Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Evaluatie gebruik Landelijke richtlijn voor Weke Delen Tumoren
VIKC Projectgroep Dr. Yvonne Snel (WGTR, IKMN) Dr. Pieta Krijnen (IKW) Drs. Marjorie de Kok (IKO) Dr. Michael Schaapveld (WGdoc, IKN) Nederlandse Werkgroep Weke Delen Tumoren (NWWDT) Prof. dr. M.F. von Meyenfeldt
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
1
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Inhoud
Pagina
1. Achtergrond
3
2. Onderzoeksopzet en dataverzameling
4
3. Resultaten
6
3.1 Controle op inclusie criteria
6
3.2 Beschrijving van de populatie
6
3.3 Beschrijving van gegevens uit het documentatieproject Dopro NWWDT
6
3.3.1 Richtlijn Beeldvormende Diagnostiek
7
3.3.2 Richtlijn invasieve diagnostiek
7
3.3.3 Preoperatief onderzoek afstandsmetastasen en multidisciplinaire
8
bespreking 3.3.4 Chirurgie
8
3.3.5 Richtlijn Radiotherapie
9
3.3.5 Richtlijn Pathologieverslag
9
4. Conclusies en aanbevelingen
Bijlage: Tabellen
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
.......
2
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
1. Achtergrond
In Nederland worden jaarlijks ongeveer 500 nieuwe patiënten met een maligne weke delen tumor gezien. De diagnose maligne weke delen tumor wordt aldus per ziekenhuis slechts enkele malen per jaar gesteld. Gegeven de grote verscheidenheid in presentatie, lokalisatie en subtypering en de diversiteit aan behandelingsopties is het verkrijgen van individuele expertise moeilijk. Om die reden heeft de Nederlandse Werkgroep Weke Delen Tumoren (NWWDT) een poging gedaan om tot een nationale consensus te komen, hetgeen in 1993 geresulteerd heeft in het opstellen van een richtlijn voor diagnostiek en behandeling van weke delen tumoren. Er zijn in Nederland twee onderzoeken gedaan naar de implementatie van deze richtlijn. Uit een studie uitgevoerd in de IKN-regio is gebleken dat een aanzienlijk deel van de patiënten niet volgens de huidige richtlijnen behandeld werd1. De regionale tumorwerkgroep sarcomen heeft in de IKA- en IKST-regio uit de periode van 1995 tot en met 1998 340 patiënten geselecteerd met een primaire weke delen tumor uit de regionale kankerregistratie. Kankerregistratiemedewerkers hebben gegevens verzameld over diagnostiek, chirurgische behandeling, radio- en chemotherapie en PA-verslag door middel van statusonderzoek. Het eerste deel van dit project is in 2003 afgerond. Er kon onder andere geconcludeerd worden dat de praktijk van diagnostiek en behandeling van weke delen sarcomen op een aantal punten niet overeen kwam met de richtlijn2. De NWWDT heeft in 2003 de herziening gepubliceerd van de multidisciplinaire richtlijn voor de diagnose, behandeling en zorg voor patiënten met een weke delen sarcoom. De werkgroep heeft zich daarna ten doel gesteld de implementatie van deze richtlijn in de dagelijkse praktijk te realiseren. In de NWWDT zitten vertegenwoordigers uit alle IKC-regio's. Voor het implementeren van de richtlijn zijn regionale IKC-gebonden werkgroepen opgezet. In een aantal regio’s heeft een goed lopende multidisciplinaire werkgroep in een referentiecentrum zich uitgebreid om zo een regionale taak te realiseren. In andere regio’s is een nieuwe werkgroep ontstaan. In maart 2006 is door de NWWDT bij de VIKC de vraag neergelegd om in een multiregionale documentatiestudie het gebruik van de huidige richtlijn in kaart te gaan brengen. Het doel van deze documentatiestudie betrof het inzichtelijk maken van het gebruik van de landelijke richtlijn in de praktijk met betrekking tot de wijze van diagnostiek en behandeling van weke delen sarcomen en de verslaglegging door de patholoog. Gezien de zeldzaamheid van de tumor verzocht de NWWDT expliciet de gegevens van alle patiënten met een maligne weke delen tumor gediagnosticeerd gedurende ten minste een jaar in tenminste 3 IKC regio’s vast te leggen. Het VIKC heeft ingestemd met het verzoek van de NWWDT en de IKCs verzocht de registratie uit te voeren. Drie IKCs (IKO, IKN en IKW) hebben in juni 2006 toegezegd de registratie te zullen uitvoeren. Eén IKC, het IKMN, heeft eveneens (een deel van) de registratie uitgevoerd en de data ten behoeve van deze richtlijnevaluatie ter beschikking gesteld.
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
3
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
2. Onderzoeksopzet en dataverzameling Door de NWWDT werkgroepleden zijn als leidraad voor de evaluatie de volgende uitgangsvragen vastgesteld: Is a priori aan SA gedacht en is er in dat geval een adequate work-up gedaan? Als er niet a priori aan SA gedacht is er dan na “OOPS” chirurgie adequaat hulp gezocht? Is er multidisciplinair over het behandelplan gesproken? Is de chirurgie adequaat geweest? Is adjuvant behandeld waar geïndiceerd? Deze uitgangsvragen zijn vertaald in een item set welke aanvullend aan de gegevensset voor de Nederlandse Kanker Registratie zal worden verzameld. Figuur 1 geeft een overzicht van de registratiemodule opgezet voor de richtlijn evaluatie. Bijlage 1 bevat het registratieformulier inclusief een codeerhandleiding voor de registratiemedewerkers van de IKC’s opgesteld in samenspraak met de NWWDT werkgroepleden. Figuur 1: Registratiemodule GRA-Dopro NWWDT
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
4
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Patiënten In de maanden juli tot en met september 2006 zijn verschillende commissies van de Nederlandse Kanker Registratie geraadpleegd en geïnformeerd over de registratie en is een module in de gemeenschappelijke registratie applicatie van de IKCs gebouwd voor het uitvoeren van de registratie. In de IKC regio’s van het IKO, IKN en IKW zijn in september 2006 alle ziekenhuizen aangeschreven met het verzoek toestemming te verlenen voor de registratie van extra items voor patiënten die voldeden aan de onderstaande inclusiecriteria. Alle patiënten met een pathologisch bevestigde weke delen tumor van 16 jaar of ouder, gediagnosticeerd in 2006 en behandeld in een van de ziekenhuizen behorende tot het IKN, IKO of IKW kwamen in aanmerking voor inclusie in deze studie. Voor deze studie werden tot de weke delen tumoren gerekend alle sarcomen gelokaliseerd op - Weke delen (C49) - Perifere zenuwen/ autonoom zenuwstelsel (C47) - Retroperitoneum (C48.0, C48.8) - Mediastinum (C38.1-C38.3) Patiënten met een Kaposi sarcoom of een osteosarcoom werden geexcludeerd. Tumoren uitgaande van inwendige organen (waaronder GIST tumoren) zijn eveneens niet meegenomen in het project. Analyse De gegevens werden verzameld rechtstreeks uit de medische dossiers. In het bijzonder werden de decursus, de verslagen van beeldvormend onderzoek, de operatieverslagen, de pathologieverslagen en de (ontslag)brieven bestudeerd. Als gegevens niet werden gevonden in de dossiers betekent dit niet per se dat het betreffende onderzoek niet is gedaan, mogelijk was in voorgaande gevallen de verslaglegging in het medische dossier onvoldoende of waren niet alle relevante dossiers beschikbaar voor de registratiemedewerkers. IKMN data versus IKO/IKN en IKW data De items “datum beeldvormend onderzoek”, “preoperatief multidisciplinair besproken” , “postoperatief multidisciplinair besproken”, “postoperatief verwezen naar radiotherapeut/afdeling radiotherapie” en “dosis radiotherapie” ontbraken in de dataset aangeleverd door het IKMN. Daarnaast is door IKMN enkel gekeken naar X-thorax en CT thorax bij het preoperatief onderzoek naar afstandsmetastasen. Voor een deel van de analyses werden daarom alleen data van IKN,IKO en IKW gebruikt. Bij de betreffende tabellen is dit aangegeven. Het item preoperatief beeldvormend onderzoek werd wel aangeleverd door het IKMN. Gezien het ontbreken van datums van onderzoek in deze regio werd al het beeldvormend onderzoek beschouwd als preoperatief uitgevoerd. Uit de gegevens van de overige IKCs bleek dat een deel van het beeldvormend onderzoek postoperatief was uitgevoerd, bij een klein deel van het onderzoek bleek de datum van het onderzoek niet goed te bepalen. In het geval de datum niet bekend was werd het beeldvormend onderzoek meegenomen als “preoperatief”, er werd dus een best case scenario gevolgd. Voor item 9 “pathologie verslaglegging conform richtlijn” werd beoordeling van het PA verslag na operatie in een universitair medisch centrum gelijkgesteld aan beoordeling door een referent patholoog. Gradering was niet vereist indien de morfologische classificatie een specifieke gradering impliceert(http://www.ikcnet.nl/uploaded/FILES/Landelijk/Werkgroepen/Commissie%20Coderingen/ morfologische%20classificatie%20weke%20delen%20tumoren.xls). Voor toetsing van (afwezigheid van) samenhang tussen categorale variabelen werden de Χ2-toets of de Fisher exact toets gebruikt. Voor toetsing van continue variabelen de T-toets of Wilcoxon toets, afhankelijk van de verdeling van de variabelen.
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
5
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
3. Resultaten
3.1. Controle op inclusie criteria In totaal waren gegevens van 209 patiënten beschikbaar voor evaluatie van de NWWDT richtlijn diagnostiek en behandeling van weke delen tumoren (tabel1). Hiervan waren 141 patiënten geregistreerd in het kader van het landelijk documentatieproject weke delen tumoren in de regio’s van het IKN, IKO en IKW. Daarnaast waren eveneens gegevens van 68 patiënten uit de IKMN regio beschikbaar (tabel 1). De gegevens verzameld in de IKMN kwamen niet volledig overeen met die verzameld in het kader van het landelijk documentatieproject weke delen tumoren. In totaal bleken 2 tumoren gediagnosticeerd bij patiënten jonger dan 16 jaar, 3 tumoren gediagnosticeerd in jaren voor of na 2006 en 28 tumoren een primaire lokalisatie te hebben niet conform de inclusiecriteria. De patiënten die niet voldeden aan de exclusie criteria waren overwegend afkomstig uit de IKMN regio (27/33). Deze 33 patiënten werden geexcludeerd, waardoor de basisset voor evaluatie van de NWWDT richtlijn bestond uit 176 patiënten.
3.2 Beschrijving van de populatie Tabel 2 geeft een eerste beschrijving van de patiëntenpopulatie. De mediane leeftijd van de populatie was 60 jaar met een spreiding van 17-95 jaar. Van de populatie was 57% man. Fibromyxosarcomas, myxoid liposarcoma’s en leiomyosarcoma’s waren de meest voorkomende histologische entiteiten en maakte tezamen ruim 44% van de tumoren uit. Ruim 56% van de sarcomen was gelokaliseerd op bovenste en onderste extremiteit of de romp en ongeveer 36% intrathoracaal/intraabdominaal/pelvien. Op basis van enkel de klinische, preoperatieve evaluatie betrof 32% oppervlakkig gelegen tumoren (ligging ten opzichte van de oppervlakkige fascie conform de TNM classificatie). De diepte van 27% van de tumoren was niet af te leiden uit de klinische gegevens. Op basis van klinische en pathologische gegevens betrof 37% oppervlakkig gelegen tumoren. De locatie van de tumor hing samen met de diepte (tabel 4-5, 7-8; p<0.001). Waar de extremiteiten sarcomen veelal oppervlakkig zijn gelegen liggen de sarcomen van de romp veelal diep.
3.3 Beschrijving van gegevens uit het documentatieproject Dopro NWWDT De tabellen 9 tot en met 61 betreffen de analyses van het documentatieproject weke delen sarcomen. Bij ruim 54% van de weke delen sarcomen werd vooraf gedacht aan een weke delen sarcoom (tabel 9-11). De tumorlocatie was niet duidelijk geassocieerd met verdenking op een maligniteit (tabel 11; p=0.118). Echter bij sarcomen van de thorax en retroperitoneum was aanzienlijk vaker (bij respectievelijk 70 en 85%) een verdenking op een weke delen tumor dan bij sarcomen van de hals of arm en schouder (respectievelijk 39% en 42%). De klinische tumorgrootte was sterk geassocieerd met een verdenking op een weke delen sarcoom (p<0.001). Voor 26% van de tumoren ≤5cm was er een verdenking op een weke delen sarcoom tegen 78% van de tumoren >5cm (tabellen 12a-12c). In totaal werden 147 patiënten (84%) chirurgisch behandeld (13). Van de overige patiënten werden 17 patiënten niet behandeld en 12 patiënten niet chirurgisch (zie tabel 13). Tumorlocatie, stadium en leeftijd waren geassocieerd met afzien van behandeling, met name tumorstadium was geassocieerd met niet chirurgische behandeling. Het merendeel van de indicatoren betreft preoperatieve diagnostiek en (na)behandeling. De tabellen 15 en verder betreffen daarom alleen de chirurgisch behandelde patiënten!
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
6
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren 3.3.1. Richtlijn Beeldvormende Diagnostiek Uit de NWWDT richtlijn kan het volgende worden afgeleid aangaande de beeldvormende diagnostiek: - echo levert geen beslissende bijdrage aan de diagnostiek - een conventionele röntgenfoto in twee richtingen wordt aanbevolen - bij intrathoracale en abdominale sarcomen dient in eerste instantie een CT scan te worden vervaardigd - bij weke delen van de extremiteit en romp dient - voorafgaand aan invasieve diagnostiek - een MRI vervaardigt te worden De tabellen 15-19 betreffen de (pre)operatieve beeldvormende techniek. Voor 27.2% van de patiënten kon geen preoperatieve beeldvormende diagnostiek worden gevonden in de medische dossiers of bleek alleen een echo te zijn vervaardigd. Preoperatieve diagnostiek verschilde tussen sarcomen van de extremiteiten en de van romp (p<0.001). Waar van de extremiteiten sarcomen 33% geen preoperatief beeldvormende onderzoek had ondergaan of er slechts een echo was vervaardigd, was dit voor 8.7% van de intrathoracale, abdominale en pelviene sarcomen het geval (tabel 15 en 16). De klinische tumorgrootte bleek eveneens geassocieerd met het verrichten van preoperatief beeldvormend onderzoek; voor 51.2 % van de tumoren ≤5cm en 10.3% van de tumoren >5cm bleek geen preoperatief beeldvormend onderzoek te zijn verricht of alleen een echo te zijn vervaardigd (P<0.001). Van de intrathoracale, abdominale en pelviene sarcomen bleek 84.8% een CT-scan te hebben ondergaan en 45.7% een MRI (39.1% onderging ten minste een CT en een MRI, 89.1% onderging ten minste een CT of een MRI scan). In totaal onderging 58.9% van de patiënten met een sarcoom van de romp of extremiteit preoperatief een MRI (niet zonder meer voorafgaand aan invasieve diagnostiek!) en 18.9% een CT-scan. Bij 4.8% van de patiënten (n=7) werd er postoperatief alsnog of aanvullend lokaal beeldvormend onderzoek uitgevoerd.
3.3.2. Richtlijn invasieve diagnostiek De NWWDT richtlijn concludeert het volgende aangaande de invasieve diagnostiek: - aspiratiecytologie alleen is niet aanvaardbaar als basis voor behandeling - een histologisch naaldbiopt is eerste keus voor diagnostiek weke delen sarcoom - een incisiebiopsie dient te worden verricht indien een histologisch naaldbiopt onvoldoende diagnostische gegevens oplevert - primaire resectie kan worden overwogen bij een oppervlakkig gelegen tumor van 3 cm of kleiner zonder duidelijke anamnestische aanwijzingen voor maligniteit De tabellen 21 tot en met 25 betreffen de invasieve diagnostiek. Bij 5% van de patiënten werd preoperatief volstaan met aspiratiecytologie, 34% van de patiënten onderging een histologisch naaldbiopt. Verder onderging 23.8% van de patiënten primair een incisiebiopsie en werd bij 35.4% van de patiënten door middel van een excisie (-biopsie) voor het eerst histologisch materiaal verkregen. Bij deze primair gereserceerde tumoren ging het slechts bij 21.6% (11/51) om oppervlakkig gelegen “kleine” tumoren (T1A tumoren, tabel 22). Voor de intrathoracale/abdominale of pelviene tumoren bleek er geen relatie tussen de tumorgrootte en de wijze van verkrijgen van diagnostisch materiaal (tabel 24a, p=0.654). Voor de tumoren van de extremiteiten en romp bleek er wel een associatie tussen de tumorgrootte en de wijze van verkrijgen van diagnostisch materiaal. Bij kleinere tumoren of tumoren waarvan de tumorgrootte klinische niet duidelijk was vastgesteld werd aanzienlijk vaker een excisiebiopsie uitgevoerd dan bij tumoren groter dan 5cm (tabel 24b, p<0.001). Bij 70.7% van de patiënten bleek uiteindelijk preoperatief een diagnose maligne weke delen tumor te zijn gesteld (tabellen 25-29). Bij 51% was deze diagnose gebaseerd op cytologie of punctie histologie van verkregen tumormateriaal (53/104 patiënten met een preoperatieve diagnose: tabel 26). Van de 43 patiënten zonder preoperatieve diagnose weke delen tumor was bij 7 patiënten wel preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (3 maal aspiratiecytologie, een maal naaldbiopt en drie maal een
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
7
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren incisiebiopsie). Bij patiënten zonder preoperatieve diagnose of bij patiënten met een preoperatieve diagnose gebaseerd op beeldvormend onderzoek onderging 84.5% een primaire excisie (tabel 26). Een a priori verdenking op een weke delen tumor was geassocieerd met een grotere waarschijnlijkheid voor het stellen van een preoperatieve diagnose weke delen sarcoom (tabel 27) evenals tumor lokalisatie (tabel 29). Klinische tumorgrootte en diepte (tabel 28) was niet geassocieerd met een preoperatieve diagnose weke delen tumor; bij tumoren >5cm werd wel frequenter de diagnose weke delen sarcoom preoperatief gesteld dan bij kleinere tumoren.
3.3.3. Preoperatief bespreking
onderzoek
afstandsmetastasen
en
multidisciplinaire
Conform de NWWDT richtlijn dient bij alle patiënten met een weke delen sarcoom een X-thorax te worden gemaakt, indien deze niet afwijkend is dient een CT-thorax te worden gemaakt om longmetastasen uit te sluiten. Overig disseminatieonderzoek dient te geschieden op indicatie. In totaal werd bij 26.5% van de geopereerde patiënten geen long disseminatieonderzoek uitgevoerd (tabel 30). Een X-thorax kreeg 47.7% van de patiënten en een CT-thorax kreeg 46.3% van de patiënten. Van de geopereerde patiënten onderging 25.2% uiteindelijk zowel een X-thorax als een CT thorax. Er was overigens geen duidelijk verschil in long disseminatieonderzoek tussen geopereerde en niet geopereerde patiënten en patiënten met klinisch afstandsmetastasen of patiënten zonder klinische aanwijzingen voor afstandsmetastasen (tabel 30-31). Disseminatieonderzoek was sterk geassocieerd met een a priori verdenking op een weke delen sarcoom (tabel 32, p<0.001), 51.6% onderging geen disseminatieonderzoek indien er a priori geen verdenking was op een weke delen sarcoom tegen 6.3% bij het bestaan van een a priori verdenking op een maligniteit. Evenzo bleek disseminatieonderzoek sterk geassocieerd met preoperatieve zekere diagnose weke delen sarcoom (tabel 33, p<0.001). Waar 69.8% van de patiënten zonder een preoperatieve diagnose weke delen sarcoom geen preoperatief disseminatieonderzoek onderging was dit slechts 1.5% bij die patiënten waarbij een combinatie van beeldvormend en invasief onderzoek preoperatief al een diagnose weke delen sarcoom had opgeleverd. De NWWDT is van mening dat alle patiënten preoperatief besproken dienen te worden. Tabel 34 laat zien dat in de praktijk voor 29.1% van de patiënten in het medisch dossier was opgetekend dat de patiënt preoperatief werd besproken. Patiënten werden vaker preoperatief besproken als de patiënt a priori verdacht was voor een maligne weke delen tumor (tabel 35). Daarnaast was bij patiënten die niet preoperatief werden besproken zelden preoperatief een diagnose weke delen sarcoom gesteld (tabel 37). Klinische tumorgrootte en diepte waren niet duidelijk geassocieerd met preoperatieve multidisciplinaire bespreking (tabel 38). Patiënten die preoperatief waren besproken ondergingen verder uitgebreider preoperatief beeldvormend onderzoek (tabel 36 en tabel 40).
3.3.4. Chirurgie Uit de NWWDT richtlijn kunnen de volgende aspecten worden gedestilleerd aangaande chirurgische behandeling - primaire resectie kan worden overwogen bij een oppervlakkig gelegen tumor van 3 cm of kleiner zonder duidelijke anamnestische aanwijzingen voor maligniteit - mocht bij primaire resectie een sarcoom worden gevonden dan is het beter de operatie te beëindigen dan een poging tot (niet-radicale) resectie te doen. - Marges en relatie van de tumor t.o.v. omgeving dienen aangegeven te worden met voor de radiotherapeut herkenbare clips. De tabellen 41 tot en met 53 betreffen de chirurgie en postoperatieve consulten. Tabel 41 laat zien dat bij 18.3% van de patiënten sprake was van een lokaal uiteindelijk niet-radicale resectie. Oppervlakkige gelegen tumoren (op basis van pathologieverslag) waren vaker radicaal gereserceerd (tabel 41) evenals sarcomen van de romp/extremiteiten (tabel 42). Een zekere preoperatieve diagnose was niet geassocieerd met uiteindelijke radicaliteit van de resectie (p=0.79, tabel 43). In totaal onderging 21.9% van de patiënten ten minste een re-excisie; 58.1% van de patiënten zonder een zekere preoperatieve diagnose onderging een re-excise versus 5.8% van de patiënten met een zekere pre-operatieve diagnose (P<0.001, tabel 45). Uiteindelijk was er geen verschil in percentage
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
8
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren lokaal niet-radicale resecties tussen patiënten die wel (12.9%) en niet (19.8%) een re-excisie ondergingen (p=0.69, tabel 41). Patiënten met een oppervlakkig gelegen tumor of een tumor van de romp/extremiteiten ondergingen duidelijk vaker een re-excisie (tabel 47 en 48). Bij 31.3% van de patiënten werden peroperatief clips geplaatst (tabel 49). Het plaatsten van clips was niet gerelateerd aan tumor locatie (tabel 50). Van de patiënten bij wie clips werden geplaatst onderging 54% (25/46) uiteindelijk ook radiotherapie. In totaal 44% van de patiënten had een postoperatief consult bij de radiotherapeut (tabel 51). Van de patiënten met een postoperatief consult onderging 86.3% uiteindelijk radiotherapie, 91.7% van de patiënten behandeld met radiotherapie hadden een postoperatief consult bij de radiotherapeut. Bij patiënten die postoperatief een consult bij de radiotherapeut ondergingen waren vaker clips geplaatst (tabel 52). In totaal werd 56% van de patiënten post-operatief multidisciplinair besproken (tabel 53). Zowel preoperatief als postoperatief besproken werden 26 patiënten (22%), waardoor in totaal 63% van de patiënten uiteindelijk pre- en/of post-operatief werden besproken. Inclusief consulten door radiotherapie is 77% besproken met meer dan een discipline.
3.3.5 Richtlijn Radiotherapie Uit de NWWDT richtlijn kunnen de volgende aspecten worden gedestilleerd aangaande radiotherapie - Er is onvoldoende bewijs dat preoperatieve radiotherapie voordelen biedt versus postoperatieve radiotherapie, preoperatieve radiotherapie kan worden overwogen bij twijfel over haalbaarheid van ruime tumorvrije marges - Er is onvoldoende bewijs dat brachytherapie voordelen biedt versus postoperatieve radiotherapie, brachytherapie kan worden overwogen bij hoog-gradige tumoren - Postoperatieve radiotherapie dient overwogen te worden bij een incomplete resectie (tot 70gy) - Sparende chirurgie met postoperatieve radiotherapie dient overwogen te worden bij een grote extremiteiten tumor (tot 50gy) De tabellen 54 tot en met 60 betreffen radiotherapie. In totaal onderging 44.2% van de patiënten radiotherapie (tabel 54). Van de met radiotherapie behandelde patiënten onderging 5% (3 patiënten) pre-operatieve radiotherapie. Radiotherapie werd frequenter gegeven aan patiënten met een sarcoom van de romp/extremiteiten. Tumorgrootte, re-excisie en lokaal residu waren niet gerelateerd aan het gebruik van radiotherapie (tabel 55-60). De mediane dosis was 60gy voor postoperatieve radiotherapie, de dosis was onbekend voor 8 patiënten. In totaal ontvingen 4 patiënten minder dan 50gy (o.a na ontwikkelen peritonititis carcinomatosa gedurende RT). De mediane dosis was 50gy voor preoperatieve radiotherapie, de dosis was onbekend voor 1 patiënt en 1 patiënt ontving minder dan 50gy.
3.3.6 Richtlijn Pathologieverslag Uit de NWWDT richtlijn kunnen de volgende aspecten worden gedestilleerd aangaande het pathologieverslag. Het pathologieverslag van de eerste - in opzet - curatieve resectie dient volgens de richtlijn minimaal de volgende gegevens te bevatten: macroscopisch o grootte o consistentie o aan- of afwezigheid van necrose o macroscopische relatie tot omgevende structuren - microscopisch o histologische graad o tumorvrije marge in millimeters (gestandaardiseerde terminologie) o groeiwijze langs fasciebladen, vaten en zenuwen o microscopische relatie tot omgevende structuren De tabellen 61-61a betreffen het pathologieverslag. Tabel 61 geeft een overzicht van de frequentie van omissie van de verschillende items. Een uitspraak over de resectiemarges en de radicaliteit bleken vaak niet (duidelijk) te worden gegeven in de pathologieverslagen. Indien vereist wordt dat er
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
9
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren een uitspraak wordt gedaan over marge, radicaliteit, tumorgrootte, morfologie en de gradering en dat de pathologie (of het verslag) is herbeoordeeld door een referent patholoog is slechts 46.3% van de verslagen conform de richtlijn. Indien de vereiste “beoordeling door een referent patholoog vervalt” voldoet 50.3% van de verslagen aan de norm. Er was geen verschil in volledigheid van het pathologieverslag afhankelijk van de tumor locatie of tumorgrootte.
4. Conclusies en aanbevelingen Een preoperatieve verdenking op een maligne weke delen tumor bleek nauw samen te hangen met de adequaatheid van diagnostiek en behandeling. Zowel de beeldvormend locale diagnostiek als onderzoek naar metastasering als preoperatieve multidisciplinaire consultatie bleken aanzienlijk minder adequaat te worden uitgevoerd bij patiënten zonder verdenking op een weke delen maligniteit. Deze preoperatieve verdenking hing nauw samen met de grootte van het proces en wat minder duidelijk met de locatie van het proces. Ook bij kleinere weke delen zwellingen dient men er op bedacht te blijven dat er sprake kan zijn van een maligniteit. Met name bij de kleinere (≤5cm) sarcomen van de extremiteiten en romp bleek relatief vaak (58%) geen preoperatief beeldvormend onderzoek te worden gedaan of te worden volstaan met een echo. Bij deze groep was er vaak ook preoperatief geen verdenking op een maligniteit (75%) en werd er eveneens vrij frequent pas na primaire excisie pathologische bevestiging van een maligniteit verkregen (45%). De diagnostiek van kleinere weke delen zwellingen van de extremiteiten (en romp) verdient duidelijk meer aandacht. Voor het merendeel van de intrathoracale/abdominale of pelviene tumoren was het beeldvormend onderzoek adequaat. Opvallend was de frequentie van primaire excisies zonder pathologische bevestiging van de tumor. Mogelijk hangen de grootte en de veelal lastige locatie van deze tumoren samen met de keuze over te gaan tot een poging tot primaire resectie. Een preoperatieve zekere diagnose bleek sterk geassocieerd met de kwaliteit van het disseminatieonderzoek en met het preoperatief multidisciplinair bespreken van het behandelplan. Een preoperatieve zekere diagnose dient daarom zoveel als mogelijk te worden nagestreefd, met name voor weke delen tumoren van de extremiteiten (en romp). De bevindingen in dit rapport dienen in het licht bezien te worden van de wijze waarop de data zijn verzameld. De in dit rapport geanalyseerde gegevens zijn verzameld uit de medische dossiers van de in deze studie opgenomen patiënten door ervaren registratiemedewerkers in dienst van de deelnemende IKCs. Zij hebben toegang tot de papieren dossiers en veelal tot de ziekenhuisinformatiesystemen van de betrokken ziekenhuizen. Als echter gegevens niet (duidelijk) in het medisch dossier genoteerd zijn, of niet genoteerd zijn op de plekken waar de registratiemedewerkers deze gegevens verwachten te vinden, zijn de betreffende gegevens/ onderzoeken veelal als niet verricht genoteerd. In samenspraak met de Nederlandse Werkgroep Weke Delen Tumoren (NWWDT) is besloten de optie “onbekend” voor de meeste items niet te accepteren. Een belangrijke conclusie moet dan ook zijn dat de statusvoering op vele punten voor verbetering vatbaar is. De frequentie van ontbreken van haemoclips bij te bestralen patiënten, zoals deze naar voren komt in dit rapport, wordt niet zo herkend door de radiotherapeuten. In discussie geven zij aan deze slechts zelden niet te zien. In ieder geval mag de conclusie zijn dat in de operatieverslagen niet altijd duidelijk staat aangegeven dat er clips zijn geplaatst. Ook de frequentie van preoperatieve (multidisciplinaire) consultatie wordt mogelijk onderschat. Niet in alle ziekenhuizen worden verslagen van deze besprekingen teruggevonden in de dossiers. De pathologen herkennen zich niet in de frequentie van ontbreken van marges en een indicatie van de radicaliteit van de resectie. Een te strikte hantering van de vereisten voor het pathologieverslag (gestandaardiseerde terminologie) door de registratiemedewerkers heeft waarschijnlijk geresulteerd in een te lage score voor het naleven van de richtlijn voor de pathologieverslaglegging. Des al niettemin is het belangrijk, gegeven de bevindingen in dit rapport, met de pathologen samen te werken naar een meer gestandaardiseerde wijze van verslaglegging van het pathologisch onderzoek.
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
10
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
BIJLAGE: Tabellen Tabel 1 Aantal registraties in database naar Aanleverend IKC Aangeleverd herkomst N %
Geincludeerd
IKMN IKN IKO IKW
68 58 39 44
32.5 27.8 18.7 21.1
41 53 39 43
23.0 30.1 22.1 24.4
Totaal
209
100.0
176
100.0
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
11
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 2 Patiënten karakteristieken Primaire indeling
Alternatieve indeling
totaal
N 176
% 100.0
geslacht man vrouw
100 76
56.8 43.2
leeftijd mediaan 61 jaar / spreiding 17-95 jaar 16-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
3 15 16 19 32 34 28 29
1.7 8.5 9.1 10.8 18.2 19.3 15.9 16.5
lokalisatie Head/face/neck Anterior mediastinum Retroperitoneum Upper limb/shoulder Lower limb/hip Thorax Abdomen Pelvis Trunk Not specified
13 3 13 31 59 20 9 18 9 1
7.4 1.7 7.4 17.6 33.5 11.4 5.1 10.2 5.1 0.6
Morfologische subgroep Sarcoma, undifferentiated Fibromatous Sarcoma Myxomatous Sarcoma Liposarcoma Leiomyosarcoma Rhabdomyosarcoma Synovial sarcoma Nerve Sheath Tumors Other Sarcoma
32 29 1 42 39 6 7 10 10
18.2 16.5 0.6 23.9 22.2 3.4 4.0 5.7 5.7
Diep gelegen (klinisch)? Oppervlakkig Diep Onbekend
57 71 48
32.4 40.3 27.3
Diep gelegen (pathologisch/klinisch)? Oppervlakkig Diep Onbekend
65 82 29
36.9 46.6 16.5
147 12 17
83.5 6.8 9.7
Geopereerd? Ja Nee, andere therapie Nee, geen therapie * (inclusief not specified)
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
N
%
16-29 30-44 45-59 60-74 75+
18 27 40 47 44
10.2 15.3 22.7 26.7 25.0
Head/face/neck Intrathoracal/abdominal/pelvic* Trunk/extremities
13 64 99
7.4 36.4 56.3
12
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 3 Morfologie van weke delen tumoren naar diepte van de tumor Diep gelegen (klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Sarcoma, undifferentiated or NOS 11 34.4 13 40.6 8 25.0 Fibromatous Sarcoma 10 34.4 11 37.9 8 27.7 Myxomatous Sarcoma 1 100.0 Liposarcoma 10 23.8 25 59.5 7 16.7 Leiomyosarcoma 16 41.0 13 33.3 10 25.6 Rhabdomyosarcoma 3 50.0 3 50.0 Synovial sarcoma 2 28.6 1 14.3 4 57.1 Nerve Sheath Tumors 3 30.0 5 50.0 2 20.0 Other Sarcoma 2 20.0 8 80.0 Totaal
27.3
176
Tabel 4 Lokalisatie van weke delen tumoren naar diepte van de tumor Diep gelegen (klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Anterior mediastinum 3 100.0 Retroperitoneum 12 92.3 1 7.7 Head/face/neck 4 30.8 2 15.4 7 53.9 Upper limb/shoulder 21 67.7 4 12.9 6 19.4 Lower limb/hip 26 44.1 19 32.2 14 23.7 Thorax 4 20.0 8 40.0 8 40.0 Abdomen 7 77.8 2 22.2 Pelvis 14 77.8 4 22.2 Trunk 2 22.2 2 22.2 5 55.6 Soft tissues, NOS 1 100.0
Totaal N 3 13 13 31 59 20 9 18 9 1
Totaal
57
% 53.9 25.0 25.3
Totaal N 13 64 99
Totaal
27.3
176
Tabel 5a Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor: tumoren klinisch <=5cm Diep gelegen (klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N Head/face/neck 4 66.7 2 33.3 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 1 12.5 7 87.5 Trunk/extremities 25 78.1 4 12.5 3
% 9.4
Totaal N 6 8 32
Totaal
6.5
46
30
65.2
71
13
40.3
48
Tabel 5 Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor Diep gelegen (klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N Head/face/neck 4 30.8 2 15.4 7 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 4 6.2 44 68.8 16 Trunk/extremities 49 49.5 25 25.3 25 3240
71
40.3
176
57
32.4
71
27.3
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
57
32.4
Totaal N 32 29 1 42 39 6 7 10 10
40.3
28.3
48
48
3
13
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Tabel 5b Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor: tumoren klinisch >5cm Diep gelegen (klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Head/face/neck 1 100.0 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 3 7.0 37 86.1 3 7.0 Trunk/extremities 24 45.3 21 39.6 8 15.1 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
27
27.6
58
60.2
12
Totaal N 1 43 53
12.2
97
14
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 6 Morfologie van weke delen tumoren naar diepte van de tumor (pathologisch/klinisch) Diep gelegen (pathologisch/ klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Sarcoma, undifferentiated or NOS 14 43.8 13 40.6 5 15.6 Fibromatous Sarcoma 12 41.4 15 51.7 2 6.9 Myxomatous Sarcoma 1 100.0 Liposarcoma 12 28.6 25 59.5 5 11.9 Leiomyosarcoma 17 43.6 16 41.0 6 15.4 Rhabdomyosarcoma 3 50.0 3 50.0 Synovial sarcoma 2 28.5 2 28.6 3 42.9 Nerve Sheath Tumors 3 30.0 7 70.0 Other Sarcoma 2 20.0 1 10.0 7 70.0 Totaal
16.5
176
Tabel 7 Lokalisatie van weke delen tumoren naar diepte van de tumor (pathologisch/klinisch) Diep gelegen (pathologisch/ klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Anterior mediastinum 3 100.0 Retroperitoneum 12 92.3 1 7.7 Head/face/neck 7 53.9 2 15.4 4 30.8 Upper limb/shoulder 20 64.5 7 22.6 4 12.9 Lower limb/hip 29 49.2 23 39.0 7 11.9 Thorax 4 20.0 9 45.0 7 35.0 Abdomen 8 88.9 1 11.1 Pelvis 1 5.6 16 88.9 1 5.6 Trunk 4 44.4 2 22.2 3 33.3 Soft tissues, NOS 1 100.0
Totaal N 3 13 13 31 59 20 9 18 9 1
Totaal
65
Totaal N 13 64 99
82
46.6
29
Tabel 8 Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor Diep gelegen (pathologisch/ klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % Head/face/neck 7 53.9 2 15.4 4 30.8 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 5 7.8 48 75.0 11 17.2 Trunk/extremities 53 53.5 32 32.3 14 14.1 36.9
82
46.6
176
65
36.9
82
16.5
Totaal
65
36.9
Totaal N 32 29 1 42 39 6 7 10 10
46.6
29
29
16.5
176
Tabel 8a Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor: tumoren pathologisch/klinisch <=5cm Diep gelegen (pathologisch/ klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend Totaal N % N % N % N Head/face/neck 7 77.8 2 22.2 9 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 1 14.3 6 85.7 7 Trunk/extremities 25 69.4 7 19.4 4 11.1 36 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
33
62.3
15
30.2
4
7.6
52
15
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 8b Lokalisatie van weke delen tumoren (hoofdgroepen) naar diepte van de tumor: tumoren pathologisch/klinisch >5cm Diep gelegen (pathologisch/ klinisch)? morfologie Oppervlakkig Diep Onbekend Totaal N % N % N % N Head/face/neck 1 100.0 1 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 4 8.2 42 85.7 3 6.1 49 Trunk/extremities 28 50.0 25 44.6 3 5.4 56 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
32
30.2
67
63.2
7
6.6
106
16
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 9 Was er a priori sprake van verdenking op een Weke Delen Sarcoom a priori weke delen Totaal tumor? N % nee 75 42.6 ja 96 54.6 onbekend 5 2.8 Totaal
176
100.0
Tabel 10 Lokalisatie van de tumor versus a priori verdenking op een Weke Delen Sarcoom a priori weke delen tumor? morfologie nee ja onbekend N % N % N Anterior mediastinum 1 33.3 2 66.7 Retroperitoneum 2 15.4 11 84.6 Head/face/neck 7 53.9 5 38.5 1 Upper limb/shoulder 16 51.6 13 41.9 2 Lower limb/hip 23 39.0 34 57.6 2 Thorax 6 30.0 14 70.0 Abdomen 3 33.3 6 66.7 Pelvis 9 50.9 9 50.0 Trunk 7 77.8 2 22.2 Soft tissues, NOS 1 100.0 -
% 7.7 6.5 3.4 -
Totaal N 3 13 13 31 59 20 9 18 9 1
2.8
176
Tabel 11 Lokalisatie van de tumor versus a priori verdenking op een Weke Delen Sarcoom a priori weke delen tumor? morfologie nee ja onbekend N % N % N % Head/face/neck 7 53.9 5 38.5 1 7.7 Intrathoracal/abdominal/pelvic* 22 34.4 42 63.6 Trunk/extremities 46 46.5 49 49.5 4 4.0
Totaal N 13 64 99
Totaal Fisher exact: p=0.195
Totaal Fisher exact: p=0.069
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
75
75
42.6
43.3
96
96
54.6
53.9
5
5
2.8
176
17
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 12a Was er a priori sprake van verdenking op een weke delen sarcoom versus tumor locatie? Tumoren klinisch <=5cm Topografie a priori weke delen tumor? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % nee 33 71.7 5 62.5 24 75.01 ja 12 26.1 3 37.5 7 21.9 onbekend 1 2.2 1 3.1 Totaal
46
100.0
8
100.0
32
100.0
Tabel 12b Was er a priori sprake van verdenking op een weke delen sarcoom versus tumor locatie? Tumoren klinisch >5cm Topografie a priori weke delen tumor? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % nee 19 19.6 9 20.9 10 18.9 ja 76 78.4 34 79.1 41 77.4 onbekend 2 2.1 2 3.8 Totaal
97
100.0
43
100.0
53
100.0
Tabel 12c Was er a priori sprake van verdenking op een weke delen sarcoom versus tumor locatie? Grootte klinisch onbekend Topografie a priori weke delen tumor? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % nee 23 69.7 8 61.5 12 85.7 ja 8 24.2 5 38.5 1 7.1 onbekend 2 6.1 1 7.1 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
33
100.0
13
100.0
14
100.0
18
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 13 Is het Weke Delen Sarcoom Chirurgische behandeld Chirurgie? N % Ja Nee, andere therapie Nee, geen therapie
147 12 17
83.5 6.8 9.7
Totaal
176
100.0
Tabel 14 Patiënt kenmerken voor patiënten die niet zijn behandeld en voor patiënten die niet chirurgisch zijn behandeld leeftijd
a priori wdt?
locatie
histologie
stadium
61
ja
381 Anterior mediastinum
NOS
stadium IV
86
ja
492 Lower limb/hip
NOS
stadium onbekend
93
ja
492 Lower limb/hip
leiomyosarcoom
stadium IV
83
ja
494 Abdomen
MFH
stadium onbekend
65
nee
493 Thorax
NOS
stadium onbekend
76
ja
494 Abdomen
MFH
stadium IV
81
ja
480 Retroperitoneum
NOS
stadium onbekend
81
nee
480 Retroperitoneum
NOS
stadium onbekend
82
nee
492 Lower limb/hip
liposarconoom
stadium onbekend
74
nee
493 Thorax
NOS
stadium onbekend
17
onbekend
491 Upper limb/shoulder
rhabdomyosarcoom
stadium IV
66
ja
381 Anterior mediastinum
NOS
stadium IV
79
nee
492 Lower limb/hip
NOS
stadium IV
95
nee
490 Head/face/neck
chondrosarcoom
stadium onbekend
60
ja
493 Thorax
NOS
stadium IV
27
onbekend
491 Upper limb/shoulder
synoviosarcoom
stadium onbekend
83
nee
493 Thorax
NOS
stadium IV
64
ja
493 Thorax
fibrosarcoom
stadium IV
chemotherapie
58
nee
495 Pelvis
leiomyosarcoom
stadium IV
chemotherapie
68
ja
493 Thorax
NOS
stadium IV
radiotherapie
48
ja
493 Thorax
hemangiosarcoom
stadium onbekend
chemo+radiotherapie+hyperthermie
44
ja
492 Lower limb/hip
liposarconoom
stadium onbekend
onbekend
35
nee
493 Thorax
synoviosarcoom
stadium onbekend
onbekend
68
ja
491 Upper limb/shoulder
NOS
stadium IV
radiotherapie
33
nee
490 Head/face/neck
NOS
stadium onbekend
chemotherapie+ radiotherapie
80
ja
494 Abdomen
liposarconoom
stadium onbekend
onbekend
78
ja
491 Upper limb/shoulder
MFH
stadium II
lokale chemotherapie
28
ja
493 Thorax
perifere zenuwschede tumor stadium onbekend
chemotherapie
44
nee
499 Soft tissues, NOS
leiomyosarcoom
radiotherapie metastasen
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
stadium IV
19
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Tabel 15 Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht versus tumor locatie? Topografie Preoperatieve Intrathoracaal/ Romp/ diagnostiek? abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N geen 29 19.7 4 8.7 19 echo 11 7.5 11 rontgen 3 2.0 3 mri 16 10.9 15 ct 10 6.8 8 17.4 2 mri+ct 13 8.8 7 15.2 5 echo+ct 9 6.1 8 17.4 1 echo+rontgen 2 1.4 1 2.2 1 rontgen+ct 2 1.4 2 4.4 echo+mri 16 10.9 16 rontgen+mri 4 2.7 3 rontgen+mri+ct 3 2.0 1 2.2 1 echo+mri+ct 14 9.5 6 13.0 7 echo+rontgen+ct 3 2.0 3 6.5 echo+rontgen+mri 6 4.1 2 4.4 4 echo+rontgen+mri+ct 6 4.1 4 8.7 1 Totaal
147
100.0
46
100.0
90
% 21.1 12.2 3.3 16.7 2.2 5.6 1.1 1.1 17.8 3.3 2.2 7.8 4.4 1.1 100.0
Tabel 16 Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht (combinaties) versus tumor locatie? Topografie Preoperatieve diagnostiek? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % Geen/ alleen echo 40 27.2 4 8.7 30 33.3 Ten minste CT, geen röntgen/MRI 19 12.9 16 34.8 3 3.3 Ten minste röntgen/MRI 49 33.3 5 10.9 42 46.7 Ten minste röntgen/MRI EN CT 39 26.5 21 45.7 15 16.7 Totaal Chi2: P<0.001
147
100.0
46
100.0
90
100.0
Tabel 17 Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht (combinaties) versus klinische tumorgrootte
Preoperatieve diagnostiek?
Geen/ alleen echo Ten minste CT, geen röntgen/MRI Ten minste röntgen/MRI Ten minste röntgen/MRI EN CT Totaal Chi2: P<0.001
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
<=5cm
Tumorgrootte (klinisch) >5cm onbekend
N 40 19 49 39
% 27.2 12.9 33.3 26.5
N 22 2 10 9
% 51.2 4.7 23.3 20.9
N 8 13 30 27
% 10.3 16.7 38.5 34.6
N 10 4 9 3
% 38.5 15.4 34.6 11.5
147
100.0
43
100.0
78
100.0
26
100.0
20
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Tabel 18b Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht (combinaties) versus tumor locatie? Tumoren klinisch <=5cm Topografie Preoperatieve diagnostiek? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % Geen/ alleen echo 22 51.2 1 14.3 18 58.1 Ten minste CT, geen röntgen/MRI 2 4.7 1 14.3 1 3.2 Ten minste röntgen/MRI 10 23.3 10 32.3 Ten minste röntgen/MRI EN CT 9 20.9 5 71.4 2 6.5 Totaal
43
100.0
7
100.0
31
100.0
Tabel 18c Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht (combinaties) versus tumor locatie? Tumoren klinisch >5cm Topografie Preoperatieve diagnostiek? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % Geen/ alleen echo 8 10.3 2 6.5 6 13.0 Ten minste CT, geen röntgen/MRI 13 16.7 12 38.7 1 2.2 Ten minste röntgen/MRI 30 38.5 3 9.7 26 56.5 Ten minste röntgen/MRI EN CT 27 34.6 14 45.2 13 28.3 Totaal
78
100.0
31
100.0
46
100.0
Tabel 18d Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht (combinaties) versus tumor locatie? Grootte klinisch onbekend Topografie Preoperatieve diagnostiek? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N % Geen/ alleen echo 10 38.5 1 12.5 6 46.2 Ten minste CT, geen röntgen/MRI 4 15.4 3 37.5 1 7.7 Ten minste röntgen/MRI 9 34.6 2 25.0 6 46.2 Ten minste röntgen/MRI EN CT 3 11.5 2 25.0 Totaal
26
100.0
8
100.0
13
100.0
Tabel 19 Is er preoperatief beeldvormend diagnostisch onderzoek verricht versus diepte tumor? Diep gelegen (klinisch)? Preoperatieve diagnostiek? Totaal oppervlakkig diep onbekend N % N % N % N % Geen/ alleen echo 40 27.2 19 35.2 6 10.9 15 39.5 Ten minste CT, geen röntgen/MRI 19 12.9 1 1.9 12 31.8 6 15.8 Ten minste röntgen/MRI 49 33.3 22 40.7 15 27.3 12 31.6 Ten minste röntgen/MRI EN CT 39 26.5 12 22.2 22 40.0 5 13.2 Totaal P<0.001
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
147
100.0
54
100.0
55
100.0
38
100.0
21
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 20 Is er postoperatief beeldvormende diagnostische onderzoek verricht lokaal? Postoperatieve diagnostiek? N % geen echo ct echo+ct rontgen+mri
140 1 4 1 1
95.2 0.7 2.7 0.7 0.7
Totaal
147
100.00
Tabel 21 Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten), hoogste mate van zekerheid (excisiebiopsie=geen preoperatief materiaal) Preoperatief Totaal diagnostisch materiaal N % Excisie (biopsie) 52 35.4 Aspiratie cytologie 7 4.8 Histologisch 50 34.0 naaldbiopt Incisie biopsie 35 23.8 Onbekend 3 2.0 Totaal
147
100.0
Tabel 22 Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten) versus klinische grootte van de tumor (excisiebiopsie=geen preoperatief materiaal) Klinische tumorgrootte en diepte (TNM classificatie) Preoperatief T1A T1B T2+/onbekend diagnostisch materiaal N % N % N % N Excisie (biopsie) 51 34.7 11 37.9 6 42.9 34 32.7 Cytology 7 4.8 3 10.3 2 14.3 2 1.9 Histologie 43 29.3 4 13.8 3 21.4 36 34.6 Incisie biopsie 32 21.8 8 27.6 24 23.1 Cyto+histologie 7 4.8 2 6.9 4 3.9 Cyto+incisie biopsie 1 0.7 1 7.1 Cyto+excisie (biospie) 1 0.7 1 3.5 Histologie+incisie 1 0.7 1 7.1 1 1.0 Cyto+histologie+incisie 1 0.7 1 1.0 Onbekend 3 2.0 1 7.1 2 1.9 Totaal
147
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
29
100.0
14
100.0
104
100.0
22
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 23 Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten) versus locatie van de tumor (excisiebiopsie=geen preoperatief materiaal) Topografie Preoperatief Intrathoracaal/ Romp/ diagnostisch materiaal abdominaal/ pelvien extremiteiten N % N % N Excisie (biopsie) 52 35.4 21 45.7 27 30.0 Aspiratie cytologie 7 4.8 3 6.5 4 4.4 Histologisch naaldbiopt 50 34.0 15 32.6 33 36.7 Incisie biopsie 35 23.8 6 13.0 25 27.8 Onbekend 3 2.0 1 2.2 1 1.1 Totaal
147
100.0
46
100.0
90
100.0
Tabel 24 Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten) versus klinische tumorgrootte. Preoperatief Tumorgrootte (klinisch) diagnostisch <=5cm >5cm onbekend materiaal N % N % N % N % Excisie (biopsie) 52 35.4 18 41.9 15 19.2 19 73.1 Aspiratie cytologie 7 4.8 5 11.6 2 2.6 Histologisch 50 34.0 10 23.3 37 47.4 3 11.5 naaldbiopt Incisie biopsie 35 23.8 9 20.9 22 28.2 4 15.4 Onbekend 3 2.0 1 2.3 2 2.6 Totaal
147
100.0
43
100.0
78
100.0
26
100.0
Tabel 24a Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten) versus klinische tumorgrootte. Intrathoracale/ abdominale/ pelviene tumoren Preoperatief Tumorgrootte (klinisch) diagnostisch <=5cm >5cm onbekend materiaal N % N % N % N % Excisie (biopsie) 52 35.4 3 42.9 12 38.7 6 75.0 Aspiratie cytologie 7 4.8 1 14.3 2 6.5 Histologisch 50 34.0 3 42.9 11 35.5 1 12.5 naaldbiopt Incisie biopsie 35 23.8 5 16.1 1 12.5 Onbekend 3 2.0 1 3.2 Totaal
147
100.0
7
100.0
31
100.0
8
100.0
Tabel 24b Is er preoperatief diagnostisch materiaal verkregen (alleen geopereerde patiënten) versus klinische tumorgrootte. Romp/ extremiteiten tumoren Preoperatief Tumorgrootte (klinisch) diagnostisch <=5cm >5cm onbekend materiaal N % N % N % N % Excisie (biopsie) 27 30.0 14 45.2 3 6.5 10 76.9 Aspiratie cytologie 4 4.4 4 12.9 Histologisch 33 36.7 6 19.4 26 56.5 1 7.7 naaldbiopt Incisie biopsie 25 27.8 7 22.6 16 34.8 2 15.4 Onbekend 1 1.1 1 2.2 Totaal
90
100.0
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
31
100.0
46
100.0
13
100.0
23
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Tabel 25 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) Preoperatieve diagnose Totaal weke delen tumor? N % Nee 43 29.3 Ja, beeldvorming 14 9.5 Ja, pathologie 25 17.0 Ja, pathologie/beeldvorming 66 44.2 Totaal
147
100.0
Tabel 26 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) Preoperatieve diagnose weke delen tumor? (Pre)operatief diagnostisch Nee Ja, Ja, pathologie Ja, pathologie/ materiaal beeldvorming beeldvorming N % N % N % N % Excisie (biopsie) 36 83.7 12 85.7 2 8.0 2 3.1 Aspiratie cytologie 3 7.0 1 4.0 3 4.6 Histologisch naaldbiopt 1 2.3 2 14.3 12 48.0 37 56.9 Incisie biopsie 3 7.0 10 40.0 20 30.8 Onbekend 3 4.6 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
43
100.0
14
100.0
25
100.0
65
100.0
24
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 27 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) versus a priori verdenking op een weke delen tumor a priori verdacht voor weke delen tumor? Preoperatieve diagnose nee ja onbekend weke delen tumor? N % N % N % Nee 37 57.8 5 6.3 1 33.3 Ja, beeldvorming 2 3.1 12 15.0 Ja, pathologie 17 26.6 8 10.0 Ja, pathologie/beeldvorming 8 12.5 55 68.8 2 66.7 Totaal 64 Chi2: P<0.001 (exclusief onbekend)
100.0
80
100.0
3
100.0
Tabel 28 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) versus klinische tumorgrootte Klinische tumorgrootte en diepte (TNM classificatie) Preoperatieve diagnose T1A T1B T2+/onbekend weke delen tumor? N % N % N % Nee 14 48.3 6 42.9 23 22.1 Ja, beeldvorming 1 3.5 1 7.1 12 11.5 Ja, pathologie 5 17.2 2 14.3 18 17.3 Ja, pathologie/beeldvorming 9 31.0 5 35.7 51 49.0 Totaal Fisher: p=0.116
29
100.0
14
100.0
104
100.0
Tabel 29 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) versus tumor locatie Topografie Preoperatieve diagnose Intrathoracaal/ Romp/ weke delen tumor? abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % Nee 43 29.3 8 17.4 30 33.3 Ja, beeldvorming 14 9.5 13 28.3 1 1.1 Ja, pathologie 25 17.0 6 13.0 16 17.8 Ja, pathologie/beeldvorming 66 44.2 19 41.3 43 47.8 Totaal 147 Chi2: P=0.001 (exclusief hoofd/hals)
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
46
100.0
90
100.0
25
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 30 Is er preoperatief onderzoek gedaan naar? Preoperatief onderzoek Totaal geopereerd afstandsmetastasen?
geen CT longen X-thorax X-thorax+CT longen X-thorax+botscan CT longen+botscan X-thorax+CT longen+botscan ander onderzoek onbekend Totaal Fisher: P=0.083
Niet geopereerd
N 47 32 40 37 1 5 6 7 1
% 26.7 18.2 22.7 21.0 0.6 2.8 3.4 4.0 0.6
N 39 26 36 32 1 5 5 3 -
% 26.5 17.7 24.5 21.8 0.7 3.4 3.4 2.0 -
N 8 6 4 5 1 4 1
% 27.6 20.7 13.8 17.2 3.5 13.8 3.5
176
100.0
147
100.0
29
100.0
Tabel 31 Is er preoperatief onderzoek gedaan naar afstandsmetastasen versus klinisch afsrandsmetastasen? Preoperatief onderzoek Totaal Geen Klinisch afstandsmetastasen? metastasen Metastasen
geen CT longen X-thorax X-thorax+CT longen X-thorax+botscan CT longen+botscan X-thorax+CT longen+botscan ander onderzoek onbekend Totaal Fisher: P=0.191
N 47 32 40 37 1 5 6 7 1
% 26.7 18.2 22.7 21.0 0.6 2.8 3.4 4.0 0.6
N 44 26 39 33 1 5 6 5 1
% 27.5 16.3 24.4 20.6 0.6 3.1 3.8 3.1 0.6
N 3 6 1 4 2 -
% 18.8 37.5 6.3 25.0 12.5 -
176
100.0
160
100.0
16
100.0
Tabel 32 Is er preoperatief onderzoek gedaan naar afstandsmetastasen (alleen geopereerde patiënten) versus a priori verdenking op een weke delen tumor? Preoperatief onderzoek nee ja onbekend afstandsmetastasen?
geen CT longen X-thorax X-thorax+CT longen X-thorax+botscan CT longen+botscan X-thorax+CT longen+botscan ander onderzoek Totaal Fisher: P<0.001
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
N 33 9 10 8 1 3
% 51.6 14.1 15.6 12.5 1.6 4.7
N 5 16 26 24 1 4 4 -
% 6.3 20.0 32.5 30.0 1.3 5.0 5.0 -
N 1 1 1 -
% 33.3 33.3 33.3 -
64
100.0
80
100.0
3
100.0
26
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 33 Is er preoperatief een diagnose Weke Delen Tumor gesteld (alleen geopereerde patiënten) Preoperatieve diagnose weke delen tumor? (Pre)operatief diagnostisch Nee Ja, Ja, pathologie Ja, pathologie/ materiaal beeldvorming beeldvorming N % N % N % N % geen 30 69.8 3 21.4 5 20.0 1 1.5 CT longen 2 4.7 2 14.3 8 32.0 14 21.5 X-thorax 7 16.3 4 28.6 5 20.0 20 30.8 X-thorax+CT longen 3 7.0 3 21.4 4 16.0 22 33.9 X-thorax+botscan 1 4.0 0 0.0 CT longen+botscan 1 2.3 4 6.2 X-thorax+CT longen+botscan 2 8.0 3 4.6 ander onderzoek 2 14.3 1 1.5 Totaal Chi2: P<0.001
43
100.0
14
100.0
25
100.0
65
100.0
Tabel 34 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN )? Preoperatief multidisciplinair Totaal besproken? N % nee 80 68.4 ja 34 29.1 onbekend 3 2.6 Totaal
117
100.0
Tabel 35 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken versus a priori verdenking op een Weke Delen Sarcoom? (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) a priori verdacht voor weke delen tumor? Preoperatief multidisciplinair nee ja onbekend besproken? N % N % N % nee 49 87.5 29 50.0 2 66.7 ja 7 12.5 26 44.8 1 33.3 onbekend 3 5.2 Totaal Fisher: p<0.001
56
100.0
58
100.0
3
100.0
Tabel 36 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken versus preoperatief beeldvormende diagnostische onderzoek verricht (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) preoperatief beeldvormende diagnostische onderzoek Preoperatief Geen/ alleen Ten minste CT, Ten minste Ten minste multidisciplinair echo geen röntgen/MRI röntgen/MRI röntgen/MRI besproken? EN CT N % N % N % N % nee 31 100.0 11 68.8 24 63.2 14 43.8 ja 3 18.8 13 34.2 18 56.3 onbekend 2 12.5 1 2.6 Totaal Fisher: p<0.001
31
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
16
100.0
38
100.0
32
100.0
27
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 37 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken versus preoperatief gestelde diagnose Weke Delen Tumor (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) Preoperatieve diagnose weke delen tumor? Preoperatief multidisciplinair Nee Ja, Ja, pathologie Ja, pathologie/ besproken? beeldvorming beeldvorming N % N % N % N % nee 35 97.2 4 40.0 18 78.3 23 47.9 ja 1 2.8 4 40.0 5 21.7 24 50.0 onbekend 2 20.0 1 4.1 Totaal Fisher: P<0.001
36
100.0
10
100.0
23
100.0
48
100.0
Tabel 38 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken versus versus klinische tumorgrootte en diepte (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) Klinische tumorgrootte en diepte (TNM classificatie) Preoperatief multidisciplinair T1A T1B T2+/onbekend besproken? N % N % N % nee 23 88.5 8 66.7 49 62.0 ja 3 11.5 4 33.3 27 34.2 onbekend 3 4.9 Totaal Fisher: P=0.130
26
100.0
12
100.0
79
100.0
Tabel 39 Is vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken versus versus klinische tumorgrootte en diepte (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) versus locatie van de tumor? Topografie Preoperatief multidisciplinair Totaal Intrathoracaal/ Romp/ besproken? abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % nee 80 68.4 16 43.2 59 81.9 ja 34 29.1 19 51.4 12 16.7 onbekend 3 2.6 2 5.4 1 1.4 Totaal 117 Fisher: P<0.001 (exclusief hoofd/hals)
100.0
37
100.0
72
100.0
Tabel 40 Preoperatief beeldvormende onderzoek naar afstandsmetastasen versus vastgelegd of de patiënt preoperatief is besproken (alleen geopereerde patiënten exclusief IKMN) Preoperatief multidisciplinair besproken? Preoperatief onderzoek nee ja onbekend Totaa afstandsmetastasen? l N % N % N % N % geen 36 45.0 1 2.9 37 32.77 CT longen 20 25.0 3 8.8 23 19.33 X-thorax 12 15.0 7 20.6 2 66.7 21 17.65 X-thorax+CT longen 10 12.5 15 44.1 25 21.01 CT longen+botscan 1 1.3 3 8.8 1 33.3 5 4.20 X-thorax+CT longen+botscan 5 14.7 5 4.20 ander onderzoek 1 1.3 1 0.84 80
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
34
100.0
3
100.00
117
100.00
28
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren
Tabel 41 Is de tumor radicaal verwijderd (alleen geopereerde patiënten) versus diepte van de tumor? Diepte tumor tov oppervlakkige fascie (pathologisch/klinisch TNM) Residu tumor? Totaal Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % N % Marges vrij 96 65.3 51 82.3 39 59.1 6 31.6 Microscopisch 24 16.3 8 12.9 13 19.7 3 15.8 Macroscopisch 3 2.0 3 4.6 lokaal Metastasen 4 2.7 1 1.6 2 3.0 1 5.3 Onbekend 20 13.6 2 3.2 9 13.6 9 47.4 Totaal Fisher: P<0.001
147
100.0
62
100.0
66
100.0
19
100.0
Tabel 42 Is de tumor radicaal verwijderd (alleen geopereerde patiënten) versus locatie van de tumor? Topografie Residu tumor? Totaal Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % Marges vrij 96 65.3 24 52.2 65 72.2 Microscopisch 24 16.3 12 26.1 11 12.2 Macroscopisch lokaal 3 2.0 2 4.4 1 1.1 metastasen 4 2.7 1 2.2 3 3.3 Onbekend 20 13.6 7 15.2 10 11.1 Totaal 147 Fisher: P=0.091 (exclusief hoofd/hals)
100.0
46
100.0
90
100.0
Tabel 43 Is de tumor radicaal verwijderd (alleen geopereerde patiënten) versus zekere preoperatieve diagnose? Preoperatieve diagnose weke delen tumor? Residu tumor? nee ja N % N % Marges vrij 27 62.8 69 66.4 Microscopisch 6 14.0 18 17.3 Macroscopisch 1 2.3 2 1.9 lokaal Metastasen 2 4.7 2 1.9 Onbekend 7 16.3 13 12.5 Totaal Fisher: P=0.791
43
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
104
100.0
29
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 44 Is er een re-excisie verricht na de eerste resectie? Re-excisie? Totaal N % nee 116 78.9 ja 31 21.9 Totaal
147
100.0
Tabel 45 Is er een re-excisie verricht na de eerste resectie versus zekere peroperatieve diagnose? Preoperatieve diagnose weke delen tumor? Re-excisie? nee ja N % N % nee 18 41.9 98 94.2 ja 25 58.1 6 5.8 Totaal Chi2: P<0.001
43
100.0
104
100.0
Tabel 46 Is de Tumor radicaal verwijderd (alleen geopereerde patiënten) versus het verrichten van een re-excisie Re-excisie? Residu tumor? nee ja N % N % vrij 74 63.8 22 71.0 microscopisch 21 18.1 3 9.7 macroscopisch 2 1.7 1 3.2 lokaal metastasen 3 2.6 1 3.2 onbekend 16 13.8 4 12.9 Totaal Fisher: P=0.692
116
100.0
31
100.0
Tabel 47 Aantal resecties versus diepte van de tumor? Diepte tumor tov oppervlakkige fascie (pathologisch/klinisch TNM) Aantal resecties Totaal Oppervlakkig Diep Onbekend N % N % N % N % 1 116 78.9 42 67.7 63 95.5 11 57.9 2 27 18.4 18 29.0 3 4.6 6 31.6 3 4 2.7 2 3.2 0 0.0 2 10.5 Totaal
147
100.0
62
100.0
66
100.0
19
100.0
Tabel 48 Aantal resecties versus locatie van de tumor? Aantal resecties
Totaal
1 2 3
N 116 27 4
% 78.9 18.4 2.7
Totaal
147
100.0
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
Topografie Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % 45 97.8 65 72.2 1 2.2 22 24.4 0 0.0 3 3.3 46
100.0
90
100.0
30
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 49 Zijn er clips geplaatst peroperatief bij de eerste operatie Clips geplaatst Postoperatief radiotherapie Ja nee N % N % N nee 91 61.9 36 58.1 55 ja 46 31.3 25 40.3 21 onbekend 10 6.8 1 1.6 9 Totaal
147
100.0
62
100.0
85
% 64.7 24.7 10.6 100.0
Tabel 50 Zijn er clips geplaatst peroperatief bij de eerste operatie versus locatie van de tumor? Topografie Clips geplaatst Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % nee 91 61.9 29 63.0 54 60.0 ja 46 31.3 16 34.8 29 32.2 onbekend 10 6.8 1 2.2 7 7.8 Totaal Fisher: P=0.220
147
100.0
38
100.00
90
100.0
Tabel 51 Postoperatief consult bij radiotherapeut en radiotherapie gegeven (exclusief IKMN)? Postoperatief consult bij Radiotherapie? radiotherapeut Ja nee N % N % N % nee 66 56.4 4 8.3 62 89.9 ja 51 43.6 44 91.7 7 10.1 Totaal
117
100.0
48
100.0
69
100.0
Tabel 52 Zijn er clips geplaatst peroperatief bij de eerst operatie versus postoperatief consult bij de radiotherapeut (exclusief IKMN)? Clips geplaatst Postoperatief consult bij radiotherapeut Ja Nee/onbekend N % N % N % nee 67 58.0 24 47.1 43 65.2 ja 40 33.6 24 47.1 16 24.2 onbekend 10 8.4 3 5.9 7 10.6 Totaal Chi2: P=0.034
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
117
100.0
51
100.0
66
100.0
31
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 53 Is de patiënt postoperatief multidisciplinair besproken en/of preoperatief multidisciplinair besproken exclusief IKMN)? Postoperatief Totaal Postoperatief multidisciplinair besproken? multidisciplinair besproken? nee ja onbekend N % N % N % N % nee 43 36.8 36 45.0 7 20.6 ja 67 57.3 40 50.0 26 76.5 1 33.3 onbekend 7 6.0 4 5.0 1 2.9 2 66.7 Totaal
117
100.0
80
Tabel 54 Radiotherapie naar locatie van de tumor Radiotherapie?
Geen radiotherapie Preoperatief radiotherapie Postoperatief radiotherapie Totaal
N 82 3 62
% 55.8 2.0 42.2
147
100.0
100.00
34
Intrathoracaal/ abdominaal/ pelvien N % 32 69.6 2 4.4 12 26.1 46
100.0
Tabel 55 Radiotherapie naar locatie van de tumor en tumorgrootte (T1) Radiotherapie? Intrathoracaal/ abdominaal/ pelvien N % N % Geen radiotherapie 27 58.7 3 60.0 Preoperatief radiotherapie 1 2.2 1 20.0 Postoperatief radiotherapie 18 39.1 1 20.0 Totaal
46
100.0
5
100.0
100.0
3
100.0
Romp/ extremiteiten N 43 1 46
% 47.8 1.1 51.1
90
100.0
Romp/ extremiteiten N 18 15
% 54.6 45.5
33
100.00
Tabel 56 Radiotherapie naar locatie van de tumor en tumorgrootte (T2/onbekend), Radiotherapie? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % Geen radiotherapie 55 54.5 29 70.7 25 43.9 Preoperatief radiotherapie 2 2.0 1 2.4 1 1.8 Postoperatief radiotherapie 44 43.6 11 26.8 31 54.4 Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
101
100.0
41
100.0
57
100.0
32
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 57 Radiotherapie naar radicaliteit Radiotherapie?
Geen radiotherapie Preoperatief radiotherapie Postoperatief radiotherapie Totaal
N 82 3 62
% 55.8 2.0 42.2
147
100.0
Residu Lokaal (micro/macro) N % 18 58.1 13 41.9 31
100.0
Anders N 64 3 49
% 55.2 2.6 42.2
116
100.0
Tabel 58 Radiotherapie naar radicaliteit voor Intrathoracale/ abdominale/ pelviene tumoren Residu Radiotherapie? Lokaal Anders (micro/macro) N % N % N % Geen radiotherapie 32 69.6 11 73.3 21 67.7 Preoperatief radiotherapie 2 4.4 2 6.5 Postoperatief radiotherapie 12 26.1 4 26.7 8 25.8 Totaal
31
100.0
Tabel 59 Radiotherapie naar radicaliteit voor tumoren van de romp/extremiteit Residu Radiotherapie? Lokaal Anders (micro/macro) N % N % N Geen radiotherapie 43 47.8 6 40.0 37 Preoperatief radiotherapie 1 1.1 1 Postoperatief radiotherapie 46 51.1 9 60.0 37
% 49.3 1.3 49.3
Totaal
46
90
100.0
100.0
15
15
100.0
100.0
75
100.0
Tabel 60 Radiotherapie naar aantal resecties Radiotherapie? Geen radiotherapie Preoperatief radiotherapie Postoperatief radiotherapie Totaal
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
N 82 3 62
% 55.8 2.0 42.2
147
100.0
Aantal resecties 1 N % 63 54.3 3 2.6 50 43.1 116
100.0
2 of meer N 19 12 31
% 61.3 38.7 100.0
33
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 61 Is het PA-verslag van de eerste resectie conform richtlijn? (Totaalen tellen op tot boven 100%) PA volgens richtlijn? Intrathoracaal/ abdominaal/ pelvien N % N % Ja 68 46.3 22 47.8 Geen marge 50 34.0 17 37.0 Geen uitspraak radicaliteit 34 23.1 6 13.0 Geen referent patholoog 16 10.9 5 10.9 Geen tumorgrootte 26 17.7 3 6.5 Geen morfologie 2 1.4 Geen gradering 14 9.4 4 8.7 Totaal
147
100.0
46
Romp/ extremiteiten
100.0
N 42 26 23 10 17 2 9
% 46.7 28.9 25.6 11.1 18.9 2.2 10.0
90
100.0
Tabel 62 Is het PA-verslag van de eerste resectie conform richtlijn? (als eerste operatie in een UMC dan wordt patholoog beschouwd als referent patholoog) PA volgens richtlijn? Intrathoracaal/ Romp/ abdominaal/ extremiteiten pelvien N % N % N % ja 68 46.3 22 47.8 42 46.7 geen marge 17 11.6 9 19.6 7 7.8 geen uitspraak in toto 9 6.1 1 2.2 8 8.9 geen grootte 3 2.0 3 3.3 geen referent 6 4.1 3 6.5 3 3.3 geen gradering 6 4.1 3 6.5 3 3.3 geen marge & uitspraak in toto 7 4.8 2 4.4 5 5.6 geen marge & grootte 7 4.8 2 4.4 4 4.4 geen uitspraak in toto & marge & 9 6.1 1 2.2 4 4.4 grootte niets ingevuld? 1 0.7 1 1.1 overig 14 9.5 3 6.5 10 11.1 Totaal
147
100.0
46
100.0
90
100.0
Tabel 62a Is het PA-verslag van de eerste resectie conform richtlijn naar pathologisch/klinische tumorgrootte? Intrathoracale/ abdominale/ pelviene tumoren PA volgens richtlijn? Tumorgrootte (pathologisch/klinisch)* <=5cm >5cm onbekend N % N % N % N % ja 22 47.8 1 16.7 19 51.4 2 66.7 geen marge 9 19.6 2 33.3 7 18.9 geen uitspraak in toto 1 2.2 1 16.7 geen grootte geen referent 3 6.5 3 8.1 geen gradering 3 6.5 2 5.4 1 33.3 geen marge & uitspraak in toto 2 4.4 2 5.4 geen marge & grootte 2 4.4 1 16.7 1 2.7 geen uitspraak in toto & marge 1 2.2 1 16.7 & grootte niets ingevuld? overig 3 6.5 3 8.1 Totaal 46 100.0 6 100.0 37 *Grootte op basis van beeldvorming als pathologisch geen uitsluitsel
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
3
100.0
34
Eindrapportage documentatieproject weke delen tumoren Tabel 62a Is het PA-verslag van de eerste resectie conform richtlijn naar pathologisch/klinische tumorgrootte? Romp/ extremiteiten tumoren PA volgens richtlijn? Tumorgrootte (pathologisch/klinisch*) <=5cm >5cm onbekend N % N % N % N % ja 42 46.7 15 42.9 24 49.0 3 50.0 geen marge 7 7.8 3 8.6 3 6.1 1 16.7 geen uitspraak in toto 8 8.9 3 8.6 5 10.2 0 0.0 geen grootte 3 3.3 2 5.7 1 2.0 0 0.0 geen referent 3 3.3 0 0.0 3 6.1 0 0.0 geen gradering 3 3.3 1 2.9 1 2.0 1 16.7 geen marge & uitspraak in toto 5 5.6 1 2.9 4 8.2 0 0.0 geen marge & grootte 4 4.4 4 11.4 0 0.0 0 0.0 geen uitspraak in toto & marge 4 4.4 0 0.0 3 6.1 1 16.7 & grootte niets ingevuld? 1 1.1 0 0.0 1 2.0 0 0.0 overig 10 11.1 6 17.1 4 8.2 0 0.0 Totaal 90 100.0 35 100.0 49 *Grootte op basis van beeldvorming als pathologisch geen uitsluitsel
MS/juli 2008/NWWDT/eindrapportage.doc
100.0
6
100.0
35