Het productie-artiestcontract Check-list voor het onderhandelen over een productie-artiestcontract WAARSCHUWING: Onze check-lists zijn bedoeld om u te helpen om bepaalde vragen te formuleren die u zich bij het onderhandelen over contracten moet stellen. Onderhandelen over contracten gaat immers over het bereiken van een akkoord over een geheel van elementen, die vervolgens in een contract worden vastgelegd. Het is van essentieel belang dat u elk van de elementen die deel uitmaken van het akkoord goed begrijpt. De check-lists zijn dus een hulpmiddel waarvan u gebruik kunt maken. Ze kunnen echter onmogelijk elke situatie dekken en het advies van een specialist volledig vervangen, onder andere om na te gaan of de verschillende punten van uw akkoord werkelijk opgenomen zijn in het vastgelegde contract dat u uiteindelijk wordt voorgelegd.
Wie sluit een productie/artiestencontract af? Het productie/artiestencontract wordt afgesloten tussen een uitvoerend kunstenaar en een producent (platenfirma of zelfstandig producent). 1
Waarom een productie/artiestencontract afsluiten? U tekent een productie/artiestencontract om uw uitvoeringen (als zanger, gitarist, percussionist, enz.) te laten opnemen op een geluidsdrager (bijv. een CD) en deze opnames te laten reproduceren, verspreiden en aan het publiek verkopen.
Op welke uitvoeringen heeft het productie/artiestencontract betrekking? Het contract kan betrekking hebben op:
-
een of meer albums: in dat geval moeten de nummers waaruit het album bestaat worden vermeld, bijvoorbeeld in het contract of in een bijlage ervan.
-
een minimum aantal albums die moeten worden opgenomen tijdens de duur van het contract.
-
al uw uitvoeringen: in dat geval kan de producent al uw uitvoeringen opnemen tijdens de duur van het contract.
1
Een contract dat wordt afgesloten met een zelfstandig producent, noemt men een productiecontract. Als het wordt afgesloten met een platenfirma, spreekt men van een artiestencontract.
Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be
Wat is de rol van de producent en waartoe verbindt hij zich? De opname van de uitvoeringen van de kunstenaar
De producent verbindt zich ertoe de opname van uw uitvoeringen (de master) binnen een bepaalde termijn te coördineren, te financieren en te verwezenlijken.
Hij draagt dus alle kosten voor deze opname. In dat verband, moet het opnamebudget in het contract worden vermeld. Het omvat onder andere een gedetailleerd overzicht van de kosten (bijvoorbeeld: kosten voor het afhuren van de studio, gages van de kunstenaar en van de begeleidende muzikanten en zangers, kosten voor de arrangementen).
Als u een termijn vermeldt, kunt u gemakkelijker onder het contract uitkomen en eventueel een andere producent vinden, als de producent het (de) album(s) niet binnen de afgesproken termijn opneemt (zie “Wat zijn uw rechten als de contractuele verplichtingen niet worden nagekomen”).
De reproductie en de commercialisering van de opnames binnen een bepaalde termijn
Eens uw uitvoeringen opgenomen zijn, moet de opname worden gereproduceerd in een grote oplage en moeten de albums worden gecommercialiseerd.
Als de producent niet beschikt over de materiële en financiële middelen om de master in een grote oplage te reproduceren, zal hij de reproductie van de master en de commercialisering ervan in handen geven van een derde persoon (een platenfirma), waarmee hij een licentiecontract afsluit (zie Check-list: “Het licentiecontract”). Hier moet u letten op de weerslag die dit contract zal hebben op de vergoeding van de kunstenaar (zie “Welke vergoeding wordt afgesproken als tegenprestatie voor de exploitatievergunningen die u toekent?”).
Door een termijn te vermelden voor de commercialisering van het (de) album(s), kunt u het contract verbreken en eventueel een andere producent vinden als de producent het (de) album(s) niet binnen de afgesproken termijn commercialiseert (zie “Wat zijn uw rechten als de contractuele verplichtingen niet worden nagekomen”).
Verplichting om de opname te promoten en er publiciteit voor te maken
De producent moet zich ertoe verbinden een zo groot mogelijke publiciteit en promotie te maken om het (de) album(s) te verspreiden en te commercialiseren.
2 Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be
De betaling van de vergoeding van de kunstenaar en het verzenden van de periodieke staten
De producent moet de overeengekomen vergoeding betalen aan de kunstenaar (zie “Welke vergoeding wordt afgesproken als tegenprestatie voor de uitbatingsvergunningen die u toekent?” en hem, meestal tweemaal per jaar, een staat bezorgen van de verkoopcijfers in het vorige halfjaar.
Welke exploitatievormen staat u toe en waartoe verbindt u zich? U verbindt zich ertoe, naar de opnamesessies te gaan, waarvan de modaliteiten in het contract moeten vermeld zijn (datum(s), plaats, eventuele vergoeding, enz.).
U verleent de producent, als tegenprestatie voor de in het contract vermelde vergoeding, het recht om een of meer albums op te nemen, en het recht om de gemaakte opnames te reproduceren of te laten reproduceren, te verspreiden of te laten verspreiden, te verkopen of te laten verkopen.
Deze rechten worden aan de producent toegekend op een exclusieve basis. Dat betekent dat de producent als enige het recht heeft om het (de) album(s) op te nemen voor de contractueel bepaalde duur. Bijgevolg, kunt u tijdens deze periode de opname van dit (deze) album(s) niet meer toevertrouwen aan een andere producent.
In welke territoria is de exploitatie van uw uitvoeringen toegestaan? Het (de) album(s) kunnen door de producent wereldwijd worden geëxploiteerd, of alleen in bepaalde, contractueel vastgelegde territoria. Het is belangrijk dat u zich afvraagt of de producent wel degelijk beschikt over de nodige relaties, materiële en financiële middelen om het (de) album(s) wereldwijd of in de contractueel vastgelegde territoria te exploiteren. U kunt dus altijd overwegen om de territoria waarbinnen de producent het (de) album(s) of uw uitvoeringen mag exploiteren te beperken.
Voor welke duur wordt de exploitatie van uw uitvoeringen toegestaan? De producent mag het (de) album(s) of uw uitvoeringen gedurende een bepaalde periode exploiteren (bijv. 3 tot 5 jaar). U kunt ook bepalen dat de producent een minimaal aantal albums opneemt binnen een bepaalde periode (bijv. minimaal 3 albums binnen 6 jaar). Er kan ook worden vastgelegd dat de producent een album opneemt met “contractverlengingsclausules” voor toekomstige albums. Er zijn twee types van “contractverlengingsclausules”: -
de optieclausule, die de producent de mogelijkheid biedt om het contract te verlengen na de opname en de exploitatie van het eerste album.
3 Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be
-
de voorkeursclausule die, aan het einde van het contract en voor een bepaalde duur (bijv. 12 maanden), de kunstenaar verplicht om zijn uitvoeringen eerst aan te bieden aan de producent, die, indien hij dat wenst, voorrang heeft op de andere producenten om ze op te nemen.
Hoe wordt u vergoed? De vergoeding voor het werk
Het contract kan voorzien in een vergoeding voor het werk om de nummers op te nemen (repetities en uitvoeringen in de studio). Deze vergoeding bestaat in een globale som, berekend in functie van het aantal prestatiedagen. Eventueel kan een vergoeding worden bepaald voor de dagen waarop u deelneemt aan promotieacties voor het (de) album(s).
De vergoeding als tegenprestatie voor de exploitatievergunningen die u hebt toegekend
1. De royalty’s – inkomsten uit naburige rechten van de uitvoerende kunstenaar
De inkomsten uit naburige rechten van de uitvoerende kunstenaar kunnen bestaan in een percentage op de verkoopprijs van elk verkocht exemplaar, een forfaitair bedrag, enz. Elke vergoeding kan worden besproken en vastgelegd. Het kan echter nuttig zijn om uit te gaan van de gebruikelijke tarieven in de sector.
Als de vergoeding bestaat in een percentage op de verkoopprijs van elk verkocht exemplaar, zijn er twee zaken waarop u moet letten: het percentage en de basis (of grondslag) waarop dit percentage zal worden berekend:
-
Het percentage: vaak legt men een basispercentage vast, dat verhoogt naarmate er meer exemplaren worden verkocht.
-
De basis (of grondslag): het is zeer belangrijk dat u precies weet op welke basis het percentage wordt toegepast. Dit kan een groot verschil uitmaken en het is van essentieel belang bij de onderhandelingen. De basis wordt meestal gedefineerd als de groothandelsprijs van elk verkocht exemplaar (men spreekt van “PPD”, “Published Price to Dealer”, d.w.z. de prijs die de producenten aankondigen ten behoeve van de groothandelaars), gewoonlijk verminderd met een hele reeks kortingen. Deze kortingen moeten in elk geval gerechtvaardigd worden, aangezien ze in mindering komen van de grondslag waarop uw percentage (en dus het bedrag van uw inkomsten) wordt berekend. Een groot aantal kortingen kan betekenen dat de grondslag uiterst laag wordt en het is dan ook zaak dat u hier goed op let. U moet er vooral op letten dat u de grondslag en de sommen die u verschuldigd zijn altijd gemakkelijk kunt berekenen. Het zorgen voor eenvoudige berekeningsmethodes vormt al een uitdaging op zich. In bepaalde contracten,
4 Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be
verwijst men naar de “BIEM basisprijs”, die overeenstemt met de “PPD” verminderd met verminderingen en kortingen bepaald door BIEM (Bureau International des sociétés gérant les droits d’Enregistrement et de réproduction Mécanique), wiens rol bestaat in het afspreken met de producenten welke bedragen aan auteursrechten zij moeten betalen bij het reproduceren van werken op een geluidsdrager). Ingewikkeld? Wat u hier vooral moet onthouden, is dit: let altijd goed op de berekeningsmethodes voor de grondslag en zorg ervoor dat u uw inkomsten gemakkelijk kunt berekenen (vraag aan de producent om u uit te leggen op hoeveel royalty’s u recht hebt, op basis van een gegeven aantal verkochte CD’s en een gegeven PPD, verminderd met de contractueel vastgelegde kortingen). -
Opgelet!: we hebben gezien (zie “Wat is de rol van de producent en waartoe verbindt hij zich?”) dat, als de producent niet beschikt over de materiële en financiële middelen om de master in grote hoeveelheden te reproduceren, hij de reproductie van de master en de commercialisering ervan zal toevertrouwen aan een derde persoon (een platenfirma), waarmee hij een licentiecontract afsluit. U moet nagaan welke weerslag dit contract heeft op de vergoeding van de kunstenaar. Immers, het ontvangen van royalty’s die bestaan in een percentage van de sommen die de producent heeft ontvangen van de platenmaatschappij volgens het contract dat zij hebben getekend, is, nog afgezien van de moeilijke controleerbaarheid als de kunstenaar de inhoud van het licentiecontract niet kent, helemaal niet hetzelfde als het ontvangen van royalty’s die bestaan in een percentage van de PPD van elk verkocht exemplaar. De berekeningen en controles worden in dit geval veel gecompliceerder. De kunstenaar doet er goed aan een vergoeding te bedingen die zo weinig mogelijk afhankelijk is van de afspraken tussen de producent en de platenmaatschappij.
2. Het voorschot
De producent kan zich ertoe verbinden u een zekere som als voorschot te betalen. Dit voorschot is in principe volledig recupereerbaar op de royalty’s die de producent u moet betalen. Daarentegen, is het voorschot niet terugbetaalbaar: ook als de albumverkoop niet genoeg royalty’s opbrengt om het voorschot te betalen, mag u het houden.
3. De periodieke staat en de betaling van de vergoeding
De producent moet de kunstenaar, meestal tweemaal per jaar, een staat bezorgen van de verkoop in het vorige halfjaar. In het contract moet vermeld worden op welk(e) tijdstip(pen) de vergoeding wordt betaald.
Wat zijn uw rechten als de contractuele verplichtingen niet worden nagekomen? Het is belangrijk dat u uitstapclausules laat opnemen in het contract, voor het geval dat de contractuele verplichtingen niet worden nagekomen. Hier blijkt duidelijk het belang van een precieze beschrijving van deze verplichtingen.
5 Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be
Bijvoorbeeld: De opzegclausule: als een van de partijen de contractuele verplichtingen niet naleeft, kan de andere partij haar een aangetekende brief zenden om haar in gebreke te stellen. Als de in gebreke zijnde partij haar verplichtingen niet vervult binnen 30 dagen na de verzending van de ingebrekestelling, mag de andere partij het contract opzeggen door het verzenden van een aangetekende brief met ontvangstbewijs.
Begrijpt u alle bepalingen van het contract? Het is van essentieel belang dat u geen contract ondertekent als u niet alle onderdelen ervan begrijpt.
AANVULLENDE INFO: 1. Op onze site, vindt u een sectie die gewijd is aan de hoofdprincipes van het auteursrecht en de naburige rechten (sectie “alles weten over”). 2. Wij staan altijd klaar om uw vragen te beantwoorden en u eerstelijns juridisch advies te geven. Deze dienst is gratis. 3. Voor een grondiger advies, werken wij samen met advocaten die gespecialiseerd zijn in deze materies. Zij kunnen u raad geven als men u een contract voorstelt, u helpen met het opstellen van contracten of bijzondere clausules, u bijstaan in een geschil, enz. In tegenstelling met de andere diensten, is dit een betalende dienst. Wij hebben er echter voor gezorgd dat u zeer voordelige uurtarieven kunt genieten. U kunt een bestek vragen om de kosten voor een raadpleging beter te kunnen inschatten.
6 Dit document werd gedownload van de site van SMart SMart vzw – www.smartvzw.be