af en nog geen twee weken later, op 1 december 1948 weet hij nog, treedt hij in dienst als planoloog bij de provincie Zuid-Holland. De jonge Jan treedt doortastend op en wordt nog in zijn eerste week verantwoordelijk voor de woningverdeling. Een positie die hem later de bijnaam ‘de woningdictator van ZuidHolland’ zal opleveren. Nederland herstelt zich van de oorlog en in hoog tempo moet de woningnood worden gelenigd. In zijn provincie boekt Poot succes als hij de grootste woningproductiestijgingen van Nederland realiseert.
Drive-in-woning In de zomer van 1960 begint de ambtenaar voor zichzelf als projectontwikkelaar. ‘De woningbouw was een rotzooitje. Ik dacht: ik ga voor mezelf beginnen’, zegt Poot. ‘Ik ging woningen laten bouwen.’ Op zijn trouwdatum richt hij Eurowoningen op. ‘Ik trouwde op 22 juni 1950 en dat was een groot succes. Dus dit moest daarom ook wel een geslaagde onderneming worden.’ Poot stelt zichzelf niet teleur. In elf jaar tijd slaagt hij er in om 23.000 woningen te laten bouwen. Hij bouwt goedkoper, introduceert nieuwe bouwtechnieken en nieuwe type huizen als de drive-in-woning. Twee jaar geleden, 35 jaar na oplevering, wint een door Eurowoningen gebouwd woonpark in Leusden de Jantje Betonprijs voor de meest kindvriendelijke woonwijk van Nederland. Poot doet Eurowoningen in 1971 voor veel geld van de hand en slaat met zijn nieuwe bedrijf Eurohome zijn vleugels uit naar het buitenland. Midden jaren zeventig doet hij zijn eerste internationale gebiedsontwikkelingsproject. In de Franse Alpen ontwikkelt hij een compleet skidorp, Valmorel, dat zelfs later door de Franse regering als voorbeeldproject zal worden aangemerkt. De vooruitstrevendheid die Poot
zichzelf tot doel heeft gesteld kenmerkt ook het project rond Schiphol dat hij midden jaren tachtig omarmt. Zijn uitvoerige onderzoek naar de meest vooruitstrevende luchthavens tekent hij in meerdere rapporten op. Het grote voorbeeld is de luchthaven in Atlanta, Georgia.
In de zomer van 1960 begint Poot voor zichzelf als projectontwikkelaar In elf jaar tijd slaagt hij er in om 23.000 woningen te laten bouwen ‘Een relatief kleine stad met een achtergebleven achterland’, zegt Poot. ‘En juist daar ontstond de grootste luchthaven ter wereld en een enorme motor voor de werkgelegenheid. Vergelijk het met de haven Amsterdam in de Gouden Eeuw. Dat lag veel minder gunstig dan de havens van steden als Hamburg en Antwerpen en toch is die stad het geworden. In de plannen die ik heb ontwikkeld, wordt gewoekerd met de ruimte, dat hebben we hier op Schiphol-Rijk ook aangetoond. Je kunt veel verdienen door je hersens te gebruiken. Vóórdenken, niet nadenken.’ En dat is precies waar het volgens Poot bij de directie van Schiphol aan ontbreekt. ‘Er is in al die jaren geen enkele directeur van de Luchthaven Schiphol geweest die de buitenlandse ontwikkelingen goed heeft bestudeerd. Ze hebben nooit een visie neergelegd waaruit blijkt dat ze dat wel hebben gedaan. Ook het ministerie van Verkeer en Waterstaat niet. De enige visie die ze ontwikkelden, is dat ze meer
grond nodig hebben en meer startbanen. Schiphol gebruikt nu meer grondoppervlak dan de twee grootste luchthavens ter wereld, Heathrow en Atlanta, samen. Nederland is het dichtstbevolkte land van Europa, maar hier wordt met ruimte gesmeten. Tegelijkertijd is de werkgelegenheid achtergebleven. Daar heb ik in 1995 ook in een paginagrote advertentie in de Volkskrant al voor gewaarschuwd. Die was gericht tegen de mislukte Polderbaan. Diezelfde advertentie was trouwens de start van ons conflict met Schiphol.’ Chipshol is met een grondbezit van 600 hectare rond Schiphol een machtige speler geworden. Schiphol zelf bezit dan nog niets. Maar ondanks de uitnodigingen van Chipshol aan V&W en Schiphol om samen te werken, ontvangt Poot nooit een reactie. Integendeel. Vanaf 1995 wordt Chipshol zelfs niet meer op het jaarlijkse door de Kamer van Koophandel georganiseerde luchthavendiner uitgenodigd. De leden van de familie Poot zijn paria’s geworden. Ondertussen woedt er al een intern conflict met investeringsexpert Harry van Andel van de firma Landinvest, waarmee Chipshol samen grond heeft aangekocht. Met dat conflict bemoeit zich opeens zijn accountant Coopers Lybrand, tevens de accountant van Schiphol, door een correcte jaarrekening niet goed te keuren. Coopers’ topman Cees van Luijk is daar persoonlijk voor verantwoordelijk en dat zal hem later zijn kop kosten. Van Luijk moet in het stof bijten als Jan Poot een tuchtprocedure aanspant en deze wint. Maar de familie Poot krijgt het ook voor haar kiezen als ze door Van Andel uit de directie van haar eigen bedrijf wordt gezet. ‘Cruciaal in deze kwestie was rechter Hans Westenberg’, zegt Poot. ‘Deze man was partijdig, een bedrieger. Hij pleegde onder andere overleg met de advocaten van onze tegenpartij.’ Vijf jaar lang staat Poot buitenspel.
De concurrentie tussen SADC en Chipshol ontaart in de slag om het Groenenbergterrein. ‘We zijn daar jarenlang door Schiphol geblokkeerd’, zegt Poot. ‘En het grote brein achter deze juridische manipulaties is de advocaat van Schiphol, Niels Koeman van advocatenkantoor Stibbe. De man is nota bene mijn eigen advocaat geweest, ik ken hem al sinds 1965. We werkten goed samen, totdat Schiphol klant werd bij Stibbe, toen moest hij opeens weg. Ik heb me jarenlang geërgerd aan het feit dat juist hij de advocaat tegen ons bleek te zijn in de procedure om het Groenenbergterrein. Recentelijk is ons meer duidelijk geworden. Via een procedure volgens de Wet openbaarheid bestuur hebben we stukken van de gemeente Haarlemmermeer op kunnen vragen en zijn we erachter gekomen dat hij de geestelijk vader is van de manipulerende acties tegen ons.’
Badhoevedorp-Zuid Wie Poot kent, weet dat hij het daar vervolgens niet bij zal laten zitten. ‘Iemand die zijn fouten inziet, daar ben ik aardig voor, maar voor iemand die door blijft gaan en tegen beter weten in schade blijft aanrichten, ben ik minder vergevingsgezind. Die personen pak ik aan. Ik zal daarom bij de deken van de Orde van Advocaten een tuchtklacht indienen tegen Niels Koeman.’ Poot vecht door, net zo lang tot ‘het recht zal zegevieren’. Maar het liefst zou hij al zijn energie willen aanwenden om zijn ideeën uit te werken. ‘Het gaat langzamerhand de goede kant uit. Het is nu nog mogelijk om iets bijzonders neer te zetten dat voor alle betrokkenen waarde zal creëren. Daar is het mij ook om te doen, want voor broodbeleg hoef ik het niet meer te doen.’ Maar Poot maakt zich ook zorgen. Volgens hem zouden de schermutselingen rond het Groenenbergterrein nog maar het begin kunnen zijn van de échte strijd. ‘Waar het werkelijk om draait is het terrein bij Badhoevedorp-Zuid’, zegt hij. ‘Daar moet in de toekomst Airport City verrijzen. Schiphol heeft er 85 hectare, wij 110. De grond alleen is al enkele miljarden waard. Dit kan de eerste échte Airport City van Europa worden, waar wonen én werken samenvallen. Er liggen daar nog zo veel mogelijkheden, maar dan moet er bij Schiphol wel een keer een goede bemanning aantreden. Een die tot samenwerken bereid is.’ 1
12
Nieuws Economie
Fusie Lancering aandelen NYSE Euronext op 4 april
Grootste beursbedrijf ter wereld een feit Ze waren al enige tijd verloofd: Euronext en de New York Stock Exchange (NYSE). De huwelijksvoltrekking staat gepland voor 4 april. Sharida Mohamedjoesoef
...
AMSTERDAM
Echt gemakkelijk ging het niet: het voorgenomen huwelijk tussen de New York Stock Exchange (NYSE) en Euronext. Maar volgens de Franse beursautorieiten is inmiddels een dikke 91 procent van alle Euronextaandelen aangemeld, waarmee de fusie nu zo goed als rond is. Een woordvoerder van Euronext Amsterdam liet weten dat de aandelen van de nieuwe combinatie NYSE Euronext naar verwachting vanaf 4 april zullen worden toegelaten op Euronext Parijs en op de New York Stock Exchange. De NYSE verklaarde in mei vorig jaar de liefde aan Euronext en lanceerde prompt een fusievoorstel dat
Euronext wel zag zitten. Dit in tegenstelling tot institutionele beleggers die zo hun bedenkingen hadden over de mogelijke samensmelting van de twee beurzen. Ze waren met name bevreesd dat de strenge Amerikaanse beursregelgeving zich op termijn ook in Nederland zou doen gelden. Om deze angst weg te nemen riep Euronext een stichting in het leven die deze spillover van regels moest tegengaan. En met succes, want in december vorig jaar stemden aandeelhouders Euronext zeer overtuigend vóór de fusie. Ook in de Verenigde Staten konden de fusievoorstellen op grote instemming rekenen van de aandeelhouders. Voormalig minister van Financiën Gerrit Zalm moest de laatste twijfelaars over de streep trekken door in een speciale verklaring expliciet te stellen dat de Amerikaanse regels niet van kracht mogen worden op de Amsterdamse beurs. Mochten de Amerikanen zich in
In juni vorig jaar maakten Euronext en NYSE het voorgenomen huwelijk bekend. AP
het slechtste geval niet aan de gemaakte afspraken houden, dan treedt een escalatieprocedure in werking. Te denken valt aan het opleggen van sancties, variërend van het geven van aanwijzingen tot het opleggen van boetes en dwangsommen. Als uiterste maatregel kan de minister van Financiën de stichting zelfs vragen om de aandelen van Euronext
NV of die van Euronext Amsterdam NV over te nemen. Maar voordat de minister zijn toevlucht neemt tot een dergelijk zwaar instrument zal hij ‘eerst zijn Europese collega’s, de toezichthouders op de beurs en de besturen van NYSE, Euronext en de stichting raadplegen’, aldus Euronext. Euronext en NYSE verwachten dat
het netto-kostenvoordeel door de fusie de komende drie jaar zal uitkomen op 293 miljoen euro. Dit bedrag is grofweg opgebouwd uit kostenbesparingen van 214 miljoen euro en 78 miljoen omzetvermeerdering. Concrete winst- en omzetdoelstellingen voor de nieuwe combinatie NYSE Euronext hebben beide partijen niet gegeven. 1
gen in Albanië, leningen in Rusland... voor wie durft. Tot slot zijn er nog cijfers van durfkapitalist KKR, dat een notering in dollars heeft op de lokale Amsterdamse markt. KKR was de partij die een paar jaar geleden Vendex KBB van de beurs haalde. Natuurlijk is de opbrengst niet één op één, maar wie denkt dat Hema, Praxis en de andere namen voor de hoofdprijs de deur
uit gaan, is KKR misschien een idee. Het fonds presteert dit jaar net iets beter dan de AEX: +3,3%.
Beurs Beurs Vandaag Jaarcijfers spannende aandelen
Rare jongens Een handvol onbekende, maar spannende fondsen rapporteert vandaag jaarcijfers 2006: HES Beheer, Kardan, KKR en HAL, dat een lokale notering heeft, maar stiekem een AEX-fonds is.
...
AMSTERDAM
HAL werd opgericht op 18 April 1873 in Rotterdam als Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij (NASM). In 1989 werd de Holland America Line verkocht aan Carnival Cruise Lines en sindsdien is ze een investeringsbedrijf. Met een beurswaarde van een slordige 4,5 miljard euro is HAL groter dan AEX-fondsen Buhrmann, Hagemeyer, SBM Offshore en TomTom.
HAL en HES Dat HAL niet in de hoofdindex zit, komt doordat de familie van de Vorm ongeveer de helft van de aandelen in handen heeft. CEO Martijn van de Vorm is een handige belegger. Zo kocht hij in 1993 20 procent in zakenbank Kempen &Co voor 17 miljoen gulden. Vijf jaar later verkocht hij het voor 320 miljoen. Tegenwoordig heeft HAL belangen in onder meer Boskalis (32%), Univar (27%) en Vopak (48%). Dit jaar steeg de koers 5,4%, waar de AEX 2,7% won. De fantasie bij het Rotterdamse havenoverslagbedrijf HES Beheer zit ’m in de bouw van een kolen/biomassacentrale samen met het Belgische Electrabel. Het bedrijf investeert ook in een bio-ethanolfabriek. Bio-
diesel is een groeimarkt omdat de Europese Unie wil dat in 2020 diesel voor minstens 20% uit bio-ethanol bestaat. Goede investering? Beleggers vinden van wel, HES steeg dit jaar al 17,2%.
Kardan en KKR Op 10 juli 2003 was de Israëlische investeringsmaatschappij Kardan het eerste bedrijf dat de stap naar het Damrak waagde na de beurskrach van 2001 en 2002. De eerste anderhalf jaar kwam de beurskoers nauwelijks boven de 2 euro uit, maar daarna realiseerde het fonds 400% in twee jaar. Dit jaar is Kardan goed voor 10,2%. Ze belegt vooral in Oost-Europa; in vastgoed, financiële dienstverlening en infrastructuur. Verzekerin-
Wedden? Op welke koers sluit HAL vanmiddag om 17:30 uur? Mail de koers voor 10:00 uur aan
[email protected]. De beste voorspeller wint een jaarabonnement op beleggersblad IEX magazine. 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Geluksdubbeltje DSM 111
Vanmiddag stemmen de DSM-aandeelhouders over de invoering van loyaliteitsdividend. Trouwe aandeelhouders krijgen na drie jaar een extra dividend van 30% en elk volgend jaar een bonus van 10%. Of komt het niet zover? Vanochtend beslist de Ondernemingskamer daarover. Beleggingsfondsenhuis Franklin Mutual (2% belang in DSM), spande de zaak aan. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
STELLING: LOYAAL AAN DSM?
Stap terug
Héél loyaal
Benadeeld
LUKAS DAALDER (DIVIDEND MANAGER IMC)
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S)
111
111
111
111
‘Slimme zet van DSM: ze krijgt stabiele beleggers die staan geregistreerd, daar kan ze eens op de koffie gaan. Qua effectiviteit voor de markt betreft, is het echter een stap terug in de evolutie: het uitlenen van aandelen DSM wordt duidelijk beperkt. Uiteindelijk komt het de verhandelbaarheid van het aandeel niet ten goede.’ 1
‘Hoe innovatief het is idee ook is, aandeelhouders zijn aan elkaar gelijk. Bij dit dividend stroomt er geld van nietloyale naar loyale aandeelhouders. Dat is principieel onjuist. Overigens is de koersdaling naar aanleiding van de kwartaalcijfers goed voor 41 jaar loyaliteitsdividend. Daarvoor moet u als aandeelhouder heel loyaal zijn.’ 1
‘Het idee is goed, alleen in de praktijk is het moeilijk uitvoerbaar. Een aandeelhouder moet zijn aandelen afgeven aan een administratiekantoor en mag er niets meer mee doen: niet meer uitlenen en geen opties meer op schrijven. Dit komt de handel niet ten goede en zo worden trouwe aandeelhouders zelfs benadeeld.’ 1
Vandaag beslissen de rechter en de DSM-aandeelhouders over het voorgestelde loyaliteitsdividend. Aandeelhouders die drie jaar of langer in het fonds zitten, worden beloond met een jaarlijks extra dividend van 10%. DSM hoopt zo haantjes als TCI bij ABN Amro en Centaurus en Paulson bij Stork te weren. Goed idee? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
Economie Nieuws
Het merk Li-Ning wil de Benelux veroveren. Maastricht wordt de eerste plaats waar het in China zeer bekende sportmerk een vestiging gaat openen. Basketballer Shaquille O’Neal moet Li-Ning wereldwijd aan de man brengen. Het merk brengt kleding en schoenen voor onder meer atletiek, voetbal, basketbal en tafeltennis op de markt.
Sportmerk Chinese gigant wil Benelux veroveren
Nieuwe concurrentie voor Nike: Li-Ning Jerry Huinder
...
AMSTERDAM
Als het aan Wai Ki Chiu ligt, loopt iedereen over vijf jaar op sportschoenen van Li-Ning en draagt men in de Benelux alleen nog maar de kleding van dit bekende Chinese merk. Bekend? In China zeker en binnenkort misschien ook wel in Nederland. Op 1 april opent Li-Ning zijn eerste Nederlandse winkel in Maastricht. In Azië is het sportmerk Li-Ning al jaren een begrip. Het merk werd in 1990 opgericht door China’s meest succesvolle Olympische sporter LiNing. In thuisland China heeft het inmiddels naast Nike en Adidas eenderde van de markt in handen. In ruim 3.500 winkels worden exclusief producten van het merk verkocht. In Nederland zal het zo’n vaart niet lopen, maar Wai Ki Chiu, de Nederlandse licentiehouder van het merk, wil in 2011 twintig winkels in de Benelux hebben. Maastricht is als strategische eerste plek gekozen, omdat het centraal ligt voor de uitbreiding in de rest van de regio. Li-Ning heeft een lange weg te gaan om de naamsbekendheid te bereiken van grootmachten Nike en Adidas, maar de financiële mogelijk-
heden zijn er. Dit blijkt wel uit recente sponsorcontracten met NBA-ster Shaquille O’Neal, het Spaanse nationale basketbalteam en de Olympische selecties van China en Zweden. In Nederland wordt volgens Chiu de komende tijd vooral alleen regionaal geadverteerd. ‘Voorlopig hebben we maar één verkooppunt, dus dan heeft landelijke reclame weinig nut. We zoeken dan ook vooral samenwerking met regionale fitness- en sportverenigingen.’ En met Olympische sporters. Want
het tijdstip van de Europese introductie van het merk heeft natuurlijk alles te maken met de Olympische Spelen in Beijing, die volgend jaar zomer worden gehouden. Als officiële partner van het Chinese Olympische Comité zal het merk Li-Ning daar een belangrijke rol vervullen. Chiu: ‘Of wij daarop gaan meeliften? Dat gaan we uiteraard proberen. We zijn al in gesprek met Nederlandse sporters. Wie? Dat kan ik niet zeggen. In de atletiek- en tafeltennishoek.’ 1
Arbeidsmarkt
‘Ondernemen niet sexy’ Femke van Wiggen
...
AMSTERDAM
Het aantal jonge ondernemers zal de komende jaren waarschijnlijk eerder af- dan toenemen. Dit verwacht Walter Jansen van Jong-MKB Nederland. ‘Nederlandse jongeren vinden ondernemen niet sexy. En met de krapte op de arbeidsmarkt de komende jaren zal de keuze om in loondienst te gaan juist voor jonge, potentiële starters alleen maar aantrekkelijker worden. In 2005 waren er zo’n 21.000 jonge ondernemers, dat gaat verhoudingsgewijs niet toenemen.’ Dat de jonge Nederlandse ondernemer het moeilijk heeft, was ook gisteren de boodschap bij de opening van de Week voor de Ondernemer. Als je als afgestudeerde in loondienst gaat, krijg je een goed jaarsalaris, dito pensioen en vaak zelfs een lease-auto en bonussen. Als ondernemer krijg je vooral veel lasten, wil het imago. Logisch dus, dat (te) weinig jongeren voor het ondernemerschap kiezen. Om deze groep toch te prikkelen tot ondernemerschap moet er al tijdens de middelbare schoolperiode meer informatie worden gegeven. Jansen: ‘Via het onderwijs kun je het imago van ondernemerschap wel bijsturen, maar ik geloof niet dat je hiermee ook per se meer jonge ondernemers
schept. Je krijgt jongeren aan het ondernemen door het idee weg te nemen dat er enorme risico’s aan kleven.’ Nederland doet het ten opzichte van Amerika misschien slecht, maar als je naar Europa kijkt lijken we vooralsnog heel gemiddeld te zijn, denkt Jansen. Het belangrijkste is volgens hem het wegnemen van de doemscenario’s. ‘Dat je als jonge startende ondernemer te veel risico loopt. moet uit de wereld geholpen. Van de ongeveer 16.000 jonge startende ondernemers gaan er slechts 300 tot 400 failliet, schat Jansen. ‘Dat valt erg mee. Ongeveer 50 procent van de jonge ondernemers overleeft de eerste tien jaar. 99 procent van de nieuwe producten van Unilever is dan al lang uit de schappen.’ Angélique Heijl van ondernemersorganisatie VNO-NCW: ‘Ik ben bang dat door de huidige economie het aantal jonge ondernemers inderdaad kan afnemen. Dat is zorgwekkend, want het gaat niet alleen om de boterham van de potentiële ondernemer. Het gaat ook om geld en werkgelegenheid.’ Heijl denkt dat onderwijs kan helpen: ‘Er zijn talrijke projecten gestart en minors jong ondernemen aan hogescholen die lijken te werken. Laten we niet te negatief zijn.’ 1
Belastingen Fiscus vooral goed voor bedrijven
Holland fiscaal paradijs Nederland is fiscaal zo slecht nog niet. Een eventueel hoofdkantoor van ABN Amro Barclays in Amsterdam is dan ook een logische keuze. Edward Deiters
...
AMSTERDAM
Als het om belastingen gaat is Nederland helemaal niet zo’n slecht land om te wonen, stelde het Europees statistisch bureau Eurostat vorige week vast. Nederlanders betalen minder belasting dan gemiddeld in landen met de euro. In Nederland ging in 2005 slechts 39,2 procent van de economie naar belastingen en sociale premies, tegen 41,2 procent in de dertien andere eurolanden. Ook zakelijk is het in ons land goed toeven. Ondanks de constante nadruk vanuit beide grootbanken dat de onderhandelingen nog in de startfase zijn, hebben ABN Amro en Barclays hun gedroomde fusiehoofdkantoor alvast in Amsterdam neergezet.
Li-Ning wil vanuit Maastricht de Benelux veroveren.
13
Een logische en fiscaal gedreven keuze, meent fiscalist Dick Brinkhof van het kantoor Dorf & Brink. ‘Dat geldt eigenlijk voor bijna alle fusies die Nederlandse bedrijven aangaan. Kijk bijvoorbeeld maar naar Unilever en soortgelijke multinationals. Wij hebben hier een heel gunstige deelnemingsvrijstelling en met zeer veel landen bijzonder gunstige belastingverdragen.’ Nederland wordt sowieso gezien als fiscaal paradijs voor buitenlandse bedrijven. Die vestigen zich en masse in ons land om gebruik te kunnen maken van zonnige fiscale regelingen. Vaak gaat het om brievenbusbedrijven, die alleen op papier in ons land huizen. Jaarlijks stroomt volgens de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen zo’n 3.600 miljard euro van buitenlandse multinationals door Nederlandse vestigingen. Dat is ruim acht keer ons Bruto Nationaal Product. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT
111
111
Unilever sluit fabriek in Chinees Taipei Levensmiddelenproducent Unilever sluit een van zijn twee fabrieken in Taiwan. Door de sluiting gaan 130 banen verloren. ‘Het sluiten van de fabriek past in onze strategie om onze organisatie efficiënter te maken. De productie in de fabriek was relatief duur, en niet alle capaciteit werd benut’, aldus een woordvoerder. De productie zal worden overgeplaatst naar andere landen in de regio, waar de kosten lager zijn. De overgebleven fabriek in Taiwan zal voedingsmiddelen blijven produceren.
Voertuigenbelasting 2006 brengt ruim 14 miljard op De voertuigenbelastingen hebben de Nederlandse schatkist vorig jaar 14,2 miljard euro opgeleverd. In 2005 was dit nog 11 miljard euro, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aandeel van de voertuigenbelastingen in het totaal van belastingen ligt de laatste jaren rond de 11 procent. Een deel van de opbrengst ervan gaat naar de provincies, die vorig jaar 1,1 miljard euro in ontvangst namen. Bijna de helft van de voertuigenbelastingen komt voor rekening van accijns op benzine en diesel. De andere helft van het totaal wordt opgebracht door de
belasting op aankopen van nieuwe personenauto’s en motorrijwielen. 111
Schiphol en Chinese luchthaven werken samen Schiphol en Guangzhou Baiyun International Airport hebben een samenwerkingverband gesloten voor de ontwikkeling van de commerciële, niet luchtvaartgerelateerde activiteiten van luchthaven. In 2006 reisden 26,2 miljoen reizigers via het vliegveld, en werd er 650.000 ton vracht vervoerd. Guangzhou is volgens Schiphol (naast Beijing en Shanghai) de belangrijkste luchthaven in China. Het is de thuisbasis van China Southern Airlines (een partner van Air France/KLM).
‘Hispeed zal in 2010 24 miljoen reizigers vervoeren’
NS INTRODUCEERT NIEUW HOGESNELHEIDSBEDRIJF De NS komt met een nieuwe hogesnelheidstak, die zal opereren onder de naam Hispeed. Dat heeft het spoorwegbedrijf gisteren bekendgemaakt. NS Hispeed is de merknaam waaronder High Speed Alliance (HSA) zijn activiteiten uitvoert. HSA is voor 90 procent eigendom van NS, en voor 10 procent in handen van luchtvaartmaatschappij KLM. Daarnaast vallen Thalys, ICE en de nieuwe hogesnelheidstrein over de HSL-Zuid onder het nieuwe
Hispeed. Tijdens een presentatie op de AutoRai zei Nol Dobken, directeur van de HSA, te verwachten dat Hispeed in 2010 24 miljoen reizigers vervoert. Daarnaast verwacht het bedrijf in dat jaar een marktaandeel van ongeveer 10 procent op het traject Schiphol-Rotterdam. HSA wil nog niets kwijt over de tarieven van de hogesnelheidstreinen. Als de verkoop start op 9 december, komt daar duidelijkheid over.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
200 procent
Renard Jules
SNS Fundcoach: geen transactiekosten
De detailhandel wil af van toeslagen op werken buiten kantoortijden. Volgens MKB-Nederland zal het aantal banen de komende vijf jaar groeien met 100.000 waardoor de arbeidskosten te hoog worden.
‘Als geld niet gelukkig maakt, geef het dan terug.’
SNS Fundcoach schaft de transactiekosten af van ruim driehonderd beleggingsfondsen, en is daarmee de eerste aanbieder die dit bij een grootschalig aanbod van beleggingsfondsen mogelijk maakt.
Cultuur
14
Literatuur Therapeutische ‘mum lit’ voor slechte moeders
Slummy mummy slaat toe De prins-op-het-paard zoekende twintigers uit de chick lit zijn veranderd in babyverzorgende dertigers. Dus vonden uitgevers het tijd voor de mum lit: troost voor mensen met een huishoudelijke handicap.
gezin. De complicaties rond zwangerschappen, babyluiers, afwezige overwerkende vaders en spannende mannen op het speelplein bieden genoeg stof voor de nieuwste literaire loot aan de chickstam: de mum lit. Juist de groep jonge hoogopgeleide vrouwen tussen 25 en 40 behoren tot de trouwste boekenkopers, dus voor uitgevers is het voortaan elke dag moederdag.
Dirk Koppes
...
AMSTERDAM
Komt een ongewenst telefoontje van een ex-collega binnen bij suburbiamum. ‘Houd je het nog vol?’ In paniek probeert Susie zich te herinneren welke leugen ze de vorige keer heeft bedacht om Evil Anna van zich af te schudden. ‘Maar je zei dat de kinderen je helemaal gek maakten, weet je nog? Je zou bijna die ene kleine vermoorden. Dus hoe gaat het?’ ‘Niets aan de hand. En met jou?’, liegt Susie, ervoor oppassend dat die ene kleine niet in de gasoven kruipt... ‘Oh, je kent ons, altijd druk, druk, druk. Niet dat jij dat nog zou weten. Ha! Ha! Ha! We vroegen ons gisteren af, wat doet Susie met al haar vrije tijd. Jij hebt zooo’n mazzel. Ik zou het niet volhouden.’ (vrij naar Secret Diary of a Demented Housewife)
Alter ego’s van de schrijfsters
Business babes en huismoeders Confrontaties tussen business babes en huismoeders – zoals hierboven beschreven - vormen een vast onderdeel van het nieuwste verschijnsel in de literatuur: de mum lit. Elf jaar geleden maakten we na de ‘geboorte’ van Bridget Jones kennis met mums voorloper: het verschijnsel chick lit, waarin twintigers zich, behept met lovehandels, steunkousen, een vaag baantje in de mediawereld en een massieve kater op vrijersvoeten begaven. Ob-
Elke dag is moederdag in de uitgeverij. IMAGES.COM/CORBIS
stakels als valse vriendinnen en foute mannen moesten overwonnen worden, maar uiteindelijk werd in de hedendaagse variant van Jane Austens Mr. Darcy toch weer binnengesleept. De romans werden in de ik-vorm geschreven, waarbij het kunst was om zoveel mogelijk zelfspot en komische oneliners op elke pagina te proppen.
Het wereldwijde succes van Bridget Jones’ Diaries leidde niet alleen tot klonen in de chick lit-fabriek, de productie werd snel uitgebreid met nieuwe lopende banden, waar black chick, latina chick en nog meer productvernieuwingen afrolden. Chica’s worden ouder, kappen met hun onderbetaalde mediabaantje en starten een
Tel daarbij op dat de schrijfsters van tien jaar geleden ook een dagje ouder worden en aan een tweede voorwaarden voor een ruime productie is voldaan: auteurs moeten uit eigen ervaring schrijven. De hoofdpersonen van de mum lit zijn meestal alter ego’s van de schrijfsters, die zo hun traumatische pogingen om de ultieme appeltaart te bakken therapeutisch van zich af kunnen pennen. Die culinaire calamiteiten komen terecht in literaire dagboeken als The Secret Life of a Slummy Mummy (Fiona Neill, al twee weken in de Britse toptien) of Secret Diary of a Demented Housewife (Niamh Greene). In de ogen van Risa Green (bekend van de bestsellers Buikgevoel en Babypraat) móet mum lit door moeders geschreven worden. ‘Ik zou niet iets willen lezen van een mannelijke auteur. Vrouwen worden opgezadeld met de meeste babybeslommeringen en ik zie niet hoe een man daar realistisch over zou kunnen schrijven. Toen mannen me tijdens mijn zwangerschap vroegen of ik zou kiezen voor borstvoeding, vond ik dat behoorlijk irritant. Mijn motto was: als je geen vagina hebt, ben ik niet geïnteresseerd in wat je te zeggen hebt.’ Uitgeefster Martine Koelemeijer van het in commerciële vrouwenliteratuur gespecialiseerde Truth and Dare is blij met de opkomst van de mum lit. Zij zoekt vooral naar titels die aansluiten bij televisie en vrouwenbladen als Viva, Cosmo of Margriet. Als van een Amerikaans boek series op Net5 of SBS6 verschijnen, springt zij daarop in met vertalingen. ‘Het moeten wel lekkere wegleesboeken zijn, het liefst met een goede afloop.‘ Literatuurcritici vinden deze mamaboeken vooral vasthouden aan de traditionele rolverdeling, een bevestiging van de status quo waar het geluk van de hoofdpersoon vooral wordt bedreigd als manlief misschien een relatie buiten de deur krijgt en
haar geluk uiteindelijk in zijn handen ligt. Schrijfster Risa Green ziet het anders: ‘Voor veel hoogopgeleide vrouwen is het moederschap een tweede akte in het leven. Daarvoor hadden we carrières, we reisden, aten in goede restaurants en hadden veel plezier. Als je een baby hebt, moet je veel laten schieten, en dat is vreselijk. Voor onze moeders was het anders, die gingen van school door naar het huwelijk en hadden baby’s op hun twintigste, zij wisten niet wat ze misten. Rolbevestigend? Dit is de realiteit van het leven.’ Bovendien vindt ze het een goede zaak dat deze boeken het hardnekkige roze wolkje dat om bevallingen hangt doorbreken. ‘Fantastisch als er vrouwen bestaan die instinctief weten wat ze met een pasgeboren baby moeten doen, maar ik denk dat mum lit zo populair is omdat de meeste vrouwen geen idee hebben hoe ze het moeten aanpakken. Slimme, goed opgeleide vrouwen zitten met hun handen in het haar omdat babyverzorging ‘natuurlijk’ zou moeten zijn bij een vrouw.’ Daarom werkt mum lit therapeutisch voor zowel de auteur als voor de lezers, vermoeden schrijfsters Risa Green en de Britse Jill Mansell. Green:
‘De meeste moeders hebben geen idee hoe ze het moeten aanpakken’ ‘Niets is troostender dan lezen over iemand die er een nog grotere troep van maakt dan jij. En als de hoofdpersoon dezelfde problemen, neurosen en waanideeën heeft, dan weet je dat je niet de slechtste moeder van het jaar bent.’ Jill Mansell (van Ondersteboven, uitg. Sijthoff) voegt daar desgevraagd aan toe dat een zelfspottende stijl ook helpt. ‘Zo kun je ook serieuze onderwerpen als kinderziekten, dreigende scheidingen en andere aspecten van het gezinsleven aankaarten. Als je de boel met humor aankaart, blijven mensen doorlezen. Alleen diëten sla ik over, niets saaier dan vrouwen op dieet. Ik schrijf wat ik graag wil lezen en dat zijn boeken waarin de hoofdpersonen oneliners uitkramen, die je in het echt pas bedenkt als de ruzie is afgelopen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Kerkleiders Trinidad en Tobago tegen optreden
ELTON JOHN STUIT OP GROTE WEERSTAND BIJ JAZZFESTIVAL Enkele kerkleiders in Trinidad en Tobago vinden dat Elton John niet mag optreden op een jazzfestival op het Caribische eiland Tobago. Ze zeggen bang te zijn dat de homoseksualiteit van de zanger een slechte invloed heeft op jongere eilandbewoners. De kerkleiders konden de autoriteiten er niet van overtuigen de popster (60) te weren van het festival, eind april. Ze gaan wel door met actievoeren tegen de flamboyante Brit. ‘Sommigen zijn niet ze-
www.40jaardoors.nl
ker van hun geaardheid’, zegt predikant Terrence Baynes. ‘We zijn bang dat hij een negatieve invloed kan hebben op hun kwetsbare zielen.’ De organisator van het Plymouth Jazz Festival trekt zich daar niets van aan. ‘Elton John komt naar Tobago zoals hij is: een van de grootste artiesten ter wereld’, zegt Anthony Maharaj. Volgens hem zouden de eilandbewoners zich vereerd moeten voelen dat Elton John optreedt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Nederlands theater in Jordanië Theatermaakster Boukje Schweigman gaat met haar voorstelling Wervel uit 2005, geïnspireerd op derwisjen, naar het Oosten. In april en mei speelt ze op theaterfestivals in Libanon, Iran en Jordanië.
Cultuur
15
Toneel Franse legende gespeeld door verschillende theatergezelschappen
Twee actuele bewerkingen van Jeanne d’Arc Ilja Galama
...
AMSTERDAM
Eén legende, gespeeld door twee theatergezelschappen, rond dezelfde tijd. ‘Theatergroep Rast brengt het anders dan het Noord Nederlands Toneel.’ Het Noord Nederlands Toneel speelt dit weekend voor de laatste keer het toneelstuk Jeanne d’Arc, als onderdeel van een groot vierluik over macht en verbeelding waar het toneelsgezelschap de komende jaren aan werkt. Vrijdag 6 april gaat de voorstelling Jeanne d’Arc van theatergroep Rast in het Bibliotheektheater in Rotterdam in première. ‘Dit is een andere bewer-
king dan die van het NNT. Het is een satire op het christendom, de actualiteit, maar ook op de bekende legende over de Franse volksheldin Jeanne d’Arc’, vertelt Gert de Boer, zakelijk leider van Rast.
De maagd van Orléans De Franse dame, die als bijnaam ‘de maagd van Orléans’ kreeg en in 1920 heilig werd verklaard, werd in de vijftiende eeuw beschuldigd van ketterij en eindigde op de brandstapel. ‘In ons toneelstuk sterft zij een andere dood. De schrijver heeft gekozen voor drie personages: God, Jeanne d’Arc en de beul. God is even de kluts kwijt, hij weet niet in welke eeuw hij zich be-
vindt, waardoor je goed op de actualiteit kunt inspringen.’ We zien een schuldig bevonden jonge vrouw op de avond voorafgaand aan haar executie. Wat haar wellicht kan redden van de brandstapel is een publiekelijk en foutloos voorgedragen bekentenis. Zowel God als de beul hebben veel belang bij de uitkomst en brengen haar een laatste bezoek en stellen allebei de cruciale vraag: ‘Wil je eerloos blijven leven of liever eervol sterven?’ Dit dilemma roept talloze actuele vragen en gedachten op: wat heb je aan waardigheid als je dood bent? Is het niet beter om te leven, ook al moet je kruipen? Heeft het in deze tijd nog zin om idealen te hebben?
Een tragikomedie over ideologie, geloof en nationalisme en de bedreiging die ze vormen voor de individuele geest. Uitgangspunt is een toneeltekst van één van Bulgarije’s meest gewaardeerde schrijvers Stefan Tsanev (1936). De bewerking die Jenny Mijnhijmer maakte, sluit aan bij een aantal brandende vraagstukken in het Nederland van nu.
Achterkamertjespolitiek Jeanne d’Arc van het Noord Nederlands Toneel werd gemaakt in het voorjaar van 2005 en gespeeld in De Machinefabriek in Groningen en in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Het NNT zou het NNT niet zijn als in hun voorstelling niet ook vele paral-
lellen met nu te vinden zijn. Rein Bisch, van de pr-afdeling van het NNT: ‘Door geestige sneren naar achterkamertjespolitiek en hedendaags schijnvertoon is Jeanne d’Arc een rake metafoor voor de huidige samenleving, waarin het waardevolle van een betrokken en bevlogen individu als lastig en elitair wordt afgeschud. Aafke Buringh speelt een prachtige rol als onverzettelijke maar weerloze Jeanne d’Arc, icoon van het recht dat met voeten wordt getreden.’ 1 JEANNE D’ARC VAN HET NNT IS NOG T/M 31 MAART TE ZIEN IN DE STADSSCHOUWBURG IN GRONINGEN. MEER INFO IS TE VINDEN OP WWW.NNT.NL JEANNE D’ARC VAN THEATERGROEP RAST GAAT 6 APRIL IN PREMIÈRE. MEER INFO: WWW.RAST.NL
Theater Zes muzikale mannen
De Wereldband kiest het liefst de moeilijkste weg Langzaam maar zeker bereikt de niet-in-een-hokje-te-stoppen Wereldband toch een groot publiek. Floor van Dijck
...
AMSTERDAM
Snoop Dogg mag Engeland niet in. PAUL BERGEN
Extra concert Snoop Dogg
Melkweg op zijn kop door rapper Redactie cultuur/Novum
...
AMSTERDAM
Snoop Dogg geeft morgen een ongepland optreden in de Amsterdamse Melkweg. De rapper is al enkele dagen in Nederland. Samen met collega-rapper P. Diddy stond hij zondag in een uitgelaten Heineken Music Hall. Waarschijnlijk is het extra concert ingelast omdat de 35-jarige artiest vorige week de toegang tot Groot-Brittannië werd ontzegd, waar
hij met Diddy vijf concerten zou geven. Snoop Dogg kreeg van de Britse autoriteiten geen visum. Vorig jaar werd hem ook al de toegang tot het Britse grondgebied ontzegd, nadat hij voor een opstootje had gezorgd op het Londense vliegveld Heathrow. Daarbij raakten zeven mensen lichtgewond. Dinsdagavond zou de rapper optreden in Londen. Daarna zouden concerten volgen in Manchester, Glasgow, Cardiff en Nottingham. 1
Wat is De Wereldband? Een band voor kinderen met blije liedjes? Iets multicultureels met uit elk werelddeel een deelnemer? Een gospelband met Heal the world in het verlichtende repertoire? Dat dus allemaal niet. Maar wat De Wereldband, waarvan de nieuwe show KEET dit weekend in een zo goed als uitverkochte Kleine Komedie in Amsterdam in première gaat, dan wel is, daar zijn de zes muzikale bandleden zelf ook nog niet helemaal uit. De moeilijkste weg kiezen is bij De Wereldband favoriet. Ze gooien moeiteloos alle stijlen door elkaar en zetten bezoekers steeds op het verkeerde been. De naam draagt daar ook aan bij. Het was oorspronkelijk vooral een grap. Wereldbandlid Rogier Bosman: ‘Als je onze naam op Google intikt, krijg je onze site, maar ook veel reacties op serieuze rockbands, waarvan mensen schreven: ‘Het is echt een wereldband!’ Maar bij ons staat het vooral voor open in de wereld staan.’ Ze kampen met een soort hokjesprobleem. Media en theaters houden
‘Gelukkig is het ‘twee man en een paardenkop’ tijdperk voorbij.’ BEN VAN DUIN
er nou eenmaal van om acts te categoriseren. Een band, dat is het zeker. Hun theatershows draaien om muziek en alle muzikanten spelen elke show verschillende instrumenten. Maar het is geen concert, benadrukt Bosman. De theatrale aspecten zijn volop vertegenwoordigd. ‘Het is geen verhaal, met een verteller. Het is cabaretesk, kleinkunst.’ ‘Voor de vorige show, Lekker Warm, werkten we samen met Karel de Rooij (Mini, van Mini & Maxi, RED.) en deze show is mede geregisseerd door Martin van Waardenberg (Van Waarden-
berg & De Jong). Het is een theatraal concept.’KEET speelt op een bouwterrein en is veel fysieker dan Lekker Warm waarvan maar liefst 250 shows gespeeld zijn. Ook van KEET staan veel voorstellingen op het programma. Bosman: ‘Gelukkig is het ‘twee man en een paardenkop’-tijdperk voorbij, de zalen zijn vol. We bouwen langzaam een publiek op. Ook dat is niet de gemakkelijkste weg, maar hoe langer het duurt voor je groot bent, hoe langer het ook duurt voor dat ophoudt.’ 1 Speeldata zie www.dewereldband.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | MUZIEK
MACY GRAY’S ‘BIG’ IS TE VOL Gisèle Mambre
...
Wie doen er allemaal mee op de nieuwe cd, BIG, van Macy Gray? Je kunt je beter afvragen wie niet, zoveel artiesten zijn aanwezig. We noemen de alomtegenwoordige, niet uit de hitparades weg te slaan Justin Timberlake, realdeal rapper Nas en Black Eyed Peas’ zangeresje Fergie. Maar ook grand diva Natalie
Cole zingt een partijtje mee. En de namedropping houdt hier niet op. Gray laat het een en ander ook nog eens door Will.I.Am (ook Black Eyed Peas) produceren. Het is allemaal niet onverdienstelijk. Bij lange na niet, Fergie’s vocals bijvoorbeeld doen het zelf bijzonder goed in combinatie met Macy’s rare rasperig stemgeluid. En het door Timberlake medegeproduceerde Everybody, is ook best sterk. Maar de echte funky, groovy nummers, toch wel Macy’s handelmerk, zijn schaars. Strange Behavior komt in de buurt. Toch jammer van zo’n overvol album.
Oordeel: kopen als het je niet enkel om Macy Gray gaat
RECENSIE | MUZIEK
LEKKER ONAANGEPASTE RAP VAN REDMAN Job de Wit
...
Veel mensen, waaronder liefhebbers van het genre, storen zich aan overdreven macho- en gangster-teksten in hiphopmuziek. Hopelijk zijn brave zondagschoolversjes niet het streven want rap is van de straat en dat maakt het juist zo aantrekkelijk. Redman is zo’n onaangepaste rapper, al sinds zijn debuutalbum uit 1992. De inmiddels
37-jarige veteraan uit New Jersey vertoont ook op zijn nieuwe cd Red Gone Wild weinig volwassen gedrag. Gelukkig niet. Hij is gepreoccupeerd door wiet, mooie vrouwen en zijn eigen ego. Hij kan zo nog jaren vooruit. Het geheim: Redman kan heel erg goed rappen. Daar gaat het dus om. Oordeel: zo kan het ook nog!
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Gerucht
20 jaar geleden op 1
Kapotgeschreeuwd
Britney Spears en Justin Timberlake zouden samen de studio induiken om de Motown-klassieker You’re all I need to get by op te nemen.
Respectable, van Mel en Kim prijkt bovenaan de top veertig. De clip met het grappige dansje van de zusjes staat tegenwoordig ook op Youtube.
De Canadese rockband Arcade Fire heeft de rest van hun Europese tournee, waaronder de gigs in Nederland afgezegd. Zanger Butler heeft zijn stembanden zo belast dat hij geopereerd moet worden.
16
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:50 19:00 19:25
17.00 Sesamstraat GroenLinks EénVandaag NOS-Journaal EénVandaag NOS-Sportjournaal Lingo AVRO De Centrale Huisartsenpost
20.00 20:00 20:30 21:20
NOS-Journaal Hello Goodbye KRO Detectives: Inspector Lynley
22.00 22:55 23:50
Nederland 2
Pauw & Witteman NOS-Journaal
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 NOS-Journaal Heb ik genoeg? MAX & Catherine That’s the question Man bijt hond Dier vermist Untamed North America
20.00 20:25 20:50 21:30
Netwerk TROS Triviant Over vaders en zonen
22.00 22:00 22:15 22:50 23:30
Nederland 3
NOS-Journaal Nova/Den Haag vandaag Profiel Cinema.nl
17:05 17:10 17:30 17:40 17:58 18:25 18:45 19:00 19:30
UR Green Wing Spoons
22.00 22:30 22:35 23:15
RTL 5
17.00 NOS-Jeugdjournaal.nl Dokument Junior Camp Lazlo Space Goofs LoveMatch Het Klokhuis NOS-Jeugdjournaal ONM De wereld draait door
20.00 20:25 20:55 21:55
RTL 4 17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30
Jensen! The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
20.00 20:30
Goede tijden, slechte tijden Waargebeurde verhalen: Snap decision
22.00 22:30 22:55 23:55
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
Crossroads
22.00 22:20 23:15
Jensen! RTL Boulevard
4 in het land Dossier 2300: Bijna neergestort RTL Nieuws
NOS-Journaal NOS-Sportjournaal Dragons’ den
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order De Pfaff ’s
20.00 20:30 21:30
Mijn tent is top Levensgevaarlijk!
17:00 17:30 18:25 19:00 19:25
Je gelooft je ogen niet! Married with children
The bold and the beautiful The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws
17:40 18:10 19:05
17.00 Ellen Judging Amy Extreme home makeover
20.00 20:00 20:30
De afvallers met sterren Je echte leeftijd
Will & Grace Proof of life
22.00 23:00
22.00 22:30 22:50 22:55 23:20
Veronica
17.00
20.00 20:30 21:30
22.00 22:30 23:30
Net 5
17.00
17:10 17:35 18:00 18:30 19:00 19:25 19:30
Lilo & Stitch Totally Spies Spin city The Drew Carey show Funny videos AutoRAI Journaal Enterprise
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws Rome
20:30 21:30
NCIS Criminal minds
De leukste thuisvideo’s Het weer Lotte De bruiloft van Anton & Gina De Gouden Kooi
20.00 Postcode Loterij: Deal or no deal De Wedstrijden
22.00 23:00
22.00 22:25 23:20
17:25 18:25 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30
20.00 NET 5 Doc: Met de hoofden aan elkaar gegroeid
Tien
17.00
Just the two of us: Compilatie
Numb3rs Alias
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:30 17:55 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Vlaanderen sportland Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:15 20:45 21:35
Joker- en lottotrekking Het weer Thuis Kinderen van Dewindt Emma
22.00 22:00 22:50 23:10 23:12 23:13 23:20
17:15 17:40 17:55 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:35
CANVAS Terzake Lux Femme fatale
22.00 De laatste show Het journaal laat Winstverdeling joker en lotto KENO-uitslagen Het weer Are you being served?
22:40 22:45 23:40
BBC 2
17.00 Mega Mindy Spring Go IV Karrewiet Spring En daarmee basta! 6Tien Degrassi: The next generation The Sleepover Club
20.00 20:00 20:00 20:45 20:50
BBC 1
De Gouden Uil Dirk Vandersypen Award Morgen beter
17:00 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 50/50 The slammer Blue Peter Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 21:00
BBC World
Seaside rescue Watchdog Holby City
17:30 18:15 19:00 19:30
17.00 Ready steady cook Weakest link Eggheads A taste of my life
20.00 20:00 20:30
23:35 23:40
20:30 21:30
HARDtalk Our world
22.00 The apprentice: You’re fired Newsnight
22.00 22:00 23:00
Fast track Asia today World business report Sport today
20.00 Bill Oddie goes wild Match of the day: EK 2008
22.00 23:00 23:30
17:30 18:30 19:30 19:45
22:00 23:15 23:30
The apprentice Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht National Lottery: Midweek draws Match of the day
World news today Sport today World business report Ieder heel uur World News, tenzij anders vermeld
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Der FilmMittwoch im Ersten: Ein Zwilling zuviel ARD-exclusiv
22.00 22:15 22:43 22:45 23:15
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Harald Schmidt Komisches Deutschland
17:00 17:15 17:45 18:00 18:50 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Wismar LOTTO Ziehung am Mittwoch heute Weerbericht ZDF SPORTextra: Voetbal
20.00 22:10
17:30 18:00 19:00 19:30 20:00 21:00
ZDF SPORTextra: Voetbal: EK 2008 heute nacht Mulholland Drive
Hooked on fishing: Arctic char and trout Rex Hunt fishing adventures: South Australia Birth of a sports car: Production How it’s made How it’s made
20.00
Wettlauf um die Welt
22.00 22:55 23:40 23:55
17:00
American chopper: Mikey/ Vinnie bike Mythbusters: Myths revisited
17:00 17:30 18:00 19:00 20:00 21:00 21:30
Men in white Stunt junkies Stunt junkies
Eurosport
17.00 I didn’t know that Monkey business Return to Titanic Insect wars
20.00 Megastructures: Impossible bridges - China Mad labs Marine machines: Work
22.00 22:30 23:30
22.00 22:00 23:00 23:30
National Geographic
17.00
Megastructures: Super pipeline Mad labs
17:30 17:45 19:00
Inside Euro 2008 Zwemmen Tennis
20.00 20:45 21:15 21:20 21:25
Volleybal Inside Alinghi Wednesday selection Paardensport
22.00 22:25 22:30 22:35 22:40 22:45 23:00 00:00
Riders club Golf club Yacht club Wednesday selection Watts Voetbal: EK 2008 Olympische Spelen
Service
Gevaarlijke kennis V
an heel wat dieren is bekend dat ze gebeurtenissen kunnen voorvoelen. Herten, konijnen en panda’s weten op voorhand dat er een aardbeving aankomt, zwaluwen worden het gewaar wanneer er storm op komst is en varkens beseffen dat ze geslacht zullen worden. Er zijn ook mensen die beweren dat ze bepaalde voorvallen op een of andere onverklaarbare manier voelen aankomen. Vaak worden die mensen bestempeld als charlatan of halve gare. Terecht of niet? Hebben sommige mensen echt een voorgevoel dat klopt met de realiteit? Indien ja, kunnen ze alles voorvoelen, of alleen maar bepaalde dingen? Over die vragen heeft zich onlangs de Zuid-Koreaanse psycholoog Im Kwon-Han gebogen. Im Kwon-Han bracht honderd mensen samen in één ruimte en gaf hen als opdracht om zoveel mogelijk voorgevoelens die ze op dat moment voelden, op te schrijven. Bij wijze van kapstok gaf hij hen een aantal rubrieken: de familie, de politieke situatie in Korea, opwarming van de aarde, de voetbalcompetitie, eten en drinken, de stand van zaken in de poëzie, huisdieren, seks, nieuwe nare ziektes en ten slotte het wetenschappelijk experiment waar ze zelf op dat moment aan deelnamen. Uit die eerste fase kunnen we opmaken dat Koreanen met heel wat voorgevoelens zitten. De wetenschappelijke telling wees uit dat de honderd proefpersonen in het tijdsbestek van precies één uur samen 2.324 voorgevoelens noteerden. Van die 2.324 waren er, zo bleek achteraf, meer dan driekwart correct.
17
Over de voetbalcompetitie koesterden de meeste deelnemers aan het experiment het vermoeden dat voor hun favoriete club heel binnenkort het tij zou keren. Dit vermoeden bleek voor die proefpersonen, toevallig allemaal supporters van dezelfde ploeg, fout. Omtrent het weer had
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
Wim Helsen
Voorgevoel
met iemand van het andere geslacht, enkelen bevroedden eerder een gelijkslachtig soort liefde. Bijna al deze indrukken bleken achteraf ook werkelijk uit te komen. Twee proefpersonen hadden sterk de impressie dat ze diezelfde dag nog de liefde gingen bedrijven met één van de andere honderd deelnemers aan het experiment, en ook die impressie is correct gebleken. De voorgevoelens omtrent familie, de politieke situatie in Korea, de poëzie, eten en drinken en huisdieren komen samengevat hierop neer: de families van de proefpersonen zullen uitbreiden maar er zal ook gestorven worden, de beide Korea’s zullen zich dit millennium weer herenigen, de poëzie zal eerst begrijpelijk en populair worden en daarna weer hermetisch en elitair, en honden blijven nog heel lang de lekkerste huisdieren van het land. Verder had dik negentig procent van de proefpersonen het voorgevoel dat het experiment zal bevestigen dat voorgevoelens inderdaad voorafspiegelingen zijn van een toekomstige realiteit en dat het onderzoek dus belangwekkend is. Onderzoeksleider Im Kwon-Han meldt in zijn rapport enthousiast dat dat inderdaad het geval is. Wat trouwens overeenkomt met zijn eigen voorgevoel. 1 nagenoeg iedereen de indruk dat het globaal genomen nog warmer ging worden. Die indruk werd nog de volgende dag door het weer waargemaakt. Van nieuwe nare ziektes had ongeveer negentig procent het voorgevoel dat er zich vele nieuwe exemplaren aan het ontwikkelen waren,
maar gelukkig wel allemaal in het verre buitenland. Of dit klopt, is nog niet officieel bevestigd. Het meest betrouwbaar bleken de voorgevoelens omtrent seks. De grote meerderheid van de deelnemers voorvoelde dat hij of zij in de nabije toekomst seksuele dingen zou doen
Wim Helsen is een Vlaamse cabaretier en academicus. Voor De Pers schrijft hij elke week een ongeweten verhaal over de wonderlijke geschiedenis van de wetenschap. Tekening: Marisa Branco
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS Schiphol gaat piramides bouwen
Pokerspel
van geluidsabsorberend materiaal
Shorthanded of Full Ring? 111
Met de groei van poker op internet heeft een nieuw fenomeen zijn intrede gedaan: de 6max. games. Dit betekent dat je niet speelt aan de gebruikelijke tafel van negen of tien personen, maar juist aan een tafel waar maximaal zes spelers kunnen plaatsnemen. (In pokerjargon worden deze 6-max. tafels ook wel ‘shorthanded’ genoemd.) Omdat je tegen minder tegenstanders speelt, en de kans gemiddeld gesproken dus minder groot is dat één van je opponenten een echt goede kaart heeft, is het een goede strategie om met agressief spel je tegenstanders onder druk te zetten – zelfs als je eigen kaarten ook niet zo heel goed zijn. Kortom: als je iemand bent die niet bang is een bluf te maken of om met marginale kaarten veel geld te inves-
© 2007 - René Leisink
Rolf ‘Ace’ Slotboom
www.rolfslotboom.com
teren, dan is gezien deze kwaliteiten die je hebt, shorthanded spel gewoonlijk uitermate geschikt.
tussen shorthanded en full ring. Het is van belang voor jezelf te bepalen of gezien jouw specifieke kwaliteiten en zwakheden, je beter tot je recht komt aan een volle tafel, of juist aan een halfvolle.
Vergelijk dit met het soort spel dat vroeger altijd de standaard was: full ring poker. Full ring wil zeggen: een tafel vol met spelers, gewoonlijk dus negen of tien. Omdat hier de blinden slechts twee keer in de tien ronden voorbij komen in plaats van twee keer in de zes ronden, is er meer reden om rustig te wachten: conservatief spelen, veel passen, en wachten tot je een goede kaart hebt voordat je gaat investeren. Deze benadering wordt ‘nut peddling’ genoemd, en het was de klassieke manier waarop professionele pokeraars vroeger hun geld verdienden. Maar in tegenstelling tot vroeger, heb je nu als beginnende speler dus gelukkig de keuze
Dit is wat in poker wordt genoemd ‘tafel selectie’: het kiezen van die partijen waar je een favoriet bent om te gaan winnen. Het is de onderscheidende factor tussen de kleine en de grote winnaars in het pokeren: het weten waar je kwaliteiten liggen, en op basis daarvan jezelf in de meest geschikte – en dus potentieel meest winstgevende – situatie brengen. 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV Uitgever Cornelis van den Berg Hoofdredacteur Ben Rogmans (per 1 oktober 2007) Hoofdredactie a.i. Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis Artdirector Dorien Franken Marketing Gert Jan Laurman Distributie Dick van Geemen Finance Ruud Swart Office Sandra Klein Internet Anton van Elburg Druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
Vandaag
Morgen
Droge lucht blijft vanuit Duitsland ons land instromen en zorgt voor een zonovergoten dag. De maxima varieren vanmiddag tussen 14 en 16 graden, bij een enigszins vlagerige oostenwind. Precies een jaar geleden was het nog een fractie warmer, met middagwaarden rond 17 a 18 graden.
De zon blijft voluit schijnen. De wind neemt iets in kracht af en gaat vanuit het zuidoosten waaien. Vanuit die hoek wordt iets mildere lucht aangevoerd, waardoor het in de zuidelijke provincies her en der 17 graden wordt. Mogelijk zijn tegen de avond daar wat hoge sluierwolken te zien.
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die ca 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
WEERBERICHT NEDERLAND
16 4
15 16 16
15 16
bron: Meteo Consult / www.weer .nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................
Adres en mail
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 28 maart
hoogste max. temp.: 21,8ºC in 1989 laagste min. temp.: -5,2ºC in 1901
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Zonnig Zonnig Zonnig Zonnig
16 ˚C 15 ˚C 16 ˚C 15 ˚C
Puzzel met De Pers
18
1 2 3 4 5 6 7
ZWEEDS RAADSEL: film met Chaplin
zangstem
dom
prul
deel van de vinger
veranderen
CRYPTOGRAM 1
brandstof
naam
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
1 6
opera van Verdi éénjarig dier
sporenplant vroeger
2
9
slingerplant
zoogdier postzegelkunde
8
3
takje
7
10
insectenwapen schaapkameel
loven
11
6 uithangteken elektr. eenheid
7
Horizontaal: 1. Opening veroorzaakt door een vreugdesprong? (8); 4. Hiermee geslagen is nietszeggend (8); 6. Je bent niet afwezig, gesnapt! (4); 8. Dikker worden van de bovenbenen (7); 9. Dat orgaan is weer schoon (4); 10. Het parfum van een verwaand meisje? (8); 11. De hele familie is op bloedige wijze vermoord (8). Verticaal: 1. Het afschieten van roofdieren (6); 2. Het is slecht als je eruit bent (6); 3. Dat vat geeft gewicht aan een vogel (7); 5. Hoor, een vogel die niet zingt! (7); 6. Heel leuk moeder, maar wel raadselachtig! (6); 7. Zomers en winters genoegen (6).
voertuig geliefde van Zeus
4 koningin
5 stapel
middag
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
6
12
19 13
12
5
12
7
21
29
Welk chocolaatje (A-D) komt er op de plaats van het vraagteken?
A
B
1
7
C
Brainsnack IJsblokje 7
SUDOKU
1 3 4 5 9 8 6 2 7
7 9 2 4 6 3 8 5 1
6 5 8 2 1 7 9 3 4
8 1 5 6 3 4 7 9 2
4 2 3 7 8 9 1 6 5
9 7 6 1 5 2 3 4 8
3 4 9 8 2 1 5 7 6
2 6 1 3 7 5 4 8 9
5 8 7 9 4 6 2 1 3
1 2 7 5 6 3 8 9 4
9 3 5 4 2 8 6 7 1
6 8 4 9 7 1 3 2 5
4 1 9 7 8 5 2 6 3
8 5 2 6 3 4 7 1 9
7 6 3 1 9 2 5 4 8
3 4 6 2 5 9 1 8 7
5 7 1 8 4 6 9 3 2
2 9 8 3 1 7 4 5 6
3 2 4 8 1 9 7 5 6
7 5 1 6 4 2 8 9 3
8 9 6 7 3 5 4 1 2
5 3 7 1 9 4 2 6 8
6 1 2 3 8 7 9 4 5
4 8 9 5 2 6 1 3 7
9 7 3 4 6 8 5 2 1
2 6 8 9 5 1 3 7 4
1 4 5 2 7 3 6 8 9
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 1 3 8 9 driehoekjes de som van cijfers 8 9 6 1 van 1 tot en met 9, die hori6 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge5 7 6 5 vuld. De Sumbrero® links is 8 9 2 1 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 2 2 7 moeten worden ingevuld. De 0 1 4 4 doet helemaal niet mee. Per 9 1 1 som mag elk cijfer maar één 3 6 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
17
13
26
12
Zweeds -s-l-v-aopoefiets -ink-stee zes-gis-t -g-watermelomanie -loket-te neg-lotus -ion-rÿst AFGUNST
Kakuro® & Sumbrero®
4
SUDOKU
Cryptogram Horizontaal: 1. Balbezit; 4. draaitop; 6. kuit; 8. loodsen; 9. nona; 10. roofdier; 11. armoedig. Verticaal: 1. Badman; 2. blabla; 3. zetboer; 5. pasvorm; 6. knudde; 7. tierig.
SUDOKU
6 3
KAKURO®
PUZZELNR. 247 BELCODE:
A
1
9
6
2
9
4
8
8 2
6
3
9
9
8
3
1
16
4
35
23
6 3
1 1
4 B
4
7
8
2
6
4
5
9
8
9
2
7
9
3
8
6
3
6 8
1
35
17
16
8
5
7
7
17
9
11 24
8 29
4
3
2 9
7
6
5
8
5 6
4 9
C
2
5
6
1
7 1
3 8
5
7
6 2
9
4
7
8
1 5
1 3
5
SMS, STEUN NATIONAAL FONDS KINDERHULP
2
7
LEZERS
COLUMN
Stiltecoupé
U kunt prijzen winnen met puzzelen in De Pers door de oplossing (belcode) van de SUDOKU met één ster per SMS te versturen.
David Sjoer
steun<spatie>kind<spatie> belcode
11
1
16
8
13
17
4 3
en win gratis hotelovernachtingen
Een SMS kost 60 cent. De opbrengst gaat na aftrek van directe kosten naar het Nationaal Fonds Kinderhulp. Onder de goede inzenders worden
2
6
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Dagblad De Pers
U dient uw oplossing als volgt per SMS te versturen naar telefoonnummer 4040:
9
dagelijks tien hotelcheques van 25 euro verloot. De hotelcheques zijn beschikbaar gesteld door sponsor World Hotel Cards. Met een cheque kunt u voordelig of gratis overnachten in talloze hotels in binnen- en buitenland. www.kinderhulp.nl www.worldhotelcard.nl
...
‘Lala, yeah, It’s got to be...’ Zacht ontglipt een deel van de songtekst me. Een seconde later voel ik een harige hand op mijn schouder. Ik kijk op en glimlach naar een conducteur. Mijn hand wil al naar mijn portemonnee grijpen, maar de man gebaard druk naar de oren. ‘He? Wat?’ Hij begint rood aan te lopen en ik bedenk me dat ik hem misschien beter versta als ik mijn oordopjes uitdoe. Het werkt. ‘Goedemiddag, u zit in een stiltecoupé.’ Een stiltecoupé: ik wist van het bestaan niet eens af. In deze afbakening van de trein worden alleen ‘knisper-vrije-kranten’ gelezen. Zuchtloos gesnurkt en telepathische discussies gevoerd. Geluid is
[email protected]
taboe. Maar de werkelijkheid – jammer genoeg - is anders. Jaren geleden bestond er een concept van twee totaal verschillende ruimtes in de trein. Er waren rokers en niet-rokers. Rokers die communicatief vasthielden aan de sigaret en de anderen, zij die liever kijken. Toen waren er nog geen goederentreinen om achter stil te staan of zogenoemde ‘treinfiles’. Deed deze situatie zich wel voor dan waren het de rokers die zich veilig stelden, om geen acute hartstilstand te verwerven door een invasie van teer. Om toch een tweedeling van reizigers te realiseren kwamen er nieuwe plannen. Want de trein is ook voor diegene die voor hun rust komen. De uitkomst: stiltecoupé, faalt jammerlijk. Net als alle andere initiatieven van de Nederlandse
Spoorwegen. De coupé zoals hij geworden is. Een kleine, onopvallende ruimte met strookje ondoorzichtig folie het raam, waar ‘Stilte’ in uitgesneden is. Reizigers die bewust voor deze ruimte kiezen zijn zo bezig met de stilte dat het hier het luidruchtigst van de hele trein is. Deze ruimte zou een eigen portier moeten hebben. Stilte moet de boventoon voeren. Laat de stemmen in je hoofd spreken. ‘Goedemiddag meneer, ik zit inderdaad in de stiltecoupé.’ De controleur grijnst en schrijft een boete van 30 euro uit. ‘Ik kon mijn eigen muziek nauwelijks horen, en nu word ik daarop afgerekend?’ ‘Ik doe ook alleen maar mijn werk en ik zag uw mond bewegen.’ Hij heeft gelijk. Het is zijn werk. Conducteur S. schuifelt verder en aait nog een jongetje over het hoofd. ‘Die muilkorf staat je best goed, jongeman’, fluistert hij. 1
Sport
19
Zes marathons in zeven dagen
American Football NFL wil rustig ‘gejubel’
‘Ik wil lijden, pijn, vechten voor iets’
Vreugdeverbod in de ‘No Fun League’ Weg met de vreugdedansjes! American Football-spelers mogen van de National Football League (NFL) niet meer uitbundig feestvieren na een score. En wie dit toch doet, wordt gestraft. Geert Jan Hahn
...
AMSTERDAM
Marathon des Sables: Het verhaal gaat dat er bij de marathon elk jaar een dode valt.
Deze week rennen 770 mensen zeven dagen door de Sahara in ZuidMarokko met 12 kilo op hun rug. Uit vrije wil. Jojanneke van den Berge
...
AMSTERDAM
‘Nee ik vind mezelf geen maniak’, zegt Philip de Reuver (30), lid van het enige Nederlandse team dat dit jaar meedoet aan Marathon des Sables oftewel marathon van het zand. Zondag is hij samen met Christine Eenhorst (28), Gijs Groeneveld (29) en Maarten Staarink (29) begonnen aan de meest extreme foot race op aarde. ‘Natuurlijk is het van een bepaalde gekte om door de woestijn te gaan hollen. De uitdaging is niet zozeer of je lichaam het aankan, maar hoe je geest zich houdt. Het grootste deel zullen we op karakter moeten rennen.’ Eenhorst: ‘Ik heb gehoord dat je na deze marathon een jaar minder te leven hebt.’ Het viertal legt in zeven dagen in totaal 230 km af, onderverdeeld in etappes van 30 tot 80 kilometer. In de zinderende hitte, zonder zonnebrandcrème. Eenhorst: ‘Heeft geen zin, dat zweet je er zo weer af. Geluk-
kig krijg je vanzelf een dikke laag zand over je hele lichaam.’ Vandaag zitten ze op dag vier; de dag dat ze de grootste afstand afleggen en tot twee uur ‘s nachts zullen doorrennen. Voedsel, water en slaapspullen dragen de deelnemers continu zelf mee. De Reuver: ‘De hitte valt wel tegen in deze enorme zandbak, het is 45 graden. En we hebben stijve schouders van de rugzak.’ Ook de voeten zijn dusdanig opgezwollen dat ze nog moeilijk in de schoenen passen. Eenhorst: ‘Daarom hebben we ze expres twee maten te groot gekocht.’ Behalve Groeneveld bestaat het viertal uit artsen. De Reuver: ‘We hebben veel verbaasde reacties gekregen. Natuurlijk is dit niet gezond, het heeft ook niks met gezondheid te maken en het is ons ook niet om gezondheid te doen.’ Eenhorst is benieuwd wat ze nog ‘in zichzelf’ gaat tegenkomen. ‘Ik denk dat ik nooit dieper zal gaan dan tijdens deze belevenis. Dat vind ik een mooi idee, ik zie dat als een verrijking.’ Ook voor Staarink was het tot het uiterste brengen van de geest de grootste reden om aan de marathon deel te nemen. ‘In het leven zoals wij
dat kennen bestaan geen momenten meer dat je echt moet afzien. De meeste dingen die je wil, die kunnen. Alles gaat makkelijk. Daarom wil ik afzien. Lijden, pijn hebben, vechten voor iets. Dit is niet te koop.’ Al kost het wel wat. Vijfduizend euro per persoon. Daarin is ook de corps repatriation fee verrekend. Staarink: ‘Voor als ze je lijk moeten terugvliegen naar Nederland.’ Het verhaal gaat dat er bij de marathon elk jaar een dode valt. ‘Natuurlijk zijn er gevaren. Mensen verdwalen, raken uitgedroogd. De regel is dat je een keer aan het infuus mag, bij de tweede keer moet je stoppen.’ Veertig artsen reizen mee om de deelnemers aan die regel te houden. De race is op zijn helft en meer dan 1/7 van de deelnemers gaat nog uitvallen. Maar het viertal toont zich onverschrokken. Groeneveld: ‘Ondanks blaren en misselijkheid blijven we uitkijken naar de volgende etappes. Vrolijk teren we ‘s avonds op ORS en zouttabletten en we genieten in de ochtend van de cruesli met zand.’ De Reuver: ‘Wat ons ook nog te wachten staat, we zullen met een glimlach over de finish te gaan. Koste wat kost.’ 1
De American Football-spelers moeten hun emoties onder controle houden. Net als in het voetbal, waar het shirtje-over-het-hoofd garant staat voor een gele kaart, mogen scores alleen op nette wijze gevierd worden. Aanleiding hiervoor is de dreigende afschaffing van het spiken: het hard tegen de grond gooien van de bal bij opgedane terreinwinst of een touchdown. Meestal komt een dergelijke spelersreactie voort uit pure blijdschap vanwege een gemaakt punt. Maar de bond NFL redeneert niet zo. Spiken wordt gezien als een onsportief gebaar naar de tegenstander toe. En dient bestraft te worden met een 5 yard penalty (terreinverlies bij de volgende kick-off). Perry Hendriks, communicatiemanager van de Amsterdam Admirals noemt de discussie die nu binnen het bestuur van de NFL woedt dan ook ‘overtrokken’. ‘Ik denk niet dat het excessief vieren van touchdowns bijdraagt aan onsportiviteit op het veld. Met zulke maatregelen maak je de emotie in de sport dood.’ Al enkele jaren vaart de NFL een straffe koers om de feestvieringen binnen de perken te houden. Zo mag een geslaagde defensieve tackle niet meer gevierd worden met de cut-throat, het snij-gebaar langs de keel. En sinds vorig jaar zijn georkestreerde
collectieve teamvieringen uit den boze. Volgens NFL-kenner Jasper Teijsse snijdt de bond zichzelf met zulke maatregelen in de vingers. ‘Als het gaat om de entertainmentwaarde van de sport is het heel belangrijk dat deze niet belachelijk makende vreugdeuitbarstingen erin blijven.’ Admirals-stadionspeaker en radio-dj Rick van Velthuyzen valt Teijsse bij. ‘Er zit zo veel onschuld in die dansjes. Ik word af en toe een beetje moe van die regeltjes.’ Teijsse noemt het imago dat de NFL wil nastreven politiek correct. ‘De bond wordt nu al de No Fun League genoemd. Ze wil op alle terreinen onomstreden zijn. Er is zelfs een uniform police. Die controleert of je dezelfde tweekleurige sokken hebt. Zo niet, dan is er een boete van 5000 dollar.’ De maatregel heeft grote gevolgen voor de spelers die het uitbundig jubelen van vreugde tot kunst verheven hebben. Teijsse haalt zijn favoriet aan. ‘Gilbert Brown had als bijnaam The Grave Digger. Wanneer hij een tegenstander getackeld had, pakte hij een denkbeeldige schep om aarde op z’n lijk te gooien.’ Hendriks herinnert zich nog Terrell Owens. De receiver van de Dallas Cowboys, trok ooit na een touchdown een waterdichte pen uit zijn sok, ondertekende de bal en gaf deze aan een persoon in het publiek. ‘Sindsdien kijk ik elke week naar hoe hij een punt viert.’ Van Velthuyzen smult eveneens van de vieringen. ’Het is een spelletje. Je daagt je tegenstander uit om beter te presteren. Dat is toch de charme van sport?’ 1
Owens en Brown (rechts) moeten voortaan serieus blijven op het veld. AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Detroit Pistons verslaan Denver Nuggets op het nippertje
Discriminerende toeschouwer haalt tennister uit spel
SENSATIE IN BASKETBALDUEL DOOR WORP WALLACE
RACISTISCHE OPMERKINGEN TEGEN SERENA WILLIAMS
Een superworp van Rasheed Wallace over achttien meter heeft de Detroit Pistons in een sensationeel slot de zege op de Denver Nuggets gebracht. Door de driepunter van Wallace tijdens de buzzer dwong de ploeg een verlenging af in de Palace Of Auburn Hills in Detroit. Diep in de verlenging gooide Wallace opnieuw een driepunter raak, waarna de bezoekers de 113-109 overwinning binnensleepten. De Pistons hadden met nog an-
Serena Williams is in haar partij op de Sony Ericsson Open tegen Lucie Safárová enige tijd uit haar spel gehaald door een toeschouwer. De man maakte tijdens de wedstrijd regelmatig racistische opmerkingen in de richting van de donkere tennisster. Nadat Williams zich bij de scheidsrechter had beklaagd, werd de toeschouwer van de tribune verwijderd. Andere toeschouwers en veiligheidspersoneel bevestigden later dat de man zich ra-
derhalve seconde te spelen een wonder nodig om de 98-95 achterstand op de Nuggets om te buigen. Toen Allen Iverson de bal rond de middenlijn verspeelde en Wallace deze oppikte gooide hij een wanhoopsschot echter pardoes raak. In de verlenging leidde de thuisploeg met nog een minuut te spelen met 106-103, maar een nieuwe driepunter van Wallace zette de teams op gelijke hoogte. In de slotseconden maakten de Pistons het karwei af.
AP
cistisch had uitgelaten. Doordat de tribunes tijdens de middagpartij niet helemaal gevuld waren, kon Williams de man constant horen. Williams: ‘Toen hij riep: raak het net zoals elke neger doet, was ik geschokt. Ik kon mijn oren niet geloven en sloeg daarop meteen een dubbele fout. Elke keer als ik een bal miste, had ik al ‘Sla de bal in het net’ gehoord. Wie zegt zoiets stoms?’ Williams versloeg Safárová (6-3, 6-4).
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Asiel na wedstrijd
‘Given moet jeugd kans geven’
WK-Atletiek
Zes spelers van het Eritrese voetbalelftal hebben na de met 6-1 verloren wedstrijd in Angola politiek asiel aangevraagd in het land.
Volgens Roy Keane, oud-speler van Manchester United, moet doelman Shay Given de jeugd een kans geven en niet zelf alles spelen voor Ierland.
Het Zuid-Koreaanse Daegu mag het WK- Atletiek in 2011 organiseren. Dat heeft de internationale atletiekfederatie (IAAF) bekendgemaakt. Het WK in 2013 zal plaatsvinden in Moskou.
Sport
20
Jong Oranje Formatie van De Haan populair
De jonkies winnen hun oefeninterland wel Waar Oranje windkracht tien aan kritiek over zich heen krijgt, werkt Jong Oranje in de rust van de Venlose bossen toe naar het EK onder 21. Remco Janssen
...
VENLO
De oproep in regionale krant Dagblad De Limburger was zeker geen grapje. ‘Slechts’ vierhonderd kaarten verkrijgbaar nog maar, één dag voor het oefenduel van Jong Oranje, gisteravond tegen de onbekende en onbeminde Jonge Ieren. Het knusse stadion De Koel in Venlo was bij het vallen van de avond strak uitverkocht, met zesduizend zitplaatsen à acht euro de man (en slechts vijf voor een kind: het stadion zat bomvol met jeugd). Natuurlijk, plaatselijke voetbalclub VVV had er alles aan gedaan om het duel onder de aandacht te brengen van het publiek. Overal in de
stad hingen posters waarop de wedstrijd groots werd aangekondigd. ‘Zo vaak ziet men hier geen goed voetbal’, grapte een medewerker van de eerstedivisieclub. Daarbij is het is al een eeuwigheid geleden dat de Venloërs eredivisiespelers zagen: in 1994 degradeerde VVV. Bondscoach Foppe de Haan had door het dubbele interlandprogramma eens een lekkere lange periode om zich voor te bereiden op het EK, deze zomer in eigen land. Hij oefende vrijdag al tegen Jong Tsjechië, in een wrakkig Oostblokstadion in Mladá Boleslav: 1-1. Een halvefinaleplek op het EK levert Jong Oranje een ticket op naar de Olympische Spelen van 2008. Met al een EK-titel op zak en het kwakkelende Oranje van Marco van Basten is de populariteit van De Haan zijn formatie gauw verklaard. Heel even hing er in De Koel zelfs een spandoek met een sneer naar het ‘grote’ Oranje: ‘200% Anti Van Bas-
Boy Waterman stopt de penalty. KLAAS JAN VAN DER WEIJ/SPORTSTATION
ten.’ Vóór de aftrap was die verdwenen. De toeschouwertjes op de westtribune zongen zacht ‘Holland, Hol-
land’. De enige dompers waren het uitvallen van Ismaïl Aissati (FC Twente)
vóór de aftrap en van Evander Sno (Celtic) al na twee minuten. Boy Waterman van AZ stopte na een half uur een zelf veroorzaakte strafschop. In de 73e minuten krulde Royston Drenthe een vrije trap achter de falende Ierland-doelman Darren Randolph: 1-0. Vlak voor tijd had de Feyenoorder zelfs een grote kans op 2-0, Randolph redde dit keer. De meeste Nederlandse doelpogingen waren voor NAC-spits Maceo Rigters. Bij Jong Ierland moest linksback Stephen O’Halloran na twee gele kaarten vertrekken, na twee identieke overtredingen op Roy Beerens van NEC. Het enige dat de rustige oefenwedstrijd verstoorde, was de oproep voor de eigenaar van de Chrysler Voyager (‘met het kenteken…’). Hij had zijn lampen laten branden. De oproep voor de vader van Bram Maasen werkte op de lachspieren: het ventje had zich achter de dug-out verscholen. 1
Voetbal Verjaardag wordt niet gevierd
Zeventig jaar De Kuip Jurryt van de Vooren
...
ROTTERDAM
Het is deze week zeventig jaar geleden dat Stadion Feyenoord werd geopend. Dat gebeurde met een wedstrijd tegen het Belgische Beerschot. De Rotterdammers wonnen met 5-2 en de Anti-Lawaai Eenheid hield die dag een oogje in het zeil. Op 27 maart 1937 waren ondanks het gure weer een kleine 40.000 mensen op de openingswedstrijd afgekomen. Ook in die tijd waren er agenten nodig om de orde te handhaven. Daarom werden 223 politiemannen vrijgemaakt, van wie zeven van de Anti-Lawaai Eenheid.
Rommelige indruk Phelps, Van den Hoogenband (midden) en Rosolino bij de start van de 200 meter. AP
‘Phelps is nu gewoon een klasse apart’ Pieter van den Hoogenband is gisteren in de finale van de 200 meter vrije slag op het WK langebaan in Melbourne verslagen door Michael Phelps. De Amerikaan verbeterde in 1.43.86 het wereldrecord van de Australiër Ian Thorpe. Van den Hoogenband eindigde als tweede en miste daarmee de kans op zijn eerste wereldtitel. De 17-jarige ZuidKoreaan Tae Hwan Park, zondag nog wereldkampioen op de 400 meter vrije slag, tikte als derde aan. Van den Hoogenband zag Phelps ontploffen. ‘Ik dacht nog zo: ik
ben in vorm en zwem mijn eigen race. Maar die kerel explodeerde gewoon. ‘Wat een mafkees’, sputterde de Nederlander voor de camera van de NOS. Van den Hoogenband kon niets dan respect hebben voor Phelps. ‘Ik baal wel dat ik eraf ben gezwommen, want dat is de sportman in mij. Maar Phelps is nu gewoon een klasse apart. Het was ongelooflijk. Ik werd op een gegeven moment zelfs meegezogen en lag bijna in de lijnen te harken, zo hard was hij weg. Hij was écht veel sterker.’ 1
Het clubbestuur had een bijdrage geleverd aan een ordentelijk verloop door een oproep aan de bezoekers om niet met de fiets of de auto te komen, want al dat geparkeerde spul zou maar een rommelige indruk maken. En inderdaad: de meeste bezoekers kwamen lopend. De Kuip, zoals het stadion al snel werd genoemd, was met de opening verreweg het grootste voetbalstadion van Nederland. Vandaar dat de leden van Feyenoord verschrikkelijk trots waren. In 1908 was deze club begon-
nen op het Afrikaanderveld in Zuid met de kleedkamers achter in een kroeg. Nog geen dertig jaar later was deze volksclub erin geslaagd een voetbaltempel zonder weerga te bouwen. In het clubblad van Feyenoord stond daarom in 1937 een lyrisch gedicht: Hadden wij ooit kunnen denken Wij van ’t Afrikaanderveld Dat straks om ons groene laken 60.000 wordt geteld?
Nederlands elftal Stadion Feyenoord is sinds 1937 naast het thuishonk van Feyenoord ook een belangrijke locatie geworden van het Nederlands elftal. In die zeventig jaar zijn hier 107 interlands gespeeld, inclusief de laatste tegen Roemenië. In geen stadion heeft Oranje meer wedstrijden gespeeld. Ondanks het jubileum wordt er in De Kuip niets gedaan. Alle historische aandacht gaat momenteel naar het eeuwfeest van Feyenoord, dat volgend jaar juli is. Of het stadion nog een volgend jubileum zal meemaken, is onzeker. Zowel binnen Feyenoord als onder nationale sportbestuurders wordt hardop nagedacht over sloop van De Kuip. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT
Oekraïner sloeg sportster
Deense bondscoach witheet door gemakzucht Duitsers
Jones, Peirsol en Ziegler zwemmen naar goud
ZWEMCOACH OPGEPAKT
MORTEN OLSEN ONTSTEEKT IN WOEDE TEGEN JOACHIM LÖW
Een Oekraïense zwemcoach is gisteren aangehouden door de Australische politie. De man werd opgepakt nadat hij een vrouwelijke pupil op het WKZwemmen in Melbourne mishandelde. Een tv-station was getuige van het incident en alarmeerde de politie. De trainer is direct de toegang tot het toernooi ontzegd. De politie weigerde de naam van de coach en de zwemster bekend te maken, maar liet weten dat het om een 38-jarige man gaat.
De Duitse bondscoach Joachim Löw heeft zich de woede van zijn Deense collega Morten Olsen op de hals gehaald. Löw gunt voor de oefeninterland van vanavond tussen beide landen acht spelers rust. Dat viel bij Olsen niet goed. ‘Dit is erg egoïstisch en getuigt absoluut van een gebrek aan respect.’ Volgens Olsen was afgesproken om met de sterkste ploegen aan te treden. ‘En dan vind ik het niet correct als ik in de krant moet lezen dat onze te-
111
Leisel Jones is gisteren voor de tweede keer wereldkampioene op de 100 meter schoolslag geworden. De Australische behaalde een eindtijd van 1.05.72. Haar collega Aaron Peirsol pakte goud op de 100 meter rugslag. De Amerikaan zwom in 52.98 naar een nieuw wereldrecord. Zijn landgenote Kate Ziegler prolongeerde haar wereldtitel op de 1.500 meter vrije slag. De Amerikaanse zwom in 15.53.05 naar goud, maar kreeg in de finale nog aardig weerstand van Flavia Rigamonti.
genstander zich daar niet aan houdt. Löw had me op zijn minst even kunnen bellen.’ De buurlanden hebben deze week geen verplichtingen meer in het kader van de EK-kwalificatie. Löw heeft onder meer Michael Ballack, Lukas Podolski en Bastian Schweinsteiger, die met hun clubs nog een druk programma moeten afwerken, vrij gegeven. Olsen: ‘Hoe moet ik dit mijn spelers uitleggen? Zij hebben ook verplichtingen bij hun clubs.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Slovenië (1)
Slovenië (2)
Slovenië (3)
De Sloveen Silvo Brodej, restauranthouder te Zutphen, is vanavond zowel voor Nederland als voor Slovenië. ‘Ik verdeel mijn sympathie.’
Volgens Brodej bestaan er nog veel misverstanden over zijn geboorteland. ‘Nederlanders halen vaak Slovenië en Slowakije door elkaar.’
Brodej: ‘Slovenië is een Alpenland met een mooie, uitgestrekte natuur. De Sloveense keuken is een stevige keuken, met invloeden uit Oostenrijk en Italië.’