Adviezen na een hartoperatie Informatie voor patiënten
F0852-1150 januari 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00
Inleiding Een hartoperatie is een ingrijpende ingreep. U zult de eerste zes weken thuis rekening moeten houden met een aantal beperkingen. Aan de andere kant is het belangrijk dat u weer snel de dagelijkse dingen oppakt. In deze folder staan adviezen voor thuis.
Dagelijkse activiteiten De eerste zes weken zijn er een aantal dingen die u niet mag doen. Dit heeft te maken met het herstel van de wond aan uw borstbeen. Het is wel belangrijk om zo snel mogelijk weer in uw dagritme te komen en aan uw conditie te werken door te blijven bewegen. U krijgt daarom het advies mee om elke dag een stukje te lopen. Bouw uw conditie rustig op door elke dag een stukje verder te lopen. Houdt u er rekening mee dat u nog lange tijd last kunt hebben van vermoeidheid. Wat mag u de eerste 6 weken niet doen: • Fietsen of auto rijden. U kunt wel op een hometrainer fietsen • Zwaar huishoudelijk werk doen zoals stofzuigen, ramen zemen, zware boodschappen tillen, gras maaien etc. • Meer dan 1 kilo tillen • Honden aan de riem uitlaten en kinderen optillen
Wondgenezing • De wond(en) kunnen de eerste weken pijn doen. Dit is normaal. U kunt paracetamol innemen tegen de pijn. • De hechtingen van de wonden op uw borst, been of arm lossen ongeveer na zes weken op. • Als u wilt mag u dagelijks douchen, tenzij uw arts anders bepaalt. In bad gaan is onverstandig als uw operatiewond nog niet is genezen. In het badwater zitten bacteriën waardoor de wond kan gaan ontsteken. • Het is beter geen poeder, olie of lotion op de wonden te smeren. De wonden genezen hierdoor minder snel. • Om de wonden te ontzien kunt u bij het opstaan uit bed een trekkoord gebruiken. U kunt ook eerst op uw zij gaan liggen en dan uzelf omhoog duwen. Adviezen na een hartoperatie • F0852-1150 • januari 2012
2
• Hoesten en niezen kan na de operatie pijnlijk zijn. Als u moet hoesten of niezen kunt u een kussentje of uw handen gebruiken ter ondersteuning van het borstbeen. U geeft hiermee tegendruk. • Vrouwen wordt aangeraden een bh zonder beugels en met een brede sluitingsband te dragen. Draag de bh overdag en ’s nachts. Hierdoor komt er minder druk op het litteken te staan.
Steunkousen Wanneer u een wond op uw been heeft kan het been na de operatie dikker zijn of dikker worden door vochtophoping. Daarom draagt u de eerste 6 weken na de operatie steunkous(en).
Slapen De eerste zes weken mag u alleen op uw rug slapen. Als u op uw zij of buik gaat liggen, komt er te veel druk op het borstbeen.
Seksualiteit U kunt vrijen wanneer u daar weer aan toe bent. Vrijen is niet gevaarlijk voor het hart. Wel wordt geadviseerd om de eerste zes weken rustig aan te doen. Uw conditie is door de operatie achteruitgegaan. Daardoor bent u eerder moe. Let erop dat u geen pijn heeft of u ongemakkelijk voelt tijdens het vrijen. Het is belangrijk dat u goed naar uw lichaam luistert.
Voeding U kunt normaal eten tenzij de arts anders bepaalt. Het advies is gezond en gevarieerd te eten. Als uw arts of de diëtist u voor de operatie een dieet heeft voorgeschreven, kunt u daar na de operatie mee verdergaan. Het lichaam heeft na een operatie de neiging vocht vast te houden. Probeer daarom het gebruik van zout en suiker te beperken. Het kan voorkomen dat u weinig eetlust heeft na de operatie. Het is voor uw herstel belangrijk om toch iets te eten, ook al is het niet veel.
Alcohol en roken U mag alcohol drinken, maar doe dit met mate. Overleg met uw arts wanneer u Adviezen na een hartoperatie • F0852-1150 • januari 2012
3
bloedverdunnende medicijnen gebruikt. Lees bij elk medicijn dat u gebruikt in de bijsluiter of u dit mag combineren met alcohol. Roken is slecht voor hart- en bloedvaten. Rokers herstellen na de operatie langzamer. Wilt u stoppen met roken, dan kan uw huisarts u daarbij helpen.
Medicijnen Na de operatie kan uw medicijngebruik veranderen. Bij ontslag krijgt u een lijst met de medicijnen die u gebruikt. De verpleegkundige geeft u hier informatie over.
Tandarts Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt moet u dit doorgeven als u naar de tandarts gaat. Als u een nieuwe hartklep heeft gekregen, moet u antibiotica gebruiken bij tandartsbehandeling.
Vakantie Als u zonder problemen herstelt, is op vakantie gaan mogelijk. Bespreek dit tijdens uw polikliniekbezoek met de cardioloog. Als u op vakantie bent, doe het dan de rustig aan en bekijk zelf wat u kunt.
Verwerken van de operatie Na een hartoperatie kunt u zich emotioneel, onzeker of angstig voelen. Het heeft enige tijd nodig voordat u zich weer helemaal goed voelt. De operatie en de opname in het ziekenhuis brengen veel spanningen met zich mee, ook voor de mensen in uw omgeving. Het is daarom belangrijk om over uw gevoelens te praten.
Werkhervatting Tijdens uw eerste afspraak op de polikliniek bespreekt de cardioloog of u weer aan het werk kunt. Dit is afhankelijk van het soort werk dat u doet en hoe u zich voelt.
Revalidatie Tijdens uw eerste polikliniekbezoek kan de cardioloog u aanmelden voor hartrevalidatie. Bij hartrevalidatie kunt u begeleiding krijgen om aan uw conditie te werken. Adviezen na een hartoperatie • F0852-1150 • januari 2012
4
Wanneer een arts waarschuwen? Als u thuis last krijgt van onderstaande klachten, dan adviseren wij u contact op te nemen met uw huisarts of behandelend arts: • Als uw temperatuur 2 dagen hoger dan 38ºC is • Als u last heeft van hartkloppingen • Als het litteken roder en warm wordt • Wanneer u benauwd wordt en dit wordt niet minder • Wanneer u steeds meer gaat hoesten en geel of groen slijm ophoest • Als de wond pijnlijk, rood en opgezet is en er vocht of pus uit komt • Als het borstbeen kraakt
Belangrijke adressen en telefoonnummers MCH Antoniushove
MCH Westeinde
Algemeen telefoonnummer
(070) 357 44 44
(070) 330 20 00
Verpleegafdeling Cardiologie
(070) 357 44 06
(070) 330 21 34
Polikliniek Cardiologie
(070) 357 42 70
(070) 330 28 19
Meer informatie Adressen van patiëntenverenigingen voor mensen met hart- en vaatziekte zijn: Nederlandse Hartstichting Postbus 300, 2501 CH Den Haag. Telefoon (0800) 3000300 www.hartstichting.nl Federatie Hartezorg / Hart in beweging Postbus 123, 3980 CC Bunnik. Telefoon (030) 659 46 54 www.shhv.nl Stivoro (stoppen met roken) Postbus 16070, 2500 BB Den Haag. Informatielijn: 0900 - 9390 www.stivoro.nl
Adviezen na een hartoperatie • F0852-1150 • januari 2012
5