GEMEENTENIEUWS nr. 1 Januari 2014
GOEDE VOORNEMENS
Heeft u al goede voornemens gemaakt voor het nieuwe jaar? Of misschien wel een hele lijst met goede voornemens? Het kan ook zijn dat u zegt:”Ach, die goede voornemens, ik doe er niet meer aan. Altijd, na een paar weken, of soms al na een paar dagen, gaan die voornemens in rook op. Ik doe er niet meer aan”. Toch, broeders en zusters, raad ik u het maken van goede voornemens aan. Ik ben ervan overtuigd dat het gezond is voor een mens met positieve zaken bezig te zijn, positieve denkbeelden, zoals goede voornemens. En ook al komen ze dan niet (altijd) uit, ze missen hun werking niet. Een mens groeit zijn hele leven lang. Alles heeft invloed op die groei. Ook goede voornemens. Zij zijn (mede) bouwstenen van wie wij aan het worden zijn. Bezig zijn met zaken die we prettig vinden, waar we van houden, waar we blij van worden, dat is m.i. heel belangrijk voor de vorming van een mens, die gelukkig is. Vroeger, toen ik nog bij mijn ouders thuis woonde, zei mijn moeder wel eens:”Heb je je kamer al opgeruimd?” Mijn antwoord: “Dat doe ik morgen”. Mijn vader vroeg: “Heb je je huiswerk al af?” Mijn antwoord:”Ik maak het vanavond af.” Mijn vader zei dan vaak: ”De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens”. Mijn “goede voornemens” werden dan snel vervangen door zijn betere, m.a.w. de kamer moest direct opgeruimd worden en het huiswerk moest direct gemaakt. Over dit soort voornemens heb ik het nu niet. Want het is niet meer dan uitstellen van iets wat eigenlijk direct moet gebeuren. Goede voornemens zijn plannen waar je blij van wordt. En je omgeving ook. Daarom voer je ze ook direct uit. Ik word altijd een beetje achterdochtig als iemand zegt: ”Op 1 januari stop ik met roken.” Waarom stop je niet direct? Waarom op 1 januari? Omdat het traditie is? Gewoonte? Of omdat je eigenlijk liever doorrookt? Nee, als je een goed idee hebt, voer het dan direct uit; wacht niet tot 1 januari, zonde van de tijd. Maarten Luther heeft eens gezegd:”Als ik zou horen dat de wereld morgen zou vergaan, zou ik vandaag nog een appelboom planten”. Daar gaat het om. Waarom zou hij dat doen? Omdat het hoop geeft. Misschien wordt de appelboom toch groot, je kunt niet weten. En omdat het, simpelweg, leuk is om een appelboom te planten, je wordt er blij van. Vlak na de oorlog was alles grauw en ellendig, er heerste armoede en er was tekort aan van alles. Han G. Hoekstra schreef in die tijd het gedicht “De ceder”. De ellende van zijn tijd (1946) verwoordt hij in de volgende regels: “Een binnenplaats, meesmuilt ge, sintels, schillen, en schimmel die een blinde muur aanrandt, er is geen boom, alleen een grauwe wand.” Maar er is hoop, want hij heeft een goed voornemen uitgevoerd, hij heeft een boom geplant, een ceder. Niet iedereen wil of kan hem zien, maar hij is er wel. Dit gedicht heeft velen in die tijd hoop, kracht en vertrouwen in de toekomst gegeven. Het volledige gedicht gaat zo:
1
De ceder Ik heb een ceder in mijn tuin geplant, gij kunt hem zien, gij schijnt het niet te willen. Een binnenplaats, meesmuilt ge, sintels, schillen, en schimmel die een blinde muur aanrandt, er is geen boom, alleen een grauwe wand. Hij is er, zeg ik, en mijn stem gaat trillen, ik heb een ceder in mijn tuin geplant, gij kunt hem zien, gij schijnt het niet te willen. Ik wijs naar buiten, waar zijn ranke, prille stam in het herfstlicht staat, onaangerand, niet te benaderen voor noodlots grillen, geen macht ter wereld kan het droombeeld drillen. Ik heb een ceder in mijn tuin geplant. Heeft u nog geen plannen, goede voornemens voor het nieuwe jaar gemaakt? Echt goede voornemens maak je niet omdat het moet of omdat het nu eenmaal gewoonte is. Echt goede voornemens komen op het moment waarop ze ook uitgevoerd moeten/kunnen worden. Maar we moeten ze wel bedenken, we moeten er wel mee bezig zijn. Bomen, of het nu appelbomen of ceders zijn, moeten wel geplant worden. En daarvoor hebben we weer een heel jaar de tijd. Coby van der Berg IN MEMORIAM voor Geertrui Hester Vink geboren op 27 februari 1928 in Den Haag – overleden op 12 november 2013 in Arnhem.
Ongeveer één jaar was Geertrui Vink lid van onze Doopsgezinde Gemeente Arnhem. Ze kwam over uit onze zustergemeente Wageningen, omdat ze naar een kamer in het verzorgingshuis Sancta Maria in Huissen verhuisde, de plaats waar haar nicht Elise Vink woont. Ik heb zr. Vink leren kennen als iemand, voor wie de geloofsgemeenschap, gebed, bijbel lezen, met elkaar daarover praten en Christus navolgen heel veel betekende. Ze was ontzettend dankbaar dat ze aan een dienst van onze gemeente en ook een paar keer aan de Bijbelkring heeft kunnen deelnemen. Ze had ook intensief contact met leden van de “Wereldwijde Kerk” die haar trouw bezochten en regelmatig bij haar kwamen voor een Bijbelgespreksgroep. Geertrui was de jongste van vier kinderen: haar zus Heleen overleed op drie- of vierjarige leeftijd en broer Chris vlak na zijn geboorte. Met haar 8 jaar oudere broer Anton heeft ze een leven lang een innige band gehad. Ze heeft een goede jeugd gehad. De omstandigheden waren niet gemakkelijk vanwege de oorlogsjaren en een afwijking aan haar heup en voet. Toen Anton uit huis ging om te studeren werden Geertrui en Madeleine, die bij de familie Vink kwam wonen, als twee onafscheidelijke zussen. Na haar opleiding voor het kleuteronderwijs en een inspirerende Montessoriopleiding deed ze één jaar leservaring in Edinburg (Schotland) op. Ze kreeg pianoles en had veel plezier in het musiceren samen met familieleden. In verschillende plaatsen is zij kleuterleidster geweest – het langste in Elst (prov. Utrecht). Ze hield veel van kinderen. Jaren heeft ze in de Belmonte-flat in Wageningen gewoond met haar hondje. Voor haar waren dat heel goede, gelukkige jaren. 2
Geertrui Hester Vink was een vriendelijke en bescheiden vrouw. Ze was gelovig, maar ook eerlijk over haar twijfels. Ze was ontvankelijk voor Gods liefde en heeft die op haar persoonlijke manier doorgegeven. Op 16 november 2013 hebben we haar in een dienst herdacht en afscheid van haar genomen met de woorden uit Romeinen 8:37-39 en 13:8: “Ik ben overtuigd, dat dood noch leven…hoogte noch diepte…ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die Hij ons gegeven heeft in Christus Jezus, onze Heer.” Paul F. Thimm
IN MEMORIAM voor Marie (Miek) Ringrose-Milatz geboren op 3 juli 1913 in Monnikendam - overleden op 16 november 2013 in Arnhem.
Haar honderdste verjaardag heeft ze in de zaal van verzorgingshuis Insula Dei te midden van haar familie en genodigden gevierd met een lunch en live muziek van een pianiste en een violiste – een prachtig verjaardagscadeau van haar kinderen. Want muziek was haar lust en haar leven. Zelf heeft ze viool en piano leren spelen. Ze had een absoluut gehoor – een gave en niet een verdienste zoals ze erbij vertelde. Marie Milatz is op 3 juli 1913 geboren in Monnikendam, waar haar vader predikant was van de Doopsgezinde Gemeente (1910-1918). Ze vertelde dat ze fijne kinderjaren heeft gehad met lieve ouders. Vol trots liet ze mij de medaille zien met het beeld van koning Willem III, die haar vader gekregen had voor zijn hulpverlening in de watersnoodramp van 1916 in Monnikendam. Met haar ouders, haar ene broer en twee zussen, is zij vanwege het beroep van vader meerdere keren in haar jeugd verhuisd. Zo heeft ze ook in Enkhuizen gewoond (1918-1929) en vanaf 1929 in IJmuiden. Daar vandaan ging ze met de trein naar Haarlem voor haar onderwijzersopleiding. In die tijd zal ze belijdenis gedaan hebben en gedoopt zijn. Heel enthousiast was ze erover, dat ze les heeft gehad van Maria Montessori zelf en dat ze onderwijzeres op een Montessoribasisschool is geweest waar veel ruimte was voor muziek. Ze trouwde met een collega uit het middelbaar Montessorionderwijs, die weduwnaar en vader van drie kinderen was. Met veel liefde en wijsheid heeft ze het vertrouwen van de drie kinderen – Iet, Renske en Jaap - kunnen winnen en werd voor hen een goede, liefdevolle moeder. Met pijn en verdriet aanvaardde ze de scheiding, toen haar man haar voor een andere vrouw verliet. Ze bleef haar trouwring dragen en praatte nog steeds met respect en met dierbare herinneringen over hem. De stiltes in een gesprek met Miek Ringrose brachten meestal een verrassende gedachte van haar of een woord van prachtige eenvoud en directheid (die soms bot over kon komen). Zij was een meditatief, gelovig mens. De laatste keren dat ik Miek bezocht, en de zegen voor haar uitsprak, sloot ze haar ogen en volgde de eeuwenoude voor haar zo vertrouwde woorden uit de bijbel: “De HEER zegene je en behoede je, De HEER doe zijn aangezicht over je lichten en zij je genadig, De HEER verheffe Zijn aangezicht over je en geve je vrede.” - Vandaag, morgen en in eeuwigheid.” Op vrijdagmorgen 22 november 2013 namen we afscheid van haar te midden van haar familie in de aula van Moscowa. Paul F. Thimm 3
KERKDIENSTEN Waalse kerk, Gasthuisstraat 1, Arnhem. Aanvang 10.00 uur Datum Predikant Organist Kinderclub Nieuwjaarsbijeenkomst n.v.t. n.v.t. 5 jan. 15.00 uur Ds. P.F. Thimm en n.v.t. Joke Kolkman in de Oecumenisch dienst: Gebed voor de Eenheid. Lutherse kerk, Arnhem 19 jan. 10.30 uur Ds. P.F. Thimm Br. B. Wuite nee 26 jan. Samen zingen
BIJ DE DIENSTEN
Zondag 19 januari 2014 vieren we samen met andere gemeenten de oecumenische dienst aan het begin van de week van Gebed voor de Eenheid van de christenen. Deze dienst begint om 10.30 uur en vindt plaats in de Lutherse Kerk, Spoorstraat 8 in Arnhem (achter het Rembrandttheater). Uw predikant werkt aan deze dienst mee. Zondag 26 januari 2014 hebben we als Doopsgezinde Gemeente in de Waalse Kerk samen met de Parkstraatgemeente een bijzondere zangdienst. Deze dienst is onder leiding van Jan Marten de Vries. (Hij is ook dirigent van de cantorij van de Doopsgezinde Gem. Haarlem). We volgen zingend de orde van dienst met liederen uit zijn liedbundel “Voor een zoeker als de mens”. De Parkstraatgemeente heeft Jan Marten de Vries hiervoor uitgenodigd en kwam met het voorstel deze dienst samen met ons te vieren in de Waalse Kerk. Want voor zingen geldt zeker – hoe meer zielen, hoe meer vreugd! Zie verder artikel OVER GRENZEN verderop in dit blad. Paul F. Thimm AGENDA VOOR JANUARI
Zo Wo Wo Wo
05 jan. 08 jan. 08 jan. 08 jan.
15.00 10.00 18.30 20.00
Nieuwjaarsbijeenkomst 4KWart-vergadering Kring Rondom 30 Avondkring
Do
09 jan.
10.00
Bijbelkring
Do
09 jan.
14.00
Projectgroep “Gemeente-zijn”
Do Do Di
09 jan. 16 jan. 21 jan.
19.30 13.30 14.50
Kerkenraad Commissie van Bezoek Middagkring
Wo
22 jan.
20.00
Kinderclubleiding (Werkgr. Jonge Ouders) 4
Waalse Kerk, Arnhem Rozet-café, Arnhem Roeleke Middelkoop, Velp Greet v.d.Klaauw, Rheden Dieuwertje Dirkse, Huissen Jolanda Zewald, Arnhem Ockje van Zalinge, Velp Opstandingskerk, Arnhem Clemens & Jolanda Zewald, Arnhem
Sluitingsdatum en tijd voor inzenden kopij voor het Gemeentenieuws. Uiterlijk maandag 13 januari 2014 vóór 12.00 uur, op het e-mailadres:
[email protected] Eventuele kopij per post graag versturen naar Anke Mendels, met een kopie aan de andere redactieleden. OPBRENGSTEN COLLECTEN november
Eigen gemeente
€
163,00
Wilde ganzen Project geweldloos samenleven ADS
€ €
105,00 33,10
BESTEMMINGEN COLLECTE januari
26 jan.
Stichting kruispunt Arnhem (onder voorbehoud)
OP DE PLANK Periodieken en andere informatie
DG-Apeldoorn (nov./dec.’13), DGZutphen (nov./dec.’13), DGDoetinchem (nov./dec.’13, jan.’14), DG-Wageningen (nov.’13), DoRegem. Nijmegen (dec.’13), Parkstraatgem. (nov./dec.’13), Rem. Gem. Doesburg (okt./nov./dec.’13, jan.’14),
Menno’s Plaets: de ideale locatie voor uw familie of vriendengroep, Doopsgezind nl (10’13 special), Doopsgezinde Stichting Nederland-Polen: nieuwsbrief 19 (2013), Lepra courant: Wereld Lepra Dag 26-012014, Brief van ons adoptiekind in Brazilië: zie onderstaand artikel.
BRIEF VAN ONS ADOPTIEKIND
Vertaalde brief van de Associação Menonita de Assistência Social (AMAS), Curitiba, Brasil betreffende ons adoptiekind Julia Isabel Ferreira: “Lieve peetouders, Julia is gezond, eet goed met kleine hapjes, is echter klein voor haar leeftijd. Ze is 5 1/2 jaar oud. Ze is rustig en vriendschappelijk en haar beste vriendin is Ana Beatriz. Haar omgang met de andere kinderen en de leidsters is goed. Ze is erg leergierig, kan haar eigen naam al lezen, en probeert deze ook al zelfstandig te schrijven. Julia let goed wat de leidsters zeggen en werkt goed mee met de verschillende activiteiten. Ze speelt graag in de poppenhoek en heeft groot plezier bij het nadoen van dierengeluiden, in het bijzonder van hondengeblaf. Bij de godsdienstlessen bidt ze en leert liederen over de bijbel uit haar hoofd. Haar ouders ondersteunen haar bij haar ontwikkeling en zijn ook vaak bij de dagelijkse godsdienstlessen aanwezig. Zij sturen hierbij de hartelijke groeten en danken u voor alle goeds voor hun kind. De hartelijke groeten van Julia en tante Silvia.” Wessel Selis
5
LEDENADMINISTRATIE
Overleden: Overleden:
- zr. Marie Ringrose-Milatz op 16 -11-2013 te Arnhem, in de leeftijd van 100 jaar. - zr.Geertruida Hester Vink op 12-11-2013 te Arnhem , in de leeftijd van 85 jaar. Onno en Marian van Binsbergen
VERSLAG VAN DE 84ste BROEDERSCHAPSVERGADERING te Amsterdam op 23 november 2013.
De heenreis Staan tot Utrecht, alwaar de trein niet vlot kon binnenrijden, daarna zitten tot Amsterdam, alwaar wederom de trein niet kon binnenlopen. De agenda van de vergadering. 14 Punten en 34 secties. De mededeling. De penningmeester br. Hans Stoker had deze zomer geheel onverwacht al zijn functies binnen de Doopsgezinde Broederschap neergelegd. Dit vanwege een geconstateerde onbetrouwbaarheid van de jaarrekening van de Doopsgezinde Gemeente Den Haag. Nadere mededelingen hierover moeten nog volgen. De proponenten. Maar liefst drie proponenten konden op voorstel van het college van curatoren worden benoemd. Allen hebben een zogeheten tweede weg gevolgd. Via een HBO-opleiding naar het academisch statuut. Zij werden toegesproken met de tekst van psalm 23: Dominus regit me, de heer is mijn herder. De proponent is dan de herdershond. De nieuwe voorzitter: br. F. Dukers wordt benoemd voor de periode 2013-2016. De waarnemend penningmeester: br. C. Dalmeijer. De enquête Doopsgezind NL(DNL) Gemiddelde leeftijd geënquêteerden: 70jr!, rapportcijfer (n= 399): acht min, de website (n=320): circa 76% van de geënquêteerden bezoekt de website zeer sporadisch, feitelijk nooit!. Het project vredesgemeente – geweldloos samenleven komt in de map 2014-2015. De nascholing voor predikanten en pastoraal werkenden. Er ligt nu een goed beleidsstuk: permanente educatie, met als doel vitale predikanten. Er komen mogelijkheden voor individuele supervisie (er zal een kleine pool van supervisoren zijn, ongeveer 0.5 fte op declaratiebasis). Ook worden er eens in de drie jaar ontwikkelingsgesprekken gehouden.
6
Het jaarboekje. Dit wordt gesplitst in een administratief deel met de necrologieën en een inhoudelijk deel, met het jaarthema ,dat meegestuurd wordt met DNL. Social media. Waarom, blijft de vraag: gaat de Algemene Doopsgezinde Sociëteit (ADS) voor twitter en facebook? (Mijn kleindochter van 13 jaar houdt het op twitter en instagram, dit zijn foto’s met een onderschrift). Dan volgt een levendig verslag van een bezoek aan de Assemblee Wereldraad van Kerken in Busan (Z-Korea). De beleidsvoornemens van de Broederschapsraad(BR). Het college denkt aan zes deelgebieden: het beschrijven van onze Doopsgezinde identiteit, het versterken van de kracht en kwaliteit van predikanten en actieve/betrokken leden van de gemeenten, de samenwerking met andere kerkgenootschappen, de zichtbaarheid als vredeskerk in een seculariserende maatschappij, de samenwerking internationaal op Doopsgezind niveau, en de bestuurbaarheid binnen de ADS. Zij denkt dit te bereiken door het volgen van een businessplan in vier stappen: 1. sterkte/zwakte analyse, 2. kansen/bedreigingen, 3. confrontatiematrix, 4. vaststellen share-holders, bedoeld wordt gemeentes en instellingen. Daarna volgen prioriteitsstelling en termijnstelling (tijdspad). Het is dan november 2014. Nadat enkele doelen en wensen kunnen worden geuit, zal in april 2015 de tijd rijp zijn voor het vaststellen van een beleid. Voor mij is het volstrekt onduidelijk waartoe dit moet leiden. In mijn beleving is de ADS een faciliterend orgaan, waar gemeenten kunnen aankloppen voor raad en steun. Daarnaast kan zij initiatieven en ontwikkelingen binnen Doopsgezind Nederland initiëren dan wel ondersteunen. In die geest heeft de ring Arnhem-Twente ook naar de BR toe gereageerd. Tjerk J.A. van Dijk OVER GRENZEN Zondag 26 januari, Jan Marten de Vries met nieuwe liederen.
Op 26 januari komt Jan Marten de Vries naar Arnhem om samen te zingen uit de door hem samengestelde liedbundel “Voor een zoeker als de mens”. Aan deze eerste Nederlandstalige interreligieuze liedbundel werkten o.a. mee: Ton Lathouwers (boeddhisem), Andries Govaart (christendom), Inder Lalbahadoersing (hindoeïsme), Ali Rashid (islam) en Tamarah Benima (jodendom). Het voorwoord is van Awraham Soetendorp. De teksten zijn gezocht en vaak nieuw gemaakt door deze medewerkers, de muziek is van Jan Marten de Vries. Wat moeten mensen van uiteenlopende herkomst, met verschillende religies, zingen op momenten dat het er sámen toe doet? Natuurlijk: we kunnen samen zoeken in de eigen bronnen. Wat kan de ander qua tekst wel, en wat niet in de mond nemen? Dat is natuurlijk een zinvolle vraag. De Vries stelt zich daarnaast voor, dat er nieuwe, gemeenschappelijke en ‘inclusieve’ teksten gemaakt worden. Deze bundel is een eerste aanzet, in de hoop dat velen zich uitgenodigd voelen om ook liederen te schrijven die óver de grenzen van de religies heen gaan. 7
Naast het samen zingen met de aanwezigen zal Jan Marten de Vries enkele liederen van zijn cd “Zie ik jou, je bent er niet” zingen. Jan Marten de Vries is pianist, componist, kerkmusicus, liedjeszanger en tekstschrijver. Hij publiceerde een aantal liedbundels en schrijft veel in opdracht, zoals het lied van de Vredesweek 2009 (voor IKV-Pax Christi) en het lied voor Bijbelzondag 2013 (voor het NBG). De serie Zingend Geloven en het nieuwe Liedboek bevatten een tiental liederen en teksten van hem. Naast kerkmuziek schrijft hij muziek en teksten in veel andere genres. In 2004 kreeg hij op het Amsterdams Kleinkunstfestival een prijs voor zijn smartlap Durrek uit Urrek. Hij is ook actief op het gebied van de lichte muziek.
Jan Marten de Vries Marieke Fernhout, Parkstraatgemeente
VAN DE ADS Vooraankondiging informatiebijeenkomst Wereldcongres
In juli 2015 vinden de Assemblee en de Global Youth Summit van Mennonite World Congres plaats in Harrisburg, Pennsylvania. De Algemene Doopsgezinde Sociëteit organiseert een reis voor diegenen die de Assemblee willen bezoeken. Er is een mogelijkheid om de Assemblee te combineren met een rondreis door Amerika en Canada, georganiseerd door Mennonite Heritage Tours. Daarnaast zal er een apart programma worden aangeboden voor jongeren van 18 t/m 30 jaar. Op zondag 30 maart 2014 (14.00 uur) vindt een informatiebijeenkomst plaats over deze reis in de doopsgezinde kerk te Bussum. Op de bijeenkomst in Bussum is meer informatie over onder meer programma, inhoud en kosten. Meer informatie volgt, maar noteer de datum alvast in uw agenda als uw interesse heeft om mee te gaan. Data: Assemblee | 21-26 juli 2015 Global Youth Summit | 17-19 juli 2015. Noodhulp Filipijnen Doopsgezind WereldWerk stelt haar bankrekening open voor giften voor de slachtoffers van de tyfoon Haiyan. De ontvangen bijdragen worden gestuurd naar Mennonite Central Committee (MCC), dat al heeft aangegeven een eerste bedrag van 50.000 euro ter beschikking te stellen aan Church World Service, dat samenwerkt met de 'Philippine Disaster Risk Reduction Network'. Er zal gezorgd worden voor voedsel en hulpgoederen. De hulp concentreert zich op Surigao del Norte, een regio in het zuidoosten en voorts de regio Visayas, een eilandengroep in het centrale deel van de Filippijnen. Zie voor meer informatie www.mcc.org Rekeningnummer: 786880333 t.n.v. Doopsgezind WereldWerk te Deventer, onder vermelding van noodhulp Filipijnen’. Vera Kok, ADS
8