Economische werkloosheid voor bedienden: vanaf 1 januari 2012

Economische werkloosheid voor bedienden: vanaf 1 januari 2012 Situering en inwerkingtreding Naar aanleiding van de wereldwijde economische crisis werden een aantal tijdelijke crisismaatregelen getroffen. Eén van die maatregelen was de invoering van de crisiswerkloosheid voor bedienden. Deze maatregel is nu verlengd tot 31 december 2011. Vanaf 1 januari 2012 wordt deze regeling in een aangepaste vorm voor onbepaalde duur ingevoerd in de Arbeidsovereenkomstenwet. Omdat de regeling op bepaalde punten toch verschilt van de huidige crisiswerkloosheid voor bedienden, geeft SD Worx in dit artikel een uitgebreid overzicht alle bepalingen. Toepassingsgebied De regeling geldt voor bedienden die zijn tewerkgesteld bij werkgevers die aan onderstaande voorwaarden voldoen: • onder het toepassingsgebied van de CAO-wet vallen • als onderneming in moeilijkheden beschouwd worden • gebonden zijn door een sectorale of een bedrijfs-CAO of een ondernemingsplan met betrekking tot • tijdelijke werkloosheid voor bedienden Privésector De regeling viseert de werkgevers die onder het toepassingsgebied van de CAO-wet vallen. Concreet betekent dit dat in hoofdzaak de privésector hiervan kan gebruikmaken. Onderneming in moeilijkheden Om beschouwd te worden als een “onderneming in moeilijkheden”, moet een bedrijf aan één van volgende voorwaarden voldoen: 1) De onderneming kent een substantiële daling van de omzet of productie (de onderneming is hier bedoeld als juridische entiteit) Er is sprake van een substantiële daling wanneer in één van de vier kwartalen die voorafgaan aan de aanvraag tot invoering van de regeling tijdelijke werkloosheid, de omzet of de productie minstens 10% lager is dan in het vergelijkbare kwartaal van het jaar 2008. Vindt de daling niet plaats in het laatste van de vier kwartalen, dan moet de dalende trend zich verderzetten in de daaropvolgende kwartalen die de aanvraag tot invoering van de tijdelijke werkloosheid voorafgaan. D.w.z. dat de omzet/productie in de daaropvolgende kwartalen lager moet zijn dan die van het vergelijkbare kwartaal van 2008. De omzet- of productiedaling in deze kwartalen moet niet noodzakelijk 10% bereiken. Het bewijs van de daling van het omzetcijfer gebeurt aan de hand van de BTW-aangiftes. De documenten moeten als bewijsstuk toeggevoegd worden. De daling van de productie moet betrekking hebben op de volledige productie van de onderneming. De vaststelling van de productiedaling van 10% wordt bekomen door een weging in functie van de belangrijkheid van de diverse producten. Een daling van de productieve arbeidsuren van de werknemers moet hiermee ook nauw verband houden. Het bewijs van de productiedaling gebeurt aan de hand van een dossier dat is samengesteld uit de BTWaangiftes van de betrokken kwartalen en alle mogelijke documenten die de daling aantonen en de toegepaste berekeningswijze toelichten (vb. boekhoudstukken, verslagen ondernemingsraad).

Deze informatie wordt ter beschikking gesteld via de website en is onderworpen aan de voorwaarden van de websitedisclaimer: http/www.sdworx.be. This information is provided via our website and is explicitly subject to the websitedisclaimer: http/www.sdworx.be. Cette information est mis à la disposition via le website et soumis explicitement aux conditions du websitedisclaimer: http/www.sdworx.be.

2) De onderneming maakt in belangrijke mate gebruik van het systeem van economische werkloosheid voor arbeiders (onderneming als juridische entiteit of als technische bedrijfseenheid of vestigingseenheid) Dit betekent concreet dat de onderneming geconfronteerd wordt met ten minste 10% tijdelijke werkloosheid voor arbeiders van het globale aantal dagen dat aan de RSZ is aangegeven. De vaststelling gebeurt tijdens het voorgaande kwartaal dan hetgeen waarin de werkgever het formulier CRISISWET-1 aangetekend aan de RVA verzend. Met dit formulier moet een onderneming bewijzen dat ze aan deze voorwaarden voldoen. Het bewijs hiervan levert de werkgever door een verklaring op eer. 3) De onderneming kampt met een substantiële daling van bestellingen (onderneming als juridische entiteit) Er is sprake van een substantiële daling wanneer in één van de vier voorafgaande kwartalen aan de aanvraag tot invoering van de regeling tijdelijke werkloosheid, de bestellingen minstens 10% lager zijn dan in het vergelijkbare kwartaal van het jaar 2008. Vindt de daling niet plaats in het laatste van de vier kwartalen, dan moet de dalende trend zich verderzetten in de daaropvolgende kwartalen die de aanvraag tot invoering van de tijdelijke werkloosheid voorafgaan. D.w.z. dat de bestellingen in de daaropvolgende kwartalen lager moeten zijn dan die van het vergelijkbare kwartaal van 2008. De daling in deze kwartalen moet niet noodzakelijk 10% bereiken. De daling van de bestellingen moet betrekking hebben op alle bestellingen van de onderneming. De vaststelling van de daling van 10% wordt bekomen door een weging in functie van de belangrijkheid van de diverse bestellingen. Een daling van de productieve arbeidsuren van de werknemers moet hiermee ook nauw verband houden. Het bewijs van de daling gebeurt aan de hand van een dossier dat is samengesteld uit de BTW-aangiftes van de betrokken kwartalen (ten indicatieve titel) en alle mogelijke documenten die de daling aantonen en de toegepaste berekeningswijze toelichten (vb. boekhoudstukken, verslagen ondernemingsraad). Een KB kan de criteria tot erkenning van onderneming in moeilijkheden wijzigen en het referentiejaar 2008 wijzigen.

Onderneming gebonden door een sectorale CAO, een bedrijfs-CAO of een ondernemings-CAO De regeling tijdelijke ‘economische’ werkloosheid voor bedienden is beperkt tot ondernemingen die gebonden zijn door een sectorale CAO, een bedrijfs-CAO of een ondernemingsplan. Een sectorale CAO In eerste instantie dient men na te gaan of er binnen de sector een CAO met betrekking tot deze vorm tijdelijke werkloosheid voor bedienden bestaat. De sectorale CAO moet neergelegd worden ter griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de Federale Overheidsdienst WASO (Werk, Arbeid en Sociaal Overleg). Een bedrijfsCAO * Ondernemingen met syndicale afvaardiging: Indien er geen sectorale CAO voorhanden is, kan binnen de onderneming met een syndicale afvaardiging een ondernemings-CAO gesloten worden. De onderhandelingstermijn hierover is beperkt tot twee weken. De termijn start bij de formele uitnodiging van de syndicale afvaardiging tot onderhandelen. Komen partijen niet tot een akkoord binnen die termijn van twee weken, dan kan de werkgever alsnog proberen om een ondernemingsplan te laten goedkeuren (zie verder).


* Ondernemingen zonder syndicale afvaardiging: Indien er geen sectorale CAO voorhanden is, hebben ondernemingen zonder syndicale afvaardiging twee mogelijkheden: • ofwel een ondernemingsplan over de invoering van de tijdelijke ‘economische‘ werkloosheid voor bedienden laten goedkeuren (zie verder) • ofwel onderhandelingen opstarten om hierover een ondernemings-CAO te sluiten. In deze situatie is geen beperking van de onderhandelingsperiode voorzien. Een ondernemingsplan Volgende bedrijven kunnen opteren om een ondernemingsplan te laten goedkeuren: • De ondernemingen met een syndicale afvaardiging: wanneer de onderhandelingen om een ondernemings-CAO te sluiten mislukt zijn. • De ondernemingen zonder syndicale afvaardiging. Zij hoeven niet eerst een poging te ondernemen om een onderneminsg-CAO te sluiten. De werkgever moet volgende stappen volgen om zijn ondernemingsplan te laten goedkeuren: • Het opsturen van het ondernemingsplan, samen met een gemotiveerde aanvraag en de nodige bewijzen, aan de Directeur-generaal van de dienst der Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de Federale Overheidsdienst WASO. Voor dit laatste maakt hij gebruik van het modelformulier dat is opgesteld door de minister van Werk (vermoedelijk vergelijkbaar met huidig formulier CRISIWET-1), aangevuld met de nodige bewijsstukken. De verzending gebeurt per aangetekend schrijven. • De directeur-generaal legt het ondernemingsplan onmiddellijk voor aan de Commissie ‘Ondernemingsplannen’. Om tot die beslissing te komen neemt zij volgende elementen in aanmerking: Voldoet de onderneming aan de voorwaarden om erkend te zijn als onderneming in moeilijkheden? Voldoet het plan inhoudelijk aan de gestelde vereisten (zie verder)? Toont de werkgever voldoende aan dat de maatregelen, die hij in het plan voorziet (tot maximaal behoud van de tewerkstelling), leiden tot het vermijden van ontslagen? • De commissie maakt haar gemotiveerde beslissing over aan de Directeur-generaal, die ze overmaakt aan de onderneming. De goedgekeurde ondernemingsplannen zijn bindend voor de werkgever en de werknemers in de onderneming. Zowel de CAO als het onderneminsgplan moeten volgende gegevens bevatten: • De uitdrukkelijke vermelding dat ze gesloten zijn in het kader van de Wet van 03/07/1978 Titel III, hoofdstuk II/1 ‘Regeling van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst en regeling van gedeeltelijke arbeid’. • Maatregelen tot maximaal behoud van de tewerkstelling. • Het supplement dat de werkgever betaalt aan elke bediende waarvan de arbeidsovereenkomst geschorst wordt in toepassing van deze maatregel. • De duurtijd van de volledige en gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomsten zonder de maximaal toegelaten duur te overschrijden (16 weken per kalenderjaar bij volledige schorsing en 26 weken bij gedeeltelijke schorsing). Zowel de CAO als het ondernemingsplan moeten ter griffie van de directie collectieve arbeidsbetrekkingen van de FOD WASO neergelegd worden. Vermoedelijk zal dit voor de ondernemingsplannen, net als vandaag voor de crisisplannen, automatisch gebeuren.


Wat houdt de maatregel in? De werkgever die wenst gebruik te maken van deze regeling, kan ervoor opteren om de arbeidsovereenkomst van de bedienden tijdelijk volledig te schorsen of tijdelijk gedeeltelijk te schorsen. In dit geval moet de regeling ten minste twee arbeidsdagen per week bevatten. Hierbij houdt de werkgever rekening met: • De bepalingen die zijn opgenomen in de sectorale CAO, de bedrijfs-CAO of het ondernemingsplan. Zo moet hij rekening houden met de duurtijd die hierin is voorzien. • De maximale duurtijd per kalenderjaar: 16 weken voor periodes van volledige schorsing 26 weken voor periodes van gedeeltelijke schorsing Wanneer beide systemen in eenzelfde jaar gecombineerd worden, stemmen 2 weken gedeeltelijke arbeid overeen met 1 week volledige schorsing. • Het principe dat de invoering per volledige kalenderweek of meerdere kalenderweken moet gebeuren. Dit geldt zowel bij volledige als bij gedeeltelijke schorsing. Formaliteiten Werkgever voldoet aan vereiste voorwaarden: bewijsvoering Voldoen aan de toepassingsvoorwaarden De werkgever moet een formulier, waarvan het model door de minister van Werk vastgelegd wordt (vergelijkbaar met huidig formulier CRISISWET-1), bezorgen aan het werkloosheidsbureau van de vestiging van de onderneming. In dit formulier moet hij aantonen dat hij gebonden is door een CAO of onderneminsgplan en in moeilijkheden verkeert. Wanneer en hoe? Ten minste 14 dagen vóór de toepassing van de schorsingsregeling bezorgt de werkgever hiertoe het vereiste formulier (vergelijkbaar met huidig formulier CRISISWET-1) per aangetekend schrijven aan het werkloosheidsbureau van de plaats waar de onderneming gevestigd is. Bij dit formulier voegt hij de nodige bewijsstukken. Beroept de werkgever zich op een daling van de omzet/productie dan dienen de BTW-aangiften van de betrokken kwartalen zeker toegevoegd te worden. Ten aanzien van wie? In eerste instantie is de kennisgeving gericht tot de dienst tijdelijke werkloosheid van het werkloosheidsbureau. De ondernemingsraad of, bij gebreke hieraan, de syndicale afvaardiging, ontvangt een kopie van de kennisgeving. De werkgever bezorgt de kopie op de dag van de kennisgeving aan het werkloosheidsbureau.

Kennisgeving invoering tijdelijke economische werkloosheid voor bedienden Wanneer? Ten vroegste 14 dagen na verzending van de bewijsvoering kan de werkgever overgaan tot invoering van een stelsel van tijdelijke economische werkloosheid voor bedienden. Hij houdt er rekening mee dat de regeling ten vroegste in werking kan treden vanaf 8 kalenderdagen na de dag van de kennisgeving door aanplakking in de onderneming of individueel gericht tot de bediende. Ook bij een verhoging van de oorspronkelijk voorziene schorsingsdagen, of bij overgang van een regeling van gedeeltelijke schorsing naar een regeling van volledige schorsing, moet hij dezelfde kennisgevingsregels toepassen. Aan wie en op welke wijze? De kennisgeving gebeurt door middel van aanplakking op een goed zichtbare plaats in de onderneming of door een individuele schriftelijke kennisgeving aan elke betrokken bediende.


Op dezelfde dag deelt de werkgever volgende zaken mee: • Op elektronische wijze aan de RVA (volgens vergelijkbare regels als deze die gelden bij economische werkloosheid voor arbeiders of volgens andere specifieke regels nader te bepalen bij KB): dat de aanplakking of de individuele kennisgeving plaatsvond. • Aan de ondernemingsraad of ,bij gebreke hieraan, de syndicale afvaardiging: de economiche oorzaken die de invoering van de regeling rechtvaardigen. Dit hoeft niet te gebeuren in geval van wijziging van de regeling. Inhoud van de kennisgeving De aanplakking bevat: • de naam, voornamen en gemeente van de woonplaats van de betrokken bedienden • het aantal schorsingsdagen en de data waarop het arbeidscontract voor elke bediende geschorst zal zijn • de aard van de schorsing (volledig of gedeeltelijk) en de begin- en einddatum De individuele kennisgeving bevat: • het aantal schorsingsdagen en de data waarop het arbeidscontract geschorst zal zijn • de aard van de schorsing (volledig of gedeeltelijk) en de begin- en einddatum Voortijdige stopzetting De werkgever kan een lopende regeling van tijdelijke economische werkloosheid steeds voortijdig stopzetten om terug een regeling van volledige arbeid in te voeren. Hij moet hiertoe een individuele kennisgeving doen aan de betrokken bedienden. De stopzetting meldt hij eveneens voorafgaandelijk op elektronische wijze aan de RVA. Dit heeft zijn belang voor de berekening van de maximumduur van de volledige schorsing of van de regling van gedeeltelijke arbeid. Voor de berekening van de maxumumduur wordt immers rekening gehouden met de duur die is opgenomen in de kennisgeving van de werkgever. De kalenderweken die volgen op een tijdige melding van de stopzetting zullen hiervan in mindering gebracht worden. Sanctie * Sanctie bij niet-naleving formaliteiten kennisgeving De werkgever die de specifieke kennisgevingsformaliteiten niet naleeft, moet gedurende een periode van 7 dagen, en vanaf de eerste schorsingsdag, het normale loon betalen aan de betrokken bedienden. * Sanctie bij niet-naleving duur De werkgever die de voorziene duur van de regeling overschrijdt, moet het normale loon betalen aan de betrokken bedienden voor de periode die de einddatum van de regeling te buiten gaat.

De situatie van de werknemer Opname inhaalrust Vooraleer de arbeidsovereenkomst van de bediende geschorst kan worden als gevolg van tijdelijke economische werkloosheid, moet hij alle openstaande inhaalrust opnemen. Het betreft inhaalrust als gevolg van zondagarbeid, arbeid op feestdagen of overschrijding van de arbeidsduurgrenzen. In het kader van de kleine flexibiliteit (art.20bis Arbeidswet) kan de arbeidsovereenkomst pas geschorst worden wanneer de effectieve prestaties van de bediende niet hoger liggen dan de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur, berekend over de periode die de tijdelijke werkloosheid voorafgaat. De werkgever mag volledige rustdagen toekennen om deze gemiddelde wekelijkse arbeidsduur na te leven. De inhaalrust die geen volledige dag bedraagt, moet niet eerst uitgeput worden.


Inkomen: werkloosheidsuitkering + supplement Werkloosheidsuitkering Per dag werkloosheid ontvangt de bediende een uitkering van de RVA. Vermoedelijk zal de regeling vergelijkbaar zijn met de huidige regeling crisiswerkloosheid voor bedienden. Supplement Per dag tijdelijke werkloosheid betaalt de werkgever een supplement bovenop de RVA-uitkering. Bij algemeen verbindend verklaarde CAO kan de betaling ervan overgedragen worden aan het Fonds voor Bestaanszekerheid. Het bedrag van het supplement: • is vastgelegd in de CAO of het ondernemingsplan op basis waarvan de tijdelijke werkloosheid werd ingevoerd • is minstens gelijk aan het bedrag dat de arbeiders ontvangen in het kader van tijdelijke economische werkloosheid of, bij gebreke aan arbeiders, zouden ontvangen indien er arbeiders in de onderneming waren. Is het stelsel van tijdelijke werkloosheid voor bedienden ingesteld door een ondernemingsplan, dan moet het supplement minstens 5 euro per inactiviteitsdag bedragen. Dit geldt niet indien de Commissie Ondernemingsplannen een afwijking toestaat. * Afwijking in ondernemingsplannen van ondernemingen zonder syndicale afvaardiging: Voor ondernemingsplannen die zijn neergelegd door ondernemingen zonder syndicale afvaardiging, kan de Commissie Ondernemingsplannen een afwijking toestaan op deze regels. Volgende voorwaarden moeten vervuld zijn: • De onderneming heeft hierover een akkoord gesloten met alle bedienden in de onderneming. • De onderneming toont aan dat er effectief overleg is geweest met alle bedienden in de onderneming. • Het bedrag van het supplement mag in geen geval lager zijn dan 2 euro per inactiviteitsdag. Voor alle ondernemingsplannen, ongeacht de aanwezigheid van een syndicale afvaardiging in de onderneming die het plan neerlegt, kan de Commissie Ondernemingsplannen een afwijking op het bedrag van het supplement toekennen. Zij kan dit doen indien zij dit verantwoord acht. De beslissing moet bij unanimiteit tot stand komen. Ook hier mag het bedrag in geen geval lager zijn dan 2 euro per inactiviteitsdag. Het supplement is een aanvulling op een sociaal voordeel. Bijgevolg is het bedrag vrij van RSZ-bijdragen. Einde arbeidsovereenkomst Net zoals de arbeiders in een periode van economische werkloosheid kan de bediende tijdens de periode van volledige of gedeeltelijke tijdelijke economische werkloosheid onmiddellijk een einde stellen aan de arbeidsovereenkomst,en dit zonder opzeggingstermijn of vergoeding. Heeft de bediende zijn arbeidsovereenkomst opgezegd vóór het begin van de schorsingsperiode, dan loopt de opzeggingstermijn gewoon verder. Heeft de werkgever opgezegd vóór het begin van of tijdens de schorsingsperiode, dan wordt de opzeggingstermijn geschorst tijdens de periode van volledige of gedeeltelijke werkloosheid.

Responsabiliseringsbijdrage De Koning krijgt de wettelijke bevoegdheid om een zogenaamde responsabiliseringsbijdrage op te leggen aan werkgevers die overmatig gebruikmaken van de tijdelijke economische werkloosheid voor bedienden.


Economische werkloosheid voor bedienden: vanaf 1 januari 2012

Recommend Documents