I
Gefeliciteerd met je ontslag
Gefeliciteerd met je ontslag Jouw kans om weer te
stralen Bonushoofdstuk
Marina Schriek
II
III
Gefeliciteerd met je ontslag
Gefeliciteerd met je ontslag In 7 stappen weer stralen
Copyright © 2015 Marina Schriek
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Copyright © 2015 voor deze uitgave: Belfra Publishers for Success bv, h.o. Succesboeken.nl The Netherlands e-mail:
[email protected] ISBN: 9789079872879 Nur: 740 Trefwoord: mens en maatschappij
Waarschuwing-Disclaimer Zowel de auteur als de uitgever heeft deze uitgave bedoeld om informatie te verstrekken over de materie van het onderwerp dat behandeld wordt. Er is alles aan gedaan om deze uitgave zo compleet en nauwkeurig mogelijk te maken. Het doel van dit boek is te onderwijzen. De schrijver en de uitgever zullen door geen persoon of instantie aansprakelijk gesteld noch verantwoordelijk geacht kunnen worden voor welk verlies, schade of letsel dan ook dat veroorzaakt is of waarvan aangenomen wordt dat het direct of indirect veroorzaakt is door de informatie die deze uitgave bevat. De geboden informatie kan, ondanks alle zorgvuldigheid, onjuistheden bevatten. De informatie die hierin gepresenteerd wordt is op geen enkele manier bedoeld als vervanging van medische diagnostiek en/of behandeling.
IV
Dit bonushoofdstuk hoort bij het boek Gefeliciteerd met je ontslag. Dit boek heb ik geschreven voor iedereen die ongewenst zonder werk zit, z’n ontslag heeft gekregen, bang is voor naderend ontslag of ander economisch onheil dat voor je in het verschiet zou kunnen liggen. Stress veroorzaakt door een onzekere toekomst, kan de dagen van je leven donkergrijs kleuren, maar dat hoeft niet. Je kunt zelf het heft in handen nemen en je dagen kleuren met alles waar je van geniet en je goed bij voelt. Het is makkelijker dan je denkt en je leven wordt er een stuk prettiger door!
Met alle respect heb ik de vrijheid genomen om u te tutoyeren. Dit bonushoofdstuk is veelal in de mannelijke vorm geschreven. Zo zijn we het gewend en het voelt het meest vertrouwd aan. Dat is de enige reden. Ik respecteer en bewonder iedere lezer, man of vrouw, in diens eigen unieke ‘zijn’. Marina Schriek
V
Gefeliciteerd met je ontslag
Stralen - methode Sta stil bij waar je bent Twijfel niet aan je lijf Realiseer je dat je aan het leren bent Apprecieer je dromen Lauwer jezelf Exploreer je mogelijkheden Navigeer op je gevoel
VI
Inleiding
W
elkom bij dit extra hoofdstuk van Gefeliciteerd met je ontslag. Waarschijnlijk lees je dit hoofdstuk omdat je ook het boek al gelezen hebt, of misschien heb je het bestand ontvangen van iemand die dacht dat de informatie die erin staat interessant voor je is. Mocht je ‘nieuw’ zijn, dan wil ik graag voor je verder leest even vaststellen dat: • het, op zijn zachtst gezegd, absoluut niet leuk is om je ontslag te krijgen; • onzekerheid over baanbehoud veel stress op kan leveren; • baanverlies in veel gevallen ook een (behoorlijke grote) terugval in inkomen inhoudt voor jou en degenen die mede afhankelijk zijn van jouw inkomen. In geen geval wil ik oneerbiedig doen over de misère die je kunt ervaren bij (dreigend) baanverlies. Ook weet ik dat het helemaal niet gemakkelijk is om inhoud te geven aan je leven wanneer je korter of langer zonder werk zit. Nu we dit vastgesteld hebben, wil ik benadrukken dat het geen enkele zin heeft om nog langer te blijven ‘sneu-kezen’. Wie Gefeliciteerd met je ontslag al gelezen heeft, begrijpt precies wat ik bedoel en waarom ik dit benadruk. Niets geeft een vervelender gevoel dan wanneer anderen je bezien als een sneu geval en hun medelijden je ten deel valt. Zorg er daarom voor dat je niet in de valkuil trapt om jezelf sneu te gaan vinden. En mocht je per ongeluk al zo over jezelf denken, houd er dan zo snel mogelijk mee op. 1
Gefeliciteerd met je ontslag
Zelfmedelijden omtrent je situatie helpt je niet, levert niets op en voelt onprettig. Bovenal zet het je op een achterstand ten opzichte van de situatie die je beoogt: weer terug aan de slag, lekker je ding kunnen doen en op een voor jou zinvolle manier deel uitmaken van de maatschappij. Wanneer je weet wat je niet wilt, weet je ook wat je wel wilt. Hoe vervelender een situatie voor je voelt, hoe duidelijker het je wordt welke kant je dan wel uit wilt.
Wat kun je verwachten In Gefeliciteerd met je ontslag komt uitgebreid aan bod hoe je de overstap kunt maken naar datgene wat je wél wilt. In het boek heb ik een aantal zaken moeten schrappen, die er gewoonweg niet meer inpasten. Omdat ik denk dat deze informatie je wel degelijk van nut kan zijn, kun je de aanvullingen en nog een aantal extra zaken in dit hoofdstuk lezen. Aan bod komt o.a. uitgebreide uitleg over meditatie en het nut ervan en wat je kunt doen om via je voeding je (mentale) gezondheid te verbeteren. Ook geef ik extra voorbeelden over de geluksstrategieën OJO en OJU. In het boek kwam de ‘positivity challenge’ ter sprake, daar ga ik nog wat nader op in, omdat ik denk dat ook deze methode snel en krachtig werkt. Vooral voor diegenen die veel piekeren en diegenen die een slechte nachtrust hebben als gevolg van de zorgen over hun dreigende of bestaande situatie, geef ik nog wat tips om hun slaap te verbeteren. Ook in dit bonushoofdstuk staat weer een ervaringsverhaal van iemand die geconfronteerd werd met ontslag. Door omstandigheden lukte het niet om het verhaal van Leonore in Gefeliciteerd met je ontslag te plaatsen, maar gezien de vele positieve reacties van lezers op de interviews met ervaringsdeskundigen, voeg ik het graag alsnog toe. De afsluiter van het hoofdstuk is een methode om je financiën weer in het gareel te krijgen en toekomstbestendig te maken. Daar gaan we dan, veel leesplezier! 2
Bonushoofdstuk
Meditatie Je hoort best vaak over meditatie tegenwoordig en er lijkt een tweedeling in de mensheid te zijn van mensen die het fantastisch vinden en actief beoefenaar zijn en daartegenover de mensen die er niets van moeten hebben. Volgens mij komt dat door de zweem van geheimzinnigheid die er hangt rondom het fenomeen meditatie. Er zijn diverse soorten meditatie bekend geraakt die veelal hun oorsprong vinden in het Oosten. Het is bekend dat Tibetaanse monniken en boeddhisten mediteren, terwijl Chinezen de kunst van meditatief bewegen genaamd tai chi in openbare parken beoefenen. Japanners associëren we dan weer met oosterse vechtkunst, waar ook een belangrijke rol is weggelegd voor het meditatieve aspect ervan. Ook in de westerse wereld bestaat een traditie van meditatie, echter daar wordt het meestal bidden of contemplatie genoemd. Hoe je het ook benaderen wil, welke vorm je ook kiest, het belangrijkste is welk doel het beoefenen van meditatie dient. Hoe je het dan noemt maakt eigenlijk helemaal niet uit.
Balans moment Mediteren betekent niets meer of niets minder dan het opzoeken van rust. Je onttrekt jezelf voor kortere of langere periode aan de veelheid van prikkels die het dagelijkse leven je steeds brengt. Het ontbreken van nieuwe impulsen die je gedachten steeds op gang brengen, helpt je om vat te krijgen op je gedachten. Het praktiseren van meditatie leert je hoe je je gedachten kunt beheersen. Veel mensen, misschien jij ook wel, denken dat je gedachten je overkomen en dat je er weinig of geen invloed op uit kunt oefenen. Niets is minder waar. Jij denkt je gedachten en je kunt ze elke kant op sturen die jij maar wenst. Het oefenen in het sturen van je gedachten wordt vaak meditatie genoemd, hoewel er vele vormen zijn waarmee je je gedachten actief kunt beïnvloeden. 3
Gefeliciteerd met je ontslag
Wanneer je slaapt stoppen je gedachten. Het kan weleens anders voelen wanneer je veel droomt, maar uit onderzoek is bekend dat de droomfasen tijdens je slaap slechts van korte duur zijn. Het merendeel van je slaap heb je geen gedachten. Je wordt dan niet gehinderd door meningen, overtuigingen, oordelen, verwachtingen en zorgen. Zonder actieve gedachten laat je alles los. Je keert dan even terug naar een staat van bewustzijn waar alles goed is. Je hebt alles losgelaten wat je overdag bezig hield en rust in het vertrouwen dat je veilig en geborgen bent. Omdat je slaapt ben je je echter niet bewust van deze gemoedstoestand van gelukzalige zorgenvrijheid. Bij een meditatie probeer je de gemoedstoestand van gelukzalige zorgenvrijheid te bereiken terwijl je je daar, in tegenstelling tot bij je slaap, wél bewust van bent. Die praktijk levert je de nodige voordelen op, waar ik zo op terug kom. Eerst wil ik bespreken hoe je zou kunnen mediteren.
Het is gemakkelijk In de meeste gevallen zoek je een plekje op waar je je veilig voelt en waar je niet gestoord wordt. Je bent voornemens om bijvoorbeeld 15 of 20 minuten prikkelvrij door te brengen. Je kunt ook beginnen met 5 minuten en het van daaruit opbouwen. Je zorgt ervoor dat je comfortabel zit. Draag het liefst geen knellende kleding of schoeisel en zorg dat je het niet te warm of te koud hebt. Nu is het de bedoeling dat je je gedachten probeert af te laten nemen. Dat kun je doen door ze niet te voeden met impulsen van buitenaf en door je aandacht te richten op iets dat wel aandacht, maar geen denkwerk vereist. Je kunt bijvoorbeeld naar de vlam van een kaars kijken, naar een geluid luisteren, zoals de vogeltjes die fluiten, of je kunt je aandacht richten op je ademhaling. Dat laatste vind ik zelf het gemakkelijkst en het prettigst omdat ik dan lekker met mijn ogen dicht kan zitten. Van anderen hoor ik weer, dat ze liever mediteren met hun ogen open. 4
Bonushoofdstuk
Je zou zelfs kunnen lopen en mediteren tegelijk. Laat je dus nooit vertellen dat er maar één manier is die werkt. Zelf ga ik in kleermakerszit op een matje zitten en let erop dat mijn rug mooi recht is. Dan is het enige wat ik doe: Stilzitten en mijn ademhaling tellen. Drie tellen in, vijf tellen uit. Vier in, vier uit, kan ook. Ontdek wat voor jou het fijnste voelt. Soms betrap je jezelf erop dat je toch afgedwaald bent met je gedachten. Dat geeft niets en is volkomen normaal. Maar omdat je nu aan het ‘mediteren’ bent en dus je geest aan het trainen bent om minder snel afgeleid te raken, ga je dan direct weer terug naar je gekozen punt van aandacht. Dat blijf je doen tot je de tijd die je je voorgenomen had voorbij is of zolang het prettig voelt, als je geen tijdslimiet gesteld had. De effecten van meditatie verschillen van keer tot keer en van persoon tot persoon. Het beheersen van je gedachten vergt echt enige oefening. Dus zelfs als het een keer of een paar keer niet fijn voelt, omdat je je juist door het stilzitten gewaar wordt van alle onrust in je hoofd en je lijf, kun je door standvastig te oefenen zelf weer de baas worden over je gedachten. Je zult de neiging hebben om de moed op te geven. Het is vaak gemakkelijker om niet de tijd te nemen om de rust op te zoeken. Toch is de winst wanneer je het wel doet en doorzet groot! Wat trouwens ook nog kan gebeuren is, dat je gewoon in slaap valt. Ook dat is prima. Blijkbaar heb je het nodig, geef er maar gewoon aan toe. Probeer je energie beter te managen met alle tips die ik in Gefeliciteerd met je ontslag gegeven heb, dan merk je na een poosje dat het je toch lukt om actief te ontspannen, zonder in slaap te vallen.
Effect Waarom zou je al die moeite doen om te leren actief te ontspannen of te mediteren? De balans tussen inspanning en ontspanning is heel erg belangrijk. Wie in balans is, voelt zich fysiek en mentaal gezond. Meditatie helpt je op verschillende manieren om deze balans beter in stand te houden. 5
Gefeliciteerd met je ontslag
Regelmatige, liefst dagelijkse meditatie, helpt je om je meer gewaar te worden van je lichaam. Dit zorgt ervoor dat je meer in contact bent met je lijf en zodoende je lichaam beter leert kennen en op een subtieler niveau signalen aan kunt voelen. De praktijk van meditatie, 10 tot 15 minuten per dag tijd nemen voor jezelf, om tot rust te komen, is precies een van die goede gewoonten die je dienen. Want wanneer het een gewoonte wordt om tijd voor jezelf te nemen, doe je dat ook veel gemakkelijker op het moment dat het echt nodig is omdat de balans dreigt door te slaan of al doorgeslagen is.
Voordelen van meditatie Het prettige gevoel dat meditatie in de meeste gevallen teweeg brengt, zorgt ervoor dat je een beter gevoel over jezelf krijgt. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je al die slechte gewoonten, die benoemd zijn bij stap 1 (zie hoofdstuk 8 van het boek), veel gemakkelijker achterwege laat. Je zou je voor kunnen stellen dat je op een mooie, besneeuwde bergtop staat. Er zijn verschillende pisten waarlangs je naar beneden kunt skiën. Wanneer je eenmaal een piste gekozen hebt is het niet meer zo eenvoudig om over te stappen op een andere piste. Het prettige gevoel dat je in jezelf oproept door het mediteren, is de piste waarlangs je naar beneden glijdt na je meditatie. Zonder meditatie kun je jezelf zomaar op een hele andere piste, met een veel onrustiger en onprettiger gevoel aantreffen. Meditatie zorgt ervoor dat je vertrouwen in jezelf groter wordt, je humeur verbetert, je weerstand toeneemt, je gemakkelijker openstaat voor kansen en mogelijkheden. Het zorgt er ook voor dat je beter weet en voelt welke kansen je wilt grijpen en welke niet (meer) bij je passen. Daarnaast helpt het je om frustraties, boosheid en angst los te laten. Het is niet overdreven: regelmatige meditatie zorgt ervoor dat je gelukkiger wordt. Dat geldt voor iedereen, ook voor de mensen wiens leven minder rooskleurig verloopt op enig moment. 6
Bonushoofdstuk
Het beoefenen van meditatie helpt dan ook bij rouwverwerking en het beter omgaan met tegenslag in je leven. Jezelf aanwennen om actief te ontspannen/mediteren is een investering in jezelf die zich dubbel en dwars uitbetaalt, op de korte en op de lange termijn! Wil je met meditatie aan de slag en wil je er wat meer over lezen, raad ik je graag deze titels aan: * Effe zitten, geschreven door Han Luyckx en ** Adem in, adem uit, geschreven door Nhat Hanh
* uitgegeven door uitgeverij Haystack, 2014, ISBN 9789461261212 ** uitgegeven door uitgeverij Ten Have, 2011, ISBN 9789025961572 beide boeken verkrijgbaar bij Succesboeken.nl
7
Gefeliciteerd met je ontslag
Over drinken Je kunt best lang overleven zonder voedsel, maar zonder water is het snel gedaan met een mens. Ons lichaam bestaat voor een groot deel uit water, minimaal 70%. In alle weefsels en cellen zit water. Water wordt gebruikt voor transport en communicatie tussen onze cellen. Water is ondergewaardeerd. Velen willen het alleen drinken wanneer er koolzuur en/of een smaakje aan toegevoegd is. Alle drankjes bevatten water, ze zijn niet voor niets nat. Naast dat belangrijke ingrediënt bevatten ze nog meer ingrediënten, zoals theïne, cafeïne, suiker en (kunstmatige) smaakjes. Al deze extra ingrediënten worden door je lichaam op een andere manier verwerkt dan water. Hoewel theïne en cafeïne een stimulerende werking hebben, die velen als prettig ervaren, worden ze door je lichaam als gifstof behandeld en moeten in de lever afgebroken worden. De gewoonte om (te) veel koffie te drinken belast je lever dusdanig dat het z’n energie beïnvloedt, waardoor hij minder goed functioneert met alle gevolgen van dien. Juist die mensen die ’s morgens snakken naar een kop koffie en weten, na een kop koffie kom ik pas weer tot leven, zouden er beter aan doen om zich te matigen met koffie. Wie weleens een opgeblazen gevoel heeft, zou koolzuurhoudende drankjes beter kunnen laten staan. Als het je gewoonte is om frisdrank of vruchtensap te drinken, krijg je vrijwel zeker meer suiker binnen dan goed voor je is. Dat is best lastig, want je hebt natuurlijk zin in zo’n drankje en wanneer je het opdrinkt smaakt het je goed, maar wanneer het dan eenmaal in je spijsverteringsstelsel zit, is het een hele klus voor je lichaam om het te verwerken. Om het je lichaam gemakkelijker te maken, doe je er goed aan om je aan te wennen water te drinken in plaats van frisdranken. Je hoeft er niet van de ene op de andere dag helemaal mee te stoppen, tenzij je dat graag wilt natuurlijk. De geleidelijke weg werkt meestal het beste en zorgt ervoor dat je het het langste volhoudt. 8
Bonushoofdstuk
Een apart verhaal zijn nog de vruchtensappen. Veel mensen denken dat ze vloeibare gezondheid tot zich nemen wanneer ze vruchtensap drinken. Helaas is dat niet waar. Sterker nog, vruchtensap is behoorlijk ongezond. De sappen die je in de supermarkt kunt kopen zijn, om de houdbaarheid te waarborgen, zo bewerkt dat wat er ooit gezond aan was, al lang verdwenen is voordat jij het thuis in een glas schenkt. Ze bevatten veel suikers die je darmen van slag kunnen brengen doordat er gisting ontstaat. De gifstoffen die zich daardoor ontwikkelen kunnen tot allerlei kwalen leiden, m.n. omdat ze leiden tot vervuiling van het bloed dat door heel je lijf circuleert en dus op allerlei plaatsen de balans kan verstoren. Deze vervuiling blijft niet beperkt tot fysieke kwalen. Wanneer de werking van je darmen verstoord is kun je dat mentaal ook goed merken doordat je minder energie hebt en je gemoedstoestand onder druk komt te staan. Zelfs depressie kan het gevolg zijn van een slechte toestand van de darmen. Nu jij je staande moet houden ondanks (zicht op) werkeloosheid, kun je dat soort extra belasting missen als kiespijn. Wen jezelf dus aan om van je gebruikelijke drankjes over te stappen op water en kruidenthee. Die drankjes die je moeilijk vindt om achterwege te laten, bijvoorbeeld koffie en frisdrank, ga je geleidelijk aan minderen. Alle beetjes helpen. Het is vooral van belang dat je beseft hoeveel invloed hetgeen je nuttigt heeft op zowel je fysieke als mentale functioneren.
Al met al is water het meest gezonde drankje dat er is! En wanneer je er eenmaal aan gewend bent, is er niets lekkerder en dorstlessender dan eenvoudig, fris water.
9
Gefeliciteerd met je ontslag
Over eten Als drank al zo belangrijk is, dan geldt dat natuurlijk helemaal voor voeding. Deze informatie hoort bij de tweede stap in het stralen-proces, Twijfel niet aan je lijf (zie hoofdstuk 9 van het boek) en helpt je om je bewuster te worden van de werking van je lichaam. Wanneer je voeding tot je neemt, reageert je lichaam direct. Het moet aan de slag met wat jij erin gestopt hebt. Vaak lukt dat minder goed omdat de voedingstechnologie een veel snellere evolutie doormaakt dan ons lichaam bij kan houden. Je spijsverteringsstelsel is een ingenieus systeem van op elkaar inwerkende processen. Dit systeem zit ingebouwd en is ingesteld op de natuurlijke omgeving waarin we leven. Koeien eten gras en hebben vier magen om het te kunnen verteren. Herten eten blaadjes en gras en vossen vangen liever klein wild, of als je pech hebt, jouw kippen. Elk dier heeft z’n specifieke spijsverteringssysteem, ingesteld op zijn natuurlijke dieet. De mens kan niet vergeleken worden met een dier, toch zijn wij ook ingesteld op een natuurlijk dieet. Dat dieet kan heel divers zijn, afhankelijk van onze habitat. Er zijn volkeren die vrijwel alleen dierlijke producten eten, denk aan de Masai krijgers. Er zijn ook mensen die alleen plantaardige voeding nuttigen en daar wel bij varen. Het menselijke spijsverteringssysteem kan zowel plantaardige als dierlijke voeding goed verwerken, mits het natuurlijke voeding is. De laatste decennia zijn we meer en meer industrieel bewerkte voeding gaan gebruiken en daar blijkt het menselijk lichaam moeite mee te hebben. Wil je meer lezen over dit onderwerp, lees dan het boek Voeding en fysieke degeneratie* van Weston A. Price.
10
* uitgegeven door en verkrijgbaar bij uitgeverij Succesboeken.nl, 2012, ISBN 9789079872428
Bonushoofdstuk
Wanneer je frank en vrij en dus zo goed als stressloos door het leven gaat zijn je weerstand en de flexibiliteit van je lijf zo groot dat de invloed van slechte voedingsgewoonten grotendeels te niet gedaan kan worden. Maar juist omdat zo veel mensen er slechte mentale gewoonten op na houden en dus aan behoorlijk veel stress onderhevig zijn, is de marge waarin het lijf kan opereren maar klein. De onnatuurlijke voeding die in veel supermarkten aangeboden wordt en jarenlang genuttigd wordt, vaak omdat men niet beter weet, leidt tot, vaak ernstige, gezondheidsklachten. Het is daarom het beste om vers voedsel te nuttigen. Je kunt daarbij opletten dat je kiest voor: • Voedsel dat kan bederven omdat het vrij is van conserveermiddelen. • Voedsel dat lekker is omdat het van goede kwaliteit en vers is, niet omdat er chemische geur-, kleur- en smaakstoffen aan toegevoegd zijn. • Voedingsmiddelen die rechtstreeks uit de natuur komen en niet in een laboratorium nagemaakt zijn. Onderzoeken tonen meer en meer aan dat zogenaamde natuuridentieke vitaminen heel andere effecten in het lichaam sorteren dan natuurlijke vitaminen die gewoon in je voeding aanwezig zijn. Koop bij voorkeur biologisch-dynamisch vlees. Soms kan dat rechtstreeks bij de boer die de dieren zelf houdt, maar die adressen zijn schaars. Je kunt in ieder geval terecht bij diverse online winkels, zoals www.vleesvandewoestegrond.nl, www.puregraze.com of http://schotsehooglanders.nl De recente voedselschandalen vinden hun oorzaak deels in het feit dat producent en consument zo ver van elkaar verwijderd zijn, dat verkoop en koop volledig anoniem zijn. Producenten nemen het om de kosten te drukken niet zo nauw met de kwaliteit van de producten en komen ermee weg, omdat niemand weet waar het product vandaan komt. Het is een stuk lastiger om je buurman of buurtgenoot die je regel11
Gefeliciteerd met je ontslag
matig tegenkomt in je winkeltje te bedotten. Wanneer je voedsel wilt eten dat je gezondheid ten goede komt en je erin gaat verdiepen welk voedsel dan geschikt is en welk niet, gaat er een hele wereld voor je open. De meeste mensen vinden het een bijzonder leuke en interessante ontdekkingstocht. Een aanstekelijk boek over dit onderwerp is Een pleidooi voor echt eten* van de hand van Michael Pollan. Er wordt weleens gezegd dat biologisch eten duurder is, toch is dat niet helemaal waar. Door de betere kwaliteit van het voedsel krijg je minder gezondheidsklachten, waardoor je minder kwijt bent aan ziektekosten e.d. Vers en gezond voedsel is voedzamer, waardoor je minder nodig hebt. Je zult wanneer je onnatuurlijk voedsel voortaan achterwege laat, minder gaan eten omdat je geen ‘lege calorieën’ zoals die in geïndustrialiseerd voedsel, snoep en fastfood zitten, meer tot je neemt. Ook dat geeft je een beter gevoel en meer rust in je lijf en in je hoofd. Nogmaals, ‘op de gezondheidstoer’ gaan is een bijzonder goed idee, maar één stap tegelijk zetten is goed genoeg. Wanneer de eerste stap is gezet, en je de smaak te pakken hebt, volgen er vanzelf meer. Meer informatie over gezonde voeding kun je bijvoorbeeld vinden op sites als www.voedingisgezondheid.nl en www.ahealthylife.nl.
Raak slaan Soms komt het voor dat iemand echt enorm z’n best doet om zich goed of in ieder geval beter te gaan voelen. Die iemand, jij misschien wel, wil zich maar al te graag weer goed voelen en weer met de stroom van het leven meedrijven, in plaats van tegen de stroom in te blijven zwemmen. Toch kan juist al die inspanning om het goed te doen ervoor zorgen dat je het tegenovergestelde bereikt. Wanneer je het idee hebt dat je hard moet werken en je best moet doen om te bereiken dat je je goed, 12
* uitgegeven door de Arbeiderspers, 2010, ISBN 9789029573085 verkrijgbaar bij Succesboeken.nl
Bonushoofdstuk
of in ieder geval een beetje beter voelt, sla je gemakkelijk de plank mis. Je inspanningen brengen je juist verder van je doel af. Hoe teleurstellend en ontmoedigend is dat?!
Waar gaat het fout? Wanneer je uitgangspunt is, dat er iets mis is dat hersteld moet worden, veroordeel je je eigen situatie, houding en benadering. Al je harde werk om verbetering aan te brengen, zorgt ervoor dat je juist benadrukt dat er iets niet goed is. Je zult je oordeel los moeten laten en jezelf vertellen dat waar je nu bent oké is. Dit punt in je leven is gewoon dit punt in je leven. Dit is waar stap 1 van de stralen-methode over gaat. Dit staat uitgebreid beschreven in het boek. Mocht je jezelf herkennen in de harde werker die eigenlijk het tegenovergestelde bereikt, lees het dan nog eens en bedenk of je werkelijk toepast wat daarin beschreven wordt.
Geluksstrategieën Als de vlammen nu uit je oren schieten van pure frustratie over hoezeer jij je best wel niet doet en dat het toch niet lukt, dan kun je eenvoudig de diagnose stellen: je hebt moeite met loslaten. Het loslaten van oordelen, overtuigingen en gedachtepatronen is ook niet eenvoudig. Toch is het mogelijk. Het stomme is, dat wanneer je eenmaal losgelaten hebt, je je af zult vragen waarom je dat nou zo veel moeite moest kosten. Maar dat is altijd achteraf. Nu wil je iets om de impasse waarin je verkeert te doorbreken. Juist wanneer iets zo’n hobbel voor je is, werkt het vaak om iets heel geks te doen, iets rigoureus en tegen alle logica in. Daarom geef ik in dit hoofdstuk extra uitleg over hoe de geluksstrategieën OJO/OJU: Omarm je ontslag en Omarm je uitkering, toe kunt passen in je leven. Let goed op. Dit is anders dan je gewend bent en misschien lukt het je niet meteen of kost het je moeite. Laat je daar13
Gefeliciteerd met je ontslag
door niet uit het veld slaan. Elk begin is moeilijk, maar oefening baart kunst. Wil je weer gelukkig zijn? Wil je het echt? Heel echt? Prima! Dan ben je bereid je in te zetten en dat is het allerbelangrijkste. Daar gaan we! Besluit eerst dat je alles wilt doen om weer gelukkig te worden! Hoe vreemd of raar het ook lijkt. Je zult merken dat het je steeds makkelijker af zal gaan. Bij het toepassen van een geluksstrategie ga je heel categorisch te werk. Je laat alleen ruimte voor een positieve benadering, die je dan ook nog eens heel ver doorvoert. Je ziet alles als een feestje, een buitenkans, een cadeautje. Alles wat er is op een dag van jouw leven, is er om jou te plezieren, alles! Je dwingt jezelf van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat om alles vanuit een positieve hoek te benaderen. • Wanneer de verwarmingsketel afgeslagen is en jij ontdekt dat pas halverwege je doucheritueel zeg je tegen jezelf: “Wat een heerlijk, verfrissend begin van de dag. Ik word dolgelukkig van deze prikkelende ervaring. Mijn huid tintelt en mijn lijf rilt van plezier dat dit mij ten deel mag vallen!” • Stel, je auto start niet terwijl je een belangrijk sollicitatiegesprek hebt. Zeg tegen jezelf: “Wow, zelf zou ik dit niet bedacht hebben, maar dit is een fantastische manier om op te vallen bij mijn toekomstige werkgever. Ik ga direct bellen om te vertellen over deze onverwachte wending. Dit is mijn kans om hen te laten zien hoe ik met tegenslag omga en hoe flexibel ik ben. Bovendien kan ik mijn geweldige oplossingsgerichtheid demonstreren op een weergaloze manier. Deze kans pakt niemand me af en ik ben dolgelukkig dat ik me op deze manier kan onderscheiden van de andere kandidaten.” • Regent het pijpenstelen? Doe als Gene Kelly in ‘Singin’ in the rain’, zing dat het een lieve lust is en dans erbij alsof je nooit anders doet. • Is de koffie op? Roep vol overtuiging dat je toch net wilde minderen en dat je bovendien dol bent op thee. Voel je ’m al? Je haalt alles uit de kast om uitermate overdreven positief te reageren op alles in je omgeving. 14
Bonushoofdstuk
Uitzichtloos Stel dat je al geruime tijd zonder werk zit, je spaarbankboekje inmiddels opgesoupeerd hebt, met een te hoge hypotheek zit en je huis maar niet verkocht krijgt. Je kunt je alleen nog 2e-hands cadeautjes van de plaatselijke kringloopwinkel veroorloven en bent aangewezen op de voedselbank. Je voelt dat je situatie nijpender en nijpender wordt. Je hebt je eigenlijk behoorlijk opgewonden over de simpliciteit van de suggesties in Gefeliciteerd met je ontslag. Leuk gezegd allemaal, maar dit werkt niet in jouw specifieke situatie. Niemand zit te wachten op jou. Jouw achtergrond, opleiding en ervaring, in combinatie met jouw leeftijd, daar is gewoon geen vraag meer naar. Stop onmiddellijk met dit verhaal! Pas een geluksstrategie toe. Juist omdat je het blijkbaar lastig vindt om de wat subtielere strategieën toe te passen, dan maar iets doen waar je totaal niet in gelooft. Doe het alsof het je laatste strohalm is. Je bent een kat in het nauw en je maakt rare sprongen. Je wilt iets doen om in beweging te komen, dan maar de extreme vorm. Goed daar gaan we: OJO Mijn ontslag is het beste wat me ooit is overkomen. Begrijp me goed, ik had het echt goed naar m’n zin, leuke collega’s, werk wat ik graag deed en me goed afging, maar ja, het was tijd voor iets anders. Nu heb ik heerlijk de tijd aan mezelf. Ik heb een lijst gemaakt van alle zaken waar ik te weinig tijd voor had, of gewoonweg nooit aan toekwam. Ook merk ik dat ik toch wel last had van het presenteerblaadjessyndroom. Ja, ik geef het toe, ik wilde gewoon dat iemand buiten mij, mijn werkgever, het UWV, recruteringsbureau, maakt niet uit wie, mijn problemen oplost voor mij. Maar zo werkt het natuurlijk niet. Al die angst, schaamte, ergernis en negativiteit, het leidde er allemaal toe dat ik me wel moest herijken. Ik moest weer gaan denken aan het kind dat ik ooit was dat vol vertrouwen de toekomst tegemoet ging. Ik ben nogal voorzich15
Gefeliciteerd met je ontslag
tig van aard, maar bemerk dat ik daar nu helemaal klaar mee ben. Toen werkte het wel, maar nu … Mijn ontslag heeft me door elkaar geschud en mijn hele bestaan op z’n grondvesten doen schudden. En wat denk je? Het heeft ervoor gezorgd dat ik weer voel dat ik leef! Ik wil weer naar buiten, genieten, plezier maken, fijne ervaringen delen met wie me lief is, nieuwe mensen ontmoeten, blij worden van kleine dingen. Ik voel dat ik weer creatief word en vrolijk word van nieuwe ontdekkingen. Wanneer ik nu ervaringen opdoe die ik voorheen niet had, zie ik het als een nieuwe kans om meer uit mezelf te halen. Ik zie het als een uitdaging om werk waar ik vroeger een beetje op neerkeek als waardevol te beschouwen. Het is bijzonder leuk om iets te doen dat waardevol is voor anderen en zinvol voor mezelf. Ik heb weer ontdekt hoe ik plezier kan maken op elk moment van de dag. De gezapigheid is eraf. Ik ben klaar met anderen naar de mond praten. Ik weet veel beter wie ik ben en wat ik wil. Dat geeft rust. Ik geniet meer van mijn kinderen. Ik heb zelfs samen met de buurman een project opgepakt om bij de buurtvereniging te helpen, ze waren zo onhandig bezig. Het is leuk om daar te helpen. Voor mij is het vrij eenvoudig om de zaken in goede banen te leiden. Zo heb ik nieuwe mensen leren kennen. Ik heb zelfs iemand waar ik eigenlijk een hekel aan had, aangesproken en toen bleek diegene ook een andere kant te hebben. Dat liep echt veel beter dan ik verwacht had. Enzovoort!
OJU Wat fijn dat Nederland zo rijk is dat we met elkaar voor elkaar zorgen. Natuurlijk kan ik heel kritisch gaan doen, omdat het allemaal wat minder is dan pakweg 10 jaar terug, maar vergeleken met andere landen is Nederland werkelijk het paradijs. Zelfs al heb ik 16
Bonushoofdstuk
het idee af en toe van alles en nog wat bij elkaar te moeten sprokkelen, uiteindelijk kom ik niets tekort. Het is wel anders dan ik gewend was. Ik hoefde nooit ergens over na te denken. Het gekke is dat ik het nu vaak veel beter waardeer. Bovendien ben ik veel creatiever geworden in veel doen met weinig. Met zo’n uitkering kun je net toekomen, maar je wilt natuurlijk wat ruimte hebben. Wanneer je je richt op wat er is, blijkt die ruimte er toch te zijn. Het komt er nog steeds op neer dat ik alles heb wat m’n hartje begeert. Ja echt. Al het andere is extra en ik ben erachter gekomen dat hoewel ik luxe bijzonder op prijs stel, ik echt niet ongelukkig ben als het er niet is. En ik weiger dan ook me er druk over te maken. Dat zorgt er dan weer voor dat ik best trots ben op mezelf. Wat ik in het begin heel gek vond, was aangeven wat ik nodig heb bij anderen. Ik merk dat veel mensen graag helpen en van alles en nog wat met me willen delen. De enige die daar, zeker in het begin, heel veel moeite mee had, was ik. Ik ben natuurlijk gewend om voor mezelf te zorgen, zonder ooit hulp van een ander nodig te hebben. Gelukkig maak ik me daar niet meer druk om, mensen vinden me niet minderwaardig omdat ik nu financieel in zwaar weer zit. Zij en ik weten dat het om een tijdelijke situatie gaat. Inmiddels heb ik ervoor gekozen om mezelf ook niet als minderwaardig te beschouwen. Sterker nog, ik ben er trots op dat wij het als gezin zo goed redden. We zijn veel sterker dan ik dacht. Al die ellende heeft ons echt dichter bij elkaar gebracht. We brengen meer tijd met elkaar door, bijvoorbeeld met spelletjes spelen. Daarvoor leefden we meer ons eigen leven, nu doen we echt dingen samen en waarderen elkaar veel meer. Ach, iedereen doet het op z’n eigen manier. Ik heb geleerd dat wij met tegenslag om kunnen gaan en dat onze basis goed is. Dat is pas echt waardevol. Ik sta nu elke dag met plezier op en leef bij de dag. Het heeft geen enkele zin om me zorgen te maken, en dat doe ik dus ook niet meer. 17
Gefeliciteerd met je ontslag
Leonore M. (1969), fotograaf Na mijn opleiding commerciële economie aan de HEAO ben ik in het verzekeringswezen terecht gekomen. Ik heb diverse banen gehad. Over het algemeen kun je zeggen dat ik iemand ben die er steeds voor kiest er het beste van te maken. Ik geef niet snel op, dat leidde er een aantal keren toe dat ik mijn ontslag kreeg. Een keer bij een fusie, tja, dat kan gebeuren. Maar ook een keer bij een familiebedrijf waar ik al zeven jaar werkte. Het bedrijf werd verkocht en de nieuwe eigenaar bleek al een opvolger voor mij in gedachten te hebben. Dat had ik niet aan zien komen en ik had veel moeite om het bedrijf, het werk dat ik daar deed en de mensen waar ik verantwoordelijk voor was, los te laten. Uiteindelijk heb ik een advocaat ingeschakeld om te voorkomen dat ik met een kluitje het riet in werd gestuurd. Dat het ontslag daardoor financieel goed afgehandeld werd, voelde voor mij in ieder geval een stuk beter, dan zomaar zonder slag of stoot vertrekken. Daarna ben ik bij een grote bank gaan werken in diverse leidinggevende functies. Dat heb ik altijd met veel plezier gedaan. Ik heb de omschakeling van de gulden naar de euro meegemaakt, wat natuurlijk een mega-project was. Bij de bank was alles supergoed geregeld en als werknemer had je het echt goed. Na een tijd veranderde dat wel. Het moest met minder en de nadruk werd verlegd van aandacht voor de klant en diens behoeften naar sturing op cijfers en procedures. De tussenmanagement lagen werden uitgedund, dus op enig moment wist ik wel dat het eraan zat te komen dat ook ik het
18
Bonushoofdstuk
veld moest ruimen. Toen mij definitief werd medegedeeld dat ze afscheid van me wilden nemen, is dat nog zeker vier maanden stil gehouden. Mijn medewerkers hadden geen idee. Voor mij ontstond een vreemde situatie, zeker toen de directeur tijdens een personeelsfeest, een bijzonder positief verhaal af stond te steken, terwijl ik wist dat ik, en met mij nog een aantal mensen, weg moesten. Die vent snapte er echt niets van. Dat soort dingen zijn dan wel weer jammer. De ontslagregeling bij de bank was verder goed. Ik kreeg nog een behoorlijke periode doorbetaald en kreeg bovendien een coach om me te begeleiden. Dat was echt heel fijn. Die zei tegen me: “Je bent nu op een prachtig kruispunt in je leven. Je kunt weer kiezen welke kant je op wilt.” Ik kom uit een creatieve familie, maar had lang het gevoel dat ik die ene was die niet creatief genoeg was om er meer werk van te maken. Toch wilde ik niets liever dan me verdiepen in fotografie, misschien wel om er professioneel iets mee te doen. Dus ben ik een fotografie-opleiding gaan volgen, die ik inmiddels met succes afgerond heb. Ik combineer het fotograferen met werk als auditor van o.a. callcenters. Dat is ideaal, ik werk vanuit huis en kan er daardoor zijn voor mijn kind. Bovendien heb ik zo een basisinkomen, daardoor kan ik me veroorloven om alleen die fotografie opdrachten te accepteren die ik zelf leuk vind. De periode na mijn ontslag heeft me geleerd hoe sterk ik ben en dat ik me, samen met mijn gezin, goed kan redden en nog op plezierige wijze ook.
19
Gefeliciteerd met je ontslag
Te blij Mocht je jezelf er per ongeluk toch nog op betrappen dat je een ander favoriet klaagonderwerp hebt, realiseer je dat ook daar winst te behalen valt. Laat er een geluksstrategie op los en trek je positiviteit in het extreme. Wanneer het je lukt, ontdek je razendsnel de kracht van focus. Jouw focus op positieve invalshoeken zorgt ervoor dat je je leven heel anders gaat ervaren. En als iemand je vertelt dat je te blij bent, krijg je het grootste compliment dat je je kunt wensen en weet je dat je in je opzet geslaagd bent: Gefeliciteerd!
Uitdaging Wanneer zo’n geluksstrategie echt je ding niet is, kun je nog iets anders proberen. Ga de uitdaging aan om dagelijks positiviteit te delen met anderen. Ik kwam het tegen via Facebook. Opeens zag ik berichtjes op Facebook van een vriendin waarin ze aan het einde van de dag steeds drie zaken benoemde die ze als positief bestempelde. Ook daagde ze elke dag een of meer anderen uit om hetzelfde te doen. Je hoeft niet te wachten tot je uitgedaagd wordt, maar kunt gewoon beginnen. Je hoeft het ook niet per se op Facebook te doen. Je kunt ook een schrift klaarleggen en een half uurtje voor je naar bed gaat opschrijven wat jouw positieve ervaringen van die dag waren. Je kunt je ervaringen delen met je partner, je kinderen of een vriend(in). Ik merkte dat de Facebook uitdaging voelde alsof ik mijn ervaringen in een gouden lijstje wilde doen, om ze ’s avonds mooi in de etalage te zetten. Gedurende de dag was ik extra alert op alles wat mooi, fijn en leuk was. Mentaal maakte ik notities: dit kan vanavond op Facebook voor de positivity challenge. Het maakte werkelijk een groot verschil, want normaal vergeet ik leuke voorvallen weer snel. Die worden al gauw overspoeld door andere dagelijkse dingen die mijn aandacht opeisen. Maar omdat ze ‘in de etalage’ mochten onthield ik ze veel beter, en 20
Bonushoofdstuk
liet die ervaringen mijn dag kleuren. Het gaf me een heel speciaal en prettig gevoel dat de hele dag met me mee ging.
Slaaphygiëne In dezelfde categorie zit de tip die Oprah Winfrey ooit op tv gaf. Benoem voor je gaat slapen vijf dingen waar je tevreden of blij of trots over bent van die dag. Slecht slapen is vaak het gevolg van zorgen en stress, maar ook van keuzen over waar je je aandacht aan geeft. We hebben het al wel over je dromen gehad, maar nog niet over hoe je je slaap kunt bevorderen. Daarom geef ik je een lijstje van 10 dingen die je beter niet kunt doen voor je gaat slapen én een lijstje van 10 dingen die je slaap bevorderen.
Niet doen: 1. Ruziemaken voor het slapengaan. Je stelt je woordenwisseling beter tot morgen uit, dan ben je weer uitgerust en is het probleem meestal veel eenvoudiger opgelost of ben je beter in staat om zaken bespreekbaar te maken zonder in de ergernis-modus terecht te komen. 2. Kruiswoordpuzzels maken, ingewikkelde problemen uitknobbelen of ander actief denkwerk die ervoor zorgen dat je alert bent en daardoor meer moeite hebt om in te slapen. 3. Een zware maaltijd gebruiken, dit kan zorgen voor een onrustige slaap. 4. Koffie of andere opwekkende dranken gebruiken. Ook alcohol is meestal niet bevorderlijk voor je nachtrust. Vooral wanneer je meer dan één glas nuttigt. 5. TV kijken, vooral niet naar superspannende films of series, het nieuws of serieuze praatprogramma’s. Die laatste twee maken je vaak niet vrolijker en ook de crimi’s e.d. brengen je niet in een aangename, kalme stemming waarbij je vol vertrouwen dat de 21
Gefeliciteerd met je ontslag
wereld veilig doordraait, lekker je ogen dicht doet en je te rusten legt. 6. Op internet surfen. De hoeveelheid informatie en prikkels, o.a. van de specifieke lichtintensiteit die computerschermen uitstralen, bereiden je niet voor op het slapengaan. 7. Ontdoe je slaapkamer van elektrische apparaten die ongemerkt als stoorzender dienen. 8. Leg je mobiele telefoon niet op je nachtkastje, het signaal van de telefoon kan je nachtrust beïnvloeden en wordt in kritische onderzoeken vaak als ongezond bestempeld. Wanneer je je telefoon als wekker gebruikt, kun je beter een apart wekkertje aanschaffen als je je niet wilt verslapen. 9. Ga niet liggen piekeren over wat er die dag allemaal misging, die herhaling van zetten in je hoofd geeft je een rotgevoel. Hier kunnen je dagelijkse meditaties je goed van pas komen, omdat je dan meer en meer geoefend raakt in het sturen van je gedachten. 10. Maak geen mentale ‘to do’ lijsten voor morgen. Schiet je iets te binnen wat je echt niet wilt vergeten, maak dan een korte notitie en laat het los. Zorg dat er een pen en schrijfblok klaarliggen, zodat je je bed niet uit hoeft.
Wel doen: 1. Een avondwandeling maken. 2. Drink een kopje rustgevende kruidenthee. 3. Zorg voor een donkere slaapkamer, hoe donkerder hoe liever. Dit blijkt van groot belang te zijn voor een gezonde hormoonhuishouding en bevordert daarmee ook je slaap. 4. Een fijne vrijpartij zorgt er ook voor dat je heerlijk diep slaapt. Dit komt doordat je lichaam, bij het bereiken van een orgasme endorfinen aanmaakt. 5. Heb je moeite ‘uit je hoofd’ te komen, neem dan een lekker warm voetenbadje voor je gaat slapen en masseer rustig je voeten. 22
Bonushoofdstuk
6. Zorg voor voldoende frisse lucht op de slaapkamer. 7. Zorg dat je de temperatuur in je bed goed kunt regelen, bijvoorbeeld door een dekentje te gebruiken dat je weg kunt halen of juist erbij kunt leggen wanneer je ’s nachts merkt dat je het warm of koud hebt. 8. Koude voeten kunnen ervoor zorgen dat je niet in kunt slapen. Je kunt op een eenvoudige manier zorgen dat je het lekker warm krijgt door op je rug te gaan liggen en je handen als losse vuisten in je liezen te leggen. Binnen één minuut of maximaal twee, merk je de aangename warmte die door heel je lijf stroomt. 9. Een lage bloedsuikerspiegel kan ervoor zorgen dat je slecht doorslaapt. Dit euvel kun je verhelpen door een banaan te eten voor je gaat slapen. Een lepeltje honing nemen kan ook, ofwel voor het slapengaan, of wanneer je ’s nachts wakker wordt. Bedenk dat ’s avonds snoepen juist zorgt voor een fluctuerende bloedsuikerspiegel. Het kan dus ook nuttig zijn om ’s avonds niet te snoepen. 10. Zorg dat je slaapkamer een fijne, rustige plek is om je in terug te trekken. Leg jezelf te rusten met de intentie om heerlijk uit te rusten, of je nu slaapt of niet. Zo leg je geen druk op het slapen en hoef je je niet gefrustreerd te voelen wanneer het je niet lukt. Stuur, als je wakker ligt, je gedachten naar dingen waar je blij van wordt. Ga in gedachten op vakantie of fantaseer een leven waarin het je goed gaat en bedenk waar je allemaal blij van wordt. Zo maak je toch het beste van de tijd die je in je bed doorbrengt, ook al slaap je niet direct.
Financieel gat Geen werk hebben betekent meestal ook verandering van inkomen en die verandering is eigenlijk altijd een vermindering. In Gefeliciteerd met je ontslag is dit al uitgebreid aan de orde gekomen, want een stapje terug of een hele flinke stap terug wordt vaak als een persoonlijke nederlaag ervaren door mensen. 23
Gefeliciteerd met je ontslag
Hun zelfvertrouwen loopt een deuk op en dat maakt het juist weer lastiger om vol vertrouwen de toekomst tegemoet te treden. Gerjoke Wilmink van het Nibud benadrukte al dat de grip op je financiën een belangrijke stap is om weer in balans te kunnen komen. Maar hoe pak je dat nu aan? In dit bonushoofdstuk wil ik je twee methoden aan de hand doen die je helpen grip op je financiën te krijgen. De eerste methode helpt je om je van je schuldenlast te verlossen. Pak een vel papier of maak een spreadsheet. Schrijf in elke kolom wat je maandelijks moet betalen. Je begint links met de grootste kostenpost, meestal je woonlasten, dan de volgende, bijvoorbeeld de lening die je afsloot voor je auto, dan de volgende en de volgende, enzovoort, tot je ze allemaal opgeschreven hebt. Nu je ze allemaal op een rijtje hebt, zie je er misschien een paar bij staan die je meteen stop kunt zetten. Denk aan abonnementen op bladen, en vooral ook die zaken waar je wel voor betaalt, maar geen gebruik van maakt. Nu ga je in de eerste maand dat je het overzicht bijhoudt een extra aflossing doen op de kleinste schuld, die dus in de meest rechtse kolom staat. Dit doe je totdat die schuld afgelost is, dan doe je hetzelfde met de volgende kolom.
Zet de tering naar de nering Om deze methode goed te laten werken is het belangrijk dat je ophoudt met meer uitgeven dan je verdient. Onze samenleving nodigt mensen uit om als consument te leven. Waar je ook gaat of staat, vooral in stedelijke omgevingen, probeert men je te verlokken, je geld ter plekke te besteden. Gedraag je niet als een consument die zich steeds laat verleiden tot aanschaf van zaken die je eigenlijk niet eens nodig hebt. Neem je lunch van huis mee, dat scheelt je tientallen euro’s per maand. Drink thuis koffie, of bij vrienden of op je werk, maar laat de dure ‘to go’ koffies achterwege. 24
Bonushoofdstuk
Word lid van de bibliotheek, zodat je toegang hebt tot zoveel boeken en tijdschriften als je maar wilt, zonder dat je ze allemaal aan moet schaffen. Die boeken die je echt zo goed vindt dat je ze in je kast wilt zetten, kun je altijd nog kopen. Bekijk thuis gezellig een dvd, in plaats van met het hele gezin naar de bioscoop te gaan. En als je je kinderen op een leuk uitje wilt trakteren, doe je ze net zoveel plezier met een bezoekje aan het speelbos van staatsbosbeheer als aan de Efteling. Je kind vindt het vooral fijn om met jou op pad te zijn en om samen plezier te maken. Vervang entertainment ervaringen die behoorlijk in de knaken lopen met gratis boswandelingen en spelletjesmiddagen in de huiskamer. Je zult merken dat oprechte aandacht voor elkaar en samen tijd doorbrengen niet met geld gekocht kunnen worden. Als je graag uit eten gaat, spreek dan met vrienden af dat jullie thuis koken voor elkaar. Of duik met een stel vriendinnen de keuken in. Veel meer pret en stukken goedkoper! Maak er een punt van je auto buiten de betaald parkeren zones te zetten. Zo sla je twee vliegen in één klap: je bespaart op parkeerkosten en als je lekker doorstapt, heb je gelijk je cardio-fitness voor die dag te pakken. Doe als Susan Lambeck (zie haar interview op pagina 62 van het boek) en kijk eens of je een moestuin kunt huren in de buurt. De kosten zijn laag en verdien je gemakkelijk terug met de besparing op je boodschappen wanneer je gaat oogsten. Susan vertelde dat ze ook haar sportschoolabonnement op kon zeggen vanwege de hoeveelheid lichamelijke arbeid die ze verricht in haar tuin, waar ze bovendien veel plezier aan beleeft. Herdenk de manier waarop je je garderobe aanschaft. Organiseer eens een gezellige kleding ruilparty in je dorp, stel je aanschaf even uit tot het uitverkoop is en zoek uit waar 2e-hands kledingwinkels in jouw buurt zijn. Je kunt gewoon ook iets langer met je kleding doen. Je bent echt niet de enige die het zo aanpakt. Sterker nog, het is een trend om het zo te doen, vooral bij hippe, jonge mensen die liever 2e-hands kopen dan nieuw om zo het milieu te sparen. In dit kader kun je je ook aansluiten bij een LETS-systeem bij jou in de buurt. 25
Gefeliciteerd met je ontslag
Bonushoofdstuk
LETS LETS staat voor Local Exchange Trading System of in het Nederlands: Lokaal Economisch Transactie Systeem. Voorbeelden zijn de noppes in Amsterdam, sterren in Utrecht, handjes in Antwerpen en blussers in Mechelen. Ook een kleinere stad als bijvoorbeeld Oosterhout, waar ik zelf vandaan kom, heeft een LETS-kring, waar ze met keetjes werken. Er zijn inmiddels meer dan 100 LETS-kringen in Nederland. Ook in Vlaanderen zijn zeker 40 LETS-kringen actief. Op de website ‘LETS Vlaanderen’ wordt verwezen naar de site www.gedeelddoor.be, waar ‘Netwerk Bewust Verbruiken’ meer dan 170 ruil- en deelinitiatieven in Vlaanderen en Brussel bundelt. Want er zijn natuurlijk meer mogelijkheden om uit te wisselen dan alleen via een LETS-kring. Het idee van LETS is dat je met elkaar ruilt zonder uitwisseling van geld. Via een soort bankrekening wordt bijgehouden hoeveel waarde je bijgedragen hebt aan het systeem en hoeveel je gebruikt hebt. Dit wordt vertaald in de rekeneenheid die gebruikt wordt, bijvoorbeeld handjes of noppes. Dit zorgt ervoor dat je niet één-op-één hoeft te ruilen, maar dat je multi-dimensionaal kunt ruilen. Stel, je hebt geen budget om verjaarstaart te kopen, maar hebt wel een LETS-tegoed, omdat je iemand geholpen hebt zijn tuin te wieden, dan kun je in de kring op zoek gaan naar iemand die voor jou taarten wil bakken in ruil voor LETS-tegoed. Het idee van ruilhandel als alternatief voor geld is niet nieuw. De term LETS is over komen waaien uit Canada en bestaat al sinds 1982. Waar het voorheen vaak idealisten en wereldverbeteraars aantrok, vindt recentelijk een belangrijke verschuiving plaats. Omdat meer mensen zonder baan zijn, haken ook deze mensen aan. Gemeenten, waar mensen met financiële problemen bij
26
aankloppen, gaan ook het nut van lokale ruilsystemen inzien en bekijken of ze aan kunnen sluiten, maar dat staat nog in de kinderschoenen. Behalve het ruilaspect, is ook het sociale aspect binnen een LETS-kring van belang. Het is weer een mogelijkheid om in contact te komen met anderen. Het geeft je gelegenheid om andere talenten in te zetten, dan die je voor je baan nodig zou hebben. Wie zou denken dat je door een sjaal te breien of een taart te bakken, in staat bent, iemand anders te vragen om je ramen te wassen of je computer te repareren?
Wanneer je je uitgavenpatroon aangepast hebt aan je nieuwe inkomen en dan aan de slag gaat met het afbetalen van je schulden, zul je merken dat je meer en meer het gevoel krijgt dat je inderdaad weer grip hebt op je financiën. Daar mag je trots op zijn en je goed bij voelen! Dat hoort er ook bij, dat je steeds jezelf complimenteert met het feit dat je actie onderneemt. Voel je goed bij hetgeen je nu kunt doen en ook doet en laat los dat je de ontstane situatie niet direct om kunt turnen. Elke wandeling begint met de eerste stap en zo is het ook met het oplossen van je schuldenlast of precaire financiële situatie.
Je bent een consument Besef dat onze maatschappij je uitnodigt tot consumeren én het aangaan van schulden, want dan kun je nu alvast zaken aanschaffen, waar je feitelijk nog geen geld voor hebt. Dit is echter niet in jouw eigen 27
Gefeliciteerd met je ontslag
belang, maar vooral in het belang van de bedrijven waar jij je geld aan geeft. En dan is er nog de geldverstrekker die ook verdient aan jouw schuldpositie. Je moet immers rente betalen voor de leningen die je aangegaan bent. Een groeiende groep mensen ontdekt dat het helemaal niet zo gunstig is om zo gemakkelijk aan geld te kunnen komen. Het kost vooral veel geld, en zou je alle rente die je betaalt aan de bank bij elkaar optellen, dan kom je erachter dat je een flink deel van het jaar voor de bank werkt, voordat het geld dat je verdient eens naar jou toekomt. Het gevolg is dat meer en meer mensen ernaar streven schuldenvrij te leven. Ze passen de eerste methode, schulden afbetalen, toe, tot en met het aflossen van hun hypotheek. Kijk maar eens naar je eigen overzicht en stel je voor hoe dat eruit zou zien wanneer je alle schulden afbetaald hebt. Dan zijn je vaste maandlasten een stuk lager, en kun je veel gemakkelijker met minder inkomen toe. Misschien hoor je dit idee voor het eerst. Denk er maar eens over na, of het jou ook aanlokkelijk in de oren klinkt. Wil je meer lezen over schuldenvrij leven en een gezonde financiële huishouding, dan raad ik je graag onderstaande titel aan: Hypotheekvrij!* van Gerhard Hormann.
Creëer een voorsprong De tweede methode die ervoor zorgt dat je het heft qua financiën weer in eigen handen neemt, is zorgen dat je een buffer creëert. Stel dat je weet dat je minimaal € 2.000 per maand nodig hebt om redelijk comfortabel te kunnen leven. Dan weet je dat je met € 12.000 op de bank een half jaar toe kunt en met € 24.000 maar liefst een jaar. Zou je wat zuiniger doen dan kun je die periode zeker ook verlengen. Dat lijkt veel, maar zou je, wanneer 28
* uitgegeven door Veltman uitgevers, 2015, ISBN 9789089757104 verkrijgbaar bij Succesboeken.nl
Bonushoofdstuk
je eerst de tering naar de nering hebt weten te zetten, gedurende drie maanden 10% van je inkomen op een spaarrekening zetten. Vervolgens drie maanden lang 20% van je inkomen opzij zetten en vanaf dan zorgen dat je van 70% van je inkomen rondkomt, dan loopt je spaartegoed snel op. Zo creëer je die buffer die zorgt dat je het in geval van nood nog een behoorlijke periode uit kunt zingen. Maar er gebeurt nog iets veel belangrijkers. Wanneer je jezelf hebt laten zien dat je van 70% van je salaris kunt leven en je maakt dat een onderdeel van jouw gezonde financiële huishouding, dan schep je voor jezelf flink wat ruimte voor dingen die jij belangrijk vindt. Je kunt het zelf wel bedenken. Je zou een goede pensioenpot voor jezelf opbouwen, een studiefonds om je kinderen van te laten studeren achter de hand hebben. Je hebt ruimte om een auto aan te schaffen, zonder daar een lening voor af te moeten sluiten. Je hebt ruimte voor die droomvakantie waar je al jaren over fantaseert, enzovoorts. Maar bovenal ben je veel minder afhankelijk van zaken buiten jezelf, zoals het reilen en zeilen van de economie en het al of niet hebben van werk. Hoe je dit aan kunt pakken staat goed uitgelegd in de klassieker over financiële zelfredzaamheid: Rijke pa arme pa* van Robert Kiyosaki. Waar je naar toewerkt, naast een gezonde financiële huishouding, is een gevoel van veiligheid en vertrouwen in jezelf: je hebt het heft in handen genomen, je staat zelf aan het roer van jouw schip en kiest koers. Wat een fijn gevoel geeft dat!
Eind goed, al goed Met deze laatste tips over financiën zijn we alweer bij het einde van dit bonushoofdstuk bij Gefeliciteerd met je ontslag. De veelheid aan verschillende onderwerpen in dit hoofdstuk lijken op het eerste gezicht weinig samenhang te hebben. * uitgegeven door en verkrijgbaar bij uitgeverij Succesboeken.nl, 2013, ISBN 9789079872565
29
Gefeliciteerd met je ontslag
Toch is er een duidelijke rode draad in te ontdekken. Alle tips, suggesties en ideeën werken ernaartoe dat jij je weer goed gaat voelen op alle vlakken in het leven die belangrijk voor je zijn. Wanneer je meer herstelmomenten in je leven inbouwt, bijvoorbeeld door te mediteren, zal het je gemakkelijker vallen om te focussen op dat wat je wilt. Dat geeft je een goed gevoel, waardoor je je open kunt stellen voor nieuwe oplossingen voor problemen waar je mee kunt kampen. Het uitproberen van nieuwe manieren die goed voor je uitpakken versterkt je goede gevoel weer, je vertrouwen groeit, je krijgt weer meer plezier in het leven en voor je het weet ben je weer die stralen-de persoonlijkheid die je van nature bent. Dat is waar ik je bij wilde helpen en ik hoop dat je veel hebt aan alles wat ik je aangereikt heb. Je bent het waard om te stralen en ik gun het je zo graag! Laat het niet bij slechts het lezen van de tips, maar ga ermee aan de slag en maak iets moois van je leven.
Bonushoofdstuk
De auteur
D
e auteur van dit boek, Marina Schriek, is óók op het gebied van ontslag een gedegen ervaringsdeskundige. Voor zij in 2001 haar onderneming ‘de opening | burn-out specialisten’ opstartte, verloor ze maar liefst vijf keer haar baan in danwel een faillissement, danwel een reorganisatie. Nu zegt ze daarover dat ze toen nog niet geleerd had zelf het heft in handen te nemen.
Ik wens je veel succes en plezier toe! Marina Schriek Zie ook de site van Gefeliciteerd met je ontslag.
Ik verliet me te veel op mijn werkgevers. Ik had niet genoeg vertrouwen in mezelf en liet het allemaal gebeuren. Geen wonder dat ik zoveel stress had en uiteindelijk ook die burn-outs kreeg. Maar niet getreurd, inmiddels ben ik gepokt en gemazeld en weet ik wat ik wil en wat ik belangrijk vind.
Vanwege deze ervaringen weet Marina als geen ander dat ontslagen worden of een tijdlang in onzekerheid leven over de toekomst van de organisatie waar je je voor inzet, een grote bron van stress in je leven is. Volgens Marina word je er nooit minder van. Juist tegenslag nodigt je uit om te groeien. Wat ik in mijn boeken schrijf leef ik zelf ook. Natuurlijk heb ik ook weleens een blue monday, maar juist de perikelen bij mijn diverse werkgevers hebben me weerbaar gemaakt en ervoor gezorgd dat ik
30
31
Gefeliciteerd met je ontslag
nu duidelijke keuzen maak. Het is heel prettig om deel uit te maken van een organisatie en wezenlijk bij te kunnen dragen aan iets wat je belangrijk vindt en waar je plezier aan beleeft, maar niet ten koste van jezelf. Nooit! Maar daar kom je pas achter wanneer je in de misère zit.
Vanwege haar niet-aflatende zoektocht naar menselijke kracht en waarom mensen die soms kwijtraken, kwam Marina tot inzichten die ze graag, vaak op humoristische en relativerende wijze, deelt met haar cliënten, toehoorders en lezers. Duizenden mensen zijn al door haar geholpen tijdens persoonlijke consulten, trainingen en de lezingen die ze door heel het land geeft. De titels in haar Gefeliciteerd met-serie, worden goed ontvangen. Haar boeken hebben al vele lezers ondersteund om een ogenschijnlijke tegenslag om te turnen in een positieve ontwikkeling in hun leven. Ook dit derde boek in de serie, Gefeliciteerd met je ontslag, mag weer met recht een feelgood-boek genoemd worden, waar velen steun, troost en begrip in zullen vinden, aangemoedigd door het enthousiasme en de oprechte felicitatie van de auteur. Zoals Marina het zegt: Kom in beweging en zorg goed voor jezelf, je bent het waard! Marina Schriek begeleidt als probleemoplosser voor HRM en business sparringpartner, organisaties en individuen op vele gebieden, zoals bij preventie en behandeling van chronische stress zoals die vaak gepaard gaat met reorganisaties, overnames en fusies. Vaak monden deze stressklachten en onzekerheid over baanbehoud uit in verzuim en uiteindelijk in een burn-out. Zelf had Marina twee keer een burn-out. Dit zorgde ervoor dat zij actief op zoek ging naar de oorzaken van stress en haar burn-out. Maar nog belangrijker: naar oplossingen die wérken. Ze constateert bij de organisaties waarvoor zij werkzaam is en bij hun medewerkers veel onbegrip en van daaruit veroordeling naar de mensen die gebukt gaan onder overmatige stress. Ook blijkt dat haar cliënten vaak schaamte voelen over de situatie waarin zij verzeild raakten vanwege overmatige stress en de daaruit 32
Bonushoofdstuk
voortkomende burn-out. Daarom breekt zij een lans voor diegenen die vanwege door stress veroorzaakte klachten (tijdelijk) uitvallen. Juist de sterken die niet opgeven, wils- en daadkrachtig zijn, maken langdurige stress door of belanden in een burn-out situatie. Het onderzoeken van de stress, al of niet veroorzaakt door je ontslag of het diep in een burn-out zitten is niets meer of minder dan een persoonlijk ontwikkelingsproces dat mensen krachtiger maakt en de innerlijke wijsheid in de mens doet ontluiken. De uitgever
Marina Schriek is auteur van Gefeliciteerd met je burn-out en van Gefeliciteerd met je echtscheiding. Daarnaast is zij directeur en eigenaar van de opening | burn-out specialisten in Lage Zwaluwe (N.Br.).
de opening | burn-out specialisten nieuwlandsedijk 74 4926 as lage zwaluwe t 0168-481717
[email protected] www.deopening.nl
33
Bonushoofdstuk
Gefeliciteerd met je ontslag
Het boek Gefeliciteerd met je burn-out is geschreven door een bijzondere ervaringsdeskundige. De auteur Marina Schriek heeft zelf twee keer een burn-out gehad. Sindsdien is ze zich in het fenomeen burn-out gaan verdiepen. 14% (!) van de werknemers gaf aan burn-outklachten te ervaren in het afgelopen jaar (2014). Op een totaal van ruim 7 miljoen werknemers in Nederland komt dit neer op ruim 900 duizend personen. Het gaat dan onder andere om gevoelens van vermoeidheid en van emotionele uitputting. (Cijfers CBS). Marina Schriek heeft zich ontwikkeld tot een autoriteit op haar gebied en is een veelgevraagd spreker. Veel bedrijven roepen Marina’s expertise in om complete afdelingen door te lichten om burn-out situaties te voorkomen. In de afgelopen 20 jaar heeft Marina het talent ontwikkeld om naar het nut van een verstoring te kijken, of dat nu pijnklachten zijn, je leven gewoon niet zo lekker loopt of omdat je in een complete burn-out zit. Marina heeft zich ontwikkeld tot de top van Nederland. Inmiddels zijn er duizenden mensen door haar geholpen. Dit is een geweldig zelfhulpboek voor iemand die supergestresst is of al in een burn-out situatie zit. — Remco Claassen, trainer, spreker & bestseller auteur ISBN: 9789079872541
34
In Gefeliciteerd met je echtscheiding ga je ontdekken hoe jij je persoonlijke invloed aan kunt wenden om je relaties te beïnvloeden. Of dat nu je relatie met je huidige partner, je (aanstaande) ex, je kinderen, je familie of je (ex-)schoonfamilie is, dat maakt niet uit. Zodra je gaat begrijpen hoe je jouw persoonlijke invloed uit kunt oefenen op een relatie, zullen al je relaties verbeteren. Voor je het weet komt je vriendenkring bij jou om raad waar het relaties betreft, onder het mom ‘jij hebt het allemaal zo goed voor elkaar. Hoe doe jij dat toch?’ De reden dat Marina Schriek als burn-out specialist en auteur van het boek Gefeliciteerd met je burnout, dit relatieboek wilde schrijven is dat veel van haar cliënten met hun stressgerelateerde klachten en (bijna) burn-out, uiteindelijk ook op de proppen komen met relatieproblemen. Dat is natuurlijk helemaal niet gek, want wie met zichzelf in de knoei zit, kan vaak de puf niet opbrengen om zich actief in te zetten voor het behoud van een goede relatie. Wanneer de burn-out eenmaal achter de rug is, is vaak nog de behoefte aan hulp aanwezig om de relatie weer op de rit te krijgen. Daar gaat dit boek over, maar ook over hoe je jezelf op kunt rapen wanneer het al te laat is om de relatie nog te herstellen. Je hoeft natuurlijk geen burn-out te krijgen om relatieproblemen te hebben. Hoewel er geen pil voor een gelukkig leven bestaat, kan dit boek jouw ‘gelukspil’ zijn, met alle aanwijzingen en tips die je nodig hebt om gelukkige relaties in je leven te creëren. ISBN: 9789079872633
35
Gefeliciteerd met je ontslag
36