Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Activiteitenverslag
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Publiekrechtelijke instelling Gabrielle Petitstraat 6 - 1080 Brussel tel. +32 2 422 51 11 – fax +32 2 422 51 12
[email protected] – www.gomb.be Verantwoordelijke uitgever Mevrouw Mireille FRANCQ - Gabrielle Petitstraat 6 - 1080 Brussel Gedeeltelijke of volledige reproductie verboden zonder schriftelijk akkoord van de GOMB Inlichtingen Commercialisering Economische Expansie: +32 2 422 51 51 Commercialisering Stadsvernieuwing: +32 2 422 50 50 Inventimmo: +32 2 422 50 34
Illustraties ACB FACTORY: p. 24 AIRPRINT: p. 6, 7, 12, 21, 23 en cover Marianne BEGAUX: p. 8 BC DANSAERT: p. 24 BC MOLENBEEK: p. 24 Serge BRISON: p. 4, 5 en cover EUCLIDES: p. 24 Foncière de l’Ecluse nv - architect: AAU – artist impression: M. DUGENY: p. 56,57 GLOBAL VIEW: p. 1, 14, 15 LA LUSTRERIE: p. 24 m-BRUSSELS VILLAGE: p. 24 GOMB: p. 12, 16, 17, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 34, 54, 56
De GOMB gebruikt 100% chloorvrij kringlooppapier. In 2001 erkende het BIM de maatschappelijke zetel van de GOMB als ecodynamische onderneming
Druk juni 2007
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Inhoudstafel
Eerste deel: Voorstelling van de GOMB
5
1. 2.
7
De opdrachten en bevoegdheden van de GOMB De beheersorganen van de GOMB: de algemene vergadering en de raad van bestuur De diensten in het kort De website www.gomb.be Het organogram
8 8 9 10
Tweede deel: De GOMB ten dienste van de bedrijven en van de werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
11
3. 4. 5.
1. 2.
1 1.
Luchtfoto site Mercator te Neder-over-Heembeek
3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Tevreden bedrijfsleiders Een nieuwe commerciële strategie naar aanleiding van een tevredenheidsonderzoek Inventimmo.be Het Economisch Immobiliënagentschap De impact van de toepassing van de nieuwe vestigingscriteria Het bedrijfsvastgoed Enkele opvallende aspecten van de economische ontwikkeling in 2006 De GOMB, actief in het netwerk van de Brusselse bedrijvencentra De incubators en de «koepel»
13 14 15 17 18 19 22 24
Derde deel: De GOMB versus stedenbouwkundige en milieuproblemen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 29 1. 2. 3.
Stedenbouw De overlegcommissies Milieu
31 33 34
Vierde deel: De GOMB en stadsvernieuwing
35
1. 2.
37 46
Vastgoed voor personen met een middeninkomen Overzicht van de stadsvernieuwingsprojecten
Vijfde deel: De gemengde projecten
59
1. 2. 3.
61 61 62
Het project Tivoli Het project Bara-De Lijn Het project Passer
=HVGHGHHO+HWÀQDQFLHHOYHUVODJ
1. 2.
66 70
De balans en de resultatenrekening Commentaar bij de balans en de resultatenrekening
GOMB 1
1. Residentie Brouwers te Koekelberg 2. Amélie te Anderlecht 3. Stenen-Kruis te Sint-Gillis
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
2
3
GOMB 2
GOMB
Woord van de voorzitter en de afgevaardigd bestuurder De GOMB heeft twee hoofdopdrachten: enerzijds belastingplichtigen met een middeninkomen naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest halen of ze er behouden door middelgrote woningen op te trekken en anderzijds werkgelegenheid creëren door bedrijven die zich in het gewest willen vestigen terreinen of gebouwen ter beschikking te stellen. De GOMB schikt zich aldus naar de prioriteiten van het Contract voor Economie en Tewerkstelling van de Brusselse regering voor de periode 2005-2010. 2006 betekende een jaar van grondige wijzigingen en intense activiteiten voor de GOMB. Na meer dan 30 jaar activiteit in het gewest was de tijd rijp voor de instelling om zich in vraag te stellen en na te gaan hoe ze het beste kon inspelen op de noden van de klanten.
1
2 1. De heer Luc Willame, voorzitter 2. De heer Julien Meganck, afgevaardigd bestuurder
Om de bedrijven beter te dienen besliste de GOMB een kritische analyse uit te voeren van de organisatie en de werking van de algemene directie Economische Expansie. Ze belastte een extern consultancybureau met de realisatie van een tevredenheidsonderzoek bij de bedrijven gevestigd op de GOMB-infrastructuur. De resultaten van dit onderzoek leidden tot een concreet actieplan waarin de dialoog met de bedrijven centraal staat. Concreet werden de diensten van de Economische Expansie geherstructureerd. De technische pool zag het levenslicht. De dienst Inventimmo werd uitgebreid en er kwamen dienstenmodules voor de bedrijven. Ook voor de woningen liet de GOMB een tevredenheidsonderzoek uitvoeren bij alle eigenaars van een geconventioneerde woning. Op basis van de resultaten van het onderzoek, dat eveneens door een extern bureau werd verwezenlijkt, voerde de GOMB een actieplan in met 2 luiken: dringende maatregelen en bijzondere maatregelen om beter in te spelen op de noden van de huidige en toekomstige eigenaars. De kwaliteit van de woningen en van de bedrijfsinfrastructuur is uiteraard van fundamenteel belang voor de GOMB, maar ook op kwantitatief vlak is er werk aan de winkel. Indien de GOMB wil tegemoetkomen aan de enorme vraag, moet ze meer terreinen en gebouwen kunnen verwerven. We zijn ervan overtuigd dat de GOMB, met de steun van de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met de medewerking van de gemeentelijke en gewestelijke overheden en dankzij de samenwerking met de privésector en het dynamisme van haar personeel, nog beter zal presteren als voorheen om de ontwikkeling en de aantrekkelijkheid van het Brussels gewest te bevorderen. Wij wensen u veel leesgenot!
GOMB 3
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De maatschappelijke zetel van de GOMB te Sint-Jans-Molenbeek
GOMB 4
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Eerste deel: Voorstelling van de GOMB 1. De opdrachten en bevoegdheden van de GOMB 2. De beheersorganen 3. De diensten in het kort 4. De website www.gomb.be 5. Het organogram
GOMB 5
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1.
Luchtfoto Gosset-complex te Sint-Jans-Molenbeek
2. Raadzaal van de GOMB te Sint-Jans-Molenbeek
GOMB 6
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
1 1. De opdrachten en bevoegdheden van de GOMB De Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd in 1974 opgericht en is een publiekrechtelijk orgaan belast met de uitvoering van het beleid inzake economische ontwikkeling en stadsvernieuwing van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De GOMB heeft twee hoofdopdrachten. De eerste betreft de analyse en bevordering van de economische ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest via de algemene directie Economische Expansie. De tweede omvat de oprichting van woningen voor gezinnen met een middeninkomen via de algemene directie Stadsvernieuwing. Inzake economische ontwikkeling staat de GOMB in voor het aantrekken en behouden van industriële, ambachtelijke en dienstverlenende bedrijven in het Brussels
2 Hoofdstedelijk Gewest door hen vastgoedinfrastructuur aan te bieden tegen gunstige prijzen. De diensten van de GOMB kopen gronden en terreinen aan die ze vervolgens inrichten en beheren. Zij leggen de dossiers van kandidaat-bedrijven, die zich op een GOMB-site willen vestigen, voor aan de raad van bestuur. Via deze opdracht bevordert de GOMB de werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Sinds 1988 is de GOMB ook belast met stadsvernieuwing. In dit kader brengt ze woningen voor middeninkomens op de markt. Op die manier remt ze de stadsvlucht af, vergroot ze de kans om eigenaar te worden, maakt ze wonen in het gewest aantrekkelijker en renoveert ze wijken waar de woonkwaliteit te wensen overlaat wegens de verloedering van het bestaande patrimonium of braakliggende stadskankers. De GOMB is algemeen bevoegd om voorstellen te formuleren, impulsen te geven en coördinerend op te treden. Ze kan alleen of met privépartners vastgoedprojecten ontwikkelen. Zij is eveneens door de regering gemachtigd om onroerende goederen te onteigenen om redenen van algemeen belang.
GOMB 7
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeenten kunnen voor eigen rekening de ontwikkeling YDQ VSHFLÀHNH VWDGVYHUQLHXZLQJV projecten, die verband houden met de statutaire opdrachten van de instelling, toevertrouwen aan de GOMB. De opdrachten, de bevoegdheden en de werking van de GOMB zijn vastgelegd in de ordonnantie van 20 mei 1999 betreffende de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Belgisch Staatsblad van 29 juli 1999), de statuten van de instelling (Belgisch Staatsblad van 5 februari 2000) en het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 1 juni 2006 betreffende de toekenning van subsidies voor de stadsvernieuwingsopdracht van de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Belgisch Staatsblad van 5 juli 2006).
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Mevrouw Mireille Francq, administratrice-generaal, (links) de heer Luc Daems, directeur-generaal van de Economische Expansie en adjunctadministrateur-generaal, en (rechts) de heer Marc Pion, directeur-generaal van de Algemene Diensten
2. De beheersorganen van de GOMB: de algemene vergadering en de raad van bestuur Raad van bestuur Dhr. Luc WILLAME, voorzitter Dhr. Julien MEGANCK, afgevaardigd bestuurder De leden van de raad van bestuur: Vertegenwoordigers van de overheidssector Dhr. P. DECABOOTER Dhr. L. DELVAUX Dhr. B. DHONDT Dhr. J. DIDDEN Dhr. Y. GOLDSTEIN Dhr. R. HENRY Dhr. H. SIMONS Dhr. W. STEVENS Dhr. B. VAN LEEMPUTTEN Mevr.A-M. VANPEVENAGE Vertegenwoordigers van de bedrijven Dhr. J. DE MEESTER Dhr. C. FRANZEN Dhr. E. MOREAU Dhr. D. MICHEL Dhr. M. WEILER Mevr.F. WERTH Vertegenwoordigers van de werknemers Dhr. G. BONNEWIJN Dhr. J. DEBATTY Dhr. J.-P. KNAEPENBERGH Dhr. P. VANDENABEELE Dhr. P. VAN MUYLDER Dhr. R. VANCAUWENBERGE (tot 14/07/06) Dhr. M. CASTRO (vanaf 14/07/06)
Regeringscommissarissen Dhr. H. DINEUR Dhr. S. DUBOIS Inspecteur van Financiën Dhr. E. SMIT
3. De diensten in het kort De GOMB wordt dagelijks bestuurd door de Algemene Administratie en 3 algemene directies: -
de Economische Expansie de Stadsvernieuwing de Algemene Diensten
De directieraad van de GOMB is samengesteld uit: De Algemene Administratie Mevr.Mireille FRANCQ, administratrice-generaal Dhr. Luk MICHIELS, inspecteur-generaal De Algemene Diensten Dhr. Marc PION, directeur-generaal
GOMB 8
De Stadsvernieuwing Mevr.Mireille FRANCQ, directeur-generaal Mevr.Clara QUARESMINI, inspecteur-generaal Dhr. Luc BUSSENIERS, inspecteur-generaal De Economische Expansie Dhr. Luc DAEMS, directeur-generaal en adjunct-administrateurgeneraal (met pensioen sinds 01/08/2006) Dhr. Dominique BASTENIER, inspecteur-generaal Dhr. Claude SIMONIS, inspecteur-generaal
Op 31 december 2006 telde het personeelsbestand van de GOMB 127 personen (waarvan 77 statutaire en 50 contractuele personeelsleden).
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
4. De website www.gomb.be De website van de GOMB kreeg in 2006 een volledig nieuwe look als teken van de nieuwe dynamiek. Op die manier werd de site duidelijker en gebruiksvriendelijker. De website doorbladeren verloopt veel makkelijker en de menu’s werden gereorganiseerd. Qua inhoud staan de activiteiten van de GOMB in al hun verscheidenheid op de voorgrond. De statistieken van de raadplegingen tonen aan dat de website steeds meer bezoekers aantrekt Aantal bezoekers Gemiddeld aantal bezoekers per dag Aantal bekeken pagina’s Aantal abonnees van de nieuwsbrief
verschil
2005
2006
420.887
458.594
+9 %
1.153
1.256
+9 %
1.680.619
1.769.599
+5 %
7.481
10.100
+3 %
GOMB 9
GOMB 10
Departement Financiën en Verzekeringen
Departement Gemengde Projecten SV/EE en vergaderingen (AV, RB ...)
Departement Budget en Boekhouding, Externe Opdrachten
Departement Informatica
Departement Recht en Geschillen
Departement Commercialisering
Departement Commercialisering, Inventimmo en Economisch Immobiliënagentschap
Departement Stedenbouw, Milieu, Overlegcommissies, Mobiliteit, Gewestplannen, Duurzame Ontwikkeling
Cel strategie
Departement Vertaling
Departement Ontwikkeling en Realisatie
Algemene Diensten Directeur-generaal
Departement Beheer
Stadsvernieuwing Directeur-generaal
Departement Beheer
Economische Expansie Directeur-generaal
Departement HRM
Departement Logistiek
Departement Programmering en Budget
Departement Ontwikkeling, Realisatie en Verwervingen
Departement Communicatie
Beheerder van het gebouw/CPBW
Algemene Administratie Administratrice-generaal
Voorzitter - Afgevaardigd bestuurder
Raad van bestuur
Het organogram van de GOMB
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Economische Expansie
Tweede deel: De GOMB ten dienste van de bedrijven en van de werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1
Tevreden bedrijfsleiders
2.
Een nieuwe commerciële strategie naar aanleiding van een tevredenheidsonderzoek
3.
Inventimmo.be
4.
Het Economisch Immobiliënagentschap
5.
De impact van de toepassing van de nieuwe vestigingscriteria
6.
Het bedrijfsvastgoed
7.
Enkele opvallende aspecten van de economische ontwikkeling in 2006
8.
De GOMB, actief in het netwerk van de Brusselse bedrijvencentra
9.
De incubators en de «koepel»
GOMB 11
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
2 1. Gebouw Scania Belgium op de site Galilei te Neder-over-Heembeek 2. Luchtfoto site VW Belgium te Vorst 3. De Gosset-site te Sint-Jans-Molenbeek
GOMB 12
Economische Expansie
3 1. Tevreden bedrijfsleiders Wat zeggen de bedrijfsleiders zelf over de GOMB? Remo Pellichero, voorzitter van de raad van bestuur en algemeen directeur van SABCA: “De GOMB heeft ons uiterst snel en doeltreffend geholpen. Dit zijn uiteraard twee eigenschappen die de bedrijfswereld sterk waardeert.”
Paul Lenaerts, algemeen directeur AUTOVISION nv (VW Belgium): “De GOMB is erin geslaagd alle economische en politieke instanties rond dezelfde tafel te krijgen om het project in stroomversnelling te realiseren.” Walter Mortelmans, managing director RING RING COMPANY: “Wij hadden snel grotere ruimtes nodig en zijn gaan aankloppen bij de GOMB om de gepaste infrastructuur te vinden. Ik zou elke onderneming die zich in Brussel wil vestigen aanraden contact op te nemen met de GOMB. Zij vormt de leidraad naar andere diensten en faciliteiten.” Peter Janssens, afgevaardigd bestuurder SCANIA BELGIUM: “Wij waren reeds meer dan 4 jaar op zoek … We hadden het geluk in contact te komen met de GOMB. Zij heeft ons fel gesteund en ervoor gezorgd dat wij de diverse vergunningen op korte termijn verkregen. De samenwerking met de GOMB loopt nog steeds, voornamelijk in het kader van de aanwerving van personeel.”
GOMB 13
Pierre Marcolini, afgevaardigd bestuurder CHOCOLATS DE L’IRIS (Chocolaterie Marcolini): “De toegevoegde waarde van de GOMB bestond in de snelle terbeschikkingstelling van een terrein dat overeenstemt met het imago van Marcolini. Als een dergelijk project wordt opgestart, weet men vaak niet waar het zal eindigen. De GOMB begeleidt je van A tot Z en dat zou ook u moeten overtuigen om naar de GOMB te stappen!” Deze getuigenissen van tevreden bedrijfsleiders zijn uittreksels uit een SURPRWLHÀOPSMHYDQGH*20%GDWGH activiteiten van de instelling op het vlak van economische ontwikkeling voorstelt.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2. Een nieuwe commerciële strategie naar aanleiding van een tevredenheidsonderzoek In het eerste semester van 2006 nam de GOMB een resolute en dynamische wending. Ze liet een tevredenheidsonderzoek uitvoeren door ICMA, een ter zake gespecialiseerd en onafhankelijk bedrijf. Dit onderzoek betrof 2 soorten bedrijven: de bedrijven gevestigd op de terreinen en in de gebouwen van de GOMB, de bedrijven die contact opnamen met de GOMB, maar uiteindelijk een andere vestigingsplaats kozen. In beide gevallen werden de bedrijven telefonisch ondervraagd. 90 van hen antwoordden. Dit is een antwoordpercentage van 50 %. Op basis van de resultaten van het onderzoek en om beter in te spelen op de noden van de bedrijven werkten de diensten van de GOMB een concreet actieplan en een nieuwe commerciële strategie uit. Meer dan ooit zal de GOMB haar oor te luisteren leggen bij de bedrijven en persoonlijk contact met hen houden. Er werd een meer klantgerichte structuur op het getouw gezet. Een van de belangrijkste maatregelen bestond in de aanwijzing van accountmanagers, die als enig aanspreekpunt voor de bedrijven optreden.
Deze accountmanagers brengen regelmatig een bezoek aan de bedrijven, luisteren naar hun problemen en leggen hun vragen voor aan de bevoegde diensten van de GOMB of het gewest. Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid van de bedrijven inzake netheid en veiligheid op de sites werd bovendien een technische pool opgericht. Die pool past dagelijks het veiligheids- en onderhoudsplan toe op de GOMB-sites, via het plaatsen van omheining en verlichting en de organisatie van beveiliging en schoonmaakrondes. Inzake mobiliteit en parkeergelegenheid voeren de accountmanagers op het terrein analyses uit om de exacte noden van de bedrijven op te sporen, zoals meer parkeerruimte, betere aansluiting op het openbaar vervoer en aangepaste uurregelingen, meer haltes … Samen met de MIVB en De Lijn werd een mogelijk partnerschap bestudeerd om de bereikbaarheid van alle GOMB-sites te verbeteren. Bij het BIM en het Bestuur Uitrusting en Vervoer van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest liggen bovendien bedrijfsvervoerplannen ter studie. De tevredenheidstudie toonde eveneens aan dat de bedrijven hopen dat een aantal diensten ontwikkeld worden op de GOMB-sites, zoals: een cafetaria, een crèche, een buurtwinkel, HHQÀWQHVVFHQWUXP een wasserij.
GOMB 14
De diensten buigen zich tevens over de haalbaarheid van dienstenmodules en zetten de bedrijven aan om diensten in hun vestigingsproject te integreren. Ook andere soorten diensten worden overwogen: voordelige Irisnettarieven, lagere energiekosten dankzij groepsonderhandelingen, de ontwikkeling van cogeneratie of de productie van zonne-energie op de daken van de bedrijven die zich op de GOMB-sites vestigen.
Economische Expansie
1. Luchtfoto gebouw Lavoisier te Sint-Jans-Molenbeek
ÛiÌ°Li
1 3. Inventimmo.be: de eerste databank van het Brussels bedrijfsvastgoed Inventimmo.be, online te raadplegen, bevatte voorheen reeds alle ateliers, opslagplaatsen, terreinen en bedrijfsgebouwen, maar werd in 2006 uitgebreid naar alle beschikbaar bedrijfsvastgoed. De vastgoedactoren op de privémarkt verleenden unaniem hun medewerking aan deze uitbreiding. Zo groeide inventimmo.be uit tot de gewestelijke onestopshop voor alle noden aan professioneel vastgoed, zowel voor terreinen, als opslagplaatsen, nieuwe of oude kantoren en handelszaken. Meer dan 1,1 miljoen m² aan beschikbare kantoren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn aldus in kaart gebracht. De GOMB sloot een samenwerkingsovereenkomst met de vzw Atrium voor de uitwisseling van inlichtingen betreffende de handelszaken. Op die manier kan de beschikbaarheid opgevolgd worden van de commerciële modules in de handelskernen die Atrium voor zijn rekening neemt.
De uitbreiding van inventimmo met alle nieuwe vastgoed deed het aanbod stijgen met 56 %. De kwaliteit en de actualiteit van de informatie blijven echter gewaarborgd: 95 % wordt binnen de 2 maanden gecontroleerd, 81 % zelfs binnen de maand. De opname van nieuwe aanbiedingen en de schrapping van verkochte of verhuurde panden zorgen voor een verloop van 3 à 4 % per week.
Inventimmo.be is gratis online te raadplegen. In 2006 werden niet minder dan 207.752 opzoekingen verricht op de website. De medewerkers van inventimmo namen dat jaar 1.277 aanbiedingen op.
Raadplegingen 250.000
200.000
150.000
Alle types 100.000 Handel BC Kantoren
50.000
Atelier Terrein 0 2003
2004
GOMB 15
2005
2006
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Versheid & Vernieuwing 1400 7>12/2007 5%
1200
1000 58%
800
600
400 29%
200 9%
0 Vernieuwing
01/2006 - 01/2007 week per week
geüpdatet < 30 d. geüpdatet < 60 d. Onvolledig of outdated
4OTAAL (ANDEL "# +ANTOREN !TELIER 4ERREIN 'EEN
GOMB 16
Economische Expansie
1 1. Gebouw van het bedrijf Elis op de site AA-Kaai te Anderlecht 2. Gedeeltelijk zicht op de site Martin te Ganshoren
2 4. Het Economisch Immobiliënagentschap Een nieuw instrument ten dienste van de bedrijven: het Economisch Immobiliënagentschap (EIA) Terwijl de GOMB zich voorheen voornamelijk concentreerde op de vestiging van bedrijven op haar eigen sites, legt ze zich voortaan toe op de gehele markt via de oprichting van het Economisch Immobiliënagentschap (EIA). Het EIA heeft in de eerste plaats tot doel de vestiging van bedrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te bevorderen en aanbod en vraag inzake privébedrijfsvastgoed op elkaar af te stemmen. Het EIA wierf hiervoor relocationmanagers aan. Die zijn belast met de prospectie van bedrijven die het Brussels gewest dreigen te verlaten. Deze bedrijven worden opgespoord via hun inschrijving op inventimmo.be, door de raadpleging van de agenda’s van de overlegcommissies of via contacten met het Brussels Agentschap voor de Onderneming.
GOMB 17
Het Economisch Immobiliënagentschap is een virtuele structuur, die zijn krachten bundelt met Inventimmo, de relocationmanagers van de GOMB en het herlokalisatieteam van het BAO. Zijn rol bestaat erin bedrijven actief te begeleiden en oplossingen te zoeken in het privéaanbod. In 124 -
2006 behandelde het EIA dossiers: 19 actieve begeleidingen, 105 passieve begeleidingen.
29 bedrijven blijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 9 ervan vestigden zich op een GOMB-site, 3 vonden een vestigingsplaats dankzij inventimmo, 17 vonden een vestigingsplaats via een ander kanaal.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
5. De impact van de toepassing van de nieuwe LAARBEEK
vestigingscriteria HUIS VAN HET INITIATIEF
Eind 2005 besliste de raad van bestuur van de GOMB de vestigingscriteria voor bedrijven te vereenvoudigen om aldus de doelstellingen van het Contract voor Economie en Tewerkstelling te ondersteunen en om bedrijven op HIÀFLsQWHUH ZLM]H WH YHVWLJHQ 'H positieve impact van de toepassing van deze nieuwe criteria was in 2006 reeds voelbaar: zowel het aantal nieuwe vestigingen als het aantal gecreëerde banen stegen. PASSER BARA/DE LIJN ACB FACTORY
ERASMUS-ZUID AA-KAAI
STER
De sites van de GOMB
GOMB 18
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
LOKAAL
6. Het bedrijfsvastgoed Op 31 december 2006 bevatte het patrimonium van bedrijfsvastgoed van de GOMB 193 hectare, dat is 31 % van het patrimonium voor economische activiteiten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het patrimonium van de GOMB is verspreid over 42 verschillende locaties in het gewest.
ARSENAAL
Het gecommercialiseerde patrimonium beslaat 147 hectare. Daarvan is: - 11,2 hectare verkocht, - 122,4 hectare verhuurd via een erfpacht, - 23,2 hectare gereserveerd voor toekomstige vestigingen. 14,8 hectare is onmiddellijk beschikbaar voor vestiging van bedrijven en 11 hectare wordt momenteel ontwikkeld. Het betreft voornamelijk de reconversieprojecten Lavoisier en Birmingham. Een deel van het patrimonium kan niet gecommercialiseerd worden. Het JDDWRPZHJHQQRQDHGLÀFDQGL]RQHV en terreinen die gesaneerd worden.
GOMB 19
In de loop van 2006 erkende de raad van bestuur van de GOMB 41 nieuwe bedrijven en ging hij akkoord met 9 aanvragen tot uitbreiding. De nieuwe vestigingen vertegenwoordigen samen 1.353 bijkomende banen op de GOMBsites. Van de nieuw erkende bedrijven komen er 6 uit een ander gewest. Op 31 december 2006 waren in totaal 212 bedrijven gevestigd op de parken en in de gebouwen van de GOMB. Deze bedrijven zijn samen goed voor 14.890 banen.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1 Gedetailleerde toestand van het bedrijfsvastgoed op 31/12/2006 Park / Terrein
Totale oppervlakte
Bempt
84.930 m²
Bollinckx
32.012 m²
Carli
31.452 m²
Beschikbare oppervlakte
Adres 0 m² Lusambostraat 11 – 1190 Vorst 0 m² Bollinckxstraat - 1070 Anderlecht
3.157 m² Carlistraat - 1140 Evere
Da Vinci
362.606 m²
2.968 m² Bourgetlaan – Leopold III-laan – 1140 Evere
Erasmus
201.366 m²
3.220 m² Lenniksebaan – 1070 Anderlecht
Erasmus-Zuid
109.932 m²
29.917 m² Lenniksebaan – 1070 Anderlecht
Ster
9.402 m²
Evere
70.827 m²
Galilei
173.119 m²
Gryson
17.601 m²
Laarbeek
15.168m²
Marly
38.245 m²
Martin
84.363 m²
Meiser
8.904 m²
Mercator
172.513 m²
Meudon
38.438 m²
Noendelle
60.414 m²
0 m² Sterstraat 143 – 1180 Ukkel 0 m² 43.293 m² Van Osslaan 1 – 1120 Neder-over-Heembeek 0 m² E. Grysonlaan – 1070 Anderlecht 0 m² Laarbeeklaan – 1090 Jette 9.725 m² Vilvoordsesteenweg 156 – 1120 Neder-over-Heembeek 0 m² Rusatiralaan – 1083 Ganshoren 4.427 m² Leuvensesteenweg – 1030 Schaarbeek 0 m² Tyraslaan – de Béjarlaan 1120 Neder-over-Heembeek 13.634 m² Vilvoordsesteenweg 92 – 1120 Neder-over-Heembeek 4.948 m² Spaarbekkenstraat – 1130 Schaarbeek
Poxcat
7.592 m²
Aa-Kaai
65.572 m²
6.716 m² Aa-Kaai – 1070 Anderlecht
Serkeyn
3.729 m²
0 m² Serkeynstraat – 1090 Jette
Stalle
7.854 m²
0 m² Stallestraat – 1180 Ukkel
Nieuwland
757 m²
Tweebeek
15.441 m²
Van Oss
7.610 m²
Vesalius
68.338 m²
VW Automotive Park
54.959 m²
Totaal
1.743.144 m²*
0 m² Humaniteitslaan 114 – 1070 Anderlecht
0 m² Nieuwlandstraat – 1000 Brussel 3.605 m² Ransbeekstraat 218 – 1120 Neder-over-Heembeek 0 m² Vilvoordsesteenweg 192 – 1120 Neder-over-Heembeek 19.739 m² Arianelaan - 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe 0 m² 1190 Vorst 145.349 m²
7RWDDO]RQGHUZHJHQHQQRQDHGLÀFDQGL]RQHV
GOMB 20
Economische Expansie
2 Gebouw
3 Totale oppervlakte
Gecommercialiseerde oppervlakte
Wegen, groene ruimtes
Arsenaal - Etterbeek
10.864 m²
9.682 m²
1.182 m²
Bara-Tweestations - Anderlecht
16.128 m²
-
-
Bara-De Lijn - Anderlecht
9.369 m²
-
9.708 m²
Birmingham – Sint-Jans-Molenbeek
6.045 m²
-
-
Chimiste - Anderlecht
6.430 m²
6.430 m²
-
10.126 m²
-
-
5.915 m²
5.915 m²
-
42.400 m²
4.425 m²
19.358 m²
5.113 m²
-
-
Zwartebeek - Vorst
18.000 m²
-
-
1. Da Vinci te Evere
Tivoli - Neder-over-Heembeek
21.883 m²
-
-
Tweebeek Neder-over-Heembeek
15.441 m²
5.478 m²
5.392 m²
2. Luchtfoto Erasmus-Zuid te Anderlecht
167.714 m²
31.930 m²
35640 m²
Passer - Anderlecht Gosset - Sint-Jans-Molenbeek Lavoisier - Sint-Jans-Molenbeek Huis der Bakkersbazen Sint-Jans-Molenbeek
TOTAAL
4
3. Martin te Ganshoren 4. Galilei te Neder-over-Heembeek
Informatica 8% Audiovisuele sector 4%
Voeding 14% Automobielsector 1%
Telecommunicatie 6%
Chemie, farmaceutica medisch, biotechnologie 12%
Transformatie 7% Textiel 2%
Bouw 7%
Diensten 8% Industriële uitrusting 14%
Allerlei 4% Uitgeverij, drukkerij 7% Elektronica 4%
Aanwezige sectoren op de GOMB-sites
Engineering 2%
GOMB 21
Voeding Automobielsector Chemie, farmaceutica medisch, biotechnologie Bouw Allerlei Uitgeverij, drukkerij Elektronica Engineering Industriële uitrusting Diensten Textiel Transformatie Telecommunicatie Audiovisuele sector Informatica
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2 7. Enkele opvallende aspecten van de economische ontwikkeling in 2006 Voorbeelden van bedrijven die in 2006 erkend werden voor de vestiging op een GOMB-infrastructuur of er zich vestigden Scania Assistance In oktober 2006 verhuisden de activiteiten van Scania Assistance naar het bedrijfspark Galilei te Nederover-Heembeek. Dit verhuisproject schiep bijkomende banen op de site. De lokalen werden reeds in juni 2005 ingehuldigd en verenigen de zetel van Scania Belgium, een internationaal vormingscentrum, het verdeelcentrum en de gewestelijke diensten van Scania Brussels en de kantoren van Scania Bus, Scania Finance Belgium en Scania Assistance. Ook het callcenter werd vanuit Frankrijk naar de Brusselse site verhuisd. Renove Electric Renove Electric werd goedgekeurd door de raad van bestuur van de GOMB voor de vestiging op een perceel van 37 are op de site Martin te Ganshoren. Het bedrijf zal er een gebouw oprichten van 1.500 m² en hernieuwbare energiebronnen aanwenden via de recuperatie van regenwater en het gebruik van zonne-energie voor de productie van elektriciteit en verwarming. Oorspronkelijk legde Renove Electric zich toe op bekabeling, assemblage van elektriciteitsbekisting en elektrische installaties. Intussen sloeg het bedrijf
1
3
een andere weg in: het legt zich toe op hernieuwbare energie, onder meer de assemblage op maat van fotovoltaïsche panelen voor energieproductie. Voor de uitbreiding van zijn activiteiten zal Renove Electric 27 bijkomende personen aanwerven.
Het project beoogt de oprichting van een nieuw gebouw met 7.800 m² nuttige oppervlakte verspreid over 4 bovengrondse niveaus. Ergonomie, ecologie, esthetiek en duurzame en kwaliteitsvolle materialen zullen in het gebouw verenigd zijn.
GFDI, HEARIS en CPC In 2006 keurde de raad van bestuur van de GOMB het vestigingsproject goed van het bedrijf GFDI-Hearis-CPC op het nieuwe hoogtechnologisch park Erasmus-Zuid te Anderlecht.
Gestimuleerd door de GOMB zal het gebouw bovendien een dienstenzone bevatten die openstaat voor de andere bedrijven op het park. Meerdere pistes worden bestudeerd: een crèche, een ÀWQHVVFHQWUXPYRUPLQJVORNDOHQ«
De groep GFDI-Hearis-CPC is actief in de informaticasector en gespecialiseerd in IT-implementatie voor verscheidene ziekenfondsen en privébedrijven. De activiteiten van de groep zijn toegespitst op de conceptie en de ontwikkeling van software, datahosting, de opleiding van de gebruikers … Elke entiteit van GHJURHSKHHIW]LMQVSHFLÀFLWHLW
Geslaagde reconversie van een voormalig industriegebouw: het complex Birmingham
De groep is momenteel gevestigd in de Carton de Wiartlaan te Jette en zocht een nieuw terrein of gebouw voor zijn 200 werknemers. De keuze viel op het toekomstige hoogtechnologisch park Erasmus-Zuid omwille van het concept, de vlotte bereikbaarheid, het aantal parkeerplaatsen en de uitbreidingsmogelijkheden naargelang de groei van de activiteiten en van het personeelsbestand.
GOMB 22
De GOMB kocht het complex Birmingham in 1999 van Saunier Duval nv. In 2003 organiseerde de GOMB een oproeping van privépartners om deze renovatieoperatie (12.600 m²) WHÀQDQFLHUHQHQWRWHHQJRHGHLQGH te brengen. De gemengde vennootschap Birmingham nv, samengesteld uit de GOMB, JCX Immo en CIT Blaton, startte in augustus 2005 de werken die in de herfst van 2007 zouden moeten beëindigd zijn. Het betreft een gemengd project van woningen (39 appartementen), ruimte voor economische activiteiten (4.000 m²) en kantoren (2.000 m²).
Economische Expansie
1. Inrichtingswerken Erasmus-Zuid te Anderlecht 2. Gebouwen van het bedrijf Scania op de site Galilei te Neder-overHeembeek 3. Gedeeltelijk zicht van de site Martin te Ganshoren 4. Luchtfoto site Vesalius te SintLambrechts-Woluwe 5. Werken op de site Birmingham te Sint-Jans-Molenbeek
4 Het Huis van het Initiatief gedoopt en beslaat 1.000 m². Het vormt de slagader van het Huis Maritiem en bevat 7 modules voor de kweekvijver en 23 modules voor de incubator.
5 De totale kostprijs van het project bedraagt 16.300.000 euro. 65 % van de oppervlakten, met name de woningen HQ GH NDQWRUHQ ZRUGW JHÀQDQFLHUG door de gemengde vennootschap via de privépartner. De overige 35 % van de oppervlakten, met name de ruimte voor economische activiteiten, ZRUGW JHÀQDQFLHUG GRRU KHW %UXVVHOV Hoofdstedelijk Gewest. Het project werd in november 2006 aan de pers voorgesteld.
Inhuldiging van een incubator en een kweekvijver voor bedrijven in het Huis Maritiem In 2003 besliste de GOMB dit gebouw te kopen van L’Oréal nv in partnerschap met de BGDA en de gemeente SintJans-Molenbeek. In 2004 kende de Brusselse regering een subsidie van 2.200.000 euro toe voor de werken van renovatie en bouwrijpmaking van de site. Begin 2005 opende de BGDA er een werkruimte voor werkzoekenden en startte de gemeente Sint-JansMolenbeek er het gemeenschapscentrum Maritiem. In mei 2005 huldigde de GOMB er een project van incubator en kweekvijver voor bedrijfjes in. Dit project werd
Zeer jonge bedrijven en ondernemingen die nieuwe impulsen zoeken kunnen zich in de incubator vestigen. Ze betalen hiervoor een gunstige prijs en genieten permanente opvolging van hun project. Ondernemingen die nog niet van start gingen, worden in de kweekvijver ondergebracht. Na de opstart kunnen ze zich in een bedrijvencentrum of elders vestigen. De vestiging in de kweekvijver alsook alle bijhorend juridisch, economisch en administratief advies zijn gratis. Het Huis Maritiem werd in de herfst van 2006 ingehuldigd in aanwezigheid van de gemeentelijke en gewestelijke overheden en van de pers.
De crèche Gosset Dit project bestaat in de oprichting van een interbedrijfscrèche bestemd voor de kinderen van de werknemers van de kmo’s die op de site Gosset, de site Thurn & Taxis en in de omgeving gevestigd zijn. Het project kadert in het beleid van de GOMB om de aantrekkelijkheid van haar bedrijfsterreinen en –gebouwen te verhogen. De crèche heeft een oppervlakte van 600 m². Ze is gelegen op de site Thurn & Taxis. De vzw Rire et GrandirGroeien en Lachen zal instaan voor het beheer. Deze vzw kan buigen op ruime ervaring en ontwikkelt een pedagogisch project waarin zelfvertrouwen en plezier centraal VWDDQ 'H ÀQDQFLHULQJ YDQ GH]H crèche gebeurt via de GOMB en via de bijdragen van de bedrijven en van de ouders die hun kinderen in de crèche onderbrengen. De opening is gepland in juni 2007.
GOMB 23
Organisatie van jobdays in samenwerking met de BGDA De GOMB organiseerde in juni en oktober 2006 twee evenementen om bedrijven die op zoek zijn naar medewerkers en werkzoekenden met elkaar in contact te brengen. Deze dagen kregen de naam “Ontmoet je toekomst” en vonden plaats in het gebouw Bara-Tweestations te Anderlecht. De eerste maal namen 26 bedrijven deel, de tweede maal 18. 1DDÁRRSYDQGHHHUVWHHGLWLHZHUGHQ 80 vacatures ingevuld. Tijdens de tweede editie werden een 50-tal werkaanbiedingen voorgesteld. Gezien het succes verklaarden de bedrijven graag te zullen deelnemen aan een derde editie. Zij hadden alle de bedoeling minstens 1 van de ontmoete personen aan te werven. Enkele getuigenissen van aanwezige bedrijven: “Heel interessante formule voor de werkgevers!” “Een aangenaam ontmoetingsplatform (met werkzoekenden en werkgevers)!” “Deze eerste ervaring heeft alvast een mogelijke kandidaat opgeleverd!”
.%47%2+ 6!. $% "2533%,3% "%$2)*6%.#%.42!
8. De GOMB, actief BC Molenbeek
in het netwerk
Brussel
van de Brusselse bedrijvencentra Eind jaren 1990 startte het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met de steun van Europese structuurfondsen Urban en Doelstelling II en in samenwerking met de betrokken gemeenten, een programma voor de ontwikkeling van bedrijvencentra die de lokale economische activiteiten moeten ondersteunen in op te waarderen wijken.
Euclides Brussel
Eind 2006 liep het programma Doelstelling II ten einde. De grote uitdaging voor 2006 bestond er dan ook in de nodige middelen te vinden om de continuïteit van de centra te waarborgen vanaf 1 januari 2007. Het onthaal en de begeleiding van de bedrijfjes - dé opdracht van de centra die het verschil maakt met de commerciële zakencentra - gebeuren namelijk gratis en kunnen niet gedekt worden door de inkomsten uit de terbeschikkingstelling van lokalen. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest steunde de bedrijvencentra tijdens de Europese programmering en wenste de activiteiten van de centra te bestendigen door aan elk van hen een werkingssubsidie toe te kennen voor 2007. De GOMB werd actief betrokken ELM GH DQDO\VH YDQ GH ÀQDQFLsOH behoeften van de centra. In 2006 nam de GOMB in naam en voor rekening van het gewest een participatie in het achtste bedrijvencentrum, met name de nv Les Ateliers des Tanneurs.
ACB Factor Brussel
1.Bedrijvencentrum (Brussel-stad)
Dansaert
In 2006 voerde het bedrijvencentrum Dansaert een kapitaalverhoging door, die volledig werd onderschreven door de stad Brussel. Op 31 december 2006 huisvestte het centrum 43 economische entiteiten en 13 verenigingen. Dit stemt overeen met een bezettingsgraad van 86,5 %. Samen waren zij goed voor 294 arbeidsplaatsen, vooral in de DXGLRYLVXHOH VHFWRU HQ GH IRWRJUDÀH communicatie en publiciteit, vorming en inschakeling, catering en nieuwe informatietechnologieën. Het lokale economieloket droeg bij tot de oprichting van 22 nieuwe economische entiteiten, die werk verschaffen aan 36 personen.
SDRB 24
2.Bedrijvencentrum Molenbeek (Sint-Jans-Molenbeek) Sinds 2006 baat het bedrijvencentrum van Molenbeek drie vestigingsplaatsen uit: het oorspronkelijke gebouw gelegen aan de Werkhuizenstraat, het tweede gebouw gelegen aan het nieuwe Meelfabrieksplein, dat in juni 2006 werd ingehuldigd maar waar de eerste bedrijfjes reeds eind 2005 aan de deur klopten, het Huis van het Initiatief in de Vandenboogaerdestraat.
La Lustrerie Brussel
4.Partnerdorp (Sint-Gillis)
m Brussels Village Brussel
BC Dansaert
Eind 2006 werd de renovatie van het gebouw gelegen in de Théodore Verhaegenstraat 150 beëindigd. Dankzij een intensieve publiciteitscampagne had het bedrijvencentrum tegen eind 2006 al met 32 bedrijfjes een contract gesloten voor een vestiging begin 2007. Het centrum zal het jaar 2007 hierdoor met een bezettingsgraad van bijna 100 % inzetten. Het lokale economieloket droeg van zijn kant bij tot de oprichting van 21 nieuwe economische entiteiten, die 30 jobs opleverden.
Brussel
5.m-Brussels Village (Schaarbeek)
Partnerdorp Brussel
Op 21 december 2006 voerde het bedrijvencentrum m-Brussels Village een kapitaalverhoging door, waarop ING Bank volledig inschreef. Hierdoor behaalt de privésector net geen meerderheid in het kapitaal. Eind 2006 huisvestte het centrum 62 economische entiteiten, vooral in de sector van de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën. Zij boden samen aan 131 personen werkgelegenheid.
Les Ateliers des anneurs Brussel
De drie sites samen boden op 31 december 2006 onderdak aan 39 economische entiteiten en 2 verenigingen. Zij verschaften werk aan 99 personen, vooral in de bouwsector en de sector van de nieuwe informatietechnologieën. Het lokale economieloket droeg van zijn kant bij tot de oprichting van 52 nieuwe economische entiteiten, die 111 jobs vertegenwoordigden.
3.Euclides (Anderlecht) Eind 2006 huisvestte het centrum 31 economische entiteiten en 4 verenigingen. Dit is een nettoverhoging van 7 entiteiten ten opzichte van eind 2005. Zij boden samen werkgelegenheid aan 140 personen, vooral in de sectoren transport, bouw, textiel en horeca. Het lokale economieloket, dat verbonden is aan het centrum, begeleidde 14 starters bij de oprichting van hun bedrijfje. Daarnaast verstrekte het talrijke andere adviezen, die uiteindelijk niet uitmondden in de uitoefening van een economische activiteit. De 14 startups boden werk aan 20 personen.
SDRB 25
6.La Lustrerie (Schaarbeek) In 2006 werden een aantal belangrijke inrichtingswerken gerealiseerd, JHÀQDQFLHUG PHW PLGGHOHQ YDQ Doelstelling II. Ondanks de hinder die deze werken veroorzaakten, huisvestte het centrum op 31 december 2006 7 economische entiteiten en 1 vereniging. Zij verschaften samen werkgelegenheid aan 34 personen, vooral in de sectoren van vorming en inschakeling en nieuwe informatietechnologieën. 'HRIÀFLsOHLQKXOGLJLQJYRQGSODDWVRS 14 december 2006.
1. Gedeeltelijk zicht van de site Noendelle te Brussel-stad
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1 7.Les Ateliers des Tanneurs (Brussel-stad) Het Brussels gewest is via de GOMB één van de stichtende aandeelhouders van de nv Les Ateliers des Tanneurs, die op 3 juli 2006 opgericht werd. Tot eind 2006 was de uitbating van het bedrijvencentrum in handen van de gelijknamige vzw. Op 1 januari 2007 werden de activiteiten overgedragen op de naamloze vennootschap. Sinds de opstart van het centrum in de eerste helft van 2005 kon het al 14 entiteiten aantrekken, waaronder 2 verenigingen. Deze entiteiten boden werk aan 54 personen, vooral in de sectoren architectuur, catering/ horeca, sociale economie, vorming en inschakeling.
8.ACB Factory (Anderlecht) Het project ACB Factory werd ÀQDQFLHHOJHVWHXQGGRRUGH(XURSHVH Structuurfondsen, het gewest en het samenwerkingsakkoord Beliris. Het gebouw zal van september 2007 tot mei 2008 heringericht worden. De nv Pepibru, die opgericht werd door de GOMB, de GIMB en een privépartner, zal het centrum beheren.
Synthese van de activiteiten van de bedrijvencentra Op 31 december 2006 huisvestten alle centra samen 226 economische entiteiten. Dit is een toename met 46 % ten opzichte van 2005. De verklaring schuilt grotendeels in de opvulling in de loop van 2006 van de tweede vestiging van het bedrijvencentrum van Molenbeek en in de opening van het Partnerdorp in Sint-Gillis. De 226 bedrijfjes stelden samen 688 personen tewerk, dit is eveneens een stijging van 50 % ten opzichte van 2005. Ook 22 verenigingen vonden onderdak in de centra. Zij leverden 144 banen op. Evolutie van het aantal economische entiteiten in de bedrijvencentra Centrum
31/12/2005
In
Out
31/12/2006
Saldo
Dansaert
36
10
3
43
+7
Molenbeek
23
19
3
39
+ 16
Euclides
24
15
8
31
+7
Partnerdorp
0
32
0
32
+ 32
m-Brussels
61
33
32
62
+1
La Lustrerie
5
3
1
7
+2
Tanneurs
6
7
1
12
+6
155
116
49
226
+ 71
Totaal
Evolutie van de tewerkstelling in de economische entiteiten Centrum
31/12/2005
Dansaert
Gecreëerde banen
Banenverlies
Saldo
180
+ 65
115
89
Molenbeek
75
25
4
96
+ 21
Euclides
91
65
39
117
+ 26
0
92
0
92
+ 92
m-Brussels
144
43
56
131
- 13
La Lustrerie
19
13
4
28
+9
Tanneurs
16
31
3
44
+ 28
460
331
141
688
+ 228
Partnerdorp
Totaal
GOMB 26
24
31/12/2006
Economische Expansie
1. Gebouw van het bedrijf La Bretagne op het terrein Poxcat te Anderlecht
1 Redenen voor vestiging in de centra
Netwerk van de bedrijvencentra
De meest opgegeven reden voor vestiging in een bedrijvencentrum is de uitbreiding van de activiteiten van een onderneming (49), gevolgd door de oprichting van een nieuwe zaak (35). 32 bedrijfjes kozen voor de vestiging in HHQEHGULMYHQFHQWUXPRPZLOOHYDQGHDDQWUHNNHOLMNHÀQDQFLsOHYRRUZDDUGHQ
In 2002 kende de Brusselse Hoofdstedelijke Regering de GOMB de opdracht toe van coördinatie en bezieling van het netwerk van de bedrijvencentra. De doelstelling van het netwerk bestaat erin om goede praktijken uit te wisselen, positieve en negatieve ervaringen met elkaar te delen en gemeenschappelijke problemen aan te kaarten. Wat betreft het laatste aspect kwam vooral de btw-problematiek aan bod. Volgens een AOIF-circulaire van september 2005 kunnen bedrijvencentra vanaf die datum namelijk volledige btw-aftrekbaarheid genieten indien zij aan een aantal strenge criteria beantwoorden.
Redenen van vertrek 'H EHODQJULMNVWH UHGHQHQ YDQ YHUWUHN ]LMQ GH ÀQDQFLsOH YRRUZDDUGHQ gevolgd door uitbreiding van de activiteiten (10), faillissement en stopzetting van de activiteiten (respectievelijk 7 en 6). De meeste starters die zich in een bedrijvencentrum vestigen, zijn afkomstig uit het Brussels gewest (63 %). Van de vertrekkende bedrijfjes vestigt 56 % zich op een andere plaats in het Brussels gewest. 26 % vertrekt wegens stopzetting of faillissement. Dit betekent dat slechts 18 % van de bedrijfjes het Brussels gewest verlaat.
Synthese van de activiteiten van de lokale economieloketten Onderstaande tabellen bevatten de statistieken betreffende de activiteiten van de lokale economieloketten. Om een totaalbeeld te schetsen, hebben we het lokale economieloket van Schaarbeek eveneens opgenomen, hoewel dit niet verbonden is aan een bedrijvencentrum. Aantal personen ontvangen voor een gesprek Loket
Mannen
%
Vrouwen
%
Totaal
Brussel-stad
108
61%
70
39%
178
Molenbeek
381
81%
89
19%
470
Anderlecht
106
74%
38
26%
144
Sint-Gillis
179
70%
78
30%
257
Schaarbeek Totaal
495
55%
404
45%
899
1269
65%
679
35%
1948
Aantal opgerichte bedrijven en gecreëerde jobs na begeleiding door een lokaal economieloket Loket
Opgerichte bedrijfjes
Gecreëerde jobs
Brussel-stad
22
36
Molenbeek
52
111
Anderlecht
14
20
Sint-Gillis
21
30
Schaarbeek
54
88
163
285
Totaal
GOMB 27
Zoals hiervoor reeds aangehaald, was de grootste bezorgdheid van het netwerk in 2006 de continuïteit van GHEHGULMYHQFHQWUDRSÀQDQFLHHOYODN vanaf 1 januari 2007. Als coördinator van het netwerk zorgde de GOMB dan ook voor de nodige begeleiding bij de voorbereiding van de subsidieaanvragen en de analyse ervan.
1. Site Tweebeek te Neder-overHeembeek 2. Ligging van de verschillende incubators in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1
Tweebeek II
(ouverture printemps 2008)
Opening lente 2008
2 De incubators en de «koepel» In 2006 belastte de minister van Economie de GOMB met de coördinatie en de animatie van de “koepel” van incubators van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De betrokken incubators zijn EEBIC (Anderlecht), de incubator van de UCL (Sint-Lambrechts-Woluwe), ICAB (VUB – Etterbeek) en EUROBIOTEC (Anderlecht), evenals de “voorlopige” incubator Tweebeek II. De eerste twee incubators zijn reeds sinds de jaren 1980 actief en varen al geruime tijd op kruissnelheid, terwijl ICAB en EUROBIOTEC pas in 2005 werden opgericht.
Het jaar 2006 werd vooral besteed aan de afronding van de juridische aspecten en de voorbereiding van de bestekken voor de organisatie van de overheidsopdrachten voor de XLWYRHULQJ HQ GH ÀQDQFLHULQJ YDQ GH renovatie- en transformatiewerken HQYDQGHSODDWVLQJYDQGHVSHFLÀHNH uitrusting. In afwachting van de inwerkingtreding van de twee recente incubators en aangezien de twee eerste incubators sinds jaren volgeboekt zijn, richtte de GOMB in 2006 op vraag van de minister van Economie het gebouw Tweebeek II, gelegen naast de Solvay-site aan de Ransbeekstraat te Neder-over-Heembeek, in voor de tijdelijke huisvesting van spin-offs
GOMB 28
van de Brusselse universiteiten en hogescholen. De GOMB zal instaan voor het administratieve en technische beheer van de site. De respectieve incubators en universiteiten nemen de managementbegeleiding voor hun rekening.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Derde deel: De GOMB versus stedenbouwkundige en milieuproblemen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. Stedenbouw 2. De overlegcommissies 3. Milieu
GOMB 29
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1. Saneringswerken
GOMB 30
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
De GOMB krijgt steeds vaker te kampen met ernstige milieu- en stedenbouwproblemen op haar sites. Daarom richtte de instelling een VSHFLÀHNGHSDUWHPHQWRSEHODVWPHW Stedenbouw en Milieu. Dit departement concentreert zich op de stedenbouwkundige ontwikkeling en de sanering van de sites van de Stadsvernieuwing en de Economische Expansie. Het kan buigen op de ervaring van de vroegere dienst Overlegcommissies en brengt synergie tot stand, hetgeen onmisbaar is voor de behandeling van de moeilijke dossiers en ingewikkelde procedures. Het departement vergaart constant kennis en ervaring dankzij de uiteenlopende aard van de behandelde dossiers (milieu, mobiliteit, openbare ruimte, BBP’s, wijkcontracten, gemengde procedures …) en volgt de wijzigende wetgeving op de voet in het belang van de operationele directies van de GOMB. Via de permanente contacten binnen de overlegcommissies en met de vertegenwoordigers van de gemeentelijke overheden kan het departement concrete steun verlenen voor de GOMB-projecten. Inzake milieu wekt de ordonnantie betreffende het beheer van verontreinigde bodems, ondanks de ingewikkelde aard ervan, hoop op een duidelijker beheer van vervuilde sites rekening houdend met de economische factoren.
1. Stedenbouw Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest rustte zichzelf reeds van bij zijn oprichting in 1989 uit met HHQ VSHFLÀHNH ZHWJHYLQJ LQ]DNH ruimtelijke ordening. Na enkele wijzigingen en aanpassingen, onder meer ingegeven door de wil om de diverse beleidsniveaus
GOMB 31
inzake stedenbouw te harmoniseren en om economische planning alsook de bescherming en vrijwaring van patrimonium te integreren, werd het Brussels Wetboek Ruimtelijke Ordening boven het doopvont gehouden. Dit wetboek werd op 9 april 2004 goedgekeurd door de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en verenigt en coördineert de volgende wetgevingen: -
-
-
de ordonnantie van 29 augustus 1991 houdende organisatie van de planning en de stedenbouw, de ordonnantie van 4 maart 1993 inzake het behoud van het onroerend erfgoed, de ordonnantie van 18 juli 2002 houdende het voorkooprecht, de ordonnantie van 18 december 2003 betreffende de rehabilitatie en de herbestemming van de niet-uitgebate bedrijfsruimten.
Plannen en verordeningen De ruimtelijke ordening wordt gereglementeerd door: de plannen tot bepaling van de gebieden en de toegelaten bestemmingen, de verordeningen tot bepaling van de kenmerken van de bouwwerken en hun naaste omgeving, de bewoonbaarheidsnormen ... Op gewestelijk niveau: het GewOP, Gewestelijk Ontwikkelingsplan, licht het stadsproject van de regering toe. Het heeft een indicatieve waarde, geen reglementaire. http://www.gewop.irisnet.be het GBP, het Gewestelijk Bestemmingsplan, staat aan de top van de reglementaire plannen en bepaalt de reglementaire bestemming van de diverse gebieden van het gewestelijk grondgebied. http://www.gbp.irisnet.be
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 -
de GSV, de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening, bevat de reglementaire voorschriften die van toepassing zijn op de constructies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: kenmerken van de bouwwerken en hun naaste omgeving, bewoonbaarheidsnormen van woningen, bouwplaatsen, toegankelijkheid voor personen met beperkte mobiliteit, thermische isolatie, inrichting van de wegen, parkeren ... http://www.gewop.irisnet.be
Op gemeentelijk of lokaal niveau: het GemOP, het Gemeentelijk Ontwikkelingsplan, licht de ontwikkelingsdoelstellingen van de gemeente toe. Het heeft geen reglementaire waarde. het BBP, het Bijzonder Bestemmingsplan, vervolledigt en verduidelijkt het GBP en is vaak restrictiever van aard. Het heeft reglementaire waarde. de verkavelingsvergunning is een voorafgaande toelating voor opdeling in verschillende loten met als doel een onroerend goed te verkopen of te verkavelen. Ze kan de wijziging of aanleg van wegen impliceren. Ze heeft reglementaire waarde. de Gemeentelijke Stedenbouwkundige Verordening legt de regels vast voor het gehele of een deel van het gemeentelijke grondgebied betreffende dezelfde aangelegenheden als die van de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening. Samenvatting van de context waarin elk project moet kaderen De ruimtelijke ordening is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geregeld door de richtlijnen van het GewOP en de beleidsverklaring van de regering, onder meer het Contract
voor Economie en Tewerkstelling, alsook door de bestemmingsplannen (het GBP en het BBP) en de diverse stedenbouwkundige verordeningen (GSV, GemSV en zonereglementen). Al deze bepalingen leggen de toelaatbare bestemmingen en ERXZSURÀHOHQHQLQEHSDDOGHJHYDOOHQ de maximumoppervlakten en na te leven verhoudingen vast. Bij de conceptie van gebouwen moet rekening gehouden worden met andere verplichtingen (zoals de kenmerken van bouwwerken en de naaste omgeving, bewoonbaarheidsnormen, thermische isolatie …). Elke aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning moet minstens binnen dit wettelijk kader passen. Voor geklasseerde activiteiten kan bovendien een milieuvergunning, een effectenverslag of desgevallend een effectenstudie, afzonderlijk of in het kader van een gemengde procedure, krachtens de ordonnanties betreffende het milieu, onderworpen worden aan een openbaar onderzoek en het advies van de overlegcommissie. Het Brusselse Wetboek Ruimtelijke Ordening heeft de ordonnantie inzake het behoud van onroerend erfgoed (enige vergunning) opgeslorpt, maar het GBP voorziet in een advies zonder openbaar onderzoek voor alle aanvragen voor projecten gelegen in een gebied van culturele, historische of esthetische waarde of voor stadsverfraaiing. Werken voor constructie, afbraak, renovatie of verbouwing die wijzigingen van de structuur, het volume of het uitzicht van het gebouw impliceren, moeten bijgevolg het voorwerp uitmaken van een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning. Dit geldt eveneens voor diverse wijzigingen van bestemming zoals bepaald door het BWRO. Naargelang de aard of de omvang van de beoogde werken is de procedure min of meer vereenvoudigd en zijn
GOMB 32
2 uiteenlopende maatregelen vereist. Dit impliceert in sommige gevallen het advies van de gedelegeerd ambtenaar van het gewest en/of speciale regelen van openbaarmaking, zoals de organisatie van een openbaar onderzoek, waarbij de omwonenden ingelicht worden over het project (15 of 30 dagen), en van een overlegcommissie.
2. De overlegcommissies Er bestaat een overlegcommissie voor elk van de 19 gemeenten van het gewest. De overlegcommissie verleent advies over de diverse aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning en milieuvergunning. Ze brengt onder het voorzitterschap van de gemeente zowel vertegenwoordigers van de gemeenten als van het gewest samen, met name van het BROH, de directie Stedenbouw en de directie Monumenten en Landschappen, het BIM en de GOMB. De GOMB speelt als volwaardig lid van de overlegcommissie een rol in deze welomlijnde en strenge procedures. De instelling is er trouwens zonder onderbreking reeds bij vanaf de oprichting van de overlegcommissies in 1979!
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1., 2., 3. Bodemsaneringswerken
3 De statuten bedeelden de GOMB een adviserende rol toe voor de projecten met betrekking tot de ontwikkeling van het gewest. Via de vergunningsaanvragen die aan de overlegcommissies van de 19 gemeenten worden voorgelegd kan de GOMB proactief optreden voor zowel kleine als grote projecten die een impact hebben op de aantrekkelijkheid van het gewest. Het standpunt en de argumenten ten gunste van het bedrijfsleven zijn uiteraard eigen aan de GOMB. Het advies van de GOMB is in het algemeen gewenst of verwacht en wordt steeds geapprecieerd door de overige leden van de overlegcommissies. Ook al heeft de overlegcommissie uitsluitend een adviserende bevoegdheid, toch wordt haar advies bijna altijd opgenomen in de uiteindelijke beslissing betreffende de aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning, milieuvergunning of in het kader van een gemengde procedure.
Enkele cijfers In 2006 behandelde het departement Stedenbouw en Milieu 3.424 uiteenlopende dossiers tijdens 280 zittingen. Onderstaande tabel illustreert de toenemende werkdruk van de overlegcommissies. Jaar
Aantal zittingen
Aantal dossiers
1995
218
3.000
1996
240
3.060
1997
270
2.700
1998
259
2.576
1999
260
2.640
2000
257
2.573
2001
269
2.517
2002
256
2.755
2003
282
2.975
2004
278
3.184
2005
281
3.280
2006
280
3.424
De ambtenaren van de GOMB verdedigden steeds de economische belangen en de bedrijven die zich in het gewest wensen te vestigen of er reeds gevestigd zijn. Bij de erkenning van bedrijfsvestigingen in het gewest duiken voornamelijk de volgende problemen op: verenigbaarheid met de habitat en beheer van de hinder, mobiliteitsbeheer (vrachtvervoer, leveringen, parking …), aanleg van de omgeving, in woongebieden: aantasting binnenin het huizenblok.
GOMB 33
Dankzij het openbaar onderzoek komen mogelijke onverenigbaarheden (voornamelijk met de woonfunctie) aan het licht en kunnen voorwaarden YDVWJHOHJGZRUGHQRPGH]HFRQÁLFWHQ te regelen. De ervaring leert echter dat een goede voorbereiding van het dossier vóór de indiening van de aanvraag meestal de uitreiking van de vergunning bespoedigt. Voorafgaande raadpleging van de bevoegde personen kan uitsluitsel geven over de volledigheid van het aanvraagdossier en over de wettelijkheid van de gevraagde afwijkingen. Een goede argumentatie en concrete oplossingen voor de reeds opgespoorde problemen maken het aan de overlegcommissie voor te leggen dossier volledig en bieden een beter inzicht in de toekomstige werking van het bedrijf. Op die wijze worden bijkomende termijnen in de sowieso al zware procedure of erger nog de weigering van de vergunning vermeden.
De ambtenaren van de GOMB leerden uit ervaring dat de meest delicate vragen tot afwijking inzicht vergen en dat een goede voorbereiding van de argumentatie noodzakelijk is opdat een project groen licht krijgt. Een bedrijf helpen, dat is eveneens het bedrijf de kans geven zijn activiteiten te vestigen en uit te oefenen zonder mogelijke kritiek.
1., 2., 3. Bodemsaneringswerken op de site Birmingham te Sint-Jans-Molenbeek
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1
3. Milieu Beheer van de bodems De uitvoering van het milieubeleid van de GOMB op haar eigen sites draait op volle toeren, in nauwe samenwerking met de operationele directies. De ordonnantie betreffende het beheer van verontreinigde bodems is van kracht sinds 20 januari 2005, de dag waarop het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot vaststelling van de risicoactiviteiten in het Belgisch Staatsblad verscheen. Deze ordonnantie bevat de verplichtingen inzake bodemonderzoeken en bodemsaneringen, die onder meer ten laste zijn van een eigenaar van een terrein of een uitbater van een risicoactiviteit. Voormelde verplichtingen moeten uitgevoerd worden vooraleer een terrein te kopen of te verkopen dat binnen het toepassingsdomein van de ordonnantie valt of vooraleer een risicoactiviteit op te starten, d.i. een activiteit die een risico op verontreiniging inhoudt. Het is duidelijk dat de toepassing van de ordonnantie betreffende het beheer van verontreinigde bodems een vertragende werking heeft op de uitvoering van vastgoedtransacties en bijgevolg op de vestiging van bedrijven of de ontwikkeling van woningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De GOMB besteedt dan ook bijzondere aandacht aan de naleving van haar verplichtingen om de uitvoeringstermijnen zo veel mogelijk te beperken. De GOMB was een voorloper op het vlak van bodembeheer en liet reeds lang voor de inwerkingtreding van de ordonnantie betreffende het beheer van verontreinigde bodems bodemonderzoeken en saneringen uitvoeren.
2 Ze ging proactief tewerk en startte reeds vanaf 2004 een grootse campagne van bodemonderzoeken op haar te bebouwen terreinen. Ter illustratie: in 2006 verwezenlijkte de GOMB: 21 verkennende bodemonderzoeken, 6 risicostudies, 4 saneringvoorstellen, 4 werven voor bodemsanering, waarvan sommige nog aan de gang zijn. Deze stappen werden uiteraard ontwikkeld in samenwerking met de betrokken departementen van het BIM (www.ibgebim.be). De GOMB nam eveneens actief deel aan de evaluatie van de toepassing van de ordonnantie betreffende het beheer van verontreinigde bodems in het kader van een rondetafel op initiatief van de minister van Milieu en de Raad voor Economische Coördinatie. Binnen het departement Stedenbouw en Milieu worden overigens twee nieuwe domeinen op het getouw gezet, met name mobiliteit en ecobouw.
GOMB 34
3
Stadsvernieuwing
Vierde deel: De GOMB en de stadsvernieuwing 1. Vastgoed voor personen met een middeninkomen 2. Overzicht van de stadsvernieuwingsprojecten
GOMB 35
1. Project Stenen-Kruis te Sint-Gillis 2. Project Moranville II te Jette
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
2
GOMB 36
Stadsvernieuwing
1. Gemengd project Bara-De Lijn te Anderlecht 2. Project Jette-Village te Jette 3. Project Amélie te Anderlecht
1 2
1. Vastgoed voor personen met een middeninkomen 1.1
3
Inleiding
De GOMB is een publiekrechtelijke instelling die in het kader van het stadsvernieuwingsbeleid van de Brusselse regering de opdracht kreeg nieuwe woningen op de markt te brengen voor gezinnen met een middeninkomen. Om deze woningen te realiseren doet de GOMB voornamelijk een beroep op privépartners waarmee ze gemengde vennootschappen met de rechtsvorm van een naamloze vennootschap opricht. Elk van deze vennootschappen is de bouwheer van een of meerdere vastgoedprojecten. Deze publiekprivate samenwerking wordt hieronder (zie 1.2) uiteengezet. De nieuwe woningen moeten gelegen zijn in wijken waar een tekort aan kwaliteitswoningen heerst of op terreinen die reeds lange tijd braak liggen, bij voorkeur in ruimtes voor versterkte ontwikkeling van de
GOMB 37
huisvesting en de stadsvernieuwing, maar vooral in of rond perimeters van wijkcontracten, hefboomgebieden en gebieden van prioritair belang. 'DQN]LM GH ÀQDQFLsOH VWHXQ YDQ KHW Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan de GOMB personen en gezinnen met een middeninkomen toegang geven tot een eigendom. Op die wijze bevordert de instelling de residentiële aantrekkelijkheid van het gewest. De verkoopprijs van de geconventioneerde en afgewerkte woningen mag niet hoger liggen dan 1.000 euro per netto bewoonbare m². In uitzonderlijke gevallen kan deze prijs stijgen tot 1.200 euro per netto bewoonbare m². Naargelang het project zou de plafondprijs aangewend kunnen worden als gemiddelde verkoopprijs. Op basis YDQ GH VSHFLÀHNH NHQPHUNHQ YDQ de appartementen (oriëntatie, verdieping ...) zou de prijs kunnen variëren van 800 tot 1.200 euro/ m². De verkoopprijs van de netto bewoonbare oppervlakte van lofts waarvan de bewoonbare oppervlakte verkocht wordt in ruwbouwstaat en de gemeenschappelijke delen afgewerkt zijn, mag niet meer bedragen dan 800 euro/m².
1. Residentie Brouwers te Koekelberg 2. Groene Hond te Sint-Jans-Molenbeek
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1 Om dergelijke verkoopprijzen te kunnen hanteren, gebruikt de GOMB de haar door het gewest WRHJHZH]HQ ÀQDQFLsOH PLGGHOHQ DOV niet-terugvorderbare inbreng bij de ÀQDQFLHULQJ YDQ GH SURMHFWHQ WRW maximum 30 % van de totale kostprijs van een project. In bepaalde gevallen en na goedkeuring van de Brusselse regering kan die inbreng tot maximum 50 % oplopen. De privépartner van de GOMB in de gemengde vennootschap, bouwheer van het project, staat in voor het saldo van de kostprijs. De gewestelijke en de gemeentelijke overheden kunnen voor eigen rekening de realisatie van stadsvernieuwingsprojecten toevertrouwen aan de GOMB.
1.2 Publiekprivate samenwerking voor de bouw van woningen 1.2.1
Privébedrijven als partner van de GOMB
Zoals hierboven uiteengezet, steunen de meeste stadsvernieuwingsprojecten van de GOMB op een publiekprivate samenwerking. Daartoe richt de GOMB gemengde vennootschappen op met één of meerdere privépartners. Deze vennootschap treedt op als bouwheer voor één of meerdere projecten en blijft bestaan zolang de 10-jarige aansprakelijkheid, zoals bepaald in de wet-Breyne, geldt. Dit partnerschap is van belang voor de verwezenlijking van grote stadsvernieuwingsprojecten in achtergestelde wijken aangezien noch de overheid noch de privésector dergelijke projecten alleen kunnen verwezenlijken.
De GOMB is voor maximum 24 % aandeelhouder in de volgende gemengde vennootschappen: Gemengde vennootschap
Privépartners
Alpha Development nv
FLT Contractors nv, PROBAT bvba (in vereffening)
Auden Olephant nv
Immobilière des Brasseurs nv
Brusselse Renovatie nv
Société de Services Belgique nv
Cheval Noir nv
Immobilière Erasme nv
Cobres nv
Société de Services Belgique nv
Ontwikkeling van Woon- Batipont Immobilier nv gelegenheden te Brussel nv Foncière de l’Ecluse nv
Watan nv
Harmonia nv
Immobiliënvennootschap van België nv
Immobilière Lucca nv
6RÀFRP'HYHORSPHQWQY
Immo Grana nv
Immo BAM nv
Immosoust nv
Pargesy nv
Impasse des Tanneurs nv
Tracore bvba
Jette Village nv
BESIX Real Estate Development nv
Kerkeveld nv
Icopa bvba
Le Marais nv
Burco nv
Noordwarande nv
Immobiliënvennootschap van België nv
Linden nv
Conceptie en Coördinatie Leopold nv (de GOMB stapte uit de nv op 08/06/2006)
Mercuria nv
Société de Services Belgique nv
Noord II - Appartementen nv
Centre International de Commerce nv / Burco nv / Immobilière des Croisades nv
Reno Invest nv
Van Roey Project nv
GOMB 38
Stadsvernieuwing
-
De heer Szyper van Pargesy nv “Pargesy nv is gespecialiseerd in woningbouw. Voordat we met de GOMB in zee gingen, hebben we enkele tienduizenden m² luxewoningen gebouwd. Begin jaren 90 namen we contact op met de GOMB omdat we van mening waren dat de woningbouw verder uitgebreid kon worden. In die tijd waren de mensen, bedrijven en promotors niet erg geïnteresseerd in een dergelijk product.”
-
De heer Alexandre De Cesco, bestuurder van Société de Services nv “We ontwikkelden zowel kleine projecten als projecten met meer dan 100 appartementen. Momenteel realiseren we met de GOMB projecten in Anderlecht en Koekelberg. Hierdoor kunnen we in 2007 meer dan 100 woningen op de markt brengen. Het partnerschap met de GOMB zal voor ons ook in de toekomst een belangrijke optie blijven.”
2 )LORVRÀH HQ WHYUHGHQKHLG YDQ GH SULYpSDUWQHUV EHWUHIIHQGH GH samenwerking met de GOMB Hieronder volgen de getuigenissen van enkele privépartners over hun samenwerking met de GOMB: -
De heer Thibaut Demortier, afgevaardigd bestuurder van Burco nv Burco is een vastgoedmaatschappij die al meer dan 30 jaar actief is in België (in het bijzonder Brussel). De vennootschap ontwikkelde in het begin voornamelijk kantoren. In 1990 breidde ze haar activiteiten uit met woningbouw. In dit kader begon tien jaar geleden de samenwerking met de GOMB. “Het Brussels gewest kampt met een tekort aan middelgrote woningen. Een promotor die er dergelijke woningen wil optrekken, wordt geconfronteerd met een tekort aan terreinen en hoge bouwprijzen. Hij kan deze woningen bijgevolg niet op de markt brengen tegen een concurrentiële prijs. Dankzij het partnerschap met de GOMB kan de promotor zijn doel wel bereiken en werkt hij mee aan de stadsvernieuwing.”
-
De heer Philippe Helleputte, afgevaardigd bestuurder van de Immobiliënvennootschap van België nv “Wij werken al meer dan 15 jaar samen met de GOMB. Door de verwezenlijking van verschillende projecten brachten we honderden woningen op de markt voor gezinnen met een middeninkomen. Dankzij het partnerschap met de GOMB konden wij, als privépartner, projecten verwezenlijken die anders nooit het levenslicht hadden gezien. Dankzij de subsidies die het Brussels gewest toekent aan de GOMB kunnen we immers projecten uitwerken op te renoveren sites en op sites in de Vijfhoek die niet aantrekkelijk zijn voor privé-ontwikkelaars. Hierdoor konden ook verschillende aannemers aan de slag, wat de Brusselse werkgelegenheid ten goede komt.”
GOMB 39
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1.2.3 Lopende projecten De GOMB stelt de projecten aan de Brusselse regering voor in de vorm van HHQPHHUMDUHQSODQ2SEDVLVYDQGLWSODQEHSDDOWGHUHJHULQJZHONHÀQDQFLsOH middelen ze de GOMB ter beschikking stelt voor de uitvoering van de geplande projecten. De gewestregering keurde het driejarenplan 2005-2007 goed. Dit plan bevat, naast de voortzetting van een aantal projecten uit de vorige driejarenplannen, een reeks nieuwe projecten. De volgende projecten worden voortgezet: Dambord-Kanon te Brussel, Rad te Brussel, Claessens-Lefèvre te Brussel, Stenen-Kruis te Sint-Gillis, Hoed- en Jorez te Anderlecht, Jorez te Anderlecht, Bouwer en Materiaal te Anderlecht, De Lijn te Anderlecht, Zuid-Zweden te Sint-Gillis, Passer te Anderlecht, De Kaaien te Sint-Jans-Molenbeek, Zwarte Vijvers te Sint-Jans-Molenbeek Groene Hond te Sint-Jans-Molenbeek, De Bonne – Birmingham te Sint-Jans-Molenbeek, Schelde – Lijn 28 te Sint-Jans-Molenbeek, Boogschutter te Koekelberg, Brouwerij te Koekelberg, Oud-Frans Hospitaal te Sint-Agatha-Berchem, Jetsesteenweg Moranville II te Jette, Jetsesteenweg Only-Wood II te Jette, Jetsesteenweg en Lecharlierlaan (vroegere site Raes) te Jette, Bervoets te Vorst, Félix Delhaye te Sint-Joost-ten-Node, Sohie-Norga te Evere. +HW JHZHVW RI HHQ JHPHHQWH NXQQHQ GH *20% VSHFLÀHNH VWDGVYHUQLHXZLQJV opdrachten toevertrouwen. Zo coördineert de GOMB, in opdracht van het gewest, de heraanleg van de site Oud-Militair Hospitaal te Elsene. Dit project bestaat uit de gefaseerde oprichting van 900 wooneenheden (zie 2.2.1). De stedenbouwkundige lasten die voortvloeien uit de oprichting van het kantoorgebouw op de hoek van de Adolphe Lavalléestraat en de Werkhuizenstraat te Sint-Jans-Molenbeek geven aanleiding tot het bouwproject ‘Louise-Michel’ van middelgrote woningen aan de Leopold II-laan (zie 2.2.2).
1.3 Projecten in eigen beheer In bepaalde gevallen kan de GOMB ook projecten in eigen beheer ontwikkelen. Zo startte de instelling in 2005 met de oprichting van 3 eengezinswoningen in de Ransfortstraat 43-47 in Sint-Jans-Molenbeek en van een appartementsgebouw in de Kolomstraat 7 in dezelfde gemeente (zie 2.3).
1.4 Wie kan een GOMBwoning kopen? 1.4.1 Kopers-bewoners Kopers-bewoners zijn natuurlijke personen, gehuwd of samenwonend, die het vastgoed kopen om het in zijn geheel als hoofdverblijfplaats te betrekken. Deze personen moeten beantwoorden aan de volgende criteria om het goed in volle eigendom of in vruchtgebruik te mogen kopen: -
Het vastgoedproject in de Heyvaertstraat zal deels ontwikkeld worden via de stedenbouwkundige lasten opgelegd door de gemeente Sint-Jans-Molenbeek, als compensatie voor de oprichting van kantoren aan de Ninoofse Poort, en deels via een publiekprivate samenwerking.
GOMB 40
18 jaar zijn op het ogenblik van de aankoop; alleen of samen met hun echtgenoot/echtgenote of met de persoon met wie ze samenwonen op het ogenblik van de aankoop in België geen onroerende goederen bezitten of in vruchtgebruik hebben die bestemd zijn voor woongelegenheid en waarvan
Stadsvernieuwing
1. Project Jorez 5 te Anderlecht 2. Linkeroever/Meelfabriek te SintJans-Molenbeek
-
-
1
-
het niet-geïndexeerde kadastraal inkomen hoger ligt dan 745 euro; in België onderworpen zijn aan de personenbelasting; alleen of samen met hun echtgenoot/echtgenote of met de persoon met wie ze samenwonen voor het referentiejaar geen totaal belastbaar inkomen hebben genoten dat hoger ligt dan 48.734,77 euro, vermeerderd met 4.548,11 euro voor de eerste persoon ten laste en met 2.274,57 euro voor elke persoon ten laste vanaf de tweede. Deze bedragen zijn gekoppeld aan het indexcijfer van de consumptieprijzen dat voor de maand december 2004 is bekendgemaakt (115,56 basis 1996 = 100). Ze worden jaarlijks aangepast in de maand januari voor het lopende jaar op basis van het indexcijfer van de consumptieprijzen van de maand december voorafgaand aan de aanpassing. Voor 2006 bedraagt het maximum totaal belastbaar inkomen 50.155,99 euro, vermeerderd met 4.680,74 euro voor de eerste persoon ten laste en met 2.340,91 euro voor elke persoon ten laste vanaf de tweede. Het inkomen wordt bepaald op basis van slechts de helft van het belastbaar inkomen van de echtgenoot/ echtgenote of
2 samenwonende met het laagste inkomen en het volledig belastbaar inkomen van de echtgenoot/ echtgenote of samenwonende met het hoogste inkomen (voorbeeld: voor inkomen A = 24.000 euro en inkomen B = 30.000 euro wordt het inkomen als volgt berekend: 30.000 euro + ½ (24.000 euro) = 42.000 euro). Het referentiejaar voor de berekening van het inkomen wordt als volgt bepaald: wanneer de ondertekening van de verkoopovereenkomst plaatsvindt tijdens de eerste zes maanden van het lopende jaar, wordt als referentiejaar genomen het op twee na laatste jaar voorafgaand aan de ondertekening (voorbeeld: ondertekening op 1 februari 2006 – aanslagbiljet 2004 met inkomens van 2003); wanneer de ondertekening van de verkoopovereenkomst plaatsvindt tijdens de laatste zes maanden van het lopende jaar, wordt als referentiejaar genomen het voorlaatste jaar voorafgaand aan de ondertekening (voorbeeld: ondertekening op 14 juli 2006 – aanslagbiljet 2005 met inkomens van 2004).
GOMB 41
-
zich ertoe verbinden om binnen de 6 maanden na het verlijden van de authentieke verkoopakte hun hoofdverblijfplaats te vestigen in het aangekochte goed en het gedurende een termijn van 10 jaar na ondertekening van deze akte te betrekken; op voorwaarde dat ze hun woning effectief betrokken hebben gedurende minimum 36 maanden, kunnen de kopers-bewoners die hierom vragen bij een met redenen omkleed schrijven van de GOMB toelating krijgen om de aangekochte woning te verhuren vooraleer de termijn van 10 jaar verstreken is, mits ze de GOMBvoorwaarden naleven die gelden voor kopers-investeerders; in geval van doorverkoop van het gekochte goed voor het verstrijken van de 10-jarige termijn beschikt de GOMB gedurende zestig dagen over een voorkooprecht tegen een vastgelegde prijs. Als de GOMB geen gebruik maakt van dit recht mag het goed verkocht worden volgens de GOMB-voorwaarden.
1.4.2 Kopers-investeerders Kopers-investeerders zijn personen die het vastgoed kopen om het te verhuren. Ze mogen het goed pas kopen 6 maanden na het verlijden van de basisakte of de verkavelingsakte. Gedurende deze termijn van 6 maanden wordt bijgevolg voorrang gegeven aan de kopers-bewoners. Om het goed te verhuren moeten de kopers-investeerders de volgende voorwaarden naleven: de woning verhuren aan huurders die aan dezelfde voorwaarden voldoen als de kopers-bewoners inzake domiciliëring en belastingplicht van natuurlijke personen; de kopers mogen van hun huurders geen maandelijkse huur (lasten niet inbegrepen) eisen die hoger ligt dan een jaarlijkse huuropbrengst van 6,5 % van
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
-
1. Project Delhaye te Sint-Joost-tenNode 2. Project Van Meyel te Sint-JansMolenbeek 3. Project Jette-Village te Jette
de gesubsidieerde verkoopprijs (aktekosten, btw en registratie inbegrepen) van de betrokken woning geïndexeerd vanaf de datum van de eerste authentieke verkoopakte; de doorverkoop van de woning door een koper-investeerder voor het verstrijken van de 10jarige termijn moet eveneens EHDQWZRRUGHQ DDQ VSHFLÀHNH voorwaarden.
1 1.5
Commercialisering
1.5.1 Inleiding Personen die belang stellen in de aankoop van een GOMB-woning kunnen contact opnemen met het departement Commercialisering (tel. +32 2 422 50 50) of de website van de GOMB raadplegen via www.gomb.be/immo. Op verzoek van het departement moeten zij vervolgens hun interesse bevestigen om een inschrijvingsnummer te krijgen. Deze bevestiging van interesse is mogelijk via de post of de website. Om de objectiviteit en de gelijke behandeling van alle kandidaat-kopers te vrijwaren, neemt het departement Commercialisering in volgorde van inschrijving contact op met de belangstellenden zodra een nieuw project op de markt komt. Wegens de enorme toeloop bij de verkoop van de GOMB-woningen zag de instelling zich genoodzaakt deze objectieve selectieprocedure in te voeren. De diensten informeren de bevolking over de mogelijkheden die de GOMB biedt op het vlak van de huisvesting in het Brussels gewest. In dit kader organiseert de GOMB persconferenties, publiceert ze reclameadvertenties en neemt ze jaarlijks deel aan Batibouw waar de projecten ter studie worden voorgesteld.
1.5.2 Aantal woningen verkocht in 2006 In de loop van 2006 werden 70 verkoopovereenkomsten afgesloten en 189 verkoopakten* verleden. Deze sterke daling van het aantal verkopen ten opzichte van de vorige jaren is voornamelijk te wijten aan de moeilijkheden die de bouwheren ondervinden bij de vergunningsaanvragen. Zo moest een aantal projecten uitgesteld worden tot 2007 of 2008. Afgesloten verkoopovereenkomsten en -akten voor GOMB-woningen Verkoopovereenkomsten
Jaar
aantal
1991-2005
*
aantal
%
2 289
97
2 159
92
70
3
189
8
2 359
100
2 348
100
2006 Totaal
%
Verkoopakten
De verkoopakte wordt in principe verleden 4 maanden na het afsluiten van de verkoopovereenkomst. Tijdens die periode kan de notaris de nodige opzoekingen verrichten.
Alle in 2006 verkochte geconventioneerde woningen worden betrokken door kopers-bewoners. Kopers-investeerders kunnen pas een woning kopen zes maanden na het begin van de commercialisering.
1.6.3 Enkele statistieken betreffende de kopers-bewoners Herkomst van de kopers-bewoners 1991-2006 Brussels Hoofdstedelijk Gewest
71,4 %
Vlaams gewest
18,8 %
Waals gewest
9,8 %
Totaal
100,%
GOMB 42
Stadsvernieuwing
1.7 Tevredenheid van de kopers en strategie voor de toekomst
2
3
In 2006 ging 72,5 % van de woningen naar personen die reeds in het Brussels gewest woonden. Dit wijst op een stijging van het percentage bewoners afkomstig uit het Brussels gewest in vergelijking met de vorige jaren. Deze tendens was het afgelopen jaar reeds ingezet.
1.6
Verhuring
De GOMB heeft 36 woningen in haar patrimonium gehouden die ze verhuurt. De huurders moeten beantwoorden aan de inkomensvoorwaarden en mogen geen woning bezitten. Huurpatrimonium van de GOMB Brussel Harmoniestraat 20
1 eengezinswoning
Midden 2006 besliste de GOMB een groots tevredenheidsonderzoek uit te voeren bij alle personen die een woning kochten in het kader van de stadsvernieuwingsactiviteit. De GOMB belastte een onafhankelijk bedrijf gespecialiseerd in markstudies, met name ICMA International, met de uitvoering van een tevredenheidsonderzoek bij alle personen die een geconventioneerde woning van de GOMB kochten sinds het begin van de stadsvernieuwingsactiviteiten in 1992. Het onderzoek richtte zich tot 2.082 eigenaars van woningen, verspreid over 54 gerenoveerde en nieuwe gebouwen. De studie wenste de algemene en gedetailleerde tevredenheidsgraad van de eigenaars na te gaan betreffende de woningen en het optreden van de GOMB. Daaruit moesten de richtlijnen van een doeltreffend actieplan voortvloeien. 916 eigenaars namen deel aan het onderzoek. Het antwoordpercentage is bijgevolg 44 %, wat binnen de norm ligt.
Sint-Jans-Molenbeek Gentsesteenweg 4
1 gelijkvloerse handelszaak 3 appartementen
De resultaten van het onderzoek
Gabrielle Petitstraat 24-28
1 eengezinswoning 4 appartementen
Gabrielle Petitstraat 30
4 appartementen
Parelstraat 10
1 eengezinswoning
Waterpasstraat 24-26
2 eengezinswoningen
Kolomstraat 7
5 appartementen
De belangrijkste resultaten van dit onderzoek zijn de volgende: • De eigenaars zijn in het algemeen tevreden over de inlichtingen die zij vooraf van de GOMB kregen, over het onthaal in de GOMB en de huidige gesprekken met de GOMB. Wat de voorlopige oplevering betreft, is de afgewerkte woning niet altijd conform de verkoopbeschrijving, zijn er problemen omtrent de interpretatie van de plannen HQ YDULHHUW GH GHÀQLWLH YDQ de materialen naargelang de ontwikkelaar.
Jette Residentie Moranville 15 appartementen Residentie Moranville – Carton de Wiartlaan 95
GOMB 43
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1 •
•
•
•
De klachtenbehandeling vormt een probleem, zowel wat betreft de kwaliteit van de voorgestelde oplossingen als de snelheid van de antwoorden. De driehoekscommunicatie tussen eigenaar, ontwikkelaar en GOMB is volgens veel eigenaars niet optimaal. De minst tevreden eigenaars zijn zij die hun woning op plan kochten, zij die de afgelopen 5 jaar een GOMB-woning kochten en de Nederlandstalige eigenaars. Te veel eigenaars (1 op 5) zijn zeer ontevreden en te weinig eigenaars (1 op 6) zijn enthousiast over de GOMB. Een ruime meerderheid blijft echter loyaal ten opzichte van de instelling. Zo zou meer dan 85 % de GOMB aanbevelen aan een kennis of familielid en 75 % zou zelfs opnieuw met de GOMB in zee gaan. De GOMB moet de kwaliteit van haar diensten verbeteren en werken aan de zwakke punten (voorlopige oplevering, klachtenbehandeling, kwaliteit van de dienstverlening van de tussenpersonen …).
Het actieplan van de GOMB in antwoord op de resultaten van het tevredenheidsonderzoek Op basis van de analyse van de resultaten van het tevredenheidsonderzoek heeft de GOMB een actieplan uitgewerkt. Dit plan bevat twee soorten maatregelen: dringende acties en bijzondere aandachtspunten. 1. Wat de dringende acties betreft zijn een aantal maatregelen genomen op verschillende niveaus: -
aan het bestek gevoegd bij de verkoopovereenkomst en erop toezien dat de termijnen nageleefd worden. Ze zal de eventuele verwarring tussen dit bestek en het bestek van de aannemer opheffen en duidelijkere informatie verstrekken over de geplande uitrustingen van de woning. -
de vooroplevering Met het oog op de voorlopige oplevering zal de GOMB een vooroplevering uitvoeren. Zo kan ze nagaan of de woning opleveringsklaar is en het aantal en de omvang van eventuele klachten beperken.
-
het contact met de ontwikkelaar De GOMB zal erop toezien dat de ontwikkelaar tweetalig personeel in dienst heeft en wijzigende werken beperkt.
-
de klachtenbehandeling (kwaliteit en snelheid) De GOMB heeft een ombudsman aangewezen en zal de Verzoeningscommissie Bouw systematisch inschakelen bij geschillen.
de voorlopige oplevering De GOMB zal nog meer nagaan of de woning beantwoordt
GOMB 44
2. Wat de bijzondere aandachtspunten betreft, werkte de GOMB reeds aan de communicatie met toekomstige kopers via de volgende maatregelen: -
de website is duidelijker en geeft meer inlichtingen;
-
de inlichtingen die de kopers tijdens de verkoopdagen ontvangen zijn nauwkeuriger en volledig;
-
de kopers worden aangemoedigd om contact op te nemen met hun notaris;
-
de notarissen werden op de hoogte gebracht van de moeilijkheden die de toekomstige eigenaars ondervinden wegens de juridische complexiteit van de aankoop. Er zal hen gevraagd worden aanwezig te zijn op de verkoopdagen en meer tijd te besteden aan de kopers;
-
de rol van de architect zal duidelijker omschreven worden;
-
de GOMB zal toezien op de naleving van de termijnen van de overeenkomst (de termijnen zijn te vaak geformuleerd in aantal effectieve werkdagen en niet in kalenderdagen);
Stadsvernieuwing
1. Cap Bon te Sint-Jans-Molenbeek 2. Project Stenen-Kruis te Sint-Gillis 3. De Bonne te Sint-Jans-Molenbeek
2 Voorstel ter verhoging van het aantal woningen De kloof tussen het aanbod van middelgrote woningen (ongeveer 250 per jaar) en de vraag (wachtlijst van meer dan 4000 personen) is zeer groot. Er werd een werkgroep opgericht binnen de raad van bestuur en de diensten om mogelijke pistes voor een grotere productie van woningen op te sporen. Dat leidde tot de volgende voorstellen:
3 -
mogelijke wijzigingen aan de woning moeten beperkt worden;
-
wat de uitrusting en het comfort betreft, zal de GOMB de minimumkwaliteit van de NHXNHQPHXEHOV EHWHU GHÀQLsUHQ systematisch een beroep doen op een ingenieur gespecialiseerd in akoestiek, de koper uitleg bezorgen over de werking van de verwarming en de ventilatie van de woning, kamerbreed tapijt verbieden en in de badkamer een meubel met ingebouwde lavabo voorzien.
-
verlaging van de btw van 21 % naar 12 of 6 %,
-
formule van erfpacht op de grond toebehorend aan de overheid,
-
nauwere samenwerking met de gewestelijke (klemtoon op gemengde projecten) en gemeentelijke autoriteiten,
-
zoeken van terreinen.
GOMB 45
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2 Overzicht van de stadsvernieuwingsprojecten 2.1
Projecten in partnerschap met de privésector
2.1.1
Brussel-stad: projecten in en rond de Vijfhoek Hérisstraat, Anderlechtsesteenweg, Slachthuislaan, Klein Vestje, Zennestraat
Programma: nieuwbouw van 62 woningen waarvan: 1 studio 12 appartementen met 1 slaapkamer 32 appartementen met 2 slaapkamers 16 appartementen met 3 slaapkamers 1 appartement met 4 slaapkamers + 20 parkeerplaatsen Hoek Werkhuizengang en Kerkeveldstraat
Realisatie: Immosoust nv (GOMB / Pargesy nv) Architect: ARCHI + I Atelier 55 cvba Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd in juni 2003 uitgereikt. De werf startte op 1 december 2003. De werken werden beëindigd in maart 2006. Commercialisering: alle woningen zijn verkocht.
Hoek IJzerplein en Antwerpselaan Programma: renovatie van een hoekgebouw met 21 woningen, waarvan: 4 studio’s 1 appartement met 1 slaapkamer 16 appartementen met 2 slaapkamers 52 m² handelsruimte 111 m² voor vrije beroepen Realisatie: Ontwikkeling van Woongelegenheden te Brussel nv (GOMB / Batipont Immobilier nv) Architect: Philippe Beublet Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd uitgereikt op 19 februari 2003. De werf startte in augustus 2004. De voorlopige oplevering vond plaats in juni 2006. Commercialisering: alle woningen waren verkocht in februari 2005. De oppervlakte voor een vrij beroep is nog te koop.
De gevel op de hoek van het IJzerplein zal geïnspireerd zijn op het oorspronkelijke gebouw, waardoor het gebouw perfect past in de gehele site.
GOMB 46
Programma: oprichting van 9 eengezinswoningen met 2 slaapkamers: 6 eengezinswoningen in de Werkhuizengang 3 eengezinswoningen in de Kerkeveldstraat die een zware renovatie ondergingen met behoud van de gevels Realisatie: Kerkeveld nv (GOMB/ Icopa) Architect: Coppens & Coen, vereniging van architecten nv Uitvoering: de werf startte in januari 2005. Het einde van de werken is gepland voor januari 2007. Commercialisering: de sleutel-opde-deurwoningen zullen verkocht worden tijdens het eerste trimester 2007.
Stadsvernieuwing
1. Residentie Héris te Brussel-stad 2. Project Le Marais te Brussel-stad
1
2
Dambord- en Kanonstraat Programma: constructie van 107 woningen in het huizenblok gevormd door de Dambordstraat, de Koolstraat en de Kanonstraat. Dit terrein is al meer dan 30 jaar onbebouwd en ligt in de buurt van het Martelaarsplein tegenover de parking van de Galeria Inno. Realisatie: Le Marais nv (GOMB/Burco nv) Architect: A + U (Architecture et Urbanisme) bvba Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd uitgereikt op 19 juli 2005. De werf startte in oktober 2005. Het einde van de werken is verwacht eind 2007. Commercialisering: eind 2005 waren 74 woningen op plan verkocht. In februari 2006 vonden de overige 23 een koper.
2.1.2
Sint-Gillis: projecten Munthofwijk Munthof Stenen-Kruisstraat 15
Programma: 22 woningen waarvan 8 duplexen in het huizenblok Realisatie: Mercuria nv (GOMB / Société de Services de Belgique nv) Architect: BANG (Architectuurbureau Nicolas Gouygou) Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag werd ingediend op 14 december 2006.
Dit project vormt de laatste fase van de herverkaveling van een huizenblok door de GOMB en verankert een bestaand bedrijf (Schindler). Door de diepte van het perceel was het aangewezen een gebouw binnenin het huizenblok en een gebouw aan de straatkant op te trekken.
GOMB 47
Gebouw aan de straatkant Het gebouw aan de straatkant telt 14 appartementen. De toegang tot deze appartementen gebeurt via een centrale as met een lift en een trappenhal (vergrendelde nooduitgang). Alle appartementen zijn voorzien van terrassen aan de achterkant van het gebouw (zuidwesten). De afwerking van de voorgevel is als volgt: vooral lichtkleurige baksteen en een grijze buitenbepleistering voor het uitspringend gedeelte. De vensteropeningen zijn raamdeuren uitgerust met een borstwering. De schikking van deze ramen verleent het gebouw een verticaal ritme dat aansluit bij het perspectief van de straat en het hedendaags karakter van de architectuur beklemtoont.
Gebouwen binnenin het huizenblok Het gebouw binnenin het huizenblok wordt in de diepte opgetrokken zodat de verhoudingen en de oriëntatie van het perceel optimaal benut zijn en een ondergrondse parking mogelijk is. Het telt 8 duplexen (4 met 3 slaapkamers en 4 met 4 slaapkamers). De duplexen op de gelijkvloerse en de 1ste verdieping beschikken over een eigen tuin en een zuidgericht terras. De duplexen op de 2de en de 3de verdieping hebben een groot zuidgericht terras in het verlengde van de woonkamer. De 2de verdieping is bereikbaar via een buitentrap die ook toegang verleent tot de ondergrondse parking. Alle duplexen zijn dubbel geöriënteerd: de woonkamer aan de zuidkant en de keuken, inkomhal en badkamer aan de noordkant.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De parking ligt precies onder het gebouw zodat de bodem van de tuinen onaangeroerd blijft. Hierdoor is de grond goed doorlaatbaar en kan het volledige niet-bebouwde terrein beplant worden. Aan de achterkant van het perceel wordt een grote gemeenschappelijke tuin aangelegd. Nicolas Gouygou van het architectenbureau Bang.
2.1.3
Anderlecht
2.1.3.1 Projecten in de Kuregemwijk De nieuwbouw van een 66-tal appartementen in de Hoedstraat en de Jorezstraat in de Kuregemwijk te Anderlecht verloopt in verschillende fasen. De eerste fase met 20 appartementen, residentie Le Canotier, werd in 2000 afgesloten. De 19 appartementen van de tweede fase, residentie Borsalino, werden in februari 2002 ingehuldigd.
2.1.3.2 Projecten in de wijk rond de slachthuizen
Fasen 3 en 4: Jorezstraat Programma: constructie van 27 woningen verdeeld over twee residenties. Eerste residentie: 13 wooneenheden: 11 appartementen met 1 of 2 slaapkamers 2 duplexen met 3 slaapkamers Tweede residentie: 14 wooneenheden: 12 appartementen met 1 of 2 slaapkamers 2 duplexen met 3 slaapkamers Realisatie: Cobres nv (GOMB / Société de Services Belgique nv) Architect: A3 - Atelier d’Architectes Urbanistes Associés cv Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd in december 2001 en na wijzigingen uitgereikt op 18 november 2003. De werf startte in november 2006. Het einde van de werken is verwacht eind maart 2008.
Fase 5: Hoedstraat en Jorezstraat Programma: oprichting van 2 gebouwen met in totaal 36 appartementen met 1 tot 3 slaapkamers Realisatie: Immo Grana nv (GOMB / Immo BAM nv) Architect: Karel Lowette Uitvoering: het terrein werd gekocht in 2002. De vergunning werd aangevraagd op 13 juli 2005 en uitgereikt op 25 april 2006. Het begin van de werf is gepland voor mei 2007.
GOMB 48
Bouwerstraat en Materiaalstraat Programma: bouw van 46 eengezinswoningen en 16 appartementen in een huizenblok gevormd door de Materiaalstraat, de Nijverheidskaai en de Bouwerstraat. Binnenin het huizenblok zal een gemeenschappelijke groene ruimte aangelegd worden uitsluitend bestemd voor de bewoners van het complex. Realisatie: Alpha Development nv (GOMB / FLT Contractors nv / PROBAT bvba) Architect: Bureau Assar cvba Uitvoering: een analyse van de bodemkwaliteit wees uit dat saneringswerken noodzakelijk waren. Het BIM ging akkoord met het saneringsvoorstel, waarna de sanering plaatsvond van 15 tot 31 mei 2006.
Stadsvernieuwing
1. Residentie De Kaaien te Sint-JansMolenbeek 2. Project Materiaal te Anderlecht 3. Project Groene Hond te Sint-JansMolenbeek
1 Groene Hond
2 2.1.4
Sint-Jans-Molenbeek: projecten in de kanaalzone en het centrum Residentie De Kaaien Koolmijnenkaai Sint-Mariastraat
Programma: nieuwbouw van 61 appartementen: 2 appartementen met 1 slaapkamer 39 appartementen met 2 slaapkamers 20 appartementen met 3 slaapkamers 1 ruimte voor een vrij beroep Realisatie: Cobres nv (GOMB / Société de Services Belgique nv) Architect: Art & Build Architects and Engineers Partners nv Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning is aangevraagd in mei en november 2002 en werd in juni 2003 uitgereikt. De werken startten in oktober 2003 en werden beëindigd in januari 2006.
3 Cap Bon en Cap Sounion Voltaireplein Programma: bouw van 38 eengezinswoningen (Voltaireplein, steenweg op Merchtem, Gieterijstraat, Wauters-Koeckxstraat) Realisatie: Alpha Development nv (GOMB / FLT Contractors nv / PROBAT bvba) Architect: Art & Build Architects and Engineers Partners nv, Colette Draguet Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd uitgereikt in februari 2003. De voorlopige oplevering van de eerste schijf van werken (Cap Sounion) werd begin 2005 toegekend en die van de tweede schijf (Cap Bon) eind 2005begin 2006. Commercialisering: alle woningen zijn verkocht.
Commercialisering: alle woningen zijn verkocht.
GOMB 49
Programma: constructie van 62 woningen en parkeerplaatsen op een perceel afgebakend door de Toekomststraat, de Groene Hondstraat en de Beekstraat: 34 appartementen 14 tweegezinswoningen (28 duplexen) binnenin het huizenblok worden grote privétuinen aangelegd; de heraanleg van de Groene Hondstraat en van een plein op de hoek van de Toekomststraat en de Groene Hondstraat werd goedgekeurd in het kader van het wijkcontract. Realisatie: Immosoust nv (GOMB / Pargesy nv) Architect: Atelier 55 Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd in maart 2006 en uitgereikt op 10 november 2006. Het begin van de werf is gepland voor midden augustus 2007.
Het huizenblok Groene Hond is centraal gelegen, maar ondervindt nadeel van de hoge muur van de aangrenzende taxigarage. Deze beperking van het uitzicht vormde een enorme uitdaging. Door te kiezen voor een klassieke inplanting die de rooilijnen volgt, werden de tuinen zo groot mogelijk gehouden in het voordeel van alle nieuwe wooneenheden. Deze keuze leverde enerzijds een aanvaardbare dichtheid van de gebouwen en anderzijds een goede oriëntatie op. Het appartementsgebouw wordt ingeplant op de hoek van de Toekomststraat en de Groene +RQGVWUDDW +HW ERXZSURÀHO stemt overeen met dat van het naburige gebouw op de hoek van de Koolmijnenkaai.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1 Langs weerszijden van dit gebouw, in de aangrenzende straten, werd gekozen voor 2 duplexwoningen, elk met een afzonderlijke ingang. Het concept houdt rekening met de oriëntatie van de gevels van deze woningen om energieverlies te beperken en optimaal gebruik te maken van zonne-energie. De esthetiek van de gevels draagt bij tot de integratie in de traditionele bouwstijl zonder de vereisten van duurzame ecologie uit het oog te verliezen. Michel Leloup van architectenbureau Atelier 55.
2
het
De Bonne - Birmingham Programma: bouw van 50 woningen en een 30-tal ondergrondse parkeerplaatsen nabij het kanaal en het nieuwe metrostation Delacroix Realisatie: Immosoust nv (GOMB / Pargesy nv) Architect: ADA Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd in maart 2006 en uitgereikt in november 2006. Het bodemonderzoek is aan de gang
De oprichting van woongelegenheid tussen de Heyvaertstraat en de Nijverheidskaai (operatie Driehoekplaats) kwam er gedeeltelijk dankzij de stedenbouwkundige lasten opgelegd in het kader van de kantoorbouw aan de Ninoofsepoort. Het andere deel van het project wordt ontwikkeld in het kader van een klassiek publiekprivaat partnerschap. Operatie Driehoekplaats Residentie Terrassen aan de Sluis Programma: bouw van 109 appartementen met 1 à 3 slaapkamers en 97 parkeerplaatsen tegenover het kanaal, ter hoogte van de sluis en nabij een toekomstig gewestelijk park van 1 hectare 86 van deze appartementen worden gerealiseerd in het kader van een publiekprivaat partnerschap Realisatie: Foncière de l’Ecluse nv (GOMB/Watan nv) Architect: Atelier d’Art Urbain/DDS & Partners Uitvoering: de vergunning werd uitgereikt op 3 juni 2005. De werf startte eind 2006.
GOMB 50
Stadsvernieuwing
1. & 2. Project Terrassen aan de Sluis te Sint-Jans-Molenbeek 3 & 4. Residentie Brouwers te Koekelberg
2.1.5 Koekelberg: heraanleg van de site voormalige brouwerij De Boeck Het project betreft de heraanleg van de vroegere site van de brouwerij De Boeck, die de GOMB in december 2003 kocht. De vergunning voor de constructie van 9 kleine appartementsgebouwen werd in juni 2003 uitgereikt. Elk gebouw bevat een 12-tal appartementen en is opgetrokken bovenop een gemeenschappelijke ondergrondse verdieping die 86 parkeerplaatsen telt. Het project telt 84 appartementen. De werken van de 1ste fase startten in augustus 2004. Brouwers Delcoignestraat Site voormalige brouwerij De Boeck
3
Algemeen programma: nieuwbouw van: 84 appartementen verdeeld over 9 kleine klassieke gebouwen rondom een aangelegde en gestructureerde tuin 2 handelszaken die uitgeven op de Novillesquare 86 gemeenschappelijke ondergrondse parkeerplaatsen bestemd voor alle gebouwen Realisatie: Brusselse Renovatie nv (GOMB / Société de Services de Belgique nv) Architect: Atelier d’Art Urbain (architecten DDS & Partners) Uitvoering: het terrein werd gekocht in 2003 en de vergunning werd uitgereikt in juni 2003. Fase 1 Programma: 25 appartementen achteraan het terrein
4
Uitvoering: de werf voor de 1ste fase startte in augustus 2004. De werken werden beëindigd in maart 2006. Commercialisering: de 25 woningen werden op plan verkocht in 2005. Fase 2 Programma: 23 appartementen Uitvoering: de tweede fase startte eind 2005. Het einde van de werken is verwacht voor maart 2007. Commercialisering: alle woningen zijn verkocht: 10 in december 2005 en 13 in februari 2006. Fase 3 Programma: 36 appartementen Uitvoering: het begin van de werken is gepland voor eind maart 2007, het einde voor juni 2008.
GOMB 51
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2.1.6
Sint-Agatha-Berchem: heraanleg van de site Oud-Frans Hospitaal Oud-Frans Hospitaal 0RGHUQH:LMNVWUDDWHQ-*RIÀQVWUDDW
Fase 1: Residentie Lindehof – Moderne-Wijkstraat Programma: oprichting van 22 eengezinswoningen Realisatie: Noordwarande nv (GOMB / Immobiliënvennootschap van België nv) Architect: Urban Associates
De opslagplaatsen van het bedrijf Raes waren jarenlang gevestigd in dit huizenblok op een totale oppervlakte van 10.366 m2.
Uitvoering: alle woningen zijn verkocht; fase afgesloten in 2000. )DVH-*RIÀQVWUDDW Programma: renovatie beschermd gebouw van het voormalig hospitaal; nieuwbouw van 4 appartementen tegen marktprijs Realisatie: Noordwarande nv (GOMB / Immobiliënvennootschap van België nv)
2.1.7
Jette: nieuwe woonzone aan de Jetsesteenweg
Architect: Urban Associates Uitvoering: de gerenoveerde kantoren en de woningen zijn verkocht; fase afgesloten in december 2003. )DVH- -*RIÀQVWUDDW - *RIÀQVWUDDW
Jetsesteenweg 453-457 Programma: oprichting van een gebouw met 8 appartementen Realisatie: Brusselse Renovatie nv (GOMB / Société de Services de Belgique nv)
Programma: nieuwbouw van: 12 eengezinswoningen 4.500 m² geconventioneerde appartementen 4.500 m² appartementen tegen vrije prijs Realisatie: Noordwarande nv (GOMB / Immobiliënvennootschap van België nv) Architect: Urban Associates Uitvoering: de werf van de eerste 4 huizen startte midden 2003 en die van de 8 laatste in februari 2006. Het einde van de werf is gepland voor maart 2007. De constructie van het appartementsgebouw ligt ter studie. Commercialisering: 7 huizen werden verkocht in oktober 2005, de 5 andere eind maart 2006.
Architect: A3 - Atelier d’Architectes Urbanistes Associés cv Uitvoering: de vergunning werd aangevraagd op 21 februari 2003. Ingevolge een bezwaar reikte de regering de vergunning pas uit op 7 juli 2005. Een buurman diende opnieuw een bezwaar in en de GOMB vroeg eind 2006 een nieuwe vergunning aan. Jetsesteenweg 469-475 Programma: nieuwbouw van 10 appartementen en een schrijnwerkersatelier Realisatie: voorwaardelijke verkoop* Architect: nog aan te wijzen Uitvoering: dit project was reeds opgenomen in het driejarenplan 2002-2004; studie aan de gang. (*)
GOMB 52
De koper van het terrein moet middelgrote woningen oprichten die te verhuren zijn volgens de GOMBvoorwaarden.
Stadsvernieuwing
De gemeente Jette ligt in het noordwesten van Brussel en werd verstedelijkt na de Tweede Wereldoorlog. Jette telt een groot aantal harmonieus gebouwde huizenblokken alsook veel gemeenschappelijke infrastructuren. Hier en daar werden industriegebouwen opgetrokken binnenin de huizenblokken. Dit is het geval voor het industriegebouw tussen de Jetsesteenweg, de Paul De Mertenlaan en de Levis Mirepoixstraat.
Heraanleg ex-site Raes Programma: oprichting van een woonzone met 113 appartementen en 29 eengezinswoningen op de ex-site van de nv Raes aan de Jetsesteenweg, de Paul De Mertenlaan en de F. Lecharlierlaan Realisatie: Jette Village nv (GOMB / Besix RED nv) Architect: ASSAR cvba en AccarainBouillot nv Uitvoering: de GOMB kocht de site in 2002. In mei 2003 werd de verkavelingsvergunning aangevraagd. Deze vergunning maakte het voorwerp uit van bezwaren. De Raad van State vernietigde de vergunningen in 2005. Een nieuwe aanvraag tot verkavelingsvergunning werd ingediend in 2004. Eind 2006 volgde opnieuw een bezwaar. De datum van het begin van de werf is nog niet gekend.
Het project beoogt de constructie van een residentie van ongeveer 21.000 m² bestaande uit 29 eengezinswoningen en een 100-tal appartementen. De projectontwikkelaars willen de helft van dit huizenblok heraanleggen en het toegankelijk maken via een binnenweg. De grootste moeilijkheid bestond erin de nieuwe gebouwen af te stemmen op de bestaande. Door eengezinswoningen en appartementsgebouwen met een DDQJHSDVWERXZSURÀHORSWHWUHNNHQ wordt een overgang gemaakt met de bestaande gebouwen. De oorspronkelijke verkavelingsvergunning werd 4 jaar geleden aangevraagd, maar is nog steeds niet uitgereikt. Daarbij kunnen een aantal vaststellingen gemaakt worden. Het publiekprivaat partnerschap voor de constructie van appartementsgebouwen is een interessante formule wanneer de twee partijen goed samenwerken. Dit was het geval voor dit project behalve wat het stedenbouwkundige luik betreft.
GOMB 53
Hadden de problemen voor het verkrijgen van de vergunning niet vermeden kunnen worden indien de situatie duidelijk omschreven was vóór de oproep tot partners? De GOMB zou een stedenbouwkundig plan moeten opstellen, goedgekeurd door de betrokken overheid, vooraleer de ontwikkelaars in te schakelen. De privésector zou het project dan kunnen ontwikkelen binnen de goedgekeurde stedenbouwkundige context. Er bestaat geen wettelijk werkinstrument, maar het zou logisch zijn dat de GOMB, belast met de oprichting van geconventioneerde woningen, een voorafgaand akkoord krijgt van de overheid betreffende een intentieplan. Het is jammer dat alle actoren van het project lijden onder de zeer lange procedures. De kans is groot dat de situatie voor de partners onhoudbaar wordt gezien de lange wachttijden en de prijsstijgingen die daaruit voortvloeien. De hoofddoelstellingen mogen ook niet uit het oog verloren worden: geconventioneerde kwaliteitswoningen op de markt brengen, een regulerende rol spelen op de vastgoedmarkt, wijken urbaniseren die soms minder aantrekkelijk zijn voor privépromotoren en een sociale en functionele mix creëren. Zou de instelling ook geen nieuwe ambitieuze architectuur moeten nastreven, meer bepaald op het vlak van energie en milieu? Guy Standaert van architectenbureau Assar.
het
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2.1.8 Evere: projecten in de Marnestraat, de Parijsstraat en de Arnold Sohiestraat Marnevallei Marnestraat en Parijsstraat Programma: bouw van 14 eengezinswoningen in een woonwijk en 3 gebouwen met in totaal 22 appartementen Realisatie: Immosoust nv (GOMB / Pargesy nv) Architect: Acrotère bvba Uitvoering: de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd in juni 2001 en na wijziging uitgereikt in augustus 2003. De werken startten in augustus 2004. Alle wooneenheden werden verkocht in de lente 2006. Commercialisering: alle woningen zijn verkocht.
1 2.1.9
Vorst: project Bervoets
Bervoetsstraat en Schaatsstraat Programma: bouw van 239 woningen in een verkaveling Realisatie: Bervoets Real Estate (GOMB/Pargesy nv/Dexia Banque nv/ Immo Bam nv)
Arnold Sohiestraat en G. Norgastraat
Architect: YATLAOL 55 (Y+Y, Atlante, Atelier 55, Eole)
Programma: nieuwbouw van 30 appartementen en 5 eengezinswoningen
Uitvoering: het project ligt ter studie.
Realisatie: Immo Grana nv (GOMB / Immo BAM nv, vroeger Strabed Immo)
2 2.1.10 Sint-Joost-ten-Node: Felix Delhayesquare Voor het project aan de Félix Delhayesquare werd een oproep tot ÀQDQFLsOH SDUWQHUV JHSXEOLFHHUG In 2002 werd een partner DDQJHZH]HQ 1D DÁRRS YDQ GH haalbaarheidsstudie werd eind 2005 een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning voor de oprichting van een appartementsgebouw met 58 wooneenheden en een 30-tal parkeerplaatsen ingediend. Félix Delhayesquare Programma: oprichting 58 wooneenheden en parkeerplaatsen
Architect: ARCHI + I Uitvoering: het project is opgenomen in het driejarenplan 2005-2007. De vergunningsaanvraag werd ingediend op 22 maart 2006. Eind 2006 was de vergunning nog steeds niet uitgereikt.
van 33
Realisatie: Immosoust nv (GOMB / Pargesy nv) Architect: Atlante Uitvoering: het project werd ingeschreven in het driejarenplan 2005-2007. De vergunning werd aangevraagd eind 2005 en uitgereikt op 7 juni 2006. Het begin van de werf is gepland voor midden 2007.
GOMB 54
Stadsvernieuwing
1. Marnevallei te Evere 2. IJzer-Antwerpen te Brussel-stad 3. Project Linkeroever/Meelfabriek te Sint-Jans-Molenbeek
3 2.2
Stadsvernieuwingsprojecten via gedelegeerde opdracht van het gewest en de gemeenten
De GOMB kan stadsvernieuwingsprojecten verwezenlijken via gedelegeerde opdrachten van het gewest en de gemeenten. 2.2.1 Projecten via gedelegeerde opdracht van het gewest De GOMB vervult voor de heraanleg van de site van het Oud-Militair Hospitaal te Elsene een coördinerende en controlerende rol in opdracht van het Brussels gewest.
2.2.2 Projecten via gedelegeerde opdracht van de gemeente Sint-Jans-Molenbeek De kantoorbouw aan de Havenlaan in de gemeente Sint-Jans-Molenbeek ging gepaard met de bouw van woningen en de renovatie van een gemeenteschool als stedenbouwkundige lasten. De GOMB volgt de realisatie van deze projecten voor rekening van de gemeente. De realisatie van een woonproject met 23 appartementen ging in oktober 2001 van start in de Van Meyelstraat. De voorlopige oplevering vond plaats in december 2002.
Oud-Militair Hospitaal (Elsene) Kroonlaan Programma: heraanleg van de site en nieuwbouw van: 253 sociale wooneenheden 422 geconventioneerde wooneenheden 260 wooneenheden tegen vrije prijs aanleg van een park van 1 ha en infrastructuur 31.000 m² kantoren Realisatie: Tijdelijke vereniging Batipont Immobilier/ Immobiliënvennootschap van België nv (voorheen Immomills Development nv), coördinatie en opvolging door de GOMB krachtens een gedelegeerde opdracht van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Architecten: sociale woningen: A-2R-C nv geconventioneerde wooneenheden: A-2R-C nv + AVA wooneenheden tegen vrije prijs: atelier Arts-Ville-Architecture bvba + A-2 R-C nv park en infrastructuur: JN Capart International nv Uitvoering: de sociale woningen werden in 1997 verkocht aan de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij. De aanleg van het park en de infrastructuur werden in 1998 beëindigd. Eind 2004 waren alle 422 geconventioneerde woningen opgericht en verkocht. Op dat moment waren al 260 wooneenheden tegen vrije prijs verkocht; de oprichting van deze wooneenheden werd voltooid in augustus 2005. Ook de kantoorruimten waren in augustus 2005 klaar. De 2 hoekpaviljoenen werden verkocht in 2006 (1 aan de gemeente Elsene die er een deel van haar administratie zal onderbrengen en 1 aan een vastgoedpromotor die er woningen zal optrekken).
GOMB 55
De werken voor de renovatie van gemeenteschool nr. 2 in de UIensstraat gingen in 2004 van start. Het einde is gepland voor 2007. Ulensstraat (Sint-Jans-Molenbeek) Programma: school
renovatie
van
een
Realisatie: de GOMB in opdracht van de gemeente en in het kader van de uitvoering van de stedenbouwkundige lasten ter compensatie van de kantoorbouw aan de Havenlaan Architect: Atelier Parallèle Uitvoering: de werken startten in mei 2004 en zouden beëindigd moeten zijn eind 2007.
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De operatie Terrassen aan de Sluis (zie 1.2.4) wordt verwezenlijkt enerzijds via stedenbouwkundige lasten als compensatie voor een kantorencomplex aan de Ninoofsepoort en anderzijds via de oprichting van geconventioneerde woningen door de GOMB in partnerschap met de privésector. Operatie Driehoekplaats Residentie Terrassen aan de Sluis Programma: oprichting van 109 appartementen met 1 tot 3 slaapkamers en 97 parkeerplaatsen 23 appartementen worden gebouwd in het kader van stedenbouwkundige lasten Realisatie: Foncière de l’Ecluse nv (GOMB/Watan nv) Architect: Atelier d’Art Urbain/DDS & Partners Uitvoering: de vergunning werd uitgereikt op 3 juni 2005. De werf startte eind 2006.
1 2.3
Stadsvernieuwingsprojecten in eigen beheer
De GOMB vond geen privépartner die belang stelde in het project in de Ransfortstraat. Daarom besliste de instelling het project met eigen middelen te UHDOLVHUHQ1DDÁRRSYDQGHRSULFKWLQJYHUNRFKWGH*20%GHKXL]HQ Ransfortstraat 43-47 Programma: oprichting van 3 eengezinswoningen Realisatie: GOMB Architect: Marie-Noëlle Stassart
Ter compensatie voor de kantoren op de hoek van de Adolphe Lavalléestraat, de Courtoisstraat en de Werkhuizenstraat moeten woningen opgetrokken worden. Dit woonproject wordt ontwikkeld op de site ‘Louise-Michel’ gelegen tussen de Leopold II-laan 1121 en de Opzichterstraat 14-24 te SintJans-Molenbeek.
Uitvoering: vergunning uitgereikt in februari 2004. De werken startten op 11 april 2005 en werden beëindigd in oktober 2006. Commercialisering: de 3 huizen werden in oktober 2006 verkocht (sleutelop-de-deur). Kolomstraat 7 Programma: oprichting van een gebouw met 5 appartementen op een perceel dat de gemeente Sint-Jans-Molenbeek in erfpacht gaf aan de GOMB Realisatie: GOMB
Operatie Louise-Michel Programma: oprichting appartementen
van
Architect: Architectes Associés & Modul XL 43
Architect: A + U (Architecture et Urbanisme) bvba
Uitvoering: de vergunning werd uitgereikt in maart 2004. De werf startte in mei 2005. De werken werden beëindigd in november 2006. De woningen werden eind 2006 verhuurd tegen de GOMB-voorwaarden.
Uitvoering: de werken startten eind september 2004 en eindigden in april 2006. Commercialisering: de commercialisering startte in augustus 2005. Alle appartementen waren verkocht in april 2006.
GOMB 56
Stadsvernieuwing
1. Ransfort te Sint-Jans-Molenbeek 2. Project Terrassen aan de Sluis te Sint-Jans-Molenbeek
2 2.4
Overzicht van de projecten per gemeente Wooneenheden Gemeente
GOMB
Projecten
Andere
Totaal
477
477
Schaarbeek
61
61
1040
Etterbeek
45
45
1050
Elsene
1060
Sint-Gillis
49
22
71
1070
Anderlecht
148
267
415
1080
Sint-Jans-Molenbeek
369
221
1081
Koekelberg
115
37
1082
Sint-Agatha-Berchem
34
1090
Jette
29
150
179
1140
Evere
46
35
81
1190
Vorst
193
239
432
1210
Sint-Joost-ten-Node
1000
Brussel
1030
Totaal
701
206
43
907
633 152 34
92
58
2.359
1.029
150 249
GOMB 57
3.637
Brussel 1000 477 woningen
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Jette 1090 29 woningen 150 in opbouw
Schaarbeek 1030 61 woningen
St-Joost-ten-Node 1210 92 woningen 58 in opbouw
Ganshoren 1083 0 woningen 0 in opbouw
Evere 1140 46 woningen 35 in opbouw
Sint-Agatha-Berchem 1082 34 woningen Sint-Lambrechts-Woluwe 1200 0 woningen 0 in opbouw
Koekelberg 1081 115 woningen 37 in opbouw
Sint-Pieters-Woluwe 1160 0 woningen 0 in opbouw
Sint-Jans-Molenbeek 1080 369 woningen 221 in opbouw 43 andere
Etterbeek 1040 45 woningen
Anderlecht 1070 148 woningen 267 in opbouw
Oudergem 1160 0 woningen 0 in opbouw
Vorst 1190 193 woningen 239 in opbouw
Elsene 1050 701 woningen 206 andere St-Gillis 1060 49 woningen 22 in opbouw
GOMB 58
Watermaal-Bosvoorde 1170 0 woningen 0 in opbouw Ukkel 1180 0 woningen 0 in opbouw
De gemengde projecten
Vijfde deel: De gemengde projecten 1. Het project Tivoli 2. Het project Bara-De Lijn 3. Het project Passer
GOMB 59
1. & 2. Site Tivoli te Brussel-stad
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1
GOMB 60
De gemengde projecten
Het departement Gemengde Projecten coördineert de activiteiten van de twee operationele directies Stadsvernieuwing en Economische Expansie, die sinds 2004 de ontwikkeling van 3 sites, bestemd voor gemengde projecten, opvolgen. Het betreft: -
2
-
Tivoli te Laken (voormalige Belgacom-site), Bara-De Lijn te Anderlecht (voormalige opslagplaats De Lijn), Passer te Anderlecht (voormalige zetel van Compas).
1. Het project Tivoli De GOMB kocht de site Tivoli, voorheen Belgacom, in maart 2005. De site is samengesteld uit twee delen: een semi-industrieel geheel in de Claessensstraat en de Tivolistraat 10 te 1020 Brussel, een gemengd complex gelegen in de D. Lefèvrestraat 37 en de Molenbeeksestraat 194, 196, 198, 234 en 236, grenzend aan een perceel in de de Wauthierstraat dat Belgacom aan de stad afstond met een natrekkingsrecht. De saneringswerken waren voor rekening van het verkopende bedrijf. Ze startten in oktober 2004 en zijn intussen volledig beëindigd. Met deze verwerving wenste de GOMB op deze site een gemengd project van kmo-ruimte en geconventioneerde woongelegenheid te ontwikkelen. Het programma omvatte ongeveer 13.300 m² voor kmo’s en 8.730 m² voor woningen.
GOMB 61
Voor de ontwikkeling van het huizenblok stelde een privé-ontwikkelaar een variant voor, namelijk een project van winkelcentrum en betaalbare woningen. Een begeleidingscomité, opgericht door het gewest, bestudeerde nauwkeurig de sociaaleconomische aspecten van dit project, onder meer ten opzichte van de Maria Christinastraat, commerciële kern van de wijk, alsook op het vlak van de mobiliteit. Verscheidene pistes om de impact van het project op de omliggende handelskernen te verkleinen werden onderzocht. Het werk van dit begeleidingscomité is voltooid.
2. Het project Bara–De Lijn Dit vastgoedcomplex is gelegen te Anderlecht in het huizenblok begrensd door de Eloystraat (onbebouwd gedeelte), de Barastraat (nrs. 103 tot 107), de Veeartsenstraat en de Herzieningslaan. De GOMB kocht de percelen van de vervoersmaatschappij De Lijn via subsidies Doelstelling 2 in het kader van de economische heropleving van de wijk. De krachtlijnen van het masterplan voor de gehele site werden uitgestippeld zodra het vaststond dat de ontwikkeling van woongelegenheid in het huizenblok mogelijk was. Het in het masterplan opgenomen programma omvat de realisatie van het project langs weerszijden van een langgerekt voetgangersstraatje, dat openbaar zal zijn langs de Eloystraat (woningen) en privé langs de Veeartsenstraat (kmo’s). Een centraal pleintje verbindt de twee delen van het straatje.
1. & 3. Project Bara-De Lijn te Anderlecht 2. Project Passer te Anderlecht
Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1
Tussen de Veeartsenstraat en het nieuwe centrale pleintje worden drie gebouwen bestemd voor economische activiteiten opgetrokken. Ze tellen 1 à 2 verdiepingen bovenop een gelijkvloers van 5 meter hoog en beschikken over ondergrondse parkeerplaatsen met ingang langs de Veeartsenstraat. Het gedeelte tussen het nieuwe centrale pleintje en de Eloystraat is bestemd voor de ontwikkeling van middelgrote woningen (ongeveer 144 appartementen). De gebouwen KHEEHQ ERXZSURÀHO * GDN verdieping. Langs de Barastraat telt het gebouw voor middelgrote woningen een verdieping meer om DDQWHVOXLWHQRSKHWERXZSURÀHOYDQ de bestaande gebouwen. De geplande ondergrondse parkeerplaatsen zijn toegankelijk vanaf de Barastraat en/of de Eloystraat. Het bestaande gebouw in de Herzieningslaan 54 krijgt een nieuwe bestemming en wordt omgevormd of heropgebouwd voor woningen, kmoruimte of collectieve voorzieningen in naleving van de stedenbouwkundige voorschriften. De bovengrondse oppervlakte wordt tot op heden als volgt ingeschat: -
woningen: 144 appartementen, goed voor p 15.587 m², economische activiteiten: 6.377 m², gebouw 8: 1.680 m².
De saneringswerken op de site zijn vandaag bijna volledig voltooid. De GOMB hield toezicht op deze werken. De gemengde vennootschap Cityline nv, samengesteld uit de GOMB en een privépartner, met name de tijdelijke
vennootschap IMMO Bam-CEI De Meyer, zal de bouwwerken op de site uitvoeren. De plannen zijn van de hand van het architectuurbureau DDS & Partners cv. Op 20 december jongstleden boog de overlegcommissie van de gemeente $QGHUOHFKW ]LFK QD DÁRRS YDQ KHW openbaar onderzoek over de drie aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning die dit grootse reconversieproject van een voormalige industriesite vorm zullen geven. De eerste fase omvat de afbraak van de bestaande gebouwen en opslagplaatsen, de aanleg van het voetgangersstraatje binnenin het huizenblok en de oprichting van een eerste gebouw voor economische activiteiten (B1 langs GH 9HHDUWVHQVWUDDW GDW JHÀQDQFLHUG wordt met Europese subsidies. De constructiewerken voor gebouw B1 krijgen voorrang opdat de subsidies binnen de vereiste termijn en op basis van facturen gebruikt worden. De drie bovenvermelde vergunningen zijn intussen uitgereikt en het afbraakbedrijf zal weldra de werken starten voor de asbestruiming in de voormalige opslagplaatsen van De Lijn. Vervolgens zal een aanvraag tot verkavelingsvergunning worden ingediend voor het woongedeelte. Tegelijkertijd wordt een effectenverslag ingediend. Zodra de verkavelingsvergunning uitgereikt is, volgen de overige aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning. Het programma wordt in verscheidene fasen geconcretiseerd. Eind 2015 zou het volledige complex voltooid moeten zijn. Deze termijn kan echter verlengd moeten worden, onder meer indien de stedenbouwkundige vergunningen niet binnen de vereiste termijnen uitgereikt worden.
GOMB 62
2 3. Het project Passer Het betreft een oude industriële eigendom (het voormalige Les Ateliers du Compas), gelegen in de Passerstraat nr. 17 tot 41, gedeeltelijk op het grondgebied van de gemeente Anderlecht (98 a 20 ca) en gedeeltelijk op dat van de gemeente Sint-JansMolenbeek (3 a 6 ca) met ingang vanaf de Passerstraat te Anderlecht. In dit stadium beoogt het inrichtingsproject van de site: 8.068 m² woongelegenheid verdeeld over twee appartementsgebouwen aan de straatkant en duplexgebouwen langs de voetgangersweg die loodrecht op de hoofdstraat komt te staan, 8.420 m² kmo-ruimte. De site is sterk verontreinigd wegens de historische activiteiten. De verkoper zal de sanering volledig ÀQDQFLHUHQ De GOMB organiseerde een offerteaanvraag voor de eerste fase, met name de saneringswerken en de afbraak van de bestaande gebouwen.
De gemengde projecten
3
Het geselecteerde bureau wordt belast met: de opdracht van architectuur, de technische studies en de veiligheidscoördinatie ontwerpwerf, de opmaak van het voorontwerp van asbestruiming en voor de afbraak van alle gebouwen, de aanvragen van stedenbouwkundige en milieuvergunning voor de asbestruiming en de afbraak van alle gebouwen, het dossier van aanbesteding of offerteaanvraag en de opvolging van de werken, het dossier van aanbesteding of offerteaanvraag voor de saneringswerken van de bodem en het grondwater van de site, in overleg met het bodemstudiebureau dat de GOMB zal aanwijzen, de coördinatie van de werken voor asbestruiming en afbraak en de saneringswerken van de bodem en het grondwater van de site, in overleg met het bodemstudiebureau dat de GOMB zal aanwijzen.
GOMB 63
GOMB
GOMB 64
Financieel verslag
Zesde deel: +HWÀQDQFLHHOYHUVODJ 1.
Balans en resultatenrekening
2.
Commentaar bij de balans en de resultatenrekening
GOMB 65
GOMB GEWESTELIJKE ONTWIKKELINGSMAATSCHAPPIJ VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
codes
Boekjaar
Vorig boekjaar
1. BALANS NA WINSTVERDELING ACTIVA VASTE ACTIVA I.
20/28
Oprichtingskosten
20
183.430
0
0
127
42
22/27
168.359
166.260
A. Terreinen en gebouwen
22
108.288
100.908
B. Installaties, machines en uitrusting
23
240
184
C. Meubilair en rollend materieel
24
315
245
D. Leasing en soortgelijke rechten
25
0
4
E. Overige materiële vaste activa
26
0
0
F.
27
59.517
64.918
28
17.307
17.128
280/1
1.040
1.165
280
1.040
1.165
II. Immateriële vaste activa
21
III. Materiële vaste activa
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
IV. Financiële vaste activa A. Verbonden ondernemingen 1. Deelnemingen 2. Vorderingen
0
0
282/3
281
16.220
15.919
1. Deelnemingen
282
15.576
15.258
2. Vorderingen
283
645
661
284/8
44
44
284
43
43
B. Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
185.791
& $QGHUHÀQDQFLsOHYDVWHDFWLYD 1. Aandelen 2. Vorderingen en borgtochten in contanten VLOTTENDE ACTIVA
285/8
1
1
29/58
75.375
73.627
29
0
17.840
A. Handelsvorderingen
290
0
15
B. Overige vorderingen
291
V. Vorderingen op meer dan één jaar
VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering A. Voorraden
0
17.825
3
15.626
19.469
30/36
15.626
19.469
1. Grond- en hulpstoffen
30/31
0
0
2. Goederen in bewerking
32
0
0
3. Gerede produkten
33
0
0
4. Handelsgoederen
34
0
0
5. Onroerende goederen bestemd voor verkoop
35
13.438
16.920
6. Vooruitbetalingen
36
0
0
B. Bestellingen in uitvoering
37
VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar
40/41
2.188
2.549
46.553
30.647
A. Handelsvorderingen
40
2.085
2.240
B. Overige vorderingen
41
44.469
28.408
50/53
0
0
50
0
0
VIII. Geldbeleggingen A. Eigen aandelen B. Overige beleggingen IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen TOTAAL DER ACTIVA
GOMB 66
51/53
0
0
54/58
13.084
5.400
490/1
113
271
20/58
261.291
257.057
Financieel verslag Codes
Boekjaar
Vorig boekjaar
PASSIVA 214.140
217.586
Kapitaal
EIGEN VERMOGEN
10
2.327
2.327
A. Geplaatst kapitaal
100
2.327
2.327
B. Niet-opgevraagd kapitaal
101
0
0
II. Uitgiftepremies
11
0
0
III. Herwaarderingsmeerwaarden
12
0
0
I.
10/15
13
2.761
2.761
130
233
233
B. Onbeschikbare reserves
131
0
0
1. Voor eigen aandelen
1310
0
0
2. Andere
1311
0
0
IV. Reserves A. Wettelijke reserve
C. Belastingvrije reserves
132
0
0
D. Beschikbare reserves
133
2.529
2.529
V. Overgedragen winst Overgedragen verlies (-) VI. Kapitaalsubsidies VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN
0
0
-273
-515
15
209.324
213.013
16
15.056
14.880
160/5
15.056
14.880
1. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
160
556
561
2. Belastingen
161
12.026
11.795
3. Grote herstellings- en onderhoudswerken
162
0
13
2.474
2.511
0
0
31.971
24.590
0
77
VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten
4. Overige risico’s en kosten
163/5
B. Uitgestelde belastingen
168 SCHULDEN
VIII.
140 141
17/49
Schulden op meer dan één jaar
17
A. Financiële schulden
170/4
0
2
1. Achtergestelde leningen
170
0
0
2. Niet-achtergestelde obligatieleningen
171
0
0
3. Leasingschulden en soortgelijke schulden
172
0
2
4. Kredietinstellingen
173
0
0
5. Overige leningen
174
0
0
175
0
0
1. Leveranciers
1750
0
0
2. Te betalen wissels
1751
0
0
B. Handelsschulden
C. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen D. Overige schulden IX. Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen
176
0
0
178/9
0
76
42/48
31.329
23.972
0
5
43
0
0
430/8
0
0
42
B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen 2. Overige leningen C. Handelsschulden 1. Leveranciers 2. Te betalen wissels
439
0
0
44
4.732
3.534
440/4
4.732
3.534
0
0
441
D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
46
170
2.538
E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
45
1.111
824
F.
1. Belastingen
450/3
686
465
2. Bezoldigingen en sociale lasten
454/9
425
359
Overige schulden
X. Overlopende rekeningen TOTAAL DER PASSIVA
GOMB 67
47/48
25.317
17.071
492/3
641
541
10/49
261.291
257.057
GOMB codes
Boekjaar
Vorig boekjaar
2. RESULTATENREKENING I.
70/74
27.530
17.893
A. Omzet
70
21.473
13.246
B. Wijzigingen in de voorraden goederen in bewerking en gereed product en in de bestellingen in uitvoering (toename+,afname-)
71
0
0
Bedrijfsopbrengsten
C. Geproduceerde vaste activa
72
0
0
D. Andere bedrijfsopbrengsten
74
6.056
4.647
60/64
31.020
21.641
60
12.675
3.760
II. Bedrijfskosten (-) A. Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 1. Inkopen
600/8
703
0
609
11.973
3.760
B. Diensten en diverse goederen
61
3.615
3.681
C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
62
8.534
7.783
D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa
630
3.284
2.854
E. Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen (toevoegingen+,terugnemingen -)
631/4
237
343
F.
635/7
176
946
640/8
2.498
2.273
2. Wijziging in de voorraad (toename+, afname +)
Voorzieningen voor terugnemingen -)
risico’s
en
kosten
(toevoegingen+,
bestedigingen
en
G. Andere bedrijfskosten H. Als herstructureringskosten geactiveerde bedrijfskosten (-) III. Bedrijfswinst (+) Bedrijfsverlies (-) IV. Financiële opbrengsten
0
0
0
0
64/70
3.491
3.748
75
4.039
3.906
$ 2SEUHQJVWHQXLWÀQDQFLsOHYDVWHDFWLYD
750
0
0
B. Opbrengsten uit vlottende activa
751
71
114
3.968
3.792
& $QGHUHÀQDQFLsOHRSEUHQJVWHQ
752/9 65
0
3
A. Kosten van schulden
650
0
2
B. Waardeverminderingen op andere vlottende activa dan bedoeld onder II.E (toevoegingen+,terugnemingen -)
651
0
0
V. Financiële kosten (-)
649 70/64
& $QGHUHÀQDQFLsOHNRVWHQ
VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting (+) Verlies uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting (-)
GOMB 68
652/9
0
1
70/65
548
155
65/70
0
0
Financieel verslag codes
Boekjaar
Vorig boekjaar
2. RESULTATENREKENING (vervolg) 76
3
562
A. Terugnemingen van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa
760
0
0
% 7HUXJQHPLQJHQYDQZDDUGHUYHUPLQGHULQJHQRSÀQDQFLsOHYDVWHDFWLYD
761
0
0
C. Terugnemingen van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten
762
0
0
D. Meerwaarden op de realisatie van vaste activa
763
3
0
VII. Uitzonderlijke opbrengsten
E. Andere uitzonderlijke opbrengsten
764/9
VIII.Uitzonderlijke kosten (-) A. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa
0
562
66
309
613
660
150
0
% :DDUGHYHUPLQGHULQJHQRSÀQDQFLsOHYDVWHDFWLYD
661
0
0
C. Voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten (toevoegingen+, bestedingen -)
662
0
0
D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa
663
157
94
664
1
519
665/669
0
0
70/66
242
105
66/70
0
0
67/77
0
0
670/3
0
0
E. Andere uitzonderlijke opbrengsten F.
Als herstructureringskosten geactiveerde uitzonderlijke kosten
IX. Winst van het boekjaar vóór belasting (+) Verlies van het boekjaar vóór belasting (-) X. Belastingen op het resultaat A. Belastingen B
Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen
XI. Winst van het boekjaar (+)
77 70/67
Verlies van het boekjaar (-) XII. Onttrekking aan de belastingvrije reserves (+) Overboeking naar de belastingvrije reserves (-)
Te bestemmen verlies van het boekjaar (-)
0 105
67/70
0
0
789
0
0
689
XIII.Te bestemmen winst van het boekjaar (+)
0 242
0
0
70/68
242
105
68/70
0
0
3. RESULTAATVERWERKING A. Te bestemmen winstsaldo Te bestemmen verliessaldo (-) 1. Te bestemmen winst van het boekjaar
70/69
0
0
69/70
273
515 105
70/68
242
Te verwerken verlies van het boekjaar (-)
68/70
0
0
2. Overgedragen winst van het vorige boekjaar
790
0
0
690
515
619
0
0
Overgedragen verlies van het vorige boekjaar (-) B. Onttrekking aan het eigen vermogen
791/2
1. Aan het kapitaal en aan de uitgiftepremies
791
0
0
2. Aan de reserves
792
0
0
C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-)
691/2
0
0
1. Aan het kapitaal en aan de uitgiftepremies
691
0
0
2. Aan de wettelijke reserves
6920
0
0
3. Aan de overige reserves
6921
0
0
D. Over te dragen resultaat 1. Over te dragen winst (-) 2. Over te dragen verlies E. Tussenkomst van de vennoten in het verlies F.
Uit te keren winst (-)
0
0
693
0
0
793
-273
-515
794
0
0
694/6
0
0
1. Vergoeding van het kapitaal
694
0
0
2. Bestuurders of zaakvoerders
695
0
0
3. Andere rechthebbenden
696
0
0
GOMB 69
GOMB COMMENTAAR BIJ DE BALANS EN DE RESULTATENREKENING IN DUIZEND EURO 1. BALANS A. ACTIVA Immateriele activa De immateriële vaste activa bedragen op het einde van het boekjaar 2006 127 duizend euro. Materiele vaste activa Op het einde van het boekjaar 2006 is de nettoboekwaarde van de materiële vaste activa gestegen met 2.100 duizend euro en bedraagt 168.359 duizend euro. Ter illustratie wordt in onderstaande tabel de staat weergegeven van de materiële vaste activa, overeenkomstig het schema horend bij een balanstoelichting. In de tabel zijn de mutaties tijdens het boekjaar opgenomen zowel wat betreft GHDDQVFKDIÀQJVZDDUGHDOVGHDIVFKULMYLQJHQHQGHZDDUGHYHUPLQGHULQJHQ Terreinen en gebouwen
Installaties, machines en uitrusting
Meubilair en rollend materieel
160.438
2.170
897
Leasing en soortgelijke rechten
Activa ctiva in aanbouw en vooruitbetaling
Totaal
D $DQVFKDIÀQJVZDDUGH Per einde van het vorige boekjaar
21
64.918
228.443
Mutaties tijdens het boekjaar $DQVFKDIÀQJHQ
5.936
191
131
0
5.251
11.509
Overdrachten en buitengebruikstelling (-)
-300
0
-18
-21
-15
-354
Overboeking naar een andere rubriek ((+)
4.518
0
0
0
-10.637
-6.119
170.592
2.361
1.010
0
59.517
233.479
59.530
1.985
651
17
0
62.183
3.021
136
55
0
0
3.212
-6
0
0
-17
0
-23
Per einde van het boekjaar
b) Afschrijvingen en waardeverminderingen n Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Afgeboekt na overdracht of buitengebruikstelling Overboeking naar een andere rubriek (+) ( Per einde van het boekjaar Nettoboekwaarde per einde boekjaar (a-b)
-241
0
-11
0
0
-252
62.304
2.121
695
0
0
65.120
108.288
240
315
0
59.517
168.359
Voor de Economische Expansie gaat het vooral om: g de aankoop van het terrein van de site Paepsem, Technopark, Huis der Bakkersbazen en Vallei van de Molenbeek; g de inrichting van het gebouw Tweebeek, Huis van het Initiatief en gebouw 18bis-21A + hall; g de infrastructuurwerken Erasmus-Zuid; g de verkoop van het gedeelte van een terrein op de site Evere; g de overdracht naar de “voorraden” van het terrein Meudon. Voor de Stadsvernieuwing gaat het vooral om: g de aankoop voor Schmitz-Piers en Heyvaert; g de werken aan de gebouwen gelegen in de Kolomstraat, Bibliotheek Solvay en Ransfortstraat; g de verkoop van enkele parkeerplaatsen in Cap Horn; g de overdracht naar de “voorraden” van het project Heyvaert, Jorez (fase 5) en Raes (kavel 9).
GOMB 70
Financieel verslag Financiële vaste activa De ÀQDQFLsOHYDVWHDFWLYD op het einde van het boekjaar zijn als volgt samengesteld: V
Economische Expansie OMSCHRIJVING
31.12.2005 1.574 1.264 1.155 0 62 62 59 661 19 9 6 86 9 36 0 558 500 -300 5.761
IDIM Centrum voor Groenten en Fruit EEBIC Waardevermindering EEBIC Bedrijvencentrum Dansaert + Dansaert Emergence * Bedrijvencentrum m-Village * Crystal-Palace Vordering Crystal-Palace Bedrijvencentrum Euclides * Bedrijvencentrum Molenbeek * Bedrijvencentrum Partnerdorp* Bedrijvencentrum Birmingham Bedrijvencentrum La Lusterie * Bedrijvencentrum Pepibru * Bedrijvencentrum Les Ateliers des Tanneurs * Eurobiotec ICAB-VUB Nog te storten ICAB-VUB TOTAAL
31.12.2006 1.574 1.264 1.155 -125 62 62 59 645 19 9 6 86 9 36 25 558 500 0 5.945
(*) In bovenstaande bedrijvencentra vertegenwoordigt de GOMB het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ingevolge een overeenkomst. De GOMB is dus niet zelf participerend.
V
Stadsvernieuwing
OMSCHRIJVING ALPHA DEVELOPMENT nv AUDEN OLIPHANT nv BERVOETS REAL ESTATE BRUSSELSE RENOVATIE nv CHEVAL NOIR nv COBRES nv ONTWIKKELING VAN WOONGELEGENHEDEN TE BRUSSEL nv FONCIERE DE L’ECLUSE nv HARMONIA nv IMMO GRANA nv IMMOBILIERE LUCCA nv IMMOSOUST nv IMPASSE DES TANNEURS nv JETTE VILLAGE nv LE MARAIS nv NOORDWARANDE nv LINDEN nv MERCURIA nv NOORD 2 nv NOORD 2 - APPARTEMENTEN nv RENO INVEST nv WERKHUIZENGANG TOTAAL
GOMB 71
31.12.2005 15 15 0 18 25 18 18 18 25 15 18 18 15 18 18 18 25 18 11 18 25 18 385
31.12.2006 15 15 18 18 25 18 18 18 25 15 18 18 15 18 18 18 0 18 11 18 25 18 378
GOMB V
Algemene Diensten
OMSCHRIJVING MAATSCHAPPIJ VOOR VERWERVING VAN VASTGOED TOTAAL
31.12.2005 10.981 10.981
31.12.2006 10.981 10.981
Vorderingen op meer dan één jaar Op het einde van het boekjaar werden alle vorderingen op meer dan één jaar voor het Oud-Militair Hospitaal en het project “School Ulens” overgeboekt naar de kortetermijnvorderingen. Oorspronkelijk werd een besluit ondertekend tussen de GOMB en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In de loop van 2006 werd dit besluit echter geannuleerd en worden de subsidies rechtstreeks gestort aan de incubators. Deze vordering valt dus weg. Voorraden en bestellingen in uitvoering De voorraden en bestellingen in uitvoering hebben uitsluitend betrekking op onroerende goederen bestemd voor verkoop. Op het einde van het boekjaar is de boekwaarde ervan gedaald met 3.843 duizend euro en bedroeg op het einde van het boekjaar 15.626 duizend euro. Deze daling in de boekwaarde is het gevolg van: g een stijging van 2.078 duizend euro voor de Economische Expansie te verklaren door: m de verkoop van een terrein van het project “Automotive Park”; m de overdracht van de rubriek “vaste activa” naar de rubriek “voorraden” van Meudon; g een vermindering van 5.921 duizend euro voor de Stadsvernieuwing te verklaren door enerzijds: m de overdracht van de vaste activa naar de voorraden voor een totaalbedrag van 1.809 duizend euro op onderstaande projecten: * Groene Hond * Heyvaert * Jorez (fase 5) * Raes (kavel 9) en anderzijds door: m de verkoop van een gedeelte van de terreinen in het kader van de verschillende projecten in samenwerking met de gemengde vennootschappen. Deze verkopen liepen in 2006 op tot 989 duizend euro m de verkoop van de terreinen op de site Oud-Militair Hospitaal met een boekwaarde van 6.380 duizend euro m de verkoop van het project Ransfortstraat (361 duizend euro). Vorderingen op ten hoogste één jaar a) Op het einde van het boekjaar zijn de handelsvorderingen op korte termijn verminderd met 155 duizend euro: m Economische Expansie: -305 duizend euro m Stadsvernieuwing: -40 duizend euro m Algemene Diensten: +190 duizend euro b) De overige vorderingen op korte termijn zijn gestegen met een bedrag van 16.061 duizend euro ten gevolge van onderstaande elementen: m een daling voor de Economische Expansie (-1.523 duizend euro), vooral te verklaren door wijzigingen in de subsidies; m een stijging voor de Stadsvernieuwing (+12.395 duizend euro), vooral te verklaren door wijzigingen in de subsidies. Vanaf 2006 worden de subsidies met betrekking tot het oprichten van gebouwen in samenwerking met de gemengde vennootschappen niet meer gestort op het ogenblik van de ondertekening van het besluit maar naargelang de evolutie van de werken; m een stijging voor de Algemene Diensten (+ 5.188,7 duizend euro). De transitorekening geopend door het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest ten voordele van de GOMB wordt ingeschreven onder de rubriek “overige vorderingen” en wordt niet langer beschouwd als een rubriek met betrekking tot liquide middelen. Het saldo op deze rekening is gestegen met 5.856 duizend euro en bedraagt 24.961 duizend euro. liquide middelen De liquide middelen zijn vermeerderd met 7.684 duizend euro en bedragen op het einde van het boekjaar 13.084 duizend euro. Deze stijging is toe te schrijven aan de uitzonderlijke verkoop van terreinquotiteiten van het project Oud-Militair Hospitaal.
GOMB 72
Financieel verslag B. PASSIVA Eigen vermogen Het eigen vermogen is ten opzichte van eind 2005 gedaald met een bedrag van 3.447 duizend euro, rekening houdend met volgende elementen: g g
een overgedragen winst van 242 duizend euro de vermindering van de kapitaalsubsidies met een bedrag van 3.689 duizend euro als volgt samengesteld: m
Economische Expansie: -13.106 duizend euro. Deze vermindering is toe te schrijven aan het nieuwe besluit, ondertekend tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de incubators, dat de subsidies annuleert. Bovendien werd een investeringsenveloppe toegekend van 9.000 duizend euro. Dit bedrag werd verminderd met de afschrijvingen (3.131 duizend euro).
Omschrijving
2.005
Investeringsenveloppe/Werken Subsidies projecten Subsidies incubators Subtotaal Afschrijvingen Wegboeking bij verkoop Subtotaal TOTAAL
m
9.000 500 19.000 28.500 -2.240 -5.710 -7.950 20.550
2.006 9.000 25 -19.000 -9.975 -2.597 -534 -3.131 -13.106
Stadsvernieuwing: + 9.417 duizend euro. Deze vermeerdering is enerzijds te verklaren door de toegekende subsidies op diverse projecten en de subsidies bestemd voor het saneringsfonds en anderzijds door het inschrijven van de door te storten subsidies aan de gemengde vennootschappen en de afschrijvingen. Omschrijving
2005
Subsidies op projecten Saneringsfonds Wegeniswerken Oud-Militair Hospitaal Subtotaal Doorstortingen gemengde vennootschappen Wegboeking verkopen Oud-Militair Hospitaal Wegboekingen verkopen Afschrijvingen Subtotaal TOTAAL
8.999 5.803 6 14.809 -11.929 -608 -505 -583 -13.625 1.184
2006 16.944 9.885 5 26.834 -10.054 -6.380 -386 -597 -17.417 9.417
Voorzieningen voor risico’s en kosten Deze balanspost is toegenomen met een bedrag van 176 duizend euro ten opzichte van het vorige boekjaar. Dit is het gevolg van de aanpassing van de provisies en uitzonderlijke kosten enerzijds en van belastingen en taksen anderzijds. Schulden op meer dan één jaar Alle schulden op meer dan één jaar zijn overgeboekt naar de korte termijn zodat alle schulden op meer dan één jaar zijn afgelost.
GOMB 73
GOMB Schulden op ten hoogste één jaar Deze schulden zijn in vergelijking met het vorige boekjaar in totaal gestegen met 7.357 duizend euro, voornamelijk te verklaren door volgende verrichtingen: g de handelsschulden zijn verminderd met 1.198 euro; dit is vooral het gevolg van de toename van de schulden aan de gemengde vennootschappen (facturen ontvangen eind december 2006 en betaald in januari 2007); g de ontvangen vooruitbetalingen dalen met 2.368 duizend euro en hebben vooral te maken met vooruitbetaalde huren. Oorspronkelijk werden de voorschotten betaald voor saneringswerken geboekt op deze rubriek maar in 2006 werden ze overgedragen naar “overige schulden”. g de schulden voor belastingen, bezoldigingen en sociale lasten stijgen met 287 duizend euro en hebben vooral EHWUHNNLQJRSGHSURYLVLHYHUORIJHOGHQYRRU]LHQLQJHQYRRUWHEHWDOHQRQURHUHQGHYRRUKHIÀQJ g bij de overige schulden wordt een stijging vastgesteld van 8.245 duizend euro. Deze post heeft enerzijds betrekking op de nog door te storten subsidies aan bepaalde gemengde vennootschappen, een operatie die over meerdere jaren is gespreid en gebeurt naargelang de vordering van de werken, en anderzijds op de saneringswerken van de nieuwe projecten van de Economische Expansie.
2. RESULTATENREKENING De winst van het boekjaar 2006 bedraagt 242 duizend euro en kan verklaard worden door volgende elementen: Omschrijving 1. Netto-opbrengsten verkoop patrimonium 2. Inkomsten huren 3. Loonlasten 4. Andere opbrengsten/kosten 5. Afschrijvingen en waardeverminderingen 6. Aanleg/terugname provisie 7. Financieel resultaat 8. Uitzonderlijk resultaat TOTAAL
2002 929 6.088 -6.693 -3.495 -2.926 -308 3.688 133 -2.583
2003 459 7.099 -6.694 -2.761 -2.862 -138 4.602 -65 -361
2004 940 7.403 -7.474 -1.120 -3.417 -867 6.077 -340 1.203
2005 1.189 8.297 -7.783 -1.308 -3.197 -946 3.903 -50 105
2006 778 8.020 -8.534 -57 -3.522 -176 4.039 -306 242
1. Netto-opbrengsten verkopen De netto-opbrengsten (verschil verkoopopbrengsten en overeenstemmende kosten) zijn gedaald met 34,6 % tegenover het vorige boekjaar en zijn vooral toe te schrijven aan terugvorderbare kosten zowel bij de Economische Expansie als bij de Stadsvernieuwing. 2. Huurinkomsten Het totaal van de huurinkomsten van de Economische Expansie en de Stadsvernieuwing samen is met 3,3 % gedaald. Die daling is vooral toe te schrijven aan de aanpassing van nieuwe overeenkomsten van de Economische Expansie. 3. Loonlasten De loonkosten zijn gestegen met 9,6 %. Deze stijging is vooral toe te schrijven aan de aanwerving van nieuwe personeelsleden, indexatie en biënnales. 4. Andere opbrengsten/kosten Deze post is de samentrekking van volgende rubrieken in de resultatenrekening: Omschrijving Andere bedrijfsopbrengsten (met inbegrip van werkingssubsidies en opname saneringsfonds) - Diensten en diverse goederen (werkingskosten) - Diverse bedrijfskosten Andere opbrengsten/kosten
GOMB 74
2005
2006
4.646,6
6.056,3
-3.681,4 -2.273,0 -1.307,8
-3.615,2 -2.498,0 -56,9
Financieel verslag 5. Afschrijvingen en waardeverminderingen De afschrijvingen voor infrastructuurwerken en gebouwen zijn gestegen met 10,2 %. 6. Aanleg/terugname provisie Deze post is het resultaat van de samentrekking van volgende rubrieken: Omschrijving
2005 -1.409.849 463.729 -946.120
Aanleg provisies Terugname provisies Nettoprovisie
2006 -262.041 85.928 -176.114
De evolutie van de provisies is vooral te verklaren door de wijziging in de provisies voor belastingen. 7. Financieel resultaat De stijging YDQKHWÀQDQFLHHOUHVXOWDDWPHW3,5 % is vooral te verklaren door het wegboeken van subsidies bij de verkoop van diverse projecten enerzijds en de stijging van de afschrijving van subsidies anderzijds. 8. Uitzonderlijk resultaat Het uitzonderlijk resultaat is vooral toe te schrijven aan de waardevermindering van de aandelen EEBIC enerzijds en de waardevermindering van het project Linkeroever ten gevolge van de overdracht van het project van de Economische Economie naar de Stadsvernieuwing anderzijds. Te bestemmen winst Omschrijving Te bestemmen resultaat boekjaar Resultaatoverdracht vorige boekjaren Over te dragen resultaat
2002 -2.583.087 1.121.571 -1.461.516
GOMB 75
2003 -361.185 -1.461.516 -1.822.701
2004 1.203.237 -1.822.701 -619.464
2005 104.821 619.464 -514.643
2006 272.696 -514.643 -241.947
GOMB
GOMB 76