Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Inhoud Samenvatting 3 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding 9 1.2 Samenwerking Maas en Mergelland 9 1.3 Procedures 9 1.4 Leeswijzer 9 2 Even terugkijken 13 2.1 Twee oude GRP’n 13 2.2 Grondwater 14 2.3 Organisatie 14 3 Wat willen we bereiken 17 3.1 Inleiding 17 3.2 Ambities afvalwaterplan 17 3.3 Doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethode 18 4 Wat hebben we nu 21 4.1 Totaal overzicht aanwezige voorzieningen 21 4.2 Stedelijk afvalwater 22 4.3 Hemelwater 24 4.4 Zorgplicht grondwater 27 4.5 Organisatie 27 4.6 Effectief beheer 27 5 De opgave 31 5.1 Inleiding 31 5.2 Stedelijk afvalwater 31 5.3 Hemelwater 37 5.4 Grondwater 38 5.5 Effectief beheer 39 6 Organisatie en Financiën 41 6.1 Personeel 41 6.2
Bij de voorkant: Uitlaat van een regenwaterbuffer in natuurgebied. Gestroomlijnd water ….. ons water stroomlijnen we van hoog naar laag, vanaf de eerste druppel tot aan de Maas.
Kosten en kostendekking
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
42
1
Gezamenlijke ambities, uitgangspunten en actieprogramma dat invulling geeft aan samenwerking
2
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Samenvatting Waarom een GRP?
Goede riolering is nodig voor de bescherming van de volksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast. Als gemeente hebben we de taak om voor die riolering te zorgen, we hebben de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, voor afvloeiend hemelwater en voor grondwatermaatregelen. Dit GRP geeft aan hoe wij met deze drie zorgplichten omgaan.
Samenwerking Maas en Mergelland
We nemen deel aan het samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland. In dit samenwerkingsverband onderzoeken we op welke gebieden van het (afval)waterbeheer we de kwaliteit kunnen verhogen, de kwetsbaarheid kunnen verminderen en kosten kunnen besparen. Samen met de gemeenten Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Vaals, Valkenburg aan de Geul, het waterschap Roer en Overmaas en het waterschapsbedrijf Limburg hebben we een “Beleidsplan (afval) waterbeheer Maas en Mergelland” opgesteld. Ook Rijkswaterstaat heeft aan de overleggen deelgenomen. In het beleidsplan staan de gezamenlijke ambities, de uitgangspunten en een actieprogramma die invulling geven aan de samenwerking. Het beleidsplan is daarom de basis voor dit voorliggende GRP.
Wat ging er vooraf?
Dit plan is het eerste dat we als fusiegemeente opstellen: de voorgaande GRP’n waren het GRP Eijsden 2006-2009 en het GRP Margraten 2006-2010. Beide GRP’n hebben we vanwege de fusie verlengd tot 2012. De opgave uit die GRP’n is in grote mate behaald: de meeste onderzoeken zijn uitgevoerd, het hydraulisch en milieutechnisch functioneren van onze stelsels is getoetst, overstortregistraties zijn operationeel, rioolputten zijn ingemeten en afkoppelkansen in kaart gebracht. Onze gegevens zijn beter op orde. We hebben onze opgave echter niet vol-
ledig behaald. Met name in de uitvoering van maatregelen is enige vertraging ontstaan. Dit is onder andere veroorzaakt door de fusie tussen de voormalige gemeenten Eijsden en Margraten die tijd kostte en het combineren van projecten om werk met werk te kunnen maken. Sommige projecten bleken bij nader inzien niet nodig en zijn daarom vervallen. De basisinspanning (milieutechnisch functioneren) hebben we grotendeels behaald. Afgelopen periode heeft ad hoc werken plaatsgemaakt voor planmatig werken. We laten ons niet (meer) leiden door de waan van de dag, maar werken naar doelmatig beheer en goed gebruik van de riolering. Sindsdien daalt het aantal meldingen en klachten. We zijn goed op weg, maar we zijn er nog niet. Tijd om door te pakken.
Wat zijn de doelen voor de rioleringszorg in de komende planperiode? Vanuit de visie en ambities uit het beleidsplan stellen we de volgende doelen voor onze rioleringszorg: Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier). Zorgen voor verwerking van ingezameld hemel water. Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.
De doelen concretiseren we in functionele eisen en maatstaven zodat we kunnen toetsen of de huidige situatie aan de gestelde doelen voldoet.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
3
Waar staan we nu?
Alle woningen en bedrijven in onze gemeente zijn aangesloten op (druk)riolering of IBA. Hiermee voldoen we aan onze wettelijke zorgplichten voor inzameling stedelijk afvalwater en afvloeiend hemelwater. We beheren onder andere 97 km gemengde riolering, 119 km gescheiden riolering, 8,8 km leiding van drukriolering, 15 km persleiding, 51 gemalen, 34 drukriolering pompunits en 7 bergbezinkbassins. Alle voorzieningen tezamen hebben een vervangingswaarde van ruim € 150 miljoen. De gegevens van de riolen zijn opgeslagen in meerdere rioleringsbeheerssystemen, wat zo ontstaan is door de fusie van Eijsden en Margraten. Hierdoor zijn niet alle gegevens even makkelijk toegankelijk. De laatste 10 jaar inspecteerden we ruim driekwart van het vrijvervalstelsel. Hiervoor zijn tv.-camera inspecties ingezet. Indien uit de inspectieresultaten bleek dat ingrijpen noodzakelijk was, ondernamen we adequate actie. Door rioolinspecties, onderzoek en binnenkomende meldingen is inzicht in het functioneren van de riolering ontstaan. In het buitengebied zitten nog enkele “blind spots”. Vanwege de slechte bereikbaarheid zijn deze riolen niet geïnspecteerd. Ook zijn er enkele wateroverlastlokaties bekend die we integraal met andere disciplines (wegen, groen, verkeer, etc.) proberen op te lossen. We voldoen voor 80% aan de basisinspanning. Overstorten op de Maas voldoen aan de eisen, een aantal overstorten op water dat in beheer is bij Waterschap Roer en Overmaas (WRO) nog niet. Een structureel grondwatermeetnet is in onze gemeente nog niet aanwezig, waardoor we geen inzicht hebben in de grondwaterstanden. De noodzaak hiervoor is er ook nooit geweest omdat er geen probleem lokaties bekend zijn.
4
Het team vergunningen van de afdeling Ruimtelijke Ordening controleert en handhaaft de vergunningen bij bedrijven, waarbij indien nodig ook de afvalwatercomponent wordt meegenomen. Verder beschikken we over een rioolheffingsverordening en een bouwverordening.
Wat moeten we doen in de planperiode en daarna? Nieuwe percelen moeten we voor wat betreft huishoudelijk afvalwater aansluiten op de riolering. Hemelwater moet worden opgevangen en verwerkt (bijvoorbeeld infiltreren) op eigen terrein. Onze openbare ruimte gaan we actief benutten om hemelwater te bergen en vervolgens oppervlakkig (bovengronds) af te voeren. Daar waar dit niet mogelijk is, kiezen we voor ondergrondse gescheiden stelsels. Als er een gescheiden stelsel aanwezig is, moet hierop worden aangesloten. Bij nieuwbouwprojecten is de aanleg van gescheiden riolering of duurzaam waterbeheer het uitgangspunt. Als er alleen gemengde riolering aanwezig is, moet het huishoudelijk afvalwater en het hemelwater aan de perceelsgrens wel gescheiden worden aangeleverd. Samen met onze partners van het samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland voeren we een actie- en uitvoeringsprogramma uit. Met de resultaten van de onderzoeken passen we ons dagelijks beheer aan en werken we dat verder uit om ook voor de operationele taken de kwaliteit te verbeteren, de kwetsbaarheid te verminderen en kosten te besparen. Door meer kennis op te doen over het rioolstelsel en de omgeving zijn we in staat maatregelen beter te onderbouwen: de juiste maatregelen op de juiste plaats. Gegevens van de riolering houden we actueel en correct. De toestand van vrijvervalriolen onderzoeken we eenmaal in de tien jaar door tv.- inspectie. Inspectiegegevens slaan we in een rioleringsbe-
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
heersysteem op. We werken in 2013 naar één systeem toe om alle informatie in op te slaan. Drukriolering en de gemalen inspecteren we regelmatig volgens een onderhoudsplan. Regelmatig onderhoud is nodig om een goede afstroming in de vrijvervalriolering te handhaven. Ook gemalen en andere rioleringsonderdelen reinigen we één of enkele keren per jaar. Reiniging vindt plaats volgens vaste onderhoudsschema’s. Bij rioolvervanging passen we - waar mogelijk en zinvol - zoveel mogelijk het relinen van oude rioolbuizen toe. Dit is goedkoper en geeft minder overlast. Bij het vervangen van riolering proberen we werk metwerk te maken, waarbij we zoveel mogelijk disciplines (wegen, groen, verkeer, etc.) betrekken. Op deze wijze besparen we geld en beperken we de overlast. De komende jaren voeren we de “geen-spijt-maatregelen” uit, zoals geformuleerd in de Optimalisatiestudies (OAS’n 2007-2008). In 2014 beoordelen we
met een nieuwe OAS in hoeverre we dan voldoen aan de geldende eisen. Daarmee onderbouwen we de noodzaak van verdergaande maatregelen. Om wateroverlastproblemen in de Diepstraat te verminderen willen we een nooduitlaat naar de Maas maken. Binnen het samenwerkingsverband pakken we het grondwateronderzoek op. Sinds 2008 hebben gemeenten namelijk een zorgplicht voor grondwater. Burgers kunnen bij eventuele grondwateroverlast bij de gemeente aankloppen. Inzicht in de grondwaterstanden ontbreekt echter. Om deze reden willen we inzicht verkrijgen in de grondwatersituatie. Op dit moment zijn geen grondwaterknelpunten bij ons bekend. We verwachten van de particulier dat hij zijn stedelijk afvalwater loost op de gemeentelijke riolering of op een IBA. De particulier heeft een wettelijk vastgelegde eigen verantwoordelijkheid als het gaat om
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
5
hemel- en grondwater. Wij willen stimuleren dat daar waar mogelijk en zinvol hemelwater van de gemengde riolering wordt afgekoppeld. Daarbij gelden wel lozingsvoorschriften.
van de basisinspanning en de andere milieumaatregelen uitvoeren, en is er beperkte ruimte voor verSamenvatting vangings- en reliningsmaatregelen.
Doordat er in de planperiode minder wordt geïnvesschikbaar. Dit lijkt voldoende, maar uit de analyse blijkt ook dat in ieder geval in de binnendienst Watte gaat het kosten en hoe betalen we dat? teerd dan volgens het MIP nodig zou zijn, neemt het weinig FTE’s beschikbaar zijn om al het werk te kunnen uitvoeren. Daarbij komt dat om de Om de ambities en doelen te realiseren, is personele risico op calamiteiten binnen onze riolering toe. Het samenwerking de komende jaren goed vorm te geven, een extra inzet nodig is van gemiddeld inzet nodig. De benodigde inzet ligt tussen 2,8 en riool dat in de jaren ’60 is aangelegd, moet de kozo’n 15 dagen per jaar (0,1 FTE). De personele bezetting van de binnendienst is dus een be9,3 FTE en is afhankelijk van de mate van uitbeste- mende 15 jaren vervangen worden. Hoe langer we langrijk aandachtspunt. ding. Op dit moment is 4,5 FTE beschikbaar. Dit lijkt wachten om geld hiervoor te sparen hoe hoger én voldoende, maar uit de analyse blijkt ook dat in ie- sneller ons riooltarief moet stijgen. Ook neemt door is er nodig om de te uitvoering van de onderzoeken maatregelen kunnen betalen. af en uitstel de en mogelijkheid omteriolen te repareren derOok geval in geld de binnendienst weinig FTE’s beDe uitgaven voor de hele planperiode 2013-2017 hebben we begroot op circa 9,8 miljoen euro rest mogelijk alleen vervanging. Daarnaast nemen schikbaar zijn om al het werk te kunnen uitvoeren. ook de mogelijkheden om rioleringswerkzaamheaan investeringen en 12,8 miljoen euro voor de dagelijkse rioleringszorg (inclusief oude kapiDaarbij komt dat om de samenwerking de komende taallasten). jaren goed vorm te geven, een extra inzet nodig is den te combineren met overige werkzaamheden af.
kosten dekken door per de rioolheffing. vanDe gemiddeld zo’n 15we dagen jaar (0,1 FTE).De Derioolheffing voor de planperiode is gemaximeerd personele bezetting van deinflatiecorrectie). binnendienst is dus een In de planperiode maken we inzichtelijk welke opop € 300,(behoudens gave onsinvesteringsruimte op lange termijnberekend. te verwachten belangrijk aandachtspunt. Om hieraan te kunnen voldoen, hebben we een maximale Binnenstaat, waarbij webasisinspanning in de tussentijd ons sobermilien doeldeze ruimte kunnen we de maatregelen in het kader van de enstelsel de andere matig onderhouden met in het achterhoofd een acOokeumaatregelen is er geld nodiguitvoeren, om de uitvoering de onderen is ervan beperkte ruimte voor vervangings- en reliningsmaatregelen. ceptabele toename van het risico op falen. zoeken en maatregelen te kunnen betalen. De uitgaven voor de hele hebben Doordat er in deplanperiode planperiode2013-2017 minder wordt geïnvesteerd dan volgens het MIP nodig zou zijn, We hebben met bovenstaande uitgangspunten we neemt begroot op circa 9,3 miljoen euro aan investerinhet risico op calamiteiten binnen onze riolering toe. Het riool dat in de jaren ’60 is aangegen en 12,8 miljoen euro voor de dagelijkse riole- twee scenario’s voor de rioolheffing doorgerekend: legd moet de komende 15 jaren vervangen worden. Hoe langer we wachten om geld hiervoor te ringszorg (inclusief oude kapitaallasten). De kosten sparen hoe hoger én sneller ons riooltarief moet stijgen. Ook neemt door uitstel de mogelijkheid dekken we door de rioolheffing. De rioolheffing Scenario 1 om riolen te repareren af en rest mogelijk alleen vervanging. Daarnaast nemen ook de mogezonder rentetoevoeging aan de voor de planperiode is gemaximeerd op € 300,- (be- lijkheden om rioleringswerkzaamheden te combineren met overige werkzaamheden af. reserve/voorziening; houdens inflatiecorrectie). Scenario 2 We hebben met bovenstaande uitgangspunten twee voor de rioolheffingaan doorgererentetoevoeging de Om hieraan te kunnen voldoen, hebben we een scenario’smet kend: investeringsruimte berekend. Binnen reserve/voorziening. maximale Scenario 1, zonder reserve/voorziening; deze ruimte kunnen we rentetoevoeging de maatregelen inaan hetde kader Scenario 2: met rentetoevoeging aan de reserve/voorziening. Scenario
1 2
6
Rioolheffing 2014
Rioolheffing 2017
300,00 300,00
300,00 300,00
Stijging vanaf 2018 (excl. Inflatiecorrectie) 15,00 15,00
Kostendekkend niveau
Bereikt in jaar
419,374,-
2025 2022
Besluit Burgemeester en wethouders verzoeken de gemeenteraad het GRP Eijsden-Margraten 2013 tot en met 2017 vast te stellen door in te stemmen met: 1. Het in dit GRP opgenomen onderzoek; 2. De opgenomen beheermaatregelen; 3. Een adequate rioolheffing.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Na vaststelling, zal dit plan samen met het raadsbesluit worden toegezonden aan:
Besluit
Burgemeester en wethouders verzoeken de gemeenteraad het GRP Eijsden-Margraten 2013 tot en met 2017 vast te stellen door in te stemmen met:
Het in dit GRP opgenomen onderzoek; De opgenomen beheermaatregelen; Een adequate rioolheffing.
Na vaststelling, zal dit plan samen met het raadsbesluit worden toegezonden aan:
waterschap Roer en Overmaas; Waterschapsbedrijf Limburg; Rijkswaterstaat; Provincie Limburg.
Ook maken we in één of meerdere dag- of weekbladen die in de gemeente worden verspreid, bekend hoe burgers en bedrijven kennis kunnen nemen van de inhoud van dit GRP.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
7
Ambities en uitgangspunten zijn waar mogelijk op elkaar afgestemd
8
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
1 Inleiding 1.1 Aanleiding
Goede riolering is nodig voor de bescherming van de volksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast. Als gemeente hebben we de taak om voor die riolering te zorgen: we hebben de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, voor afvloeiend hemelwater en voor grondwatermaatregelen. Dit GRP 2013-2017 geeft aan hoe wij met deze drie zorgplichten omgaan. Het maken van goede beleidsafwegingen op het terrein van beheer openbare ruimte, bescherming van bodem en waterkwaliteit, en de zorg voor het totale watersysteem worden steeds belangrijker. Dit GRP helpt daarbij en speelt in op ontwikkelingen zoals het veranderende klimaat. Ook het financiële beleid, de inzet van middelen en toenemende lastendruk zijn belangrijke aandachtspunten.
1.2 Samenwerking Maas en Mergelland
1.3 Procedures
Dit GRP is tot stand gekomen binnen het samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland. Ambities en uitgangspunten hebben we waar mogelijk op elkaar afgestemd. Het waterschap Roer en Overmaas en het waterschapsbedrijf Limburg werken mee in het samenwerkingsverband en zijn daarmee ook betrokken bij dit GRP. Ook Rijkswaterstaat heeft in de overleggen deelgenomen.
Ons samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland werkt aan een beter (afval)waterbeheer. Samen met de gemeenten Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Vaals, Valkenburg aan de Geul, het waterschap Roer en Overmaas (WRO) en het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) werken we aan verhoging van de kwaliteit, vermindering van de kwetsbaarheid en verlaging van de kosten.
Samen hebben we het “Beleidsplan (afval)waterbeheer Maas en Mergelland” opgezet. In dit beleidsplan staan de visie, de gezamenlijke ambities, de uitgangspunten en een actieprogramma die invulling geven aan het samenwerken. Het beleidsplan is daarom de basis voor dit GRP.
Dit GRP is volgens de aanbevelingen in de Leidraad Riolering opgezet. Het voorliggende plan is een korte versie. Het uitgebreide rapport is opgenomen op DVD. Deze vindt u achter in deze uitgave.
1.4 Leeswijzer
De totale planvorm voor het (afval)waterbeheer in onze regio bestaat uit twee delen: het overkoepelend beleidsplan als een gezamenlijk deel; dit lokale deel, het GRP waarin we de vertaling naar het gemeentelijk rioleringsbeleid opnemen.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
9
Visie en ontwikkeling Samenhang
Ambities
Gezamenlijk deel: Beleidsplan Visie Samenhang Samenwerking
Samenwerking Actie- en Uitvoeringsrogramma
Evaluatie vorige plannen
Eisen en maatstaven voor de planperiode Huidige situatie en toetsing
Lokaal deel: GRP, vertaling naar lokale situatie
Aanleg, onderzoek en maatregelen op hoofdlijn Benodigde middelen, personeel en financieel
Opbouw planvorming (afval)waterbeheer Maas en Mergelland
10
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
11
Extreme neerslag vraagt om oplossingen in de openbare ruimte
12
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
2 Even terugkijken 2.1 Twee oude GRP’n
Onze gemeente heeft twee GRP’n om te evalueren: het GRP Eijsden 2006-2009 en het GRP Margraten 2006-2010. Beide GRP’n hebben we vanwege de fusie verlengd tot 2012. De opgave uit die GRP’n is in grote mate behaald. Er zijn geen problemen bekend met de inzameling en transport van stedelijk afvalwater. Voor de verwerking van hemelwater liggen er nog enkele uitdagingen om wateroverlastknelpunten op te lossen. De meeste geplande onderzoeken zijn uitgevoerd. Zo hebben we het hydraulisch en milieutechnisch functioneren onderzocht van de kernen Gronsveld en Rijkholt en een meetprogramma opgezet voor de overstorten in Eijsden. In 2010 zijn de putten ingemeten, waardoor de gegevens beter op orde zijn. In Margraten onderzochten we emissiereducerende maatregelen, de berging in het stelsel en afkoppelkansen in relatie met klimaatverandering. Er is enige vertraging opgelopen in het opstellen van de stedelijke wateropgave van Eijsden, het opstellen van het afkoppelplan/waterplan en het meetplan voor infiltratievoorzieningen van Margraten. Dit komt onder andere door de uitvoering van twee optimalisatiestudies (OAS’n) in 2007-2008 die andere inzichten gaven in de benodigde werkzaamheden en extra tijd kostten, het opstellen van het beleidsplan (afval)waterbeheer dat beleidsmatige veranderingen met zich mee zou kunnen brengen en de fusie van de gemeenten Eijsden en Margraten.
In de oude GRP’n zijn ook verschillende maatregelen opgenomen. De meeste maatregelen zijn uitgevoerd, een aantal heeft vertraging opgelopen door bijvoorbeeld afstemming met andere werken in de openbare ruimte. Het voldoen aan de basisinspanning was het belangrijkste onderwerp tijdens de afgelopen planperiode. We hebben nu ongeveer 80% van de basisinspanning behaald. De BBB’s Banholtergrubbe, Beatrixlaan, Bukel en Oude Akerstraat moeten we nog aanleggen. De gemeente Eijsden wilde afkoppelen zodat geen schoon water meer naar de RWZI zou worden afgevoerd. Bij nieuwbouw ging men daarom zoveel mogelijk uit van het niet aansluiten van verhard oppervlak. Er was in het GRP opgenomen dat we onderzoek gingen doen naar afkoppelmogelijkheden. De gemeente Margraten had ook als uitgangspunt om schoon water niet naar de zuivering te brengen. Magraten volgde de ‘voorkeursvolgorde’ en ging uit van het afkoppelen van verhard oppervlak en het op deze manier scheiden van waterstromen. In het GRP waren verschillende afkoppelprojecten opgenomen, de projecten die vanaf 2009 gepland stonden, zijn bewust vertraagd vanwege de fusie tussen de gemeenten Eijsden en Margraten. We vonden het belangrijker om éérst een gezamenlijke visie te ontwikkelen alvorens afkoppelprojecten daadwerkelijk uit te voeren.
Als inspectiefrequentie houden we in de praktijk eens in de 10 jaar aan. Gemalen zijn ingedeeld op storingsgevoeligheid en zijn op basis daarvan onderhouden. Alle gemalen zijn minstens één keer per jaar gereinigd en geïnspecteerd, de storingsgevoelige gemalen zijn echter tot vier keer per jaar gereinigd en tot twee keer per jaar geïnspecteerd. Straaten trottoirkolken zijn volgens het GRP in Eijsden twee maal per jaar gereinigd en in Margraten vier maal per jaar.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
13
2.2 Grondwater
Er zijn in de oude GRP’n geen concrete acties geformuleerd onder de noemer grondwaterzorgplicht, dat hoefde ook niet omdat deze GRP’n van vóór 2008 zijn, toen de grondwaterzorgplicht inging. Binnen de gemeente Eijsden-Margraten is op één locatie krattenberging aangelegd om overtollig grondwater te kunnen afvoeren. Dit was niet opgenomen in het GRP.
2.3 Organisatie
Onze gemeentelijke organisatie is door de fusie tussen Eijsden en Margraten veranderd. Systemen en werkwijzen moesten worden aangepast om te komen tot een nieuwe ‘standaard’ werkwijze. Een goed voorbeeld hiervan is het rioleringsbeheerprogramma: Eijsden gebruikte een ander programma dan Margraten en uiteindelijk is ervoor gekozen om voor de toekomst één programma te gebruiken (dit is nog niet uitgevoerd). Deze - en andere - aanpassingen hebben veel tijd gekost, waardoor andere werkzaamheden zijn blijven liggen. Het bepalen van deze “nieuwe” werkwijze liep bovendien volledig synchroon met het bepalen van de “best practises” binnen ons samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland.
14
Inmiddels is er een nieuwe structuur ontstaan en zijn achterstanden grotendeels weer weggewerkt. Afgelopen periode heeft ad hoc werken plaatsgemaakt voor planmatig werken. We laten ons niet (meer) leiden door de waan van de dag, maar werken naar doelmatig beheer en goed gebruik van de riolering. Sindsdien daalt het aantal meldingen en klachten. We zijn goed op weg, maar we zijn er nog niet. Tijd om door te pakken. Er zijn twee medewerkers in de binnendienst die zich met rioleringen bezighouden. We hebben echter de wens om meer personele inzet te krijgen, omdat de beschikbare personele capaciteit nu (vooral in de binnendienst) als erg krap wordt ervaren.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Gestroomlijnd Gestroomlijnd water.... water.... verbreed verbreed Gemeentelijk Gemeentelijk Rioleringsplan Rioleringsplan EijsdenEijsden Margraten Margraten 2013 -2013 2017- 2017
15
We beheren het (afval)watersysteem als ware het één systeem
Prognose en werkelijke rioolheffing gemiddelde woning
16
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
3 Wat willen we bereiken 3.1 Inleiding
5
We maken burgers en bedrijven bewust van de eigen verantwoordelijkheid met betrekking tot de verwerking van grondwater op het eigen perceel en dat ze worden ontzorgd als dat nodig en doelmatig is. Daarbij geldt eerst overtuigen, daarna pas afdwingen.
3.2 Ambities beleidsplan
6
We streven naar zoveel mogelijk gelijke financiële uitgangspunten van de gemeenten, wat overigens niet betekent dat elke gemeente ook een gelijke heffing krijgt.
1 We zijn gelijkwaardige partners, gemeenten en waterschap/waterschapsbedrijf. Samenhang tussen (afval)waterketen en watersysteem is het vertrekpunt voor samenwerking. Bewust wording en inbreng van burgers en bedrijven is hierbij belangrijk, zeker als het gaat om preven tie. Samenwerken is maatwerk en heeft kwets baarheidsvermindering, kwaliteitsverhoging en kostenbesparing tot doel.
Ad 1: We gaan het (afval)watersysteem in onze regio beheren als ware het één systeem en als gelijwaardige partners. We overleggen over de plannen die we hebben en stemmen die nog meer af dan we nu al doen. Als het gaat om de verwerking van neerslag is preventie belangrijk: zoveel mogelijk voorkomen dat al het regenwater snel afstroomt naar de beken en watergangen. We stimuleren dat particulieren hemelwater zoveel mogelijk vasthouden op eigen terrein of infiltreren. Dat voorkomt piekafvoeren.
Binnen het samenwerkingsverband (afval)waterbeheer Maas en Mergelland hebben we een gezamenlijk beeld geschetst voor de toekomst van het (afval) waterbeheer in dit gebied. Dit beeld is weergegeven in het Beleidsplan. In de volgende hoofdstukken worden de ambitiebesluiten uit het afvalwaterplan vertaald naar onze eigen gemeente.
In het Beleidsplan hebben we zes ambities opgenomen:
2
We zien afvalwater als potentiële bron van nuttige grondstoffen, energie en water. Negatieve effecten vanuit de (afval)waterketen op het watersysteem worden zoveel mogelijk voorkomen. KRW is hiervoor leidraad, waarbij de doelmatigheid, effectiviteit en de kosten van maatregelen in samenhang worden afgewogen.
3 We betrekken klimaatverandering en duurzaam - heid bij het in stand houden en verbeteren van de afvalwaterketen. 4
We streven naar ontvlechting van hemelwater, grondwater en stedelijk afvalwater (indien dit op een doelmatige kosteneffectieve manier mogelijk is). We maken burgers en bedrijven bewust van de eigen verantwoordelijkheid met betrekking tot de verwerking van hemelwater afkomstig van eigen perceel en dat ze worden ontzorgd als dat nodig en doelmatig is. Daarbij geldt eerst overtuigen, daarna pas afdwingen.
Ad 2: In afvalwater zitten stoffen die bij vergisting biogas kunnen opleveren. Ook is het afvalwater “warm”, die warmte kunnen we er misschien uithalen en weer gebruiken. Riolering loost schadelijke stoffen op beken, riviertjes en watergangen, via overstorten in de gemeente, via hemelwateruitlaten of via de zuivering. De negatieve invloed daarvan dringen we zover terug dat het water daar geen ontoelaatbare schade van ondervindt. Ad 3: Het gaat harder regenen. Daarom moeten we op termijn de riolering anders inrichten: niet al het regenwater kan ondergronds worden afgevoerd, ook de bovengrondse ruimte hebben we daarvoor nodig. Daar houden we vanaf nu al rekening mee. Daarbij komt dat we geen problemen naar de toekomst willen afwentelen. We gebruiken zo min mogelijk milieubelastende materialen en wekken energie voor onze gemalen op met zonnepanelen.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
17
Ad 4: Om terugwinning van nuttige stoffen uit afvalwater mogelijk te maken, moeten we het zo min mogelijk vermengen met relatief schoon hemel- en grondwater. Die afvalwaterstromen gaan we scheiden als we riolering toch gaan aanpakken. Burgers en bedrijven hebben daarin ook een eigen verantwoordelijkheid (gescheiden aanleveren bij de perceelsgrens, afkoppelen, infiltreren of vasthouden van hemelwater). We stellen hiervoor nu nog geen hemel- en grondwaterverordening op, maar proberen eerst door voorlichting en overtuiging burgers en bedrijven mee te krijgen. Ad 5: Burgers en bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor het waterdicht hebben van verblijfsruimten, ook aan de onderkant. Op eigen terrein moet een eigenaar evt. zelf drainage aanleggen. Als het nodig is en doelmatig kan, voert de gemeente dit overtollige grondwater verder af.
18
Ad 6: In de stuurgroep van 29 november 2012 is besloten dat deze ambitie niet betekent dat de financiële uitgangspunten, voor de GRP’n die nu voorbereid worden, geharmoniseerd worden.
3.3
Doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden
We hebben riolering aangelegd om:
de volksgezondheid te beschermen; droge voeten te houden en een goede leefomgeving te bevorderen.
Vanuit de visie, ambities en de geformuleerde uitgangspunten in het Beleidsplan, beschrijven we de doelen voor de rioleringszorg. Door aan deze doelen functionele eisen en maatstaven te koppelen maken we de rioleringszorg toetsbaar.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Gewenste situatie Een beschrijving van de gewenste toekomst
Toetsingskader rioleringszorg
Doelen Een korte en bondige formulering van de belangrijkste thema’s
Functionele eisen Een vertaling van de doelen in systeemeisen
Maatstaven Een formulering van hetgeen verwacht wordt
Meetmethoden Binnen de (brede) rioleringszorg kennen we de volgende doelen:
Een uitleg hoe kan worden bepaald of de maatstaf behaald wordt
Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater. Zorgen voor transport van stedelijk afvalwater. Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier). Zorgen voor verwerking van ingezameld hemel water. Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.
Met behulp van de Leidraad Riolering hebben we een set van functionele eisen, maatstaven en meetmethoden opgesteld waaraan het rioolstelsel dient te voldoen. Ook hebben we een aantal voorwaarden aangegeven, die nodig zijn om effectief te kunnen sturen. Ze zijn opgenomen in het uitgebreide rapport op de DVD.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
19
Helder schoon water, droge voeten en een duurzaam leefmilieu
20
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
4
Wat hebben we nu
4 Wat hebben we nu 4.1 Totaal overzicht aanwezige voorzieningen
Onze gemeente telt 240 kilometer ver- overzicht aanwezige voorzieningen 4.1 riolering,Totaal deeld over gemengd, gescheiden en pers- en drukOnze gemeente telt 240 kilometer riolering, verdeeld over gemengd, gescheiden en pers- en leidingen. De meeste riolering is jonger dan 40 jaar, drukleidingen. De meeste riolering4.1 is jonger dan 40 jaar, de gemiddelde leeftijd is 32 jaar. Gede gemiddelde leeftijd is 32 jaar. Gegevens over de Totaal overzicht aanwezige voorzieningen gevens over deworden voorzieningen bewaard de digitale gegevensbestanden. Vanwege Onze gemeente telt 240 kilometer riolering, over gemengd, gescheiden voorzieningen bewaard inworden de digitale gege- inverdeeld Gedetailleerde informatie over de lay-out vanen depersstel-de en fusie van EijsdenVanwege enDe Margraten zijn opisdit moment meerdere selsnog is opgenomen ingegevensbestanden het rioleringsbeheersysteem en Gevensbestanden. de fusie vanerEijsden en dan drukleidingen. meeste riolering jonger 40 jaar, de gemiddelde leeftijd is 32die jaar. vastgelegd in de hydraulische berekeningen en basisriMargraten zijn er op dit moment nog meerdere genaastgevens elkaar over bestaan. Dit systeem werkt nietbewaard optimaal,inomdat gegevens verspreid zijn over de voorzieningen worden de digitale gegevensbestanden. Vanwege de oleringsplannen (dynamisch BRP), waaronder de stelgevensbestanden die naast elkaar bestaan. Dit symeerdere bronnen. Kortom, de gegevens over de aanwezige voorzieningen zijn wel bekend, fusie van Eijsden en Margraten zijn er op dit moment nog selgegevens en meerdere gegevens vangegevensbestanden de overstorten van waar- die steemniet werkt niet optimaal, omdat gegevens vermaar makkelijk inzichtelijk. naast elkaar bestaan. Dit systeem werkt niet optimaal, omdat gegevens verspreid t.o.v. zijn over uit (incidenteel) wordt geloosd. Wijzigingen de spreid zijn over meerdere bronnen. Kortom, de situatie in de BRP’n overleggen we met zijn waterschap en meerdere bronnen. Kortom, de gegevens over de aanwezige voorzieningen wel bekend, gegevens over de aanwezige voorzieningen zijn wel waterschapsbedrijf en vice versa. Overzicht aanwezige voorzieningen maarmaar nietniet makkelijk inzichtelijk. bekend, makkelijk inzichtelijk.
Voorziening eenheid aantal Voorziening eenheid aantal Vrijvervalriolering Gemalen Overzicht aanwezige voorzieningen - gemengd Voorziening km eenheid 97 aantal - gemengd Voorziening aantaleenheid 19 aantal - DWA km 73 - DWA 20 Vrijvervalriolering Gemalen aantal - HWA km km 46 97 - HWA 12 19 - gemengd - gemengd aantalaantal Overstorten aantal 51 - DWA km 73 - DWA aantal 20 Drukriolering BBB’s aantal 7 - HWA km 46 - HWA aantal 12 - leiding km 9 IBA’sOverstorten aantalaantal 18 51 - pompunits 34 Duikers km aantal 0,3 Drukriolering aantal BBB’s 7 Persleiding km 15 - leiding km 9 IBA’s aantal 18
- pompunits Persleiding
aantal km
34 15
Duikers
km
0,3
Leeftijdsopbouw vrijvervalriolering.
Leeftijdsopbouw vrijvervalriolering
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 Leeftijdsopbouw vrijvervalriolering
21
ongeveer 80% geïnspecteerd door een videocamera door het riool te laten rijden. Door de rioolinspecAlle bestaande bebouwing is aangesloten op de rioties is inzicht in de toestand van de riolering ontlering of een voorziening met vergelijkbaar milieustaan. In het buitengebied zitten echter nog enkele rendement (lozing per as, IBA, 18 percelen). Voor de “blind spots”. Vanwege de slechte bereikbaarheid inzameling en het transport van stedelijk afvalwater zijn deze riolen niet geïnspecteerd. De meest voorgebruiken we gemengde en droogweerafvoer vrijkomende waarnemingen zijn waarschuwingen voor vervalriolering (in totaal 170 kilometer), hiernaast is waterdichtheid en afstroming. Dit betekent dat dier een drukrioleringssysteem aanwezig (met in tohebben we nu rect ingrijpen voor deze riolen nietWat nodig is, maar taal 9 kilometer drukleidingen en 34 pompunits). Om dat de toestand in de gaten moet worden gehoual dit afvalwater bij de RWZI’s (Heugem en Limmel in den. Ook zijn er schades waarbij we binnen afzienMaastricht en de RWZI Wijlre in de gemeente Gulpenbare termijn iets moeten doen, vooral op het gebied Wittem) te krijgen hebben we eenover stelsel 15 kiloGedetailleerde informatie devan lay-out van de is opgenomen in het rioleringsbevanstelsels stabiliteit en waterdichtheid. meter persleidingenenenvastgelegd 51 gemalen.in de hydraulische berekeningen en basisrioleringsplannen (dyheersysteem namisch BRP), waaronder de stelselgegevens en gegevens van de overstorten van waaruit In de(incidenteel) gemengde stelsels onze gemeente zijnt.o.v. in de Gemalen / pompunits drukriolering / bergbezinkbassins wordt van geloosd. Wijzigingen situatie in de BRP’n overleggen we met totaal 7 bergbezinkbassins (BBB) aangelegd. Dezeversa. De gemalen, pompunits en bergbezinkbassins worwaterschap en waterschapsbedrijf en vice bergbezinkbassins bergen tijdens hevige neerslag den minimaal een maal per jaar gereinigd en geïneen deel van het overstortende (riool)water waarna specteerd. De storingsgevoelige gemalen/pompuhet na afloop van de bui weer via nitsafvalwater worden daarnaast nog tot drie keer vaker 4.2het gemengde Stedelijk stelsel naar de RWZI wordt gepompt. gereinigd en tot één keer extra geïnspecteerd. We Alle bestaande bebouwing is aangesloten op de riolering of een voorziening met vergelijkbaar hebben hiervoor een onderhoudsplan opgesteld milieurendement (lozing per as, IBA, 18 percelen). Voor de inzameling en het transport van stevoor hetgeen er moet gebeuren. 4.2.1 Technische delijk afvalwater staat gebruiken we gemengde en droogweerafvoer vrijvervalriolering (in totaal 170 Inzicht in de technische riolering kilometer), hiernaaststaat is ervan eendedrukrioleringssysteem aanwezig in totaal 9 kilometerblijkt druk-dat Wanneer uit de (met inspectiewerkzaamheden krijgen we door inspecties. De inspectieresultaten leidingen en 34 pompunits). Om al dit afvalwaterreparaties bij de RWZI’s (Heugem ennodig Limmel Maa- de of vervangingen zijn,inworden gebruiken we om te bepalen waar we onderhoudsstricht en de RWZI Wijlre in de gemeente Gulpen-Wittem) krijgen hebbenuitgevoerd we een stelsel van benodigdete werkzaamheden of gepland. reparatie of vervangingsmaatregelen moeten uitHierdoor is er een constante controle op het functi15 kilometer persleidingen en 51 gemalen. voeren. oneren van de gemalen en pompunits en worden voorkomen. Bovendien geeft ons In de gemengde stelsels van onze gemeente zijnproblemen in totaal 7snel bergbezinkbassins (BBB) aangeVrijvervalriolering telemetriesysteem storingen rechtstreeks door aan legd. bergbezinkbassins bergen tijdens neerslag een deel van het overstortende Voor hetDeze beheer van de vrijvervalriolering gebrui- hevige de wachtdienst, waarna een storingsdienst het pro(riool)water waarna het na afloop van de bui weer via gemengde stelsel naar de RWZI ken we een stroomschema dat stap voor stap aan- bleemhet verhelpt. In toenemende mate lopen onze wordt geeft watgepompt. we doen. We hebben de afgelopen 10 jaar pompen vast. Grootste oorzaak van vastgelopen pompen zijn vezeldoekjes, Overzicht bergbezinkbassins maandverband, tampons, Locatie bergbezinkbassin Jaar van aanleg dweilen en vet. Nog té vaak worden deze zaken in het Sprinkstraat 2009 riool gegooid, waar ze niet Kasteellaan 2000 in thuis horen. Laag Caestert 2005 JS Bachstraat 1997 Zeepweg 2003 Maastrichterweg 2000 De Wesch 2006
4.2 Stedelijk afvalwater
22
4.2.1 Technische staat van de objecten Gestroomlijnd Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 Inzicht in de technische staatwater.... van deverbreed riolering krijgen we door inspecties. De inspectieresultaten gebruiken we om te bepalen waar we onderhouds- reparatie of vervangingsmaatregelen moe-
Beheerstrategie riolering Eijsden-Margraten Fase 1
Fase 2
Opstellen reinigingsen inspectiebestek
Fase 3
Of f erteaanvraag en gunning
Cyclus herhalen Beheerstrategie riolering Eijsden-Margraten Fase 1
Fase 2
Opstellen reinigingsen inspectiebestek Oplevering onderhoud Ingang garantietermijn van Fase 11
Of f erteaanvraag en gunning
Beoordelen uitgevoerd onderhoud Fase 10
Cyclus herhalen
Af gekeurde onderhoudsmaatregele n herstellen Fase 10a
Onderhoudsbestek riolering Oplevering onderhoud Ingang garantietermijn van
Fase 11riolering Beheerstrategie
Beoordelen uitgevoerd onderhoud Fase 10 Af gekeurde onderhoudsmaatregele
Fase 4
Reinigen (van tevoren opname vervuilingsgraad)
Inspecteren (zowel strengen als putten)
Fase 5a
Fase 5
Aanvullend onderzoek (trekproeven, kernboring, etc.)
Beoordelen inspecties en opstellen reparatieadvies
Fase 3 Kwaliteitsonderzoek riolering Reinigen (van tevoren opname vervuilingsgraad)
Fase 5b Geconstateerd gebrek binnen garantietermijn?
Fase 4 Inspecteren (zowel strengen als putten) Opstellen bestek Faseriolering 5 onderhoud
Opleveringsinspectie Fase 5a Fase 9
Wat hebben we nu
Aanvullend onderzoek Fase 6 (trekproeven, kernboring, etc.)
Beoordelen inspecties en opstellen reparatieadvies
Fase 5b Geconstateerd gebrek binnen garantietermijn?
Uitvoering onderhoud Of f erteaanvraag en Kwaliteitsonderzoek riolering gunning riolering Fase 8
Fase 7 Opleveringsinspectie Fase 9 Uitvoering onderhoud
Opstellen bestek onderhoud riolering Fase 6 Of f erteaanvraag en
riolering gunning De meest voorkomende waarnemingen zijn waarschuwingen voor waterdichtheid en afstron herstellen Fase 10a Fase 8 Fase 7 ming. Dit betekent dat direct ingrijpen voor deze riolen niet nodig is, maar dat de toestand in de Onderhoudsbestek riolering gaten moet worden gehouden. Ook zijn er schades waarbij we binnen afzienbare termijn iets moeten doen, vooral riolering op het gebied van stabiliteit en waterdichtheid. Beheerstrategie
Beheerstrategie riolering.
De meest voorkomende waarnemingen zijn waarschuwingen voor waterdichtheid en afstroming. Dit betekent dat direct ingrijpen voor deze riolen niet nodig is, maar dat de toestand in de gaten moet worden gehouden. Ook zijn er schades waarbij we binnen afzienbare termijn iets moeten doen, vooral op het gebied van stabiliteit en waterdichtheid.
Inspectieresultaten
Pers- en drukleidingen
Gemalen pompunits drukriolering bergbezinkbassins Pers- /en drukleidingen worden /niet structureel gereinigd en De gemalen, pompunits en bergbezinkbassins wordenwordt minimaal geïnspecteerd. Op basis van klachten en meldingen in- 1x per jaar gereinigd en geïnspecteerd. De een storingsgevoelige gemalen/pompunits worden daarnaast nog tot drie keer vaker cidenteel onderzoek ingesteld. Dit systeem werkt naar tevredenheid. gereinigd en tot één keer extra geïnspecteerd. We hebben hiervoor een onderhoudsplan opgeInspectieresultaten steld voor hetgeen er moet gebeuren. Gemalen / pompunits drukriolering / bergbezinkbassins Wanneer uit de inspectiewerkzaamheden blijkt dat reparatiesminimaal of vervangingen nodig zijn, woren bergbezinkbassins 1x per jaar gereinigd en geïn De gemalen, pompunits Gestroomlijnd water.... verbreed worden Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 den despecteerd. benodigdeDe werkzaamheden uitgevoerd of gepland. Hierdoor is er een constante controle storingsgevoelige gemalen/pompunits worden daarnaast nog tot drie keer vaker op hetgereinigd functioneren van dekeer gemalen pompunits enWe worden problemen Bo- opgeen tot één extra en geïnspecteerd. hebben hiervoor snel een voorkomen. onderhoudsplan
23
Wat hebben we nu
Het hydraulisch en milieutechnisch een storingsdienst het probleem verhelpt. In toenemende mate lopen onze pompen functioneren vast. groot4.2.2 Functioneren
we dweilen vastgelegd van vastgelopen pompen maandverband,hebben tampons, en in Uitste deoorzaak meest recente berekeningen blijkt zijn dat vezeldoekjes, op van het rioleringsstelsel basisrioleringsplannen (BRP). Een aantal berekeninsommige lokaties water op straat voorkomen vet. Nog té vaak worden deze kan zaken in het riool gegooid, waar ze niet in thuis horen. bij een maatgevende regenbui die eens in de 2 of 5 gen is niet meer actueel. jaarPersvoorkomt. Er zijn knijpvoorzieningen aangeen drukleidingen Meldingen kunnen aangeven wat er wel en niet legd om de toestroom van water op niet sommige loka- gereinigd Pers- en drukleidingen worden structureel en geïnspecteerd. Op basis van klachties te verminderen en zo meer gebruik te maken goed gaat. Vooral als er veel en/ of terugkerende ten en meldingen wordt incidenteel een onderzoek ingesteld. Dit systeem werkt naar tevredenvan de bergingscapaciteit in de rioolbuizen, op an- meldingen binnenkomen bij de gemeente kan dit heid. dere lokaties zijn buizen vergroot. De hydraulische aanleiding zijn om onderzoek uit te gaan voeren. In capaciteit bij normaal functioneren (droogweeraf- toenemende mate komen er meldingen binnen die een relatie met stedelijk afvalwater. De le4.2.2 Functioneren vanhebben de riolering voer) is overal voldoende. ring die we tot nu toe uitopalle meldingen kunnen Uit de meest recente berekeningen blijkt dat op sommige locaties water straat kan voorkotrekken is dat de knelpunten optreden in de oudste Bij men hevige storten de riolen over op op- in de 2 of 5 jaar voorkomt. Er zijn knijpvoorzieninbijregenval een maatgevende regenbui diehet eens rioolstelsels. Dit duidt er op dat vervanging / (groot) pervlaktewater watom eende belasting geeft opwater het migen aangelegd toestroom van op sommige locaties te verminderen en zo meer onderhoud van deze stelsels er aan komt. Nader lieu. De basisinspanning uitde 1992 schrijft voor dat erin de rioolbuizen, op andere locaties zijn buizen ongebruik te maken van bergingscapaciteit moet uitwijzen wat de omvang van deze eenvergroot. afname moet plaatsvinden capaciteit van 50% van vuil- derzoek De hydraulische bijde normaal functioneren (droogweerafvoer) is overal volmaatregelen moet zijn. emissie door overstorten. Er zijn 13 overstorten doende. waar we maatregelen moeten nemen om te voldoen aan de basisinspanning. In de OAS Heugem- 4.3 Hemelwater Bij hevige regenval storten de riolen over op oppervlaktewater wat een belasting op de Limmel en in de OAS Wijlre-Simpelveld hebben wehet Binnen onze gemeentegrenzen zorgen geeft wij voor het milieu. De basisinspanning uit 1992 schrijft voor dat er een afname moet plaatsvinden van gekeken welke maatregelen we als beheerders van afvoer en verwerking van hemelwater. Daarbij wilvan de vuilemissie door overstorten. Er zijnlen 13 overstorten waar hemelwater we maatregelen moetenen de 50% afvalwaterketen (gemeenten, waterschap en WBL) we schade door voorkomen moeten nemen aan deaan basisinspanning te vol- In overlast zoveel mogelijk beperken. Door afkoppenemen om teom voldoen de basisinspanning. de OAS Heugem-Limmel en in de OAS Wijldoen. We hebben hebben de te nemen maatregelen ling krijgen we beheerders steeds meer stelsels we hemelre-Simpelveld we gekeken welkegoed maatregelen we als van de waar afvalwaterkeopten elkaar afgestemd.waterschap Door onduidelijkheid de nemen water scheiden vanbasisinspanning het huishoudelijkteafvalwater. (gemeenten, en WBL)over moeten om aan de voldoen. In voor de berekening gebruikte gegevens zijn enkel Cadier en Keer, Bemelen, Groot Welsden, We hebben de te nemen maatregelen goed op elkaar afgestemd. Door onduidelijkheid Eckelrade over de de ‘geen-spijt-maatregelen’ uitgevoerd. en een deel van Margraten is al gescheiden riolering voor de berekening gebruikte gegevens zijn enkel de ‘geen-spijt-maatregelen’ uitgevoerd. Inmiddels voldoen we voor 80% aan de basisinspan- aanwezig. Hemelwater vangen we op op het onverInmiddels voldoen we voor 80% aan de basisinspanning. In samenspraak met waterschap Roer ning. In samenspraak met waterschap Roer en Over- harde en verharde oppervlak binnen onze gemeenen Overmaas we een maatregelenplanning opgesteld snelzoalslang mogelijk de vast restemaas hebben we hebben een maatregelenplanning opge- te. We proberenom ditzo water mogelijk te rende maatregelen uit te voeren en te voldoen aan de huidige eisen. Hierbij hebben we ook de steld om zo snel als mogelijk de resterende houden, zodat het wellicht kan infiltreren in de boEuropeseuit Kader Richtlijn betrokken. maatregelen te voeren en teWater voldoen aan de hui- dem en anders vertraagd wordt afgevoerd. Dit afdige eisen. Hierbij hebben we ook de Europese Ka- voeren gebeurt naar locaties waar het geen of zo derHet Richtlijn Water betrokken. overlast veroorzaakt. hydraulisch en milieutechnisch functioneren min vanmogelijk het rioleringsstelsel hebben we vastgelegd Dit gebeurtisoppervlakkig (via de wegen) en onderin basisrioleringsplannen (BRP). Een aantal berekeningen niet meer actueel. gronds (via straat- en trottoirkolken die het hemelOverzicht Basisrioleringsplannen water via rioolbuizen Gebied Jaar van uitgave afvoeren naar de RWZI Gronsveld 2006 Heugem, Limmel, Wijlre Rijkholt 2006 (First Flush) of naar opperCadier en Keer 2003 vlaktewateren). Noorbeek 2004 Eijsden 2005
24
Meldingen kunnen aangeven wat er wel en niet goed gaat. Vooral als er veel en/ of terugkerenGestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 de meldingen binnenkomen bij de gemeente kan dit aanleiding zijn om onderzoek uit te gaan voeren. In toenemende mate komen er meldingen binnen die een relatie hebben met stedelijk
Op sommige lokaties zijn watergangen aangepast en is er een regenwaterbuffer aangelegd om water (tijdelijk) te bergen. De trits vasthouden, afvoeren en bergen van hemelwater volgen we voor het bepalen van maatregelen. De verwerking van hemelwater is er op gericht om geen schade en zo min mogelijk overlast te veroorzaken. Vooral bij zware buien is dit moeilijk, want door de vele hellingen in ons grondgebied loopt hemelwater snel naar het laagst gelegen punt. Soms zorgt dat voor overlast. Daarom is de laatste jaren steeds sterker ingezet op het afvoeren van hemelwater via de straten naar een punt waar het geen problemen geeft. We gebruiken de openbare ruimte dus om water te bergen en vervolgens af te voeren.
Voor de afvoer en verwerking van hemelwater is 46 kilometer hemelwaterafvoerriolering aanwezig en 12 gemalen in het hemelwaterafvoerstelsel. Ook zijn er verschillende speciale voorzieningen, zoals lavapakketten, drainageriolen, ondergrondse kratten en een hemelwaterbuffer.
4.3.1 Technische staat
Zoals omschreven bij stedelijk afvalwater, inspecteren we ook de hemelwaterriolen één keer in de 10 jaar. De inspectie van gemalen en de pompen in BBB’s verloopt volgens het onderhoudsplan, er zijn zover bekend geen problemen mee.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
25
4.3.2 Functioneren
In normale situaties (bij een bui die eenmaal in de twee jaar voorkomt) functioneren de hemelwaterstelsels goed. Het hemelwater voeren we af naar het dichtstbijzijnde lozingspunt, meestal op oppervlaktewater, maar ook naar bijvoorbeeld een infiltratievoorziening. Bij hevige regenval zijn er verschillende lokaties in het rioolstelsel die de waterhoeveelheid niet kunnen verwerken. Uit de OAS-berekening bleek dat bij een zeer hevige regenbui theoretisch tot enkele decimeters water op straat kan komen te staan. Over wegen en paden stroomt het hemelwater naar het laagste punt, waar het blijft staan (retentie) en soms langzaam wordt opgenomen in de bodem. Soms leidt dit tot tijdelijke overlast, bijvoorbeeld door een laag water die blijft staan. Af en toe komt het voor dat schade ontstaat, bijvoorbeeld door
26
weggespoelde stoeptegels. De laatste jaren hebben we op verschillende lokaties aanpassingen gedaan aan het stelsel om hemelwateroverlast te voorkomen en/of te beperken.
Meldingen Na hevige regenval komen er meestal verschillende meldingen binnen over overlast. Deze meldingen worden geregistreerd en we kijken zo snel mogelijk naar de mogelijke oorzaken van de overlast. We proberen zoveel mogelijk de knelpunten binnen reeds geplande projecten op te lossen. Hierbij werken wij steeds integraal met andere disciplines (wegen, groen, verkeer, etc.) om zodoende doelmatig met gemeenschapsgeld om te gaan.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
4.4 Zorgplicht grondwater
De zorgplicht grondwater geeft onze gemeente een inspanningsverplichting om maatregelen te treffen als grondwateroverlast zorgt voor structureel nadelige gevolgen voor de aan de grond gegeven bestemming. Belangrijk hierbij is dat wij als gemeente in ieder geval aanspreekpunt zijn voor inwoners van de gemeente als zij (grond)watervragen of -meldingen hebben. Tot nu toe is er geen grondwaterbeleid vastgesteld voor de gefuseerde gemeente EijsdenMargraten. In het GRP Margraten was al benoemd dat grondwater geen probleem vormt, omdat het grondwaterpeil erg laag ligt. Door de grondslag is het moeilijk om hemelwater te infiltreren. In het GRP Eijsden wordt grondwater ook genoemd, maar dan in het kader van grondwaterverontreiniging. Er is één locatie waar grondwateroverlast voorkomt binnen onze gemeente. Dit is het woon-zorgcentrum ‘de Bron’ in Eijsden waar een aantal kratten ondergronds is aangelegd die het grondwater kunnen bergen en geleidelijk kunnen afvoeren. Verder zijn er geen voorzieningen voor de zorgplicht grondwater. We hebben nog geen grondwatermeetnet en er zijn geen grondwateronderzoeken uitgevoerd. Op basis van meldingen constateren we dat er weinig problemen zijn.
4.5 Organisatie
Onze gemeente is in 2011 gefuseerd wat heeft geleid tot positieve veranderingen in werkwijzen en methoden. Om eenduidigheid te krijgen is de afgelopen jaren hard gewerkt aan afstemming tussen de twee voormalige gemeenten. Dit heeft tijd gekost die niet kon worden besteed aan projecten, waardoor enige achterstand is ontstaan. Het heeft echter ook een mogelijkheid geboden om werkwijzen en procedures te vergelijken, om ze vervolgens nieuw op te zetten en het beste van beide gemeenten hiervoor te gebruiken. Zo hebben we bijvoorbeeld een beheerstrategie ontwikkeld voor de vrijvervalriolering en een onderhoudsplan voor de gemalen.
Er is 4,5 FTE beschikbaar om alle rioleringswerkzaamheden uit te voeren. De aanwezige personele capaciteit ervaren we als te krap. Bijgevolg wordt een aantal aspecten uit de rioleringszorg niet ingevuld. Denk bijvoorbeeld aan het verzamelen, verwerken en actueel houden van de basisgegevens van ons (afval)watersysteem.
4.6 Effectief beheer 4.6.1 Samenwerken
Zoals al eerder gezegd, werken we veel samen in het (afval)waterbeheer binnen Maas en Mergelland. Dat willen we de komende jaren intensiveren. We werken aan onder andere gezamenlijk databeheer, een gezamenlijk meetplan en gezamenlijk beleid. Dit gezamenlijke beleid is vastgelegd in het beleidsplan.
4.6.2 Verordeningen en vergunningen
Met de invoering van de Waterwet in 2009 is de Wvo-vergunning vervallen. Sinds 1 juli 2011 is het Besluit Lozen Buiten Inrichtingen van kracht, waarin onder andere algemene regels staan over het lozen vanuit gemeentelijke riolering. Samenwerking tussen gemeente en waterbeheerder gebeurt nu op gelijke voet, op basis van afspraken. We onderschrijven het belang van samenwerking tussen gemeente en waterbeheerder. Riooloverstorten lozen op water van het waterschap Roer en Overmaas en Rijkswaterstaat. Met beiden onderhouden we een goede relatie. Lozingen van afvalwater op de riolering (indirecte lozingen) worden geregeld op basis van de Wet milieubeheer (Wm)/Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de AmvB’s voor lozingen. De vergunningverlening en controle/handhaving van omgevingsvergunningen en algemene regels hebben we ondergebracht bij het Team vergunningen van de afdeling Ruimtelijke Ontwikkelingen. De handhavers bezoeken met een zekere regelmaat de bedrijven.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
27
In 2012 zijn op rioleringsgebied de volgende verordeningen van kracht: Verordening Rioolheffing 2012 algemeen; Verordening Rioolheffing 2012 Eijsden; Verordening Rioolheffing 2012 Margraten; Verordening op de heffing en invordering van rechten voor het van gemeentewege verlenen van diensten onder, in of op de openbare weg Eijsden-Margraten Bouwverordening gemeente Eijsden-Margraten 2012.
Per 2013 zijn deze verordeningen geactualiseerd. Bij nieuwbouw is de eerste lijn om hemelwater in de bodem te infiltreren. Als dat door de bodemgesteldheid of grondwaterstand niet kan, is in overleg een andere manier van lozen toegestaan. De particulier is dus in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor de afvoer van hemelwater dat op zijn perceel valt (2.7.5. lid 2). Deze uitgangspunten zijn ook opgenomen in het nieuwe Bouwbesluit van april 2012.
28
(Afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Gestroomlijnd Gestroomlijnd water.... water.... verbreed verbreed Gemeentelijk Gemeentelijk Rioleringsplan Rioleringsplan EijsdenEijsden Margraten Margraten 2013 -2013 2017- 2017
29
Onderzoek is nodig voor effectief beheer
30
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
5 De opgave 5.1 Inleiding
In dit hoofdstuk beschrijven we op hoofdlijn welke aanleg, onderzoeken en maatregelen we uitvoeren om onze doelen te halen. Bedragen die worden genoemd zijn op prijspeil 2013 en exclusief BTW. De investeringen zijn inclusief percentages voor winst, risico, honorarium, voorbereiding en toezicht.
5.2 Stedelijk afvalwater 5.2.1 Aanleg nieuwe riolering Aanleg bij bestaande bebouwing Incidenteel ontdekken we een pand dat nooit goed is aangesloten, of is vergeten bij een aansluitingsproject. Zo’n pand sluiten we na ontdekking zo spoedig mogelijk aan op de bestaande riolering.
Aanleg bij nieuwe bebouwing
Hierbij worden de kaders geschetst door het waterschap Roer en Overmaas en de Provincie Limburg gevolgd. De kosten voor het aansluiten van nieuwe percelen binnen en buiten de bebouwde kom betaalt de aanvrager: binnen de bebouwde kom de werkelijke kosten met een vastgelegd maximum bedrag, buiten de bebouwde kom een vast bedrag per aansluiting. De hoogte van deze bedragen wordt jaarlijks vastgesteld in de tarieventabel van onze “verordening op de heffing en invordering van rechten voor het van gemeentewege verlenen van diensten onder, in of op de openbare weg Eijsden-Margraten”. De aanleg van riolering bij grootschalige nieuwbouwlocaties wordt in principe bekostigd uit de grondexploitatie.
5.2.2 Onderzoek
Onderzoek is nodig om de afvoer van stedelijk afvalKleinschalige inbreidingen sluiten we aan op de be- water effectief te kunnen beheren. De meeste onstaande riolering. Eigenaren moeten hun afvalwater derzoeken voeren we deze planperiode binnen het altijd gescheiden aanleveren aan de perceelgrens, samenwerkingsverband Maas en Mergelland uit. De zodat ze voorbereid zijn op eventueel gescheiden beschrijving van deze onderzoeken is opgenomen riolen die later worden aangelegd. Voor kleinschali- in het uitgebreide beleidsplan. Enkele onderzoeken De opgave ge nieuwbouw in het buitengebied geldt hetzelfde, zijn specifiek voor onze gemeente. tenzij aansluiting op de riolering niet doelmatig is volgens de beleidsregels van de Provincie Limburg. Jaarlijkse onderzoeken binnen Maas en Mergelland Bij grootschalige uitbreidingen wordt altijd (verbe- De komende jaren gaan jaarlijks doorlopende onJaarlijkse onderzoeken binnen Maas en Mergelland derzoeken van start. terd) gescheiden riolering aangelegd. De komende jaren gaan jaarlijks doorlopende onderzoeken van start. Jaarlijkse onderzoeken stedelijk afvalwater binnen Maas en Mergelland
Nr.
1 4 6 15
Omschrijving
Communicatie richting burger Organiseren één locatie om te werken Programmamanagement AWP/actielijst: aansturen samenwerking Vervangen met opgraven vs. relinen: bijhouden afstanden en kosten per meter 20 BRP'n controleren, actualiseren 9 Contact met afvalwatercollega's over de grens onderhouden 10 Vergelijkbaar maken financiële uitgangspunten: één gezamenlijke hef‐ fingsgrondslag?, kostendekkingsmodel
Startjaar
kosten
2013 2013 2013 2013
€ 1.800 € 4.800 € 1.800 € 0
2014 2016 2016
€ 4.200 € 0 € 3.600
water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 Onderzoeken binnen Gestroomlijnd Eijsden-Margraten Vier jaarlijks terugkerende onderzoeken vinden binnen onze gemeente zelf plaats.
31
Onderzoeken binnen Eijsden-Margraten
Basisrioleringsplan en het Besluit lozingen Buiten inrichtingen
Vier jaarlijks terugkerende onderzoeken vinden binnen onze gemeente zelf plaats.
Het basisrioleringsplan bevat het overzicht van lozingswerken (inclusief tekeningen) zoals bedoeld in het Besluit lozingen Buiten inrichtingen van maart 2011. Het basisrioleringsplan stellen we samen met de waterMet goede gegevens onderbouwen we beslissingen beheerder op. In het Bestuursakkoord Waterketen van en voorkomen we desinvesteringen. Komend jaar De opgave juli 2007 is afgesproken dat gemeente en waterbeheervervangen we de verschillende beheersystemen die ders de afvalwaterketen (riolering en zuivering) behewe nu hebben door één systeem. Daarnaast houden ren als ware het één systeem en als ware zij één verantwe de gegevens actueel en vullen we ze aan met woordelijke partij. Dat houdt in dat de lay-out van het nieuwe gegevens. Het bestandsbeheer en het bijJaarlijkse onderzoeken binnen Maas en Mergellandstelsel dat is afgesproken in het basisrioleringsplan alhouden van tekeningen voeren we deels in eigen leen wordtvan gewijzigd De komende jaren gaan jaarlijks doorlopende onderzoeken start.als de waterbeheerder het er mee beheer uit. eens is en vice versa. Met dit GRP verankeren we deze gedragsregel. Jaarlijkse onderzoeken stedelijk afvalwater binnen Maas en Mergelland Inspectie en controle is nodig om inzicht te houden
Nr. kwaliteit Omschrijving Startjaar kosten in de van de riolering. Hierdoor minimali2013 € 1.800 seren 1 we Communicatie richting burger calamiteiten en storingen. Binnen het saDe komende planperiode worden de basisriolemenwerkingsverband Maas en Mergelland is afge4 Organiseren één locatie om te werken 2013 € 4.800 ringsplannen van Noorbeek, Gronsveld, Rijckholt, sproken de inspecties en reiniging op een meer 6 om Programmamanagement AWP/actielijst: aansturen samenwerking 2013 € 1.800 gedifferentieerde wijze aan te gaan pakken. De ko- Eijsden en Cadier en Keer geactualiseerd. 15 Vervangen met opgraven vs. relinen: bijhouden afstanden en kosten per 2013 € 0 mende jaren doen we onderzoek naar de noodzaak meter van inspectie en reiniging voor het goed functione- Tijdens de uitvoering van werkzaamheden blijkt 20 deBRP'n controleren, actualiseren 2014 vaak dat er onderzoeken nodig zijn naar€ 4.200 specifieke ren van riolering. omstandigheden die plotseling naar voren 9 Contact met afvalwatercollega's over de grens onderhouden 2016 € 0 komen. waar wateroverlast Op basis berekeningen bepalen we de afvoerca- Een voorbeeld is het uitzoeken 10 van Vergelijkbaar maken financiële uitgangspunten: één gezamenlijke hef‐ 2016 € 3.600 door wordt veroorzaakt en het benoemen van oppaciteit enfingsgrondslag?, kostendekkingsmodel maken we inzichtelijk of er knelpunten lossingsmogelijkheden na een hevige regenbui. zijn in het stelsel. Ook het milieutechnisch functioneren berekenen we, zodat duidelijk is welke belasting de riolering geeft op het ontvangende opperOnderzoeken binnen Eijsden-Margraten vlaktewater. Vier jaarlijks terugkerende onderzoeken vinden binnen onze gemeente zelf plaats. Jaarlijkse onderzoeken stedelijk afvalwater binnen de gemeente Eijsden-Margraten
Omschrijving
Kosten
a. Gegevensbeheer b. Inspectie, reiniging en beoordeling c. Berekeningen d. Overige onderzoeken
onderdeel van exploitatie € 110.000,‐ opgenomen in € 64.350,‐ advieskosten opgenomen in € 64.350,‐ advieskosten
Met goede gegevens onderbouwen we beslissingen en voorkomen we desinvesteringen. Komend jaar vervangen we de verschillende beheersystemen die we nu hebben door één systeem. Daarnaast houden we de gegevens actueel en vullen we ze aan met nieuwe gegevens. Het bestandsbeheer en het bijhouden van tekeningen voeren we deels in eigen beheer uit.
32
Inspectie en controle is nodig om inzicht te houden in de kwaliteit van de riolering. Hierdoor miGestroomlijnd en water.... verbreed Binnen Gemeentelijkhet Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017Maas en Mergelnimaliseren we calamiteiten storingen. samenwerkingsverband land is afgesproken om de inspecties en reiniging op een meer gedifferentieerde wijze aan te gaan pakken. De komende jaren doen we onderzoek naar de noodzaak van inspectie en reini-
Tijdens de uitvoering van werkzaamheden blijkt vaak dat er onderzoeken nodig zijn naar specifieke omstandigheden die plotseling naar voren komen. Een voorbeeld is het uitzoeken waar wateroverlast door wordt veroorzaakt en het benoemen van oplossingsmogelijkheden na een hevige regenbui. Eenmalige onderzoeken Eenmalige onderzoeken
Naast jaarlijks onderzoeken de planperiode binnen Maas en Mergelland 16 eenNaast de de jaarlijks onderzoeken gaangaan we inwe deinplanmalige onderzoeken uitvoeren. periode binnen Maas en Mergelland 16 eenmalige onderzoeken uitvoeren. Eenmalige onderzoeken stedelijk afvalwater binnen Maas en Mergelland
nr.
Omschrijving
2 Uitwerking KRW‐maatregelen 3 Uitwerking afvalwaterakkoorden: toezicht, handhaving en opstarten mo‐ gelijke nieuwe OAS'n 5 Uitwerking organisatie samenwerking 7 Ontwikkelen juridisch instrumentarium lozingen 12 Opstellen moederbestek voor inspectie en reiniging 13 Plan opstellen voor afstemming onderhoudstaken gemeenten ‐ water‐ schap: onderhoud rioolstelsel, baggeren, onderhoud regenwaterbuffers, maaien sloten, etc. 18 Verdere uitwerking meetplan 19 Uitgangspunten BRP'n vaststellen 21 Inventarisatie huidige situatie en samenwerkingskansen databeheer 25 Relatie met RO: contacten verbeteren en procedures stroomlijnen 16 Inspectie‐ en reinigingsfrequentie: onderzoek naar ideale situatie 17 Inspectieresultaten: werkwijze beoordeling 22 Uitwerken samenwerking databeheer 27 Onderzoek rioolvreemd water 29 Pilots nieuwe sanitatie 30 Omgang met IBA's: doorgaan, uitbreiden of afschaffen?
startjaar
kosten
2013 2013
€ 2.400 € 6.000
2013 2013 2013 2014
€ 1.800 € 2.400 € 3.000 € 4.800
2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016
€ 6.000 € 600 € 4.800 € 600 € 2.400 € 1.200 € 6.000 De opgave € 3.000 € 2.400 € 1.200
Periodieke onderzoeken
Periodieke onderzoeken Twee onderzoeken komen periodiek terug met een Twee onderzoeken komen periodiek terug met een frequentie van eens in de vijf jaar. frequentie van eens in de vijf jaar. Periodieke onderzoeken stedelijk afvalwater binnen Maas en Mergelland
nr.
Omschrijving
8 Relatie waterschap ‐ gemeenten: normen (bijv. regenwaterbuffers) be‐ spreken, afstemmen en vastleggen 11 Opstellen nieuw Beleidsplan (afval)waterbeheer incl. GRP’n
startjaar
kosten
2015
€ 600 , revisie Pagina 26 van 37
2017
€ 18.000
5.2.3 Maatregelen stedelijk afvalwater Maatregelen zijn onderhoud, reparatie, renovatie, vervanging en verbetering van het rioleringsGestroomlijnd water....buizen, verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Margraten 2013gemalen, - 2017 systeem. Het gaat dan om bijvoorbeeld putten, straaten Eijsden trottoirkolken, persleidingen, drukriolering, bergbezinkvoorzieningen en regenwaterbuffers.
33
5.2.3 Maatregelen stedelijk afvalwater Onderhoud De riolen reinigen we eens in de 10 jaar, wat gelijk op gaat met de inspectie van riolen. De reinigingwerkzaamheden besteden we uit. Twee keer per jaar reinigen we de kolken, hierdoor voorkomen we plasvorming op straat bij regenval en raken riolen minder snel verstopt. Gemalen en drukrioleringunits onderhouden we volgens het reiniging- en onderhoudsplan. Het ad hoc onderhoud in geval van storingen valt hier ook onder. Overige voorzieningen zoals spindelschuiven, wervelventielen en zandvangers, onderhouden we één tot vier keer per jaar. De bergbezinkvoorzieningen controleren en reinigen we jaarlijks. Hierbij kijken we naar de constructie, de pomp en het leidingwerk. Ook hier geldt het reinigings- en onderhoudsplan.
Vervanging van vrijvervalriolen Voor de korte termijn bepalen we de vervangingskosten op grond van inspectieresultaten en afstemming met overige infrastructuur, zoals opgenomen in het MIP van Team Openbare Werken. Voor de planning van de vervanging/relining op lange termijn gebruiken we de binnen het samenwerkingsverband Maas en Mergelland afgesproken systematiek. We gaan hierbij uit van een mix van vervangen en relinen. Relinen is het inbrengen van een ‘kous’ in de bestaande buis die uithard, zodat een nieuwe buis ontstaat. Vervangen en relinen zorgen beide voor een kwalitatief goede buis die naar verwachting 80 jaar kan blijven liggen, waarbij relinen zo’n 1/3e kost van het opgraven en vervangen van de buis. Relinen is alleen niet altijd doelmatig, omdat het een relatief dure methode is als er veel huisaansluitingen op de buis zijn en/of als er wordt afgekoppeld en je toch moet graven. Om deze reden is er van uitgegaan dat kleine diameters (waar veel huisaansluitingen op zitten) vooral worden opgegraven en vervangen, terwijl de grotere diameters vooral worden gerelined.
34
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
HIER FOTO RELINEN UIT BELEIDSPLAN (INBRENGEN KOUS VANAF DE WEG, p32
We berekenen een gemiddeld bedrag per jaar voor de vervanging en relining voor twee perioden. Er is jaarlijks € 1,1 miljoen geraamd voor rioolvervanging en relining in de periode 2013-2039 en € 1,8 miljoen in de periode 2040-2092.
Vervanging en relining, aanleg na 1970 100% 80% 60%
Vervangen van gemalen
% Relining
40%
% Vervanging
20% 0% < 250 300 400 500 600 700 800 900 1000 1250 1300 1500 1800 2000
Om de bedrijfszekerheid te garanderen moeten we gemalen op tijd vervangen, renoveren of repareren. Het precieze moment waarop dit nodig is, verschilt per gemaal: het ene gemaal wordt zwaarder belast dan het andere gemaal, waardoor eerder of later actie nodig is. Voor de strategische planning gaan we uit van de standaardlevensduren die we binnen Maas en Mergelland hebben afgesproken: 60 jaar voor het bouwkundige deel en 15 jaar voor het mechanisch/elektrische deel. Tot en met 2016 zijn deze projecten opgenomen in het MIP.
Vervangingsschema Maas enMaas Mergelland voor riolen aangelegd na 1970 Vervangingsschema en Mergelland
voor riolen aangelegd na 1970.
We berekenen een gemiddeld bedrag per jaar voor de vervanging en relining voor twee den. Er is jaarlijks € 1,1 miljoen geraamd voor rioolvervanging en relining in de periode 2039 en € 1,8 miljoen in de periode 2040-2092.
Vervanging van drukriolering
Vervangen van gemalen Voor de vervanging van de drukriolering houden we Om de bedrijfszekerheid te garanderen moeten we gemalen op tijd vervangen, renover repareren. Het precieze moment waarop dit nodig is, verschilt per gemaal: dezelfde standaardlevensduur aan als van gemalen. het ene gem wordt zwaarder belast dan het andere gemaal, In het MIP is vervanging voorzien van een aantal waardoor eerder of later actie nodig is. Voor de pompen.planning gaan we uit van de stanstrategische daardlevensduren die we binnen Maas en Mergelland hebben afgesproken: 60 jaar voor het bouwkundige deel en 15 jaar voor het mechanisch/elektrische deel. Tot en met 2016 zijn deze projecten opgenomen in het MIP. Vervanging van drukriolering Voor de vervanging van de drukriolering houden we dezelfde standaardlevensduur aan als van gemalen. In het MIP is vervanging voorzien van een aantal pompen.
Verbetering Voor de komende jaren staan verschillende (geen-spijt-) projecten gepland om het huid oolstelsel te verbeteren en aan de basisinspanning te laten voldoen. In het MIP zijn de m projecten opgenomen. Verbeteringsmaatregelen Jaar Omschrijving 2013
Basisinspanning Margraten Noord
investering € 2.092.000
Pagina
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
35
Verbetering Voor de komende jaren staan verschillende (geenspijt-) projecten gepland om het huidige rioolstelsel te verbeteren en aan de basisinspanning te laten voldoen. In het MIP zijn de meeste projecten opgenomen.
Verbeteringsmaatregelen Jaar Omschrijving
Mogelijk moeten er nog één of meerdere KRWmaatregelen worden genomen. Eén van de onderzoeksinspanningen is om hier duidelijkheid in te krijgen. In 2014 wordt wellicht een nieuwe OAS uitgevoerd en daar kan uit blijken dat minder, of juist De opgave extra verbetermaatregelen nodig zijn, hier is nog geen bedrag voor gereserveerd. investering
2013
Basisinspanning Margraten Noord
€ 2.092.000
2013
Basisinspanning Bemelen
€ 521.000
2013
Wateroverlast 2011 projecten
€ 137.000
2014
Knijpvoorziening Oost Maarland
€ 20.000
2014
Basisinspanning Sint Geertruid
€ 488.000
2016
Basisinspanning Banholt
€ 350.000
Nieuw is dat we onze energie voor de gemalen (deels) zelf willen opwekken met zonnepanelen. Hiervoor is in bedragvoor opgenomen van € 40.000,-. Nieuw is dat we2013 onzeeen energie de gemalen
36
(deels) zelf willen opwekken met zonnepanelen. Tijdensishevige wordt overlast ondervonden onderaan Diepstraat Eijsden. Hiervoor in 2013regenval een bedrag opgenomen van Bezuiniging opde investeringen entegevolgen voorAls het MIP gevolg van de grote afvoerhoeveelheden in het riool van de Spauwenstraat tot aan de Johan € 40.000,-. Aan de rioolheffing is voor de planperiode een Sebastiaan Bachstraat te Eijsden, komt de drukopbouw boven het maaiveld uit en treedt (vermaximum gesteld van € 300,-. Om hieraan te kunTijdens regenval overlast dund)hevige rioolwater uit dewordt putdeksels, uitondervonde kolken ennen in devoldoen, nabijgelegen woningen. is een onhebben we eenDit maximale investeden onderaan de Diepstraat te Eijsden. Als gevolg wenselijke situatie. Een effectieve maatregel om deze overlast berekend. op te lossen het realiseren vanop de ringsruimte Deisuitkomst is dat we van de nooduitlaat grote afvoerhoeveelheden in hetrioolstelsel riool van de een voor het gemengd met een tijdelijke afvoer naar de Maas. investeringen in de planperiode € 2,9 miljoen bezuiSpauwenstraat tot aan de Johan Sebastiaan Bachnigen.tonen Binnen dedat investeringsruimte voeren we de Berekeningen van optimale variant van de noodoverlaat aan de overstort gemiddeld straat te Eijsden, komt de boven het maatregelen in het kader de basisinspanning en 2x per jaar in werking zaldrukopbouw treden, waarbij de overstortingshoeveelheid niet invan verhouding staat maaiveld uit en treedt (verdund) rioolwater uit de de andere milieumaatregelen uit, en hebben we bemet de totale overstortingshoeveelputdeksels, uit de kolken en in de nabijgelegen wo- perkte ruimte voor vervangings- en reliningsmaatheid van het rioleringsgebied Eijsden ningen. Dit is een onwenselijke situatie. Een effec- regelen. (Bergbezinkbassin J.S. Bachstraat). tieve maatregel om deze overlast op te lossen is het De noodoverlaat is melding- danwel realiseren van een nooduitlaat voor het gemengd Doordat er in de planperiode minder wordt geïnvesvergunningsplichtig op grond van de rioolstelsel met een tijdelijke afvoer naar de Maas. teerd dan volgens het MIP nodig zou zijn, neemt het Waterwet. van optimale variant van de noodBerekeningen risico op calamiteiten binnen onze riolering toe. Nu overlaat tonen aan dat de overstort gemiddeld twee is het niet zo dat we op korte termijn een inklapMogelijk moeten er nog of meermaal per jaar in werking zaléén treden, waarbij de over- pend riool verwachten, maar het risico hierop wordt dere KRW-maatregelen worden ge- staat met stortingshoeveelheid niet in verhouding groter naarmate we minder onderhouden / vervannomen. Eén van de onderzoeksinde totale overstortingshoeveelheid van het riole- gen / relinen (kousmethode). Het riool dat in de jaren spanningenEijsden is om hier duidelijkheid in J.S. Bach- ’60 is aangelegd, moet de komende 15 jaren vervanringsgebied (Bergbezinkbassin te krijgen. In 2014 wordt wellicht danwel een straat). De noodoverlaat is meldingvergun- gen worden. Hoe langer we wachten om geld hierningsplichtig opuitgevoerd grond van en de Waterwet. nieuwe OAS daar kan voor te sparen, hoe hoger én sneller ons riooltarief uit blijken dat minder, of juist extra moet stijgen. Bovendien geldt ook hoe langer we verbetermaatregelen nodig zijn, hier is nog geen bedrag voor gereserveerd.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Bezuiniging op investeringen en gevolgen voor het MIP
De opgave
wachten met onderhoud, hoe hoger de kosten. Nu Voor hemelwater gebruiken we de trits vasthouden kunnen we bijvoorbeeld volstaan met repareren > bergen > afvoeren. Als het nodig is om bij be5.3 Hemelwater van het riool, maar wachten we te lang is enkel ver- staande bebouwing maatregelen te treffen, houden vangen nog mogelijk. Ook de mogelijkheden om ri- we deze volgorde aan. Bij alle bestaande bebou5.3.1 met overiAanleg wing is echter al een rioolaansluiting aanwezig, dan oleringswerkzaamheden te combineren stimuleren het duurzaam in bestaande bebouwing door ge We werkzaamheden nemen af. gebruik van hemelwater is het meestal doelmatiger om hetvoorlichting hemelwater dite geven over de mogelijkheden hiervoor. Binnen het samenwerkingsverband Maas en Mergelrect af te voeren. landplanperiode ontwikkelenmaken we informatiemateriaal. Indien maken we afspraken metactief leveranciers In de we inzichtelijk welke op- mogelijk Onze openbare ruimte gaan we benutten om om ons richting burgers ook snel eenvoudig aan tehemelwater kunnen geven waar voorzieningen gave op lange termijn te een verwachten staat, te bergen en vervolgenskunnen oppervlakkig waarbij we gekocht. in de tussentijd ons stelsel sober en doel- (bovengronds) af te voeren. Daar waar dit niet mogeworden matig onderhouden met in het achterhoofd een ac- lijk is, kiezen we voor ondergrondse gescheiden ceptabele toename van het risicowe opde falen. Voor hemelwater gebruiken trits vasthoudenstelsels. bergen afvoeren. Als het nodig is om
bij bestaande bebouwing maatregelen te treffen, houden we deze volgorde aan. Bij alle bestaande bebouwing is echter al een rioolaansluiting aanwezig, dan is het meestal doelmatiger 5.3 Hemelwater 5.3.2 Onderzoek om het hemelwater direct af te voeren. de noemer “stedelijk afvalwater”opperis al onderOnze openbare ruimte gaan we actief benutten omOnder hemelwater te bergen en vervolgens zoek genoemd, dat ook betrekking heeft op het he5.3.1 Aanleg vlakkig (bovengronds) af te voeren. Daar waar dit niet mogelijk is, kiezen we voor ondergrondse melwaterdeel. Hier noemen we alleen het onderWegescheiden stimuleren het duurzaam gebruik van hemelwastelsels. zoek dat specifiek is voor de hemelwaterriolering. ter in bestaande bebouwing door voorlichting te geven over de mogelijkheden hiervoor. het 5.3.2 Binnen Onderzoek Het onderstaande voerenheeft we jaarlijks uit. samenwerkingsverband Maas en Mergelland ontOnder de noemer “stedelijk afvalwater” is al onderzoek genoemd, datonderzoek ook betrekking op Ook de hemelwaterriolering inspecteren we regelwikkelen we informatiemateriaal. Indien mogelijk het hemelwaterdeel. Hier noemen we alleen het onderzoek dat specifiek is voor de hemelwatermatig, volgens de zelfde aanpak als bij stedelijk afmaken we afspraken met leveranciers om richting riolering. burgers ook snel een eenvoudig aan te kunnen ge- valwater. venHet waar voorzieningen kunnen worden gekocht.uit. volgende onderzoek voeren we jaarlijks Jaarlijkse onderzoeken hemelwater binnen Maas en Mergelland
Nr.
Omschrijving
14 Afkoppelambities: bijhouden hoeveel er wordt afgekoppeld
startjaar
kosten
2013
De € 0 opgave
Voor dede hemelwaterriolering voeren we het volgende Ook hemelwaterriolering inspecteren we regelmatig, volgens de zelfde aanpak als bij stedeVoor de hemelwaterriolering voeren we het volgende eenmalige onderzoek uit: eenmalige onderzoek uit: lijk afvalwater. Eenmalige onderzoeken hemelwater binnen Maas en Mergelland
nr.
omschrijving
26 Duurzame onkruidbestrijding: vergroten inzicht en bepalen van gemeen‐ schappelijke lijn 28 Klimaatadaptatie: o.a. hittestress, buienradar, inzicht in afstromen he‐ melwater
startjaar
kosten
2014
€ 600
2015
€ 4.800
5.3.3 Maatregelen hemelwaterriolering Ook hier noemen we alleen het onderhoud dat specifiek aan de hemelwaterriolering moet worden uitgevoerd.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Onderhoud regenwaterbuffers De regenwaterbuffers maaien we regelmatig en de toevoer en afvoer buizen controleren we op
37
5.3.3 Maatregelen hemelwaterriolering
Ook hier noemen we alleen het onderhoud dat specifiek aan de hemelwaterriolering moet worden uitgevoerd.
Onderhoud regenwaterbuffers De regenwaterbuffers maaien we regelmatig en de toevoer en afvoer buizen controleren we op verstoppingen. Op dit moment gebeurt dit niet planmatig, omdat er onvoldoende kennis bestaat over de ideale werkwijze hiervoor. Tijdens de komende planperiode gaan we binnen Maas en Mergellandverband dit verder opzetten en uitwerken.
Waar mogelijk zullen we verhard oppervlak van de gemengde riolering afkoppelen om zo het hemelwater te scheiden van het huishoudelijke afvalwater. We doen dat bij vervangingsprojecten, zodat we werk met werk maken (integrale afstemming met disciplines wegen, groen, verkeer, etc.). We gebruiken ook afkoppelen om de basisinspanning te halen. Het is belangrijk dat we ervoor zorgen dat in afgekoppelde gebieden het hemelwater niet extra wordt verontreinigd. Communicatie is hiervoor een belangrijk hulpmiddel.
Vervanging hemelwaterriolering
5.4 Grondwater
De planning van de vervanging van hemelwaterriolering gebeurt op dezelfde manier als bij stedelijk afvalwater.
5.4.1 Aanleg van voorzieningen
Relatie met bestaand beleid Het landschapsontwikkelingsplan (LOP) van EijsdenMargraten presenteert een visie hoe wij het landschap van onze gemeente wensen te ontwikkelen uitgaande van bestaande kernkwaliteiten. De natuurlijke kwaliteit is een belangrijke kernkwaliteit van ons landschap. Het voornaamste aspect dat deze kernkwaliteit bepaalt is het reliëf van ons landschap. Dit reliëf dicteert de loop van het water, waar waterscheidingen zich bevinden en op welke wijze de natuurlijke afwatering plaatsvindt. Het watersysteem is dus van groot belang geweest voor de vorming van ons landschap. In het LOP wordt grote waarde gehecht aan het versterken van de beleefbaarheid van het watersysteem. Voorgesteld wordt om op de dal- as aanwezige buffers via struinpaden met elkaar te verbinden. Bovendien stelt het LOP voor om buffers een natuurlijke en minder geometrische vorm te geven die aansluit op de glooiingen in het reliëf ter plaatse. Door struinpaden te combineren met passende kleine landschapselementen ontstaan een ecologische verbindingszone, ontstaat een ‘stroombaan’ van piekafvoeren tussen hemelwaterbuffers en niet onbelangrijk wordt bodemerosie tegengegaan.
38
Afkoppelen
Sinds 2008 hebben gemeenten een zorgplicht voor grondwater. Burgers kunnen bij eventuele grondwateroverlast bij de gemeente aankloppen. Inzicht in grondwaterstanden ontbreekt echter. Om deze reden willen we de komende jaren werken aan het vergroten van het inzicht in de grondwaterstanden, o.a. door de aanleg van een grondwatermeetnet. Indien er meldingen zijn van inwoners beoordelen we per geval of de aanleg van een voorziening noodzakelijk is. Om toekomstige grondwaterproblemen te voorkomen, houden we bij nieuwbouw als streefwaarde aan dat het grondwaterpeil zich minimaal 0,7 meter onder het maaiveld moet bevinden. Door het heuvelachtig gebied en de wisselende ondergrond kunnen we op specifieke lokaties kiezen voor andere streefwaarden.
5.4.2 Onderzoeken
Alle grondwateronderzoeken voeren we binnen het samenwerkingsverband Maas en Mergelland uit.
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
kiezen voor andere streefwaarden. 5.4.2 Onderzoeken Alle grondwateronderzoeken voeren we binnen het samenwerkingsverband Maas en Mergelland uit. Grondwateronderzoeken binnen Maas en Mergelland
nr.
Omschrijving
23 Grondwatermeetnet: meetplan en voorbereiding (eenmalig) 24 Grondwatermeetnet: verwerking data en onderzoek (jaarlijks)
5.5 Effectief beheer
5.5
Verordeningen en vergunningen Verordeningen en vergunningen
startjaar
kosten
2015 2015
€ 3.000 € 1.200
res doorgegeven aan de verantwoordelijk ambteEffectiefnaar. beheer Ons streven is om binnen 24 uur actie te ondernemen, dat lukt nog niet altijd.
werken hard verordeningen per 1-1-2013 actueel te hebben. WeWe werken hard omom dede verordeningen vanvan dede ge-gemeente Communicatie De handhaving van indirecte lozingen (lozingen vanuit bedrijven via de riolering) vallen onderHier bemeente per 1-1-2013 actueel te hebben. Communicatie wordt steeds belangrijker. het Wm/Wabo-bevoegd gezag. In veel gevallen zijn wij dat. Wij hebben over de handhaving van De handhaving van indirecte lozingen (lozingen steden we momenteel al veel aandacht aan en dat dezebedrijven lozingen via contact met het vallen waterschap, gezag voor deze lozingen Het opvanuit de riolering) onder die hettot 2010 gaan bevoegd we in de samenwerking intensiveren. Wm/Wabo-bevoegd gezag. In veel gevallen zijn wij zetten van gezamenlijke communicatie- en voorwas. dat. Wij hebben over de handhaving van deze lozin- lichtingsuitingen pakken we deze planperiode op. gen contact met het waterschap, die tot 2010 beMeldingen voegd voor deze lozingen was. Er isgezag een meldingenregistratiesysteem. Na binnenkomst van rioleringszorg een melding wordt deze via de Benchmark procedures doorgegeven aan de verantwoordelijk ambtenaar. Ons weer streven is aan om de binnen 24 uur Wij doen in 2013 mee landelijke benchactie te ondernemen, dat lukt nog niet altijd. Meldingen mark riolering. Door met anderen te vergelijken Er is een meldingenregistratiesysteem. Na binnen- kunnen we onze rioleringszorg verbeteren en effikomst van een melding wordt deze via de procedu- ciënter maken. Communicatie Communicatie wordt steeds belangrijker. Hier besteden we momenteel al veel aandacht aan en dat gaan we in de samenwerking intensiveren. Het opzetten van gezamenlijke communicatieen voorlichtingsuitingen pakken we deze planperiode op. Benchmark rioleringszorg Wij doen in 2013 weer mee aan de landelijke benchmark riolering. Door met anderen te vergelijken kunnen we onze rioleringszorg verbeteren en efficiënter maken.
, revisie Pagina 33 van 38
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
39
De werkelijke voordelen zullen op termijn zichtbaar worden
40
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
6
Organisatie en financiën
6 Organisatie en financiën 6.1 Personeel
6
Huidige situatie
Organisatie enis 4,5 financiën Op dit moment FTE beschikbaar voor de riole-
Een goede basis om te komen tot een beeld van de ringswerkzaamheden binnen de gemeente: rioleringstaken, waar aan in de nabije toekomst invulling moet worden gegeven, is dit GRP met plan6.1 van vijf deeltaPersoneel 1,4 FTE voor planvorming, onderzoek en facilitair periode 2013 t/m 2017. Aan de hand 2,7 FTE voor onderhoud Een basis omRiolering, te komen is totde eenbenodigde beeld van derioleringstaken, waar aan in de nabije toeken uitgoede de Leidraad 0,4 FTE voor maatregelen komst invulling moet worden gegeven, is dit GRP met planperiode 2013 t/m 2017. Aan de hand formatie globaal bepaald. van vijf deeltaken uit de Leidraad Riolering, is de benodigde formatie globaal bepaald. Vijf deeltaken in de rioleringszorg
6.1
Personeel
1 Planvorming 2 Onderzoek 3 Onderhoud 4 Maatregelen 5 Facilitair Een goede basis om te komen tot een beeld van de rioleringstaken, waar aan in de nabije toea Opstellen vera Inventarisatie a Riolen/kolken a Aanleg van a Verwerken revikomstbreed invulling t/m 2017. Aan de hand GRP moet worden gegeven, is dit GRP met planperiode 2013 riolering siegegevens van deeltaken is de benodigde formatie b vijf Afstemmen met uit de b Leidraad Inspectie/ Riolering, b Gemalen/mechanische b globaal reparatie bepaald. van b Vergunningen andere plannen controle riolering riolering en voorlichting gebruik Vijf deeltaken in de rioleringszorg c Opstellen jaarc Meten c Infiltratievoorzieningen/ c Renovatie/ c Klachtenanalyse 1 Planvorming 2 Onderzoek 3 Onderhoud 4 Maatregelen 5 Facilitair programma’s lokale zuiveringen vervanging en -verwerking a Opstellen vera Inventarisatie a Riolen/kolken a Aanleg van a Verwerken revid Berekenen d Grondwatervoorzieningen d Verbetering d Klachtenanalyse breed GRP riolering siegegevens en -verwerking b Afstemmen met b Inspectie/ b Gemalen/mechanische b reparatie van b Vergunningen grondwater andere plannen controle riolering riolering en voorlichting e Grondwater gebruik c Opstellen jaarc Meten c Infiltratievoorzieningen/ c Renovatie/ c Klachtenanalyse programma’s lokale zuiveringen vervanging en -verwerking Raming op basis van kengetallen d Berekenen d Grondwatervoorzieningen d Verbetering d Klachtenanalyse Voor een eerste inschatting is uitgegaan van twee scenario’s: zoveel mogelijk uitbesteden van en -verwerking werkzaamheden en zo min mogelijk uitbesteden van werkzaamheden. Dit wordt als een krappe personele bezetting ervagrondwater e Grondwater Voor een eerste inschatting is uitgegaan van twee ren, vooral bij planvorming en maatregelen. Bijge-
Raming op basis van kengetallen
Voor de invulling van de dagelijkse rioleringszorg is in onze gemeente bij maximale uitbesteding scenario’s: zoveel mogelijk uitbesteden van werk- volg wordt een aantal aspecten van de rioleringsbijna 3,0 FTE nodig. Wanneer minimaal wordt uitbesteed is er ruim 9 FTE nodig. zaamheden en zovan minkengetallen mogelijk uitbesteden van zorg niet ingevuld. Nader onderzoek is nodig, ook Raming op basis om de effecten de samenwerking daarin te beVoor een eerste inschatting is uitgegaan twee scenario’s: zoveel van mogelijk uitbesteden van werkzaamheden. Voor de invulling van devan dagelijkBenodigd aantal FTE trekken. werkzaamheden mingemeente mogelijk uitbesteden van werkzaamheden. se rioleringszorg iseninzo onze bij maximale min. uitbesteding uitbesteding bijna 3,0 FTE nodig. Wanneer minimaalmax. uitbesteding dagen fte dagen uitbesteding fte Voor de invulling isvan de dagelijkse rioleringszorg is in onze gemeente bij maximale wordt uitbesteed er ruim 9 FTE nodig. 252 1,4 540 3,1 Planvorming, onderzoek en facilitair bijna 3,0 FTE nodig. Wanneer minimaal wordt uitbesteed is er ruim 9 FTE nodig. 82 0,5 680 3,9 Onderhoud 159 0,9 398 2,3 Maatregelen Benodigd aantal FTE Totaal 493 2,8 1.618 9,3 max. uitbesteding min. uitbesteding 1 fte = 175 dagen dagen fte dagen fte 252 1,4 540 3,1 Planvorming, onderzoek en facilitair Huidige situatie 82 0,5 680 3,9 Onderhoud Op dit moment is 4,5 FTE beschikbaar voor de rioleringswerkzaamheden binnen 159 0,9 398 de gemeente: 2,3 Maatregelen 1,4 FTE voor planvorming, onderzoek en facilitair 493 Totaal 2,8 1.618 9,3 2,7 FTE voor onderhoud 1fte = 175 dagen 0,4 FTE voor maatregelen Huidige situatie Op dit moment is 4,5 FTE beschikbaar voor de rioleringswerkzaamheden binnen de gemeente: 1,4 FTE voor planvorming, onderzoek en facilitair 2,7 FTE voor onderhoud Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017 0,4 FTE voor maatregelen
41
capaciteit, omdat we niet elk onderzoek apart meer doen. In het Actieprogramma is aangegeven dat wij trekker zijn voor een aantal onderzoeken: a. Organiseren van één locatie om te werken (actie 4 uit de actielijst); b. Programmamanagement AWP/actielijst (actie 6 uit de actielijst, wordt samen met Maastricht getrokken); Samenwerking c. Opstellen plan voor afstemming onderhoudstaken 12 uit en de kostendekking actielijst). 6.2 (actie Kosten De samenwerking Maas en Mergelland levert nu al voordeel op, ook in benodigde personele capaciteit, Investeringsruimte omdat we niet elk onderzoek apart meer doen. In De rioolheffing voor de planperiode is, zoals eerder Ook hiervoor is tijdsinzet nodig, vooral om dit onderzoek te coördineren (bovenop de berekende het Actieprogramma is aangegeven dat wij trekker aangegeven in paragraaf 5.2, gemaximeerd op benodigde inzet). Het betreft circa 15 dagen per jaar,€ dit komt ongeveer overeen met 0,1 fte. 300,(behoudens inflatiecorrectie). zijn voor een aantal onderzoeken: Deze tijd is bestemd voor het trekken en participeren in acties.
Organiseren van één locatie om te werken (actie 4 Kosten uit de actielijst); totale waarde van de riolering bedraagt onge6.2 Kosten enDe kostendekking Programmamanagement AWP/actielijst (actie 6 veer € 150 miljoen. Een strekkende meter riool kost uit de actielijst, wordt samen met Maastricht ongeveer € 675. Om dit kapitaal te beheren, doen Investeringsruimte getrokken); we de goede dingen goed, zoals we dit in het vorige rioolheffing planperiode is, zoals eerder aangegeven in paragraaf 5.2, gemaximeerd De Opstellen planvoor voor de afstemming onderhoudstaken hoofdstuk stellen. En dat kost geld. Het totaal van de op(actie 12 uit de actielijst). € 300,(behoudens inflatiecorrectie). uitgaven dat met het beheer van de riolering over de totale levenscyclus van tachtig jaar gemoeid is, Ook hiervoor is tijdsinzet nodig, vooral om dit onKosten bedraagt € 330 miljoen. derzoek te coördineren de berekende De totale waarde van (bovenop de riolering bedraagt benoongeveer € 150 miljoen. Een strekkende meter riool digde Het €betreft circadit15kapitaal dagen te perbeheren, jaar, dit doen we de goede dingen goed, zoals we dit kost inzet). ongeveer 675. Om komt ongeveer overeen met 0,1 fte. Deze tijd is bein het vorige hoofdstuk stellen. En dat kost geld. stemd voor het en participeren acties. van de riolering over de totale levenscyclus van Het totaal vantrekken de uitgaven dat met hetinbeheer tachtig jaar gemoeid is, bedraagt € 330 miljoen.
Overzicht totale uitgaven planperiode (EURO x 1000) Totaaloverzicht uitgaven, exclusief BTW, Totaal Planperiode
jaar
2013 2014 2015 2016 2017 totaal planperiode Totaal 20132092
investeringen lineair afgeschreven TOTAAL excl. BTW Jaarlijkse uitgaven kosten van Kapitaal Investeringen Onderzoek Exploitatie Vervanging / Overige milieu- Grondwater investeringen lasten verbetering maatregelen 1) maatregelen verleden 1) 1.000 EURO 1
2
3
4
5
6
7
1+2+6+7
24 30 35 21 35
1.116 1.135 1.140 1.143 1.146
3.186 2.006 1.591 1.424 1.108
-
-
64 231 341 429 502
1.450 1.425 1.400 1.369 1.350
2.654 2.822 2.916 2.962 3.033
145
5.679
9.315
0
0
1.567
6.995
14.387
1.729
92.419
140.438
0
0
200.941
36.114
331.202
1): Alle investeringen in de planperiode zijn opgenomen in kolom 3. dit is de investeringsruimte die beschikbaar is, uitgaande van een gemaximeerde rioolheffing op 300 euro.
, revisie Pagina 35 van 38
42
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Rioolheffing
In onderstaande tabel hebben weenaangegeven tot Organisatie financiën Om alle kosten te kunnen dekken, heffen we riool- hoever de rioolheffing na de planperiode moet heffing. In de kostendekkingsberekeningen hebben doorstijgen om kostendekkend te zijn. Als er rente we rekening gehouden met een aansluiting als hef- aan de reserve/voorziening wordt toegerekend fingsmaatstaf. Rioolheffing We hebben dus geen rekening ge- hoeft de heffing minder lang door te stijgen dan als Om allemet kosten te kunnen dekken, In heffen rioolheffing. In niet de kostendekkingsberekeningen doen. We gaan er van uit dat de rioolhefhouden heffing naar gebruik. 2013we zijn er we dat hebben we rekening gehouden met een aansluiting als heffingsmaatstaf. Wewel hebben dus geen fing na de planperiode zal stijgen om uiteinde11.172 heffingseenheden. te kunnen worden. Hierbij zijn rekening gehouden met heffing naar gebruik. In 2013lijk zijnkostendekkend er 11.172 heffingseenheden. Aan de hand van de beschikbare investeringsruimte we uitgegaan van een stijging van 15 euro per jaar (exclusiefwe inflatiecorrectie). Aan de we hand van scenario’s de beschikbare twee scenario’s voor de rioolhebben twee voor investeringsruimte de rioolheffing hebben heffing doorgerekend: doorgerekend: Ongeveer de helft van de rioleringsuitgaven is beScenario 1, zonder rentetoevoeging aan de reserve/voorziening; doeld voor vervanging, relining en verbetering (miScenario Scenario1 2: met rentetoevoeging aan de reserve/voorziening. lieumaatregelen) van de riolering. Momenteelzonder rentetoevoeging reserve/ voegen we geen renteaan toe de aan de rioleringsreserve/voorziening. voorziening; Scenario 2 In onderstaande tabel hebben we aangegeven tot hoever de rioolheffing na de planperiode moet doorstijgen met rentetoevoeging aan detereserve/ om kostendekkend zijn. Als er rente aan de reserve/voorziening wordt toe voorziening. gerekend hoeft de heffing minder lang door te stijgen dan als we dat niet doen. We gaan er van uit dat de rioolheffing na de planperiode wel zal stijgen om uiteindelijk kostenMomenteel geen rente toezijn aanwe deuitgegaan van een stijging van 15 euro per jaar (exdekkend tevoegen kunnenwe worden. Hierbij rioleringsreserve/voorziening. clusief inflatiecorrectie). Scenario’s rioolheffing Scenario
1 2
Rioolheffing 2014
Rioolheffing 2017
300,00 300,00
300,00 300,00
Stijging vanaf 2018 (excl. Inflatiecorrectie) 15,00 15,00
Kostendekkend niveau
Bereikt in jaar
419,374,-
2025 2022
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
43
Scenario 2: met rentetoevoeging aan de reserve/voorziening. Momenteel voegen we geen rente toe aan de rioleringsreserve/voorziening. Organisatie en financiën
In onderstaande tabel hebben we aangegeven tot hoever de rioolheffing na de planperiode moet om te zijn. Als er rente aan de reserve/voorziening wordt toeIn dedoorstijgen berekening is eenkostendekkend voordeel ingeboekt dat voortgerekend de heffing minder lang door te stijgen dan als we dat niet doen. komt uit hoeft de samenwerking binnen Maas en MergelWe gaan erhebben van uitwe datinde de planperiode wel zal stijgen om uiteindelijk kostenland. Zo is dit rioolheffing GRP een mix na beschreven van vervangen en relinen enHierbij wordenzijn onderzoeken dekkend te kunnen worden. we uitgegaan van een stijging van 15 euro per jaar (exgezamenlijk uitgevoerd. Zonder de samenwerking clusief inflatiecorrectie).
binnen Maas en Mergelland zou de berekende kostendekkende heffing hoger uitvallen. Scenario’s rioolheffing Scenario
1 2
Rioolheffing 2014
Rioolheffing 2017
300,00 300,00
300,00 300,00
Stijging vanaf Kostendekkend 2018 (excl. niveau Inflatiecorrectie) 15,00 419,Indicatie kostenonderdelen rioolheffing Indicatie kostenonderdelen rioolheffing. 15,00 374,-
Bereikt in jaar
2025 2022
In de berekening is een voordeel ingeboekt dat voortkomt uit de samenwerking binnen Maas en Mergelland. Zo is hebben we in dit GRP een mix beschreven van vervangen en relinen en worden onderzoeken gezamenlijk uitgevoerd. Zonder de samenwerking binnen Maas en Mergelland zou de berekende kostendekkende heffing hoger uitvallen.
, revisie Pagina 37 van 38
Benodigd tarief volgens kostendekkingberekening.
Benodigd tarief volgens kostendekkingberekening
44
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
, revisie Pagina 36 van 38
Gestroomlijnd water.... verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Eijsden Margraten 2013 - 2017
Dit is een uitgave van de Gemeente Eijsden Margraten
. . . . r e t a w d n j i Gestrooml n 2013 - 2017 te ra g ar M en d js Ei n la sp g iolerin verbreed Gemeentelijk R
Auteurs
Dennis Spronk
Gemeente Eijsden-Margraten
Elwin Leusink
Grontmij
Karst Jan van Esch
Grontmij
Vormgeving Arjan H.S. de Vries
Grontmij
Fotografie
Samenwerking (afval)waterbeheer Maas en Mergelland
Gemeente Eijsden Margraten
Grontmij
Copyright Gemeente Eijsden Margraten, maart 2013