GRIEKENLAND 2014
LVC Bevegem
Centrum
Grotenberge
O. -L.-Vrouwcollege Onze-Lieve-Vrouwcollege campus Centrum l Grotenberge
GRIEKENLAND 2014 De zee van Poseidon, het licht van Apollo de draad van Ariadne mythes, ruïnes, kerkjes en kapellen tempels en theaters Geniet van al die schoonheid die je verruimt en tracht iets van de Griekse harmonie in je eigen leven te realiseren We wensen je een boeiende ontdekkingsreis van Athene naar Kreta en … van Kreta naar Athene
Griekenland 2014 I pag. 1
H E E N V L U C H T - maandag 7 april 2014 Groep 1 – Brussel – Zürich – Athene Vertrek LX771 07:00 in Brussel Aankomst 08:20 in Zürich Vertrek LX1830 09:45 uit Zürich Aankomst Athene 13:25 18. Ruben Cornil 1. Sarah Cox 19. Daan Van De Sijpe 2. Delphine De Raeve 20. Evelien Van Den Berghe 3. Nele Dedobbeleer 21. Tuur Van Kerkhove 4. Sien Lerminiaux 22. Jonas Blom 5. Jens Monsaert 23. Pieter Callebaut 6. Jana Ottoy 24. Dieter De Schuyteneer 7. Fauve Pirson 25. Symen Tavernier 8. Lente Vandeputte 26. Amelia Van Den Noortgate 9. Elisabeth Verstraete 27. Robin Van Gansbeke 10. Lisa De Moor 28. Lisa Van Wesemael 11. Simon De Vuyst 29. Annelien De Langhe 12. Nanne De Winter 30. Tristan Demeersseman 13. Silke D’Hauwers 31. Jolien De Vuyst 14. Demi Meerman 32. Marie Van Caekenbergh 15. Yana Meulenijzer 16. Silke Van Steertegem 33. Charlotte Van De Kerckhove 17. Liam Bracke Begeleiding 1. Regine Henau 2. Paul Lampaert
3. Anne-Marie De Maeseneer
H E E N V L U C H T - maandag 7 april 2014 Groep 2 – Brussel – Wenen – Athene Vertrek OS8172 07:05 in Brussel Aankomst 08:50 in Wenen Vertrek OS801 10:30 uit Wenen Aankomst Athene 13:45 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Nelle Meuleman Pieter Naessens Lisa Savat Tamara Tronquo Jasper Van De Maele Nele Van Den Eeckhaut Marthe Vaneenooghe Charlotte Callaert Laure Caudron Stephanie Muylaert Lynn Aerts Matthias Dellaert
Begeleiding 1. Dirk Everaert 2. Nele De Lange 3. Anita Gijselinck
Griekenland 2014 I pag. 2
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
Stien Lapaege Simon Van Der Cruyssen Lisa Carrette Gwendolyn De Craeye Arne De Greef Nele Temmerman Idrissa Diependaele Nele Niemegeers Stefanie Desmet Kimberly Moreels Joyce D’Haese
4. Piet Braeckman 5. Hilde Magerman 6. Veerle Hofman
T E R U G V L U C H T - maandag 14 april 2014 Groep 1a – Athene – Frankfurt – Brussel Vertrek LH1279 14:15 uit Athene Aankomst 16:15 in Frankfurt Vertrek LH1018 17:25 uit Frankfurt Aankomst Brussel 18:20 1. Sarah Cox 18. Tuur Van Kerkhove 2. Delphine De Raeve 19. Jonas Blom 3. Nele Dedobbeleer 20. Pieter Callebaut 4. Sien Lerminiaux 21. Dieter De Schuyteneer 5. Jens Monsaert 22. Symen Tavernier 6. Jana Ottoy 23. Amelia Van Den Noortgate 7. Fauve Pirson 24. Robin Van Gansbeke 8. Lente Vandeputte 25. Lisa Van Wesemael 9. Elisabeth Verstraete 26. Lisa Carrette 10. Lisa De Moor 27. Gwendolyn De Craeye 11. Simon De Vuyst 28. Arne De Greef 12. Nanne De Winter 29. Annelien De Langhe 13. Silke D’Hauwers 30. Tristan Demeersseman 14. Demi Meerman 31. Jolien De Vuyst 15. Yana Meulenijzer 32. Marie Van Caekenbergh 16. Silke Van Steertegem 33. Charlotte Van De Kerckhove 17. Evelien Van Den Berghe 34. Joyce D’Haese Begeleiding 1. Regine Henau 3. Piet Braeckman 2. Paul Lampaert Groep 1b – Athene – Frankfurt – Brussel Vertrek LH1279 14:15 uit Athene Aankomst 16:15 in Frankfurt Vertrek LH1022 19:25 uit Frankfurt Aankomst Brussel 20:20 1. Liam Bracke 5. 2. Ruben Cornil 6. 3. Daan Van De Sijpe 7. 4. Nele Temmerman 8. Begeleiding 1. Hilde Magerman 3. 2. Veerle Hofman
Idrissa Diependaele Nele Niemegeers Stefanie Desmet Kimberly Moreels Anne-Marie De Maeseneer
T E R U G V L U C H T - maandag 14 april 2014 Groep 2 – Athene – Wenen – Brussel Vertrek OS802 14:55 uit Athene Aankomst 16:20 in Wenen Vertrek OS8173 18:05 uit Wenen Aankomst Brussel 19:45 1. Nelle Meuleman 8. Charlotte Callaert 2. Pieter Naessens 9. Laure Caudron 3. Lisa Savat 10. Stephanie Muylaert 4. Tamara Tronquo 11. Lynn Aerts 5. Jasper Van De Maele 12. Matthias Dellaert 6. Nele Van Den Eeckhaut 13. Stien Lapaege 7. Marthe Vaneenooghe 14. Simon Van Der Cruyssen Begeleiding 1. Dirk Everaert 3. Anita Gijselinck 2. Nele De Lange
Griekenland 2014 I pag. 3
PROGRAMMA DAG 1 – maandag 7 april 2014 Brussel – Zurich – Athene of Brussel – Wenen – Athene 05:00 Verzamelen in de vertrekhal van de luchthaven. Vluchtschema: zie p2. 14:30 Busrit naar het centrum van Athene -> wandeling door het oude centrum en vrije tijd. 18:30 Avondeten in “Palea Athina”. 20:00 Vertrek naar de haven van Piraeus -> inscheping op de “Knossos Palace”. 21:00 Vertrek naar Heraklion. Logement aan boord in kajuiten van 4 personen.
DAG 2 – dinsdag 8 april 2014 Knossos – Heraklion 06:00 – Aankomst in Heraklion -> Transfer naar hotel Asterias Village. Ontbijt in het hotel & kamerverdeling. We bezoeken die dag Knossos en Heraklion. Avondeten en overnachting in Asterias Village (www.asteriasvillage.gr).
DAG 3 – woensdag 9 april 2014 Lato – Panaghia Kera – Spinalonga Na het ontbijt vertrekken we voor een excursie van een volledige dag. We bezoeken het klooster ‘Panaghia Kera’ en de mooi gelegen ruines van het stadje Lato. In Elounda nemen we de boot naar Spinalonga. Van Elounda rijden we naar Agios Nikolaos. Vrije tijd aan het meer van Voulismeni (in Ag. Nikolaos). Avondeten en overnachting in Asterias Village (www.asteriasvillage.gr).
DAG 4 – donderdag 10 april 2014 Rethymnon – Chania Na het ontbijt vertrekken we naar Rethymnon, de 3de grootste stad van Kreta. We maken een stadswandeling en bezoeken een bakkerij waar “baklava” en “kataifi” gemaakt worden. We rijden verder naar Chania, de tweede grootste stad van Kreta. Stadsverkenning en vrije tijd (middagpauze). Verder naar Gerani waar we Griekse dansles krijgen. Avondeten onderweg. We komen vrij laat terug in ons hotel. Laatste overnachting in Asterias Village (www.asteriasvillage.gr).
Griekenland 2014 I pag. 4
DAG 5 – vrijdag 11 april 2014 Festos – Gortys – Matala Ontbijt in het hotel. 10:00 vertrek naar Festos. Bezoek aan het paleis, één van de belangrijkste Minoïsche sites. In Gortys bezoeken we de imposante ruïnes. In de baai van Matala bekijken we de oude grafgrotten (Romeinse tijd) en is er ook vrije tijd. Avondeten. Naar de haven van Heraklion, inscheping in de “Festos Palace”. 21:00 – 21:30 vertrek naar Piraeus. Overnachting op de boot.
DAG 6 – zaterdag 12 april 2014 Athene – Argolide 07:00 ontschepen & rit naar Athene. Ontbijt in hotel Illisos – www.illisos.gr. Excursie naar de Argolide: we bezoeken het theater van Epidauros, een koepelgraf in Mycene + de burcht van Mycene. Halte in Nauplië. Avondmaal en overnachting in Illisos in Athene (www.illisos.gr).
Dag 7 – zondag 13 april 2014 Athene Na het ontbijt bezoeken we Athene. We beklimmen de Acropolis en bezoeken het museum van de Acropolis. Vrije tijd voor het avondmaal in hotel Illisos. Laatste nacht in Athene in hotel Illisos (www.illisos.gr).
Dag 8 – maandag 14 april 2014 Athene – Frankfurt – Brussel Kort keuzeprogramma. Mogelijkheid 1: wat langer slapen & wat later ontbijten (voor 10:30!). Mogelijkheid 2: tijdig ontbijten en nog vlug eventjes naar het centrum gaan, naar de overdekte markt, … Vertrek naar de luchthaven omstreeks 11:30. Vluchtschema: zie p3.
Griekenland 2014 I pag. 5
Info Griekenland • telt zo’n 10 737 428 inwoners, meer dan 4 000 000 ervan wonen in de hoofdstad Athene. • is een schiereiland met meer dan 15 000 km kustlijn en meer dan 6 000 eilanden. • heeft ook bergen, de Olympusberg is met z’n 2917 m de hoogste berg. In de winter kan men op sommige plaatsen skiën. • kent warme zomers met temperaturen boven de 40°C. De meltemi, de wind die van de eilanden komt, kan de talrijke bosbranden aanwakkeren. • is het meest bekend voor zijn olijven, olie en kaas. • staakt soms massaal! Het openbare leven kan enkele dagen stilvallen. De laatste jaren gaan die stakingen gepaard met grote betogingen. Kreta Kreta is het grootste eiland van Griekenland en qua omvang het vijfde in de Middellandse Zee (na Sicilië, Sardinië, Cyprus en Corsica). Het is 250 km lang en vrij smal – op het smalste punt is het maar 12 km breed. Er zijn hoge bergketens met o.a. de Samariakloof, de langste kloof van Europa. Er is Knossos, één van de belangrijkste opgravingen in Griekenland, er zijn heel wat historische plaatsen en honderden uitstekende stranden.
Godsdienst Meer dan 98 % van de bevolking is Grieks-orthodox. Godsdienst is zeer belangrijk in de Griekse maatschappij en de kerk is nog sterk verweven met de staat. Griekse priesters mogen trouwen en Griekse gelovigen mogen tot 3 keer een kerkelijk huwelijk laten inzegenen.
Griekenland 2014 I pag. 6
De Griekse keuken De vrije middagmalen geven je de kans om de Griekse keuken wat beter te leren kennen. Als jullie – net als de Grieken – verschillende kleine voorgerechtjes bestellen, zullen jullie de verschillende smaken leren kennen. Een paar gerechtjes… melizanosalata auberginedip tzatziki yoghurt met komkommer en look patates tiganites frietjes (stukjes aardappel gebakken in olijfolie) kalamarakia gefrituurde inktvisringen chtapodhia octopus saganaki tiri gefrituurde kaas taramosalata dip van viskuit met olijfolie garides saganaki gefrituurde scampi
tzatziki
kalamarakia
Pistachenoten zijn een specialiteit van het eiland Aegina. Er zijn ook heel wat gebakjes waarin die noten verwerkt worden.
Griekenland 2014 I pag. 7
gigantes melitzanes tiganites domates gemistes keftedes dolmadhes kolokithokeftedes kolokithakia tiganita skordalia
grote witte bonen in tomatensaus gebakken aubergines tomaten gevuld met rijst of gehakt (stuffed tomatoes) kruidige gehaktballetjes gevulde wijnbladeren gebakken courgetteballetjes gebakken courgettereepjes aardappelpuree met olie en heel veel look
domates gemistes
dolmadhes
Aan te bevelen is ook een ‘Greek Salad’ of choriatikisalade: tomaat, komkommer, ui, olijven, feta en olijfolie.
Komboloi Griekse mannen hebben vaak een kralensnoer in de hand. Ze gebruiken de komboloi als middel om te ontspannen of om de tijd te verdrijven. Je vindt ze in alle kleuren en maten.
Griekenland 2014 I pag. 8
Andere gerechten brizola steak (moschari: kalf - chrinia: varken) soevlaki fijne brochettes moesaka laagjes aubergines, gehakt, aardappel en bechamel pastitsio laagjes aubergines, gehakt, pasta en bechamel kotopouli kip
souvlaki
moesaka
Smakelijk!
De Griekse fastfood is pitta jiros: een broodje met kip of rund, tzatziki, frietjes, sla en tomaat.
De periptero Op de hoek van elke straat staan “stalletjes” waar je water, frisdrank, chocolade, kaartjes en nog veel meer kan kopen… De periptero’s blijven vaak tot ’s avonds laat open.
Griekenland 2014 I pag. 9
De taal Het moderne Grieks heeft het oude alfabet bewaard, maar gelijkt verder nog heel weinig op het oud Grieks. Een paar woordjes ja .................................... ne nee ................................ ochi gegroet ....................... iassou goedendag ................ kalimera goede avond ............. kalispera goedenacht ............... kalisnichta hoeveel? ...................... posso? hoe maak je het? ..... ti kanis? tot ziens ...................... adio alstublieft ................... parakalo dank u .......................... efcharisto excuseer ...................... signomi waar bevindt zich .... pou ine links .............................. aristera rechts ........................... deksia straat ............................ odos post ............................... tachidromio water ............................ nero goed ............................. kalos slecht ............................ kakos ik ben Belg ................. ime Velgos ingang ......................... issodos uitgang ........................ exodos
De Griekse koffie In de echte Griekse koffie (elliniko) zit nog een bodempje koffiedik. Je kan die koffie met veel suiker drinken (gliko), met weinig suiker (metrio) of zwart (sketo). Grieken drinken ook ‘nes’, oploskoffie. Wil je de min of meer gewone koffie, vraag dan een galliko kafe of een espresso. Vaak drinken mensen op terras ook frappe: een koude opgeschuimde koffie met ijsblokjes erin. Kan met of zonder melk en gliko, metrio of sketo.
Griekenland 2014 I pag. 10
De mythologie De belangrijkste goden Zeus: getrouwd met Hera, die Zeus’ avonturen niet kon appreciëren. Zeus veranderde eens de nimf IO in een koe om door Hera niet herkend te worden tijdens een verleidingspoging. Het arme kind zwierf nog heel lang als koe rond. Pallas Athene, dochter van Zeus: beschermgodin van de stad Athene. Bij haar geboorte kwam ze van kop tot teen gewapend uit het hoofd van haar vader. Zij was het symbool voor de beschaafde maatschappij, handhaver van recht en wet. Zij leerde de mens omgaan met vuur. Ares: de god van het oorlogsgeweld. Hefaistos: de god van het vuur en de smeden. Een kreupele god, omdat hij na een twist met Zeus, zijn vader, van de Olympos was gegooid. Een goede smid: de goddelijke wapens werden door hem gesmeed (echtgenoot van Afrodite). Apollo: god van de schone kunsten en de zang, zoon van Zeus en Leto. Hij is de leider van de Muzen, de godinnen van kunsten en wetenschappen.
Artemis: tweelingszus van Apollo. Godin van de jacht en de kuisheid. Het bier De Grieken voeren Nederlandse merken (Heineken, Amstel) in, maar er is ook goedkoper Grieks bier: Mythos.
Wijn – Krasi Er is de Retsina (witte wijn met harssmaak) maar ook de gewone witte wijn (aspro kokino) of rode wijn (kokino krasi). Wijn wordt meestal per (halve) kilo besteld, niet per liter.
Griekenland 2014 I pag. 11
Hermes: god van de koophandel, bode der goden, geleider van de schimmen der overledenen naar de onderwereld. Zijn moeder was een nimf, verleid door Zeus.
Afrodite: godin van de zinnelijke liefde. Haar zoon is Eros, de liefdesgod (foto).
Dionysos: god van de wijn. Hij werd vereerd met extatische feesten.
Demeter: dochter van Kronos en Rheia; zus van Zeus, Poseidon, Hades en Hera. Godin van de landbouw, van de aarde.
Ouzo De bekende nationale aperitief. Het is een anijsdrank met een hoog alcoholgehalte. Je drinkt ouzo met ijsblokjes en met water. Het is een gevaarlijke sterke drank.
Water – Nero Water is meestal zonder bubbels. Wil je die bubbels er wel bij, dan vraag je soda. Bij koffie krijg je altijd een glaasje (kraantjes)water, soms heeft het een lichte chloorsmaak.
Griekenland 2014 I pag. 12
Het kafeneion In een – meestal erg ongezellig – lokaal hangt een groot televisiescherm. Voornamelijk mannen van een bepaalde leeftijd komen hier. Bij goed weer zitten ze buiten aan tafeltjes en drinken een frappé met een groot glas water. Ze spelen soms kaart of tavli (een oud spel met een bord dat doet denken aan een dambord). Ze discussiëren over het journaal, de politiek, het voetbal, kijken naar de voorbijgangers. Meer en meer verdwijnen de echte “kafeneions” omdat de generaties klanten stilaan verdwijnen. Jonge mensen kiezen nu voor knusse terrassen of hippe bars.
Onvoltooide huizen De vele onvoltooide huizen hebben niet altijd met de huidige crisis in Griekenland te maken. Het is een praktijk die al vele jaren toegepast wordt. Omdat de Grieken pas belastingen moeten betalen als het huis volledig af is, laten ze vaak een verdieping onafgewerkt staan. De constructie van de huizen is typisch voor streken waarin veel aardbevingen zijn. Eerst wordt een betonnen constructie geplaatst die daarna opgevuld wordt met stenen en meestal komt er nog een pleisterlaag op.
Kerkjes in miniatuur (ikonostases) Die kleine kerkjes staan overal in het land, soms een beetje verscholen in het groen. Soms staan er bloemen bij, of brandt er een olielamp. Vaak zijn ze roestig, soms zijn ze stuk maar er zijn ook wel kunstwerkjes bij. Het lijken kleine kapelletjes in steen of marmer, geschilderd in rood & wit of blauw & wit. Ze zijn het symbool van het orthodoxe geloof. Welke functie hebben ze? Vaak tonen ze de weg naar een klooster of naar een kerk. Ze kunnen er ook gewoon staan om een plaatselijke heilige te vereren. Opmerkelijk veel kapelletjes staan er op gevaarlijke wegen; ze werden daar gebouwd als dank na een ongeval met goede afloop.
Toiletten in Griekenland In Griekenland is de riolering niet zoals de onze. Daarom gooien Grieken het toiletpapier nooit in het toilet maar in het vuilnisbakje ernaast.
Griekenland 2014 I pag. 13
AT H E N E De hoofdstad van Griekenland is een drukke miljoenenstad die sommigen wat moeten leren appreciëren. Toch zijn er mooie, rustige plekjes in de stad, mooie pleintjes waar het – vooral ’s avonds – gezellig is om te eten. De crisis drukt natuurlijk wel een stempel en zorgt ervoor dat de stad minder dan ooit bruist. DE ACROPOLIS Een acropolis betekent ‘burcht’ of ‘stad op een rots’. Het is een burcht die op een heuveltop ligt, een interessante plaats om de stad te verdedigen bij aanvallen. De Acropolis is hét herkenningspunt van Athene. De belangrijkste gebouwen op de Acropolis zijn het Parthenon, het Erechteion, de tempel van de godin Athene Niké en de Propyleeën.
Al in de 13de eeuw voor Christus was de Acropolis een 155 m hoog kalksteenplateau dat boven de stad uitstak. Myceense koningen bouwden er een versterkte vesting. Pas in de 6de eeuw voor onze tijdrekening bouwde men stenen gebouwen. Tijdens de ‘gouden eeuw’ van Pericles (447-438 voor Christus) werd het Parthenon gebouwd. Griekenland 2014 I pag. 14
Ψ De Propyleeën De toegangspoorten werden in 435 voor Christus gebouwd. Het is een gebouw uit drie delen, de linkervleugel wordt de Pinakotheek genoemd omdat er oorspronkelijk muurschilderingen waren. Ψ Het tempeltje van Athena Niké De kleine tempel in de hoogte, rechts voor de Propyleeën, is in de 5de eeuw voor Christus in Ionische stijl gebouwd. Het werd opgericht als herinnering aan de overwinning op de Perzen. Op de friezen is deze strijd uitgebeeld. Het tempeltje staat meestal in de steigers omdat restauratiewerken nodig zijn. Ψ Het Parthenon De tempel van Pallas Athena (Pallas = maagd, de beschermster van de stad) is een Dorisch kunstwerk uit Pendelisch marmer. Alle zuilen zijn in het midden iets breder en ze hellen ook licht naar binnen. De horizontale lijnen zijn niet helemaal horizontaal maar lopen naar het midden toe iets op. Dit is een bijzonder ingenieus middel om een perfect uitzicht te geven aan de tempel. De buitenkant van de tempel was versierd met reliëfbeelden van Phidias en zijn leerlingen. Het zijn o.a. die beeldhouwwerken die zich in het British Museum bevinden. In de tempel stond het beroemde 12 m hoge beeld uit ivoor en goud van Athena Parthenos, eveneens gemaakt door Phidias. De hele Balkan waartoe ook Griekenland behoort, is een gebied waar nogal wat aardbevingen zijn. Het Parthenon heeft die bevingen overleefd en bleef tot in de 17de eeuw vrijwel intact. De schade aan het gebouw is door mensen aangebracht. De Turken bezetten de stad en gebruikten het Parthenon als munitie-opslagplaats tot een explosie er in 1687 een ruïne van maakte. Ψ Het Erechteion Deze elegante tempel werd een paar decennia na het Parthenon in Ionische stijl gebouwd (5de eeuw voor Christus). Er werden 2 goden vereerd: Athena Griekenland 2014 I pag. 15
en Erechtheus. Wereldberoemd zijn de Kariatiden, de vrouwenfiguren die als pilaren dienst doen. De Kariatiden die wij op de Acropolis zien, zijn kopieën omdat de echte beelden te veel beschadigd werden door pollutie. De originelen staan in het museum van de Acropolis. HET MUSEUM VAN DE ACROPOLIS Het nieuwe en lang verwachte museum werd in juni 2009 geopend. Het is een heel modern museum, de bouwwerken waren peperduur maar het resultaat is de moeite waard. In dit museum zijn de vondsten van de Acropolis tentoongesteld. Er is ook plaats voorzien voor de “Elgin Marbles”, de reliëfbeelden van de friezen van het Parthenon. Zij werden door Lord Elgin, een Brits ambassadeur in Constantinopel, meegenomen naar Londen en vullen nu een volledige zaal in het British Museum in Londen. ROND DE ACROPOLIS Ψ Het Dionysostheater Het eerste marmeren theater is ontstaan omstreeks 330 voor Christus. Het theater is gebouwd in de vorm van een halve cirkel en er is een symmetrische verdeling van de plaatsen voor het publiek. Op het jaarlijks feest ter ere van Dionysos werden dialogen en pantomimes opgevoerd waaruit de klassieke tragedie zich ontwikkelde. Ψ Het Odeion van Herodus Attikos Dit gebouw is veel jonger dan de gebouwen op de Acropolis. Het werd in de Romeinse tijd , tussen 161 en 174 na Christus gebouwd (vandaar de bakstenen). Het was Herodus Attikos, een bankier uit Marathon, die het bouwwerk financierde. In 1955 werd het gerestaureerd. Het biedt plaats aan 5000 toeschouwers. Van juni tot september vindt hier elk jaar het Festival van Athene plaats. Griekenland 2014 I pag. 16
Ψ De Agora Oorspronkelijk was het een begraafplaats, er zijn nog graven te zien. Tegen de 6de eeuw voor Christus werd het een marktplaats, vandaar de naam Agora. Als marktplaats kende deze plek een grote bloei en werd werkelijk het hart van de stad, het centrum van de democratie. De redenaars konden daar hun boodschap verkondigen. De twee belangrijkste gebouwen in de Agora zijn De tempel van Hefaistos Ook bekend als het Theseion. De tempel in Dorische stijl is van 449-444 voor Christus gebouwd. Hij is gewijd aan de god van het vuur, de kunst en de metaalbewerking, Hefaistos. Het is één van de best bewaarde Griekse tempels, het lijkt wel een miniatuur van het Parthenon. De Stoa van Attalus Een stoa is een overdekte zuilengalerij, die in de 2de eeuw voor Christus door Attalus, koning van Pergamon, gebouwd werd. In 267 na Christus werd het door brand verwoest. Dit gebouw van twee verdiepingen werd door de Amerikaanse Archeologische School in Athene gerestaureerd met geld van John D. Rockefeller Jr.
DE HEUVELS VAN DE STAD Ψ De Fillopappos of de Muzenheuvel (147 m) Deze heuvel is te herkennen aan het witte monument, het grafmonument van een Romeins senator die heel veel voor de stad Athene gedaan heeft. Van deze plaats heb je het mooiste uitzicht op de Acropolis. Dit is ’s avonds de “place to be” voor wie van romantiek houdt.
Griekenland 2014 I pag. 17
Ψ De Aeropagos De heuvel van Ares (of Mars: oorlogsgod) ligt tegenover de toegang tot de Acropolis. Op deze kleine rots vergaderde in de oudheid het hoogste Atheense gerechtshof. Ψ Lykabettos (277 m) De hoogste heuvel van de stad. Op de top staat een wit kapelletje van St. Joris. De weg erheen vraagt wat inspanning, maar die inspanning is de moeite waard. In welke richting je ook kijkt: Athene ligt aan je voeten! ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN Ψ De Romeinse Agora Werd in het jaar 11 voor Christus voltooid dankzij de financiële steun van Julius Caesar en Augustus. De Romeinse Agora was het centrum van Athene vanaf de Romeinse overheersing totdat de Turken in 1833 Athene weer verlieten. Eén van de bekendste monumenten van het Romeinse Forum is de Toren der Winden ook wel Aerides of Hydraulische klok van Andronikos Kirristos genoemd. Deze toren is achthoekig en 12 m hoog. Aan de bovenkant is er een reliëfvoorstelling van goden met ieder zijn eigen windstreek te zien. Tijdens de Byzantijnse periode en tijdens de Turkse bezetting zijn op het terrein diverse woningen en winkels gebouwd maar ook de Fetich Moskee. Ψ De Bibliotheek van Hadrianus De bibliotheek staat aan de rand van de Romeinse Agora. Hadrianus bouwde de bibliotheek in 132. De collectie boeken of manuscripten was enorm groot. Dit gebouw had ook een zwembad en een tuin en telde meer dan 100 zuilen. Ψ De Tempel van de Olympische Zeus De tempel wordt ook het Olympeion genoemd. Pas in de 2de eeuw werd de tempel voltooid onder de Romeinse keizer Hadrianus. Het was toen de grootste tempel in Griekenland: 96 m lang, 40 m breed en met 104 Korinthische kolommen van 17 m hoog. Van deze zuilen zijn er slechts 15 over, de 16de viel om tijdens een storm in 1852 en ligt nog steeds in brokstukken op de grond. Griekenland 2014 I pag. 18
Keizer Hadrianus droeg de tempel op aan de oppergod Zeus. Hij plaatste een enorm beeld van goud en ivoor van de oppergod in de tempel en een even groot beeld van hemzelf ernaast. Ook van deze beelden is niets over. Ψ De Boog van Hadrianus Vlak bij de tempel staat de 18 m hoge marmeren Poort van Hadrianus, een stadspoort tussen het oude en het nieuwe Athene. Hadrianus wilde wel graag duidelijk maken dat hij de nieuwe machthebber was. Aan de kant gericht naar de Acropolis staat op de poort geschreven: “Dit is Athene, de vroegere stad van Theseus”. Aan de andere kant staat: “Dit is de stad van Hadrianus en niet van Theseus”. Keizer Hadrianus, keizer van het Romeinse Rijk van 117 tot 138 na Christus was een grote bewonderaar van de Griekse cultuur. Hij was geen keizer die ten strijde trok, maar reisde veel en liet in het uitgestrekte Romeinse Rijk gebouwen optrekken, kunstwerken maken enz. Ψ Het Stadion Panathinaiko Het huidige stadion is gebouwd op de fundamenten van het stadion uit 330 voor Christus. In dat historische stadion werden de Panatheense Spelen gehouden, een Atheense variant van de grotere Olympische Spelen. Het stadion was volledig in marmer gebouwd, en had uiteindelijk een capaciteit van
Griekenland 2014 I pag. 19
50.000 toeschouwers. Belangrijk onderdeel van deze spelen waren de hardloopwedstrijden. De afstand werd uitgedrukt in stadie (600 Griekse voet). Eén stadie is ongeveer 192 m. Het is herbouwd voor de eerste moderne Olympische Spelen in 1896. De kosten van het marmer (van de berg Penteli) werden betaald door de magnaat Yioryios Averof, die nu dan ook een - marmeren - standbeeld heeft bij het stadion. Het huidige stadion heeft plaats voor 80.000 toeschouwers. De vorm van de atletiekbaan is bijzonder, en valt buiten de huidige standaard voor een 400-meterbaan. De lengte van het middenterrein is 235 m, en de breedte is slechts enkele tientallen meters. De baan heeft daardoor de vorm van een haarspeld. Door de langwerpige, smalle vorm is het stadion ongeschikt voor IAAFatletiekwedstrijden, en al helemaal niet voor voetbalwedstrijden. Dit stadion heeft wel een grote symbolische waarde en wordt gebruikt voor speciale gelegenheden: het vuur uit Olympia wordt eerst naar deze plaats gebracht voor het vertrekt naar het land dat de Spelen organiseert. Dit stadion was bij de Olympische Spelen van 2004 in Athene de finish van de vrouwen- en mannenmarathon. Ψ De Nationale Tuin Dichtbij het stadion ligt de Nationale Tuin met het “Zappeion”. Dit neoklassieke gebouw werd van 1874 tot 1888 gebouwd dankzij de financiering door de Griekse weldoener Evangelos Zappas. Nu is het Zappeion een congrescentrum en een gebouw waar tentoonstellingen en beurzen gehouden worden. Bij belangrijke gebeurtenissen zoals tijdens verkiezingen worden de verkiezingsuitslagen hier bekend gemaakt. De Nationale Tuin van Athene ligt aan de achterkant van het Zappeion. Er zijn ook ingangen aan de Amalias- en de Herodes Aticcusstraat. De hoofdingang ligt aan de Vassilisis Sofias. Het “park” is een groene oase van ongeveer 40 hectare in het midden van een betonnen stad. Deze “Tuin” werd voor het eerst in 1838 aangelegd als tuin van het Koninklijk Paleis. Op het terrein bevinden zich o.a. een kleine dierentuin, een cafetaria, speeltuinen, het botanische museum, een meer en een kinderbibliotheek. De tuin ziet er de laatste jaren jammer genoeg wat verwaarloosd uit.
Griekenland 2014 I pag. 20
DE WIJKEN VAN ATHENE Ψ De Plaka Plaka is al jaren geen woonwijk meer maar een toeristische trekpleister. Overal zijn souvenirwinkeltjes, restaurants en taverna’s die zich richten op de toeristen. De authentieke aantrekkingskracht van de wijk is hier echter niet mee verloren gegaan. Het is nog steeds bijzonder om door de nauwe, meestal steil omhooglopende straatjes te dwalen, waarbij de Acropolis altijd op de achtergrond te zien is. In Plaka bevinden zich nog veel Byzantijnse kerkjes. Het hoger gelegen deel vlak aan de voet van de Acropolis is ook wel bekend als “Anafiotika”. Men zegt dat dit de oudste wijk is van het hedendaagse Athene. De plaats dankt zijn naam aan zijn eerste bewoners. Dit waren steenbewerkers uit het eiland Anafi, die door koning Otto I naar Athene werden gehaald vanwege hun vakmanschap. Zij mochten op deze plaats hun huisjes bouwen en die huisjes zijn duidelijk gebouwd zoals de typisch Griekse eilandhuisjes. Ψ Monastiraki De Atheense wijk Monastiraki (letterlijk: klein klooster - ooit stond er een klooster op het centrale plein!) ligt zoals Plaka aan de voet van de Acropolis. De bruisende, drukke wijk is een plek waar constant wordt gehandeld en verhandeld. Elke dag en vooral op zondag als er rommelmarkt is, draait het leven hier om de straathandel. In Monastiraki bevinden zich ook heel wat taverna’s en restaurants. De Psirri-wijk ligt in het verlengde van Monastiraki. De laatste jaren zijn de vervallen werkplaatsen opgeknapt tot bars, restaurants, winkeltjes,… De terrassen zitten er overvol (vooral ’s avonds) maar het is er niet echt goedkoop. Ψ Het Syntagma-plein Aan het Syntagmaplein, (het grondwetplein) ligt het vroegere Griekse Koninklijke paleis, dat nu dienst doet als parlement (de Vouli). Het paleis is gebouwd van 1836 tot 1842 en was bestemd voor koning Otto, de eerste koning van Griekenland en zijn vrouw koningin Amalia. De tweede koning van Griekenland, koning Georgios, heeft ook in dit paleis gewoond. Griekenland 2014 I pag. 21
Gedurende zijn regeringsperiode brak er twee keer brand uit in het paleis zodat het gebouw niet meer geschikt was voor koninklijke bewoning. In 1924 besloot de regering het Griekse parlement in het gebouw te huisvesten. Renovatiewerkzaamheden duurden tot 1934. Het Syntagmaplein was het laatste jaar het centrum voor de onlusten tegen de besparingen. Aan het graf van de onbekende soldaat houden de evzones de wacht. Het zijn Griekse soldaten in kleurrijke klederdracht. Zij hebben een winter- en een zomeroutfit en ook een zondagse plunje. Om het uur speelt zich hetzelfde ritueel af en wisselen de soldaten. Op zondag om 11 uur is er een grotere ceremonie. Minder koninklijk maar toch heel “chique” is het hotel Grande Bretagne op een hoek van het plein. In dit hotel hebben beroemdheden als Elisabeth Taylor, Richard Strauss en Winston Churchill gelogeerd. Ψ Het Omoniaplein Het woord ‘omonia’ betekent ‘harmonie’ of ‘eendracht’. Dit plein werd altijd beschouwd als het meest centrale punt van Athene maar de laatste jaren kreeg het een erg negatieve reputatie. Rondom het Omoniaplein bevinden zich winkels, cafe’s, snackbars en de krantenkiosken die 24/24u geopend zijn. Het is altijd al een heel levendig plein geweest, een volks plein. Tegenwoordig wonen rond het Omoniaplein heel veel illegalen en buitenlanders die hier hun handeltje zijn begonnen, ergens werkzaam zijn of gewoon op de straat leven. Soms lijkt het alsof hier geen Grieken meer wonen. Vooral het woongebied ten westen en ten zuidwesten van Omonia heeft veel van zijn charme verloren en men spreekt soms al van ghettovorming. Griekenland 2014 I pag. 22
Totaal anders en toch niet zo ver weg is de Kolonakiwijk aan de voet van de Lykabettosheuvel. Dit is een chiquere buurt met galeries, mooie antiek- en modewinkels, betere restaurants. Ψ Tussen Syntagma en Omonia Er zijn twee grote straten die het Syntagma- en het Omoniaplein met elkaar verbinden: de Stadiou en de Panepistimiou, in beide straten is eenrichtingsverkeer. Op de Panepistimiou staan drie opvallende neoklassieke gebouwen die ongeveer in dezelfde periode zijn gebouwd. Dat zijn de Academie, de Universiteit en de Nationale bibliotheek. Ze werden na de Griekse onafhankelijkheid gebouwd, in het midden van de 19de eeuw. Architecten van deze “kunstwerken” waren de Deense gebroeders Hansen die in die tijd in Athene woonden. Het doel van de Academie is het bevorderen van de wetenschappen en kunst. Bij de centrale trap aan de ingang staat aan de linkerflank het beeld van Plato (2,4 m) en aan de rechterflank het beeld van Socrates (2,4 m). Opvallend zijn de twee hoge zuilen waarop beelden van de godin Athene en de god Apollo staan.
Griekenland 2014 I pag. 23
K R ET A Iraklion Iraklion, de hoofdstad van Kreta, is de belangrijkste aankomsthalte (een luchthaven & een zeehaven) voor toeristen op Kreta. Het is een jonge, moderne, betrekkelijk welvarende handelsstad. Het toerisme is niet de belangrijkste bron van inkomsten. In de tweede wereldoorlog werd de stad verwoest en daarna snel weer opgebouwd met onaantrekkelijke betonbouw. Maar de stad heeft ook sfeer: er zijn de verdedigingsmuren, het Venetiaanse fort, het arsenaal, de elegante Venetiaanse monumenten in het hart van de stad, mooie pleintjes… er is een bruisend avond- of nachtleven. Ψ Het Archeologisch Museum Het eiland Kreta is een historisch belangrijk eiland waar heel wat vondsten gedaan werden. Die rijke vondsten kan men in het Archeologisch Museum bekijken: fresco’s, vazen, schalen, … Vooral ook de vondsten van het paleis van Knossos (Minoïsche beschaving) bevinden zich in dit museum. Het museum was lange tijd geheel of gedeeltelijk gesloten door restauratiewerken. Ψ Knossos De resten van het enorme Minoïsche koningspaleis bij Knossos, 5 km ten zuiden van Iraklion, zijn de grootste toeristische trekpleister.
De Britse archeoloog sir Arthur John EVANS (1851-1941) bracht Knossos onder de aandacht van de wereld. Hij had een grote belangstelling voor de oude Grieken. In 1894 bezocht hij Kreta voor het eerst. Hij zou de rest van zijn leven besteden aan het ontrafelen van de geheimen van dit eiland. Rond 1899 startte hij opgravingen in Knossos. Hij legde al vlug een stad uit de Bronstijd bloot en een paleis dat hij Minos noemde (naar de mythische Kretenzische koning en zoon van Zeus), omdat de plattegrond hem overkwam als een labyrint (zoals in de mythische verhalen). De beschaving gaf hij de naam Minoïsch. Hoewel hij al heel vlug de opgravingen voltooid had, bleef hij er tot 1935 werken. Hij was toen 84 jaar.
Griekenland 2014 I pag. 24
Het is ook de oudste archeologische vindplaats van Griekenland. De ruines die we zien, zijn niet de oudste: het eerste paleis dateert uit 2000 v.C. Rond 1700 v.C. werd het door een aardbeving verwoest. Daarna werd het jongste paleis gebouwd, dat tot 1380 v.C. bleef bestaan. Het werd toen door brand verwoest. Het paleis had enorme afmetingen: het telde zo’n 1300 vertrekken. Op het hoogtepunt van de Minoïsche beschaving leefden er wel 12 000 mensen binnen de muren en 4 keer zoveel in de directe omgeving. Het is niet echt bewezen dat dit het paleis van Koning Minos zou zijn, maar het wordt wel geassocieerd met de mythe van de draad van Ariadne. Ψ Wat kunnen we in Knossos bekijken? Het zuidelijke paleis met de propyleeën (toegangspoorten) en een kopie van de oorspronkelijke fresco’s. Er is ook het centrale binnenhof waar vermoedelijk rituele stierenspelen plaats vonden. De cultusplaatsen met een voorportaal, een “zuilencrypte” en een schatkamer, het heiligdom en de troonzaal. De koninklijke vertrekken: de zaal van de koningin met het fresco van de dolfijnen, de zaal van de koning met een houten troon (een kopie) erin en de zaal van de bijlen (het verblijf van de lijfwachten).
De draad van Ariadne Volgens de mythe bedacht Daedalus, de architect van Knossos, het ingewikkelde grondplan van het labyrint. Koning Minos sloot er de Minotaurus in op: een monster met het lichaam van een man en de kop van een stier. Dit monster zou geboren zijn uit de relatie van de overspelige vrouw van koning Minos met een stier. Koning Minos had de gewoonte zijn vijanden aan het monster te voeren. Aegeus, de koning van Athene, had de zoon van Minos laten doden. Minos eiste dat Athene elke 9 jaar zeven meisjes en zeven jongens als offer voor de Minotaurus zou geven. De Atheners wilden aan dit gebruik een einde maken. Aegeus stuurde zijn zoon Theseus naar Knossos om het monster te doden. Hij verleidde er Ariadne, de dochter van Minos. Zij bezorgde hem het plan van het labyrint en ze gaf aan Theseus ook een draad mee. Nadat hij het monster had gedood, kon hij uit het labyrint geraken door die draad te volgen.
Griekenland 2014 I pag. 25
De bijgebouwen: de werkplaatsen van handwerkslieden, het magazijn van de pithoi met een verzameling grote kruiken. De koninklijke weg, een geplaveide laan van 4 meter breed. Langs die weg zijn er goed bewaarde tribunes die misschien deel uitmaakten van een theater.
Griekenland 2014 I pag. 26
Kritsa, Lato & Elounda (Spinalonga) De stad Lato, genoemd naar Leto, de moeder van Apollo en Artemis, werd in de 8ste eeuw voor Christus gesticht. De ruïnes liggen als een amfitheater tegen de berghelling. Dit is een plek met een mooi uitzicht; de Doriërs wisten goed waar ze hun steden bouwden. Er zijn de resten van een kleine tempel, een theater, een waterreservoir, … Kritsa Kritsa is een dorp met kleine straatjes, witte en okerkleurige huizen met balkons en grote daken. Het authentieke is in de loop van de jaren wat verloren gegaan omdat het dorp overspoeld wordt door toeristen.
Het kerkje Panagia Kera is in de 13de - 14de eeuw (Venetiaanse tijd) gebouwd. Het is misschien wel de mooiste Byzantijnse kerk van Kreta, niet alleen door de bouw in drie delen, maar vooral door de meer dan 100 fresco’s in verschillende stijlen. Het kerkje heeft een koepel uit de 13de -15de eeuw. Het zuidelijke schip is gewijd aan de H. Anna, de moeder van Maria, het noordelijke aan de H. Antonius en het middenschip, dat het oudste is, aan de Maagd Maria.
Griekenland 2014 I pag. 27
Agios Nikolaos Een kleine badplaats aan de oostkant van het eiland, soms ook het Griekse Saint Tropez genoemd. Het is een schilderachtige stad die gebouwd is aan een meertje (het Voulismenimeer) dat in verbinding staat met de zee. Op de klif boven het meer is er een mooi panorama van 64 meter. In de oudheid dacht men dat het een doorgang was naar de onderwereld. Spinalonga (Kolokitha) Het eiland ligt voor de kust van Elounda, het is ook daar dat we de boot nemen. Spinalonga heeft een bewogen geschiedenis gehad. In 1579 bouwden de Venetianen op de ruïnes van een antieke acropolis een fort om de oorlogsvloot die in de haven van Elounda verscholen lag, te beschermen.
Op het eiland stonden 35 kanonnen. Het fort weerstond verschillende aanvallen maar in 1715 viel het in de handen van de Turken. De Turken bleven tot 1903 op Spinalonga. Van 1903 tot 1950 werden de melaatsen naar dit eiland verbannen. Je wandelt nu door de ruines van het spookdorp waar ooit 300 tot 400 melaatsen woonden. Zij hadden er een echt dorp met een burgemeester, een priester, een school, een kapper… De laatste bewoner, een priester, heeft er tot in 1962 gewoond. “Het eiland”, een roman van Viktoria Hislop, is een aanrader. Het is een meeslepend verhaal dat ook als een televisieserie uitgezonden is in Griekenland.
Griekenland 2014 I pag. 28
Rethymnon & Chania Rethymnon is de derde grootste stad van Kreta. Wij bezoeken de oude wijken in het hart van de stad. Er zijn Venetiaanse en Turkse huizen, moskeeën en kerken, rustige straatjes en er is de Venetiaanse haven.
De geschiedenis van de stad is boeiend. Al in de Minoïsche periode was er bewoning. Onder de Myceners werd Rethymnon een machtige stad maar die ging in de Romeinse en Byzantijnse periode achteruit. In de 13de eeuw bouwden de Venetianen de stad uit tot een belangrijk administratief en commercieel centrum. Ze bouwden paleizen, een handelsbeurs, rijke huizen, fonteinen en kerken in Italiaanse stijl. Ze bouwden niet alleen huizen en monumenten maar brachten ook hun cultuur naar de stad. Rethymnon werd de stad van de intellectuelen, de schrijvers, de kunstenaars…
Griekenland 2014 I pag. 29
In de 16de eeuw werd de stad vaak aangevallen door piraten, die plunderden en brand stichtten. De Venetianen bouwden een indrukwekkende citadel (de fortezza) en stadsmuren om de stad te beschermen. Tevergeefs want in 1646 werd de stad door de Ottomanen (Turken) veroverd. De Turken bouwden moskeeën en mooie huizen met erkers. Maar de sfeer in de stad was niet zo fraai: er waren opstanden, executies, enz. In 1898 verdwenen de Turken uit Rethymnon. De vrijheid duurde tot 1941 toen Duitse parachutisten ook deze stad aanvielen en bezetten. Tijdens onze stadswandeling bezoeken we een traditionele patisserie. We zien er hoe “baklava” en “kataifi” en andere zoetigheden met amandels en honing gemaakt worden. Deze gebakjes zijn eigenlijk een erfenis van de Turken.
Chania Chania is de tweede grootste stad van Kreta, de eerste hoofdstad van het onafhankelijke Kreta en één van de meest charmantste steden van Kreta. Door de perfecte ligging, de levendige haven, de historische overblijfselen, de drukke markt, boeiende musea en stranden in de buurt, is dat een ideale vakantieplaats. In de Minoïsche tijd waren er drie grote steden: Kydonia (later Chania), Knossos en Gortys. Volgens de mythe was die machtigste stad gesticht door Kydon, zoon van Hermes en de nimf Akakallis. Vanaf het tweede millennium voor Christus was die stad het middelpunt van verfijning, met weelderige huizen van twee Griekenland 2014 I pag. 30
verdiepingen. Toen de stad in de 9de eeuw verwoest werd, kwam er een einde aan de bloeitijd. De vondsten uit de opgravingen (sinds 1965) tonen aan dat er voorspoed geweest is: gouden sieraden, minoïsche beeldjes, muntstukken, enz. De Byzantijnen bouwden de stad opnieuw op. Na de komst van de Venetianen in de 13de eeuw, braken er opstanden uit. De Kretenzische adel integreerde zich in de Venetiaanse hiërarchie. Er volgde een periode van grote bloei. In de wijken Topanas en Kastelli werden mooie paleizen gebouwd. In de 16de eeuw werden nieuwe versterkingen opgetrokken.
Eleftherios Venizelos (1864-1936) Hij is de meest tot de verbeelding sprekende politieke figuur in Griekenland. Hij was geïnspireerd door de liberale ideeën van zijn tijd. Hij verzette zich tegen de autoritaire methoden van prins George, de commissaris van Kreta. In 1905 zette hij de bevolking van Kreta aan tot een opstand die de val van prins George en de vereniging van Kreta met Griekenland bespoedigde. In 1913 wapperde op het fort dat de ingang van de haven bewaakt, voor het eerst op Kreta de Griekse vlag. Hij leidde de Griekse regering verschillende keren en verzette zich regelmatig tegen koning Konstantijn die Duitsgezind was. Hij slaagde erin de koning tot aftreden te dwingen, en ook later George II. Daardoor werd Griekenland een republiek. De luchthaven van Athene werd naar hem genoemd.
Griekenland 2014 I pag. 31
In 1645 viel de stad in handen van de Ottomanen (de Turken). De bevolking van Chania trok uit de stad, de invallers vestigden zich in de stad. Aan het einde van de 17de eeuw woonden er ongeveer evenveel moslims als christenen: de kerken werden tot moskee verbouwd. In 1851 werd Chania de nieuwe hoofdstad. Er werd godsdienstvrijheid afgekondigd, maar er waren ook conflicten waar Westerse mogendheden zich in mengden. In 1941 wordt de stad zwaar gebombardeerd door de Duitsers. Na de oorlog wordt de stad weer opgebouwd maar toch werd Iraklion in 1971 de hoofdstad van Kreta. We ontdekken... De Topanas-wijk met de mooie huizen waar ooit de aristocratie woonde. We zien er Venetiaanse en Turkse invloeden.
De oude haven die helemaal gerestaureerd is. De minaretten getuigen van de Turkse bezetting. Er zijn heel wat terrassen langs de zee. De overdekte markt die in 1911 gebouwd is en die nog altijd in gebruik is. We sluiten onze excursie af in Gerani, een klein dorp waar we een les Griekse dans krijgen. De culturele vereniging van het dorp zal ons ook traditionele klederdrachten tonen.
Griekenland 2014 I pag. 32
Phaestos, Gortys & Matala We bezoeken Phaestos (of Festos) vooral om de schitterende ligging op een heuvel met uitzicht over vlakten en de zee in de verte. De ruïnes van Festos zijn authentieker dan die van Knossos omdat er minder gereconstrueerd is. De restanten die we zien vormen een doolhof van gangen, kamers, ruimten. Ze zijn vooral interessant door het verhaal dat erachter zit en door de unieke uitzichten.
Gortys De stad werd al tijdens het neolithicum bewoond en verdrong rivaal Phaistos in de 3de eeuw v.C. als hoofdstad van de Messaravlakte. Rond 70 v.C. maakten de Romeinen er de hoofdstad van het hele eiland van en plaatsten er talrijke monumenten en beelden. In de Byzantijnse periode behield Gortys zijn prestige, dankzij apostel Titus, volgeling van de H. Paulus, die de stad tot het centrum van het Kretenzische christendom verhief. De discus van Festos (in het Archeologisch Museum van Heraklion) De discus werd in 1903 ontdekt. Men heeft het schrift op deze kleischijf uit 1700-1600 v.C. met een doorsnede van 16 cm, nog niet ontcijferd. Op beide kanten staan tekeningen van mensen, dieren, schepen, bloemen die, net als de Egyptische hiëroglyfen, van het midden naar buiten lopen. Misschien heeft de schijf een godsdienstige betekenis en is het mogelijk een gebed.
Griekenland 2014 I pag. 33
Vanaf 828 takelde Gortys af, vooral na de inval van de Arabieren in de 9de eeuw. We bekijken vooral de ruïnes van de indrukwekkende basilica Ag. Titos. De basiliek werd in de 7de eeuw gebouwd op de plaats waar bisschop Titus de marteldood stierf. De kerk bestond uit drie schepen waarvan het grondplan nog goed te zien is.
We lopen langs de esplanade van de agora (marktplein en vergaderplaats) en komen voorbij een odeon (een overdekte muziektempel) uit de 2de eeuw. De bekende wetten van Gortys zijn hier aangebracht. Het zijn de meest complexe van de antieke Griekse wereld. Ze handelen over juridische vragen op het terrein van individuele vrijheid, eigendomsrecht, erfrecht, enz. In het totaal zijn er 42 steenblokken met 12 wetstafels die geschreven zijn in ‘boustrophedon’, d.w.z. ‘zoals de os ploegt’: de ene regel van links naar rechts, de volgende van rechts naar links. Verder zien we nog de resten van tempels, de ruïnes van het pretorium (officiële residentie van de gouverneur), overblijfselen van thermen en een nymfaeum. Matala Een pittoresk gelegen vissersdorp aan de zuidkust. Het dorp is vooral bekend om de vele grotten die in de rotsen uitgegraven zijn. De holen in de rotsen hadden verschillende functies: woonplaats in prehistorische tijden, begraafplaats in de eerste eeuwen van onze jaartelling, en in de jaren 60 werden de grotten van Matala door de hippies opnieuw als verblijfplaats ontdekt, als plek voor ‘liefde en vrede’. Griekenland 2014 I pag. 34
A R G O L I S Kanaal van Korinthe Keizer Nero (37-69 na Christus) had al het idee om hier een kanaal te graven. Hoewel hij de eerste “zilveren” spade in de grond stak, heeft hij zijn idee nooit kunnen realiseren. Het was pas in 1893, na 12 jaar werken, dat het kanaal in gebruik genomen is. Het is 6,3 km lang en 23 m breed. Het verkort de zeeweg van Pireas naar de Ionische en de Adriatische Zee met ongeveer 350 km. Het is spectaculair omdat het zo diep uitgegraven is. De bruggen liggen 70 m boven het water. Als we over het kanaal van Korinthe zijn, komen we in de Peloponnesos.
Mycene Ψ Het graf van Atreus Dit is het beroemdste van vele koepelgraven, de zogenaamde Schatkamer van Atreus. Door een lange gang komen we in de grootste grafkamer die een verbazingwekkende akoestiek heeft. Opvallend is de manier waarop de stenen naar een centraal punt toe gestapeld zijn. Boven de toegangsdeur is een 8 m lange bloksteen die bijna 120 ton weegt. Al in de oudheid waren de vele kostbaarheden uit het graf geroofd. Griekenland 2014 I pag. 35
Ψ De burcht van Mycene Schliemann, een Duitse archeoloog liet zich inspireren door de Ilias van Homeros en begon in 1876 aan de opgravingen in Mycene. Hij vond de cyclopische muur van de burcht. De muur die uit enorme opeengestapelde steenblokken opgetrokken is. De Grieken dachten dat die muur door de Cyclopen, reuzen met één oog, gebouwd werd. De Leeuwenpoort is één van de twee toegangspoorten tot de burcht. Boven een 5 m lange en 10 ton wegende monoliet staan in een driehoekige steen twee leeuwinnen in reliëf afgebeeld. De leeuwen waren wellicht het symbool van het Myceense vorstenhuis want die afbeelding staat ook op een zegel die op het terrein gevonden is. Ψ De koninklijke graven In de ‘grafcirkel A’ werden 19 lichamen ontdekt. Hier vond Schliemann o.a. een prachtig gouden masker, gouden en zilveren bekers en juwelen. In het totaal 14 kilo goud. De vondsten zijn tentoongesteld in het museum van Mycene maar ook in het Archeologisch Museum in Athene. Wie verder door de burcht loopt, ziet er – met veel fantasie – het megaron, de troonzaal, een rechthoekige ruimte die als ontvangstzaal dienst deed, er zijn ook overblijfselen van slaapkamers en baden. Het loont de moeite om door de hele burcht te lopen – weg van de drukte aan de leeuwenpoort – en terug te keren langs de lager gelegen muren. De cisterne achteraan was belangrijk voor de watervoorziening van de stad. We bezoeken ook het kleine, maar mooie museum van Mycene.
Epidaurus Griekse theaters hebben in tegenstelling tot de Romeinse een natuurlijke ligging, meestal tegen een helling. Het theater van Epidaurus is geen uitzondering en biedt dan ook een prachtig uitzicht op de omgeving van de Peloponnesos. Oorspronkelijk zaten de toeschouwers op de grond, maar later zijn er marmeren banken gekomen. Griekenland 2014 I pag. 36
Het theater is gebouwd in een halve cirkel en traditioneel in drie delen opgedeeld: zitbanken, het podium en het toneelgebouw. De zitbanken bestaan uit twee delen: het onderste deel bevat 13 trappen met 34 rijen zitbanken en het bovenste deel 23 trappen met 21 rijen zitbanken. In totaal bood het theater plaats aan ongeveer 14 000 toeschouwers. Door de bijzondere constructie heeft het theater een perfecte akoestiek. Het theater was onderdeel van het heiligdom voor Asclepius, de god van de geneeskunde. Zieken kwamen op bedevaart om er genezing te vinden en zo ontstond een hele stad met o.a. een hotel, een stadion, een bibliotheek en een theater. De meeste bouwwerken ontstonden in de 4de en de 3de eeuw voor Christus.
Nauplië Nauplië is een stad die zeker de moeite waard is om te bezoeken. Het is een schilderachtig havenstadje met uitzicht op de baai en de bergen. Er zijn de terrassen aan de zee en het stadje zelf heeft kleine, smalle straten met heel wat winkeltjes. Voor de stad ligt Bourdzi, een mini-eiland met een burcht erop. Griekenland 2014 I pag. 37
De burcht is in de 15de eeuw tijdens de Venetiaanse bezetting gebouwd en was van groot strategisch belang. De wachters konden de doorvaart naar de stad blokkeren door kettingen te spannen tussen het eilandje en de stad. De bewogen geschiedenis van Nauplië is ook te merken in de stad: er zijn gebouwen uit de Frankische, Venetiaanse en Turkse tijd. Er staan huizen in landelijke en in neoklassieke stijl. Op de heuvels boven de stad staan twee forten. Het laagste is de Akronaupli, in de oudheid een acropolis. Op de hoogste heuvel staat het Fort van Palamedes. Het werd in de 18de eeuw door de Venetianen gebouwd (of hersteld). Binnen de muren liggen nog eens drie kleinere forten. Het uitzicht op de stad, de baai en omgeving is – bij mooi weer – uniek. 999 trappen brengen ons terug naar de stad.
Griekenland 2014 I pag. 38
slot De laatste jaren komt Griekenland meestal negatief in de pers. Jullie hebben ook gemerkt dat Athene niet de mooiste of de properste stad is, maar als we Kostas Tachtsis mogen geloven zal er altijd hoop zijn… Tachtsis is een schrijver die in verschillende grootsteden gewoond heeft, maar – als Griek weliswaar – toch een liefde voor Athene heeft. In zijn boek “Mijn grootmoeder Athene “ uit 1979 schrijft hij: “In Athene is er het gedaver van de kompressor en het gedreun van de betonmolen, het stof en de droogte, de brandstichting die van de bossen bouwgrond moet maken, het verkeersprobleem en de luchtvervuiling, de inwijking vanuit de provincie en de invasie van de toeristen. Maar daar zijn ook de milde herfst en de zachte winter met zijn Alcyonische (rustige, gelukkige) dagen, de roes van de lente en de bedwelming van de zomer, het Attische licht, de mensen die min of meer dezelfde taal spreken, min of meer hetzelfde denken en voelen. Ook al wordt de Saronische Golf steeds vuiler, enkele heldere kreekjes zullen er altijd zijn. De heuvels van Lykavitos en Philopappus zullen er altijd zijn, ze zullen misschien ‘beschermd’ zijn en afgezet met prikkeldraad, maar kinderen en geliefden zullen wel altijd een openingetje vinden, groot genoeg om erdoor te glippen.”
Griekenland 2014 I pag. 39
_____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Griekenland 2014 I pag. 40
_____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Griekenland 2014 I pag. 41
Deelnemers
Campus Grotenberge Blom Jonas Bracke Liam Callebaut Pieter Carrette Lisa Cornil Ruben De Craeye Gwendolyn De Greef Arne De Schuyteneer Dieter De Winter Nanne D’Hauwers Silke Meerman Demi Meuleman Nelle Meulenijzer Yana Naessens Pieter Savat Lisa Tavernier Symen Tronquo Tamara Van de Kerckhove Charlotte Van De Maele Jasper Van de Sijpe Daan Van Den Berghe Evelien Van Den Eeckhaut Nele Van Den Noortgate Amelia Van Eenooghe Marthe Van Gansbeke Robin Van Kerkhove Tuur Van Steertegem Silke Van Wesemael Lisa
0474 40 06 83 0498 57 95 44 0488 40 20 83 0471 07 25 47 0472 59 92 27 0499 15 89 91 0491 11 73 77 0476 67 54 19 0473 31 45 20 0493 49 78 01 0477 98 39 52 0477 90 83 14 0478 99 50 40 0493 58 57 96 0471 52 92 20 0496 16 17 41 0493 77 14 28 0474 35 65 92 0475 87 89 48 0479 85 80 00 0485 16 33 77 0476 06 58 57 0496 82 44 87 0488 58 69 81 0475 29 94 31 0479 44 36 77 0471 09 55 58 0499 70 44 17
Campus Centrum Aerts Callaert Caudron Cox De Dobbeleer De Langhe De Meersseman De Moor De Raeve De Smet
0477 04 07 41 0494 04 93 20 0493 63 53 18 0477 04 81 36 0474 35 72 48 0476 95 26 29 0493 77 31 89 0479 62 45 56 0486 35 07 93 0487 19 28 85
Lynn Charlotte Laure Sarah Nele Annelien Tristan Lisa Delphine Stefanie
Griekenland 2014 I pag. 42
De Vuyst De Vuyst Dellaert D’Haese Diependaele Lapage Lerminiaux Monsaert Moreels Muylaert Niemegeers Ottoy Pirson Temmerman Van Caekenbergh Van de Putte Van Der Cruyssen Verstraete
Simon Jolien Matthias Joyce Idrissa Stien Sien Jens Kimberly Stephanie Nele Jana Fauve Nele Marie Lente Simon Elisabeth
0479 73 39 05 0488 45 88 30 0495 78 23 32 0471 39 54 76 0474 03 59 11 0471 07 26 25 0476 09 21 43 0479 05 03 12 0494 32 84 72 0499 19 48 33 0487 67 03 11 0499 32 06 94 0477 07 30 93 0496 68 55 11 0470 05 55 82 0471 20 11 38 0475 66 79 89 0494 25 93 50
Begeleiding Campus Grotenberge Dirk Everaert - 0497 704 706 Piet Braeckman Nele De Lange Campus Centrum Regine Henau - 0477 246 190 Anne-Marie De Maeseneer Anita Gijselinck Veerle Hofman Paul Lampaert Hilde Magerman
Veel informatie over Athene vind je o.a. op de volgende website http://www.athensinfoguide.com/nl
Griekenland 2014 I pag. 43
Als de Grieken alles verliezen, beginnen ze opnieuw met een olijfboom, de zon en de zee. Elytis (Griekse dichter - °1911 - †1996) Nobelprijswinnaar 1979