verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ontwerp GRP

verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 Ontwerp GRP

gemeente Vlissingen 01-04-2013 eindconcept rapport

Colofon: Titel

:

Status

:

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 Ontwerp GRP 



Gegevens inhoudelijk aangeleverd en gecontroleerd op juistheid door Nu- Adviesbureau, Groenewoud 52, 4381 HG Vlissingen Oplevering Ontwerp Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Vlissingen

Datum

:

01-04-2013

Auteur

:

Afdeling Beheer Leefomgeving

verbreed GRP Vlissingen Ontwerp GRP

-2-


-3-

Inhoudsopgave SAMENVATTING..........................................................................................................................6 1

INLEIDING ..........................................................................................................................11 1.1 1.2 1.3 1.4

2

EVALUATIE ........................................................................................................................14 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

3

AANLEIDING ...................................................................................................................11 INHOUD GRP ..................................................................................................................11 PROCEDURE ....................................................................................................................11 LEESWIJZER ....................................................................................................................13 ALGEMEEN .....................................................................................................................14 HUIDIGE SITUATIE ...........................................................................................................14 STRATEGIE EN VISIE ........................................................................................................14 ONDERZOEK EN STUDIE ...................................................................................................14 BEHEER BESTAANDE VOORZIENINGEN..............................................................................15 MIDDELEN EN KOSTENDEKKING ......................................................................................15

BELEIDSKADER RIOLERINGSZORG ............................................................................17 3.1 WETTELIJKE KADERS EN RICHTLIJNEN .............................................................................17 3.1.1 Afvalwaterzorgplicht ..................................................................................................18 3.1.2 Hemelwaterzorgplicht ................................................................................................18 3.1.3 Grondwaterzorgplicht ................................................................................................19 3.1.4 Kaderrichtlijn Water ..................................................................................................20 3.1.5 Waterkwaliteitsspoor..................................................................................................20 3.2 BELEID ANDERE OVERHEDEN ...........................................................................................20 3.3 AANPALEND GEMEENTELIJK BELEID ................................................................................21 3.4 BELEID AFVALWATERZORG .............................................................................................23 3.4.1 Maatregelen in stand houden rioolstelsel....................................................................23 3.4.2 Niet aangesloten bebouwing .......................................................................................24 3.4.3 Nieuw te ontwikkelen bebouwing ................................................................................26 3.5 BELEID HEMELWATER .....................................................................................................27 3.6 VERBETERINGWERKEN ....................................................................................................28 3.6.1 Waterkwaliteitsspoor..................................................................................................28 3.6.2 Vermindering rioolvreemd water ................................................................................28 3.6.3 Diffuse bronnen..........................................................................................................28 3.7 BELEID GRONDWATER .....................................................................................................29 3.7.1 Verantwoordelijkheden grondwater............................................................................29 3.7.2 Grondwateroverlast ...................................................................................................30 3.7.3 Grondwater gemeente Vlissingen................................................................................30 3.7.4 Grondwatervoorzieningen ..........................................................................................31

4

DOELEN...............................................................................................................................33 4.1 4.2

5

TOETSINGSKADER ...........................................................................................................33 DOELEN ..........................................................................................................................34

OVERZICHT VAN DE AANWEZIGE VOORZIENINGEN .............................................35 5.1 NIET AANGESLOTEN BEBOUWING.....................................................................................35 5.2 OVERZICHT AANWEZIGE VOORZIENINGEN RIOLERING .......................................................35 5.2.1 Stelsels en systemen....................................................................................................35 5.2.2 Kenmerken vrijverval riolering...................................................................................37 5.2.3 Gemalen en mechanische riolering.............................................................................39 5.3 OVERZICHT GEMEENTELIJKE VOORZIENINGEN GRONDWATER ...........................................40 5.4 OVERZICHT AANWEZIGE VERORDENINGEN EN VERGUNNINGEN .........................................40


-4-

6

TOESTAND VAN DE AANWEZIGE VOORZIENINGEN ...............................................42 6.1 ONDERZOEK ...................................................................................................................42 6.1.1 Inventarisatie en gegevensbeheer ...............................................................................42 6.1.2 Inspectie ....................................................................................................................43 6.1.3 Berekeningen .............................................................................................................43 6.1.4 Meten en monitoren....................................................................................................43 6.2 BEHEER EN ONDERHOUD .................................................................................................44 6.2.1 Vrijverval riolering ....................................................................................................45 6.2.2 Gemalen en persleidingen ..........................................................................................45 6.2.3 Huisaansluitingen en overige voorzieningen riolering.................................................46 6.2.4 Voorzieningen grondwater .........................................................................................46 6.2.5 Baggeren ...................................................................................................................47 6.3 FUNCTIONEREN VAN HET RIOLERINGSSYSTEEM ................................................................47 6.3.1 Stand van zaken van de voorzieningen ........................................................................47 6.3.2 Stand van zaken van gegevensbeheer, berekeningen en metingen ................................48 6.4 FUNCTIONEREN GRONDWATERVOORZIENINGEN ...............................................................50 6.5 TOETSING HUIDIGE SITUATIE AAN TOETSINGSKADER ........................................................50

7

STRATEGISCHE PLANNING RIOLERINGSZORG .......................................................51 7.1 RIOLERINGSZORG INTEGRAAL ONDERDEEL VAN BEHEER KAPITAALGOEDEREN ..................51 7.2 RISICOPROFIEL................................................................................................................51 7.3 ALGEMENE VERVANGINGSPLANNING ...............................................................................53 7.3.1 Uitgangspunten..........................................................................................................53 7.3.2 Basisgegevens jaarplanning .......................................................................................54 7.3.3 Jaarplanning gemalen................................................................................................56 7.3.4 Verbetering riolering..................................................................................................57 7.4 FINANCIËLE CONSEQUENTIES...........................................................................................59

8

FINANCIEEL STRATEGISCHE UITVOERINGKADERS RIOLERINGZORG ............60 8.1

9

ACHTERSTAND INLOPEN IN 10 JAAR (5 JAAR RESTEREND); PIEKEN IN INVESTERING ............61

MIDDELEN EN KOSTENDEKKING ................................................................................64 9.1 PERSONELE MIDDELEN ....................................................................................................64 9.1.1 Formatie ....................................................................................................................64 9.2 KOSTEN ..........................................................................................................................66 9.2.1 Investeringen .............................................................................................................66 9.2.2 Exploitatiekosten........................................................................................................66 9.3 BATEN ............................................................................................................................67 9.4 KOSTENDEKKING ............................................................................................................68

BIJLAGEN....................................................................................................................................69 BIJLAGE 1: BIJLAGE 2: BIJLAGE 3: BIJLAGE 4: BIJLAGE 5: BIJLAGE 6: BIJLAGE 7: BIJLAGE 8: BIJLAGE 9:

VERKLARENDE WOORDENLIJST .......................................................................71 EVALUATIE GRP 2008-2012..................................................................................77 DOELEN, FUNCTIONELE EISEN, MAATSTAVEN, MEETMETHODEN .............85 NIET AANGESLOTEN BEBOUWING....................................................................93 OVERZICHT AANWEZIGE VOORZIENINGEN....................................................97 TOETSING HUIDIGE SITUATIE.......................................................................... 105 PERSONELE MIDDELEN..................................................................................... 113 KOSTEN EN KOSTENDEKKING ......................................................................... 117 VARIANTEN FINANCIEEL STRATEGISCHE UITVOERINGSKADERS ........... 123


-5-

Samenvatting Inleiding Riolering is een voorziening die doorgaans niet zichtbaar is, maar wel noodzakelijk. Riolering draagt bij aan een duurzame bescherming van de volksgezondheid, maar ook van natuur en milieu. Daarnaast zorgt de riolering voor de afvoer van overtollige neerslag. De zorgplicht voor de riolering is een gemeentelijke taak, die is vastgelegd in de Wet milieubeheer. In deze wet is verder vastgelegd, dat gemeenten verplicht zijn om een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) op te stellen, waarin zij hun beleid voor de rioleringszorg vaststellen. Het GRP geeft het beleid van de gemeente Vlissingen weer op het gebied van de rioleringszorg. In de Waterwet (december 2009) is de gemeentelijke zorgplicht verbreed naar een zorgplicht die ook het hemelwater en het grondwater omvat. Aansluitend op het GRP 2008-2012 geeft de gemeente Vlissingen in dit verbreed GRP Vlissingen weer hoe zij invulling geeft aan de zorgplichten voor al deze gebieden: afvalwater, hemelwater en grondwater. De totale vervangingswaarde van het rioleringsysteem (vrij verval riolering, drukriolering, persleiding en gemalen) bedraagt in de orde grootte van € 230 miljoen. Doelen De gemeente Vlissingen streeft met de uitvoering van goede rioleringszorg zes doelen na: doel 1: Doelmatige inzameling van het binnen het gemeentelijk gebied geproduceerde stedelijk afvalwater. doel 2:

Doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater en overtollige grondwater dat niet mag of kan worden gebruikt voor de lokale waterhuishouding.

doel 3:

Transport van het ingezamelde afvalwater, hemelwater en grondwater naar een geschikt lozingspunt.

doel 4:

Voorkomen van ongewenste emissies naar oppervlaktewater, bodem en grondwater.

doel 5:

Zo min mogelijk overlast voor de omgeving veroorzaken.

doel 6:

Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen tegen de laagst maatschappelijke kosten.


-6-

Evaluatie Om deze doelen te kunnen bereiken, is een beleidslijn met passende strategie geformuleerd. Deze strategie is mede gebaseerd op de ervaringen uit het verleden. In de afgelopen planperiode een aanzienlijke stap gezet in het verkrijgen van recente inspectiegegevens van het complete rioolstelsel. Van meer dan 90% is informatie beschikbaar. Daarmee is ook meer bekend over de onderhoudsstaat van de voorzieningen. Hieruit blijkt dat de eerder geconstateerde vervangingsachterstand nog niet is weggewerkt. In de afgelopen planperiode is een aantal verplichte beleidsplannen opgesteld, zoals het Afkoppelplan en het Basisrioleringsplan (BRP). Visieontwikkeling In de strategie is een diversiteit aan maatregelen geformuleerd om voor alle gebieden (afvalwater, hemelwater en grondwater) invulling te geven aan de gemeentelijke zorgplicht. In hoofdlijnen bestaat de strategie voor adequaat beheer van het gemeentelijk rioolstelsel uit de onderstaande aspecten. 

Het vigerende beheer- en onderhoudsprogramma wordt in de komende planperiode doorgezet. Het belang van een actueel en goed geautomatiseerd gevuld rioolbeheersysteem, inclusief recente inspectieresultaten, is in de afgelopen planperiode bewezen. Op basis van deze ervaringen wordt actief ingezet op het actueel en compleet houden van het beheerbestand. Hierbij worden jaarlijks operationele plannen opgesteld om deze kennis te vertalen naar doelmatige operationele uitvoeringsmaatregelen in het rioleringssysteem.



Voor het buitengebied wordt de bestaande, smalle zorgplicht doorgezet. Waar de aanleg van openbare riolering doelmatig is, wordt dit gerealiseerd en voor de overige panden, inclusief de niet aangesloten strandhuisjes, wordt in 2015 opnieuw ontheffing van de zorgplicht aangevraagd bij de provincie Zeeland.



In de komende planperiode worden aanvullende beleidsplannen geactualiseerd, zoals het waterkwaliteitsspoor, uitwerking van het beleid op het gebied van grondwater en het stedelijk waterplan. Daarnaast wil de gemeente Vlissingen aandacht schenken aan meten en monitoren in de riolering.



Voor het vervangen van de vrijverval riolering en de rioolgemalen zijn de uitgevoerde inspecties de belangrijkste indicatie. Er is voor de komende planperiode een planning opgesteld die aangeeft op welke


-7-

wijze de geconstateerde vervangingsachterstand kan worden uitgevoerd. Daarbij is ook reparatie van de riolering betrokken. Voor het vervangen van riolering worden calamiteiten als eerste opgelost. Alle overige vervangingen worden in een jaarplanning opgenomen. Daarbij wordt per locatie vooraf een afweging gemaakt om traditioneel te vervangen of te relinen (renovatie). Tevens wordt, conform het Afkoppelplan, bij ieder project bezien welke mogelijkheden er zijn om af te koppelen. 

Naast de reguliere onderhouds- en vervangingswerkzaamheden zijn er ook verbeteringswerkzaamheden gepland. Deze zijn voor een belangrijk deel gebaseerd op de resultaten van het BRP (2012). Waar mogelijk worden deze gecombineerd met de reguliere vervangingen. Daarnaast zijn er verbeteringswerkzaamheden in de onderzoekssfeer. Hiermee wordt kennis verkregen die de werking van het rioolstelsel verder optimaliseert en daarmee op termijn kostenbesparingen kan opleveren. Geplande verbeteringswerkzaamheden zijn ondermeer het eerder genoemde meten en monitoren en de vermindering van rioolvreemd water.



In het kader van de nieuwe wettelijke zorgplicht voor grondwater wordt de gemeente geconfronteerd met extra taken. Hiervoor is reeds € 300.000 extra budget opgenomen in de vastgestelde begroting van 2013. Op de bekende locaties met grondwateroverlast worden waar mogelijk maatregelen getroffen. Voorts zal nieuw aangelegde drainage in het geautomatiseerde beheersysteem worden opgenomen om planmatig onderhoud te kunnen uitvoeren. Dat geldt ook voor eerder aangelegde drainage in openbaar gebied die kan worden getraceerd.



De gemeente is voornemens om van de peilbuizen die voor diverse civiele werken tijdelijk worden geplaatst, er enkele blijvend te plaatsen. Op die manier wordt een gemeentelijk grondwatermeetnet opgebouwd om meer kennis over het grondwatersysteem te vergaren.

Middelen en kostendekking Om invulling te kunnen geven aan de gemeentelijke zorgplichten zijn voldoende personele en financiële middelen nodig. De personele middelen wordt getoetst de handreiking uit de Leidraad Riolering. Voor de komende planperiode is er, rekening houdend met de vervangingsachterstand 4,1 fte noodzakelijk voor alle gemeentelijke watertaken. Dit kan op onderdelen worden uitgezet bij de huidige medewerkers en wordt in samenwerking met andere gemeenten en het waterschap en externe partijen in uitvoering genomen. Voor het uitvoeren van alle verplichte zorgtaken zijn 2 fte extra noodzakelijk.


-8-

De kosten voor de gemeentelijke watertaken zijn onderverdeeld in investeringen enerzijds en in exploitatiekosten en kapitaallasten anderzijds. Onderstaand is een samenvattende tabel opgenomen van de kosten voor de komende planperiode. Tabel 1: samenvatting kosten gemeentelijke watertaken planperiode 2013-2017 Onderdeel

2013

2014

2015

2016

2017

Kapitaallasten+rente

€ 2.675.113

€ 3.017.865

€ 3.318.937

€ 3.572.543

€ 3.777.533

Exploitatiekosten

€ 1.463.350

€ 1.474.410

€ 1.496.520

€ 1.505.690

€ 1.517.030

Alle kosten betreffen prijspeil 2012 en zijn exclusief BTW.

De kapitaallasten en rente komen voort uit investeringen in voorgaande jaren. Om het totale rioolstelsel adequaat het houden zijn jaarlijks nieuwe investeringen noodzakelijk. De kapitaallasten en rente van de investeringen 2013-2016 zijn verwerkt in boventaande tabel. Tabel 1b: investeringen watertaken planperiode 2013-2017 Onderdeel Investeringen

2013

2014

2015

2016

€ 5.789.700

€ 4.917.000

€ 6.524.800

€ 3.916.600

2017 € 12.044.100

De dekking van de kosten voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken worden gevonden in de rioolheffing. Hieruit worden baten gegenereerd. Dit betekent dat de rioolheffing per jaar met een afwijkend percentage zal toenemen of afnemen. Er wordt geen gebruik gemaakt van een egalisatiereserve. Hierdoor moeten jaarlijks fluctuerende heffingstarieven ter dekking worden vastgesteld. Dit leidt tot jaarlijks wisselende heffingslasten voor gebruikers en eigenaren. Ten aanzien van de kostendekking gaat de gemeente Vlissingen uit van een scenario voor de kosten en de baten, waarbij de baten jaarlijks kostendekkend moeten zijn voor de kosten die gemaakt worden binnen een beperkt beschikbaar budget. Het beschikbare budget bepaald de omvang van de uitvoering. Alle kosten die gemaakt worden volledig gedekt uit de rioolheffing. Met het huidige budget, gebaseerd op de hoogte van de rioolheffing, is het niet mogelijk om alle noodzakelijke investeringen en exploitatie te kunnen uitvoeren en daardoor neemt daardoor de achterstand toe. Voorgesteld zal worden om toe te groeien naar een heffing die alle noodzakelijk te maken kosten dekt. In de onderstaande tabel is een samenvatting van het kostendekkingsplan weergegeven. De tarieven voor 2013 zijn reeds vastgesteld. Hierbij is € 300.000 extra opgenomen voor de uitvoering van de nieuwe wettelijke zorgtaken grondwater.


-9-

Binnen de rioolheffing wordt onderscheid gemaakt in een gebruikersdeel (vast bedrag) en in een eigenarendeel (geclassificeerd op basis van het waterverbruik). Verder wordt er onderscheid gemaakt in woningen en niet-woningen (bedrijven). Tabel 2: kostendekking gemeentelijke watertaken planperiode 2013-2017

jaar 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028

rioolheffing gebruikersdeel eigenarendeel € 46,96 € 145,53 € 51,89 € 160,81 € 57,08 € 176,89 € 62,22 € 192,81 € 67,82 € 210,17 € 72,90 € 225,93 € 73,27 € 227,06 € 78,40 € 242,95 € 79,96 € 247,81 € 86,36 € 267,63 € 88,09 € 272,99 € 88,53 € 274,35 € 88,53 € 274,35 € 88,53 € 274,35 € 88,53 € 274,35 € 90,74 € 281,21


stijging / daling rioolheffing 0,0% 10,5% 10,0% 9,0% 9,0% 7,5% 0,5% 7,0% 2,0% 8,0% 2,0% 0,5% 0,0% 0,0% 0,0% 2,5%

-10-

totaal baten

totaal kosten

€ 4.417.124 € 4.892.834 € 5.395.254 € 5.895.181 € 6.441.433 € 6.941.444 € 6.993.182 € 7.500.973 € 7.669.673 € 8.303.473 € 8.490.223 € 8.553.511 € 8.574.400 € 8.595.341 € 8.616.335 € 8.853.315

€ 4.824.361 € 5.314.925 € 5.758.389 € 6.056.971 € 6.784.597 € 7.081.852 € 7.034.616 € 7.642.292 € 7.796.677 € 8.512.984 € 8.741.540 € 8.723.135 € 8.643.968 € 8.602.382 € 8.605.187 € 8.971.089

1

Inleiding Riolering is een voorziening die doorgaans niet zichtbaar is, maar wel noodzakelijk. Riolering draagt bij aan een duurzame bescherming van de volksgezondheid, maar ook van natuur en milieu. Daarnaast zorgt de riolering voor de afvoer van overtollige neerslag.

1.1

Aanleiding De zorgplicht voor stedelijk afvalwater is een gemeentelijke taak die is vastgelegd in de Wet milieubeheer. In deze wet is verder vastgelegd, dat gemeenten verplicht zijn om een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) op te stellen, waarin zij hun strategisch beleid voor de rioleringszorg vaststellen. In de Wet gemeentelijke watertaken (januari 2008) en de Waterwet (december 2009) is de gemeentelijke zorgplicht voor riolering verbreed naar een zorgplicht die ook het hemelwater en het grondwater omvat. Deze wettelijke verplichtingen vereisen dat de gemeente Vlissingen een verbreed GRP opstelt, een beleidsdocument voor zowel het afvalwater als het hemelwater en het grondwater. Het voorliggende verbreed GRP Vlissingen geldt voor de planperiode van 2013 tot en met 2017.

1.2

Inhoud GRP In dit verbreed GRP Vlissingen geeft de gemeente Vlissingen weer hoe zij invulling geeft aan haar wettelijke zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Het verbreed GRP is een beleidsmatig en strategisch plan op hoofdlijnen. De technische uitwerking van het beleid vindt plaats in operationele plannen die jaarlijks worden opgesteld. Met de verbreding van de zorgplicht is ook de financiering voor de uit te voeren werkzaamheden verbreed. Dit valt onder de noemer ‘verbrede rioolheffing’. De uitwerking van de verbrede rioolheffing is opgenomen in de financiële paragraaf van dit verbreed GRP. Hiertoe is in de begroting 2013 € 300.000 toegevoegd.

1.3

Procedure Het verbreed GRP wordt opgesteld conform de richtlijnen van de Leidraad Riolering van de stichting Rioned. Deze methodiek wordt algemeen


-11-

toegepast in Nederland. In de navolgende figuur is deze methodiek schematisch weergeven. Figuur 1.1: stappenplan GRP, bron: Leidraad Riolering

Het verbreed GRP Vlissingen is opgesteld in overleg met de waterbeheerder en de zuiveringsbeheerder (waterschap Scheldestromen) en met de provincie Zeeland (onder andere financiële toetsing). Voor het bestuurlijk traject is het ontwerp GRP opgesteld, dat voorlopig wordt vastgesteld door het college van Burgemeester en Wethouders. Het ontwerp GRP is opgesteld in ambtelijke afstemming met het waterschap Scheldestromen en de provincie Zeeland en ter beoordeling toegezonden. Eventuele opmerkingen van deze instanties worden verwerkt, zodat na vaststelling door het college van B&W van het ontwerp VGRP een definitief verbreed GRP wordt opgesteld. Dit definitieve verbreed GRP Vlissingen wordt vervolgens aan de gemeenteraad ter vaststelling aangeboden. De vaststelling wordt door het college van Burgemeester en Wethouders bekendgemaakt in één of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden.


-12-

1.4

Leeswijzer Het verbreed GRP bestaat in hoofdlijnen uit de onderstaande aspecten. Deze zijn genummerd volgens de hoofdstukken waarin zij beschreven staan. 1. Het eerste hoofdstuk betreft deze inleiding en de procedure om te komen tot het nieuwe verbreed GRP Vlissingen 2013-2017. 2. Evaluatie vigerende GRP: een evaluatie van het bestaande GRP 2008-2012, waarin wordt aangegeven op welke wijze invulling is gegeven aan de rioleringszorg in de afgelopen periode. 3. Het beleidskader waarbinnen het GRP wordt opgesteld: een overzicht van het wettelijk kader en de relaties die het verbreed GRP met andere beleidsvelden binnen de gemeente en het beleid van andere overheden kent. Hierbij wordt aangegeven op welke wijze Vlissingen uitvoering geeft aan de rioleringszorg binnen dit wettelijke kader. 4. De doelen van het verbreed GRP: een beschrijving van de doelen die binnen de planperiode van het verbreed GRP bereikt moeten worden en een overzicht van de eisen die aan de voorzieningen worden gesteld. Dit passend binnen de vastgestelde budgetten die zijn opgenomen in de begroting. 5-6. De huidige situatie van het rioolstelsel: een overzicht van de aanwezige voorzieningen en een beschrijving van het huidige functioneren van het rioolstelsel en de andere voorzieningen. Daarbij wordt ook getoetst of het rioolstelsel voldoet aan de eisen die in het voorgaande hoofdstuk zijn gesteld. 7-8. De strategie van het verbreed GRP: de wijze waarop het rioolstelsel en de andere voorzieningen beheerd worden, zodanig dat het goed blijft functioneren. Verder bevat de strategie een overzicht van de maatregelen die worden uitgevoerd om de gestelde doelen van het verbreed GRP binnen de beschikbare middelen te realiseren. Ten slotte het strategische uitvoeringskader nader uitgewerkt. 9. De financiële paragraaf: een overzicht van de financiële consequenties en de personele capaciteit.


-13-

2

Evaluatie In dit hoofdstuk vindt de evaluatie plaats van het vigerende GRP Vlissingen 2008-2012. Daarbij wordt teruggekeken naar de afgelopen planperiode. Vastgesteld wordt welke geplande werkzaamheden zijn uitgevoerd en welke beleidsuitgangspunten naar wens hebben gefunctioneerd. Een gedetailleerde evaluatie van het vigerende GRP is opgenomen in bijlage 2.

2.1

Algemeen Er kan gesteld worden dat het vigerende GRP in 2008 zijn doel heeft gediend, namelijk het inzichtelijk maken van de van de gemeentelijke watertaken in relatie tot de financiële middelen die hiervoor begroot zijn.

2.2

Huidige situatie Aan het rioolstelsel heeft in de afgelopen planperiode een beperkt aantal wijzigingen plaatsgevonden. Die worden in hoofdzaak veroorzaakt door uitbreidingen als gevolg van nieuwbouw, maar ook door afkoppelen van verhard oppervlak en rioolvervanging. De omvang van het aantal niet aangesloten panden is gedurende de planperiode niet gewijzigd. De gemeente heeft voor deze panden ontheffing verkregen van de provincie. Het geactualiseerde beleid van de provincie is nog niet teruggekoppeld aan de betrokken perceeleigenaren. Uitgangspunt voor de gemeente Vlissingen is het hanteren van de smalle zorgplicht voor de buitengebieden.

2.3

Strategie en visie In het vigerende GRP is getracht om in te spelen op komende ontwikkelingen die destijds (2007-2008) nog niet volledig uitgekristalliseerd waren. Door wijziging in de wetgeving is in 2010 de samenwerking op de uitvoering in de afvalwaterketen in Zeeland afgestemd met alle Zeeuwse gemeenten, waterschap Scheldestromen en de provincie Zeeland. Dit is vastgelegd in een convenant. Voor de komende GRP-periode is deze samenwerking in gemoderniseerde vorm eveneens van kracht.

2.4

Onderzoek en studie tijdens elke planperiode worden een aantal onderzoeken uitgevoerd op basis van urgentie, capaciteit en fasering in planning.


-14-

2.5

Beheer bestaande voorzieningen De reguliere maatregelen ten behoeve van het beheer van de bestaande voorzieningen zijn uitgevoerd zoals gepland in het GRP. De uitgangspunten en afgesproken frequentie voor deze maatregelen blijken functioneel. Het voorgestelde inspectieprogramma is eveneens volledig uitgevoerd. Ten aanzien van inspectie gaat de gemeente Vlissingen uit van een dekkende tienjarige cyclus van het rioleringsstelsel in de hele gemeente. De gemeentelijke visie op vervangen en repareren van vrijverval riolering zoals die is opgenomen in het GRP 2008-2012 is actueel en blijft gehanteerd. Technische vervanging en/of renovatie van riolen wordt gepland op basis van de inspectieresultaten. Die zijn daarbij leidend. Van het grootste gedeelte van de gemeente (>90%) zijn inspectiegegevens beschikbaar die niet ouder zijn dan 10 jaar. De gemeente heeft de afgelopen planperiode een start gemaakt met het wegwerken van de vervangingsachterstand met behulp van het daarvoor gereserveerde budget. Dit wordt gestagneerd en verder gefaseerd door inkrimping van budgetruimte vanaf 2013. Voorts is de drukriolering in Ritthem gereinigd en geoptimaliseerd (2011) en zijn diverse ontvangstputten van de drukriolering vervangen. Ook aan de planning voor het vervangen van rioolgemalen is uitvoering gegeven. Het navolgende overzicht uit het voorgaande GRP geeft op hoofdlijnen weer welke maatregelen in het kader van rioolbeheer effectief zijn uitgevoerd: Tabel 2.1: overzicht geplande onderdelen strategie GRP 2008-2012

Onderdeel strategie GRP 2008-2012 1. Uitvoering t.b.v. vervangingsachterstand vrijvervalriolering 2. Onderzoek Kaderrichtlijn Water, grondwateroverlast, waterkwaliteitsspoor 3. Opstellen van het Gemeentelijk Afkoppelplan 4. Opstellen van het Calamiteitenplan 5. Digitaliseren huisaansluitingen 6. Opstellen Meetplan en rapportage overstorten en aanschaf meetapparatuur 7. Herziening van het Basisrioleringplan

2.6

Uitgevoerd Ja (deel planperiode) Nee Ja (2011/2012) Ja (AWA 2010) Deels (70%) Nee Ja (2011/2012)

Middelen en kostendekking De evaluatie van de afgelopen planperiode laat zien dat de meest noodzakelijke werkzaamheden konden worden uitgevoerd binnen de krapte van de bezetting. Alleen die werkzaamheden zijn uitbesteed waar kennis en beschikbare tijd ontbraken.


-15-

Over het totaal bezien wordt de exploitatiebegroting in grote lijnen gevolgd. De geplande uitgaven uit de exploitatiebegroting komen overeen met de werkelijke uitgaven en de geplande werkzaamheden zijn uitgevoerd. Voor de investeringen is gebruik gemaakt van de beschikbaar gestelde budgetten om zo adequaat mogelijk invulling te geven aan de vervangingsopgave en het deels inlopen van de achterstand op dat gebied. Zoals eerder genoemd zijn de gegevens uit de rioolinspecties daarbij leidend. De daarvoor beschikbaar gestelde budgetten zijn volledig aangewend. De gemaakte kosten (uitgaven) voor de uitvoering van de technisch noodzakelijke maatregelen worden gedekt door de rioolheffing. De hoogte van de rioolheffing van de gemeente Vlissingen is niet volledig gebaseerd op technisch noodzakelijk uitvoering, maar op het beschikbaar budget en de wenselijke heffingsomvang. Dit leidt tot keuzen in de uitvoering.


-16-

3

Beleidskader rioleringszorg

In dit hoofdstuk wordt de visie ten aanzien van de rioleringszorg verder uitgewerkt. De reden dat rioleringszorg wordt verzorgd door de gemeentelijke overheid is omdat riolering noodzakelijk is voor het borgen van een goede hygiëne en daarmee de volksgezondheid. Met een goede riolering zijn ziekten, zoals bijvoorbeeld cholera verdwenen uit Nederland. Daarnaast draagt riolering bij aan een goede kwaliteit van onze leefomgeving, ons milieu. Rioleringszorg is niet vrijblijvend. Daarom zijn gemeenten verplicht een (verbreed)GRP op te stellen en uit te voeren. In het VGRP staat beschreven op welke wijze de gemeente de drie zorgplichten invult. De gemeente moet aangeven welke doelstellingen zij nastreeft (beleid) en welke voorzieningen, (zoals riolering, drainage en regenwaterafvoeren) er in de gemeente aanwezig (moeten) zijn om aan de zorgplichten te kunnen voldoen. Er moet ook worden vastgelegd op welke manier deze voorzieningen worden beheerd en onderhouden en welke rioleringen moeten worden vervangen gedurende de periode dat het (v)GRP van toepassing is. Dit is nodig om een goede werking te kunnen garanderen. Om dit alles te bereiken wordt de komende jaren bijzondere aandacht gegeven aan:  Het op peil brengen en houden van de kwaliteit van het rioolstelsel (de buizen, pompen en gemalen).  De wijze waarop we met steeds intensievere neerslag omgaan (de klimaatverandering).  Het scheiden van afvalwater en regenwater. Achtereenvolgens worden de wettelijke kaders aangegeven waarbinnen de rioleringszorg plaats vindt en de relaties die het verbreed GRP Vlissingen heeft met andere gemeentelijke beleidsplannen en met beleidsplannen van andere overheden. Vervolgens wordt aangegeven op welke wijze de gemeente Vlissingen uitvoering geeft aan de rioleringszorg. Dit wordt uitgewerkt in diverse activiteiten en maatregelen die de komende planperiode worden uitgevoerd om de gestelde doelen te kunnen realiseren. Deze maatregelen worden geprioriteerd binnen de financiële mogelijkheden. Hiertoe worden twee beleidsmogelijkheden uitgewerkt. 3.1

Wettelijke kaders en richtlijnen De Nederlandse gemeenten hebben een aantal wettelijke zorgplichten die de gemeente echter wel een grote mate van vrijheid bij het opstellen van hun beleid bieden. In artikel 4.22 van de Wet milieubeheer staat dat elke gemeente in Nederland een gemeentelijk rioleringsplan of GRP moet opstellen. Omdat de zorgplichten in 2008 met de invoering van de Wet


-17-

verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken “verbreed” zijn met de hemelwater- en de grondwaterzorgplicht wordt tegenwoordig van een verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (v.G.R.P.) gesproken. 3.1.1

Afvalwaterzorgplicht Het artikel 10.33 van de Wet milieubeheer omschrijft de afvalwaterzorgplicht. De gemeente moet al het afvalwater dat vrij komt van percelen binnen het grondgebied van de gemeente inzamelen en transporteren door middel van een openbare riolering naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie. De gemeente mag er ook voor kiezen om een andere voorziening te gebruiken, die het afvalwater inzamelt en zuivert. Een voorbeeld hiervan is een IBA (Individuele Behandeling Afvalwater). Deze systemen kunnen door een gemeente buiten de bebouwde kom in het buitengebied worden aangelegd. Als laatste staat er in de Wet milieubeheer dat de provincie de gemeente een ontheffing van de zorgplicht kan geven. Maar alleen voor een gebied van de gemeente dat buiten de bebouwde kom ligt of een bebouwde kom van waaruit stedelijk afvalwater met een vervuilingswaarde van minder dan 2.000 inwonerequivalenten wordt geloosd.

3.1.2

Hemelwaterzorgplicht In de Wet gemeentelijke watertaken is specifiek de gemeentelijke hemelwaterzorgplicht benoemd. De hemelwaterzorgplicht heeft betrekking op het op een perceel verzamelde hemelwater, waarvan de houder zich niet anders kan ontdoen dan door het aan de gemeente als inzamelaar over te dragen. De zorgplicht omvat in beginsel dan ook niet meer, dan het door de gemeente aanbieden van een voorziening, waarin het hemelwater geloosd kan worden. De beleidsmatige voorkeur is voor het hanteren van gescheiden rioleren. De hemelwaterzorgplicht is in de Waterwet (artikel 3.5) met de onderstaande bewoordingen. 1. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor een doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater, voor zover van degene die zich daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, redelijkerwijs niet kan worden gevergd het afvloeiend hemelwater op of in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen. 2. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen tevens zorg voor een doelmatige verwerking van het ingezamelde hemelwater. Onder het verwerken van hemelwater kunnen in ieder geval de volgende maatregelen worden begrepen: de berging, het transport, de nuttige toepassing, het, al dan niet na zuivering, terugbrengen op of in de bodem of in het oppervlaktewater van ingezameld hemelwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk.

Een kernwoord hierin is de doelmatige inzameling van het hemelwater. De gemeente toetst op overtolligheid van het aangeboden hemelwater en


-18-

de mate waarin het hemelwater doelmatig kan worden verwerkt alvorens wordt overgegaan tot het inzamelen van het hemelwater. Doelmatig uit zich hierbij onder meer in een afweging van de kosten van maatregelen, mogelijkheden om aan te haken bij andere maatregelen (afkoppelen), de duurzaamheid van maatregelen, aspecten ten aanzien van beheer en onderhoud en uniformiteit (één gelijke maatregel voor een hele straat in plaats van diverse ad-hoc oplossingen). De perceelseigenaar draagt de eerste verantwoordelijkheid om het overtollige hemelwater te bergen op zijn eigen perceel. De gemeente heeft vervolgens een inspanningsverplichting om, indien er geen andere mogelijkheden zijn, het overtollige hemelwater te ontvangen en af te voeren. Daarin kent de gemeente een zekere handelingsvrijheid. Dit houdt in, dat afhankelijk van de lokale situatie de meest doelmatige oplossing zal worden gekozen voor de inzameling en verdere verwerking van het hemelwater. Dit houdt echter ook in, dat de gemeente verantwoordelijk is voor het bergen van hemelwater in het openbaar gebied. Dat is immers haar eigendom. Het ‘Kapelle-arrest’ (2008), waarin de rechter heeft geoordeeld dat de gemeente aansprakelijk was voor schade door hemelwater dat vanaf openbaar gebied particuliere woningen binnenliep, laat zien dat de gemeente zorgvuldig met haar verantwoordelijkheden op het gebied van regenwater dient om te gaan. 3.1.3

Grondwaterzorgplicht De nieuwe gemeentelijke grondwaterzorgplicht is verankerd in de Waterwet (artikel 3.6). Daarin staat: 1. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van de beheerder of de provincie behoort. 2. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, omvatten mede de verwerking van het ingezamelde grondwater, waaronder in ieder geval worden begrepen de berging, het transport, de nuttige toepassing en het, al dan niet na zuivering, op of in de bodem of in het oppervlaktewater brengen van ingezameld grondwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk.

Sinds 1 januari 2008 is de gemeente daarmee formeel verantwoordelijk voor de uitvoering van het grondwaterbeheer in het stedelijk gebied.


-19-

Nieuw binnen deze zorgplicht is dat gemeenten voortaan, binnen de grenzen van doelmatigheid, maatregelen dienen te treffen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand te beperken of te voorkomen. Hierbij richt de zorgplicht zich op maatregelen van waterhuishoudkundige aard in de openbare ruimte van de gemeente. In het geval dat de maatregelen bestaan uit het aanleggen van (ontwaterings)voorzieningen, valt daar ook het beheer onder. 3.1.4

Kaderrichtlijn Water Een goede waterkwaliteit vinden we belangrijk in Nederland. Omdat water zich weinig aantrekt van landsgrenzen, zijn internationale afspraken nodig. Sinds eind 2000 is daarom de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) van kracht. Deze moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in Europa in 2015 op orde is. Om dit te bereiken moeten de landen van de Europese Unie een groot aantal maatregelen nemen. Enerzijds om de kwaliteit van de ‘eigen’ wateren op peil te brengen, anderzijds om ervoor te zorgen dat andere landen geen last meer hebben van de verontreinigingen die hun buurlanden veroorzaken. Naar aanleiding van de Europese Kaderrichtlijn water worden er geen ingrijpende maatregelen verwacht binnen de rioleringszorg, anders dan de reeds voorgestelde maatregelen. Binnen de grenzen van de gemeente Vlissingen bevinden zich enkele waterlichamen. Deze bevinden zich echter buiten de bebouwde kom.

3.1.5

Waterkwaliteitsspoor In Nederland wordt hard gewerkt aan het verminderen van emissies via riooloverstortingen. Voor veel overstorten is de basisinspanning inmiddels gerealiseerd. Dit leidt echter niet bij alle wateren tot de gewenste waterkwaliteit. Om de prioriteit van aanvullende maatregelen te bepalen via het waterkwaliteitspoor is het nodig inzicht te krijgen in de effecten van riooloverstortingen op de oppervlaktewaterkwaliteit. In samenwerking tussen de gemeente en het waterschap wordt hiertoe een plan opgesteld.

3.2

Beleid andere overheden Door verschillende overheden is beleid geformuleerd dat zijn uitwerking heeft op de zorgplichten en het beleid van de gemeente Vlissingen. De belangrijkste verplichtingen die voortvloeien uit het beleid van andere overheden zijn in onderstaande tabel opgenomen.


-20-

Tabel 3.1: verantwoordelijkheden en beleidsverplichtingen

Nr. Onderwerp Beleidsdocument 1. Saneren lozingen Wet milieubeheer, buitengebied Besluit Lozing Afvalwater Huishoudens 2. Zorgplicht Wet milieubeheer afvalwater

Planperiode 2027

Status Grotendeels gerealiseerd, gemeentelijk beleid vastgelegd in dit verbreed GRP

doorlopend

Gemeentelijk beleid is op hoofdlijnen vastgelegd in dit verbreed GRP

3.

Zorgplicht hemelwater

Waterwet

doorlopend


4.

Zorgplicht grondwater

Waterwet

doorlopend


5.

Schoon en vuil water scheiden

Wet milieubeheer / ‘Regenwaterbrief’ van VROM

doorlopend

Standaard voor nieuwe ontwikkelingen gehanteerd (bouwbesluit 2012)

6.

Watertoets

Waterbeleid 21e eeuw / Wro 2008

doorlopend

Wordt bij alle ruimtelijke ontwikkelingen uitgevoerd

7.

Stedelijk wateropgave (kwantiteit)

Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW+)

doorlopend

Afgerond en per nieuwe ontwikkeling uitwerken

8.

Oppervlaktewaterkwaliteit – diffuse bronnen

KRW / Provinciaal omgevingsplan

2015

Overleg met waterschap ten aanzien van invulling is opgestart

9.

Informatie/loketfunctie

Waterwet

doorlopend

Gemeente is eerste aanspreekpunt voor burgers voor stedelijk (afval)water en grondwater

De invulling van het gemeentelijke beleid voor stedelijk (afval)water is in overeenstemming met het beleid van het waterschap. Waterschap Scheldestromen is de waterkwaliteit- en kwantiteitsbeheerder voor de Zeeuwse gemeenten. Het waterschap heeft haar beleid vastgelegd in diverse beleidsdocumenten, waarvan het waterbeheersplan, de beleidsnotitie riolering, de strategienota afvalwaterketen en de beleidsnotitie aan- en afkoppelen de belangrijkste zijn. Deze beleidsdocumenten zijn merendeels en zo ver van toepassing geïmplementeerd in het verbreed GRP Vlissingen. Onderdelen worden met en door andere gemeenten en het waterschap uitgevoerd. 3.3

Aanpalend gemeentelijk beleid Binnen de gemeentelijke organisatie dient het verbreed GRP Vlissingen afgestemd te worden op diverse andere beleidsplannen. De belangrijkste daarvan zijn:


-21-

       

gemeentelijk afkoppelplan Vlissingen (2012); waterplan Vlissingen (2004); geactualiseerd basisrioleringsplan Vlissingen (2012); baggerplan (via BOB); wegbeheerplan; milieubeleid; structuurplannen; integraal beheersplan openbare ruimte (va 2013)

De gemeente Vlissingen participeert vanaf 2010 in het samenwerkingsverband ‘Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland’. Door het bundelen van kennis ontstaan beleidsuitgangspunten die de partners kunnen toetsen en toepassen binnen het eigen werkgebied en zodoende ook kunnen bijdragen aan het totale Zeeuwse waterbeheer. In de samenwerking met het waterschap Scheldestromen zijn er afspraken gemaakt ten aanzien van beheer en onderhoud van het stedelijk water (BOB) en worden nieuwe ontwikkelingen uitgewerkt tot te hanteren gemeentelijke beleidsuitgangspunten. De inhoud van het verbreed GRP is ook in lijn met deze afspraken. De gemeente streeft naar voldoende afstemming over de doelen, maatregelen en fasering van de diverse gemeentelijke taken. Dit betreft het afstemmen van de beleidsplannen intern en extern. In de genoemde plannen zijn diverse beleidsuitgangspunten opgenomen, die van belang zijn voor het verbreed GRP. De belangrijkste beleidsuitgangspunten zijn hieronder weergegeven. Zowel het afkoppelplan als het basisrioleringsplan zijn volgens planning recentelijk voor het opstellen van dit verbreed GRP geactualiseerd. De uitgangspunten uit deze beleidsplannen worden opgenomen in de strategie van dit GRP. Het waterplan wordt in de loop van planperiode (2013) geactualiseerd. 



Het waterplan Vlissingen (2004) streeft naar een duurzaam, gezond en veerkrachtig watersysteem. Het waterplan bevat elf projecten gebaseerd op knelpunten in het systeem die in de planperiode zijn opgepakt. Het waterplan wordt in de komende planperiode geactualiseerd waarbij het watersysteem opnieuw tegen het licht wordt gehouden, het beleid wordt geactualiseerd en daar waar nodig wordt een nieuw maatregelenpakket ingevoerd. Het gemeentelijk afkoppelplan (2012) heeft als doel om afkoppelen als potentiële maatregel in beeld te brengen om verschillende soorten problemen op diverse locaties binnen de gemeente te kunnen aanpakken. Het plan bevat beleid voor afkoppelen en een duidelijke beschrijving van de motivatie achter deze maatregel en de wijze waarop afkoppelen kan worden toegepast. Het afkoppelbeleid is geconcretiseerd in diverse afkoppelkansen die voor een deel ook zijn meegenomen in de actualisatie van het BRP.


-22-

 

3.4

In het geactualiseerde basisrioleringsplan Vlissingen (2012) zijn maatregelen opgenomen die binnen de planperiode van dit verbreed GRP worden uitgevoerd. Voor het onderhoud aan de riolering wordt aangesloten bij de andere gemeentelijke (onderhouds)activiteiten, zoals herbestrating of herinrichting.

Beleid afvalwaterzorg In de volgende paragrafen wordt beschreven welk beleid gemeente Vlissingen hanteert om uit voering te geven aan de verplichtingen volgend uit de afvalwaterzorgplicht. Hierbij wordt ingegaan op de maatregelen die de kwaliteit van het bestaande rioolstelsel bevorderen en borgen, hoe er wordt omgegaan met niet aangesloten bebouwing en nieuw te ontwikkelen bebouwing.

3.4.1

Maatregelen in stand houden rioolstelsel Onderhoud en reparatie Door middel van onderhoud (reinigen en repareren) van de voorzieningen blijft het functioneren van het rioleringssysteem gewaarborgd. Het onderhoud van zowel de vrijverval riolering als van de overige objecten zal in de komende planperiode worden uitgevoerd volgens een op hoofdlijnen vastgesteld onderhoudsschema. Een belangrijke aanleiding voor het onderhoud is, naast het onderhoudsschema, het resultaat van de uitgevoerde inspecties. De meest recente inzichten in de kwaliteit van de objecten is het belangrijkste afwegingscriterium om maatregelen vast te stellen. Op basis van de inspectieresultaten wordt in de komende planperiode een reparatiebestek opgesteld om de belangrijkste schadebeelden uit efficiëntieoogpunt geclusterd te kunnen laten repareren. Door reparatie wordt de levensduur van de riolering verlengd. Naast het reparatiebestek vindt er ook reparatie plaats op basis van klachten en meldingen. Dit kent een meer ad-hoc karakter. Kleine reparaties die binnen één dagdeel kunnen worden uitgevoerd, worden uitgevoerd door het serviceteam, grotere reparaties worden opgenomen in de jaarlijkse onderhoudsplanning. Renovatie en vervanging Bij renovatie en vervanging wordt onderscheid gemaakt in levensduur verlengende maatregelen (renovatie) of het volledig nieuw aanleggen van voorzieningen (vervanging). De levensduur van de voorzieningen is afhankelijk van hun onderhoudstoestand. Door middel van inspectie van de voorzieningen wordt inzicht verkregen in de onderhoudstoestand. De keuze voor renovatie of vervanging is vervolgens afhankelijk van de aard van de schade, maar zeker ook van omgevingsfactoren zoals bijvoorbeeld ligging van de leidingen (weg of tuin), karakter van de weg (druk of


-23-

rustig), grondwaterstanden, diepteligging en mogelijke combinatie met andere werkzaamheden (bijvoorbeeld herinrichting) De aanleiding om tot vervanging of renovatie over te gaan, ligt naast de leeftijd van de riolering en meldingen van de onderhoudsdienst, met name in de mogelijkheid om aan te sluiten de integrale wijkbeheersplannen, herstraatwerkzaamheden, herinrichting of sloop-en bouwplannen van woningcorporaties. Afkoppelen Een belangrijke maatregel om de vuilemissie uit de gemengde riolering terug te dringen en de kans op wateroverlast te verkleinen, is het afkoppelen van verhard oppervlak. De gemeente Vlissingen heeft haar beleid voor afkoppelen neergelegd in het gemeentelijk afkoppelplan (2012). Het doel van het Afkoppelplan Vlissingen is het concreet in beeld brengen van afkoppelen als potentiële maatregel voor het oplossen van verschillende problemen. Afkoppelen kan verschillende doelen dienen, waarbij het Afkoppelplan inzicht geeft in deze verschillende motivaties om af te koppelen.Er wordt naar gestreefd om structureel afkoppelkansen te signaleren en te verzilveren, bijvoorbeeld op locaties waar kan worden meegelift met andere werkzaamheden zoals rioolvervanging, herstraatwerkzaamheden of herbouwprojecten in bestaand gebied. Reeds gesignaleerde kansen en kansrijke locaties zijn opgenomen en uitgewerkt in het Afkoppelplan. Het afkoppelen geschiedt zorgvuldig, met aandacht voor risico’s ten aanzien van de waterkwaliteit en aandacht voor beheer- en onderhoudsaspecten. Ook wordt gewaakt voor kapitaalvernietiging. Dit alles heeft tot doel om te komen tot meer robuuste en flexibele rioolstelsels die de klimatologische ontwikkelingen aankunnen. 3.4.2

Niet aangesloten bebouwing Binnen de gemeente Vlissingen zijn per 1 juli 2012 nog 32 niet gerioleerde panden aanwezig. Voor deze panden heeft de gemeente een ontheffing van de zorgplicht voor het inzamelen en transporteren van het afvalwater gekregen van de provincie Zeeland tot 2015. In deze planperiode zal opnieuw ontheffing worden aangevraagd van de zorgplicht, omdat uit eerder uitgevoerde onderzoeken is gebleken, dat het aansluiten van deze panden niet rendabel kan plaatsvinden. In de afgelopen planperiode (2010-2011) is er onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de ongezuiverde lozing van de strandhuisjes op de bodem en het grondwater. Uit het onderzoek blijkt, dat er geen aantoonbare verslechterende invloed op het grondwater is. De strandvereniging Westduin is bezig om mogelijkheden voor alternatieve (milieuvriendelijke) sanitatie te onderzoeken. De strandhuisjes op het Nollestrand zijn allemaal gerioleerd.


-24-

Tegelijkertijd met de ontheffingsaanvraag voor de niet gerioleerde panden in het buitengebied wordt voor de circa 55 strandhuisjes op Westduin ontheffing aangevraagd. Daar zullen de resultaten van de genoemde onderzoeken bij betrokken worden. In overleg met waterschap en provincie wordt bepaald op welke wijze deze aanvraag wordt ingediend. Nieuwe regeling buitengebied Per 1 januari 2008 zijn er nieuwe wettelijke regelingen van kracht voor lozingen in het buitengebied en zijn er eisen gesteld aan de septic tank waar veel huishoudens in het buitengebied gebruik van maken. Deze wettelijke regelingen zijn binnen de provincie Zeeland vertaald naar afspraken die aangeven hoe om te gaan met bestaande en nieuwe ongerioleerde huishoudelijke lozingen: nieuwe lozingen moeten direct gaan voldoen aan de nieuwe eisen. Bestaande lozingen krijgen nog tot 2027 de tijd om hier aan te voldoen. Deze eisen houden in, dat iedere ongerioleerde lozing moet zijn voorzien van een zuiveringsvoorziening. Deze zuiveringsvoorziening is minimaal een verbeterde septic tank (IBA klasse 1) conform de eisen van de Regeling lozing afvalwater huishoudens. Dat betekent, dat voor 2027 alle kleine septic tanks vervangen moeten zijn door een nieuwe voorziening. De gemeente zal alle eigenaren van niet gerioleerde panden in 2013 schriftelijk informeren over deze nieuwe regeling voor niet aangesloten bebouwing. Een overzicht van de niet gerioleerde panden is opgenomen in bijlage 4. Smalle zorgplicht De gemeente Vlissingen hanteert met dit verbreed GRP de zogenaamde smalle zorgplicht voor niet gerioleerde panden. Dit is in lijn met het vigerende beleid. Dit betekent dat de particulier verantwoordelijk is voor de aanleg en het beheer en onderhoud van de zuiveringsvoorziening op het eigen perceel. De particulier is eigenaar van deze voorziening en betaalt hiervoor geen rioolheffing. Dit is in lijn met het de landelijke richtlijnen en het beleid uit de voorgaande planperiode. De keuze hiervoor is in belangrijke mate ingegeven door het afwegen van de maatschappelijke kosten en het (milieu)rendement. Het rendement in de zin van invulling van een maatschappelijke behoefte is beperkt evenals het milieurendement. Daarbij zijn de kosten voor aansluiten en het beheer en onderhoud van alle voorzieningen voor niet gerioleerde panden relatief hoog, met name in het buitengebied. Daarnaast hebben de meeste bewoners van niet gerioleerde panden geen behoefte aan verandering van de huidige situatie waarin zij zelf zorg (moeten) dragen voor de aanleg en het beheer en onderhoud van de


-25-

zuiveringsvoorziening op hun eigen perceel. Er is derhalve geen maatschappelijke behoefte. De invloed op het milieurendement van de verspreide lozingen in het buitengebied is slechts beperkt in vergelijking met de invloed van bijvoorbeeld de landbouw. 3.4.3

Nieuw te ontwikkelen bebouwing Alle nieuw te realiseren bebouwing binnen de gemeente Vlissingen wordt aangesloten op de riolering of een alternatieve voorziening. Dit wordt afgedwongen door ongezuiverde lozing op oppervlaktewater en in de bodem niet toe te laten. Bij de bouwaanvraag wordt melding gemaakt van de verplichting aan te sluiten op de riolering. Bij nieuwbouw zal in principe al het hemelwater worden afgekoppeld. De afvoer van het hemelwater dient daarbij wel te voldoen aan de eisen van de watertoets. Voor nieuwe bouwwerken in bestaand bebouwd gebied geldt het beleid, dat het huishoudelijk afvalwater, het hemelwater en het grondwater gescheiden moeten worden aangeboden (conform Bouwbesluit 2012). Als in een later stadium afkoppelwerkzaamheden worden uitgevoerd, kunnen op deze manier de huisaansluitingen eenvoudig mee worden opgepakt en hoeft er niet alsnog ontvlechting van het vuilwater en het hemelwater plaats te vinden. Incidentele nieuwbouw in landelijk gebied Bij incidentele nieuwbouw in het landelijk gebied op locaties waar geen riolering aanwezig is en waarin de planperiode van dit GRP geen riolering zal worden aangelegd, vindt in eerste instantie de toetsing plaats of er wel of niet invulling gegeven zal worden aan de zorgplicht voor het inzamelen van afvalwater. Indien dat niet het geval is, zal in de omgevingsvergunning worden opgenomen dat het vrijkomende afvalwater niet ongezuiverd op oppervlaktewater of in de bodem mag worden geloosd. De gemeente zal bij bouwaanvragen voor deze nieuwbouw een melding doen aan de waterkwaliteitsbeheerder en de betrokkenen naar haar doorverwijzen. Projectmatige nieuwbouw Bij projectmatige nieuwbouw worden de voorzieningen voor de afvoer van afvalwater en hemelwater (riolering) en voor grond-water aangelegd bij het bouwrijpmaken van de locatie. De aanlegen investeringskosten hiervoor zijn opgenomen in de grondexploitatie(s). Wanneer dit zou worden bekostigd uit de algemene dienst, dan wordt de


-26-

rioolheffingsgrondslag daardoor substantieel verhoogd. Dit resulteert voor alle inwoners en gebruikers tot hogere heffingslasten. In het huidige overzicht van de geplande ruimtelijke ontwikkelingen zijn in de periode van 2012 tot en met 2021 ruim 2.200 woningen te realiseren woningen opgenomen. Ruim de helft daarvan is gepland voor de komende planperiode tot 2017-2019. Verhard oppervlak wordt in principe volledig afgekoppeld. In een rioleringsplan (of waterparagraaf) zal worden nagegaan waar hemelwater kan worden ingezet voor de lokale waterhuishouding en aan welke eisen daarbij moet worden voldaan. Het hemelwater dat niet aan deze criteria voldoet, zal met behulp van riolering worden ingezameld en afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Voor de aanleg van de voorzieningen wordt een (riool)ontwerp gemaakt volgens de dan geldende eisen. Er zal daarbij rekening worden gehouden met het toetsingskader zoals beschreven in hoofdstuk 4. Er zal tijdig overleg worden gevoerd met de waterbeheerder (kwantiteit en kwaliteit). Ter voorkoming van foutieve aansluitingen worden bij gescheiden rioolstelsels buizen in verschillende kleuren toegepast. Voor vuilwaterriolering is dit bruin en voor regenwaterriolering is dit grijs. Het verplicht gebruiken van verschillende kleuren is ook in de omgevingsvergunningen opgenomen. Watertoets Voor alle ruimtelijke plannen zal een watertoets moeten worden uitgevoerd. In deze watertoets, wordt aangegeven hoe in het betreffende plan met water wordt omgegaan. Aspecten als oppervlaktewater, grondwater, hemelwater, afvalwater, waterkwaliteit en -kwantiteit, omgevingsfactoren en waterberging komen hierin aan de orde. Met de watertoets wordt de waterbeheerder vroegtijdig (bijvoorbeeld bij de ruimtelijke onderbouwing of het voorontwerp bestemmingsplan) betrokken in het ontwerpproces. 3.5

Beleid hemelwater Naar aanleiding van de Europese Kaderrichtlijn water worden er geen ingrijpende maatregelen verwacht binnen de rioleringszorg, anders dan de reeds voorgestelde maatregelen. Binnen de grenzen van de gemeente Vlissingen bevinden zich enkele waterlichamen. Deze bevinden zich echter buiten de bebouwde kom. Om invulling te geven aan de gemeentelijke verantwoordelijkheid en aandacht te hebben voor het voorkomen van wateroverlast in het algemeen is de gemeente Vlissingen de komende planperiode op verschillende fronten actief.


-27-

Zeeuws breed worden onderzoeken gedaan hoe ingespeeld kan worden op de klimaatontwikkelingen en de bijbehorende intensievere neerslag en welke mogelijkheden er zijn om hier bij de inrichting van de openbare ruimte rekening mee te houden. De gemeente Vlissingen participeert hierin en neemt uitkomsten en aanbevelingen ten aanzien van het klimaatbestendig ontwerpen van de riolering mee in de uitwerking van rioleringsplannen en het VGRP. Een van de uitwerkingen daarvan is dat in het recent opgestelde basisrioleringsplan (2012) al doorrekeningen zijn uitgevoerd met intensievere neerslagsituaties. Hiermee ontstaat inzicht in kwetsbare locaties voor mogelijke wateroverlast. Tot slot geldt, dat voor wateroverlastlocaties maatregelen en/of rioolvervanging met prioriteit worden uitgevoerd. 3.6

Verbeteringwerken

3.6.1

Waterkwaliteitsspoor In samenwerking met het waterschap kan de komende planperiode verder invulling gegeven worden aan het waterkwaliteitsspoor. Het waterschap is als waterbeheerder hier initiatiefnemer in. Onderdelen bij de uitwerking van het waterkwaliteitsspoor zijn het meten en monitoren, onderzoek naar rioolvreemd water en onderzoek naar waterkwaliteit en ecologie. Het doel van het waterkwaliteitsspoor is om de negatieve effecten van emissies op het oppervlaktewater zoveel mogelijk te voorkomen of te reduceren.

3.6.2

Vermindering rioolvreemd water In het kader van de samenwerking met gemeenten, het waterschap en de provincie is afgesproken om onderzoek uit te voeren naar rioolvreemd water. Rioolvreemd water is bijvoorbeeld lekwater uit oppervlaktewater, water vanuit drainage of afgebroken huisaansluitingen. De probleemlocaties worden komende planperiode in beeld gebracht. Daarbij zijn onder meer de meetgegevens van de waterschapsgemalen beschikbaar. De gemeente overweegt de stankschermen uit kolken van regenwaterstelsels te halen. Deze schermen zijn bij regenwaterstelsels in principe niet nodig en het verwijderen ervan maakt foutaansluitingen van vuilwater zichtbaar. De kosten die gemaakt worden om de waterdichtheid van het riool te waarborgen, maken deel uit van de kosten van onderhoud en vervanging van het rioolstelsel.

3.6.3

Diffuse bronnen Een aantal stoffen dat diffuus in het rioolwater terechtkomt, vormt een belasting voor het milieu. Te denken valt hierbij aan zink uit dakgoten,


-28-

koper uit waterleidingen of minerale olie uit motoren. Er wordt naar gestreefd de emissie van deze stoffen te voorkomen. De gemeente volgt hierbij het landelijk beleid dat is vastgelegd in het bouwbesluit. Aanvullend gemeentelijk beleid is om die reden niet nodig op dit terrein. Ten aanzien van chemische bestrijdingsmiddelen tegen onkruid hanteert de gemeente de DOB-methode waarin eisen worden gesteld aan de toepassing (hoeveelheid, locaties, tijdstip) van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op verharding. 3.7

Beleid grondwater In de Wet gemeentelijke watertaken die per 1 januari 2008 van kracht is geworden, is een nieuwe gemeentelijke zorgplicht voor grondwater benoemd. Dit is doorgezet in de Waterwet van 22 december 2009. Dit verbreed GRP Vlissingen is de primaire plaats waar de gemeente haar beleid rondom de grondwaterzorgplicht verwoordt. In onderstaande paragrafen wordt nader ingegaan op de werkzaamheden die de komende planperiode zullen worden uitgevoerd op het gebied van grondwater.

3.7.1

Verantwoordelijkheden grondwater De gemeente heeft niet de plicht het grondwaterpeil te beheren. Het grondwaterpeil staat onder invloed van zoveel factoren en reageert dermate onafhankelijk, dat het beheren van het peil niet tot de mogelijkheden of plichten behoort. Een overzicht van de verantwoordelijkheden op het gebied van grondwater zijn opgenomen in onderstaande figuur. Figuur 3.1: verantwoordelijkheden grondwater


-29-

3.7.2

Grondwateroverlast De perceelseigenaar is zelf verantwoordelijk voor het voorkomen van overlast of schade ten gevolge van grondwater. Dit houdt in, dat de perceelseigenaar zelf verantwoordelijk is voor de ontwatering van het eigen terrein, evenals voor het beheer en onderhoud van deze voorzieningen. De gemeentelijke zorgplicht richt zich op het openbaar gebied. Eventuele maatregelen zullen derhalve alleen in openbaar gebied worden getroffen. De grondwaterzorgplicht is, evenals de hemelwaterzorgplicht, een inspanningsverplichting en niet een resultaatsverplichting. Om grondwateroverlast te voorkomen en perceelseigenaren de mogelijkheid te bieden hun eigen terrein te ontwateren, stelt de gemeente de bewoners een overnamepunt ter beschikking voor de afvoer van overtollig grondwater. Meestal is dit op de perceelsgrens. De gemeente heeft een ontvangstplicht voor het overtollige grondwater, maar aan de omvang en de aard van het aangeboden grondwater kunnen door de gemeente voorwaarden wel worden gesteld, evenals bij hemelwater. Burgers dienen de voorschriften over waterdichtheid van gebouwen en afvoer van hemelwater op te volgen die in het bouwbesluit opgenomen zijn. Daarin is onder meer opgenomen, dat woningen die na 1 januari 1993 gebouwd zijn, moeten beschikken over dampdichte vloeren. Ook problemen als gevolg van lekke en vochtige kelders behoren niet tot de verantwoordelijkheid van de gemeente. De gemeente hanteert als richtlijn een ontwateringsdiepte van minimaal 70 cm beneden het vloerpeil, die maximaal 20 cm gedurende één week per jaar mag worden overschreden. Dit geldt niet voor woningen die na 1 januari 1993 zijn gebouwd. In tuinen en plantsoenen is de ontwateringsdiepte 50 cm. Ook bij deze richtlijn mag de overschrijding maximaal 20 cm zijn gedurende één week.

3.7.3

Grondwater gemeente Vlissingen De grondwaterstroming in het freatisch pakket is afhankelijk van de gehanteerde polderpeilen en de lokale afwateringsmiddelen. De polderpeilen (streefpeil) liggen in de kern Vlissingen hoofdzakelijk rond NAP-1,50 meter of NAP-1,70 meter. In OostSouburg is dat NAP-1,65 meter. De grondwaterstanden variëren en staan mede onder invloed van het duingebied, maar zijn ook afhankelijk van bijvoorbeeld de wijze van bouwrijpmaken van een gebied.


-30-

Langs de kust, richting Paauwenburg, geldt een grondwatertrap III* (gemiddeld hoogste grondwaterstand 25 tot 40 cm beneden maaiveld en gemiddeld laagste grondwaterstand tussen 80 en 120 cm beneden maaiveld). Verder weg vanaf de duinen zijn de grondwaterstanden wat lager (grondwatertrap IV en VI en soms VII). Als gevolg van neerslag die moeilijk via de ondergrond kan worden afgevoerd ondervindt de gemeente af en toe problemen met het grondwater. Een voorbeeld hiervan is de wijk Paauwenburg waar ook de wijze van bouwrijpmaken zijn invloed heeft (beperkt opgehoogd). Andere locaties waar soms meldingen van grondwateroverlast zijn betreffen West-Souburg (Marnixplein en omgeving) en Westerzicht. Waar mogelijk worden maatregelen getroffen om de overlast te beperken, bijvoorbeeld het aanleggen van drainage of IT-riolering. Dit wordt bij voorkeur gecombineerd met andere werkzaamheden zoals een rioolvervanging. Binnen de gemeente Vlissingen is maar een vergunde grondwateronttrekking aanwezig (bron: geoloket provincie Zeeland). Dit betreft een onttrekking voor proceswater (Westerhavenweg). 3.7.4

Grondwatervoorzieningen De gemeente Vlissingen heeft een aantal grondwatervoorzieningen in eigendom. Uit hoofde van de grondwaterzorgplicht worden ook nieuwe voorzieningen in de toekomst beheerd. Bestaande voorzieningen Een overzicht van de bestaande gemeentelijke grondwatervoorzieningen en het beheer en onderhoud daarvan is opgenomen in de paragrafen 5.3 en 6.1.4. Dit beperkt zich tot enkele kilometers IT-riolering en enkele drainageleidingen op openbaar gebied. Behoudens de IT-riolering vindt er aan de bestaande grondwatervoorzieningen slechts beperkt regulier onderhoud plaats. Wel wordt de drainage van sportvelden, parken, speelterreinen en begraafplaatsen regulier onderhouden . Nieuw te realiseren voorzieningen Bij nieuw stedelijk gebied worden niet standaard drainage of andere grondwaterregulerende voorzieningen in openbaar gebied aangelegd. De aanleg hiervan is afhankelijk van de lokale omstandigheden en planopzet. In het kader van de watertoets wordt grondwater wel in de planvorming betrokken. Afhankelijk van de resultaten hiervan wordt besloten of er grondwaterregulerende voorzieningen nodig zijn. Indien bestaande riolering wordt vervangen, wordt er in sommige gevallen drainage meegelegd. Ook wordt bij afkoppelen overwogen of gebruik moet worden gemaakt van IT-riolering voor het regenwater-


-31-

stelsel. Door lekkage kan oude riolering zijn gaan functioneren als drainage. Wanneer nieuwe, waterdichte riolering wordt teruggelegd, kan grondwateroverlast ontstaan, doordat de drainerende werking van de oude riolering wegvalt. Om dit verschijnsel het hoofd te bieden, kan bij de rioolvervanging direct drainage worden meegelegd of kan bij afkoppelen gekozen worden voor IT-riolering. Bij iedere rioolvervanging wordt daarom de lokale situatie ter plaatse onderzocht en beoordeeld. Mede afhankelijk van de schade aan de riolering (lekkage, sterkte of andere schade) wordt vervolgens bepaald of het meeleggen van drainage noodzakelijk is. Daarnaast kan onderzoek van de lokale situatie potentiële grondwateroverlast voorkomen bij bestaande bebouwing die op staal of houten palen is gefundeerd. Ook dit aspect dient nadrukkelijk betrokken te worden. De gemeente wil nieuw aangelegde drainage opnemen in haar geautomatiseerde beheersbestand om planmatig onderhoud te kunnen gaan uitvoeren. Ook recent aangelegde drainage zal worden gelokaliseerd en opgenomen in het beheerbestand. IT-riolering wordt al standaard opgenomen in de beheerbestanden. Peilbuizen De gemeente Vlissingen beschikt nog niet over een grondwatermeetnet. Zij wil dit echter wel gaan opbouwen om over voldoende informatie te kunnen beschikken om adequaat haar grondwaterzorgplicht uit te kunnen voeren. Op projectbasis worden vaak peilbuizen geplaatst bij rioolvervanging of andere projecten. De gemeente voert nu als beleid om per project enkele van deze peilbuizen aan te houden om deze op te nemen in een grondwatermeetnet in groter, gemeentelijk verband. Op deze manier wordt langzaam aan een grondwatermeetnet gevormd. Desgewenst kunnen, in geval van specifieke grondwatervragen of meldingen, gericht peilbuizen worden geplaatst om het grondwatermeetnet voldoende gebiedsdekkend te maken.


-32-

4

Doelen In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de doelen die de gemeente Vlissingen nastreeft binnen haar rioleringszorg. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een toetsingskader, waarmee kan worden bepaald in hoeverre aan deze doelen wordt voldaan.

4.1

Toetsingskader Om richting te geven aan de inhoud van een GRP is in de Leidraad Riolering een aparte module opgenomen. Deze module wordt breed gedragen door de vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Unie van Waterschappen, het Interprovinciaal Overleg en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het toetsingskader voor het verbreed GRP Vlissingen is daarom grotendeels gebaseerd op de Leidraad Riolering. Het toetsingskader is opgebouwd uit vier componenten: doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. De doelen geven aan wat de gemeente Vlissingen wil bereiken. Vanuit deze doelen worden eisen afgeleid, die aan het functioneren van de riolering als systeem of aan de toestand van de objecten (riolen, putten, randvoorzieningen) worden gesteld, de zogenaamde functionele eisen. Om te kunnen bepalen in hoeverre aan de functionele eisen wordt voldaan, worden vervolgens maatstaven en meetmethoden geformuleerd. In het onderstaande kader is een voorbeeld van het gebruik van het toetsingkader opgenomen.

Doelen zijn de beschrijving van het gewenste systeemgedrag, ofwel de gewenste (ideale) situatie voor de toestand en het functioneren van de voorzieningen. Een voorbeeld van een doel is: ‘het voorkomen van vuiluitworp naar het oppervlaktewater’. De functionele eis bij het bovenstaande doel is bijvoorbeeld: ‘de vuiluitworp door overstortingen en regenwaterlozingen moet beperkt zijn’. De maatstaven zijn de getalsmatige precisering van de functionele eis. Een voorbeeld van een maatstaf bij de eerder genoemde functionele eis is: ‘de vuiluitworp vanuit gemengde rioolstelsels mag maximaal 50 kg CZV/ha.jaar zijn’ De meetmethoden tenslotte geven aan op welke wijze wordt getoetst of aan de maatstaven wordt voldaan. Een voorbeeld van een gangbare meetmethode bij bovenstaande maatstaf is: ‘regenreeks- en vuiluitworpberekening’


-33-

4.2

Doelen Er zijn drie hoofddoelen die ten grondslag liggen aan de gemeentelijke zorg voor de inzameling en het transport van afvalwater:  duurzame bescherming volksgezondheid;  handhaving goede leefomgeving;  duurzame bescherming van natuur en milieu. Deze algemene beweegredenen voor de rioleringszorg worden in het kader van dit verbreed GRP Vlissingen vertaald naar de onderstaande doelen. Daarbij is rekening gehouden met de verbreding van de gemeentelijke zorgplicht volgens de Wet gemeentelijke watertaken en de Waterwet naar de zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater. doel 1:

Doelmatige inzameling van het binnen het gemeentelijk gebied geproduceerde stedelijk afvalwater.

doel 2:

Doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater en overtollige grondwater dat niet mag of kan worden gebruikt voor de lokale waterhuishouding.

doel 3:

Transport van het ingezamelde afvalwater, hemelwater en grondwater naar een geschikt lozingspunt.

doel 4:

Voorkomen van ongewenste emissies naar oppervlaktewater, bodem en grondwater.

doel 5:

Zo min mogelijk overlast voor de omgeving veroorzaken.

doel 6:

Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen tegen de laagst maatschappelijke kosten.

De gedetailleerde uitwerking van doelen en het toetsingskader is opgenomen in bijlage 3.


-34-

5

Overzicht van de aanwezige voorzieningen In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van het huidige rioolstelsel van de gemeente Vlissingen en wordt ingegaan op de aanwezige gemeentelijke voorzieningen voor hemelwater en grondwater in de bestaande situatie.

5.1

Niet aangesloten bebouwing Binnen de gemeente Vlissingen zijn er per 1 juli 2012 nog 32 niet gerioleerde panden aanwezig. Voor deze panden heeft de gemeente een ontheffing van de zorgplicht voor het inzamelen en transporteren van het afvalwater gekregen van de provincie Zeeland tot 2015. De ontheffing voor de niet aangesloten strandhuisjes bij Westduin wordt opnieuw aangevraagd. Een overzicht van de niet gerioleerde panden is opgenomen in bijlage 4.

5.2

Overzicht aanwezige voorzieningen riolering In deze paragraaf wordt ingegaan op de aanwezige voorzieningen voor afvalwater en hemelwater. Dit is samengevat onder de noemer riolering.

5.2.1

Stelsels en systemen Het afvalwater en het hemelwater binnen de gemeente Vlissingen wordt ingezameld met behulp van verschillende stelsels en systemen. Dit betreft:  gemengde riolering: hierbij worden het afvalwater en het hemelwater door dezelfde leiding afgevoerd.  gescheiden riolering: hierbij worden het afvalwater en het hemelwater via aparte stelsels afgevoerd. Het hemelwater wordt direct geloosd op het oppervlaktewater, eventueel via een (filter)voorziening.  verbeterd gescheiden riolering: hierbij worden het afvalwater en het hemelwater via aparte stelsels afgevoerd. Het afvalwater en het veelal verontreinigde eerste hemelwater worden afgevoerd. Het overige hemelwater wordt geloosd op het oppervlaktewater.  drukriolering: hierbij wordt via pompputten en persleidingen afvalwater uit het buitengebied afgevoerd.  IBA’s: hiermee wordt het huishoudelijke afvalwater van percelen in het buitengebied lokaal behandeld (binnen de gemeente Vlissingen niet aanwezig).


-35-

Figuur 5.1: schematische weergave afvoer riolering gemeente Vlissingen (bron: BRP 2012)


-36-

De kernen binnen de gemeente Vlissingen zijn voor het overgrote deel gemengd gerioleerd. Op diverse plaatsen is echter verhard oppervlak van de gemengde riolering afgekoppeld. Verbeterd gescheiden riolering is met name op bedrijventerreinen terug te vinden. In het buitengebied is een aantal panden aangesloten op de riolering door middel van drukriolering. Een belangrijk onderdeel in het rioleringsstelsel van de gemeente Vlissingen is het transportriool. In het transportriool, grotendeels  1000 mm en aangelegd in 1974, wordt het afvalwater vanuit de stad Vlissingen verzameld en afgevoerd naar de rioolwaterzuivering. De technische levensduur loopt bijna ten einde en na 2014 dient hiervoor extra budget te worden geraamd van circa € 2.000.000. De zuidelijke bemalingsgebieden voeren hun afvalwater via rioolgemalen af naar het transportriool. Een deel van de noordelijke bemalingsgebieden voeren af onder vrijverval. In totaal zijn er ruim 21.000 aansluitingen op de riolering. De gemeente Vlissingen telt bijna 45.000 inwoners verdeeld over de stad Vlissingen en de kernen Oost-Souburg en Ritthem. 5.2.2

Kenmerken vrijverval riolering In de gemeente Vlissingen ligt volgens het rioolbeheer bestand per 1 juli 2012 ruim 234 kilometer vrijverval riolering. Dit is als volgt verdeeld:  gemengde riolering 170,7 km  gescheiden riolering 32,3 km  verbeterd gescheiden riolering 31,2 km  kolken 14.900 stuks De gemeente is opgedeeld in 25 bemalingsgebieden. De bemalingsgebieden in de stad Vlissingen voeren onder vrijverval of via een rioolgemaal het afvalwater af naar het transportriool. Het transportriool is aangesloten op het rioolgemaal Zinderweg (waterschap Scheldestromen). Vanaf daar wordt het afvalwater getransporteerd naar de rioolwaterzuivering bij Ritthem. De bemalingsgebieden in Oost-Souburg voeren hun afvalwater af naar één rioolgemaal in de kern vanwaar het wordt afgevoerd naar de RWZI. Dit geldt ook voor de kern Ritthem. In totaal is er binnen de gemeente Vlissingen ruim 450 ha verhard oppervlak aanwezig. Binnen de gemeente is 323 ha verhard oppervlak aangesloten op het gemengde rioolstelsel, 78 ha op een gescheiden of verbeterd gescheiden rioolstelsel en 56 ha voert rechtstreeks af naar het oppervlaktewater. Een deel van de verharding die is aangesloten op de


-37-

gescheiden riolering of rechtstreeks afvoert naar oppervlaktewater is in de laatste 10 jaar van de gemengde riolering afgekoppeld. Volgens het BRP 2012 gaat het om circa 40 ha sinds de voorgaande inventarisatie van het verhard oppervlak voor het BRP van 2000. Bij hevige neerslag is het gemengde rioolstelsel volledig gevuld en treden de overstorten in werking om overtollig water rechtstreeks op het oppervlaktewater te lozen. In totaal zijn er 13 externe gemengde overstorten en 9 interne. Voorts zijn er nog 41 externe lozingspunten en uitlaten vanuit (verbeterd) gescheiden riolering en één interne overstort. Achter een aantal gemengde overstorten is een randvoorziening aangelegd om de vuiluitworp te reduceren. In dit totaal betreft dit 9 randvoorzieningen. Daarnaast bevindt zich in de Paardenstraat een bergingskelder (absoluut stelsel) met een capaciteit van 770 m3. In het rioolstelsel van de gemeente Vlissingen bevinden zich 17 beperkte doorlaten en terugslagkleppen. Negen daarvan bevinden zich in een verbeterd gescheiden stelsel en hebben tot doel om vervuild regenwater naar het vuilwaterriool te laten afstromen. Zeven terugslagkleppen zitten in de gemengde riolering en zorgen ervoor dat er geen afvalwater vanuit het transportriool terugstroomt in de gemengde stelsels. Een terugslagklep zit nabij een intern gemaal in Oost-Souburg en treedt in werking bij een bepaalde hogere drukhoogte om zo de afvoercapaciteit te vergroten. De leeftijdsopbouw van de vrijverval riolering is in de onderstaande grafiek weergegeven. Duidelijk zichtbaar is dat een groot deel van de riolering in de jaren ’70 is aangelegd en ook dat er vanaf 2001 een aanzienlijke hoeveelheid riolering gerealiseerd is.


-38-

Figuur 5.2: leeftijdsopbouw vrijverval riolering gemeente Vlissingen

De piek in de hoeveelheid riolering die in de jaren ’70 is aangelegd, is gekoppeld aan de realisatie van verschillende uitbreidingswijken van de gemeente Vlissingen die in die periode gebouwd zijn. De toename vanaf 2001 wordt met name veroorzaakt door de aanleg van gescheiden (dubbele) rioolstelsels bij nieuwbouw en door de aanleg van (extra) regenwaterriolering bij afkoppelen. Een uitgebreid overzicht van de aanwezige kenmerken van de riolering is opgenomen in bijlage 5. 5.2.3

Gemalen en mechanische riolering Binnen het rioolstelsel van de gemeente Vlissingen zijn in totaal 39 rioolgemalen aanwezig, 9 ledigingsgemalen van randvoorzieningen en 5 tunnelgemalen. Van deze gemalen is het grootste gedeelte in eigendom en beheer en onderhoud bij de gemeente Vlissingen. Circa 80% van alle gemalen is aangesloten op het centrale gemaalbeheersysteem (hoofdpost). De overige gemalen (veelal in buitengebied) hebben eigen bemalingssysteem. Van enkele gemeentelijke gemalen zijn gemeten pompcapaciteiten beschikbaar. Van merendeel wordt uitgegaan van de geïnstalleerde pompcapaciteit die door de pompleverancier is opgegeven. Van de gemalen die zijn aangesloten op de hoofdpost wordt het aantal draaiuren opgenomen.


-39-

Alle gemalen zijn voorzien van een storingssignalering. Meldingen worden telefonisch doorgegeven via de hoofdpost. Naast de rioolgemalen kent de gemeente Vlissingen nog 59 minigemalen. De minigemalen voeren via drukriolering het huishoudelijk afvalwater af van percelen in het buitengebied of gebieden die beperkt gerioleerd zijn. De rioolgemalen en de drukrioleringsgemalen voeren het afvalwater via persleidingen af. In totaal is er binnen de gemeente Vlissingen ruim 15,8 km persleiding aanwezig, inclusief de leidingen voor de drukriolering. De totale vervangingswaarde van het rioleringsysteem (vrij verval riolering, drukriolering, persleiding en gemalen) bedraagt in de orde grootte van € 230 miljoen. 5.3

Overzicht gemeentelijke voorzieningen grondwater Binnen de gemeente Vlissingen functioneert een aantal voorzieningen ten behoeve van het grondwater. Verdeeld over de gemeente is er circa 5 km aan IT-riolering aanwezig. Deze riolering is geperforeerd, waardoor de pieken in de grondwaterstand ‘afgetopt’ kunnen worden. Het vigerende beleid van de gemeente is om bij afkoppelwerkzaamheden daar waar mogelijk IT-riolering toe te passen. De IT-riolering wordt opgenomen in het rioolbeheerbestand en volgt het reguliere onderhoudsprogramma van de riolering. De gemeente heeft nog geen permanent meetnet van peilbuizen om de grondwaterstand te monitoren. Er zijn wel enkele aandachtsgebieden waar vaker meldingen op het gebied van grondwater zijn (bijvoorbeeld Paauwenburg, West-Souburg, Westerzicht). De gemeente voert het beleid om op projectmatige basis peilbuizen te plaatsen en te behouden na afronding van het betreffende civiele project. Op die manier kan geleidelijk een netwerk van peilbuizen worden gerealiseerd. Er is binnen de gemeente Vlissingen een aantal drainageleidingen op openbaar gebied aanwezig. Deze leidingen worden niet actief onderhouden vanuit rioleringsbeheer omdat er binnen de beschikbare middelen prioriteiten zijn gesteld. Een deel van deze drainageleidingen is ook niet meer in beeld. De gemeente beheert en onderhoud wel de drainageleidingen op begraafplaatsen, sportvelden en parken.

5.4

Overzicht aanwezige verordeningen en vergunningen In het afvalwaterakkoord (2010) zijn afspraken opgenomen betreffende de afvalwaterketen. Hierin komen onderwerpen aan bod als de


-40-

overdracht van afvalwater, basisinspanning, waterkwaliteitsspoor, lozingen buitengebied en beheer. In het kader van de inwerkingtreding van de Waterwet per 1 januari 2010 worden afspraken rondom lozingen uit riooloverstorten Zeeuwsbreed afgestemd. Voor de 32 lozingen in het buitengebied heeft de gemeente Vlissingen ontheffing verkregen van de afvalwaterzorgplicht (tot 1 januari 2015). De lozer is daarmee zelf verantwoordelijk voor de lozing. De milieuvergunningen die de gemeente Vlissingen afgeeft, worden periodiek gehandhaafd door milieuinspecties. Dit gebeurt steekproefsgewijs en bij klachten.


-41-

6

Toestand van de aanwezige voorzieningen In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van het functioneren van de riolering en de overige voorzieningen voor hemelwater en grondwater. Daarnaast wordt het stelsel beoordeeld aan de hand van het toetsingskader. Met dit hoofdstuk wordt een referentiekader geschetst voor het bepalen van de effecten van de voorgestelde maatregelen (de strategie). Voor de toetsing van de huidige situatie is onderzoek verricht naar het aan- en afwezig zijn van riolering en voorzieningen voor hemelwater en grondwater, het functioneren van de bestaande voorzieningen en de toestand van de aanwezige objecten.

6.1

Onderzoek De feitelijke uitvoeringsplanning komt tot stand komt op basis van de daadwerkelijke kwaliteit van de riolering. Deze wordt op verschillende manieren onderzocht.  Inventarisatie en gegevensbeheer  Inspectie  Berekeningen  Meten en monitoren

6.1.1

Inventarisatie en gegevensbeheer Inzicht in de structuur van het stelsel is een belangrijke voorwaarde voor het planmatig beheer van een rioolstelsel. Hiervoor staat de gemeente Vlissingen een geautomatiseerd beheerpakket ter beschikking, dat geschikt is voor begroten, kostenramingen en planningen. In dit beheerpakket zijn alle beschikbare gegevens van de riolering ingevoerd, inclusief de inspectiegegevens van de riolering. Met behulp van de beheergegevens is te zien wanneer maatregelen uitgevoerd dienen te worden en wat de bijbehorende (te ramen) kosten zijn. Op deze manier kan een goede afstemming plaatsvinden met eventuele andere werkzaamheden. Eveneens zijn met deze gegevens snel mankementen in het stelsel te achterhalen, zodat adequaat op storingen of ander problemen kan worden ingesprongen. Ook in de komende planperiode worden de beheergegevens op peil en actueel gehouden. De revisiegegevens en inspectieresultaten moeten regelmatig worden ingevoerd om een zo actueel mogelijk beeld te houden. De gemeente kent daarvoor een mutatieprotocol. De gemeente geeft zelf opdracht tot het uitvoeren van opleveringsinspecties op basis van aangeleverde revisietekeningen. Op deze manier wordt een tijdige en kwalitatief juiste invoer van nieuwe gegevens in het beheerpakket gewaarborgd.


-42-

6.1.2

Inspectie Inspectie van de vrijverval riolering en van de gemalen is noodzakelijk om het rioleringssysteem planmatig te kunnen beheren en onderhouden. Dit is een belangrijk onderdeel om goed invulling te kunnen geven aan de rioleringszorg. De gemeente Vlissingen streeft er naar, dat er van al haar vrijverval riolering inspectieresultaten beschikbaar zijn die niet ouder zijn dan 10 jaar. Daarvoor is een inspectiecyclus voor de gehele gemeente vastgesteld, waarbij in een vast stramien alle riolering binnen de gemeente Vlissingen wordt geïnspecteerd met een frequentie van eenmaal per 10 jaar. Op deze manier borgt de gemeente Vlissingen de wens naar voldoende inzicht en kennis van de aanwezige riolering voor een doelmatig beheer van het rioleringssysteem en het reageren op meldingen. Het inspectieschema is volgend aan het reinigingsprogramma. Ook dit kent een cyclus van 10 jaar. Een uitgewerkt onderhoudsschema is opgenomen in de paragrafen 6.1.1 en 6.1.2.

6.1.3

Berekeningen Van de gehele gemeente zijn rioleringsberekeningen uitgevoerd in het kader van het opgestelde BRP (2012). In dit basisrioleringsplan is gebruik gemaakt van actuele rioleringsgegevens en praktijkervaringen om het functioneren van het systeem te toetsen aan hydraulische en milieutechnische eisen. Op basis van deze toetsing zijn maatregelen geformuleerd ter verbetering van het rioleringssysteem. Deze maatregelen zijn meegenomen in de planning van rioolvervanging en verbeteringswerken voor de komende planperiode. Bij nieuwe ontwikkelingen of inbreidingen dient een rioleringsberekening te worden uitgevoerd om de werking van het nieuwe rioolstelsel in beeld te brengen en/of om de effecten van de ontwikkeling op het bestaande rioolstelsel vast te stellen. Deze kosten behoren tot een projectplanning en zijn niet direct opgenomen in de beheersen onderhoudsbegroting die als grondslag dient voor de berekening van de rioolheffing.

6.1.4

Meten en monitoren Meten en monitoren is een belangrijke onderzoeksactiviteit in de rioleringszorg. Door te meten wordt meer kennis verkregen over het daadwerkelijk functioneren van de riolering. Deze kennis over het functioneren van de


-43-

riolering vertaalt zich in beter inzicht , kwaliteitsverbetering van het beheer en onderhoud en van geplande maatregelen en efficiëntiemaatregelen. Meten aan de riolering is een taak met een relatief beperkte omvang, maar met een hoge kenniscomponent. Deze kennis is niet altijd voor handen binnen een gemeentelijke organisatie. De gemeente Vlissingen werkt daarom onder meer op het gebied van meten al enkele jaren samen met andere gemeenten het het waterschap. In dit verband is meten aan de riolering als relevant en kansrijk onderwerp voor samenwerking benoemd. Door samenwerking op het gebied van meten aan riolering is eventuele kwetsbaarheid en het ontbreken van specifieke kennis en professionaliteit weg te nemen. Voor 2013 en verder wordt met andere partners onderzocht waarom, wanneer en hoe er het beste aan riolering kan worden gemeten. De insteek van de gemeente Vlissingen voor de komende planperiode is om meten aan de riolering vooral pragmatisch te beschouwen. In eerste instantie wordt ingezet op het optimaliseren van het gebruik van de bestaande meetapparatuur in bijvoorbeeld randvoorzieningen en gemalen. Op basis van analyse van deze gegevens kan worden bepaald of er (kleinschalige) uitbreiding van meetapparatuur dient plaats te vinden. Indien (al dan niet gezamenlijk met andere gemeente) tot uitbreiding van het meetnet wordt overgegaan, wordt een meetplan opgesteld om het doel en de noodzakelijke middelen van de meetopzet te concretiseren. Storingen en klachten op het gebied van de riolering worden door burgers gemeld via het meldingenregistratiesysteem. Meldingen kunnen een belangrijke aanleiding zijn om over te gaan tot het treffen van maatregelen. Meldingen worden gebruikt voor het maken van een analyse per wijk of rioolgebied. Ook kunnen meldingen (aanvullende) informatie opleveren voor meetprojecten. 6.2

Beheer en onderhoud Het beheer en onderhoud bestaat uit diverse type werkzaamheden en wordt volgens een vaste frequentie uitgevoerd. In de onderstaande paragrafen wordt per soort voorzieningen een overzicht gegeven van het beheer en onderhoud.


-44-

6.2.1

Vrijverval riolering Onderhoud (reiniging en reparatie) van de vrijverval riolen vindt plaats volgens het onderstaande schema.    

Gemengde- en afvalwaterriolering Regenwaterriolering Randvoorzieningen Kolken zuigen

1 1 1 2

x x x x

per per per per

10 jaar 10 jaar jaar jaar

De gemeente zorgt voor de reiniging van de riolering en de kolken (inclusief de lijngoten). De uitvoerder draagt zorg voor de afvoer van het vrijkomende rioolslib en het kolkafval naar een gecertificeerd slibverwerkingsbedrijf. Het reinigen van de riolering kan plaatselijk vaker worden uitgevoerd indien de situatie daar om vraagt, bijvoorbeeld in geval van zinkers, tegenschot of strengen met een gering afschot. De reinigingsfrequentie kan ook toenemen voor locaties met veel vervuiling (zandinwaai, bladval). Jaarlijks wordt een tiende deel van de riolering gereinigd, hetgeen overeenkomt met ruim 23 km. Het inspecteren van de vrijverval riolering gebeurt met een rijdende inspectiecamera en wordt ingepast in het reinigingsschema. Ieder jaar wordt een tiende deel van de riolering inwendig geïnspecteerd en beoordeeld. Het doel is om uitsluitend data van riolering inspectieresultaten jonger dan 10 jaar te hanteren voor het planmatig en efficiënt beheer. De inspectie vindt na reiniging plaats volgens een vaste cyclus van 10 jaar. Voor de interpretatie van de inspectieresultaten wordt gebruik gemaakt van de NEN 3398, inspectie en toestandsbeoordeling van riolen. Aan de hand hiervan worden per type schade waarschuwings- en ingrijpmaatstaven opgenomen. Op basis hiervan kan worden overgegaan tot reparatie of eventueel vervanging van de riolering. Reparatie, maar ook vervanging, vindt zoveel mogelijk plaats in combinatie met herstraat- en/of reconstructiewerkzaamheden. Op die manier wordt er werk met werk gemaakt. Naast beheer en onderhoud op basis van inspectieresultaten vinden er onderhoudswerkzaamheden plaats op ad-hoc basis. Dit wordt grotendeels ingegeven door meldingen en klachten van bewoners en medewerkers van de buitendienst. 6.2.2

Gemalen en persleidingen De gemalen worden regelmatig geïnspecteerd. Ieder jaar vindt er een inspectie plaats van de elektrisch/mechanische installaties en van de bouwkundige staat van alle rioolgemalen en drukrioleringsgemalen.


-45-

Hierbij vinden ook kleine onderhoudswerkzaamheden plaats indien daar aanleiding toe is. Op deze manier vindt er preventief onderhoud plaats. Alle gemalen worden eenmaal per jaar gereinigd, waarbij deze frequentie voor de grotere en voor de meer vervuilde rioolgemalen noodzakelijkerwijs op circa 2 à 3 keer per jaar ligt. Een groot deel van de rioolgemalen wordt continu gemonitord op hun werking met behulp van de centrale hoofdpost (gemalenbeheersysteem). Op termijn worden alle gemalen hier op aan gesloten (ADSL-verbinding). 6.2.3

Huisaansluitingen en overige voorzieningen riolering Overige voorzieningen zoals de randvoorzieningen, bodempassages en lijngoten worden binnen het reguliere onderhoud uitgevoerd. In de regel kennen zij een onderhoudsfrequentie van één- of tweemaal per jaar. De grens van het eigendom van een huisaansluiting ligt in Vlissingen daar waar de huisaansluiting overgaat in het grotere geheel, namelijk in het hoofdriool. Deze afbakening van huisaansluitingen wordt volgens de Leidraad riolering gehanteerd. Dit wordt ook onderschreven door artikel 3:4 lid 1 BW dat bepaalt dat al hetgeen volgens verkeersopvattingen onderdeel van een zaak (in casu: huis) uitmaakt, bestanddeel is van die zaak. De Hoge Raad heeft meermalen uitgemaakt (HR 15-11-1991, Depex, NJ 1993/316, HR 27-11-1992, NJ 1993/317 en HR 28-6-1996, RvdW 1996/153) dat wanneer gebouw en bijvoorbeeld apparatuur in constructief opzicht specifiek op elkaar zijn afgestemd, hierin een aanwijzing ligt voor het oordeel dat apparatuur en gebouw naar verkeersopvatting tezamen als een zaak moeten worden gezien. In geval van een huisaansluiting is die specifiek op het gebouw (huis) afgestemd, de huisaansluiting is immers niet bedoeld of geschikt voor gebruik anders dan door de bewoners van dat specifieke huis is bestandsdeel van die zaak en daarmee eigendom van de eigenaar van die zaak. Onderhoud aan huisaansluitingen wordt alleen in geval van meldingen of storingen gepleegd uitsluitend aan het gedeelte dat gelegen is in openbaar gebied, in het kader van de gemeentelijke verantwoordelijkheid als wegbeheerder.

6.2.4

Voorzieningen grondwater Het onderhoud aan de voorzieningen ten behoeve van grondwater wordt zoveel mogelijk gecombineerd met het reguliere onderhoud voor de rioleringsvoorzieningen (met name voor wat betreft de IT-riolering). Er is een beperkt aantal drainageleidingen in openbaar gebied in beeld en opgenomen in het beheerprogramma (GBI). Er wordt vanwege ontoereikende middelen slechts beperkt onderhoud uitgevoerd aan deze drainage. Het uitgangspunt is dat onderhoudswerkzaamheden hieraan


-46-

alleen worden uitgevoerd als dit strikt noodzakelijk is voor het functioneren. Wel wordt de drainage op sportvelden, speelterreinen, parken en begraafplaatsen actief onderhouden. 6.2.5

Baggeren De waterpartijen en waterlopen binnen het bebouwd gebied van de gemeente Vlissingen worden regelmatig gebaggerd en gemaaid. De werkzaamheden maken deel uit van het BOB-programma (Beheer en onderhoud Oppervlaktewater Bebouwd gebied) waarover met het waterschap afspraken zijn gemaakt. De kosten voor het baggeren van de waterpartijen en waterlopen en het verwerken van de baggerspecie komen ten laste van de exploitatie. Dit is integraal onderdeel van de uitvoering van rioleringswerkzaamheden, maar door beperking in de heffingshoogte niet volledig gedekt uit de rioolheffing.

6.3

Functioneren van het rioleringssysteem Om een goed werkend systeem te hebben, dienen alle voorzieningen zich in een goede toestand te bevinden. Verder dient het functioneren van de voorzieningen te zijn gewaarborgd.

6.3.1

Stand van zaken van de voorzieningen De toestand van de vrijverval riolering is in te schatten op basis van de inspectieresultaten. Van meer dan 90% van de rioolleidingen zijn inspectiegegevens beschikbaar die niet ouder zijn dan 10 jaar (zie figuur 6.1). De algemene toestand van de vrijverval riolering is op basis van de inspectieresultaten redelijk tot goed te noemen. De toestand van de rioolgemalen is over het algemeen ook goed, waarbij de belangrijkste knelpunten bekend zijn. Dat geldt ook voor de toestand van de drukrioleringspompen, met name omdat een groot deel daarvan van recente datum is (2004/2005). De toestand van de overige voorzieningen, zoals randvoorzieningen, lijngoten en bodempassages, is vrij goed vanwege recente aanleg. De meeste van deze voorzieningen zijn niet ouder dan 10 à 15 jaar. Er is wel een achterstand in het volledig beheer van het rioleringsstelsel. Met een extra financiële impuls in 2008 is dit voor een deel ingelopen de afgelopen periode. Vanaf 2013 zal de planning en uitvoering door de beperking van de beschikbare middelen meer gefaseerd plaatsvinden. Hier zal het inlopen van achterstanden minder snel en gestaag plaatsvinden.


-47-

6.3.2

Stand van zaken van gegevensbeheer, berekeningen en metingen Gegevensbeheer Om het beheer en onderhoud van de riolering vorm te kunnen geven, staat de gemeente Vlissingen een geautomatiseerd beheerpakket ter beschikking. In dit beheerpakket zijn de karakteristieken van het rioleringssysteem vastgelegd en worden de revisiegegevens van uitgevoerde rioleringswerken verwerkt. Ook zijn de inspectiegegevens van de riolering opgenomen in het beheerpakket. De rioolbeheerder is verantwoordelijke voor het compleet en actueel houden en derhalve doorvoeren van mutaties in de gegevens van het beheerpakket. Het beheerpakket van de gemeente Vlissingen is compleet gevuld met actuele gegevens. Hiervoor is ondermeer gebruik gemaakt van de uitgevoerde waterpassing van alle putdekselhoogten en binnenonderkanten van de rioolleidingen (2010). Berekeningen Van de gehele gemeente zijn recent rioleringsberekeningen uitgevoerd. De resultaten hiervan zijn vastgelegd in het basisrioleringsplan 2012 (BRP). Dit plan geeft inzicht in het functioneren van de riolering en biedt oplossingen om dit functioneren waar nodig te verbeteren. Actualiseren van de berekeningen is in de komende planperiode niet noodzakelijk. Het BRP is een voldoende actuele bouwsteen om het maatregelenpakket voor de komende planperiode in te vullen. Metingen Storingen en klachten op het gebied van de riolering worden gemeld via het meldingenregistratiesysteem. Er wordt zo snel mogelijk, doch uiterlijk binnen een halve dag, gereageerd op meldingen. De doelstelling is om binnen vijf werkdagen de uitvoering af te ronden. De informatie betreffende de storingen wordt gebuikt voor het maken van een analyse per wijk of rioolgebied. Om de werking van de gemalen te kunnen monitoren is er een centrale hoofdpost aanwezig. Via een centrale server wordt de werking van (het grootste deel van) de gemalen gemonitord en worden storingen door gegeven aan een onderhoudsmonteur. Er vinden binnen de gemeente Vlissingen geen gerichte metingen plaats in het kader van een monitoringsprogramma voor de werking van het rioolstelsel. Wel is er meetdata aanwezig, bijvoorbeeld via de meetapparatuur op de randvoorzieningen. De gemeente zoekt voor verdere professionalisering wat betreft meten en monitoren aansluiting bij de ontwikkelingen binnen de Zeeuwse gemeenten en het Waterschap. Dit wordt de komende planperiode nader uitgewerkt.


-48-

Figuur 6.1: overzicht geïnspecteerde riolering


-49-

6.4

Functioneren grondwatervoorzieningen De gemeentelijke voorzieningen ten behoeve van grondwater zijn in beeld daar waar het IT-riolering betreft. Geregistreerde peilbuizen zijn er nauwelijks en gegevens ten aanzien van de drainagevoorzieningen zijn, buitenom de voorzieningen op sportvelden, begraafplaatsen, parken en speelterreinen die door de afdeling Beheer Leefomgeving worden beheerd, niet in beeld. Meldingen op het gebied van grondwater zijn erg divers en niet altijd direct gerelateerd aan echte grondwateroverlast. Soms is er slechts sprake van regenwater dat moeilijk afstroomt of wegzakt in de bodem. In geval van meldingen over voorzieningen op particulier terrein, zoals perceelsdrainage, wordt volgens de richtlijnen verwezen naar de eigen verantwoordelijkheid van de particuliere eigenaar.

6.5

Toetsing huidige situatie aan toetsingskader De huidige situatie is getoetst aan de hand van het toetsingskader. De volledige resultaten van deze toetsing zijn opgenomen in bijlage 6. Uit de toetsing blijkt, dat de gemeente Vlissingen voldoende invulling geeft aan de gestelde eisen uit het toetsingskader.


-50-

7

Strategische planning rioleringszorg

7.1

Rioleringszorg integraal onderdeel van beheer kapitaalgoederen Om het huidige rioleringssysteem in stand te houden en naar behoren te laten functioneren, moeten verschillende activiteiten en maatregelen worden uitgevoerd. Binnen de financiële mogelijkheden worden deze maatregelen geprioriteerd. Hierbij wordt rekening gehouden met het risicoprofiel en een doelmatig integraal beheer. Dit betekent dat de alle maatregelen in het kader van riolering, wegen, groenvoorziening, openbare verlichting etc. toekomstgericht, wijkgeoriënteerd en in samenhang met elkaar worden uitgevoerd. Figuur 7.1: Integraal beheer kapitaalgoederen

7.2

Risicoprofiel Ten aanzien van de rioolvervanging en -reparatie is een risicoprofiel te schetsen met daarin de onderstaande overwegingen.  Het niet of onvoldoende wegwerken van achterstallige vervangingen betekent een omissie in het uitvoeren van de wettelijke gemeentelijke zorgplicht voor een goed functionerend rioleringssysteem en doet af


-51-





   







aan het imago en de geloofwaardigheid van de gemeente ten opzichte van de burgers en de waterbeheerders. Het vooruitschuiven van de feitelijk geplande cyclische noodzakelijke vervanging resulteert in nieuwe pieken op latere termijn. Deze extra pieken leiden tot meer onderhoudskosten gedurende de uitgestelde periode. De hoogte van de benodigde vervaningsinvestering (piek) loopt parallel met de cyclische geplande reguliere vervangingen. Dit leidt daarnaast op termijn tot extreem hoge investeringsbehoefte. De omvang van het personele bestand van de gemeente moet gerelateerd zijn aan de omvang van de in te zetten investeringen. Er is civiel technisch personeel nodig om directie te kunnen voeren op de uitvoering van de rioleringsprojecten (projectleiding). Versneld wegwerken van de achterstanden leidt op de korte termijn tot hogere (investerings)uitgaven, op de lange termijn echter tot een besparing in de kosten. Het wegwerken van achterstallige vervangingen vermindert het aantal uit te voeren ad-hoc reparaties en draagt bij aan een efficiënt en meer planmatig beheer en onderhoud van het rioleringssysteem. Het verspreiden van achterstallige vervangingen over een langere periode vereist van de voorzieningen een langere levensduur. Dit heeft als risico dat voorzieningen toch voortijdig bezwijken. Indien achterstallige vervangingen niet worden opgelost, ontstaat een steeds toenemende kans op calamiteiten (plotseling bezwijken van voorzieningen). In geval van vervanging als gevolg van een calamiteit liggen de vervangingskosten aanzienlijk hoger (orde grootte 50%). Het niet of vertraagd wegwerken van achterstallige vervangingen doet de kwaliteit van het totale rioleringssysteem verminderen. Dit brengt steeds hogere jaarlijkse onderhoudskosten met zich mee. Daarnaast zal het aantal noodzakelijke reparaties per jaar toenemen. Het uitstellen van reparaties leidt tot een verdergaande kwaliteitsvermindering van een rioolleiding. Deze vermindering van kwaliteit leidt er in een aantal gevallen toe dat reparatie niet meer volstaat, maar dat een leiding in zijn geheel vervangen dient te worden. Een lagere kwaliteit van het rioleringssysteem leidt tot een hogere milieubelasting. De waterkwaliteitsbeheerder stelt eisen aan de maximale milieubelasting in het kader van de Wet milieubeheer.

Op basis van het risicoprofiel wordt afhankelijk van beschikbare middelen de strategie gevolgd om op integrale wijze het optreden van calamiteiten te voorkomen en een spreiding van de daadwerkelijke uitvoering in de tijd en over de wijken te realiseren. Dit geniet vanuit maatschappelijke acceptatie en uitvoerbaarheid de voorkeur, maar heeft alleen dan zin als dit structureel wordt verwerkt in de meerjarige tariefstelling van de rioolheffing


-52-

Prioritering uitvoering Rioleringzorg 1. Calamiteiten in de riolering worden met prioriteit aangepakt Door de achterstand in onderhoud aan de riolering kunnen spontane verzakkingen soms voor komen. Deze calamiteiten en locaties met opgetreden wateroverlast worden met prioriteit aangepakt. 2. Achterstallig onderhoud wordt afhankelijk van het beschikbare budget als eerste uitgevoerd In de loop der jaren is een achterstand in onderhoud en vervanging van de riolering opgetreden, zoals al geconstateerd in het voorgaande GRP. In de planning van de werkzaamheden wordt, afhankelijk van het beschikbare budget, als eerste aandacht besteed aan het inlopen van deze achterstand. 3. Riolering wordt vervangen op basis van inspectie Het vervangen van de riolering gebeurt op basis van een analyse van de inspectieresultaten van de riolering. Deze zijn de aanleiding om te komen tot een beslissing om wel of geen maatregelen uit te voeren. 4. Afkoppelen wordt altijd als potentiële maatregel beschouwd Bij herinrichting of rioolvervanging wordt altijd onderzocht of er mogelijkheden zijn om verharding van de riolering af te koppelen. Hiermee wordt het gemengde riool minder belast bij hevige neerslag en wordt er minder schoon water getransporteerd naar de zuivering. 7.3

Algemene vervangingsplanning In het beheersysteem zijn de gegevens van het rioleringssysteem gedurende de afgelopen jaren actueel en op peil gehouden. Naast de basisgegevens van de riolering zijn ook de inspectiegegevens in het beheerbestand verwerkt. Deze gegevens zijn de belangrijkste basis voor de vervangingsplanning.

7.3.1

Uitgangspunten De indicatie voor vervanging van een rioolleiding vindt plaats op basis van de verwachte gemiddelde levensduur, gecombineerd met de resultaten van de uitgevoerde rioolinspecties. Voor de gemiddelde technische levensduur van de voorzieningen wordt uitgegaan van de onderstaande gegevens.     

Vrijverval riolering < 1980 Vrijverval riolering > 1980 Gemalen bouwkundig Gemalen elektrisch/mechanisch Persleidingen


60 80 40 25 60

-53-

jaar jaar jaar jaar jaar

De technische levensduur is niet hetzelfde als de afschrijvingstermijn van de objecten. Voor de afschrijvingstermijn voor investeringen in de vrijverval riolering hanteert de gemeente een periode van 60 jaar. Huisaansluitingen zijn de juridische verantwoordelijkheid van de huiseigenaar. Als een maatregel genomen moet worden, dan wordt door de gemeente van de huisaansluiting bij de rioolvervanging alleen het particuliere gedeelte op openbaar gebied vernieuwd. Huisaansluitingen worden in de regel vervangen bij wijken die ouder zijn dan 1975 of waar de kwaliteit van de huisaansluitingen slecht is. Indien de huisaansluitingen nog van goede kwaliteit zijn, vindt er geen vervanging plaats. Herstel en reparatie in openbaar gebied van de eigen huisaansluiting, wordt uitgevoerd door de gemeente als wegbeheerder en vanuit service oogpunt. Wanneer vervanging aan de orde is, wordt een afweging gemaakt tussen het traditioneel vervangen en relinen. Bij traditioneel vervangen wordt de bestaande leiding verwijderd en wordt een nieuwe leiding aangelegd. De levensduur is dan opnieuw maximaal 80 jaar. Bij relinen wordt er een kunststof kous in de rioolbuis gebracht die na uitharden de bestaande riolering opnieuw sterkte en waterdichtheid geeft. De levensduur van de bestaande riolering wordt dan aanzienlijk verlengd (meer dan 50%). De afweging tussen vervangen of relinen wordt per situatie gemaakt. Facetten die in die afweging een rol spelen, zijn de mogelijkheid tot combineren met wegreconstructie of herinrichting (meer mogelijkheden voor vervanging), bereikbaarheid van de leiding, de situatie ten aanzien van grondwater, overlast ten gevolge van de werkzaamheden, technische uitvoerbaarheid van de werkzaamheden en de mogelijkheid om verhard oppervlak af te koppelen. Uiteindelijk vindt een afweging plaats aan de hand van bovenstaande facetten die moet leiden tot een zo doelmatig mogelijke keuze. Als er slechts over een beperkte lengte van de rioolleiding schade is geconstateerd, wordt er een reparatie uitgevoerd. Een reparatie verlengd de restlevensduur van de rioolleiding substantieel, maar niet op dezelfde wijze als bij een volledige vervanging of relining. De bestaande riolering blijft namelijk grotendeels intact, waarbij de totale kwaliteit echter wel toeneemt, doordat een deel daarvan gerepareerd wordt. 7.3.2

Basisgegevens jaarplanning Voor het opstellen van de jaarplanning voor het vervangen van de vrijverval riolering is met behulp van het rioolbeheerprogramma het jaar


-54-

van vervanging berekend op basis van de inspectieresultaten die daarin zijn opgenomen en de eerder genoemde uitgangspunten. De investeringskosten zijn bepaald met behulp van concrete ervaringscijfers van de gemeente Vlissingen. Deze prijzen zijn ingevoerd in het rioolbeheerprogramma, waarna de noodzakelijke vervangingsinvesteringen per jaar zijn bepaald (prijspeil 2012, exclusief BTW). De doorrekening met behulp van het rioolbeheerprogramma levert de basisgegevens voor de vervangingsplanning op. Daarbij is onderscheid gemaakt in het uitvoeren van verschillende werkzaamheden.  Vervanging op basis van kwaliteit (volgend uit de inspectieresultaten)  Geplande vervanging op basis van leeftijd (cyclisch)  Uitgestelde vervanging op basis van kwaliteit en leeftijd  Reparatie op basis van kwaliteit (volgend uit de inspectieresultaten) Daarnaast is er een aantal locaties waar nader onderzoek moet plaatsvinden om exact te bepalen welke werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Voor de reparaties geldt, dat deze de levensduur van de rioolleiding verlengen en daarom maken zij deel uit van de investeringen. In figuur 8.1 zijn alle investeringen weergegeven die over de totale levensduur van het rioolstelsel (80 jaar) nodig zijn. In deze periode is het gehele rioolstelsel een keer vervangen. Het start in 2013 met een achterstand van ongeveer 10 miljoen. In de grafiek wordt op hoofdlijnen zichtbaar waar de pieken in de rioolvervanging plaatsvinden. Het is van belang om rekening te houden met deze pieken, zodat er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om de rioleringszorg adequaat uit te kunnen voeren, ook in de toekomst. Hiertoe kan een egalisatiefonds worden ingevoerd om zodoende deze fluctuaties in de noodzakelijke kapitaalslasten van de vervangingsinvesteringen te kunnen temperen, zodat dit niet leidt tot een substantiële sterk gedifferentieerde heffingshoogte ter dekking van de noodzakelijke uitvoeringskosten voor een specifiek kalenderjaar. Dit legt een onevenredig grote financiële druk op de inwoners en eigenaren in die periode.


-55-

Figuur 7.2: Theoretische investerings- en uitvoeringsplanning (kosten in €)

Gezien de geconstateerde achterstand in de rioolvervanging in het voorgaande GRP is er ook nu een piek zichtbaar in de eerste jaren van het nieuwe GRP. Het rioolbeheerprogramma plaats het achterstallig onderhoud van 10 miljoen automatisch vooraan in de planning, omdat de kwaliteit van de rioolleidingen hier aanleiding toe geeft. De inspectieresultaten laten zien of vervanging gewenst is. Voor de komende planperiode is het met name van belang hoe de 1. vervangingsachterstand van 10 miljoen wordt weggewerkt 2. hoe de vervangingspieken (financieel) worden opgevangen 3. hoe wordt omgegaan met de cyclisch uitgestelde vervangingen. Dit zijn rioolleidingen die ondanks hun levensduur (meer dan 60 jaar oud) op basis van hun kwaliteit nog niet vervangen hoeven te worden. De restlevensduur van de leidingen is echter onbekend. Deze zijn nu arbitrair in het jaar 2022 gegroepeerd. Dit wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 9 7.3.3

Jaarplanning gemalen De jaarplanning voor de gemalen is op een zelfde wijze tot stand gekomen als de jaarplanning voor vervanging van de vrijverval riolering. De resultaten van de inspectiegegevens zijn daarbij leidend. Per jaar wordt gekeken op welke wijze het beschikbare budget zo optimaal mogelijk kan worden ingezet. Daarmee worden de kosten gespreid over de planperiode.


-56-

De pompen van de drukriolering zijn voor een groot deel in de jaren 2004 en 2005 vervangen. Voor de komende planperiode worden hier daarom geen onverwacht hoge kosten verwacht. Tabel 7.1: jaarplanning gemalen (€ 100.000) 2013 2014 Onderdeel

2015

2016

2017

145

20

-

105

20

Grote gemalen

-

-

-

40

-

Tunnelgemalen

35

-

-

-

10

Rioolgemalen

-

20

-

40

-

28

7

-

21

7

208

47

-

206

37

Randvoorzieningen Drukriolering Totaal

Een deel van de werkzaamheden die voor 2013 gepland staan, betreffen werkzaamheden die gezien leeftijd en de verwachte levensduur al eerder hadden moeten worden uitgevoerd. Op basis van de werkelijke kwaliteit van het gemaal was en is vervanging nog niet nodig. Het is mogelijk om deze werkzaamheden eind 2013 of 2014 uit te voeren. Voor de planperiode kan uit worden gegaan van een gemiddeld vervangingsbudget van circa € 100.000,-- per jaar. 7.3.4

Verbetering riolering In het BRP (2012) is het functioneren van het rioleringssysteem getoetst aan hydraulische en milieutechnische eisen. Op basis van deze toetsing is een aantal potentiële maatregelen ter verbetering van de riolering geformuleerd. De komende planperiode zal een aantal verbeteringswerken worden uitgevoerd. Een belangrijke inbreng daarbij zijn de resultaten van het BRP (2012) en het afkoppelplan (2012). In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de maatregelen die zullen worden uitgevoerd. Daarbij is onderscheid gemaakt in potentiële maatregelen die nog nader onderzoek vergen, maatregelen die zullen worden opgepakt in combinatie met rioolvervanging of herinrichting, waarbij de planning afhankelijk wordt gesteld van deze andere werkzaamheden (werk met werk), en maatregelen die separaat binnen de komende planperiode worden ingepland (planperiode).


-57-

Tabel 7.2: verbeteringsmaatregelen BRP 2012

nr 1 2 3 4

gebied maatregel B verbindingen maken of vergroten binnenstad  B-70 en B-52C (300 mm)  B-93 en B-153 (200 mm vergroten tot 500 mm) E riolering vergroten Multatulilaan en extra verbinding  E4-658 en 656 (300 mm vergroten tot 600 mm)  E4-657C en E4-655 (300 mm) E afkoppelen in gebied tussen de Singel en Anjerlaan (laag maaiveld) circa 3,9 ha F afkoppelen in gebied Paauwenburg West (circa 1,5 ha)

5

F

6

F

7

G/H

8

K

9

M

10

extra verbinding aanbrengen Chopinlaan en omgeving  F-3619 en F979  F-978 en F-993 afkoppelen in gebied M.L. Kingstraat (circa 0,4 ha)

actie nader onderzoek planperiode werk met werk planperiode planperiode nader onderzoek werk met werk werk met werk

P

extra verbinding Rosenburg  G-4139 en H-4050 afkoppelen in gebied Westerzicht (circa 0,5 ha) tijdens de rioolvervanging extra verbinding Hofwijk  M-2468 en M-2467 (300 mm) opheffen ‘knip’ riolering Dongestraat

11

P

afkoppelen in gebied Dongestraat (circa 0,5 ha)

werk met werk

12

P

werk met werk

13

P

14

P

werk met werk nader onderzoek nader onderzoek

15

R

afkoppelen in de Burgemeester Stemerdinglaan en directe omgeving (circa 6,7 ha) afkoppelen in het gebied Gouwestraat en Diezestraat (circa 1,4 ha) extra verbinding aanbrengen omgeving Diezestraat en Lingestraat  P-1516 en P-1522 (300 mm)  P-1511 en P-1521a (300 mm) afkoppelen in gebied Ritthem (circa 0,4 ha)

16

S

afkoppelen in gebied rondom Edisonweg (circa 3,9 ha)

werk met werk

17

S

werk met werk

18

U

19

-

extra verbinding aanbrengen Edisonweg  S1-4447 en S1-4440 (300 mm) verbinden losse gescheiden stelsels tot één robuuster regenwaterstelsel onderzoek transportriool, eventueel extra verbindingen, minder kwestbaar maken, realiseren Real Time Control sturing (RTC)


-58-

werk met werk nader onderzoek deze wijk apart project maken werk met werk

nader onderzoek nader onderzoek

7.4

Financiële consequenties Het risicoprofiel uit de voorgaande paragraaf is vertaald naar concrete gevolgen met bijbehorende financiële consequenties. Dit leidt tot het onderstaande overzicht. Repareren  Ieder jaar niet repareren = 1% (extra) van deze lengte vervangen.  Ieder jaar niet repareren = 25% extra onderhoudskosten over de betreffende lengte riolering. Vervangen  Ad-hoc vervangen = 50% extra vervangingskosten.  Ieder jaar uitstel van vervanging = 1% van de lengte ad-hoc vervangen = 1% * 1,5 vervangingskosten.  Ieder jaar uitstel vervanging = 2% van deze lengte (extra) repareren.  Ieder jaar niet vervangen = 50% extra onderhoudkosten over de betreffende lengte riolering. Afhankelijk van de gekozen vervangingsstrategie is er op korte termijn meer of minder budget nodig voor het inlopen van achterstalling onderhoud. Bij keuze voor het langer spreiden van de kosten voor het inlopen van achterstand, moet er meer budget gereserveerd worden voor reparaties. Voor 2013 bedraagt het additioneel noodzakelijke budget voor het uitvoeren van (achterstallige) reparaties ruim 3 miljoen euro. Dit is niet opgenomen in de huidige tarieven. De vertaling van dit risicoprofiel en de bovenstaande keuzen wordt vertaald in het financieel strategische uitvoeringkaders rioleringzorg. Dit wordt nader uitgewerkt in hoofdstuk 8


-59-

8

Financieel strategische uitvoeringkaders rioleringzorg

Zoals in bij de algemene vervangingsplanning (paragraaf 7.2) is aangegeven, is het voor de komende planperiode met name van belang hoe de: 1. vervangingsachterstand wordt weggewerkt 2. hoe de vervangingspieken (financieel) worden opgevangen 3. hoe wordt omgegaan met de cyclisch uitgestelde vervangingen. Theoretisch kan dit leiden tot meerdere uitvoeringsstrategieën die meer of minder passend zijn bij de (mogelijkheden van) gemeente Vlissingen. Om tot een goede afweging te komen zijn er twee mogelijkheden voor de vervangingsplanning van de vrijverval riolering onderzocht. Dit vergelijkende onderzoek is opgenomen in bijlage 9. In het voorliggende VGRP is de variant die de continuïteit in de rioleringszorg zoveel mogelijk borgt, aansluit bij de huidige financiële systematiek en passend is bij de financiële mogelijkheden van gemeente Vlissingen nader uitgewerkt. Ad 1 Vervangingsachterstand De gemeente continueert het beleid dat is ingezet in 2008 om voor 2018 de vervangingsachterstand in te lopen. Hierbij moet het volgende worden opgemerkt. De achterstand die in 2008 bekend was, was gebaseerd op een onvolledige inspectie. Inmiddels heeft een volledige inspectie van het rioolstelsel uitgewezen dat de achterstand groter is dan in 2008 was voorzien. Dit betekent dat van de in 2008 geconstateerde €12 miljoen achterstand er weliswaar € 6 miljoen is ingelopen, maar dat er tevens voor € 6 miljoen aan extra achterstand is geconstateerd. De keuze voor het inlopen van achterstand te spreiden over tien jaar leidt op korte termijn tot lagere investeringskosten per jaar, maar over de totale looptijd zijn de kosten voor onderhoud hoger. Doordat er onvoldoende budget is om de reguliere vervangingsinvesteringen uit te kunnen voeren loopt de totale achterstand verder op. Derhalve wordt voorgesteld om de komende jaren toe te groeien naar een heffing die voldoende is om de noodzakelijke vervangingen te kunnen dekken. Ad 2 Vervangingspiek De riolering is veelal aangelegd bij de ontwikkeling van de wijken. Dit heeft tot consequentie dat er een aantal jaren nauwelijks riolering is aangelegd of in een relatief korte periode een heleboel. Omdat de kwaliteit van de riolering mede gebaseerd op de leeftijd, zal ook de vervanging pieken vertonen. Om een goed beeld te krijgen van de effecten van de pieken is een periode van ruim 15 jaar beschouwd.


-60-

Ad 3 Uitgestelde cyclische vervanging Uitgestelde cyclische vervangingen zijn rioolleidingen die ondanks hun levensduur (meer dan 60 jaar oud) op basis van hun kwaliteit nog niet vervangen hoeven te worden. De restlevensduur van de leidingen is echter onbekend. Deze zijn nu arbitrair in het jaar 2022 gegroepeerd. Het vooruitschuiven van de feitelijk geplande cyclische noodzakelijke vervanging resulteert in nieuwe pieken op latere termijn. Deze extra pieken leiden tot meer onderhoudskosten gedurende de uitgestelde periode. De hoogte van de benodigde vervangingsinvestering (piek) loopt parallel met de cyclische geplande reguliere vervangingen. Dit leidt tot extreem hoge investeringsbehoefte in een specifiek jaar. 8.1

Achterstand inlopen in 10 jaar (5 jaar resterend); pieken in investering Deze werkwijze gaat uit van het doorvoeren van de gekozen ambitie in het GRP in 2008 om in 10 jaar de achterstand in te lopen. Na vijf jaar resteert theoretisch onderstaande achterstand. Figuur 8.1: Achterstand wegwerken in 10 jaar (kosten in €) + piekbelasting

In 2008 (GRP) is ingezet op het wegwerken van de vervangingsachterstand in een periode van 10 jaar. Bij de aanvang van dit GRP (2013) zou bij ongewijzigd beleid dit betekenen dat met passend budget over vijf jaar de vervangingsachterstand theoretisch voor 100% is ingelopen.


-61-

De reguliere cyclische vervangingen uit het rioolbeheerprogramma worden gedekt middels de rioolheffing. In de navolgende tabel en grafieken zijn per alternatief de jaarlijks geplande investeringen en de extra investeringen en extra onderhoudskosten weergegeven. Tabel 8.1: samenvattend overzicht investerings + onderhoudskosten per variant (€) jaar Regulier extra investering extra onderhoudskosten var. vervangingsinvestering [miljoen €] [miljoen €] [€]

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028

5.170 4.500 6.270 3.580 12.010 2.110 300 11.740 90 13.230 1.400 810 0 1.470 2.300 7.160

410 370 260 130

Totaal

72.150

1.160

€ € € €

13.037 11.899 8.241 4.121

€ 37.298

De extra investeringen als gevolg van het uitstellen van vervangingen en/of reparatie en de daarmee gepaard gaande extra onderhoudskosten variëren per jaar. De totale omvang van de onderhoudskosten over de gehele beschouwde periode van de investering is hoger. In de onderstaande grafieken is dit per jaar zichtbaar gemaakt.


-62-

Figuur 8.3: investeringen wegwerken investeringsachterstand (kosten in miljoenen €)

Figuur 8.4: Extra onderhoudskosten: (kosten in €)


-63-

9

Middelen en kostendekking In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de noodzakelijke financiële en personele middelen voor de gemeentelijke watertaken. Voorts wordt aangegeven op welke wijze de kosten voor gemeentelijke watertaken de komende planperiode gedekt worden.

9.1

Personele middelen Voor de uitvoering van de gemeentelijke watertaken zijn naast de materiaal- en uitvoeringskosten personele middelen nodig. De omvang van de personele middelen is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het aantal aanwezige rioolobjecten, het inwoneraantal (o.a. omvang huisaansluitingen), inspanningswens van de gemeente en de beschikbaarheid en toegankelijkheid van actuele gegevens.

9.1.1

Formatie De omvang van de noodzakelijke personele middelen is gebaseerd op de handreikingen uit de Landelijke Leidraad Riolering. Ook is rekening gehouden met de uitkomsten van de Benchmark Riolering 2010, waar Vlissingen aan heeft deelgenomen. Daaruit blijkt dat de druk op het gemeentelijk personeelsbestand groot is voor wat betreft de gemeentelijke watertaken. Dit geldt landelijk, maar nog sterker in de regio Zeeland. Voor een gemeente als Vlissingen is de huidige (één) formatieplaats mager te noemen. Een gevolg hiervan is dat er vaker voor heel specifieke kennis en het wegnemen van bepaalde kwetsbaarheden in continuïteit binnen de dekking van het GRP gebruikt wordt gemaakt van een externe dienst die dit voor de gemeente uitvoert. De taak van het regievoeren neemt hier dus een meer prominente vorm aan. Het is essentieel om bepaalde taken blijvend door eigen personeel te kunnen laten uitvoeren. Het is onwenselijk om voor het beheren en beheersen van essentiële kennis, gegevens en de verschillende werkzaamheden (berekeningen, planstudies) te afhankelijk te worden van externen. In alle samenwerkingsverbanden en (civiele-) uitvoeringsprojecten heeft de gemeente ook een rol. En door het hebben van voldoende kennis in huis, kan de gemeente een volwaardige gesprekspartner zijn, de juiste regie voeren en lokale kennis inbrengen. Ook het adequaat reageren op (nieuwe) ontwikkelingen, stellen van prioriteiten en het plannen en aansturen van activiteiten wordt hierdoor mogelijk. Naar de toekomst toe is er zorg ten aanzien van het gebrek aan


-64-

menskracht en beschikbare kennis. Voorgesteld wordt om de huidige capaciteit uit te breiden met twee fte. De Leidraad Riolering maakt onderscheid in vijf onderdelen van de gemeentelijke watertaken die moeten worden uitgevoerd. Dit zijn: 1. Planvorming 2. Onderzoek 3. Onderhoud 4. Maatregelen 5. Facilitair Voor de deeltaken planvorming (1), onderzoek (2) en facilitair (5) zijn er kengetallen voor inzet van formatie beschikbaar op basis van de omvang van het inwoneraantal. De onderhoudsinspanningen (3) kunnen worden bepaald op basis van de lengte riolering en het aantal voorzieningen. De personele inzet voor de maatregelen (4) is afhankelijk van het niveau van de investeringen. De uitwerking van de noodzakelijke formatie op basis van de Leidraad Riolering is opgenomen in bijlage 7. De ervaringen van de afgelopen planperiode hebben geleerd, dat de huidige personele bezetting marginaal is voor het aansturen en (laten) uitvoeren van de minimaal noodzakelijke rioleringsactiviteiten. Voor de komende planperiode is er, ideaal gezien maar liefst 4,1 fte noodzakelijk voor alle gemeentelijke watertaken. Dit is inclusief de voorbereidings- en toezichtwerkzaamheden voor de geplande (vervangings)investeringen (maatregelen) wat wordt belegd bij de projectleiders civiel. De onderbouwing van deze personele behoefte is opgenomen in de onderstaande tabel. Hierbij is uitgegaan van 192,5 productieve dagen per jaar voor 1,0 fte (1540 productieve uren (nb: dit is hoger dan het gemiddelde bij gemeenten). Door regievoering wordt veel met derden in uitvoering gebracht. Tabel 9.1: totale benodigde inzet personele middelen Deeltaak Personele inzet [dagen] [fte] 1. planvorming 118 0,61 2. onderzoek 90 0,47 3. onderhoud 113 0,59 4. maatregelen 386 2,00 5. facilitair 83 0,43 Totaal 790 4,10

De totaal benodigde personele inzet is groter dan de huidige beschikbare personele capaciteit. Indien de huidige formatie in de komende planperiode ontoereikend blijkt te zijn, wordt een deel van deze activiteiten ingevuld door middel van het extern uitzetten van taken en regievoering.


-65-

9.2

Kosten Voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken worden er kosten gemaakt. Kosten voor het beheer en onderhoud van de voorzieningen, kosten voor aanleg en vervanging van rioleringsobjecten, maar ook kosten voor onderzoek en beleidsvorming. De kosten zijn onderverdeeld in exploitatiekosten enerzijds en in investeringen en kapitaallasten anderzijds. Onderstaand zijn samenvattende tabellen opgenomen van de kosten voor de gemeentelijke watertaken in de komende planperiode.

9.2.1

Investeringen Voor wat betreft de investeringen is rekening gehouden met de kosten zoals die zijn opgenomen in alternatief 2 van de vervangingsplanning uit paragraaf 8.2. Tabel 9.2a: samenvatting investeringen gemeentelijke watertaken 2013-2017 Investeringen

2013

2014

2015

2016

2017

maatregelen vervanging en renovatie vrijverval riolering (regulier)

€ 4.488.900

€ 3.815.300

€ 5.584.900

€ 2.898.400

€11.322.500

vervanging en renovatie vrijverval riolering (extra)

€

408.200

€

370.200

€

255.300

€

127.600

€

0

reparatie vrijvervalriolering

€

684.600

€

684.600

€

684.600

€

684.600

€

684.600

vervanging rioolgemalen

€

208.000

€

47.000

€

-

€

206.000

€

37.000

Totaal investeringen

€ 5.789.700

€ 4.917.000

€ 6.524.800

€ 3.916.600

€12.044.100


9.2.2

Exploitatiekosten Bij de exploitatiekosten (navolgende tabel) geldt dat de meeste kosten voor ‘lopende werkzaamheden’ zijn ondergebracht in de posten ‘onderhoud roerende zaken’ voor de diverse onderdelen. Daarnaast drukken er personele kosten op de exploitatiebegroting. Deze zijn weergegeven via de kostenplaatsen doorbelasting organisatie. De gemeente Vlissingen rekent volgens methodiek 25% van de kosten voor straatreiniging toe aan de gemeentelijke watertaken. Straatreiniging is noodzakelijk, want het vermindert de vuilinstroming in het riool en vermindert daarmee ook de kosten voor beheer en onderhoud (bijvoorbeeld reiniging ).


-66-

Tabel 9.2b: samenvatting exploitatiekosten gemeentelijke watertaken 2013-2017 Investeringen

2013

2014

2015

2016

2017

doelmatig onderhoud riool betaalde belastingen

€

17.900

€

18.080

€

18.260

€

18.440

€

18.620

onderhoud roerende zaken

€

288.200

€

291.080

€

293.990

€

296.930

€

299.900

licenties software

€

1.740

€

1.760

€

1.780

€

1.800

€

1.820

overige diensten

€

400

€

400

€

400

€

400

€

400

kostenplaats huisvesting

€

1.170

€

1.120

€

1.120

€

1.120

€

1.120

kostenplaats doorbelasting organisatie expl.

€

179.900

€

182.490

€

186.330

€

187.660

€

189.000

rioolbeheer / kolkaansluitingen onderhoud roerende zaken

€

51.280

€

51.790

€

52.310

€

52.830

€

53.360


€

165.000

€

167.370

€

170.890

€

172.110

€

173.500

€

-40.200

€

-40.800

€

-41.400

€

-42.000

€

-42.600


€

12.630

€

12.750

€

12.880

€

13.010

€

13.140

schoonmaakkosten

€

21.840

€

22.060

€

22.280

€

22.500

€

22.730

vuilafvoer en verwerking

€

29.910

€

30.210

€

30.510

€

30.810

€

31.120

overige diensten

€

3.510

€

3.550

€

3.580

€

3.620

€

3.650

kostenplaats tractie

€

58.530

€

51.180

€

50.470

€

47.200

€

45.000


€

247.350

€

250.910

€

256.190

€

258.020

€

260.600

energie (gas/electriciteit)

€

87.670

€

88.550

€

89.440

€

90.330

€

91.230


€

64.410

€

65.050

€

65.700

€

66.360

€

67.020

verzekeringspremie

€

600

€

600

€

610

€

620

€

630

vaste telefonie

€

9.810

€

9.910

€

10.010

€

10.110

€

10.210


€

23.700

€

24.040

€

24.550

€

24.720

€

25.000

samenwerking diensten (circa 27%)

€

238.000

€

242.310

€

246.620

€

249.100

€

251.580

Totaal exploitatiekosten

€ 1.463.350

rioolbeheer huisaansluitingen overige inkomsten straatreiniging (25%)

rioolbeheer rioolgemalen

uitvoering wet WOZ

€ 1.474.410

€ 1.496.520

€ 1.505.690

€ 1.517.030


9.3

Baten De dekking van de kosten voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken wordt gevonden in de rioolheffing. Hieruit worden baten gegenereerd. Binnen de rioolheffing wordt onderscheid gemaakt in een gebruikersdeel en in een eigenarendeel. Het eigenarendeel is een vast bedrag dat voor iedere eigenaar gelijk is. Het gebruikersdeel is afhankelijk van het waterverbruik en geclassificeerd in zes klassen.


-67-

Voor de gemeente Vlissingen wordt verder onderscheid gemaakt in een heffing voor woningen en een heffing voor niet-woningen (bedrijven). In de onderstaande figuur is ter illustratie de vastgestelde rioolheffing voor 2013 opgenomen. Tabel 9.3: rioolheffing 2013

Klasse

*

9.4

Tarief

0 - 400 m3 400 – 1.000 m3 1.001 – 2.000 m3 2.001 – 3.000 m3 3.001 – 4.000 m3 > 4.000 m3

gebruikersdeel per 100 m3

eigenaar € 145,53 € 145,53 € 145,53 € 145,53 € 145,53 € 145,53

gebruiker € 46,96 € 256,51 € 459,01 € 661,53 € 864,02 € 24,98 *

Kostendekking Ten aanzien van de kostendekking gaat de gemeente Vlissingen uit van een scenario voor de kosten en de baten, waarbij de baten jaarlijks kostendekkend moeten zijn voor de te maken kosten. Dit betekent dat de rioolheffing per jaar met een afwijkend percentage zal toenemen of afnemen. Er wordt geen gebruik gemaakt van een egalisatiereserve. Als uitgangspunt voor het kostendekkingsplan is een rentepercentage voor de investeringen van 5% aangehouden. De investeringen worden lineair afgeschreven met een afschrijvingstermijn van 60 jaar. De onderhouds- en exploitatiekosten worden gefinancierd in het jaar van uitgave. Er is uitgegaan van prijspeil 2012. Een uitgebreide kostendekkingsberekening is opgenomen in bijlage 8. Tabel 9.4: kostendekking

jaar 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027

rioolheffing stijging / daling gebruikersdeel eigenarendeel rioolheffing € 46,96 € 145,53 0,0% € 51,89 € 160,81 10,5% € 57,08 € 176,89 10,0% € 62,22 € 192,81 9,0% € 67,82 € 210,17 9,0% € 72,90 € 225,93 7,5% € 73,27 € 227,06 0,5% € 78,40 € 242,95 7,0% € 79,96 € 247,81 2,0% € 86,36 € 267,63 8,0% € 88,09 € 272,99 2,0% € 88,53 € 274,35 0,5% € 88,53 € 274,35 0,0% € 88,53 € 274,35 0,0% € 88,53 € 274,35 0,0%


-68-

totaal baten € € € € € € € € € € € € € € €

4.417.124 4.892.834 5.395.254 5.895.181 6.441.433 6.941.444 6.993.182 7.500.973 7.669.673 8.303.473 8.490.223 8.553.511 8.574.400 8.595.341 8.616.335

totaal kosten € € € € € € € € € € € € € € €

4.824.361 5.314.925 5.758.389 6.056.971 6.784.597 7.081.852 7.034.616 7.642.292 7.796.677 8.512.984 8.741.540 8.723.135 8.643.968 8.602.382 8.605.187

BIJLAGEN


-69-


-70-

Bijlage 1: VERKLARENDE WOORDENLIJST


-71-


-72-

BIJLAGE 1: VERKLARENDE WOORDENLIJST Het verbreed GRP Vlissingen 2013-2017 maakt gebruik van een groot aantal begrippen, dat nauw samenhangt met de rioleringszorg. In deze bijlage wordt een aantal van deze begrippen nader verklaard. afkoppelen

De afvoer vanaf verhard oppervlak loskoppelen van de gemengde riolering en anderszins laten plaatsvinden.

afvalwater

Al het water dat is verontreinigd en waarvan men zich wenst te ontdoen.

afvalwaterstelsel

Stelsel voor de inzameling en het transport van afvalwater.

afvalwatersysteem

Het geheel van rioleringstechnische en zuiveringstechnische werken.

AWZI

Afvalwaterzuiveringsinstallatie

basisinspanning

Afspraak om rioleringssystemen zodanig aan te passen, dat de vuiluitworp uit de overstorten van deze systemen wordt verminderd tot een vastgestelde norm.

basisrioleringsplan

Plan waarin op gedetailleerde wijze wordt aangegeven hoe de inzameling en afvoer van afvalwater en neerslag binnen een bepaald gebied dient te geschieden.

BBB, BBL, BBR

Bergbezinkbassin, bergbezinkleiding, bergbezinkriool. Deze vallen onder het begrip randvoorziening.

bemalingsgebied

Een gebied dat door één rioolgemaal wordt bemalen. Bij drukriolering en vacuümriolering betreft dit het totale gebied dat op het systeem van pompputjes c.q. vacuümputten is aangesloten.

bergbezinkbassin / -riool

Een open of gesloten bassin (of riool) als onderdeel van het rioolstelsel, dat als doel heeft de lozing van vuil uit een rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen. Door de speciale vormgeving van het bassin (of riool) is de stroomsnelheid laag en zal bezinking van vuil optreden.

berging

De nuttige inhoud van een rioolstelsel uitgedrukt in m3, dan wel gerelateerd aan het daarop aangesloten verhard oppervlak (mm). De inhoud van inspectieputten wordt niet bij de berging meegerekend. Het


-73-

volume van de droogweerafvoer wordt daarentegen niet in mindering gebracht. berging op straat

Dat deel van de neerslag welke op het straatoppervlak valt, maar niet direct tot afstroming komt naar het riool. Meestal gebeurt dit wel in een later stadium.

BOK, (BOB)

Binnenonderkant (buis).

CZV

Chemisch zuurstof verbruik, de zogenaamde ‘gidsparameter’ voor alle vervuilende stoffen. Deze parameter weerspiegelt de effecten op langere termijn en de regionale effecten in het oppervlaktewater.

droogweerafvoer

De hoeveelheid (vuil)water die in droogweerperioden wordt afgevoerd. Afkorting DWA.

drukriolering

Riolering waarbij het transport van afvalwater plaatsvindt via (kleine) pompen en persleidingen.

foutieve aansluiting

Een aansluiting van een afvoer op de riolering, die niet op de juiste plaats of op de juiste leiding is aangesloten (bijvoorbeeld een vuilwaterafvoer die is aangesloten op een regenwaterriool).

gemengd rioolstelsel Rioolstelsel waarbij het afvalwater en regenwater door hetzelfde buizenstelsel worden ingezameld en afgevoerd. gescheiden rioolstelsel

Rioolstelsel, waarbij het afvalwater en regenwater door afzonderlijke buizenstelsels worden ingezameld. Het afvalwater wordt afgevoerd naar een RWZI. Het regenwater wordt (rechtstreeks) afgevoerd naar het oppervlaktewater.

IBA

Systeem voor Individuele Behandeling van Afvalwater.

IT- (of infiltratie) riolering

Riolering voorzien van openingen waardoor het water in de bodem kan infiltreren.

ledigingstijd

De tijd die nodig is om een rioolstelsel te ledigen wanneer het volledig gevuld is (bijvoorbeeld na een overstorting).

negatieve overstort

Instroming van water in het rioolsysteem via de overstorten vanuit oppervlaktewater.


-74-

onderdrempelberging

De inhoud van het rioolstelsel gelegen beneden het niveau van de laagste overstortdrempel.

overstort

Een voorziening waarlangs bij neerslag een teveel aan rioolwater, dat niet in het stelsel kan worden geborgen, wordt geloosd op oppervlaktewater.

overstortingsgebeurtenis

Een lozing van rioolwater uit een overstort, waarvan de overstortingspauze maximaal 24 uur mag duren.

POC

Pompovercapaciteit.

pompcapaciteit

De som van de droogweerafvoer en injecties en de pompovercapaciteit.

pompovercapaciteit

De theoretische regenwaterafvoercapaciteit (bestaande uit de pompcapaciteit minus de droogweerafvoer). Afgekort POC.

randvoorziening

Een tot de riolering behorende voorziening in of achter het rioolstelsel met als doel de vuilemissie ten gevolge van overstortingen te reduceren (zie ook BBB).

regenwaterafvoer

Het totale debiet dat bij een regensituatie door het rioolstelsel kan worden afgevoerd. Bij een gemengd rioolstelsel is dit debiet inclusief de droogweerafvoer.

regenwaterstelsel (RWA stelsel)

Rioolstelsel waarmee uitsluitend hemelwater (regenwater) wordt afgevoerd.

RWZI

Rioolwaterzuivering of afvalwaterzuiveringsinstallatie

verbeterd gescheiden rioolstelsel

Een gescheiden rioolstelsel, waarbij het eerst afstromende en mogelijk verontreinigde regenwater naar de RWZI wordt afgevoerd (eventueel via het vuilwaterstelsel). Pas na vulling van het regenwaterstelsel stort het nog aanwezige, relatief schone regenwater over op oppervlaktewater. De vervuiling als gevolg van foutieve aansluitingen op het regenwaterstelsel wordt ook beperkt.

verhard oppervlak

Alle verharde oppervlakken van waar hemelwater wordt afgevoerd naar de riolering.

verloren berging

Het deel van de berging in het rioolstelsel, dat niet beschikbaar is voor het bergen van rioolwater, bijvoorbeeld ten gevolge van zettingen, waardoor het riool niet leeg kan stromen.


-75-

vuilemissie

De hoeveelheid vuil, die vanuit de riolering per tijdseenheid of per gebeurtenis geloosd wordt op het oppervlaktewater.

vuilwaterstelsel

Stelsel waarlangs uitsluitend afvalwater wordt ingezameld en afgevoerd (ook wel DWA-stelsel genoemd).

water-op-straat

Het verschijnsel, waarbij enige tijd water op straat blijft staan ten gevolge van een hevige regenval.

wateroverlast

Het verschijnsel, dat ten gevolge van water op straat overlast wordt ondervonden en/of schade ontstaat.

waterkwaliteitsspoor

Het waterkwaliteitsspoor moet er voor zorgen dat het ontvangende oppervlaktewater, ondanks de lozing, aan de milieukwaliteitsnormen voldoet (= immissietoets). Voor het waterkwaliteitsspoor geldt, dat de vuiluitworp volgens de basisinspanning geen belemmering mag zijn voor het bereiken van de gewenste waterkwaliteit. Is dit toch het geval, dan moeten boven op de basisinspanning nog aanvullende maatregelen worden getroffen. Deze maatregelen kunnen zowel in de riolering als in de waterhuishouding worden gezocht. De toetsing aan het waterkwaliteitsspoor wordt uitgevoerd door de waterkwaliteitsbeheerder.


-76-

Bijlage 2: EVALUATIE GRP 2008-2012


-77-


-78-

BIJLAGE 2: EVALUATIE GRP 2008-2012 In deze bijlage wordt het vigerende GRP Vlissingen 2008-2012 geëvalueerd. Hierbij wordt voor de helderheid de hoofdstukindeling van het vigerende GRP 2008-2012 gevolgd, beginnend vanaf hoofdstuk 3. In de evaluatie is teruggekeken naar de afgelopen planperiode. Daarbij is vastgesteld welke geplande werkzaamheden daadwerkelijk zijn uitgevoerd en welke beleidsuitgangspunten naar wens hebben gefunctioneerd en welke niet. De resultaten van de evaluatie zijn tevens handreikingen voor het (nieuwe) beleid in dit verbreed GRP. Algemeen Vooruitkijkend naar het nieuwe GRP wordt geconstateerd dat de nieuwe zorgplichten voor hemelwater en grondwater hun plek in het GRP moeten krijgen. Verder kan op een aantal aspecten een scherper doel worden geformuleerd en is het van belang dat het verbreed GRP handvatten geeft om planmatig de achterstanden uit de voorgaande periode weg te werken. Hoofdstuk 3: gewenste situatie in doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden De doelen uit het vigerende GRP hebben richting gegeven aan de uit te voeren werkzaamheden in de afgelopen planperiode. De inhoud van de doelen is voldoende dekkend voor de zorgplicht van de gemeente. Voor de komende planperiode kan in grote lijnen van dezelfde doelen gebruik worden gemaakt. De doelen worden vanaf 2013 aangevuld met de verantwoordelijkheden voor hemelwater en grondwater, die voortvloeien uit de Wet gemeentelijke watertaken en de Waterwet.


-79-

Hoofdstuk 4: huidige situatie en toetsing In het hoofdstuk ‘huidige situatie en toetsing’ is de bestaande situatie beschreven ten tijde van het opstellen van het GRP 2008-2012. Een groot deel van de beschreven knelpunten en verbeterpunten is opgenomen in de strategie om te worden uitgewerkt en aangepakt, met name het inlopen van de vervangingsachterstand. In de afgelopen planperiode zijn er enkele wijzigingen in het rioolstelsel opgetreden. De karakteristieken van het stelsel dienen daarom te worden geactualiseerd. Dit wordt vooral veroorzaakt door de aanleg van nieuwe riolering (ruimtelijke ontwikkelingen), maar ook door het uitvoeren van diverse maatregelen zoals het afkoppelen van het verhard oppervlak en rioolvervanging. De omvang van het aantal niet aangesloten panden is gedurende de planperiode niet gewijzigd. De gemeente heeft voor deze panden ontheffing gevraagd en verkregen van de provincie. Uitgangspunt voor de gemeente Vlissingen is het hanteren van de zogenaamde smalle zorgplicht. Hoofdstuk 5: visie In het hoofdstuk visie is aangegeven hoe de gemeente met ontwikkelingen omgaat. In het in 2007 opgestelde GRP konden de consequenties van de toekomstige ontwikkelingen nog niet in volledigheid worden verwerkt. Er is in de afgelopen planperiode invulling gegeven aan het grondwaterloket en geplande maatregelen tegen wateroverlast zijn uitgevoerd. De gemeente brengt huisaansluitingen digitaal in beeld en heeft inmiddels 70-80% gerealiseerd. Van oudere huisaansluitingen is soms niet meer dan een scan van een oude tekening beschikbaar, waardoor opname digitaal niet mogelijk is. De gemeente Vlissingen werkt samen met andere Zeeuwse gemeenten en het Waterschap Scheldestromen en richt zich in dit verband op toekomstige ontwikkelingen. Hoofdstuk 6: strategie In dit hoofdstuk is het grootste gedeelte van de geplande activiteiten uit het vigerende GRP Vlissingen 2008-2012 beschreven. Deze activiteiten bestaan uit onderzoek en studie, uit het treffen van maatregelen om het functioneren van het rioleringsstelsel te verbeteren, maar ook uit regulier beheer en onderhoud om het functioneren van de riolering te waarborgen. 6.1 onderzoek en studie Van de voorgestelde onderzoeken en op te stellen beleidsplannen is het meest urgente uitgevoerd en de overige plannen zijn geactualiseerd.


-80-

De putdeksels zijn in de planperiode allemaal opnieuw gewaterpast. Ook is er een afkoppelplan opgesteld, een calamiteitenplan (in het kader van het Afvalwaterakkoord) en een nieuw Basisrioleringsplan (BRP). Er is geen meetplan opgesteld of uitgevoerd omdat de investering in nieuwe meetapparatuur niet is gedaan in het kader van prioriteitsstelling. Er is een meer adequate wijze van registeren van meldingen ingevoerd. Het meldingenregistratiesysteem is bedoeld voor meldingen vanuit de gehele openbare ruimte. Storingen en klachten op het gebied van de riolering worden gemeld via het meldingenregistratiesysteem. Er wordt zo snel mogelijk, doch uiterlijk binnen een halve dag, gereageerd op meldingen. De doelstelling is om binnen vijf werkdagen de uitvoering af te ronden. De informatie betreffende de storingen wordt gebuikt voor het maken van een analyse per wijk of rioolgebied. 6.2 beheer bestaande voorzieningen De reguliere maatregelen ten behoeve van het beheer van de bestaande voorzieningen zijn uitgevoerd zoals gepland in het GRP. De uitgangspunten en afgesproken frequentie voor deze maatregelen blijken functioneel. Ook het voorgestelde inspectieprogramma is volledig uitgevoerd. Ten aanzien van inspectie gaat de gemeente Vlissingen uit van een tienjarige cyclus voor de gehele gemeente. De gemeentelijke visie op vervangen en repareren van vrijverval riolering zoals die is opgenomen in het GRP is actueel en kan blijven worden gehanteerd. Vervanging en/of renovatie van riolen wordt gepland op basis van de inspectieresultaten. Die zijn daarbij leidend. Van het grootste gedeelte van de gemeente (>90%) zijn inspectiegegevens beschikbaar die niet ouder zijn dan 10 jaar. De gemeente heeft de afgelopen planperiode een start gemaakt met het wegwerken van de vervangingsachterstand met behulp van het daarvoor bestemde extra budget. Voorts is de drukriolering in Ritthem gereinigd en geoptimaliseerd (2011) en zijn diverse ontvangstputten van de drukriolering vervangen. Ook aan de planning voor het vervangen van rioolgemalen is uitvoering gegeven. Het vigerende GRP sluit af met een concluderend puntenoverzicht. Dit overzicht is overgenomen, waarbij per punt is aangegeven of er in de afgelopen planperiode invulling aan is gegeven.


-81-

Tabel b2.1: overzicht onderdelen strategie GRP 2008-2012

Onderdeel strategie GRP 2008-2012 1. Uitvoering t.b.v. vervangingsachterstand vrijvervalriolering 2. Onderzoek Kaderrichtlijn Water, grondwateroverlast, waterkwaliteitsspoor 3. Opstellen van het Gemeentelijk Afkoppelplan 4. Opstellen van het Calamiteitenplan 5. Digitaliseren huisaansluitingen 6. Opstellen Meetplan en rapportage overstorten en aanschaf meetapparatuur 7. Herziening van het Basisrioleringplan

Uitgevoerd Ja (deel planperiode) Nee Ja (2011/2012) Ja (AWA 2010) Deels (70%) Nee Ja (2011/2012)

Hoofdstuk 7: middelen en kostendekking Het hoofdstuk ‘middelen en kostendekking’ geeft inzicht in de vooraf geplande financiële consequenties van de rioleringsactiviteiten. Op basis van deze geraamde kosten is een voorstel gedaan voor het rioolrecht. 7.1 personele middelen De evaluatie van de afgelopen planperiode laat zien dat de focus meer is gaan liggen op de regievoering op de uitvoering van het GRP. Het opstellen van jaarlijkse operationele plannen draagt bij aan het zo optimaal mogelijk inzetten (en inplannen) van de beschikbare personele middelen. Werkzaamheden zijn uitgezet bij derden waar kennis en beschikbare tijd ontbraken. Dit is binnen de financiële ruimte van het uitvoeringsprogramma GRP gedekt. 7.2 kostenoverzicht De geplande werkzaamheden zijn uitgevoerd binnen de beschikbare exploitatiebudgetten. Tussen afzonderlijke posten zijn er fluctuaties aanwezig, maar over het totaal bezien wordt de exploitatiebegroting gevolgd. Voor de investeringen is gebruik gemaakt van de beschikbaar gestelde budgetten. Hierbij is zo adequaat mogelijk invulling gegeven aan de vervangingsopgave en het inlopen van de achterstand op dat gebied. Hierbij is de nadruk gelegd op het voorkomen van te voorziene calamiteiten en de opbouw van nieuwe achterstand. Zoals eerder genoemd zijn de gegevens uit de rioolinspecties daarbij leidend. De omvang van de investeringen per project hangt sterk af van de gekozen uitvoeringsmaatregelen (traditioneel vervangen of relinen, wel of niet afkoppelen daarbij). Dat maakt de koppeling tussen de in totaal in het GRP ‘geplande meters rioolvervanging’ en de ‘werkelijk gerealiseerde kosten’ moeilijker. Wel zijn de beschikbaar gestelde budgetten rechtmatig gebruikt voor vervangingsinvesteringen.


-82-

7.3 kostendekking Voor het dekken van de kosten wordt gebruik gemaakt van de inkomsten die volgen uit de rioolheffing. De rioolheffing van de gemeente Vlissingen is niet toereikend voor de volledige uitvoering volgend uit het GRP, maar wel kostendekkend voor de in dat jaar geprioriteerde activiteiten. De hoogte van de rioolheffing is vastgesteld naar aanleiding van het GRP, en was gericht op consolidatie van de staat van het riool en de uitvoering van de reguliere zorgtaken. Bij aanvang van de vorige planperiode (2008) heeft de raad besloten om toen geconstateerde achterstand in het onderhoud c.q. vervangen van de riolering (circa €12 miljoen) in te lopen. Van deze tien jaar zijn inmiddels 5 jaar verstreken. Ten tijde van de opmaak van het voorgaande GRP was ca 1/5 van het rioleringsstelsel geïnspecteerd. Tijdens de vorige planperiode is het volledig rioolstelsel geïnspecteerd. Dit heeft geleid tot de constatering van meer riolering die moet worden vervangen. De extra kosten hiervoor bedragen ca € 6 miljoen. Daarbij moet worden opgemerkt dat de financiële mogelijkheden een optimaal beheer de afgelopen planperiode niet toelieten. De noodzakelijke beheersactiviteiten zijn op basis van urgentie geprioriteerd. Bovenstaande heeft tot consequentie gehad dat de in 2008 geconstateerde achterstand niet is ingelopen zoals in 2008 was voorzien. Van de oorspronkelijke 10 jaar voor het inlopen van de achterstand resteert nog 5 jaar en in die periode zou nog ca € 12 miljoen achterstand moeten worden ingelopen. Uitgestelde vervanging leidt altijd tot meer reparaties. Dit samen heeft tot gevolg gehad dat bij aanvang van de nieuwe planperiode er een piek is in noodzakelijk onderhoud en vervanging. Riool wordt alleen vervangen indien de kwaliteit daar aanleiding toe geeft. Ondanks dat de leeftijd van het riool aanleiding gaf voor vervanging kon op basis van inspecties vervanging soms uitgesteld worden. Omdat niet te voorzien is wanneer de kwaliteit daadwerkelijk vervanging noodzakelijk maakt, zijn die vervangingen geraamd in 2021 (rood in onderstaande figuur). De oude achterstanden zijn deels ingelopen, echter zijn er nieuwe achterstanden geconstateerd bij ontstaan door onvoldoende investeringen. Per saldo betekent dat, dat begin 2013 (aanvang nieuwe planperiode VGRP) de totale investeringsbehoefte gelijk is aan de start in januari 2008. Er is in de afgelopen planperiode geen voorziening gecreëerd. De heffingen sterk variëren per jaar.


-83-


-84-

Bijlage 3: DOELEN, FUNCTIONELE EISEN, MAATSTAVEN, MEETMETHODEN


-85-


-86-

BIJLAGE 3: DOELEN, FUNCTIONELE EISEN, MAATSTAVEN EN MEETMETHODEN In de onderstaande tabel is invulling gegeven aan het toetsingskader van doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. De werking van het toetsingskader is beschreven in hoofdstuk 4 van dit verbreed GRP Vlissingen. Tabel b3.1: doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden Doelen Functionele eisen Maatstaven 1 Doelmatige 1a inzameling van het binnen het gemeentelijk gebied geproduceerde stedelijk afvalwater.

2 Doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater en overtollig grondwater dat niet mag of kan worden gebruikt voor de lokale waterhuishouding.

Meetmethoden

Alle percelen op het gemeentelijk grondgebied waar stedelijk afvalwater vrijkomt, moeten van een rioolaansluiting zijn voorzien. Uitgezonderd bij specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is.

Alle percelen zijn voorzien van een rioolaansluiting, tenzij een septic tank (6m3), IBA of een directe lozing is geoorloofd met het oog op kosten en milieu. Per 1 januari 2027 zijn alle percelen voorzien van een wettelijk vereiste voorziening conform de Regeling Lozing Afvalwater Huishoudens.

Registratie van percelen die nog niet zijn aangesloten op de riolering en geen eigen zuivering hebben en de registratie van uitzonderingen.

1b

De objecten moeten in goede staat zijn.

Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen.

Inspectie en beoordeling volgens NEN 3398.

1c

Er dienen geen ongeOvertredingen van de wenste lozingen op de lozingsvoorwaarden riolering plaats te vinden conform de Wet milieubeheer moeten worden voorkomen.

Controle, handhaving en registratie.

2a

Alle percelen op het gemeentelijk grondgebied waar hemelwater en/of overtollig grondwater vrijkomt waarvan men zich wenst te ontdoen, moeten zijn voorzien van een aansluiting op een gemeentelijke inzamelvoorziening indien dat doelmatig gerealiseerd kan worden.

Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op een gemeentelijke inzamelvoorziening, tenzij men zich niet van hemelwater en/of grondwater wil ontdoen en het voor de lokale waterhuishouding of andere doeleinden wil gebruiken of wanneer directe lozing geoorloofd is. De betreffende aansluitingen worden alleen gerealiseerd indien dit doelmatig is conform de eisen van de gemeente Vlissingen.

Registratie van de nog niet aangesloten percelen waar men zich van het hemelwater en/of grondwater wil ontdoen en niet direct mag lozen.

2b

De objecten moeten in goede staat zijn.

Ingrijpmaatstaven voor stabiliteit mogen niet voorkomen.


2c

De instroming van riolen Plasvorming bij kolken via kolken dient ongedient beperkt te zijn. hinderd plaats te vinden.


-87-

Waarneming (weginspecties) en klachten.

Doelen

Functionele eisen

Maatstaven

Meetmethoden

2d

Er dient zo min mogelijk hemelwater en rioolvreemd water via de afvalwaterriolering te worden getransporteerd.

Het hemelwater van relatief schone verharde oppervlakken dient rechtstreeks op het oppervlaktewater of via infiltratie in de bodem te worden geloosd.

Beslisboom Aan- en afkoppelen verhard oppervlak (waterbeheerder). Analyse rioolvreemd water.

2e

De instroming van hemelwater vanaf verhard oppervlak op de gemeentelijke riolering mag niet meer zijn dan de norm waarop het rioolstelsel is berekend.

De instroming van hemelwater mag niet meer dan 75 lit/sec/ha bedragen. Het meerdere dient op eigen terrein te worden geborgen.

Indienen van een rioleringsberekening bij de aanvraag voor aansluiting.

2f

Het scheiden van waterstromen in huishoudens, bedrijven en industrie dient bevorderd te worden.

Toepassen van gescheiden systemen in huishoudens, bedrijven en industrie.

Bouwbesluit.

3 Transport van 3a het ingezamelde water naar een geschikt lozingspunt.

De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om bij droog weer het aanbod van afvalwater te kunnen verwerken.

Uitgaande van 12 lit/inw /uur en alle afvalwater van grootverbruikers (>5 m3 per dag) mag de maximale vullingsgraad van het stelsel niet meer dan 15% bedragen.

Hydraulische (ontwerp)berekeningen.

3b

De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om gedurende neerslag wateroverlast te voorkomen, uitgezonderd bepaalde buitengewone omstandigheden.

Geen water op straat bij bui 08 uit de module C2100 van de Leidraad Riolering, behalve in verzakte gebieden.

Hydraulische berekening volgens module C2100.

De afvoercapaciteit van het openbaar ontwateringstelsel moet voldoende zijn om structurele beperking van de gebruiksfunctie van percelen als gevolg van grondwaterproblemen te voorkomen of beperken.

Geen structurele beperking van de gebruiksfunctie van percelen, behalve in gebieden waar geen doelmatige maatregelen ter voorkoming van grondwaterproblemen mogelijk zijn.

3c

Wateroverlast mag theo- Waarneming en retisch slechts 1 maal meldingenregistratie. per 2 jaar voorkomen. Waarneming en meldingenregistratie.

Richtlijn is een ontwateringsdiepte van 70 cm beneden vloerpeil die maximaal 2 weken per jaar mag worden overschreden. Voor tuinen en plantsoenen geldt 50 cm 3d


Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de zuiveringsinrichting te bereiken.

De ledigingstijd van het stelsel bedraagt maximaal 10 tot 15 uur. Indien het stelsel een randvoorziening heeft, is dit maximaal 20 uur.

-88-

Hydraulische ontwerpberekening.

Doelen

Functionele eisen

Maatstaven

Meetmethoden

3 Transport van 3e het ingezamelde water naar een geschikt lozingspunt.

De afstroming van het ingezamelde water dient gewaarborgd te zijn

Ingrijpmaatstaven voor afstroming mogen niet voorkomen


Alle inslagpeilen van de gemalen moeten onder de bok van het laagst inkomend riool liggen.

Waarneming.

Persleidingen moeten in Waarneming. of zo dicht mogelijk bij de ontvangende gemalen uitkomen.

4 Voorkomen van ongewenste emissies naar oppervlaktewater, bodem en grondwater

Alle putten zijn voorzien van een stroomprofiel.

Waarneming.

Maximaal 5% verloren berging in het stelsel.

Bergingsberekening.

3f

De particuliere aansluitingen in openbaar gebied moeten goed functioneren.

De afstroming van de particuliere (riool)aansluitingen moet gewaarborgd zijn. Actie dient binnen 4 werkuren te worden ondernomen.

Waarneming en meldingenregistratie.

4a

De vuiluitworp uit rioolstelsels dient niet te groot te zijn.

De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet voldoen aan de eisen volgens de eenduidige basisinspanning van de CIW.

Actuele reeksberekeningen volgens de Leidraad Riolering. Vermenigvuldigen van de overstortvolumes met de vuilconcentratie.

De vuiluitworp mag de doelstelling voor oppervlaktewaterkwaliteit niet in gevaar brengen.

Meting van oppervlaktewaterkwaliteit en waterkwaliteitsspoor berekening.



Geen aansluitingen van regen- en/of grondwater op de drukriolering.

Controle van de aansluitingen op de drukriolering.

4b

De vuiluitworp door regen- en/of grondwaterlozingen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn.

Geen foutieve aanControle van de sluitingen van afvalwater aansluitingen en de op regen- en/of grondlozingspunten. watervoorzieningen. 4c


De vervuilingstoestand van de riolering dient acceptabel te zijn.

Ingrijpmaatstaven voor afstroming mogen niet voorkomen.


De reinigingsfrequentie van de vrijverval riolering bedraagt één maal per 10 jaar.

Waarneming.

-89-

Doelen 4d

5 Zo min mogelijk overlast voor de omgeving veroorzaken

5a

Functionele eisen

Maatstaven

Meetmethoden

Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn, zodanig dat de hoeveelheid intredend grondwater (lekwater) en uittredend rioolwater beperkt blijft.

Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid mogen niet voorkomen.


Het lekverlies bij het afpersen van nieuwe drukriolen mag niet te groot zijn.

Waterdichtheidsbeproeving voor nieuwe riolen volgens de standaard RAW-bepalingen.

De bedrijfszekerheid van de gemalen en andere objecten dient in voldoende mate gewaarborgd te zijn.

Storingen dienen binnen Registratie van optreden 12 uur na signalering te van storingen. worden verholpen, afhankelijk van de prioriteit van het gemaal. Gemalen dienen van een Waarneming. storingsmelding te zijn voorzien. Gemalen dienen te Waarneming. worden uitgevoerd met twee pompen die elkaars reserve zijn.

5b

De stabiliteit van riolen dient gewaarborgd te zijn.


5c

De riolering dient zodaGeen constatering van nig te worden ont- en overlast door stank in belucht dat overlast door openbaar gebied. stank wordt voorkomen.

Registratie van klachten met betrekking tot stank.

5d

Overlast tijdens werkzaamheden aan de voorzieningen dient beperkt te zijn.

Procedures voor afstemming.

Afstemmen van de werkzaamheden met andere (interne en externe) diensten.

Foto-, tv en/of radarinspectie. Beoordeling volgens NEN 3398.

Geen onnodige verkeers- Waarneming en omleidingen door klachten. woongebieden.

6 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen tegen de laagst maatschappelijke kosten

Bereikbaarheid zoveel mogelijk handhaven.

Waarneming en klachten.

6a

Het beheer van de voorzieningen dient zo goed mogelijk onderling en met andere gemeentelijke taken te worden afgestemd.

In het GRP moet de relatie met overige gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt.

Toetsing van het GRP op de genoemde maatstaf.

6b

De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen.

Vergunningen moeten, afhankelijk van de aard van de bedrijven, gemiddeld eenmaal per 5 jaar worden gecontroleerd.

Steekproefsgewijs controleren van de bedrijven, conform het registratiesysteem.

Geen illegale en/of foutieve aansluitingen.

Inspectie en controle door Bouw en Woningtoezicht bij (ver)bouw.


-90-

Doelen 6 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen tegen de laagst maatschappelijke kosten

6c

Functionele eisen

Maatstaven

Meetmethoden

Er dient inzicht te zijn in de toestand van het functioneren van de voorzieningen.

Directe beschikbaarheid en toegankelijkheid van alle (actuele) rioleringsgegevens (inclusief inspectiegegevens).

Waarneming.

Het verwerken van alle revisiegegevens gebeurt binnen 12 weken.

Waarneming.

Jaarlijkse inspectie van Rapportages conform 10% van het rioolstelsel. onderzoeksprogramma Automatische signaleringen op alle hoofdgemalen.

Waarneming.

6d

Er dient zo veel mogelijk gebruik te worden gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke materialen.

Het maken van een duurzaamheidsafweging bij het toepassen van materialen.

Conform maatstaf.

6e

Er dient een klantvriendelijke benadering te worden nagestreefd.

Afhankelijk van de aard van de klacht dient deze zo snel mogelijk, maar gemiddeld binnen 5 werkdagen te worden opgelost.

Meldingenregistratie.

Maximaal 50 meldingen per jaar ten aanzien van de riolering. De afhandeling daarvan dient geen klachten op te leveren.


6f

Er dienen doelmatige oplossingen te worden nagestreefd.

Optimaal gebruik van middelen en toepassing van meest geschikte technologie.

Bijhouden van nieuwe technieken.

6g

Uitvoeren van maatregelen tegen de laagst maatschappelijke kosten.

Maken van een kostenafweging ten opzichte van het effect van een maatregel.

Conform maatstaf.

Zoeken van samenwerking met andere waterpartners.

Regelmatig overleg en evaluatie.


-91-


-92-

Bijlage 4: NIET AANGESLOTEN BEBOUWING


-93-


-94-

BIJLAGE 4: NIET AANGESLOTEN BEBOUWING In deze bijlage wordt een overzicht gegeven van bebouwing die nog niet op de riolering is aangesloten exclusief de strandhuisjes bij Westduin. Dit overzicht van nog te saneren panden geldt per 1 juli 2012. Voor al deze panden is ontheffing van de zorgplicht verkregen van de provincie Zeeland. Tabel b4.1: niet aangesloten bebouwing

nr. 1 2 3 4

*

adres

opmerking

Moeringweg 1 Abeelseweg Oost 11 Schroeweg 2 Fort de Ruijterweg 6

Oost-Souburg Oost-Souburg Oost-Souburg Ritthem

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Fort Rammekens Krukweg 6 Trekdijk 4 Zuidweg 2 Zuidweg 7 Zuidweg 9 Scheeweg 4 Zuidweg 4 Zuidweg 6 Bosschaartsweg 4 Bosschaartsweg 6 Scheeweg 12 Welzingeweg 4 Bosschaartsweg 5 Scheeweg 6 Nieuwlandseweg 6 Westhoekweg 3 Westhoekweg 4 Bosschaartsweg 8 Bosschaartsweg 10

Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem

25 26 27 28

Zuidweg 5 Zuidweg 1 Zuidweg 3 Landbouwweg 3

Ritthem Ritthem Ritthem Ritthem

29* 30 31 32

Sloeweg 4 Vrijburgstraat 65 Jacoba van Beierenweg 52 Jacoba van Beierenweg 54

Vlissingen Vlissingen Vlissingen Vlissingen

valt buiten de ontheffing, later gerealiseerd.


-95-

per as per as

onbemand tankstation


-96-

Bijlage 5: OVERZICHT AANWEZIGE VOORZIENINGEN


-97-


-98-

BIJLAGE 5: OVERZICHT AANWEZIGE VOORZIENINGEN In deze bijlage zijn diverse basisgegevens van het rioleringssysteem van de gemeente Vlissingen opgenomen. Deze zijn onder andere ontleend aan het BRP 2012. Algemeen

Tabel b5.1: totaaloverzicht riolering

Soort Vrijverval riolering gemengd stelsel gescheiden stelsel verbeterd gescheiden stelsel Totaal

Lengte

Eenheid

170,7 32,3 31,2 234,2

km km km km

15,9 39 59

km st. st.

Drukriolering persleiding rioolgemalen drukrioleringsgemalen Overstorten gemengde riolering extern gemengde riolering intern (verbeterd) gescheiden extern (verbeterd) gescheiden intern

13 9 41 1

st. st. st. st.

Overige voorzieningen doorlaten en terugslagkleppen randvoorzieningen straatkolken

17 9 14.900

st. st. st.

Figuur b5.1: leeftijdsopbouw vrijverval riolering gemeente Vlissingen


-99-

Gemalen Tabel b5.2a: rioolgemalen

* Gemaal PS-Z Zinderweg is in eigendom en beheer en onderhoud bij waterschap Scheldestromen. Tabel b5.2b: tunnelgemalen

GEM.NR. T-01 T-03 T-04 T-05

naam Westerzicht Langeleen Baskensburg Weyevliet


locatie Westerzichtpad / Vlissingen Langeleenweg / Vlissingen Weyevlietpad / Vlissingen Bossenburgpad / Vlissingen

-100-

T-06

Zuidbeekseweg

Zuidbeekseweg / S14

Tabel b5.2c: drukrioleringsgemalen

putnr. DG 1 DG 2 DG 3 DG 4 DG 5 DG 6 DG 7 DG 8 DG 9 DG 10 DG 54 DG 11 DG 12 DG 13 DG 14 DG 59 DG 15 DG 16 DG 17 DG 18 DG 19 DG 20 DG 21

adres Deinsvlietweg 1 Deinsvlietweg 3 Ritthemsestraat 127 Ritthemsestraat 133 Ritthemsestraat 106 Zandweg 58 Zandweg 53 Zandweg 54 Zandweg 51 Zandweg 49 Zandweg 64 Havenweg 3 Havenweg 4 Zandweg 40 Zandweg 38 Zandweg 41 Rammekenseweg 13 Rammekenseweg 5 Zuidwateringstraat 40 Zuidwateringstraat 11 Zuidwateringstraat 32 Groenelandweg 1 Zuidwateringstraat 28

opmerking locatie 2005/op erf bij huis 2002/bij oprit huis 1984/niet in gebruik 2005/rechts naast huis 2005/rechts naast huis 2005/pomp 2002/re.huis 2005/rechts naast huis 2005/links naast huis 2005/rechts naast huis 2005/rechts aan weg 2005/achter hek rechts 2005/in bocht aan weg 2005/pomp /re.huis 2005/links einde oprit 2005/links aan weg 1998/links oprit/CVK 2005/links in bocht 2005/rechts aan weg 2005/rechts naast huis 2005/rechts naast huis 2005/aan de weg 2005/aan de weg 2005/links oprit

DG DG DG DG DG DG DG DG DG DG

22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg Nw.Vlissingseweg

2004/in voortuin 2004/in voortuin links 2004/in voortuin 472137 2004/in voortuin 2004/in achtert. 638121 2004/in voortuin 2004/links naast huis 2004/in brandgang 2001/in achtertuin 2004/bij garage

DG 32 DG 33

Vrijburgstraat 51 Vrijburgstraat 42

2004/in de berm 2004/in de berm

DG DG DG DG DG DG DG DG

Groot Abeele 2 Groot Abeele 1 Groot Abeele 12 Groot Abeele 14-22 Groot Abeele 24-34 Groot Abeele 15-9 Groot Abeele 40 Abeelseweg-Oost 5

2002/1.7 KW/W 212 2004/hoek Koopmansv. 2004/rechts naast huis 2004/ 2004/naast postbus 2004/rechts naast huis 2004 2004/

34 35 36 37 38 39 40 41


133 145 149 151 153 167 175 205 211 217

-101-

aantal

23

10

2

putnr. DG 42 DG 47

adres Abeelseweg-Oost 7 Burg.van Woelderenln.

opmerking locatie

DG 48 DG 49

Bouwen Ewoutstraat 6 Kasteelstraat 5

W=212 P=1.7KW Pomp 1998 /+spoelklep

2

DG 50 DG 51

Badhuisstraat 63 Badhuisstraat 175

Pomp 1987 Pomp 1987/ 1.8 KW

2

DG DG DG DG DG DG DG DG DG DG DG

Welzingseweg 2 Nieuwlandseweg 3 Zie drukriolering Ritthem Nollehoofd Zwanenburgseweg Galgeweg 7 Galgeweg 7a Zie drukriolering Ritthem Schroeweg 1 Schroeweg 4 J. van Beierenweg 25

2005 2005

52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 63

DG 64 TOTAAL

Sportweg - geproject.

2004/ W=212 P=1.7KW

Met spoelklep

W=210 P=2.4kw W=210 P=2.4kw W=210 P=2.4kw E via gebouw

Randvoorzieningen Tabel b5.3: randvoorzieningen

Doorlaten en terugslagkleppen Tabel b5.4a: terugslagkleppen gemengde riolering


aantal 9 1

-102-

9 1 59

Tabel b5.4b: terugslagkleppen en doorlaten verbeterd gescheiden riolering

Gemengde overstorten Tabel b5.5a: externe overstorten gemengde riolering

Tabel b5.5b: interne overstorten gemengde riolering


-103-

Overstorten (verbeterd) gescheiden riolering Tabel b5.6a: externe overstorten (verbeterd) gescheiden riolering

Tabel b5.6b: interne overstorten (verbeterd) gescheiden riolering


-104-

Bijlage 6: TOETSING HUIDIGE SITUATIE


-105-


-106-

BIJLAGE 6: TOETSING HUIDIGE SITUATIE In de onderstaande tabel is de huidige situatie getoetst aan de hand van het toetsingskader zoals dat beschreven is in hoofdstuk 4 en bijlage 3. Tabel b6.1: toetsing huidige situatie Doelen Maatstaven

Meetmethoden

Toetsing

Alle percelen zijn voorzien van een rioolaansluiting, tenzij een septic tank (6m3), IBA of een directe lozing is geoorloofd met het oog op kosten en milieu. Per 1 januari 2027 zijn alle percelen voorzien van een wettelijk vereiste voorziening conform de Regeling Lozing Afvalwater Huishoudens.

Registratie van percelen die nog niet zijn aangesloten op de riolering en geen eigen zuivering hebben en de registratie van uitzonderingen.

Voor 32 niet gerioleerde panden is ontheffing verkregen. Deze panden dienen per 2027 aan de nieuwe wettelijke eisen te voldoen.

1b

Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen.


De inspectieresultaten zijn van verschillende factoren afhankelijk. Op sommige locaties komen ingrijpmaatstaven voor. Bij ernstige gebreken worden direct maatregelen getroffen. Minder ernstige gebreken zullen waar mogelijk in combinatie met herstraatwerkzaamheden en renovaties worden opgelost.

1c

Overtredingen van de lozingsvoorwaarden conform de Wet milieubeheer moeten worden voorkomen.

Controle, handhaving en registratie.

Afvalwaterakkoord (2010) Ontheffing zorgplicht lozingen buitengebied.

2a

Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op een gemeentelijke inzamelvoorziening, tenzij men zich niet van hemelwater en/of grondwater wil ontdoen en het voor de lokale waterhuishouding of andere doeleinden wil gebruiken of wanneer directe lozing geoorloofd is. De betreffende aansluitingen worden alleen gerealiseerd indien dit doelmatig is conform de eisen van de gemeente Vlissingen.

Registratie van de nog niet aangesloten percelen waar men zich van het hemelwater en/of grondwater wil ontdoen en niet direct mag lozen.

Al het hemelwater dat niet kan of mag worden gebruikt voor de lokale waterhuishouding is aangesloten op de riolering.

1 Doelmatige 1a inzameling van het binnen het gemeentelijk gebied geproduceerde stedelijk afvalwater.

2 Doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater en overtollig grondwater dat niet mag of kan worden gebruikt voor de lokale waterhuishouding.


-107-

Afkoppelen van schoon verhard oppervlak wordt waar mogelijk toegepast bij rioolrenovaties en wegreconstructies. Bij vervanging van de riolering vindt overleg plaats met de waterbeheerder of hemelwater op oppervlaktewater geloosd mag worden.

Doelen

Maatstaven

Meetmethoden

Toetsing

2b



Zie 1b.

2c

Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn.

Waarneming (weginspecties) en klachten.

Bij klachten of meldingen worden deze problemen opgelost.

2d

Het hemelwater van relatief schone verharde oppervlakken dient rechtstreeks op het oppervlaktewater of via infiltratie in de bodem te worden geloosd.

Beslisboom Aan- en afkoppelen verhard oppervlak (waterbeheerder). Analyse rioolvreemd water.

Tijdens werkzaamheden wordt waar mogelijk volgens de richtlijnen afgekoppeld.

2e

De instroming van hemelwater mag niet meer dan 75 lit/sec/ha bedragen. Het meerdere dient op eigen terrein te worden geborgen.

Indienen van een rioleringsberekening bij de aanvraag voor aansluiting.

Controle bij bouwaanvraag.

2f

Toepassen van gescheiden systemen in huishoudens, bedrijven en industrie.

Bouwbesluit.

Nieuwe ontwikkelingen worden ontworpen met gescheiden riolering.

3 Transport van 3a het ingezamelde water naar een geschikt lozingspunt.

Uitgaande van 12 lit/inw /uur en alle afvalwater van grootverbruikers (>5 m3 per dag) mag de maximale vullingsgraad van het stelsel niet meer dan 15% bedragen.

Hydraulische (ontwerp)berekeningen.

Akkoord bij uitgevoerde rioleringsberekeningen (BRP 2012).

3b

Geen water op straat bij bui 08 uit de module C2100 van de Leidraad Riolering, behalve in verzakte gebieden.

Hydraulische berekening volgens module C2100.

Grotendeels akkoord bij uitgevoerde rioleringsberekeningen. Waar nodig zijn oplossingen geformuleerd.

3c

Wateroverlast mag theo- Waarneming en retisch slechts 1 maal meldingenregistratie. per 2 jaar voorkomen.

Grotendeels akkoord bij uitgevoerde rioleringsberekeningen. Bij klachten worden deze opgelost.

Geen structurele beperking van de gebruiksfunctie van percelen, behalve in gebieden waar geen doelmatige maatregelen ter voorkoming van grondwaterproblemen mogelijk zijn.

Akkoord. Bij klachten wordt actie ondernomen.


Richtlijn is een ontwateringsdiepte van 70 cm beneden vloerpeil die maximaal 2 weken per jaar mag worden over-


Nieuwe ontwikkelingen worden ontworpen met gescheiden riolering.

-108-

Doelen

Maatstaven

Meetmethoden

Toetsing

De ledigingstijd van het stelsel bedraagt maximaal 10 tot 15 uur. Indien het stelsel een randvoorziening heeft, is dit maximaal 20 uur.

Hydraulische ontwerpberekening.

Akkoord bij uitgevoerde rioleringsberekeningen.



Zie 1b.

Alle inslagpeilen van de gemalen moeten onder de bok van het laagst inkomend riool liggen.

Waarneming.

Registratie en instelling via centrale hoofdpost.

schreden. Voor tuinen en plantsoenen geldt 50 cm 3 Transport van 3d het ingezamelde water naar een geschikt lozingspunt.

3e


Persleidingen moeten in Waarneming. of zo dicht mogelijk bij de ontvangende gemalen uitkomen.

Akkoord. In principe worden deze zo ontworpen.

Alle putten zijn voorzien van een stroomprofiel.

Waarneming.

Akkoord.

Maximaal 5% verloren berging in het stelsel.

Bergingsberekening.

Niet akkoord bij uitgevoerde rioleringsberekeningen (6%). Controle op verzakkingen.

3f

De afstroming van de particuliere (riool)aansluitingen moet gewaarborgd zijn. Actie dient binnen 4 werkuren te worden ondernomen.


Bij klachten worden deze opgelost.

4a

De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet voldoen aan de eisen volgens de eenduidige basisinspanning van de CIW.

Actuele reeksbereVlissingen voldoet aan de keningen volgens de basisinspanning (BRP Leidraad Riolering. 2012) Vermenigvuldigen van de overstortvolumes met de vuilconcentratie.



Controle uitvoeren in het kader van onderzoek waterkwaliteitsspoor, in overleg met het waterschap.



Controle uitvoeren in het kader van onderzoek waterkwaliteitsspoor, in overleg met het waterschap.

Geen aansluitingen van regen- en/of grondwater op de drukriolering.

Controle van de aansluitingen op de drukriolering.

Controle draaiuren gemalen en storingen.

4b


-109-

Doelen

Maatstaven


Geen foutieve aanControle van de sluitingen van afvalwater aansluitingen en de op regen- en/of grondlozingspunten. watervoorzieningen.

Controle en onderzoek bij klachten.



Zie 1b.

De reinigingsfrequentie van de vrijverval riolering bedraagt één maal per 10 jaar.

Waarneming.

Akkoord.

Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid mogen niet voorkomen.


Zie 1b.

Het lekverlies bij het afpersen van nieuwe drukriolen mag niet te groot zijn.

Waterdichtheidsbeproeving voor nieuwe riolen volgens de standaard RAW-bepalingen.

Akkoord.

4c

4d

5 Zo min mogelijk overlast voor de omgeving veroorzaken

6 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen

5a

Meetmethoden

Toetsing

Storingen dienen binnen Registratie van optreden 12 uur na signalering te van storingen. worden verholpen, afhankelijk van de prioriteit van het gemaal.

Akkoord.

Gemalen dienen van een Waarneming. storingsmelding te zijn voorzien.

Akkoord.

Gemalen dienen te Waarneming. worden uitgevoerd met twee pompen die elkaars reserve zijn.

Akkoord.

5b


Foto-, tv en/of radarinspectie. Beoordeling volgens NEN 3398.

Zie 1b.

5c

Geen constatering van overlast door stank in openbaar gebied.

Registratie van klachten met betrekking tot stank.

Bij klachten worden deze opgelost.

5d

Afstemmen van de werkzaamheden met andere (interne en externe) diensten.

Procedures voor afstemming.

Akkoord.

Geen onnodige verkeers- Waarneming en omleidingen door klachten. woongebieden.

Akkoord.

Bereikbaarheid zoveel mogelijk handhaven.

Waarneming en klachten.

Akkoord.

In het GRP moet de relatie met overige gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt.

Toetsing van het GRP op de genoemde maatstaf.

Akkoord, opgenomen in dit verbreed GRP.

6a


-110-

Doelen tegen de laagst maatschappelijke kosten

6 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de gemeentelijke voorzieningen tegen de laagst maatschappelijke kosten

6b

6c

Maatstaven

Meetmethoden

Toetsing

Vergunningen moeten, afhankelijk van de aard van de bedrijven, gemiddeld eenmaal per 5 jaar worden gecontroleerd.

Steekproefsgewijs controleren van de bedrijven, conform het registratiesysteem.

Akkoord.

Geen illegale en/of foutieve aansluitingen.

Inspectie en controle door Bouw en Woningtoezicht bij (ver)bouw.

Akkoord. Ter voorkoming wordt gebruik gemaakt van verschillende kleuren leidingen.

Directe beschikbaarheid en toegankelijkheid van alle (actuele) rioleringsgegevens (inclusief inspectiegegevens).

Waarneming.

Er is een goed functionerend rioolbeheerpakket. De gegevens worden actueel bijgehouden.

Het verwerken van alle revisiegegevens gebeurt binnen 12 weken.

Waarneming.

Akkoord. Conform het mutatieprotocol.

Jaarlijkse inspectie van Rapportages conform 10% van het rioolstelsel. onderzoeksprogramma

Akkoord. Er is een vastgestelde inspectiecyclus van 10 jaar.

Automatische signaleringen op alle hoofdgemalen.

Waarneming.

Akkoord.

6d

Het maken van een duurzaamheidsafweging bij het toepassen van materialen.

Conform maatstaf.

Akkoord. Er wordt gebruik gemaakt van gecertificeerde materialen.

6e

Afhankelijk van de aard van de klacht dient deze zo snel mogelijk, maar gemiddeld binnen 5 werkdagen te worden opgelost.


Akkoord. Binnenkomende klachten worden opgelost.

Maximaal 50 meldingen per jaar ten aanzien van de riolering. De afhandeling daarvan dient geen klachten op te leveren.


Akkoord. Binnenkomende klachten worden opgelost.

6f

Optimaal gebruik van middelen en toepassing van meest geschikte technologie.

Bijhouden van nieuwe technieken.

Via literatuur, cursussen, beurzen en dergelijke blijven medewerkers op de hoogte.

6g

Maken van een kostenafweging ten opzichte van het effect van een maatregel.

Conform maatstaf.

Bij ontwerp wordt gestreefd naar zo laag mogelijke maatschappelijke kosten en zo hoog mogelijk rendement

Zoeken van samenwerking met andere waterpartners.

Regelmatig overleg en evaluatie.

Deelname in SSC Aqua Publica en Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland.


-111-


-112-

Bijlage 7: PERSONELE MIDDELEN


-113-


-114-

BIJLAGE 7: PERSONELE MIDDELEN In deze bijlage wordt een overzicht gegeven van de noodzakelijke personele middelen voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken. Dit overzicht is gebaseerd op de Leidraad Riolering (module D2000). Planvorming, onderzoek en facilitair De werkzaamheden betreffende de deeltaken planvorming (1), onderzoek (2) en facilitair (5) zijn gebaseerd op kengetallen. Deze kengetallen zijn gekoppeld aan de gemeentegrootte en het percentage uit te besteden werkzaamheden. Voor de gemeentegrootte is uitgegaan van de categorie 20.000 tot 50.000 inwoners. Tabel b7.1: personele middelen deeltaken planvorming (1), onderzoek (2) en facilitair (5) Onderdeel TijdsTaken besteding [dagen/jaar] 1. Planvorming (Verbreed) GRP en 60 Terugkoppeling in andere plannen gemeente, strategie, overleg en middelen Afstemming en 25 Terugkoppeling in overleg gemeente, strategie, overleg en middelen Jaarprogramma’s 115 Overleg en afstemming andere beheerders, jaarbegroting 2. Onderzoek Inventarisatie 10 Uitvoering Inspectie/controle 175 Plan, inkoop van diensten, financiële afwikkeling Meten 40 Verwerking en verantwoording Begeleiding functio30 Kennis neren (berekenen, afen uitvoering koppelplannen, OAS) 5. Facilitair Verwerken 25 Kennis revisiegegevens en uitvoering Vergunningen en 20 Kennis voorlichting gebruik en uitvoering Klachtenanalyse en – 40 Kennis verwerking en uitvoering Totaal

540

Onderhoud De omvang van de werkzaamheden voor de deeltaak onderhoud (3) is gerelateerd aan de omvang van het beschikbare areaal (lengte leidingen en aantal voorzieningen).


-115-

Tabel b7.2a: deeltaak onderhoud (3), uitgangspunten Type stelsel Lengte Voorzieningen [km] [aantal] Gemengd 170,7 Gescheiden 32,3 Verbeterd gescheiden 31,1 Aantal pompunits drukriolering 59 Aantal bijzondere 0 voorzieningen regenwater Drainage 1

Opmerkingen

dwa+rwa leidingen dwa+rwa leidingen Wadi’s, doorlatende verharding, etc.

Tabel b7.2b: personele middelen deeltaak onderhoud (3), tijdsbesteding Onderdeel Tijdsbesteding [dagen/jaar] Riolen / kolken 716 Gemalen / mechanische riolering 260 Infiltratievoorzieningen/lok. zuiveringen 0 Drainage 1 Planning en begeleiding 15 Totaal

Maatregelen Voor de omvang van de noodzakelijke personele middelen betreffende de rioleringsmaatregelen wordt uitgegaan van de noodzakelijke investeringen. Hierbij is uitgegaan van de gemiddelde jaarlijkse investeringen van de vervangingsplanning. Tabel b7.3 deeltaak maatregelen (4) Onderdeel Investeringen ‘kale’ kostprijs [€] Vervanging en renovatie 4.266.000 Reparatie 342.000 Drainage 1.000 Verbetering 50.000 Totaal

Tijdsbesteding Vlissingen [dagen/jaar] 354 29 0 4 386

Totaal De totaal benodigde personele inzet voor alle deeltaken en aanvullende aspecten is samengevoegd in de onderstaande tabel. Tabel b7.4: totaal benodigde personele middelen Deeltaak Personele inzet [dagen] [fte] 1. planvorming 118 0,61 2. onderzoek 90 0,47 3. onderhoud 113 0,59 4. maatregelen 386 2,00 5. facilitair 83 0,43 Totaal 790 4,10


-116-

Bijlage 8: KOSTEN EN KOSTENDEKKING


-117-


-118-

BIJLAGE 8: KOSTEN EN KOSTENDEKKING In deze bijlage wordt een overzicht gegeven van de kosten voor de gemeentelijke watertaken, van de baten die daar tegenover staan en van de kostendekking. Alle uitgangspunten voor de kostendekkingsberekening zijn bovenaan de tabel geplaatst. Alle kosten zijn exclusief BTW.


-119-


-120-

basisgegevens startjaar eindjaar afschrijving looptijd investeringen rente BTW

2013 2028 lineair 60 jaar 5% 21%

rioolheffing 2013 gebruikersdeel 46,96 rioolheffing 2013 eigenarendeel 145,53 rioolheffing overige gebruikers 2013 105000 kwijtscheldingen (6% woningen, gebruikersdeel) 6% aantal heffingseenheden woning 2013 21700 aantal heffingseenheden kleine bedrijven 2013 1300 leegstand woningen (alleen eigenarendeel betaald) 5% leegstand bedrijven (alleen eigenarendeel betaald) 5% groei aantal heffingseenheden per jaar 0,25% BTW = (exploitatiekosten-kostenplaatsen) + kapitaallasten

kostendekkingsberekening basisgegevens jaar

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028

baten

aansluitingen woning bedrijf 21.700 21.754 21.809 21.863 21.918 21.973 22.028 22.083 22.138 22.193 22.249 22.304 22.360 22.416 22.472 22.528

1.300 1.303 1.307 1.310 1.313 1.316 1.320 1.323 1.326 1.330 1.333 1.336 1.340 1.343 1.346 1.350


rioolheffing gebr € € € € € € € € € € € € € € € €

46,96 51,89 57,08 62,22 67,82 72,90 73,27 78,40 79,96 86,36 88,09 88,53 88,53 88,53 88,53 90,74

€ € € € € € € € € € € € € € € €

eig

145,53 160,81 176,89 192,81 210,17 225,93 227,06 242,95 247,81 267,63 272,99 274,35 274,35 274,35 274,35 281,21

kosten

rioolheffing stijging/ overige daling

rioolheffing kwijt woningen bedrijven schelding

€ € € € € € € € € € € € € € € €

4.177.033 4.627.161 5.102.601 5.575.740 6.092.750 6.566.081 6.615.409 7.096.184 7.256.202 7.856.290 8.033.450 8.093.801 8.114.036 8.134.321 8.154.656 8.379.419

-121-

105.000 116.025 127.628 139.114 151.634 163.007 163.822 175.289 178.795 193.099 196.961 197.946 197.946 197.946 197.946 202.894

0,0% 10,5% 10,0% 9,0% 9,0% 7,5% 0,5% 7,0% 2,0% 8,0% 2,0% 0,5% 0,0% 0,0% 0,0% 2,5%

250.237 277.203 305.686 334.031 365.003 393.360 396.315 425.117 434.703 470.653 481.267 484.882 486.094 487.310 488.528 501.993

61.142 67.731 74.690 81.616 89.184 96.112 96.834 103.871 106.214 114.998 117.591 118.474 118.770 119.067 119.365 122.655

niet inbaar totaal leegstand baten 54.004 59.824 65.970 72.088 78.772 84.892 85.529 91.745 93.814 101.572 103.863 104.643 104.905 105.167 105.430 108.336

4.417.124 4.892.834 5.395.254 5.895.181 6.441.433 6.941.444 6.993.182 7.500.973 7.669.673 8.303.473 8.490.223 8.553.511 8.574.400 8.595.341 8.616.335 8.853.315

saldo

exploitatie

kapitaallst bestaand

rente kpl investering kapitaallst bestaand nieuw nieuw

rente kpl nieuw

BTW

totaal saldo kosten

1.463.350 1.474.410 1.496.520 1.505.690 1.517.030 1.532.200 1.547.522 1.562.998 1.578.628 1.594.414 1.610.358 1.626.461 1.642.726 1.659.153 1.675.745 1.692.502

1.042.610 1.045.982 1.045.982 1.045.982 1.039.120 1.039.147 1.010.489 980.421 975.647 972.006 948.621 947.936 947.940 919.045 860.336 843.916

1.632.503 5.789.738 0 0 685.898 4.824.361 1.643.244 4.917.014 96.496 284.662 770.132 5.314.925 1.591.166 6.524.830 178.446 601.981 844.294 5.758.389 1.539.088 3.916.618 287.193 783.453 895.565 6.056.971 1.487.011 12.044.098 352.470 1.368.034 1.020.933 6.784.597 1.435.277 2.213.867 553.205 1.451.067 1.070.957 7.081.852 1.383.541 404.434 590.103 1.441.784 1.061.178 7.034.616 1.333.238 11.836.131 596.843 2.003.748 1.165.045 7.642.292 1.284.439 191.658 794.112 1.973.625 1.190.226 7.796.677 1.235.878 13.334.108 797.306 2.600.465 1.312.915 8.512.984 1.187.501 1.501.907 1.019.542 2.624.584 1.350.936 8.741.540 1.140.291 908.758 1.044.573 2.617.793 1.346.080 8.723.135 1.093.114 100.000 1.059.719 2.569.807 1.330.662 8.643.968 1.045.940 1.567.421 1.061.386 2.595.109 1.321.749 8.602.382 1.000.209 2.402.623 1.087.510 2.660.864 1.320.523 8.605.187 957.414 7.258.382 1.127.553 2.967.406 1.382.298 8.971.089

-407.237 -422.091 -363.135 -161.790 -343.165 -140.408 -41.434 -141.319 -127.004 -209.511 -251.317 -169.623 -69.568 -7.041 11.148 -117.774


-122-

-122-

Bijlage 9: VARIANTEN FINANCIEEL STRATEGISCHE UITVOERINGSKADERS


-123-


-124-

BIJLAGE 9: VARIANTEN FINANCIEEL STRATEGISCHE UITVOERINGSKADERS In deze bijlage twee varianten ten behoeve van het financieel strategische uitvoeringkader rioleringzorg uitgewerkt. Afhankelijk van de gekozen vervangingsstrategie is er op korte termijn meer of minder budget nodig voor het inlopen van achterstalling onderhoud. Bij keuze voor het langer spreiden van de kosten voor het inlopen van achterstand, moet er meer budget gereserveerd worden voor reparaties. Het noodzakelijke budget voor het uitvoeren van (achterstallige) reparaties bedraagt additioneel ruim 3 miljoen euro voor 2013. Dit is niet opgenomen in de huidige tarieven. Daarnaast kan ervoor gekozen worden al dan niet de (door leeftijdsopbouw van de riolering veroorzaakte) pieken in de investering te spreiden. Financieel strategische uitvoeringkaders rioleringzorg Zoals in bij de algemene vervangingsplanning (paragraaf 7.2) is aangegeven, is het voor de komende planperiode met name van belang hoe de: 1. vervangingsachterstand wordt weggewerkt 2. hoe de vervangingspieken (financieel) worden opgevangen 3. hoe wordt omgegaan met de cyclisch uitgestelde vervangingen. Ad 1 Vervangingsachterstand Om tot een goede afweging te komen zijn twee mogelijkheden voor de vervangingsplanning van de vrijverval riolering nader onderzocht en uitgewerkt. De gemeente kan inzetten op een vijf- of tienjaarsplanning met passend budget. Bij de keuze voor het inlopen van de achterstand in tien jaar moet rekening gehouden worden met hogere reparatiekosten door de achterstand in het onderhoud. Dus keuze voor het inlopen van achterstand in tien jaar leidt op korte termijn tot lagere investeringskosten per jaar, maar over de totale looptijd zijn de kosten voor onderhoud hoger dan bij een keuze voor inlopen van de achterstand in vijf jaar. Ad 2 Vervangingspiek De riolering is veelal aangelegd bij de ontwikkeling van de wijken. Dit heeft tot consequentie dat er een aantal jaren nauwelijks riolering is aangelegd of in een relatief korte periode een heleboel. Omdat de kwaliteit van de riolering mede gebaseerd op de leeftijd, zal ook de vervanging pieken vertonen. Om een goed beeld te krijgen van de effecten van de pieken is een periode van ruim 15 jaar beschouwd. Het is raadzaam voor dit doel een voorziening te treffen.


-125-

Ad 3 uitgestelde cyclische vervanging Cyclische vervangingen zijn rioolleidingen die ondanks hun levensduur (meer dan 60 jaar oud) op basis van hun kwaliteit nog niet vervangen hoeven te worden. De restlevensduur van de leidingen is echter onbekend. Deze zijn nu arbitrair in het jaar 2022 gegroepeerd. Het vooruitschuiven van de feitelijk geplande cyclische noodzakelijke vervanging resulteert in nieuwe pieken op latere termijn. Deze extra pieken leiden tot meer onderhoudskosten gedurende de uitgestelde periode. De hoogte van de benodigde vervangingsinvestering (piek) loopt parallel met de cyclische geplande reguliere vervangingen. Dit leidt tot extreem hoge investeringsbehoefte in een specifiek jaar. Ook hiervoor is het raadzaam een voorziening te treffen. Theoretisch leidt dit meerdere uitvoeringsstrategieën. In dit document worden er twee nader uitgewerkt. De reden hiervoor is gelegen in het feit dat variant 1 het meest aansluit bij de huidige werkwijze en variant 2 een werkwijze illustreert die de gemeente op de lange termijn kan laten toegroeien naar een voorziening ten behoeve van de rioleringszorg, zonder dat dit tot een onacceptabele verhoging van de rioolheffingen leidt. De eerste variant is een voortzetting van de huidige uitvoeringsstrategie waarbij de achterstand in tien jaar wordt ingelopen (hiermee is in 2008 gestart, er resteren dus nog vijf jaar) en er pieken zijn in de investeringsbehoefte. De tweede variant betreft een variant waarbij de resterende achterstand over de komende 10 jaar wordt gespreid en waarbij de pieken in de reguliere investeringen worden gespreid over tien jaar. Achterstand inlopen in 10 jaar (5 jaar resterend); pieken in investering Variant 1 betreft ongewijzigde uitvoering. Deze werkwijze gaat uit van het doorvoeren van de gekozen ambitie in het GRP in 2008 om in 10 jaar de achterstand in te lopen. Na vijf jaar resteert theoretisch onderstaande achterstand.


-126-

Figuur 8.1: Variant 1, achterstand wegwerken in 10 jaar (kosten in €) + piekbelasting

In 2008 (GRP) is ingezet op het wegwerken van de vervangingsachterstand in een periode van 10 jaar. Bij de aanvang van dit GRP (2013) zou bij ongewijzigd beleid dit betekenen dat met passend budget over vijf jaar de vervangingsachterstand theoretisch voor 100% is ingelopen. De reguliere cyclische vervangingen uit het rioolbeheerprogramma worden gedekt middels de rioolheffing. Achterstand inlopen in komende 10 jaar en pieken spreiden De tweede mogelijkheid om het inlopen van de achterstand te realiseren, is door het spreiden van pieken. Deze mogelijkheid is een meer complexe variant. Alle aangegeven pieken worden per piek uitgesmeerd over een periode van 10 jaar. De grafiek laat zien dat er onderscheid is gemaakt in de vervangingsachterstand, de piek van aanlegjaar 1960, de geconstateerde vervangingspiek in 2017, de uitgestelde cyclische vervangingen en in alle reparaties. Alle nog overgebleven vervangingen volgen de aangegeven (cyclische) planning uit het rioolbeheerprogramma. Deze variant staat dichter bij de actuele situatie ten aanzien van het kwaliteitsniveau van de riolering (resultaten rioolinspecties).


-127-

Figuur 8.2: Variant 2, alle pieken verspreiden over 10 jaar (kosten in €)

De extra investeringen als gevolg van het uitstellen van vervangingen en/of reparatie en de daarmee gepaard gaande extra onderhoudskosten variëren per alternatief per jaar. De totale omvang over de gehele beschouwde periode van de investering is hoger. In de onderstaande grafieken is dit per alternatief per jaar zichtbaar gemaakt.


-128-

Figuur 8.3a: investeringen achterstand wegwerken variant 1 (kosten in miljoenen €)

Figuur 8.3b: extra onderhoudskosten variant 1: (kosten in €)


-129-

Figuur 8.4a: investeringen variant 2 (kosten in miljoenen €)

Figuur 8.4b: extra onderhoudskosten variant 2 (kosten in €)

In de navolgende tabel en grafieken zijn per alternatief de jaarlijks geplande investeringen en de extra investeringen en extra onderhoudskosten weergegeven.


-130-

Tabel 8.1: samenvattend overzicht investerings + onderhoudskosten per variant (€) jaar investering extra inves extra ond. investering extra inves extra ond. variant 1 variant 1 kosten var. 1 variant 2 variant 2 kosten var. 2 [miljoen €] [miljoen €] [€] [miljoen €] [miljoen €] [€]

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028

5,17 4,50 6,27 3,58 12,01 2,11 0,30 11,74 0,09 13,23 1,40 0,81 0,00 1,47 2,30 7,16

0,41 0,37 0,26 0,13 -------------

Totaal

72,15

1,16


€ € € €

13.037 11.899 8.241 4.121 -------------

4,33 3,65 5,42 3,91 3,74 7,18 5,37 5,06 5,15 5,06 3,90 3,31 2,50 2,79 3,63 7,16

€ 37.298

72,15

-131-

0,46 0,47 0,40 0,31 0,35 0,23 0,12 0,19 0,07 0,17 0,13 0,09 0,04 0,02 --3,05 €

€ € € € € € € € € € € € € €

14.579 14.984 12.868 9.583 11.476 7.393 3.714 6.300 2.217 6.110 4.605 3.100 1.595 798 ---

99.322

verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ontwerp GRP

Recommend Documents