de piste in | > De magie van Sölden
Mountainbiken tussen hemel en aarde
A 12
De Tiroolse zon schijnt op de welgevulde ontbijttafel van hotel Bergland als ik plaatsneem vlakbij het raam. Aan de overkant van de straat heb ik uitzicht op een fietsenwinkel waar een blitse Trek Madone en een Pinarello Galileo staan te lonken naar vroege voorbijgangers. Ik ben hier echter niet in het Oostenrijkse Sölden om met de wegfiets te rijden, maar wel om te mountainbiken in de Ötztaler Alpen. › TEKST FRANCIS TILBORGHS › FOTOGRAFIE FRANCIS TILBORGHS EN ÖTZTAL TOURISMUS 84 | Grinta!
G
isteren heb ik een verkennend tochtje gemaakt met Andreas Prantl, een gediplomeerd ‘mountainbike guide’ zoals ze hier genoemd worden. Het is een officiële titel die wordt toegekend door Landtourismus Tirol na het volgen van een opleiding en het behalen van een diploma. Net zoals je gediplomeerde skileraars hebt in de winter. Om maar te zeggen hoe professioneel het wielertoerisme in Tirol wordt aangepakt. Het verkennend tochtje was zwaarder uitgevallen dan ik oorspronkelijk in gedachte had. Niet alleen blies de
De voorbije dagen is me steeds weer opgevallen hoe de Tirolers je altijd het gevoel geven dat je echt welkom bent bij hen. Het is geen voorgewende vriendelijkheid, maar aangeboren gemütlichkeit. Een groot verschil met andere vakantielanden waar een toerist soms als een noodzakelijk kwaad wordt aanzien. Voor we vertrekken steekt Dominik me nog gauw een energiereep toe. Doel van de tocht vandaag is de Rettenbach Alm. Die ligt op de weg naar de Rettenbach Gletsjer (2.670m). Geen onbekende voor wielerliefhebbers want in 2005 en 2007 werd er de aankomstlijn getrokken voor de koninginnenrit in de Deutschland Tour. De klim is 13 km lang en er dienen 1.300 hoogtemeters overwonnen te worden. In 2005 was het Levi Leipheimer die er won en in 2007 kwam het Spaanse klimmertje Lopez Garcia als eerste boven. Met onze mountainbikes rijden we maar een klein stukje op deze steile asfaltweg. We bereiken deze baan net voor het tolstation waar auto’s moeten betalen om verder te rijden. Ter hoogte van de Rettenbach Alm verlaten we de weg alweer om op een single trail te gaan rijden.
Mountainbikemekka
Tijdens het fietsen weet Dominik me te vertellen dat Sölden de laatste jaren resoluut voor het mountainbiken heeft gekozen. Daar hebben deels de steeds warmere zomers mee te maken die minder sneeuwzekerheid met zich meebrengen. De grote initiatiefnemer achter het idee is Sigi Grüner. Toen hij enkele jaren geleden zijn vakantie doorbracht in de Whistler Mountains in Canada,
stelde hij vast dat de skiliften er in de zomerperiode volop stonden te draaien. Ze waren niet gevuld met skifanaten maar wel met mountainbikers. Ze namen hun rijwiel mee naar boven in de gondel en genoten boven in de bergen volop van natuur, en crosten met de mountainbike terug naar het dal beneden. Op hetzelfde ogenblik lagen de gondels er in Oostenrijk stil en verlaten bij. Bovendien had Sigi Grüner vernomen dat 60% van de skiërs in de zomer terugkwamen naar hun geliefde wintersportoord.
> Ik sta middenin een postkaart en geniet van dit paradijs.< Terug in Oostenrijk wist Grüner de toeristische dienst Sölden warm te maken voor het idee. Er werden bewegwijzerde fietsroutes uitgestippeld, fietswinkels en hotels boden mountainbikes te huur aan, en er werd een volledige marketingcampagne op poten gezet om Sölden als mountainbikemekka op de kaart te zetten. Momenteel zijn er 832 km officiële mountainbikeroutes die je thuis op je pc met het programma Google Earth driedimensioneel kan bekijken*.
Alomheersende stilte
Een officiële route is door de Tiroolse overheid goedgekeurd en je bent er als biker verzekerd tegen ongevallen. Als mountainbiker beschik je op dit ogenblik in het Ötztal over 6 gondels waarmee je met je fiets naar het hoog-
Föhn, een warme luchtstroom die vanuit Italië doorheen het dal jaagt vanuit tegenovergestelde richting, maar bovendien is de 23-jarige Andreas een getraind atleet. Vorig jaar reed hij de 238 km lange Ötztaler Radmarathon met 5.500 hoogtemeters (zie kaderstuk) in welgeteld 7u. en 48 min. Dat is aan een gemiddelde van 30,5km/u!
Aangeboren gemütlichkeit
Vandaag heb ik een mountainbiketocht gepland met Dominik Linser, de sportverantwoordelijke van het viersterrenhotel Bergland. Na het ontbijt staat hij me aan de receptie op te wachten met een stralende glimlach. Het is typisch voor deze streek.
< Eenvoud en traditie in berghut Gampe Thaya. Grinta! | 85
< Mountainbikegids Dominik Linser: Sölden heeft
??, volop de kaart van het fietstoerisme getrokken.
< Need for speed, Sölden biedt voor elk wat wils. ??,
gebergte kan worden vervoerd. In totaal gaat het over 25 verschillende trails waarvan er 14 het predicaat zwarte piste krijgen, dus erg lastig. Daarnaast zijn er nog 8 rode pistes die ook enige ervaring vereisen. Op één van die rode trails genieten Dominik en ik van de oneindige uitgestrektheid van het landschap en de alomheersende stilte. De majestueuze bergen rondom mij maken indruk en zullen in mijn geheugen gegrift blijven. We zijn inmiddels onderweg naar Gampe Thaya, een berghut met warme keuken om de inwendige mens te versterken. De hut wordt uitgebaat door de moeder van Andreas, mijn gids van gisteren. Ze staat ons al van ver toe te wuiven als we in zicht komen. Het laatste stukje over de rotsen is nogal technisch, dus tijd om ook onze hand op te steken is er helaas niet bij. Het terras waar we onze mountainbikes parkeren is versierd met authentieke melkkannen en paardenspannen. Het staat in fel contrast met de moderne beeldhouwwerken die wat verder in het groen staan. Vanop de zware houten banken op het terras heb je een fantastisch uitzicht op de Tiroolse bergtoppen in 86 | Grinta!
< Het Ötztal, caleidoscoop van kleurrijke indrukken. ??,
de omgeving. En dat zijn er nogal wat. Nergens vind je meer drieduizenders dan hier in het Ötztal. In de verte zie ik sneeuw glinsteren op de Sölderkogl en de Brunnenberg. Ik sta hier zowaar middenin een postkaart en geniet van dit paradijs tussen hemel en aarde. Onze gastvrouw roept ons echter naar binnen.
> Mountainbiken zonder bergen is toch maar nep. < Andere eeuw
Het lijkt wel of ik in een andere eeuw terechtkom. Men heeft hier alles in het werk gesteld om het authentieke te bewaren. In de hoek van de kamer staat een houtkachel mooi te wezen. Aan de muren hangen skilatten uit de eerste helft van de 19de eeuw. Het lijkt of de eigenaars zo dadelijk hun ski’s terug komen ophalen. De geur van eeuwenoud dennenhout wordt plots verdrongen door de geur van een warme maaltijd. Heidi, een dienstmeisje met mooie ogen als van een ree, zet ons een ‘Kaiserschmarn’ voor die we net voordien besteld hebben. Roerei met melk en deeg, bestrooid met wit poedersuiker.
Een rare combinatie op het eerste gezicht, maar hemels lekker. De pan wordt centraal op tafel geplaatst en ieder pikt met zijn bestek de stukjes lekkernij eruit. Het geeft een samenhorigheidsgevoel dat ik voor het laatst gekend heb tijdens de scoutskampen uit mijn jeugd. Samen beleven is samen genieten. Na de inspanningen en de gezonde buitenlucht smaakt deze keizersmaaltijd heerlijk. Na nog een koffietje te hebben verorberd en nog éénmaal in de ogen van Heidi te hebben gekeken, zetten we onze tocht verder.
Land van fietsvakanties
Het gaat meteen weer steil naar boven, richting Hochsölden. Dominik heeft nog adem genoeg om uitleg te geven. Hij vertelt dat het enthousiasme voor het fietstoerisme in het Ötztal geen alleenstaand geval is. Uit een recent onderzoek is namelijk gebleken dat maar liefst 16 miljoen Oostenrijkers minstens driemaal per week op de fiets kruipen. De organisatie van het wereldkampioenschap wielrennen 2006 in Salzburg en het succes van Oostenrijkse renners als Totschnig, hebben daar veel mee te maken. In Salzburg heeft Eddy Merckx zelfs zijn eigen Eddy Merckx-Classic (148 km).
?? , eg <W Oostenrijk doet zich langzaam maar zeker gelden als land van fietsvakanties, naast Frankrijk en Italië. Zo sloten diverse Oostenrijkse regio’s zich aan bij de vereniging Mountainbike Holidays (www.bike-holidays.com). Ook Sölden hoort bij deze groep van 58 uitgelezen hotels die helemaal in het teken van het fietstoerisme staan. Om lid te worden moeten hotels aan zeer strikte voorwaarden voldoen. Ze moeten niet alleen klantvriendelijk zijn, maar ook over een bewaakte en overdekte fietsstalling beschikken. Er dienen aangepaste maaltijden geserveerd te worden, massage en andere verzorgingsmogelijkheden aangeboden te worden. Bovendien moeten er gediplomeerde bikegidsen ter beschikking staan, en bovenal natuurlijk, ze moeten een uitgebreid pakket van fietsroutes kunnen aanbieden.
Slalommen door het groen
Ondertussen hebben we Hochsölden achter ons gelaten en duiken we terug diep het landschap in. We komen in bosrijk gebied terecht waar we
naar de Rett van de koningin enbach Gletsjer, aankomst nenrit in de De utschland Tour .
tussen de vele bomen laveren. We rijden op een smal pad, overwoekerd met verraderlijke boomwortels. Hoewel we alert en geconcentreerd moeten sturen, is het een ware verademing door dit immense groene woud te rijden. Een paar uur geleden reden we tussen bergtoppen met hun eeuwige sneeuw en nu slalommen we door het groen, blij en opgetogen als kleine kinderen. De vergezichten van daarstraks hebben plaatsgemaakt voor een labyrinth van knoestige boomstammen. Wat een verschil met het ritje op zondagochtend in het vlakke Vlaanderen. Mountainbiken zonder bergen is toch eigenlijk maar nep, denk ik. Hier komt het echt op techniek en behendigheid aan. Als ik straks huiswaarts keer zal ik progressie hebben gemaakt als mountainbiker, zoveel is zeker.
> 16 miljoen Oostenrijkers kruipen minstens driemaal per week op de fiets. <
Zonder ongelukken komen we het bos uit en naderen we stilaan terug de dorpskern van Sölden. Eerst moeten we nog door een stuk weiland fietsen waar een paar koeien lopen te stoeien met een hond. We openen het hekje en doorkruisen de wei. Plots verliezen de koeien alle aandacht voor de kleine viervoeter en zetten de achtervolging op ons in. Aangezien Dominik nog altijd een brede lach op zijn gezicht heeft, ga ik er van uit dat we heelhuids uit dit avontuur zullen komen. Het duurt niet lang of we staan terug aan ons hotel.
Heerlijke massage
Fietsen in de magische bergwereld van Sölden is een ware beleving. Dit smaakt naar meer. Maar eerst ga ik me te goed doen aan de heerlijke massage die ik geboekt heb. Op de massagetafel zal ik de caleidoscoop van indrukken die ik heb opgedaan, nogmaals langs mijn geest laten passeren. n *Meer info hierover vind je op www.oetztal.com Grinta! | 87
In masterscategorie 50+
Wim Veris wint tweemaal Ötztaler Radmarathon < De Aqua Dome in langenfeld. ??,
ÖTZTAL PRAKTISCH Reisweg De afstand Brussel-Sölden bedraagt 880 km. Je rijdt het best over Saarbrücken, Stuttgart, Ulm en steekt de Duits-Oostenrijkse grens over bij Füssen. Klimaat Bij het fietsen in het Ötztal moet je zelfs in de zomer rekening houden met verschillende klimaatzones. In het dal kan de thermometer in juli/augustus 24° C of meer aanduiden, maar boven in de bergen kan het een heel stuk frisser zijn. Hou rekening met een occasionele regenbui. Ga je in het voorof najaar (mei of september), dan mag je rekenen op dagtemperaturen rond de 20° C, bijna evenveel zonuren als in volle zomer, maar iets minder kans op neerslag. Ons verblijf Hotel Bergland (****) in Sölden (www. bergland-soelden.at). Met fitnessruimte, zwembad, beautyfarm en alle voorzieningen voor de actieve fietser. Voor de niet-fietsende familieleden worden er dagelijks wandelingen of andere activiteiten voorzien, al dan niet met berggids. Ook de moeite Aqua Dome in Langenfeld (enkele km van Sölden), het grootste thermencomplex van Tirol. Met een enorm assortiment aan binnen- en buitenzwembaden, sauna’s en gezondheidskuren in het kader van een moderne architectuur (www.aqua-dome.at). Websites www.oetztal.com www.bike-holidays.com www.biketrail.tirol.at www.oetztaler-radmarathon.com www.oetztal.com www.bergland-soelden.at www.aqua-dome.at 88 | Grinta!
Als je de Marmotte in Frankrijk en de Dolomietenmarathon in Italië al achter de kiezen hebt, dan is de Ötztaler Radmarathon misschien iets voor jou. Weet wel waar je aan begint. Wim Veris (52) kan er in elk geval over meespreken. Hij won in 2006 en 2007 de marathon in de masterscategorie 50+. Waar de Marmotte goed is voor 173 km en 5.000 hoogtemeters, dien je in het Ötztal maar liefst 238 km te rijden en 5.500 hoogtemeters te overwinnen. De Dolomietenmarathon is met zijn 138 km en 4.190 m daarentegen een tocht voor mietjes. Na het vertrek in Sölden krijg je 4 Alpenpassen onder de wielen geschoven: de Kühtai (2.020 m), de Brennerpas (1.370 m), de Jaufenpas (2.090 m) en de Timmelsjoch (2.509 m). Toch zijn er ieder jaar ongeveer 4.000 cyclotoeristen die zich voor deze monsterproef aanbieden. De meesten hebben de Oostenrijkse, Italiaanse, Duitse of Zwitserse nationaliteit. Maar ook een 70-tal Belgen vond de jongste jaren zijn weg naar het Ötztal. Een van hen is Wim Veris, een magazijnier uit Herentals. In 2006 en 2007 kwam hij telkens als eerste over de streep in de masterscategorie 50+. Hij deed er meteen twee jaar na elkaar een nieuw ronderecord bovenop. In 2007 fietste hij de 238 km in 7u.42min. En dat ondanks een valpartij in de afdaling van de Jaufenpas, waardoor zijn versnellingsapparaat blokkeerde. Noodgedwongen moest hij met 32x14 de loodsteile Timmeljoch op. Het grote publiek kent Wim Veris vooral van het feit dat hij in één etmaal negenmaal de Mont Ventoux opreed. Daarmee haalde hij zowat alle kranten. Dat hij driemaal op rij in 1997, ‘98 en ‘99 de Belgische Eddy Merckx Classic (niet te verwarren met die in Salzburgerland) won, is minder geweten. Toen was de aankomst nog op de Muur van Hoei. Ook in 1998 won hij de Rominger Classic in Zwitserland en mocht hij naast Marco Pantani, die de editie bij de beroepsrenners won, op het podium. In 2000 volgde een eerste plaats in zijn leeftijdscategorie in La Marmotte. En last but not least, werd hij wereldkampioen bij de cyclosportieven in 2005 en 2006. Om dit alles te kunnen verwezenlijken, traint Wim Veris ongeveer 18.000 km per jaar. Zijn klimritme onderhoudt hij in de Ardennen en de Vogezen. Info www.oetztaler-rad marathon.com
< Wim traint ongeveer 18.000 km per jaar.
??,