Gerrit van der Lugt 1779 – 1864
Gerrit (Jansen) is op 1 april 1779 in Harderwijk geboren en op 11 april 1779 gedoopt in de Nederduitsch Gereformeerde kerk als zoon van Jan Gerrits van der Lugt en diens eerste vrouw Hendrikje Vliems uit Epe. Haar achternaam komt overigens op verschillende schrijfwijzen voor. Zijn vader was een paar jaar eerder naar de grote stad getrokken en had samen met zijn ouders in 1776 belijdenis gedaan in Harderwijk. Het was de tijd van troebelen tussen patriotten en orangisten en Jan Gerrits stond aan de patriottische kant. Op de avond van 5 september 1786 was Jan toen 31 jaar oud - in de buurt van Hattem bij Zwolle, waar hij er getuige van was hoe de Patriotten met Herman Willem Daendels na een aantal waarschuwingen uit Hattem werden verjaagd door de Orangisten en hij rapporteerde daarover aan Jan van Geuns. ( Blz. 226 van het boekje "Patriotse Illusies in Amsterdam en Harderwijk" )
Toen Gerrit 7 was (1786) overleed zijn moeder ( 6 maanden na haar laatste kraambed ) in Harderwijk en bleef zijn vader als weduwnaar achter met de kinderen Gerrit (7), Egbertha (5), Willem(3) en Antonia (0,5). Een jaar later hertrouwde zijn vader, die inmiddels tuinman was, met Catharina Ruitenberg uit Harderwijk. Vanaf 1788 kreeg Gerrit nog 9 stiefbroertjes en –zusjes die gezamenlijk onze Gelderse familie Van der Lugt zouden gaan vormen. Na 19 januari 1795 (het begin van de Bataafse Republiek) zijn er Franse militairen in de stad ( Gerrit is dan bijna 16) . Zelfs de hele 1e divisie van het Franse Noorderleger trekt door Harderwijk. Twee maanden later wordt een vrijheidsboom opgericht. De oranjeleuzen, vaandels e.d. worden publiekelijk op de markt verbrand. In maart 1801 komt er al weer een einde aan de Bataafse Republiek, die wordt vervangen door het Bataafse Gemenebest met een geheel andere staatsinrichting. Vijf dagen later wordt Gerrit 23. In 1806 maakt keizer Napoleon Bonaparte - die ongeduldig was geworden over de langzame wijze waarop de patriotten de orders vanuit Parijs opvolgden – er het Koninkrijk Holland van met Lodewijk Napoleon als koning. In 1811 wordt de dienstplicht ingevoerd en op 30 December 1814 het “depôt-bataljon der koloniale troepen” in de Harderwijk gevestigd. 1
Dankzij onderzoek van Edwin van Voskuilen weten we dat Gerrit tussen 1796 en 1822 een succesvolle militaire loopbaan heeft gevolgd. Edwin stamt af van de oudste kleinzoon van stamvader Peter Jansen en wij van de jongste kleinzoon. Wellicht gestimuleerd door verhalen van zijn vader over “die verdorven regenten” en de “mooie toekomst onder de patriotten” alsmede door de aanblik van de Franse uniformen in de stad, neemt Gerrit dienst bij het Hollandsche leger en wel in 1796. Hij is dan een jaar of 17. Hij wordt jager bij het 3e Bataljon Jagers, later het 3e Regiment Jagers. Gerrit neemt deel aan een aantal veldtochten: -
1797 ingescheept op de Reede van Texel ( onder Daendels )
In 1797 is hij met zijn generaal in Texel ingescheept, om deel te nemen aan eene expeditie tegen Ierland of naar de West‐Indiën, welke echter niet tot uitvoering kwam. http://www.dbnl.org/tekst/molh003nieu05_01/molh003nieu05_01_0845.htm
-
1799 ingescheept te Noord-Holland (onder Brune )
-
1809 Zeeland onder de Koning van Holland. Zie verderop.
Op 8 december 1797, vlak voor de Kerst , krijgt hij zijn eerste strepen en wordt hij bevorderd tot korporaal. Op 4 oktober 1799, tijdens een gevecht bij Warmenhuizen als onderdeel van de door de Fransen gewonnen Slag bij Castricum, raakt hij geblesseerd door een geweerkogel, die in zijn linkerborst slaat.
Wikipedia: “Onder leiding van de Franse generaal Guillaume Brune moest Daendels de dreigende Russisch‐Engelse landing bij Zijpe (Noord‐Holland) trachten te voorkomen. Wegens het mislukken van deze actie nam hij ontslag. Daarmee was echter zijn rol nog lang niet uitgespeeld.” Het ongunstige weder, de onbruikbaarheid der wegen, het afwachten van versterkingen uit Engeland, dit alles gaf aanleiding dat de aanval eerst den 2den October kon worden hervat. Maar ook die hernieuwde aanval had geen beslissend gevolg, omdat Brune na den hevigen 2
strijd, waarbij de Anglo-Russen een gedeeltelijk voordeel hadden behaald waarvan zij den volgenden dag
Gevechten van de Bataafse eenheden in de duinen
http://home.planet.nl/~awaan/Noord_Holland_1799/body_noord_holland_1799.html
hoopten partij te trekken, zijn troepen bijtijds een meer achterwaartsche stelling deed innemen tot dekking van Amsterdam. De Franschen gingen namelijk terug naar Beverwijk, ter verdediging van Holland-op-zijn-smalst, terwijl de Bataven ter hoogte van Purmerend stelling namen. Amsterdam zelf was intusschen door de zorg van Krayenhoff in staat van verdediging gebracht. Door de sterkte der stelling voorwaarts van Amsterdam, moest York besluiten tot den aanval op de strook tusschen de Lange Meer en de Noordzee; maar hier trof hij, zooals gezegd is, de geheele macht der Franschen aan, en werd den 6den October teruggeslagen. Het gevolg van dezen bloedigen strijd, de slag bij Castricum genaamd, was de overhaaste terugtocht van het Engelsch-Russische leger naar zijn eerste positie in den polder de Zype, waarbij het op den voet gevolgd werd door de Franco-Bataven, die het gelande leger in de Zype weldra geheel insloten. http://www.dbnl.org/tekst/_gid001188001_01/_gid001188001_01_0060.htm 3
Het duurt tot 12 november 1803 tot er een streep bij komt. Gerrit is nu sergeant.
1805: oprichting van de Garde
In dit jaar wordt een elitekorps geformeerd: de Garde. Het bestaat uit grenadiers, jagers, cavaleristen en artilleristen. Alleen de beste militairen komen in aanmerking; zij moeten minimaal twee jaar dienst hebben gedaan. Onder Lodewijk Napoleon neemt deze Garde in omvang toe. http://www.nimh.nl/nl/geschiedenis/tijdbalk/1 795_1814/index. Op 1 april 1806 wordt hij overgeplaatst naar het Regiment Garde Jagers dat op 1 oktober 1808 wordt “geïncorporeerd” bij het Regiment Garde Grenadiers. Volgens een opmerking in de dienststaten is Gerrit op 11 juli 1810 reeds in franse dienst gegaan, waarschijnlijk met het hele 2e Regiment Garde Grenadiers. Dit wordt bevestigd door de webpagina van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie:
16 juli 1810: ontbinding van het Nederlandse leger
Met de inlijving van Nederland bij Frankrijk verdwijnt ook het Nederlandse leger als zelfstandige organisatie. De nog aanwezige Nederlandse troepen gaan deel uitmaken van het Franse leger. Zij vormen onder andere het 123ste, 124ste, 125ste en 126ste regiment infanterie van linie, de hekkensluiters van het Franse leger. http://www.nimh.nl/nl/geschiedenis/tijdbalk/1795_1814/index.aspx
4
5
Gerrit in Zeeland: Een Brits expeditieleger van 40.000 troepen en 150.000 paarden werd ingescheept in zo'n vijfhonderd transportschepen en geëscorteerd door een oorlogsvloot van veertig linieschepen en dertig fregatten. De bevelhebber van het Britse leger was John Pitt, een broer van de voormalige premier William Pitt de jongere. Het leger landde op 30 juli 1810 op verschillende plaatsen op Walcheren. Middelburg werd de volgende dag zonder slag of stoot bezet, Veere na korte gevechten op 1 augustus. Vlissingen capituleerde op 15 augustus, na een kort beleg en twee bombardementen waarbij de stad zware schade opliep. De Franse gouverneur van Vlissingen, generaal Louis Monnet, en het garnizoen van 5.000 Fransen werden gevangen genomen en afgevoerd naar Engeland. Verder oostelijk landden de Britten op Zuid-Beveland, namen Goes in en hadden het hele eiland op 2 augustus in handen. Ook Schouwen en Duiveland werden bezet en Zierikzee op 10 augustus ingenomen. Het strategische fort Bath was geëvacueerd door de Fransen en werd zonder slag of stoot door de Britten bezet. Al snel kwamen de eerste berichten van malaria, waar het moerasachtige Zeeland in die tijd berucht om was. Eind augustus waren al 3.000 Britse soldaten ziek en midden-september had dit aantal toegenomen tot 10.000. De epidemie van malaria (en waarschijnlijk ook andere ziektes zoals dysenterie) werd al snel Walcheren fever genoemd door de Britse soldaten. Ondanks eerdere ervaringen met malaria tijdens een expeditie op Zeeland in 1747 waren de Britten slecht voorbereid, met maar één hospitaalschip per divisie. De Britten stierven in groten getale en 's nachts vonden massabegrafenissen plaats. De Fransen en Hollanders vernamen het nieuws van de invasie op 1 augustus en liet de Hollandse koninklijke gardetroepen aanrukken naar Bergen-op-Zoom, terwijl de Hollandse divisie in Noord-Duitsland teruggeroepen werd. Al snel had zich een verdedigingslinie voor Antwerpen verzameld van 12000 Franse en Hollandse soldaten en 13000 soldaten van de (ongeüniformeerde en deels onbewapende) Nationale Garde. Koning Lodewijk nam het bevel van de defensie persoonlijk op zich, maar bleek weinig militair kunnen te bezitten. Op 15 augustus verving Napoleon hem door de Franse maarschalk Jean-Baptiste Bernadotte terwijl de Hollandse troepen onder bevel stonden van Jean-Baptiste Dumonceau, een in Brussel geboren generaal in dienst van het Koninkrijk Holland. De Britten stonden bij Antwerpen maar hun bevelhebber Chatham schatte de Frans-Hollandse verdediging veel te hoog in, op 35.000 man, en durfde geen aanval op Antwerpen aan met zijn door ziekte verzwakte troepen. De Britten 6
bleven zo vastzitten in Zeeland terwijl de troepen in sneltreinvaart bezweken aan malaria. Eind augustus zag Chatham dat de zaak verloren was en begon de terugtrekking van zijn troepen terwijl een achterhoede nog korte tijd Bath bleef bezetten. Tegen de tijd dat Chatham op 16 september 1810 Zeeland verliet, was alleen een garnizoen van 5.000 man op Walcheren overgebleven, waarvan al een derde ziek was. Dit garnizoen, bijgenaamd dying army, hield vier maanden stand tot het in december alsnog geëvacueerd werd. (Wikipedia) Op 6 december 1811 gaat Gerrit over naar het Regiment Garde Pupilles ( weesjongens) en wel als 2e Luitenant. Die bevordering heeft hij te danken aan de toestemming van generaal baron Tindal.
Op 1 januari 1814 wordt hij bevorderd tot 1e Luitenant. Op 6 juni 1814 gaat hij met zijn bataljon van Frankrijk terug naar Holland en verlaat hij de franse dienst en neemt dienst bij de geallieerden. 7
Met het Bataillon in Holland gearriveerd in den dienst gequartieerd enz. Gerrit werd Ridder (Officier) der vierde klasse in De Militaire Willemsorde bij Koninklijk Besluit No. 77 van 17 augustus 1815 voor zijn aandeel in de veldtocht tegen Napoleon en met name in de Slag bij Waterloo van 18 juni 1815. Hij was 1e Luitenant. http://home.wanadoo.nl/g.vanuythoven/MWO/MWO%20Knight%204th%20Class.htm
The next instance where the guard was used by Napoleon to woo various influential elements of society to his person occurred with the issuance of the Arrete 21 January 1804, which raised two corps of velites. The key to the reason the velites were raised is found in the stipend that was demanded of the parents of the velites. Aside from the size requirements, which simply implied that the velites would be bigger and stronger than the average Frenchman, by requiring that the parents provide financial support of their sons in the service, Napoleon began a process of binding himself to the politically influential and financially important middle class of France. No peasants would become velites, only the sons of families of substance. Napoleon honored those young men and their families by making them guardsmen instead of allowing them to simply disappear within the ranks of the regular army as they were conscripted. The families also recognized that their sons would not be in the front lines of battle, but that they would be held back from battle, finding their lives hazarded only when the battle was at a critical stage. They would not be just simple cannon fodder. Bron: http://www.napoleon-series.org/military/organization/c_garde2.html
Edwin van Voskuil schrijft: “Nadat Gerrit zijn franse dienst had opgezegd (hij was op dat moment dus luitenant bij het Bataljon Velites, dat onderdeel uitmaakt van het Depot van de keizerlijke jonge garde) op 6 juni 1814, meldde hij zich in Geertruidenberg, waar op dat moment de Staf der Infanterie zich had verzameld om zich bij de geallieerde troepen (Engeland en Pruisen) aan te sluiten. Volgens het nationaal archief kwam het bataljon Velites op 18 en 28 juni 1814 in Nederland aan. http://www.nationaalarchief.nl/webviews/page.webview?eadid=NL-HaNA_2.13.09&pageid=N102E1
8
13 juli 1814 wordt te Geertruidenberg dienststaat opgemaakt van ‘den Luitenant Van der Lugt dienende 1e Bataljon uit Frankrijk hebbende in het Geretourneerde Velites’. Gerrit werd ingedeeld bij de staf van officieren bij het 13e Batajon infanterie van Linie. De geallieerden (Britten, Nederlanders, Pruisen en Hannover) noemden hun leger ook wel ‘de Grande Armee’, niet te verwarren met de gigantische legers die Napoleon eerder had samengesteld om Europa ‘te bevrijden’. Van de slag bij Waterloo 18 juni 1815 weten we verder alles. Ondanks alle schittering moest Napoleon uiteindelijk toch in het stof bijten. Hoe Gerrit hierin een rol heeft gespeeld is niet bekend maar hij moet zich in het heetst van de strijd hebben gewaagd. Nadat Napoleon definitief verslagen werd Gerrit ingedeeld bij de 10e Afdeling Infanterie, garnizoen gelegerd te Haarlem. Ik heb hier geen verdere data van maar theoretisch zou Gerrit verder gepromoveerd kunnen zijn van 1e luitenant naar kapitein. Vriend Van Suchtelen, die getuige was bij zijn huwelijk, kende hij van deze periode 1815-1822. Op 2 februari 1822 zwaaide hij definitief af om zich in het burgerleven te storten. Dat zal na 28 jaar diensttijd wel even wennen zijn geweest! “ Gerrit zwaait dus als kapitein af op 2 februari 1822 na 28 jaar trouwe dienst met wat littekens en een medaille op de borst. Een goede partij voor de weduwe Piepenbrink die een logement leidt in de Haarlemmerhout en waar Gerrit af en toe een kop koffie haalt. Misschien heeft Elisabeth wel de nodige druk uitgeoefend om Gerrit over te halen zijn uniform in te ruilen voor een burgermanspak. Drie weken later staat Gerrit wat onwennig bij de burgerlijke stand in Heemstede als 42–jarige bruidegom, wanneer hij trouwt met de 34-jarige Elizabeth van Minkelen uit Haarlem, dochter van waagmeester Evert van Minkelen aldaar. Elizabeth woont in Heemstede als weduwe van Pieter Piepenbrink, de in 1820 jong (29) overleden belastingcommies c.q. logementhouder. Een nieuw hoofdstuk in het leven van Gerrit kan beginnen. De vinkenjacht bloeit volgens het boekje “Vincken moeten vincken locken” (uitgegeven in 2002), waarin Elizabeth warempel ook nog wordt genoemd en wel als de weduwe Piepenbrink, in wiens logement het blijkbaar goed toeven was :
9
Gerrit en Elizabeth trouwen op 20 februari 1822 om 12 uur 's-middags bij de schout van Heemstede. Gerrit is op dat moment zonder beroep en Elizabeth is logementhoudster. Gerrit woont blijkbaar in Haarlem en Elizabeth in Heemstede. Gerrit verklaart dat zijn grootouders weliswaar zijn overleden maar dat hij niet op de hoogte is van de tijd en plaats van hun overlijden. Zijn ouders worden in de akte genoemd als Jan van der Lugt en Hendrikje Vliems en zijn eveneens overleden. Gerrit is nu al bijna 30 jaar weg uit Harderwijk. In welke mate zal hij op de hoogte zijn geweest van het leven van zijn familie aldaar ? Heeft hij geld gestuurd ? Zat hij in Geertruidenberg toen zijn vader overleed ? Opvallend is wel dat hij voor korte tijd naar het Harderwijkse terugkeert en een tapperij begint in Hierden. In 1835 woont hij echter met Elizabeth in Breda, mogelijkerwijs bij 1 van de kinderen. De ouders van Elizabeth, Evert van Minkelen en Engeltje Pek zijn getrouwd op 31 oktober 1784 te Haarlem. Ze wonen in 1822 nog steeds in Haarlem en zijn beiden bij de huwelijksvoltrekking aanwezig. Vader Evert is geboren te Rheden in Gelderland en daar gedoopt op 20-09-1750. Hij overleed op 5 juni 1833. Er wordt een aantal aktes en “extracten” of uittreksels overlegd. 10
Van de zijde van Gerrit: Een extract uit het doopregister van Harderwijk. Een extract uit het begrafenisregister van Harderwijk met betrekking tot het overlijden van zijn vader Jan. Een akte van bekendheid van burgemeester (en notaris) Meurs van de stad Harderwijk (Mr. H.F. van Meurs van Hulshorst) inhoudende dat voornoemde burgemeester ervan op de hoogte is dat vader Jan gehuwd was met Hendrikje Vliems. Van de zijde van Elizabeth liggen er: Een extract uit het doopboek der Gereformeerde Gemeente te Haarlem waaruit blijkt dat zij aldaar op 17 augustus 1787 is geboren. Een extract waaruit blijkt dat Pieter Piepenbrink (haar eerste echtgenoot) is overleden en "eindelijk" (tenslotte): Een dispositie op een Request aan de Gouverneur der Provincie waarin staat dat Gerrit van zijn verplichtingen aan de Nationale Militie is ontheven. Getuigen zijn Gerrit van Minkelen, 35 jaar, boekhouder te Amsterdam en broer van de bruid - als getuige van de bruid - en Dirk Moorhoff 60, houtvester te Heemstede, Willem Batenburg, 52, winkelier te Haarlem en George Philippus van Suchtelen, tweede luitenant bij het bataljon der tiende afdeling Infanterie, in garnizoen te Haarlem als getuigen van de bruidegom. (G.P. van Suchtelen is op 25 april 1798 te Ritterhude bij Hannover geboren als zoon van Antony van Suchtelen en Sarah Elisabeth Blanck uit Bergen op Zoom. Hij is op 11 november 1859 te Haarlem overleden. G.P. trouwde zelf op 24 april 1822 te Haarlem met Jansje Batenburg, geboren te Haarlem op 6 september 1795 en overleden te Haarlem op 24 juni 1881 en ongetwijfeld een dochter van de eerder genoemde winkelier Willem Batenburg) De laatste drie getuigen zijn goede bekenden van bruid en bruidegom. Op de volgende bladzijde treft u een kopie van de huwelijksakte aan.
11
12
Wanneer Elizabeth en Gerrit trouwen hebben ze bij wijze van spreken beiden al een heel leven achter de rug. Elizabeth is recent weduwe geworden (in 1820). Haar eerste huwelijk – met Pieter Piepenbrink – was op 2 september 1812 te Haarlem gesloten. Zij kregen samen, voor zover we nu kunnen nagaan 4 kinderen: Jacobus Piepenbrink, geboren te Heemstede op 16-05-1814. Jacobus trouwt op 4 november 1835 te Haarlem met Hendrika Wortelman. Uit de trouwakte blijkt o.a., dat hij bloemist is en een minderjarige zoon van Elisabeth van Minkelen, wonende te Breda. Evert Piepenbrink
Heemstede 02-03-1816
tot 02-12-1824 g
Theodorus Piepenbrink Heemstede 06-03-1818 (geboorteakte volgt). Dorus trouwt (1) in 1845 in Breda en (2) in 1849 wederom in Breda.
Pieter Piepenbrink, geboren te Heemstede in 1821. Zijn vader is dan al overleden. Pieter woont in 1830 in Hierden en is in 1839 volgens ISIS lidmaat van de NH kerk te Breda, in 1834 gekomen vanuit Geertruidenberg en vertrokken naar elders.
13
Op 28 september 1865 is Pieter getuige bij het huwelijk van de 40-jarige Albertus Godefridus Tombergh met de 41 –jarige Elize Henriëtte van Suchtelen, dochter van de inmiddels overleden familievriend Georg Philippus van Suchtelen, die op zijn beurt getuige was bij het huwelijk van Pieters moeder en zijn stiefvader, zoals we hebben gezien. Pieter wordt in de akte aangeduid als gepensioneerd Oost-Indisch ambtenaar. Verder getuigt zijn stiefbroer Jan van der Lugt, oud 41 jaren en Plaatselijk Adjudant. Pieter Sr. was in 1814 commies bij het Octrooy te Haarlem, wonende te Heemstede en in 1816 commies bij de Belastingen in Haarlem. In 1818 was hij zonder beroep. E.e.a. volgens de verschillende geboorteaktes. Twee laar later – op 7 juni 1820 - wordt het overlijden van Pieter aangegeven door Pieter Droste en Henri du Pruij, beiden wonende te Haarlem en beiden commies bij de provincie Noord-Holland. Pieter is dan pas ongeveer 29 jaar, logement-houder en woont in huis No. 222 te Heemstede. Pieter Droste , geboren in 1792, was getrouwd met Hendrina Wendelina van Minkelen, geboren in 1796 en derhalve een zwager oftewel “aangehuwd broeder” van de overledene. Henri du Pruij (de Montbrun) was blijkbaar getrouwd met Hendrika Willemina van Minkelen, waarschijnlijk een schoonzus van Pieter. Pieter laat wel kinderen maar geen vaste goederen na, schrijft schout en ambtenaar der burgerlijke stand van Heemstede Willem Hendrik Gerlings.
14
Elizabeth wordt dan zelf logementhoudster en dat is ze nog wanneer ze in 1822 met Gerrit van der Lugt trouwt - die net afgezwaait en dus zonder beroep is. Gerrit en Elizabeth krijgen samen 5 kinderen: Hendrina Engelina van der Lugt
– Heemstede 1823 – 1825
Jan van der Lugt
– Heemstede 1824 – Nijmegen 1900
(zie verderop)
Evert van der Lugt Gerrit van der Lugt
– Heemstede 1825 – 1829 (zie verderop)
– Heemstede 1827 – Nijmegen 1912
Engelbert van der Lugt (zie verderop) – Hierden 1830 - ???? Tijdens de volkstelling van begin 1830 is Gerrit Sr. 49 (maar waarschijnlijk 51 jaar) oud en weer terug in het Harderwijkse. Hij woont nu met Elizabeth in Hierden, in huis nummer 910 ( kadastraal nummer ). Hij is protestant en tapper (kastelein) van beroep. Ze hebben 2 inwonende kinderen Van der Lugt t.w. Gerrit van 22 (?) en Jan van 5 (Heemstede 1824) terwijl Engelbert onderweg is. Hendrina en Evert zijn inmiddels al jong overleden. Gerrit van der Lugt, 22 en geboren in Heemstede is in werkelijkheid waarschijnlijk 2,2 jaar. Het moet hier wel gaan om Gerrit uit 1827. Anders had er 3 x een Gerrit moeten staan. Bij Gerrit en Elizabeth wonen ook nog Pieter (9) en (Theo-)Dorus (11) Piepenbrink, beiden geboren in Heemstede uit het eerdere huwelijk van Elizabeth.
15
In 1840 is er dan weer een volkstelling in Harderwijk. Gerrit en Elizabeth komen daar niet in voor. Ook de naam Piepenbrink niet. Dat komt doordat het gezin - waarschijnlijk op Jacobus na - naar Breda is vertrokken. Dat maken we althans op uit de huwelijksaktes van Jacobus Piepenbrink met Hendrika Wortelman ( Haarlem 1835 – hieronder afgebeeld) en Theodorus Piepenbrink met Leonore van Schelven ( Breda 26-06-1845).
16
Tijdens de huwelijksplechtigheid in 1845 van Theodorus met Leonore zijn stiefvader Gerrit van der Lugt en zijn moeder Elisabeth van Minkelen volgens de akte beiden aanwezig. Ze zijn beiden ook in Breda woonachtig. Gerrit Sr. is gepensioneerd Kapitein. Theodorus is afgezwaaid Sergeant van het 6e regiment infanterie, het laatste jaar gelegerd in Den Bosch. Leonore van Schelven komt voor in de volkstelling van Breda van 1839. Zij is dan 34 en geboren in Zierikzee. Voor zij met Theodorus trouwt laat Theodorus zich als lidmaat van de Nederlands Hervormde gemeente te Breda inschrijven. Hij komt naar Breda vanuit ’s-Hertogenbosch. Jan van der Lugt is geboren op dinsdag 17 augustus 1824 in Heemstede als zoon van Gerrit van der Lugt en Elizabeth van Minkelen. Jan is overleden op zaterdag 24 maart 1900 in Nijmegen, 75 jaar oud.
Jan trouwde, 37 jaar oud, op vrijdag 27 juni 1862 in Werkendam met Columbina Britt, 29 jaar oud. Hij bracht het tot kapitein en plaatselijk adjudant - in Nijmegen ( 1872). Columbina is geboren op maandag 4 februari 1833 in Hellevoetsluis, dochter van George Britt en Geertruid Durst. 17
Kinderen van Jan en Columbina: George Theodoor van der Lugt is geboren in 1864 in Haarlem, zoon van Jan van der Lugt en Columbina Britt. George is overleden op woensdag 27 april 1932 in Den Bosch, 67 of 68 jaar oud. George (koetsier) trouwde, 32 of 33 jaar oud, op zaterdag 15 mei 1897 in Den Bosch met Maaike van Zoelen. (hieronder een scan van de akte). Maaike was een dochter van Christiaan van Zoelen en Maaike Kivid. Maaike overleed 2 jaar na haar huwelijksplechtigheid, 29 jaar oud.
De meeste scans in dit werkstuk komen van het Archief Kennemerland
18
George is overleden op woensdag 27 april 1932 in Den Bosch, 67 of 68 jaar oud.
2 Engelbert Ferdinand van der Lugt, geboren op dinsdag 8 oktober 1867 in Haarlem. Engelbert Ferdinand van der Lugt is geboren op dinsdag 8 oktober 1867 in Haarlem, zoon van Jan van der Lugt en Columbina Britt. Engelbert was politie inspecteur. Engelbert trouwde, 25 jaar oud, op woensdag 27 september 1893 in Nijmegen met Christina Wilhelmina Dupper, 27 jaar oud. Het huwelijk werd ontbonden op donderdag 2 januari 1913 in Den Haag. Christina is geboren op woensdag 9 mei 1866 in Arnhem, dochter van Boudewijn Aart Willem Dupper en Grada Wilhelmina Cornelissen. Christina is overleden op zondag 8 september 1935 in Utrecht, 69 jaar oud. Er zijn vier getuigen: a) Engelbert van der Lugt, adsistent bij de posterijen te Amsterdam en oom des bruidegoms en in 1830 te Hierden geboren. b) Julius? Britt, kapitein der infanterie van het Oostindisch leger, oud 44 jaar en wonende te Nijmegen. c) Harmen Cornelissen, directeur van het post- en telegraafkantoor te Monnikendam, oud 50 jaren en oom van de bruid. d) Willem Frederik van Essen, student in de pharmacie te Utrecht, oud 23 jaren en getuige van de bruid. De huwelijksafkondiging vond eveneens plaats in Utrecht. 19
Voor zover bekend, kregen Engelbert en Christina 1 zoon, te weten Jan van der Lugt, geboren op 11 november 1894 te Utrecht. Jan studeerde medicijnen (wellicht op aanraden van Willem Frederik van Essen die getuige was bij het huwelijk van zijn ouders) en werd in 1924 - tot zijn overlijden – geneesheer en gemeentelijk lijkschouwer in Jutphaas. Hij trouwde op 6 mei 1924 te Ubbergen met Hermina Wilhelmina Hiebendaal, die op 15 september 1899 geboren werd te Horssen. Op 28 februari 1925 kregen zij een dochtertje, dat ze Eleonore noemden. Helaas werd Eleonore slechts 4 dagen oud. Op 3 januari 1953 hertrouwt Hermina in Arnhem met Willem Johannes Haverkate. Ze was op 7 juni 1934 van Jan gescheiden. Jan overleed op 25 januari 1957 in een ziekenhuis te Utrecht. 3 Columbina Gertrude van der Lugt, geboren op maandag 26 februari 1872 in Nijmegen, dochter van Jan van der Lugt en Columbina Britt. Terug nu naar Gerrit Sr. en Elizabeth: Hun 3e zoon Gerrit van der Lugt jr. overlijdt op 4 december 1912 in Nijmegen op 85-jarige leeftijd als weduwnaar van Thérèse Blomhoff. Het overlijden van Gerrit wordt mede aangegeven door Johannes Leonardus Godschalk, boekhouder te Nijmegen oud 51 jaar, op 4 november 1861 te Nijmegen geboren als zoon van Johannes Leonardus Godschalk en Willemina Christina Niemeijer. De tweede aangever is Antonie Manuel Oosterdijk, oud negen en dertig jaren en ambtenaar ter secretarie van 1906 tot 1919, geboren op 8 februari 1873 te Nijmegen als zoon van Antonius Oosterdijk en Jannetje Rentema. De relatie tussen beide aangevers en de overledene (als die er al is) is nog onduidelijk. De akte is allereerst getekend door Roelofs, ambtenaar van den Burgerlijken Stand. Waarschijnlijk functioneerde Antonie Manuel Oosterdijk als de vereiste 2e aangever en moest hij daarvoor even van achter zijn lessenaar naar beneden komen. Het lijkt erop, dat Gerrit jr. zich woensdag 31 maart 1847 als lidmaat laat inschrijven bij de NH kerk te Breda en op 16 juni 1851 met attestatie vertrekt naar Brussel, dus een jaar eerder dan zijn jongere broer Engelbart.(bron:ISIS). Volgens de bevolkingsregisters, voor ons geraadpleegd door Ans Meijlink, woonde Gerrit vanaf 26 april 1894 in Breda (komende van Ginneken – tegenwoordig ook Breda) en verhuisde hij op 19 mei 1900 naar Nijmegen. Al die tijd is hij alleen. Verder nog niets bekend.
20
Het 5e kind en de 4e zoon van Gerrit Sr. en Elizabeth, Engelbert of Engelbart zwerft uit naar o.a. Breda en Rotterdam. Op vrijdag 11 april 1851 wordt hij als lidmaat der NH kerk te Breda ingeschreven. Op 27 juli 1852 vertrekt hij met attestatie naar Brussel. Hij trouwt op 14 december 1859 in Rotterdam met Elizabeth Adriana Frensdorff uit Bergen op Zoom, geboren in 1836 als dochter van Karel Frederik Ludwig Frensdorff en Mechtilda de Bruijn.
21
Volgens deze trouwakte ( Rotterdam 1859) van Engelbart en Elizabeth Adriana Frensdorff is de vader van Engelbart, Gerrit Sr.dus, ridder van de Militaire Willemsorde en woont hij met Elizabeth in Breda. Gerrit Sr. werd Ridder (Officier) der vierde klasse in De Militaire Willemsorde bij Koninklijk Besluit No. 77 van 17 augustus 1815 voor zijn aandeel in de veldtocht tegen Napoleon en met name in de Slag bij Waterloo van 18 juni 1815. Hij was 1e Luitenant. http://home.wanadoo.nl/g.vanuythoven/MWO/MWO%20Knight%204th%20Class.htm
De Slag bij Waterloo, geschilderd door William Sadler (1782‐1839). De bruid is geboren in Bergen op Zoom, woont nu weliswaar in Rotterdam maar woonde onlangs nog in Amsterdam. Haar vader, die een koffiehuis heeft, woont met zijn echtgenote eveneens in Breda. Het jonge paar overlegt 2 notariële aktes waarin staat dat de wederzijdse ouders – niet aanwezig – hun toestemming verlenen voor het huwelijk. Karel Frederik Frensdorff, lidmaat op maandag 28 augustus 1843. Plaats: Breda Bron: GA Breda Gezindte: Hervormd DTB-nr: afd.III-116 inv.nr. 141, fol: 52 r Datum: 1843-08-28 Registratievorm: lidmaat Attestatie van: Bergen-op-Zoom Attestatie naar: Amsterdam 1865-10-30 Naam LIDMAAT: Karel Frederik Lodewijk Frensdorff Opmerkingen: Lidmatenboek Herv.Gemeente Breda 1824-1852
(ISIS)
Ze krijgen 4 kinderen: Gerrit Karel van der Lugt: Elizabeth Machtilde v d Lugt:
Rotterdam 19-05-1861 – 27-11-1861 (een tweeling) Rotterdam 19-05-1861 – 18-03-1862
22
Clara Elizabeth v d Lugt:
Rotterdam 04-04-1863 – 17-02-1864
Pieter van der Lugt:
Rotterdam 15-08-1865 – 27-11-1865
Volgens de geboorteakte van Elizabeth Machtilde woonde de familie aan de Schiedamschedijk Nr. 3 en is Engelbert postbode. Later wordt hij nog hofmeester, controleur en machinist.
Engelbert zou later ook nog getrouwd geweest zijn met Johanna Maria Coletta Evers, sinds 15-04-1882 weduwe van Gerrit van Mill. Hij is dan waarschijnlijk al 53.
Noot: webpagina’s in 2008 bezocht. 23
Schematische voorstelling van de besproken personen:
24
Samenvatting 1 Elizabeth van Minkelen is geboren op 13-08-1787 in Haarlem, dochter van Evert van Minkelen en Engeltje Pek. Zij is gedoopt op 13-08-1787 in Haarlem. Elizabeth is overleden na 1859, minstens 72 jaar oud. Elizabeth: (1) trouwde, 25 jaar oud, op 02-09-1812 in Haarlem met Pieter Piepenbrink, 21 jaar oud. Pieter is geboren op 02-06-1791 in Zaandam, zoon van Rutger Piepenbrink en Theodora Johanna Maria Kunst. Pieter is overleden op 06-061820 in Heemstede, 29 jaar oud. (2) trouwde, 34 jaar oud, op 20-02-1822 in Heemstede met Gerrit van der Lugt, 42 of 43 jaar oud. Gerrit is geboren in 1779 in Harderwijk, zoon van Jan Gerrits (Everts) van der Lugt (Lucht) en Hendrikje (Hendrika) Teunisz Vlijm (Vlim, Vliems). Hij is gedoopt op 11-04-1779 in Harderwijk. Gerrit is overleden op 30-08-1864 in Breda, 84 of 85 jaar oud. Kinderen van Elizabeth en Pieter: 1 Jacobus Piepenbrink, geboren op 16-05-1814 in Heemstede. Volgt 1.1. 2 Evert Piepenbrink [1.2], geboren op 02-03-1816 in Heemstede. Evert is overleden op 02-12-1824 in Haarlemmerhout No. 222 onder Heemstede, 8 jaar oud. 3 Theodorus Piepenbrink, geboren op 06-03-1818 in Heemstede. Volgt 1.3. 4 Pieter Piepenbrink [1.4], geboren in 1821 in Heemstede. Kinderen van Elizabeth en Gerrit: 5 Hendrina Engelina van der Lugt [1.5], geboren op 17-04-1823 in Heemstede. Hendrina is overleden op 28-09-1825 in Heemstede, 2 jaar oud. 6 Jan van der Lugt, geboren op 17-08-1824 in Heemstede. Volgt 1.6. 7 Evert van der Lugt [1.7], geboren op 02-11-1825 in Heemstede. Evert is overleden op 29-01-1829 in Heemstede, 3 jaar oud. 8 Gerrit van der Lugt, geboren op 16-06-1827 in Haarlemmerhout onder Heemstede. Volgt 1.8. 9 Engelbert van der Lugt, geboren op 20-09-1830 in Hierden, Harderwijk. Volgt 1.9. 1.1 Jacobus Piepenbrink is geboren op 16-05-1814 in Heemstede, zoon van Pieter Piepenbrink en Elizabeth van Minkelen (zie 1). Jacobus is overleden. Jacobus trouwde, 21 jaar oud, op 04-11-1835 in Haarlem met Hendrika Wortelman, 26 of 27 jaar oud. Hendrika is geboren in 1808 in Haarlem, dochter van Gerrit Wortelman en Katrina Schiering. Kinderen van Jacobus en Hendrika: 1 Pieter Piepenbrink. Volgt 1.1.1. 2 Jacobus Piepenbrink [1.1.2], geboren op 22-09-1839 in Haarlem. Jacobus is overleden op 16-11-1904 in Veenhuizen, 65 jaar oud. 1.1.1 Pieter Piepenbrink, zoon van Jacobus Piepenbrink (zie 1.1) en Hendrika Wortelman. Pieter is overleden op 16-06-1903 in Heemstede. Pieter trouwde met Anna Maria Bijster. Anna is overleden op 18-07-1905 in Schoten. 25
1.3 Theodorus Piepenbrink is geboren op 06-03-1818 in Heemstede, zoon van Pieter Piepenbrink en Elizabeth van Minkelen (zie 1). Theodorus is overleden op 25-05-1897 in Utrecht, 79 jaar oud. Theodorus: (1) trouwde, 27 jaar oud, op 26-06-1845 in Breda met Leonore van Schelven, 39 of 40 jaar oud. Leonore is geboren in 1805 in Zierikzee, dochter van Leonard van Schelven en Madelaine Van der Baan. Leonore is overleden op 07-01-1848 in Ginneken, 42 of 43 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 08-011848. (2) trouwde, 31 jaar oud, op 13-04-1849 in ´s-Hertogenbosch met Maria Theresia Johanna Lambrechts, 27 jaar oud. Maria is geboren op 30-08-1821 in Maastricht, dochter van Jean Baptist Lambrechts en Johanna Wilhelmina Gerlach. Maria is overleden op 02-03-1887 in Utrecht, 65 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 02-03-1887. Kind van Theodorus en Maria: 1 Theodorus Johannes Piepenbrink, geboren op 20-06-1852 in Den Bosch. Volgt 1.3.1. 1.3.1 Theodorus Johannes Piepenbrink is geboren op 20-06-1852 in Den Bosch, zoon van Theodorus Piepenbrink (zie 1.3) en Maria Theresia Johanna Lambrechts. Van de geboorte is aangifte gedaan op 21-06-1852. Theodorus is overleden op 01-12-1936 in Utrecht, 84 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 02-12-1936. Theodorus trouwde, 27 jaar oud, op 07-05-1880 in Utrecht met Berendina de Groot, 23 of 24 jaar oud. Berendina is geboren in 1856, dochter van Jan Willem de Groot en Hendrika Wilhelmina de Nigtere. Kind van Theodorus en Berendina: 1 Johannes Anthon Piepenbrink, geboren op 16-01-1885 in Tilburg. Volgt 1.3.1.1. 1.3.1.1 Johannes Anthon Piepenbrink is geboren op 16-01-1885 in Tilburg, zoon van Theodorus Johannes Piepenbrink (zie 1.3.1) en Berendina de Groot. Van de geboorte is aangifte gedaan in 43. Johannes: (1) trouwde in Maastricht met Maria Cornelia van Raadshooven. Maria is overleden in 1920 in Nederlansch Indie. (2) trouwde, 36 jaar oud, op 20-08-1921 in Maastricht met Johanna Francisca Delphine Bloemen, 23 jaar oud. Johanna is geboren op 21-12-1897 in Herten, dochter van Eugene Karel Hubert Bloemen en Lucia Maria Hubertina Higlij. 1.6 Jan van der Lugt is geboren op 17-08-1824 in Heemstede, zoon van Gerrit van der Lugt en Elizabeth van Minkelen (zie 1). Jan is overleden op 24-03-1900 in Nijmegen, 75 jaar oud. Jan trouwde, 37 jaar oud, op 27-06-1862 in Werkendam met Columbina Britt, 29 jaar oud. Columbina is geboren op 04-021833 in Hellevoetsluis, dochter van George Britt en Geertruid Durst. Kinderen van Jan en Columbina: 1 George Theodoor van der Lugt, geboren in 1864 in Haarlem. Volgt 1.6.1. 2 Engelbert Ferdinand van der Lugt, geboren op 08-10-1867 in Haarlem. Volgt 1.6.2.
26
3 Columbina Gertrude van der Lugt [1.6.3], geboren op 26-02-1872 in Nijmegen. Columbina is overleden. 1.6.1 George Theodoor van der Lugt is geboren in 1864 in Haarlem, zoon van Jan van der Lugt (zie 1.6) en Columbina Britt. George is overleden op 27-041932 in Den Bosch, 67 of 68 jaar oud. George trouwde, 32 of 33 jaar oud, op 1505-1897 in Den Bosch met Maaike van Zoelen, 26 of 27 jaar oud. Maaike is geboren in 1870 in Zaltbommel, dochter van Christiaan van Zoelen en Maaike Kivid. Maaike is overleden op 06-12-1899 in ´s-Hertogenbosch, 28 of 29 jaar oud. 1.6.2 Engelbert Ferdinand van der Lugt is geboren op 08-10-1867 in Haarlem, zoon van Jan van der Lugt (zie 1.6) en Columbina Britt. Engelbert is overleden op 08-09-1939 in Utrecht, 71 jaar oud. Engelbert trouwde, 25 jaar oud, op 27-09-1893 in Nijmegen met Christina Wilhelmina Dupper, 27 jaar oud. Het huwelijk werd ontbonden op 02-01-1913 in Den Haag. Christina is geboren op 09-05-1866 in Arnhem, dochter van Boudewijn Aart Willem Dupper en Grada Wilhelmina Cornelissen. Christina is overleden op 08-09-1939 in Utrecht, 73 jaar oud. Ze krijgen een zoon Jan. 1.8 Gerrit van der Lugt is geboren op 16-06-1827 in Haarlemmerhout onder Heemstede, zoon van Gerrit van der Lugt en Elizabeth van Minkelen (zie 1). Gerrit is overleden op woensdag 04-12-1912 in Nijmegen, 85 jaar oud. Gerrit trouwde met Therese Blomhoff. 1.9 Engelbert van der Lugt is geboren op 20-09-1830 in Hierden, Harderwijk, zoon van Gerrit van der Lugt en Elizabeth van Minkelen (zie 1). Engelbert: (1) trouwde met [misschien] Johanna Maria Coletta Evers. Johanna is geboren op 22-06-1846 in Amsterdam, dochter van Maria Catharina Gesina Scheffens. Zij trouwde later met Gerrit van Mill (ovl. 1882). (2) trouwde, 29 jaar oud, op 14-12-1859 in Rotterdam met Eliza Adriana Frensdorff, 22 of 23 jaar oud. Eliza is geboren in 1836 in Bergen op Zoom, dochter van Karel Frederik Ludwig Frensdorff en Mechtilda de Bruijn. Eliza is overleden vóór 1884, ten hoogste 48 jaar oud. Kinderen van Engelbert en Eliza: 1 Gerrit Karel van der Lugt [1.9.1], geboren op 19-05-1861 in Rotterdam. Gerrit is overleden op 27-11-1861 in Rotterdam, 6 maanden oud. 2 Elizabeth Machtilde van der Lugt [1.9.2], geboren op 19-05-1861 in Rotterdam. Elizabeth is overleden op 18-03-1862 in Rotterdam, 9 maanden oud. 3 Clara Elizabeth van der Lugt [1.9.3], geboren op 04-04-1863 in Rotterdam. Clara is overleden op 17-02-1864 in Rotterdam, 10 maanden oud. 4 Pieter van der Lugt [1.9.4], geboren op 15-08-1865 in Rotterdam. Pieter is overleden op 27-11-1865 in Rotterdam, 3 maanden oud. _
27
