‘Een regisserende gemeente word je niet zó maar!’
Van traditioneel management naar modern regisseren
De organisatie anders inrichten: van traditioneel
Van traditioneel management naar modern
organiseren naar modern regisseren. De regierol
regisseren… in tijden waarin kritisch wordt
die de gemeente wil vervullen met de burgers,
gekeken naar budget en besteding
Wat is Regie? Iedereen heeft wel een voorstelling bij ‘regie’, maar wat betekent het nu om een regisserende
instellingen en ondernemingen is niet eenvoudig te realiseren. Bij een geslaagde implementatie
De druk op de ambtelijke organisatie om op alle
gemeente te zijn? En hoe verschilt de rol van een
geeft het de gemeente wel een sterk organi-
gebieden goed te presteren is hoog. Gemeenten
‘gemeentelijke regisseur’ nu van bijv. de rol van
satiefundament voor de steeds veranderende
hebben een heel scala aan taken en verantwoor-
een ‘dirigent’? De afgelopen jaren heeft regie een
behoeften in de fysieke leefomgeving.
delijkheden, die zich steeds verder uitbreiden. De
stormachtige ontwikkeling doorgemaakt.
rijksoverheid laat steeds meer taken en bevoegdEen compact en intensief traject voor MT-leden en
heden over aan de gemeente.
afdelingshoofden die sturing geven aan ontwikkeling, inrichting en beheer van de leefomgeving
De omvorming naar een regisserende gemeente laat zich nog het best beschrijven als een ver-
De vergrijzing in de komende jaren zal zowel bij
andering van een dienstverlenende gemeente
het bedrijfsleven als bij de overheid met name bij
naar een díenende gemeente. Een gemeente die
Veel gemeenten willen of zijn de organisatie
het technisch personeel een leegloop van kennis
door burgers, instellingen en ondernemingen
anders aan het inrichten en maken de omslag
betekenen. Er dreigt een tekort aan schoolver
wordt gewaardeerd om het respect dat men voor
naar de rol van ‘regisserende overheid’. Dit is
laters van de praktische technische opleidingen,
elkaar heeft als onderdeel van de gemeenschap.
een ingrijpend proces dat vraagt om een andere
om deze grote uittocht te kunnen opvangen.
Een gemeente, die oog heeft voor de uitstraling
rolinvulling op alle niveaus, en waarbij de directie
Daarnaast speelt de financiële crisis ook de
van haar buitenruimte en die uitblinkt door de
met visie en overtuiging het voortouw moet
gemeenten de komende jaren parten, door
dienstbare opstelling van de ambtenaren, met
nemen! Het Kennisnetwerk Carrousel daagt U
de korting op de bijdragen vanuit het
zichtbare en effectieve dienstverlening.
uit om deel te nemen aan een kort en intensief
gemeentefonds. Op een goede wijze de gemeentelijke regie te
traject van kennis delen en kennis borgen! De kennisdagen zijn specifiek gericht op MT-leden
Met de bezuinigingen als gevolg van de nasleep
voeren, vraagt echter om een geheel andere
en afdelingshoofden van gemeentelijke orga-
van de kredietcrisis, kijken veel gemeenten op-
organisatie dan zoals die vandaag de dag op het
nisaties, die betrokken zijn bij de ontwikkeling,
nieuw kritisch naar aantal en kwaliteit van hun
gemeentehuis is ingericht. De grootste hindernis
inrichting en beheer van de buitenruimte.
medewerkers. ‘Regie’ lijkt dan het toverwoord om
om door te groeien naar modern regisseren, blijkt
bezuinigingen te realiseren, met de suggestie
vaak de huidige organisatie zelf maar het vraagt
dat er een ‘win-win’ situatie ontstaat:
ook om het aanboren van andere talenten van
“want de gemeente houdt toch de regie!”.
de medewerkers!
Interne en externe regie Regie is zowel intern- als extern gericht
Hoe voorkom je nu dat regie als excuus wordt gebruikt voor uitbesteden, zonder het dienstver-
Maatwerk door het Kennisnetwerk Carrousel
‘Regie bij gemeenten’ gaat zowel over interne
lenende karakter van de gemeente, en de inbreng
regie als externe regie. Intern: een voorbeeld hier-
door betrokken burgers, bedrijven en instellingen,
Het Kennisnetwerk Caroussel (KNC) heeft het
van is een integrale aanpak van taken dwars door
uit het oog te verliezen? Met andere woorden:
thema ‘regisserende gemeente’ als speerpunt
de organisatie heen. Extern: verbeteren van het
hoe vorm je de organisatie om naar regie, met
gekozen voor de komende jaren. Deelnemers aan
contact met burgers, instellingen en bedrijven,
behoud en versterking van het contact met
de bijeenkomsten worden ook uitgenodigd om
om de diensten te leveren die worden gevraagd
alle betrokkenen?
lid te worden van het platform ‘regisserende
én zo veel als mogelijk in de vorm en op de wijze
gemeente’, om aansluiting te vinden met MT-
die wordt gevraagd (‘participatie’). Ook is extern
De kunst is natuurlijk om met een compacte
leden en afdelingshoofden die eerder al het traject
het bevorderen van effectieve samenwerking
organisatie toch alert te reageren op signalen
‘regisserende gemeente’ hebben doorlopen.
met marktpartijen door uitbesteden van bulk-
van de burgers en ondernemingen en daar met
en routinewerkzaamheden en het leveren van
maatwerk op in te spelen. De ideale gemeente-
Parallel aan de kennisbijeenkomsten ‘regisserende
specialistische adviezen.
lijke regisseurs coördineren enerzijds de werk-
gemeente’ loopt er ook een serie competentie-
zaamheden van de wijkteams en zijn anderzijds
gerichte bijeenkomsten speciaal bedoeld voor
Juist in de fysieke leefomgeving is de trend al
verantwoordelijk voor de aanbesteding van
medewerkers uit het middenkader in de fysieke
jaren om werkzaamheden van de buitendienst,
grotere klussen en het toezicht daarop.
leefomgeving, die zelf actief de rol van ‘gemeen-
zoals bijv. de groenvoorziening, over te dragen
telijke regisseur’ vervullen, of binnenkort gaan
aan de markt. Door hetzelfde werk anders te
Daarnaast is er ook een trend om de maatschap-
vervullen. Op verzoek kunnen wij ook een maat-
organiseren, met gebruikmaking van markt
pelijke verantwoordelijkheid van de gemeente in
werktraject organiseren voor uw team of afdeling.
partijen, kunnen gemeenten méér doen met
te vullen middels de gemeentelijke buitendienst,
Desgewenst kan KNC ook een ook serie bijeenkom-
minder mensen. De gemeente moet haar plaats
bijv. werkplekken voor de sociale werkplaats,
sten voor andere gemeentelijke sectoren voor u
in de keten bepalen, want de verantwoordelijk-
maatschappelijke stages voor scholieren en
opzetten. Graag informeren wij u hierover!
heid blijft bij de gemeente.
begeleidingsplaatsen van bureau HALT. Dit vraagt om extra begeleiding en staat haaks op het streven naar een compacte organisatie.
Specifiek gerichte kennisbijeenkomsten Het Kennisnetwerk Carrousel (KNC) heeft een
als instrument ter ondersteuning van het
praktische benadering ontwikkeld om ‘regie’
platform ‘gemeentelijke regisseurs’.
binnen de ambtelijke organisatie handen-en-
De serie kennisbijeenkomsten ‘Een regisserende gemeente wordt je niet zó maar!’ hebben in 2009
voeten te geven. Binnenkort starten wij met een
Durft u het aan om uw eigen gemeentelijke
en 2010 veel deelnemers getrokken. Middels een
nieuwe serie van vier kennisbijeenkomsten met
casus in te brengen in een groep met collega’s
eigen casus en ondersteund door positieve feed-
als prikkelende titel: ‘Een regisserende gemeente
die tegen dezelfde problemen aanlopen? Wij
back van de andere deelnemers en inspirerende
word je niet zomaar!’. Deze kennisbijeenkomsten
houden met u een voorgesprek om te focussen
sprekers, zijn concrete ontwikkeldoelstellingen
zijn specifiek gericht op MT-leden en afdelings-
op uw ervaringen met regie. Tijdens de kennis-
geformuleerd door de individuele gemeentes.
hoofden die binnen gemeentelijke organisaties
bijeenkomsten presenteert u uw eigen casus,
betrokken zijn bij ontwikkeling, inrichting en
waarna de groep u helpt om uw eigen proces
Inmiddels worden, gebaseerd op het thema
beheer van de buitenruimte. Zie voor meer info:
een stap verder te brengen. Daarbij wordt van u
“Regisserende Gemeente’, regiobijeenkomsten
http://www.kennisnetwerkcarrousel.nl.
verwacht dat u tussentijds rapporteert over de
georganiseerd in gemeentes uit de Bollenstreek
voortgang en knelpunten. Op deze wijze werkt u
en omgeving Groningen. Door vraag vanuit de
In vier bijeenkomsten doorlopen wij een
aan concrete handvatten waarmee u écht verder
deelnemers zijn de kennisbijeenkomsten in 2009
gezamenlijke zoektocht naar de mogelijkheden
kunt in uw organisatie.
uitgebouwd tot het Platform ‘Regisserende
en valkuilen van het regiemodel in de fysieke
Gemeenten’. Het doel van dit platform is van een
leefomgeving. Per deelnemende gemeente wordt
Na deze vier bijeenkomsten heeft u een helder
organiserende gemeente naar een regisserende
een analyse gemaakt van de ontwikkelingen die
beeld van de mogelijkheden en valkuilen die u
gemeente te komen, middels het doorlopen van
spelen binnen de eigen organisatie. Als deel
kunt tegenkomen in uw groei naar een rol als
het ontwikkelproces.
nemer profiteert u van de kennis en ervaring van
regisserende gemeente. Bovendien biedt uw
uw collega’s in vergelijkbare situaties. De theorie
deelname natuurlijk een uitgelezen kans om
Maar dat niet alleen. Regisseren zonder regisseurs
en praktijk van de regisserende overheid wordt
uw netwerk te versterken.
is onmogelijk. Regisseurs binnen gemeentes zijn er
toegelicht vanuit het reflectieteam van ervaren
nog mondjesmaat. In 2011 wordt, op verzoek, ge-
praktijkdeskundigen. Elke kennisbijeenkomst
start met het platform “Gemeentelijke Regisseurs”.
wordt afgesloten met een werkdiner met een
Dit platform gaat bijeenkomsten organiseren
meer theoretische presentatie vanuit een
waar op diverse niveaus (toekomstige) regisseurs
onverwachte invalshoek. Verder faciliteert het
in deelnemen, waar prikkelende thema’s aanzetten
Kennisnetwerk het gebruik van Carrousel Wiki’s
tot denken en doen en waar intrigerende sprekers voor een verruimde blik gaan zorgen.
Deelname en kosten Deelname staat open voor MT-leden en afdelings-
Om de kosten zo laag mogelijk te houden vragen
Het Platform Kennisnetwerk Carrousel:
hoofden van gemeentelijke organisaties die de
wij elke deelnemende gemeente om bij toer-
kennis delen en kennis vernieuwen!
omvorming van traditioneel organiseren naar
beurt op te treden als gastheer voor uw collega’s
modern regisseren tot een succes willen maken.
waarin u de locatie inclusief eten en drinken
Het Kennisnetwerk Carrousel (KNC) is een
De inbreng van een actuele casus door iedere
voor uw rekening neemt. Deelnamekosten zijn
platform waar de experts van InnoFra samen
deelnemende gemeente is een voorwaarde om
kostendekkend en bedragen dan ook maar
met partners en opdrachtgevers kennis delen en
de gezamenlijke zoektocht naar de ‘regisserende
€ 3.900,- per twee deelnemers voor vier ken-
vernieuwen. KNC organiseert meerdere keren per
gemeente’ tot een succes te maken.
nisbijeenkomsten. De kosten van ondersteuning
jaar verschillende soorten bijeenkomsten,
middels de Carrousel Wiki is hierbij inbegrepen.
variërend van expertmeetings tot themabijeenkomsten, op maat gesneden voor de deel
Om het proces van kennisuitwisseling te versterken en ook het interne draagvlak te vergroten,
Voor het voorbereidingsgesprek met u over uw
nemende organisaties. Hier kunnen ook nieuwe
vinden wij het belangrijk dat er per gemeente
casus worden geen kosten in rekening gebracht.
partners en toekomstige opdrachtgevers
twee vertegenwoordigers deelnemen. Zo wordt
Meld u nu aan voor deze inspirerende kennis
kennis maken met het fenomeen kennisdeling.
het terugmelden van het geleerde naar de eigen
bijeenkomsten die u zeker zullen aanspreken, en
organisatie ook beter geborgd. Belangrijk voor
ook de handvatten geeft om de regierol in uw
een zinvolle kennisdeling is dat uw organisatie
gemeente in de toekomst tot een succes
momenteel zoekende is naar een juiste invulling
te maken. Aanmelden kunt via
van regie, of zelfs al de omslag naar ‘regisserende
www.kennisnetwerkcarrousel.nl of
overheid’ aan het maken is.
www.innofra.nl.
Deelname aan deze 4 kennisbijeenkomsten bedraagt € 1.950,- per deelnemer.
Kennis
delen en borgen
Kennisorganisatie InnoFra: delen en borgen
InnoFra heeft experts die uw behoefte inventariseren, hun kennis overdragen en samen met u
Eerste kennisbijeenkomst
InnoFra is een innovatieve kennisorganisatie,
verder ontwikkelen. Experts worden steeds meer
die middels kennis delen en borgen doelgerichte
ingezet in situaties waarin individuele medewer-
Op de eerste kennisbijeenkomst ‘Een regisserende
advisering en maatwerkondersteuning op het
kers moeten worden begeleid, of bij trajecten
overheid word je niet zomaar!’ presenteert Joop
gebied van ruimtelijke ordening, fysieke leefom-
waar teamcoaching gevraagd wordt. Maar
Koetsenruiter, directeur Stadsbeheer, op open-
geving, inrichting/beheer van de buitenruimte,
InnoFra verzorgt ook maatwerk vanuit de
hartige wijze over het transitieproces in ‘zijn’
waterhuishouding en watersystemen geeft.
inhoud bij specifieke organisatieaanpassingen.
gemeente Dordrecht. Welke knelpunten is men
InnoFra wil op deze gebieden als verlengstuk van
daar tegengekomen en welke stappen voorwaarts
de organisatie van de opdrachtgever functione-
InnoFra denkt mee bij de ontwikkeling van dien-
ren en als gesprekspartner naast de opdracht
sten en producten van de opdrachtgever. Door de
worden er gemaakt?
gever staan en als intermediair optreden.
ervaring en een positief kritische houding wordt
Vervolgens wordt de eerste casus gepresenteerd
in overleg met de opdrachtgever gestreefd naar
door één van de deelnemende gemeenten. De
InnoFra voelt zich thuis bij de overheid omdat zij
een maximaal resultaat. Hierin onderscheidt
presentatie wordt gevolgd door discussie met
over een ruime expertise beschikt van de eerder
zij zich nadrukkelijk van andere Ingenieurs-
een feedback van alle deelnemers. Tevens worden
benoemde gebieden. Maar zij levert ook maat-
en Adviesbureaus.
vervolgstappen geformuleerd om de beoogde
werk bij de opdrachtgevers om inhoud, processen en de organisatie in balans te brengen.
doelstellingen te realiseren.
Meer informatie? Voor meer informatie over het Kennisnetwerk Carrousel (KNC) of over de kennisbijeenkomsten, kunt het best terecht bij onze professionals. Deze
Bezoekadres: Pompoenweg 9
weten precies wat in uw situatie de beste aanpak
2321 DK Leiden
is en kunnen u gedetailleerd informeren. U zult
Telefoon:
(071) 566 5305
snel ontdekken dat wij maatwerk kunnen leveren waarin een aantal plussen op het gebied van kennisdelen en kennisborgen zijn inbegrepen. Wilt u meer weten over onze producten en dienstverlening, kijkt u dan ook eens op onze website.
De volgende specialistische bedrijven maken onderdeel uit van Innofra:
Web: www.kennisnetwerkcarrousel.nl www.innofra.nl