Fysiotherapie vóór uw hartoperatie
Inleiding Binnenkort ondergaat u een hartoperatie. Uit onderzoek is gebleken dat u in aanmerking komt voor een training van de ademhalingsspieren. Elke keer dat u ademhaalt, gebruikt u bepaalde spieren. Ademhalen vraagt dus spierkracht. Als het goed is, past de spierkracht die u nodig heeft om te ademen bij uw leeftijd, geslacht en activiteitenniveau. Maar deze spierkracht kan afnemen. Dat betekent dat u na de hartoperatie kans heeft op problemen met uw luchtwegen (bijvoorbeeld een longontsteking). U kunt de spierkracht van de ademhalingsspieren vergroten door ze te trainen. Door deel te nemen aan de training vóór de operatie worden uw ademspieren sterker. De kans op problemen met uw luchtwegen wordt daarmee kleiner. In deze folder leest u er meer over. Neem deze folder mee naar elke afspraak.
Het programma Tijdens de eerste afspraak fysiotherapie test de fysiotherapeut de kracht van uw ademspieren. Aan de hand van deze test stelt de fysiotherapeut het ademspierapparaat (de Threshold) in en gaat u thuis met het ademspierapparaat trainen. Om een optimaal resultaat te bereiken, is het belangrijk dat u elke dag traint. Na een week oefenen, komt u terug naar het ziekenhuis om samen met de fysiotherapeut naar de voortgang van de training te kijken. Als dat nodig is, stelt de fysiotherapeut de instellingen van het apparaat bij. In de volgende weken tot de operatie bespreekt u regelmatig met uw fysiotherapeut hoe het gaat. Dit gebeurt in het ziekenhuis bij de fysiotherapeut of via de telefoon.
Het ademspierapparaat (de Threshold) De Threshold is een apparaat voor het trainen van inademingspieren. Door middel van oefeningen vergroot u de kracht en het uithoudingsvermogen van de ademhalingsspieren.
De Threshold bestaat uit een mondstuk en een huls met een veer en klepje (zie afbeelding 1). Bij het ademapparaat hoort ook een neusklem. Dat voorkomt dat u tijdens het oefenen door uw neus ademt.
Afbeelding 1: ademspierapparaat (Threshold) Met de regelknop onderaan de Threshold kan de rode rand van de drukwijzer worden bijgesteld. Instellingen van de Threshold mogen uitsluitend in overleg met de fysiotherapeut worden gewijzigd. De oefeningen • Koppel het mondstuk aan de Threshold. • Ga rechtop zitten op een stoel (zonder armleuning). • Zet de neusklem op uw neus, zodat u alleen nog door uw mond ademt. Nu begint de training: adem met voldoende kracht in om het ventiel te openen. Wanneer u lucht door het apparaat hoort stromen, is uw inademing krachtig genoeg om het ventiel te openen. Adem weer uit door het mondstuk. Blijf nu door het mondstuk rustig en krachtig in- en uitademen. Probeer de threshold elke dag op hetzelfde tijdstip te gebruiken. De fysiotherapeut geeft tijdens de intake aan hoe u de trainingstijd in de eerste week kunt opbouwen. Geleidelijk zult u dit opvoeren tot 20 à 30 minuten per dag. Probeer minstens 5 dagen per week te oefenen. Om te zien welke vooruitgang u boekt, vragen wij u uw metingen in het dagboek op te schrijven. Het oefenen mag wel vermoeiend zijn, maar niet uitputtend!
Wanneer rusten? Deze manier van trainen vormt een extra belasting voor de spieren waarmee u ademt. Daarom is het verstandig na de training een half uur te rusten, voordat u aan uw dagelijkse activiteiten begint. U hoeft niet te gaan liggen. Het is voldoende als u een half uur rustig zit, terwijl u bijvoorbeeld wat leest. Pas de trainingen zoveel mogelijk in uw dagschema en rust daarna uit zodat u de dagelijkse activiteiten niet hindert. Wanneer stoppen tijdens trainen? De volgende klachten mogen niet optreden tijdens het trainen: • Pijn op de borst • Zwaar gevoel in de armen • Algeheel gevoel van niet lekker zijn • Koorts boven 38,5 graden • Langer aanhoudende kortademigheid. Als u na de training een gevoel van kortademigheid houdt, kan het apparaatje iets te zwaar zijn ingesteld. Als deze klachten optreden, neemt u contact op met de fysiotherapeut die u behandelt. Reinigen van de Threshold Spoel het trainingsapparaat steeds na gebruik goed af met warm water en een vloeibaar afwasmiddel. Zorg ervoor dat beide uiteinden van het apparaat en alle hulpstukken die u hebt gebruikt, goed met schoon water nagespoeld worden. Schud het overtollige water eruit en laat het apparaat aan de lucht drogen. Nadat u het apparaat en de hulpstukken volledig hebt laten drogen, bergt u ze op tot de volgende oefening. Let op: de Threshold mag niet in de vaatwasser en het mag niet worden (uit)gekookt of verwarmd!
Bewegingsadviezen In voorbereiding op uw hartoperatie is het belangrijk dat u zoveel mogelijk blijft bewegen. Als u zich goed genoeg voelt, probeert u dan zoveel mogelijk door te gaan met uw dagelijkse activiteiten, zoals wandelen, fietsen en traplopen. Als u twijfelt of u een bepaalde activiteit mag doen, neem dan contact op met uw arts of met uw fysiotherapeut.
Afspraken Naam:
……………………………………………………………………
Geboortedatum:
……………………………………………………………………
Datum
Intake Fysiotherapeut Afspraak polikliniek Fysiotherapie Afspraak polikliniek Fysiotherapie Afspraak polikliniek Fysiotherapie Telefonische afspraak Telefonische afspraak
Tijdstip
Locatie
Trainingsdagboek Het is belangrijk bij te houden wanneer en hoe u heeft getraind. Wilt u daarom onderstaand trainingsdagboek bijhouden? Verderop in deze folder vindt u informatie over de Borgschaal. Datum
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
Aantal minuten geoefend
Weerstand apparaat
Borgschaal
Opmerkingen
Instructie Borgschaal Om goed in te kunnen schatten hoe zwaar de ademspiertraining voor u is, vragen we u om steeds de Borgschaal in te vullen (zie afbeelding hieronder).
Dit gaat als volgt:
Geef tijdens het trainen aan hoe zwaar u de belasting vindt. Hoe zwaar u de training vindt, hangt vooral af van hoe erg u zich inspant, hoe moe uw spieren zijn en hoe erg u buiten adem bent. Bekijk de scores op de schaal. Geef een score van 6 tot 20. Het cijfer 6 betekent geen enkele belasting en 20 betekent maximale belasting. Over- of onderschat uzelf niet. Alleen uw eigen gevoel is belangrijk, niet wat andere mensen aangeven. Kijk naar de schaal en beschrijvingen en kies een getal. Bron: Catharina-ziekenhuis in Eindhoven en St. Antonius ziekenhuis in Nieuwegein
Bereikbaarheid HagaZiekenhuis, afdeling Fysiotherapie, Locatie Leyweg, routenummer 27. Telefoonnummer: van 8.00 - 12.00 uur en van 13.00-16.30 uur: (070) 210 2392
HagaZiekenhuis Locatie Leyweg, Leyweg 275, 2545 CH Den Haag Locatie Sportlaan, Sportlaan 600, 2566 MJ Den Haag H10.004-01
