OPLEIDEN IN DE SCHOOL OPOD
JAARVERSLAG 2011-2012
OPLEIDINGSSCHOOL ‘DE STEDENDRIEHOEK’
Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland
2
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
3
Inhoudsopgave Inleiding………………………………………………………………………………………………… Hoofdstuk 1
5
Stand van zaken…………………………………………………………………. 7
1.1
Inleiding
1.2
Missie, visie
1.3
Interne organisatiestructuur samenwerkingsverband
1.4
Aantal studenten binnen de opleidingsschool………………………………………….8
1.5
In- en externe communicatie
1.6
Opleidingsschoolbrede bijeenkomsten…………………………………………………..9
1.7
Academische opleidingsscholen
1.8
Sollicitatie naar leerwerkplek
1.9
Kwaliteitsinstrument voor opleidingsscholen…………………………………………..10
1.10
Gerealiseerde situatie en ambities ‘Doelstelling en organisatie’
Hoofdstuk 2
Kwaliteitszorg- en borging samenwerkingsverband……………………… 11
2.1
Inleiding
2.2
Keurmerk
2.3
Kwaliteit opleider, mentoren en relatiebeheerders
2.4
Scholingstrajecten …………………………………………………………………………...12
2.5
Kwaliteitsinstrument
2.6
Gevelbordje…………………………………………………………………………………….13
2.7
Basistoezicht
2.8
Evaluatie van resultaten
2.9
Oids-activiteiten binnen deelnemende scholen
2.10
Gerealiseerde situatie en ambities ‘Kwaliteitszorg- en borging’…………………..15
Hoofdstuk 3
…………………………………….14
Onderwijskundige ontwikkelingen………………………………………………15
3.1
Intervisie op de basisschool
3.2
De beroepstaak
3.3
Het eindgesprek
3.4
Sollicitatie naar een leerwerkplek
3.5
Academische basisscholen…………………………………………………………………..15
3.6
Gerealiseerde situatie en ambities ‘Onderwijskundige ontwikkelingen’…………..16
Hoofdstuk 4 4.1
Financieel verslag……………………………………………………………………17
Verrekening subsidiegelden 10-11
Hoofdstuk 5
Vooruitblik………………………………………………………………………………………20
Bijlage 1
Inzet personeel project opleiden in de school 11-12……………………… 21
Bijlage 2
Verslag conferentie 25 april……………………………………………………
Bijlage 3
Verslag onderzoekje waardering student……………………………….
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
23
4 Inleiding Op 2 juli 2009 is opleidingsschool De Stedendriehoek Overijssel/Gelderland opgericht. Een educatief partnerschap van 4 schoolbesturen1 en de pabo van Saxion hogeschool. De scholen vertegenwoordigen het openbaar, bijzonder neutraal en het rooms katholieke onderwijs. Van deze 4 schoolbesturen participeerden in studiejaar 11-12 35 basisscholen in de opleidingsschool. De Opleidingsschool De Stedendriehoek komt in aanmerking voor een subsidie met een doorlooptijd van 6 jaar, waarvan de hoogte elk jaar bepaald wordt door het aantal studenten dat daar een leerwerkplek vindt. Een van de eisen die verbonden is aan het subsidietraject is dat elk jaar een financiële verantwoording wordt gegeven van de besteding van de gelden, dat elk jaar een opgave wordt gedaan van het aantal studenten dat opgenomen is in de opleidingsschool en dat er een jaarverslag geschreven wordt waarin de stand van zaken toegelicht wordt. Dit document is het derde jaarverslag waarin de ontwikkelingen binnen de opleidingsschool beschreven worden. Mede door de toekenning van de subsidie is er in het studiejaar 2011-2012 veel gebeurd in opleidingsschool De Stedendriehoek. Omdat er middelen beschikbaar zijn, zijn opleiders beter gefaciliteerd om de student te begeleiden, de mentoren te coachen en scholingstrajecten met het team in te zetten. De pabo is in staat het relatiebeheerschap goed vorm te geven en cursussen voor opleiders en mentoren te ontwikkelen. En dankzij de beschikbare middelen zijn we in staat geweest een instrument in te zetten om de kwaliteit van opleiden op elke opleidingsschool een impuls te geven. Dat alles draagt bij aan het verwezenlijken van ons idee dat de opleidingsschool een winwinsituatie moet opleveren voor alle deelnemers van het partnerschap. Het succesvolle concept oids, met opgeleide opleiders en mentoren en meer aandacht voor een kwaliteitswerkplek heeft ertoe geleid dat er in 2010 een tweede maar - dan een ongesubsidieerdeopleidingsschool is opgericht; De Cirkel. De naam is gekozen omdat het scholen betreft die als een cirkel om opleidingsschool De Stedendriehoek heen liggen. Het gehanteerde concept oids van de Stedendriehoek is ook de basis van De Cirkel, alhoewel vanwege de geringe beschikbare middelen minder tijd en inzet besteed kan worden aan de uitvoering ervan. Waar mogelijk wisselen opleiders van beide scholen ervaringen uit tijdens ontmoetingen op terugkomdagen. In dit document zullen kort de ontwikkelingen en initiatieven in studiejaar 2011-2012 van opleidingsschool De Stedendriehoek beschreven worden in de hoop dat deze informatie weer voldoende aanleiding biedt voor een constructieve discussie binnen het partnerschap, die weer ten goede komt aan het concept ‘opleiden in de school’ binnen de Opleidingsschool De Stedendriehoek Overijssel/Gelderland maar ook daarbuiten.
1
Openbaar onderwijs Deventer, Stichting Katholiek Basisonderwijs Gelderland, Leerplein 055, Vereniging
Deventer Leerschool Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
5 2011-2012 Opleidingsschool De Stedendriehoek
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
6 Hoofdstuk 1 1.1.
Stand van zaken
Inleiding
Ook dit jaar hebben opleiding en werkveld weer in goede samenwerking vormgegeven aan het concept opleiden in de school. De opleidingsschool De Stedendriehoek heeft zich opnieuw uitgebreid van 32 naar 35 scholen en dat heeft natuurlijk weer consequenties gehad voor de personele bezetting en het aantal te plaatsen studenten. De stelselmatige uitbreiding elk jaar maakt dat de opleidingsschool een nog prominentere plek heeft gekregen binnen de opleiding en dat de contacten tussen werkveld en opleiding afgelopen jaar geïntensiveerd zijn. Met het totaal van 35 scholen heeft de opleidingsschool de gewenste omvang bereikt, uitbreiding is de komende jaren niet meer aan de orde. In dit hoofdstuk schetsen we een actueel beeld van de stand van zaken in studiejaar 11-12. 1.2
Missie en visie
Ten aanzien van de missie en visie van de opleidingsschool, zoals beschreven in ons aanvraagdossier kunnen we stellen dat alle scholen deze onderschrijven en uitdragen. In de overleggen van de relatiebeheerders en de opleiders is het keurmerk doorgenomen waarin ook de voorwaarde beschreven is dat er sprake is van een gedragen visiestuk op opleiden in de school op school. Dat heeft geresulteerd in een visiebeschrijving per school of een visiebeschrijving van een bestuur met een daarin een schooleigen specificatie. 1.3
Interne organisatiestructuur en personele bezetting
Ten opzichte van het voorgaande jaar zijn er geen wijzigingen opgetreden in de organisatiestructuur van de opleidingsschool. Dezelfde stuurgroepleden zijn nog actief (met een kleine uitzondering van de Deventer leerschool die het afgelopen jaar een interim-directeur had) en ook de werkgroepen en werkoverleggen hebben conform de opzet gefunctioneerd. In de stuurgroep hebben zitting: -
namens OPO Deventer Jan Favié, beleidsmedewerker O & O en Jan Rensink, algemeen bestuurder;
-
namens de Deventer Leerschool een interim directeur
-
namens SKBG Marja Schotman, HR-adviseur;
-
namens Leerplein 055, Hans Wegter, unitdirecteur
-
namens de APO Hans Wolthuis, coördinator scholingen oids, Irma Fuchs, manager onderwijsinnovatie en projectleider opleidingsschool.
Om ook contact mogelijk te maken tussen medewerkers van de gehele opleidingsschool is ook dit jaar weer een aantal activiteiten gepland, zoals een conferentie en terugkomdagen voor opleiders. Hierover meer elders in dit jaarverslag. Binnen de opleidingsschool heeft in 2011-20112het volgende aantal medewerkers geparticipeerd: -
35 directies van scholen
-
34 opleiders in de school
-
8 relatiebeheerders
-
263 studenten
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
7 In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de namen en de functie van de medewerkers. 1.4
Aantal studenten binnen de opleidingsschool
De subsidie is onlosmakelijk verbonden met het aantal studenten dat werkzaam is in de opleidingsschool. Op grond van het aantal studenten dat in 10-11 een leerwerkplek vond binnen de opleidingsschool is dit jaar een subsidiebedrag van €340.000 toegekend. Het nieuwe subsidiebedrag voor 12-13 wordt bepaald aan de hand van de opgave van het aantal studenten dat in 10-11 in de opleidingsschool feitelijk een leerwerkplek vond. Op basis van het aantal studenten kunnen we in jaar 12-13 €340.000 subsidie verwachten, die in twee termijnen (oktober 2011, februari 2012) overgemaakt wordt.
Overzicht van het aantal geplaatste studenten per bestuur per jaar : 10-11
11-12
Deventer leerschool
09-10 13
13
10
Leerplein 055
20
52
65
SKBG
22
47
49
OPO Deventer
95
159
139
Totaal
150
271
263
In studiejaar 11-12 werd gestreefd naar stabilisatie van het aantal studenten. Dat is op 8 studenten na gelukt.
1.5
In- en externe communicatie
Scholen brengen meer en meer via eigen PR-uitingen het profileringspunt ‘opleidingsschool’ onder de aandacht van ouders en medewerkers. In 11-12 is tweemaal een interne nieuwsbrief verstuurd, waarin melding gemaakt wordt van ontwikkelingen en gebeurtenissen t.a.v opleiden in de school. In het jaarverslag 10-11 namen we ons voor de frequentie van de nieuwsbrief te verhogen tot 2 x per jaar. Dat is gelukt. De brieven bieden een mooi overzicht van de activiteiten van de opleidingsschool.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
8 1.6
Opleidingsschoolbrede bijeenkomsten
In 11-12 hebben we de volgende bijeenkomsten georganiseerd: -
28 oktober 2011
Vergadering Stuurgroep
-
06 februari 2011
OIDS-terugkomdag voor opleiders en relatiebeheerders (thema’s beroepstaak onderbouw, opstarten instrument Kwaliteit Ontwikkeling OpleidingsScholen (KOOS))
-
8 maart 2012
Vergadering Stuurgroep
-
25 april 2012
Congres Stedendriehoek; voor stuurgroepleden,
-
10 mei 2012
Vergadering Stuurgroep
-
15 mei 2012
Eindrapportage KOOS OPOD, DLS
-
22 mei 2012
Eindrapportage KOOS SKBG, Leerplein 055
-
21 juni 2012
Vergadering Stuurgroep
directeuren, opleiders, mentoren relatiebeheerders en studenten.
De bijeenkomsten zijn steeds goed bezocht geweest en worden positief geëvalueerd. Wel is geconstateerd dat de conferentie toch beter tot een dagdeel beperkt kan worden om verzekerd te zijn van deelname van zowel opleiders, mentoren als studenten. De stuurgroep heeft 2 extra data ingelast in 12-13 om het congres gezamenlijk voor te bereiden. In bijlage 2 is het programma van de conferentie opgenomen. 1.7
Academische opleidingsscholen
Zes scholen, die deel uitmaken van ‘De Stedendriehoek’ spraken de ambitie uit zich door te willen ontwikkelen naar ‘academische opleidingsschool’. Begin januari is een traject gestart, waarin de scholen de eigen mogelijkheden onderzochten om deze ambitie te realiseren. In juni hebben 4 scholen het voornemen kenbaar gemaakt serieus het ontwikkeltraject te willen gaan inzetten. Zie verder hoofdstuk 3; onderwijskundige ontwikkelingen.
1.8
Sollicitatie naar een leerwerkplek
Dit jaar hebben we ons weer ingespannen om de eind 1e jaars en eind 2e jaars student te laten solliciteren naar een leerwerkplek binnen de opleidingsscholen De Stedendriehoek en De Cirkel. De digitale stagemarkt is hiertoe in het leven geroepen en studenten konden eind maart zelf een keuze maken uit het bestand van opleidingsscholen, die zich geprofileerd hadden op een gezamenlijke site. Een eerste keus van de student werd vrijwel altijd gehonoreerd. De digitale stagemarkt heeft dit studiejaar voor de 2e keer plaatsgevonden. Statistieken: 59 van de 63 opleidingsscholen hebben meegedaan aan de digitale stagemarkt in maart 2012 30 scholen hebben een student(en) aangenomen via de digitale stagemarkt 51 studenten hebben een plek gevonden via de digitale stagemarkt gevonden: 32 studenten vonden een plek op opleidingsscholen van de Stedendriehoek 27 studenten vonden een werkplek op opleidingsscholen van De Cirkel
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
9 Deze aantallen beschouwen we als een redelijk succes; komend jaar zullen we de digitale stagemarkt nog nadrukkelijker onder de aandacht brengen van de studenten. 1.9
Kwaliteitsinstrument voor opleidingsscholen
In het voorjaar is onder alle scholen van ‘De Stedendriehoek’ het kwaliteitsinstrument KOOS (Kwaliteits Ontwikkeling OpleidingsSchool) ingezet. Dit instrument is voor opleidingsscholen ontwikkeld met het doel inzicht te krijgen hoe de verschillende betrokkenen de kwaliteit van de eigen opleidingsschool zien en ervaren en welke ontwikkeling(en) ze wenselijk achten voor de toekomst. Hierover meer in hoofdstuk 2. 1.10
Gerealiseerde situatie en ambities t.a.v. ‘stand van zaken’
Reeds langer gerealiseerd: -
gedragen missie en visie binnen de opleidingsschool op opleiden in de school
-
praktijkcomponent is structureel verankerd in curriculum waardoor de student een aanzienlijk deel van het curriculum op de leerwerkplek verwerft
-
formatie gereserveerd voor begeleiding student en overlegstructuur opleidingsschool
-
een leerwerkplek binnen de opleidingsschool voor >140 studenten
-
interne communicatie via nieuwsbrief
Gerealiseerd in 2010-2011: -
een uitbreiding van de opleidingsschool van 15 naar 32 scholen
-
navenante uitbreiding van het aantal opleiders, mentoren en relatiebeheerders
-
een gedragen visiestuk op elke school
-
een leerwerkplek voor > 180 studenten
-
2 terugkomdagen en een congres
-
tweejaarlijks stuurgroepoverleg
-
studenten hebben de mogelijkheid zelf naar een leerwerkplek te solliciteren door digitale stagemarkt; 30studenten vonden een stageplek
Gerealiseerd in 2011-2012: -
een uitbreiding van de opleidingsschool van 15 naar 35 scholen
-
263 studenten hebben een leerwerkplek gevonden binnen de opleidingsschool
-
navenante uitbreiding opleiders, mentoren en relatiebeheerder
-
stabilisatie aantal studenten die een leerwerkplek heeft binnen de opleidingsschool
-
geïntensiveerd stuurgroepoverleg
-
twee maal per jaar publicatie van de nieuwsbrief
-
1 x terugkomdag en een congres
-
inzet kwaliteitsinstrument
-
digitale stagemarkt; 51 studenten vonden een stageplek
Ambities op korte en langere termijn: -
een stabilisatie van het aantal studenten en een maximum van 35 scholen
-
gedeelde verantwoordelijkheid voor de inhoud van de nieuwsbrief
-
elke school een opgeleide opleider en geschoolde mentoren
-
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
10 Hoofdstuk 2 2.1
Kwaliteitszorg en -borging samenwerkingsverband
Inleiding
De kwaliteit van de opleidingsschool wordt bepaald door een veelheid van factoren. Vanaf de start hebben we ingestoken op een belangrijke voorwaarde voor kwaliteit, namelijk gekwalificeerde medewerkers. Ook het keurmerk dat we ontwikkeld hebben voor de opleidingsschool is een goed middel om de kwaliteit blijvend op de agenda te houden in het contact tussen opleiders en relatiebeheerders. Eenmaal opleidingsschool betekent niet dat de school zondermeer altijd als opleidingsschool wordt aangemerkt. Het is van belang de eenmaal ingezette ontwikkeling voort te zetten. Behalve genoemde zijn er nog een aantal andere factoren die de kwaliteit mede bepalen. In dit hoofdstuk een beschrijving van alle zaken die vallen onder kwaliteitszorg en -borging. 2.2
Keurmerk
Alle scholen binnen de opleidingsschool conformeren zich aan het ‘keurmerk opleidingsschool’ van Saxion Deventer. Aan de hand van de bespreking van het keurmerk wordt het ontwikkeltraject t.a.v. opleiden in de school elk jaar opnieuw bepaald, waarin weer nieuwe, actuele accenten gelegd worden t.o.v het jaar daarvoor. Het keurmerk doet tevens dienst als evaluatie-instrument; elk jaar wordt bekeken in hoeverre gestelde doelen behaald zijn. De terugblik en de voorgenomen acties zijn door alle scholen op schrift gesteld. 2.3
Kwaliteit opleider, mentoren en relatiebeheerders
Alle opleiders van De Stedendriehoek die in studiejaar 11-12 werkzaam waren hebben de opleiding oids-a van uit het cursusaanbod van pabo Saxion doorlopen of hebben de cursus in dit studiejaar afgerond. Dat betekent dat elke school voorzien is van een gekwalificeerde oids’er. Vanwege de uitbreiding van de opleidingsschool en vanwege verschuivingen binnen het bestand van opleiders hebben in juni van dit jaar15 opleiders de oids-a gevolgd en afgerond. De 1-jarige opleiding oids-a wordt aangeboden op Saxion en maakt onderdeel uit van het scholingsaanbod binnen de Opleidingsschool De Stedendriehoek. Een groot aantal mentoren heeft in 11-12 de mentorcursus gevolgd, waarin naast aandacht voor begeleidingsvaardigheden ook informatie wordt verstrekt over het curriculum van de pabo en de eisen die gesteld worden aan de student als hij de stage in gaat. Deze mentoren vertegenwoordigden 23 scholen van de opleidingsschool. Komend jaar volgt de laatste reeks mentorencursussen, de verwachting is dat iedere mentor aan het eind van 2013 geschoold is voor zijn taak. In het kader van het IPB wordt met iedere medewerker een gesprekcyclus doorlopen waarin de ontwikkeling en de groei van de bekwaamheid centraal staan. Via het persoonlijk ontwikkelingsplan blijft de medewerker werken aan zijn professionaliteit ook t.a.v. het opleiden in de school. Ook zijn er op verschillende scholen binnen de opleidingsscholen door de opleider intervisiebijeenkomsten voor de eigen mentoren georganiseerd. Een goede ontwikkeling die nog maar op een beperkt aantal scholen navolging vindt. Komend jaar zal dit idee tijdens terugkomdagen meer onder de aandacht worden gebracht. 2.4
Scholingstrajecten
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
11 In 2011-2012 is de eenjarige opleiding OIDS-a weer opnieuw aangeboden. Zoals eerder vermeld hebben 12 opleiders van de opleidingsschool daaraan deelgenomen. Zoals vermeld hebben de mentoren van 23 scholen de mentorcursus gevolgd en afgerond. Naar aanleiding van enkele reacties van scholen is er in de regiegroep nagedacht over een betere afstemming van de inhoud van de mentorcursus op de vraag van de school. Uitgangspunten voor de inhoud van de mentorcursus worden: - fasen van de opleiding staan meer centraal (doelen, verwachtingen) - vakinhouden worden hierdoor minder prominent (middel ipv doel) - koppeling met begeleiding aan fase van opleiding en vakinhoud is van belang - veel variatie in werkvormen Van te voren wordt contact opgenomen met opleider en directeur door een van de docenten. Niet voor elke school blijkt deze werkwijze gewenst, er zijn ook scholen die het aanbodgerichte programma prefereren. Vorig jaar is een start gemaakt met een zgn. nascholingsmiddag op het gebied van een zaak- of expressievak. We zijn toen begonnen met een middag muziek (5 deelnemers), voor komend jaar hebben we de nascholingsmiddag in het teken gezet van het schrijfonderwijs op de basisschol. Via de opleiders zijn de mentoren van dit aanbod op de hoogte gesteld. Volgend jaar zullen we opnieuw een nascholingsmiddag in de aanbieding hebben. De belangstelling hiervoor is echter nog gering. In het kader van het project Krachtig Meesterschap is uit de opleidingsschool een aantal scholen geselecteerd die aan academische pabostudenten een leerwerkplek gaan bieden. Leerkrachten van deze scholen worden in etappes geschoold door middel van de cursus ‘onderzoeksvaardigheden’, die door een docent van de pabo gegeven wordt. In 2010-2011 is er één groep van 12 leerkrachten geschoold, 2011-2012 nog eens 2 groepen. De ontwikkeling van een aantal scholen tot academische opleidingsschool vraagt om een aanvullend begeleidingstraject gericht op drie O’s; Opleider, Onderzoeker, Ontwikkelaar. Komend jaar zal deze cursus aangeboden worden met name voor de opleiders van de academische opleidingsscholen maar ook voor geïnteresseerde opleiders van de andere scholen van De Stedendriehoek. Bij deze cursus wordt een lector van de pabo betrokken. 2.5 Kwaliteitsinstrument De Stuurgroep heeft zich goed laten voorlichten over het gebruik en de meerwaarde van het instrument Kwaliteits Onderzoek OpleidingsSchool (KOOS) o.a. door de maakster van het instrument (Miranda Timmermans2) uit te nodigen voor een presentatie. De stuurgroep was uitermate tevreden over de mogelijkheden die dit kwaliteitsinstrument biedt. Dat heeft ertoe geleid dat in het voorjaar van 2012 door alle scholen en door alle deelnemers van de opleidingsschool, het instrument dat bestaat uit een digitale enquête, ingevuld is. Bij een aantal scholen was de respons van studenten en/of eigen personeel wat aan de magere kant. Uit de analyses bleek dat menigmaal men binnen scholen verschilde van mening over de waardering van de gerealiseerde situatie en de gewenste. Soms bleken ook de meningen binnen een groep van bijvoorbeeld mentoren onderling uit elkaar te liggen. Dat biedt gespreksstof voor het komende jaar. De relatiebeheerders zullen de analyses ook als uitgangspunt nemen voor hun overleggen met de opleiders. De opleiders zullen de 2
Timmermans, M. (2012). Kwaliteit van de opleidingsschool. Proefschrift . Tilburg University.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
12 gemeten discrepanties weer bespreken in hun teams. Afgesproken is, dat de stuurgroepleden hun scholen benaderen met het verzoek om op basis van de uitkomsten van KOOS voor de eigen school een plan van aanpak te ontwikkelen. Daarbij is het de bedoeling om bij dat plan van aanpak ook de eisen, zoals geformuleerd in het ‘Keurmerk’, te betrekken. Het plan van aanpak van ieder school zal in oktober 2012 in het bezit zijn van elk stuurgroeplid. Een bespreking volgt in het stuurgroepoverleg van oktober 2012. 2.6 Gevelbordje Vanuit de pabo is het initiatief genomen om de kwaliteit van opleidingsscholen zichtbaar te maken met het uitreiken van een gevelbordje. Hiervoor zijn criteria opgesteld die ontleend zijn aan het keurmerk van opleidingsschool, het keurmerk waar elke opleidingsschool zich aan heeft gecommitteerd. Indien individuele scholen aan deze criteria voldoen, wordt dit door middel van een erkenning, in de vorm van een gevelbordje, bekrachtigd. In 2010-2011 werd aan 13 school het bordje uitgereikt, op het congres van 2012 kwamen nog eens 7 scholen voor het bordje in aanmerking4. 2.7
Basistoezicht
Zodra een school niet meer onder het basistoezicht valt, geldt dat deze school gedurende het daaropvolgende studiejaar (met ingang van 1 augustus) formeel geen deel meer kan uitmaken van ‘De Stedendriehoek’. De stuurgroep heeft besloten de betreffende school dat eerste jaar te registreren als ‘grijs lid’ van de Opleidingsschool. En dergelijk ‘grijs lid’ wordt in dat eerste jaar nog wel als opleidingsschool behandeld bij de toewijzing van studenten. De oids, mentoren en directeur kunnen nog wel deelnemen aan terugkomdagen en congres, maar de vergoeding per student vervalt. Als ook op 1 augustus daaropvolgend de school nog steeds niet onder basistoezicht valt, wordt de betreffende school definitief van de lijst verwijderd. De betreffende school mag zich pas weer aanmelden, zodra de school zich weer onder het basistoezicht van de inspectie valt. Peildatum en ingangsdatum is steeds 1 augustus 2.8
Evaluatie van resultaten
Op verschillende niveaus wordt het functioneren van de opleidingsschool geëvalueerd, waarna verbeteracties ingezet worden: Opleiders en mentoren van de verschillende scholen bespreken aan het eind van het jaar het keurmerk opleiden in de school en komen in samenspraak met de relatiebeheerder tot een overzicht van aandachtspunten voor het komende jaar. De relatiebeheerder bespreekt de bevindingen dan weer in het relatiebeheeroverleg op de pabo. Studenten werd aan het eind van het studiejaar via het evaluatie-instrument Parantion gevraagd naar hun bevindingen van de leerwerkplek, de begeleiding e.d Een schriftelijke neerslag van de uitkomsten werd besproken in de regiegroep oids van de pabo maar werd ook gepubliceerd in de nieuwsbrief van juni. (Zie hiervoor bijlage 3) Bevindingen en verbeteracties worden besproken in de stuurgroep. Geconstateerd is dat niet alle studenten Parantion (een digitale enquête) invullen. Om tot een beter beeld te komen van de waardering van de studenten voor hun opleidingsschool is besloten met
3 4
Deventer Leerschool obs Berg en Bos, obs Borgloschool, obs Spitsbergen, obs de Kakelhof , obs de Steenbeek, obs de Rythmeen, obs de Wizard.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
13 ingang van 12-13 het stagebureau van de pabo de student een korte vragenlijst overhandigt op het moment dat het stagedossier ingeleverd wordt. Voordeel is dat op deze manier van alle studenten een reactie verkregen wordt en elke school dan ook specifieke schoolgebonden evaluatiegegevens ontvangt, zodat de opbrengsten van dit onderzoek gebruikt kunnen worden voor een verdere professionalisering van de begeleiding op de eigen school. Bestuurders bespreken met hun directies en opleiders de signalen en koppelen deze terug naar stuurgroep. Gezamenlijk (verbeter)acties worden daar besproken. 2.9
Oids- activiteiten binnen de deelnemende scholen
De stuurgroepleden zijn verantwoordelijk voor de implementatie van het oids-concept binnen de scholen van hun bestuur. Men enthousiasmeert en stimuleert de activiteiten die het oids-concept ondersteunen. Hieronder volgt een puntsgewijze opsomming van deze activiteiten per bestuur. OPOD: De ondernomen acties in het schooljaar 2011-2012 van het OPOD om het concept OIDS te verstevigen zijn:
4 bijeenkomsten (middagen) van onze OIDS en Hans Wolthuis (Pabo Saxion) met o
de Opleidingsschool als een vast agendapunt
4 bijeenkomsten met Jan Rensink, bestuurder OPOD, Gerrit Bosch, coördinerend OIDS en Jan Favié, beleidsmedewerker O en O met de Opleidingsschool als vast agendapunt
Aanstellen van vier nieuwe en opgeleide OIDS op onze scholen na vertrek van Gerrit Bosch per 01-04-2012
Aanstellen van Feio Wanschers als nieuwe coördinator OIDS voor het OPOD per o
01-04-2012
3 bijeenkomsten met Feio Wanschers en Jan Favié
Mentorcursussen vrijwel afgerond, alle leerkrachten van het OPOD zijn tevens mentor
4 nieuw-gecertificeerde opleiders OIDS A in juni 2012
Succesvolle intensivering van het intervisietraject met de relatiebeheerders, OIDS, mentoren en studenten
De Opleidingsschool is 3 x aan de orde geweest in ons directeurenoverleg, het OPPO
Alle OPOD-scholen hebben in 2012 het programma KOOS afgenomen. De uitkomsten van dit onderzoek zijn door Miranda Timmermans aan onze scholen uitgereikt. Een goede start om verder te bouwen aan onze opleidingsscholen
In het Koersplan 2011-2015 (stichtingsniveau) staat vermeld dat al onze scholen Opleidingsschool zijn en wat dat inhoudt
Twee van onze scholen, t.w. de Borgloschool en Kolmenscate zijn voornemens het traject “Academische Basisschool” te volgen
SKBG De ondernomen acties in het schooljaar 2011-2012 van het OPOD om het concept OIDS te verstevigen zijn :
3 x intervisie met opleiders gevoerd.
Er is op een van de opleidingsscholen door een opleider een opzet studentenintervisie ontwikkeld. Deze is besproken tijdens SKBG intervisie.
Opleidersscan ontwikkeld voor de opleider in school
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
14
2 scholen zijn gestart met het traject; academische opleidingsschool. Beide scholen hebben in wijsheid besloten niet aan het vervolg deel te nemen.
KOOS uiteengezet op 9 opleidingsscholen
1 aanmelding opleiding O3
2 opleiders hebben de training Krachtig meesterschap gevolgd
Leerplein055 De ondernomen acties in het schooljaar 2011-2012 van Leerlein055 om het concept OIDS te verstevigen zijn:
Twee bijeenkomsten van onze OIDS en Hans Wegter (Relatiebeheerder 1x).
Minimaal 2 bijeenkomsten per school met Marloes Nieuwenhuis.
8 scholen van Leerplein055 zijn Opleidingsschool
Leerplein55 scholen hebben het gevelbordje ontvangen (keurmerk)
Alle leerkrachten van deze 8 scholen van Leerplein055 zijn tevens mentor
Alle OIDS ers zijn gecertificeerde opleiders
Mentortrainingen zijn door de opleidingsscholen van Leerplein055 gevolgd
Alle Leerplein055-scholen hebben in het Schoolplan 2011-2015 opgenomen dat zij Opleidingsschool zijn en wat dat inhoudt
In het Strategisch Beleidsplan 2011-2015 (stichtingsniveau) staat vermeld dat 8 van onze scholen Opleidingsschool zijn en wat dat inhoudt
Scholen hebben in schoolgidsen opgenomen dat zij opleidingsschool zijn en wat dat inhoudt
Deelname aan conferentie opleidingsschool
Opleiders nemen deel aan intervisie bij Saxion
Opleiders nemen deel aan intervisie bij Leerplein055
Taak van opleider meegenomen in het solliciteren naar de functiemix.
Opleiders nemen deel aan eindgesprekken van studenten op Saxion
Op leerpleinniveau zijn afspraken gemaakt m.b.t. standaarden, rollen en taken, functioneringsgesprekken en begeleiding stagiaires
Deventer Leerschool De ondernomen acties in het schooljaar 2011-2012 van DLS om het concept OIDS te verstevigen zijn:
3 bijeenkomsten op Saxion , terugkomdagen voor oids.
1 conferentiedag met directeur, mentor, student en oids.
4 bijeenkomsten bij OPOD met de oidsers en Hans Wolthuis namens Saxion.
Regelmatig overleg tussen directeur en oids.
Contact met relatiebeheerder en een klein groepje oids’ers op de verschillende scholen.
Alle leerkrachten hebben de mentorentraining gevolgd.
Deelname KOOS.
Intervisie mentoren.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
15
2.10
Gerealiseerde situatie en ambities ‘Kwaliteitszorg- en borging’
Reeds eerder gerealiseerd: -
keurmerk wordt als evaluatie-instrument gehanteerd binnen scholen; opleiders, mentoren en de relatiebeheerder zijn hierbij betrokken
-
gecertificeerde opleiders
-
een groot aantal mentoren heeft de mentorcursus gevolgd
-
iedere medewerker van de opleidingsschool werkt met een POP
-
in verschillende geledingen wordt gesproken over ervaringen en verbeteracties
-
overkoepelend evaluatieoverleg in stuurgroep aan de hand van een jaarplan
Gerealiseerd in 11-12 -
mentoren van 23 scholen hebben de mentorcursus gevolgd
-
een nascholingsmiddag voor mentoren organiseren
-
een aantal een leerkrachten scholen in ‘onderzoeksvaardigheden’
-
intervisiebijeenkomsten voor mentoren wordt op enkele opleidingsscholen opgestart
-
één evaluatie-instrument voor de gehele opleidingsschool (digitaal)
-
een start gemaakt met een evaluatiestructuur aan de hand van gegevens uit KOOS
-
8 scholen met een gevelbordje
Ambities op langere termijn: -
schriftelijke neerslag van het totaal van evaluatiegegevens bundelen en inzet maken van besprekingen
-
evaluatiestructuur (pdca-cyclus) structureel uitvoeren
-
een 2-jaarlijkse update van het certificaat opleiden in de school
-
mentoren van alle scholen hebben de mentorcursus gevolgd
-
intervisiebijeenkomsten voor mentoren wordt op alle opleidingsscholen opgestart
-
een 100% respons van studenten op vragen betreffende de tevredenheid stageschool
-
elke school een gevelbordje
-
start cursus O3
-
goede borging van de kwaliteit van de opleidingsscholen
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
16 Hoofdstuk 3 3.1
Onderwijskundige ontwikkelingen
Inleiding
In dit hoofdstuk worden ontwikkelingen benoemd die we scharen onder onderwijskundige ontwikkelingen en die voortkomen uit of ontstaan zijn naar aanleiding van het oids-concept. Met het doel de studenten nog beter op te leiden dan we al deden worden elk jaar aanpassingen gedaan in het curriculum van de pabo, bieden de opleidingsscholen steeds weer nieuwe vormen van oefening en ondersteuning en is het partnerschap op zoek naar nog uitdagender onderwijsconcepten. In dit hoofdstuk een opsomming van alle activiteiten die er in 11-12 gebeurd zijn op dit terrein.
3.2
Intervisie op de basisschool
Dit jaar hebben enkele scholen het organiseren van intervisiebijeenkomsten op de school vervolgd. Duidelijk is geworden dat reflectie op het functioneren in de praktijk het beste kan plaatsvinden in die praktijk. De leerwerkplek biedt een betekenisvolle context, de studenten en opleider zijn allen verbonden aan dezelfde school, deze situatie biedt goede gelegenheid ervaringen te delen en verbeteracties in te zetten. Ook is duidelijk geworden dat intervisie op de opleiding nog zeer wenselijk is. Intervisie heeft daar meer het accent op de verbinding van de theorie met de praktijk. Het concept ‘intervisie op de basisschool’ verdient nog verdere verspreiding op de opleidingsscholen. Om die wens een impuls te geven is op de terugkomdag voor opleiders (februari) een thema met bijbehorende literatuur aangereikt dat centraal kan staan in de intervisie op de school. Het thema was afgelopen jaar ‘orde’; aan elke opleider is het boek ‘De orde in orde’ uitgereikt met daarnaast een aantal suggesties hoe dit onderwerp te bespreken met studenten. Elk jaar zal een ander thema centraal staan, zodat uiteindelijk een rijke map met thema’s met bespreeksuggesties in ieders bezit is. 3.3
De beroepstaak
Kenmerkend voor stages van pabo Deventer is de beroepstaak. Elke stage heeft een eigen thema en een eigen beroepstaak. Binnen de stages zal de beroepstaak voor de eerste (en tweede)-jaars studenten vooral een oefenend en verkennend karakter hebben. Voor de ouderejaars ligt de nadruk steeds meer op onderzoek. Mede door de mentorcursus krijgen de begeleiders van studenten meer zicht op de bedoeling van de uitvoering van de beroepstaak. Waar voorheen een student soms op eigen houtje de beroepstaak uitvoerde, sturen mentoren de beroepstaak nu meer aan. Hierdoor wordt de beroepstaak meer en meer de schakel tussen opleiding en werkveld. De student heeft op deze manier de mogelijkheid meer uit de beroepstaak te halen dan voorheen. Beroepstaak Opbrengstgericht werken tijdens LIO Op scholen waar in 11-12 een LIO-student werkzaam is, zal de beroepstaak opbrengstgericht werken uitgevoerd worden. Opbrengstgericht werken is een belangrijke pijler van de Kwaliteitsagenda PO. Van de (toekomstige) leerkracht wordt dan ook verwacht dat ze op basis van de prestaties van leerlingen, uit bijvoorbeeld leerlingvolgsystemen of observaties, feedback ontlenen aan het effect van hun onderwijs en hun lessen afstemmen op de vorderingen van de leerlingen. Toekomstige leerkrachten moeten dus in staat zijn om niet alleen gegevens over hun leerlingen te verzamelen, maar ze moeten deze ook kunnen interpreteren en de uitkomsten daarvan kunnen duiden om vorm te geven aan hun eigen onderwijspraktijk. Op basis daarvan zal hij/ zij zijn of haar onderwijspraktijk waar nodig dienen aan te passen. Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
17 In deze beroepstaak zullen studenten binnen een zelfgekozen subthema deze cyclus doorlopen en vanuit de theorie kritisch gaan kijken naar de manier(en) waarop ze opbrengstgericht werken in de onderwijspraktijk kunnen inzetten en bevorderen. Opleidingsscholen bieden de studenten hiervoor ruimte, begeleiden hen in de keuze van het thema en waar nodig in de uitvoering van het onderzoek. Op de opleiding komen de studenten in kleine themagroepen 1 x in de 3 à 4 weken bijeen onder leiding van een onderzoeksdocent om hun vorderingen door te spreken. Uiteindelijk volgt een presentatie van de bevindingen op de basisschool. Ook deze opdracht kan in goed overleg leiden tot een win-winsituatie voor alle partijen. 3.4
Het eindgesprek
Het eindgesprek is het laatste onderdeel van de opleiding dat de student doet, voordat hij z’n diploma in ontvangst mag nemen. Naast een pabodocent uit het team startbekwaam is ook altijd een externe examinator aanwezig om de student te bevragen en om het niveau van afstuderen te bewaken. In 2011-2012 is veelvuldig gebruik gemaakt van de opleiders van de Opleidingsschool. Zij zijn goed ingevoerd in het curriculum van de pabo en weten waar een 4e jaars student aan moet voldoen. Zij hebben een waardevolle inbreng tijdens de gesprekken, tevens bepalen zij met de docent de beoordeling van de student. De inzet van de opleiders is zeer naar tevredenheid van de pabo, de opleiders geven aan het een interessante taak te vinden. In mei zijn alle opleiders benaderd met de vraag of ze interesse hebben in een voorzitterschap van de poule van opleiders die betrokken zijn bij de eindgesprekken met het doel 2 x per jaar het gerealiseerd niveau van de student door te spreken en de bevindingen terug te koppelen naar de examencommissie van de pabo. 3.5
Direct Instructie model
Vanaf dit studiejaar maken de studenten al vanaf de derde periode (feb. )in het eerste jaar kennis met het directe instructiemodel. Een grote variëteit aan instructiemodellen wordt de studenten in de tweede periode van het tweede jaar aangeleerd. Deze leerstof werd aanvankelijk aangeboden in het 2e studiejaar maar op vraag van de opleidingsscholen – waar dit model een belangrijke plaats inneemt- is besloten er ook al in het eerste jaar ruime aandacht aan te besteden. 3.6 Academische basisscholen Begin januari is voor zes basisscholen een traject gestart, waarin de eigen mogelijkheden onderzocht werden om een ontwikkeling in te zetten naar academische opleidingsschool. Bij dit zelfonderzoek werden de scholen ondersteund door de lectoraten ‘rekenen’ en ‘taal’ van pabo Deventer. Ook is het ‘Kwaliteitsonderzoek opleidingsscholen’ (KOOS) versneld afgenomen. Eind februari zijn eindrapporten, compleet met zelfanalyse en mogelijke onderzoeks-terreinen, gepresenteerd. Op basis hiervan besloten 4 scholen zich daadwerkelijk te willen ontwikkelen richting academische opleidingsschool. De stuurgroep van de Opleidingsschool hoopt dat deze academische opleidingsscholen in de toekomst een voortrekkersrol kunnen spelen voor de andere scholen binnen De Stedendriehoek. Tijdens het jaarlijkse Opleidingsschoolcongres op 25 april hebben de 4 scholen verslag gedaan van de onderzoeksthema’s die komende jaren centraal staan. Op 18 juni 2012 werden de eerste stappen gezet in een bijeenkomt, waarin lector Martine Gijssel de route van leren op de werkplek via opleidingsschool en ‘professional development school’ naar Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
18 academische basisschool toelichtte. Het komende jaar zal binnen elke aspirant academische basisschool een ‘Kleine Kenniskring’ opereren, die de hoofdlijnen van het onderzoek op de eigen school zal coördineren en bewaken. Vertegenwoordigers van die Kleine Kring komen twee keer per jaar in de ‘Grote Kenniskring’ bij elkaar om hun onderzoek zo veel mogelijk op elkaar af te stemmen en te bespreken, hoe onderzoekservaringen en –resultaten, bijvoorbeeld via het jaarlijkse congres- gedeeld kunnen worden met de andere scholen binnen de ’De Stedendriehoek’. Zowel in Grote als Kleine Kring en in de cursus O3 worden de academische scholen ondersteund vanuit de lectoraten. 3.7
Gerealiseerde situatie en ambities ‘Onderwijskundige ontwikkelingen’
Reeds eerder gerealiseerd t.a.v. ‘Onderwijskundige ontwikkelingen: -
op diverse scholen is gestart met intervisie op de leerwerkplek
-
betere aansturing van de beroepstaak op de leerwerkplek
-
opleiders van De Stedendriehoek worden ingezet voor het eindgesprek
Gerealiseerd in 11-12: -
voornemen van 4 scholen zich te ontwikkelen tot academische opleidingsschool
-
start kenniskring met o.a. lectoren pabo, vakdocenten, mentoren en studenten ihkv de academische basisschool
-
bijstelling curriculum betreffende tijdstip aanbod direct instructiemodel
-
thema’s aanreiken + bespreeksuggesties voor intervisie
Ambities op langere termijn: -
een opleider als extern lid bij de examencommissie van de pabo betrekken
-
intervisie structureel aanbieden op de leerwerkplek
-
een rijke map met bespreekthema’s voor intervisie in het bezit van elke opleider
-
vliegwieleffect realiseren van de pilot academische basisscholen zodat meerdere scholen dit concept omarmen
-
functioneren van een kleine en grote kenniskring binnen academische opleidingsscholen
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
19 Hoofdstuk 4
Financieel verslag
4.1 Verrekening subsidiegelden 11-12 In oktober 2011 en februari 2012 is het totaalsubsidiebedrag van €340.000 in twee termijnen van ieder €170.000 overgemaakt naar opleidingsschool De Stedendriehoek. Het aantal van 271 geplaatste studenten in 2010-2011 in de opleidingsschool vormt de basis voor de subsidietoekenning van 2011-2012. In de stuurgroep is al in 10-11 een formule overeengekomen op basis waarvan de oids-gelden per bestuur bepaald konden worden. De formule luidt: Vergoeding = n/N x 7/15 x toegekende jaarvergoeding n = het aantal geplaatste studenten op betreffende school N = het totaal aantal studenten in de opleidingsschool Daarnaast krijgt ieder bestuur voor deelname aan de stuurgroep en activiteiten die daaruit voortvloeien 1000 euro. Bestuur
Aantal studenten
Subsidiegelden in €
2011-2012
(incl. stuurgroep)
Deventer leerschool
10
€
6.388
Leerplein 055
65
€ 42.521
SKBG
49
€ 32.300
OPO Deventer
139
€ 89.791
Totaal
263
€ 168.000
Voor alle scholen van de Opleidingsschool zijn in de meerjarenbegroting gelden gereserveerd voor scholingen van opleiders en mentoren. Een groot deel van deze scholingen staat gepland in de eerste helft van de zes subsidiejaren. Tijdens de eerste jaren zal de begroting van de opleidingsschool dan ook een tekort vertonen, omdat de extra cursussen worden voorgefinancierd door de pabo. Deze voorfinanciering kan in het tweede deel van het subsidietraject verrekend worden. Voor de deelnemende scholen zijn er hierdoor geen extra kosten verbonden aan de cursussen voor mentoren en oids. Pabo Deventer heeft een ureninzet gehad in 11-12 van 2048 docenturen, 340 administratieve uren. Daarnaast is een externe docent ingehuurd a 2400 euro. De verantwoording van deze uren is aangegeven op ureninzetformulieren en in het administratiesysteem Sagitta waarin de inzet gespecificeerd is naar de verschillende taken die de docent besteedt aan oids (verzorgen van cursussen, relatiebeheerschap, lid werkgroep, conferentie e.d.). Daarnaast zijn de posten ‘administratiekosten’ en ‘vergader- en representatiekosten’ voor een deel benut. Zie onderstaande tabel voor een volledig overzicht.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
20
Voorinvestering en opbrengsten Gedurende de eerste jaren van het traject is veel geïnvesteerd in begeleiding en scholing. In de financiële overzichten van de Opleidingsschool (opgenomen in de jaarverslagen) is af te lezen, dat de opleidingsschool de eerste jaren met verlies heeft gedraaid. In het studiejaar 2012-2013 wordt al vrijwel quitte gespeeld, ondanks de hoge investeringen (28526,80) in KOOS. Dit komt mede door de extra inkomsten uit de cursus oids (5750) en de overboeking vanuit Saxion (8214). Komend jaar zal het eerste jaar zijn dat onder de streep wat overblijft. 2008-2009 voorinvestering
- 16500
2009-2010 voorinvestering
- 26047
2010-2011 voorinvestering
- 40319
2011-2012 voorinvestering
- 1659
Totaal:
- 84525 euro
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
21
Hoofdstuk 5
Vooruitblik
Samenvattend kunnen we stellen dat in het studiejaar 2011-2012 veel gebeurd is binnen de opleidingsschool De Stedendriehoek. Alle activiteiten en inzet die in dit jaar gedaan zijn maakt dat de opleidingsschool er nu echt staat! Belangrijk is echt ambities voor ogen te houden die we komend jaren willen realiseren. Deze zijn in de verschillende hoofdstukken in het schema ‘gerealiseerde situatie en ambities’ reeds genoemd. Dat wat we gerealiseerd hebben en de belangrijkste ambities voor 12-13 uit de schema’s zijn hieronder verzameld: Gerealiseerd in 2011-2012: -
een uitbreiding van de opleidingsschool van 15 naar 35 scholen
-
263 studenten hebben een leerwerkplek gevonden binnen de opleidingsschool
-
navenante uitbreiding opleiders, mentoren en relatiebeheerder
-
stabilisatie aantal studenten die een leerwerkplek heeft binnen de opleidingsschool
-
geïntensiveerd stuurgroepoverleg
-
twee maal per jaar publicatie van de nieuwsbrief
-
1 x terugkomdag en een congres
-
inzet kwaliteitsinstrument
-
digitale stagemarkt; 51 studenten vonden een stageplek
-
mentoren van 23 scholen hebben de mentorcursus gevolgd
-
een nascholingsmiddag voor mentoren organiseren
-
een aantal een leerkrachten scholen in ‘onderzoeksvaardigheden’
-
intervisiebijeenkomsten voor mentoren wordt op enkele opleidingsscholen opgestart
-
één evaluatie-instrument voor de gehele opleidingsschool (digitaal)
-
een start gemaakt met een evaluatiestructuur aan de hand van gegevens uit KOOS
-
8 scholen met een gevelbordje
-
voornemen van 4 scholen zich te ontwikkelen tot academische opleidingsschool
-
start kenniskring met o.a. lectoren pabo, vakdocenten, mentoren en studenten ihkv de academische basisschool
-
bijstelling curriculum betreffende tijdstip aanbod direct instructiemodel
-
thema’s aanreiken + bespreeksuggesties voor intervisie
Ambities: -
een stabilisatie van het aantal studenten en een maximum van 35 scholen
-
gedeelde verantwoordelijkheid voor de inhoud van de nieuwsbrief
-
elke school een opgeleide opleider en geschoolde mentoren
-
schriftelijke neerslag van het totaal van evaluatiegegevens bundelen en inzet maken van besprekingen
-
evaluatiestructuur (pdca-cyclus) structureel uitvoeren
-
een 2-jaarlijkse update van het certificaat opleiden in de school
-
mentoren van alle scholen hebben de mentorcursus gevolgd
-
intervisiebijeenkomsten voor mentoren wordt op alle opleidingsscholen opgestart
-
een 100% respons van studenten op vragen betreffende de tevredenheid stageschool
-
elke school een gevelbordje
-
start cursus O3
-
goede borging van de kwaliteit van de opleidingsscholen
-
een opleider als extern lid bij de examencommissie van de pabo betrekken
-
intervisie structureel aanbieden op de leerwerkplek
-
een rijke map met bespreekthema’s voor intervisie in het bezit van elke opleider
-
vliegwieleffect realiseren van de pilot academische basisscholen zodat meerdere scholen dit concept omarmen
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
22 -
functioneren van een kleine en grote kenniskring binnen academische opleidingsscholen
Gezien de goede samenwerking onderling en het enthousiasme dat het project oproept bij alle deelnemers hebben we er alle vertrouwen in dat we een groot deel van de ambities kunnen realiseren. Deventer, oktober 2012
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
23 Bijlage1:Inzet personeel project opleiden in de school 11-12 Bestuur/
naam school
plaats
OIDS
Relatiebeheerder
Stuurgroeplid Rkbs de Kopermolen
Klarenbeek
Ellen ter Riele
SKBG
Rkbs de Kleine Wereld
Twello
Leonie Berends
Marja Scholtman
Rkbs St. Martinus
Bussloo
Ellen IJsseldijk
Rkbs Martinus
Twello
Helene ten Broeke
Rkbs St. Antonius
Terwolde
Ester Schrijver
Rkbs St. Joseph
Lochem
Astrid Akze
Leerplein 055
Rkbs JF Kennedyschool Zutphen
Annemiek Ligtenbarg
Rkbs De Achtsprong
Zutphen
Ingrid Goudswaard
Oecumenische BS
Brummen
Margriet de Kievid
Obs Heuvellaan
Apeldoorn
Francien Schipper
Obs de Kakelhof
Hoenderloo
Marielle v.d. Beld-
Wim Vermeulen
Kruimer Hans Wegter
De Dalk
Klarenbeek
Rozanne Ebbinge-
Marloes Nieuwenhuis
Splinter De Bundel
Apeldoorn
Marjo de Heus
Obs de Bongerd
Apeldoorn
Yvette Mulder
Obs Berg en Bos
Apeldoorn
Jacqueline Verhoef
Obs Spitsbergen
Apeldoorn
Wendy Bol
Obs de Steenbeek
Ugchelen
Caroline Brinkman-Bijster
Deventer Leerschool
Deventer
Lotte Huisman
Obs Cees Wilkeshuis
Deventer
Anne Olde Bijvank
OPO Deventer
Odbs De Hagenpoort
Deventer
Gita van der Zouwen
Jan Favie
Odbs Het Roessink
Deventer
Judith Schouten
Obs de Dorpsschool
Bathmen
Henriette Goeijer
Obs Looschool
Bathmen
Feio Wanschers
Obs de Rythmeen
Bathmen
Anne Postma
Obs Borglo,
Deventer
Ingrid Snoeijer
Obs De Flint
Deventer
Rogier Stappers
Obs Slingerbos
Diepenveen
Menno Frankfort,
Obs De Wizard
Deventer
Ria Witteveen
Deventer Leerschool
Erna Doggenaar
Feio Wanschers Inge Hekkert
Marjan Lenferink
Dick Stempher Tink Uijldert De Schakel
Deventer
Feijo Wansschers
Obs Hovenschool
Deventer
Remy Bekker
Obs Kolmenscate
Deventer
Anke Hassink
Obds de Sleutel
Schalkhaar
Annemarie van Beek
Obs De Kleine Planeet
Deventer
Tessa Spithoven
BS Rivierenwijk
Deventer
Charlie Alfons
Obs het Mozaïek
Deventer
Tessa Spithoven
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
Sam Moeke
Hans Wolthuis
Willemijn Vernout
24 Bijlage 2: Programma conferentie 25 april 2012
Congres OIDS De Stedendriehoek, 25 april 2012 Tijd
Agenda
Lokaal
Aanwezig
08.30
Ontvangst met koffie /thee
voor C061
directeuren,
08.45
1. Opening
C061
door stuurgroep 09.00
2. Opleiden in de school: succesfactoren en bedreigingen
opleiders, relatiebeheerders en stuurgroep
C061
- Lezing door Ann van Neygen (NVAO, Den Haag) - peiling d.m.v. stemkastjes: hoe kijkt de Opleidingsschool De Stedendriehoek naar succesfactoren en/of bedreigingen? 10.15
Pauze
voor C061
10.30
3. Uitwisseling in gemixte subgroepen
C061 /
- uitslagen van de stemming staan centraal: interpretatie
Rollecate
van de peiling - welke acties zijn gewenst voor verdere ontwikkeling van de Opleidingsschool? - voor groepsindeling: zie bijlage
11.30
- plenair korte terugkoppeling
C061
4. Academische basisscholen
C061
Presentatie stand van zaken 12.00
5. Erkenning opleidingsscholen
C061
Uitreiking gevelbordjes door pabo 12.15
Lunch
restaurant
allen
13.15
6. Adaptief onderwijs
Ontvangst voor
opleiders,
- toelichting aanbod passend onderwijs op de pabo en
C061
relatiebeheerders,
beroepstaak door Michiel Janssen - gelegenheid voor reactie, vragen en/of suggesties 14.15
Pauze
14.30
7. Parallelprogramma: 14.30-15.15 / 15.15-16.00 a. thema ‘orde’: door Hans Wolthuis
mentoren, studenten C061
C061 / Rollecate
b. kennisbasis: door Sam Moeke 16.00
8. Afsluiting
C061
door stuurgroep Borrel ter afsluiting
voor C061
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
en stuurgroep
25 Bijlage 3 Verslag onderzoekje onder studenten
Kwaliteit opleidingsscholen In Parantion (een digitale enquête) die onder de studenten van de pabo elk jaar uitgezet wordt, staan een aantal vragen over de mate van waardering van de leerwerkplek. Hieronder een uitwerking van gegevens die daaruit voortkomen; het betreft een mini-onderzoek waarbij N=9. Evaluatie studenten 2011-2012 Door de administratie zijn uit de Parantion-enquêtes ad random negen studenten gekozen, die allen op een school uit de Stedendriehoek zaten. Uit de vele vragen van de enquête is gefocust op enkele vragen die direct gaan over tevredenheid van de begeleiding op de leerwerkplek en de mate, waarin de student zich op zijn basisschool teamlid voelt. Als studenten over het betreffende onderwerp iets ter toelichting opschreven, is deze tekst ook opgenomen. Begeleiding?
Ik ben tevreden over mijn mentor:
Ik ben tevreden over mijn oids:
Geef een cijfer (0-10) voor de begeleiding in zijn totaliteit:
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
26 Conclusie lijkt, dat men best redelijk tevreden is over zijn mentor en de oids. Maar, mag je als opleidingsschool tevreden zijn met een zeventje voor de begeleiding? Hoe hoog leggen we de lat? Bij dit item werden door erg veel studenten toelichtingen geschreven. Hieruit komt een iets genuanceerder beeld naar boven:
Niet alleen de oids informatie geven, maar ook de mentor. Mijn mentor wist bijvoorbeeld niet eens tot hoe lang ik zou blijven. Dit moet van tevoren gemeld worden Ik ben altijd op stage. De lessen bereid ik altijd in het weekend voor en stuur die dan op naar mijn mentor. Het contact met mijn mentor is goed! Hij begeleidt me goed. De stagebegeleider is erg druk. Ik heb nu drie gesprekken met haar gehad. Je krijgt goede begeleiding en doet veel praktijkervaringen op. Je leert de theorie meteen in de praktijk toe te passen. Door zelf lessen te geven ervaar je al hoe het is om voor een klas te staan. De leraren/mentoren zijn heel erg druk. Vaak zijn er vergaderingen op donderdagmiddag en is er geen tijd om dingen te bespreken. Mijn mentor vind dat ik nog niet zoveel mag, omdat ik eerste jaars ben. Hierdoor kan ik weinig doen. Stagebegeleider is erg aardig en behulpzaam, maar heeft geen tijd mijn stagemap te lezen/bekijken. Ik vind het zoals het is goed. Ik vind dat op de stage minder gekeken moet worden naar de Spelling en Grammaticale zinsbouw. Ik ben er mee eens dat het foutloos moet, maar hier wordt grotendeels ook al gekeken op de opleiding zelf. Ook vind ik dat elke school op dezelfde manier moet kijken in de stagemap. Dit gebeurt namelijk niet! Goede begeleiding door mijn mentor
Lid team? Binnen de opleidingsschool veronderstellen we, dat de studenten zich thuis voelen in het team en ook ervaren, dat ze er deel van uit maken. De reacties van de ad random gekozen studenten laten een iets ander beeld zien:
Ik word benaderd / gezien als lid van het team
Geef een cijfer (0-10) voor de mate waarin je hebt kunnen participeren
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’
27
Ik ben een stagiaire en meer ook niet. De stagiaires worden wel echt gezien als stagiaires op de stageschool. We worden niet echt opgenomen in het team.
En verder: Je kunt je ook af vragen of elke klas even geschikt is om het vak te leren. Onderstaande reactie van een van de studenten geeft te denken:
Er moeten eisen gesteld worden aan hoe groot een klas mag zijn waarin een eerstejaars komt stagelopen. Ik loop bijvoorbeeld in een klas stage met 35 kinderen. Dit is bijna te zwaar voor een eerstejaars.
1. Evaluatie 2012-2013; nieuwe aanpak Komend jaar willen we de studenten zo bevragen, dat we elke basisschool, die lid is van de Opleidingsschool, precies kunnen weergeven hoe hun studenten denken over de begeleiding etc. We rekenen op een respons van 100%, omdat elke student verplicht wordt een (beperkt) aantal vragen over zijn werkplekleren in te vullen, voordat hij de studiepunten krijgt toegekend voor zijn
stage. Elke school zal dan ook de specifieke schoolgebonden evaluatiegegevens ontvangen en kan de opbrengsten van dit onderzoek gebruiken voor een verdere professionalisering van de begeleiding op de eigen school. In bovenstaand onderzoekje geven we slechts een impressie op basis van heel onvolledige data van hoe we komend jaar als opleidingsschool en basisschool-specifiek willen rapporteren.
Jaarverslag 11-12 opleidingsschool ‘De Stedendriehoek’ Overijssel/Gelderland Educatief partnerschap ‘De Stedendriehoek’