deel
2
beschrijving van de
ACTIVITEITEN OVER 2000
° ° ° ° ° ° ° °
deel 2
De informatie- en communicatietechnologie ontwikkelt zich aan een hels tempo. Nieuwe technologieën volgen elkaar steeds sneller op. Jonge, inventieve ICT-ondernemingen schieten als paddestoelen uit de grond. GIMV heeft het belang van investeringen in deze sector al vroeg ingeschat. In 2000 bouwde ze haar portefeuille Venture Capital voor Informatie- en Communicatietechnologie nog verder uit. Daarbij werd de klemtoon gelegd op sectoren met een indrukwekkend groeipotentieel: broadband en wireless communicatie, e-finance en e-security en leveraged Internet. Want GIMV heeft oog voor de toekomst. Ook biotechnologie is één van de groeisectoren waarin de GIMV traditioneel zwaar investeert en die in 2000 uitgebreide aandacht kregen. Ontwikkeling van anti-infectie therapeutica en andere geneesmiddelen, onderzoek van slaapstoornissen, nieuwe toepassingen in de agrobiotechnologie: het zijn stuk voor stuk belangrijke activiteiten die GIMV een duwtje in de rug wil geven. Ook op internationaal niveau. GIMV is via haar corporate investmentportefeuille actief in een brede waaier van sectoren, van metaal en voeding tot chemie en diensten. Zowel starters als KMO’s, grote bedrijven en beursgenoteerde ondernemingen kunnen rekenen op investeringen door GIMV. In 2000 was de corporate investmentportefeuille goed voor ruim de helft van het totaal aantal investeringen.
ALGEMENE ORGANISATIE
HERMAN DAEMS VOORZITTER RAAD VAN BESTUUR DIRECTEUR GENERAAL [AD INTERIM]
DIRK BEEUSAERT
MARC VERCRUYSSE
DIRECTEUR JURIDISCHE DIENST
FINANCIEEL DIRECTEUR
ALEX BRABERS
PATRICK VAN BENEDEN
GUY MAMPAEY
PAUL DEITERS
PAUL DE RIDDER
DIRECTEUR INFORMATIE EN
DIRECTEUR LIFE SCIENCES
DIRECTEUR
DIRECTEUR
DIRECTEUR
COMMUNICATIETECHNOLOGIE
EN BIOTECHNOLOGIE
CORPORATE INVESTMENT
CORPORATE INVESTMENT
CORPORATE INVESTMENT
BELGIË, VERRE OOSTEN,
NEDERLAND
DUITSLAND
CENTRAAL- EN OOST-EUROPA
deel 2
VENTURE CAPITAL
VENTURE CAPITAL
ALEX BRABERS - DIRECTEUR INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE
PATRICK VAN BENEDEN - DIRECTEUR LIFE SCIENCES EN BIOTECHNOLOGIE
STEVEN COPPENS
LUC NEVEJANS
FRANK BULENS
BART DIELS
RUDI SEVERIJNS
PAUL GOOSSENS
ELINE TALBOOM
DIRK VEELAERT
ELDERD LAND
CORPORATE INVESTMENT
BELGIË, VERRE OOSTEN, CENTRAAL- EN OOST-EUROPA
GUY MAMPAEY - DIRECTEUR BELGIË
CENTRAAL- EN
VERRE OOSTEN
OOST-EUROPA
STRUCTURED FINANCE
ALAIN KEPPENS
JAN DEWIJNGAERT
NADINE VANOVERBERGHE
PETER KLOECK
PAUL VANOVERLOOP
MARK WACHSMUTH
GEERT FIERENS
ALAIN PIRE RUDI SWAENEN
GIAM GELOCALISEERD
VINCENT VANDAMME
IN SINGAPORE
KRIS VAN LOOK ERIC VAN ZUIJLEN
STEVEN KOO THOMAS PANG
CORPORATE INVESTMENT
CORPORATE INVESTMENT
NEDERLAND
DUITSLAND
PAUL DEITERS - DIRECTEUR
PAUL DE RIDDER - DIRECTEUR
P. V A N D E R M E I J D E N
S.C. VOGEL
M. WAHL
W. BOUWERS
J . T . P. Z I T M A N
S. QUINT M. VAN WIJK
MANAGEMENT FONDSEN HALDER INVESTMENTS III & IV NEDERLAND
DUITSLAND
PAUL DEITERS - DIRECTEUR
PAUL DE RIDDER - DIRECTEUR
BELGIË
P. V A N D E R M E I J D E N
SC. VOGEL
M. WAHL
LIEVEN CUVELIER
W. BOUWERS
J T P. Z I T M A N
S. QUINT
DANNY LOYSON
M. VAN WIJK
JURIDISCHE DIENST DIRK BEESAERT - DIRECTEUR EDMOND BASTIJNS
LEEN DRUYTS
FINANCIEN & ADMINISTRATIE MARC VERCRUYSSE - DIRECTEUR IT & FACILITY
CONTROLLER
FINANCE
FONDSENBEHEER
PERSONEEL
RUDI HILLAERT
FRANK PEETERS
CHRIS POLLIE
RAF KISS
KRISTEL AERTS
DAVE CREMERS
KENNY CASSIERS KRISTINA CAVENTS BART DE SCHEPPER CARINE DE SMET
EVOLUTIE deelportefeuilles
C O R P O R AT E I N V E S T M E N T B E L G I Ë
deel 2
GROEIKAPITAAL Onderstaande tekst heeft enkel betrekking op de Corporate Investment België activiteiten. Voor Corporate Investment Nederland en Duitsland wordt verwezen naar het luik Halder (Fincon). De afdeling Corporate Investment omvat ‘Corporate Investment België’, ‘Corporate Investment Centraal- en Oost-Europa’, ‘Corporate Investment Verre Oosten’ en ‘Structured Finance’. Voor een bespreking van Centraal- en Oost-Europa en Verre Oosten verwijzen we naar het luik: 'Gimvactiviteiten buiten West-Europa en USA'. De afdeling verschaft groeikapitaal en buy-out/in financiering. Hoewel Groeikapitaal en MBO/MBI zich naar dezelfde doelgroep richten, ligt het wezenlijke verschil in benadering erin dat GIMV bij Groeikapitaal minderheidsparticipaties neemt waardoor de aandeelhoudersstructuur van de onderneming niet fundamenteel wijzigt, terwijl GIMV bij MBO/MBI geconfronteerd wordt met een nieuwe aandeelhoudersstructuur waarbij zijzelf de meerderheid van de onderneming kan verwerven. In 2000 investeerde Corporate Investment voor 128 miljoen m (5 157 miljoen BEF) bij 44 bedrijven en desinvesteerde ze 54 miljoen m (2 193 miljoen BEF). De portefeuille bedraagt 350 miljoen m (14 110 miljard BEF), geïnvesteerd in 161 bedrijven. Via ‘Groeikapitaal’ verstrekt GIMV risicokapitaal aan ondernemingen die actief zijn in de eerder traditionele sectoren. Naast de kwaliteiten van het management en de bestaande groeiperspectieven, vormen de innovatiekracht van de onderneming en haar capaciteit om in te spelen op markttendensen en opportuniteiten de voornaamste selectiecriteria. Zo investeerde GIMV in het jaar 2000 ondermeer in Arcomet, Consoshop, Pandora, Ecu-Line en Dujardin Foods, bedrijven die, elk in hun domein, innovator en trendsetter zijn. GIMV is bereid de groei van de onderneming te ondersteunen, onafhankelijk van het stadium van de levenscyclus waarin deze laatste zich bevindt, gaande van de opstartfase (Agys Pharma) tot de pre-ipo fase (Dujardin Foods). Daarbij wordt een minimuminvestering beoogd, in een of meerdere fases, van 2,5 miljoen m. De zogenaamde ‘small caps’ uit de traditionele sectoren leden het voorbije jaar onder een minder gunstig beursklimaat. Dit leidde tot een gebrek aan interesse en lage waarderingen van de bedrijven in kwestie en bemoeilijkte meteen ook het desinvesteringsproces in hoofde van de afdeling Groeikapitaal (en van de groeikapitaalmarkt in het algemeen). Anderzijds betekent dit ook dat diverse dynamische ondernemingen via de beurs niet meer de vereiste fondsen verwerven om hun groeiplannen te financieren. Bijgevolg wenden ze zich opnieuw meer tot een financiële partner, zoals GIMV, met de vraag om het vereiste bijkomende risicodragend kapitaal te verschaffen. Nog meer dan in de voorbije jaren, bouwde de afdeling Groeikapitaal in 2000 haar internationale activiteiten uit. Zo werden in het afgelopen boekjaar ruim 30 % van de investeringen uitgevoerd in het buitenland, met name in de andere landen van West-Europa. Vooral in Frankrijk dienden zich diverse investeringsopportuniteiten aan via het groeiende netwerk, wat leidde tot het verwerven van meerdere participaties in o.a. Consoshop, Pandora.
48 * 49
N I E U W E
I N V E S T E R I N G E N
PANDORA S.A. (Parijs, Frankrijk) Pandora is een Franse onderneming, gestart in 1994, gespecialiseerd in de controle en optimalisatie van drukwerkkosten. Zo zijn grote mailorderbedrijven, distributieketens en andere communicatiebedrijven met veel drukwerk belangrijke klanten voor Pandora. Het concept van Pandora is gebaseerd op elementen zoals: - een specialisatie inzake kennis van de technische kosten van communicatie - een technische adviesfunctie gaande van identificatie tot implementatie van mogelijke kostenbesparingen - volledige onafhankelijkheid t.o.v. de leveranciers - een inkomen gebaseerd op een marge van de effectief gerealiseerde besparingen GIMV heeft in deze onderneming, die jaarlijks een groei van meer dan 25% kent, een minderheidsparticipatie genomen in co-investering met het Franse European Pre-Flotation Fund, om de verdere groei (nationaal en internationaal) en ontwikkelingen (Internet) in het bedrijf mee te kunnen ondersteunen. SKYLINE (Brussel, België) In juli 2000 nam GIMV een participatie van 42% in Skyline Entertainment. Skyline is een Brussels tv- en filmproductiehuis dat zich focust op ‘executive production’ van fictie en non-fictie programma’s voor de Belgische en de buitenlandse markten waarbij in het buitenland samenwerking met lokale producenten wordt gezocht. Skyline produceerde in het verleden programma’s als Engeltjes (VT 4), Blague à Part I, II (Canal +), Hast du Töne (VOX) en Capertown Cops (BKN). 2001 wordt een veelbelovend jaar voor Skyline omwille van een partnership met de VRT m.b.t. de hoogwaardige dramareeks Stille Waters die uitgezonden zal worden in november 2001. ECU LINE (Antwerpen, België) In augustus 2000 investeerde GIMV samen met ABN AMRO Participations in de Ecu Line groep. Ecu Line met hoofdhuis te Antwerpen is een van de grootste maritieme groupage bedrijven ter wereld met een verscheept volume van 65.000 containers op jaarbasis. Ecu Line heeft op vandaag een netwerk van 124 kantoren in 64 landen uitgebouwd en behaalde een geconsolideerde omzet van meer dan 150 miljoen m in 2000. Na een fase van snelle en stevige groei gaat het bedrijf zich nu focussen op operationele en organisatorische stroomlijning en op de expansie van de marktpositie in de US. Het kapitaal dient o.a. ter financiering van IT investeringen en ter versterking van de kapitaalstructuur. CONSOSHOP (Parijs, Frankrijk) Consoshop SA, opgericht in september 1999 ter lancering van een vernieuwend distributieconcept, positioneert zich op de markt van de ‘point of sales’ promotie en marketing. Een ‘Consoshop’-winkel is steeds centraal gelegen in een commercieel centrum en biedt de aangesloten leden (‘Consoshoppers’) een regelmatig vernieuwd en exclusief aanbod van kortingsbonnen, gratis stalen, cadeaus, degustaties, animaties en allerhande informatie. Het consumentengedrag en de doorgang van de ‘Consoshoppers’ geeft aanleiding tot een innoverende consumentendatabank, voornamelijk gericht op promotionele activiteiten. De eerste ‘Consoshop’- winkel werd geopend in Toulouse in november 1999 en eind december 2000 waren reeds 17 winkels geopend, inclusief 1 in Madrid. De investering in 2000 kaderde binnen de ontwikkeling en expansie van het concept.
deel 2
DE ARCOMET GROEP (Paal-Beringen, België) Arcomet ontwerpt, produceert, verkoopt en verhuurt torenkranen en zelf-monterende kranen. Bovendien verkoopt de groep ook mobiele kranen. In de voorbije jaren heeft de onderneming zich geleidelijk omgevormd tot een service-bedrijf, waarbij het belang van de verhuur van kranen, in combinatie met het aanbieden van logistiek en diensten van hoge toegevoegde waarde, toeneemt. Dankzij haar focus op de nog steeds gefragmenteerde markt van de verhuur van torenkranen, is Arcomet uitgegroeid tot de belangrijkste Europese speler in die markt. De groep heeft vestigingen in België, Nederland, Frankrijk en Duitsland en is tevens actief, via allianties, in diverse andere Europese landen (U.K., Polen,…). Op dit ogenblik beschikt de groep over een vloot van meer dan 750 kranen. De Arcomet-groep zal verder groeien door zowel een sterke interne expansie als bijkomende overnames. In dat kader werd trouwens in maart 2000 Lafont en Cie verworven, een belangrijke lifting contractor in Zuid-Frankrijk. Via de intrede van financiële investeerders, waarbij GIMV als lead-investor optrad, verwerft Arcomet bijkomende know-how en middelen om verder te groeien als de Europese consolidator in de verhuurmarkt van torenkranen. HIBERNIA (Dublin, Ierland) Hibernia Foods plc is een belangrijke producent van diepgevroren desserten en kant- en- klare gerechten evenals van Entenmann’s cakes, een belangrijk merk van cakes met een laag vetgehalte. Het hoofdkwartier van de groep bevindt zich in Dublin, maar de belangrijkste productieplants zijn in Noord-Oost en Zuid-West Engeland gelegen. Samen met het Pan European Food Fund, dat in deze transactie als belangrijkste investeerder optrad, heeft GIMV ingeschreven op een kapitaalverhoging die de groep in staat moet stellen haar financiële structuur te verstevigen met het oog op verdere Europese expansie. DUJARDIN FOODS (Ardooie, België) Dujardin Foods is de naam van de nieuwe groep die gecreëerd werd rond Unifrost, één van de drie belangrijkste diepvriesgroentenbedrijven in België. GIMV heeft een kapitaalverhoging van Dujardin Foods onderschreven om het omvangrijke investerings- en groeiprogramma te ondersteunen. Deze groeistrategie uit zich zowel op intern vlak als door externe groei: - een fors investeringprogramma dat verder wordt doorgevoerd op de hoofdzetel, o.a. in een volautomatische diepvriesopslagruimte; - overnames, o.a. van een bereider van kant-en-klare maaltijden en een producent van diepvrieskruiden; - de opstart van nieuwe activiteiten, zoals de productie van bio-diepvriesgroenten in Duitsland. Het is duidelijk de ambitie van Dujardin om één van de belangrijkste spelers van Europa op haar terrein te worden, alsook sterk te groeien in producten met hoge toegevoegde waarde.
50 * 51
V E RV O L G I N V E S T E R I N G E N
REMI CLAEYS ALUMINIUM NV (RCA) (Lichtervelde, België) Reeds in 1995 heeft GIMV een participatie genomen in RCA. RCA is actief in de aluminiumsector met drie businessunits, nl. gelaste buizen, extrusie en bouwsystemen. In 1998 realiseerde het bedrijf een beursintroductie waarbij het het nodige kapitaal kon ophalen om de sterke groei van de laatste 2 jaar, zowel omzetmatig als op het vlak van rendement, te kunnen realiseren. Eind vorig jaar heeft de groep opnieuw beroep gedaan op de kapitaalmarkt in het kader van een kapitaalverhoging die GIMV proportioneel volgde ter uitvoering van een vooropgestelde alliantiestrategie. Zo nam RCA in oktober 2000 een 40% minderheidsparticipatie in de Italiaanse extrudeur Indinvest. Deze alliantie maakt van RCA één van de belangrijkste onafhankelijke Europese producenten van aluminiumhalffabrikaten, hetgeen haar onderhandelingspositie tegenover de geïntegreerde aluminiumfabrikanten verder versterkt en de mogelijke te realiseren synergiëen binnen de groep verhoogt. AGYS PHARMA (Wondelgem, België) In september 2000 verstrekte GIMV samen met Creafund, Sofinim, Trustcapital Partners en Mercator Noordstar de tweede schijf mezzaninefinanciering aan Agys Pharma uit Wondelgem. Agys Pharma ontwikkelt en commercialiseert OTC cosmeceuticals. Het eerste product 2Sensitive, een innovatieve productlijn tegen dentale overgevoeligheid, werd in oktober 2000 gelanceerd op de Belgische markt, dit na positieve evaluatie van in-vitro testen uitgevoerd door de KUL. De producten (tandpasta, mondwater en tandenborstels) worden uitsluitend verkocht in de apotheek en worden in België verdeeld door Omega Pharma. 2Sensitive werd in november ondersteund door een intense mediacampagne en werd op basis van een recent uitgevoerde enquête door consumenten, apothekers en tandartsen positief onthaald. Begin 2001 werd 2Sensitive gelanceerd in Nederland waar Vemedia uit de Solvay groep de distributie op zich neemt. GALVA POWER GROUP NV (Halen, België) Galva Power Group nv bouwde in 1999 en 2000 haar regionale aanwezigheid verder uit door de overname van Zinkcoat bv in Nederland en Galva Brant sa in Noord-Frankrijk. Tevens werd begonnen met een belangrijk investeringsprogramma om de bestaande verzinkerijen aan efficiëntie te doen winnen. Teneinde de financiële structuur in evenwicht te houden werd een kapitaalverhoging doorgevoerd ten bedrage van 200 miljoen BEF. Via Vredezicht bv, waarin GIMV en Nib Capital elk 50% aanhouden, werd op deze kapitaalverhoging ingeschreven. Naar het einde van het jaar toe kondigde Galva Power Group aan dat het in vergevorderde besprekingen was met Voight und Schweitzer om hun verzinkerijen in Nederland, België, Frankrijk en de Verenigde Staten samen te brengen.
D E S I N V E S T E R I N G E N
IMAGIBRAINE (Braine l’Alleud, België) In september 2000 verkocht GIMV haar belang van 50% in het bioscoopcomplex Imagibraine in Eigenbrakel aan Kinepolis Group, die met deze transactie 70% aandeelhouder werd. De overige 30% bleef aangehouden door de familie Carpentier, de exploitant van het complex. GIMV investeerde in mei 1998 in dit ‘in een snel tempo’ neergeplante 10 zalen complex, dat zijn deuren opende eind 1998. Na een ietwat moeilijke opstart kwam de bioscoop op kruissnelheid in 2000 met een bezoekersaantal van 700.000. GIMV houdt samen met deze partners tevens een participatie van 30% aan in het complex Imagimons te Bergen, waar de familie Carpentier 50% aanhoudt.
deel 2
B U Y- I N / B U Y- O U T België blijft een relatief kleine markt wat buy-outs betreft, zeker in vergelijking met onze buurlanden, maar er zijn een aantal trends die een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van deze markt. Enerzijds wordt de opvolgingsproblematiek steeds belangrijker voor een aantal familiale ondernemingen, waarbij de professionalisering en continuïteit van het bedrijf nieuw management of nieuwe aandeelhouders vergt. In het licht van de verdergaande internationalisering en schaalvergroting van de bedrijven, wordt deze problematiek nog aangescherpt. Daarnaast zijn ook grote bedrijven zich strategisch aan het concentreren op hun core-activiteiten, zodat desinvesteringen van bepaalde divisies een mogelijke bron voor buy-outs zijn. Anderzijds groeit er bij de managers een veel groter bewustzijn voor de mogelijkheden tot participatie in het bedrijf. Wetgevende initiatieven, zoals de regeling inzake stockopties en de voorstellen in verband met winstparticipatie, ondersteunen die trend. Zowel persoonlijke als financiële motieven vormen een belangrijke drijfveer voor managers om een buy-out te realiseren. GIMV is door haar know-how en netwerk uitstekend geplaatst om dergelijke, vaak complexe, transacties tot een goed einde te brengen. Dit alles heeft zich ook vertaald in de uitvoeringscijfers van de buy-out cel. Waar in 1999 een totaal bedrag van 12,4 miljoen m geïnvesteerd werd in 6 dossiers, werd dit jaar 23,2 miljoen m geïnvesteerd in eveneens 6 bedrijven. Het gemiddeld uitvoeringsbedrag lag evenwel veel hoger. Bovendien werd dit jaar vooral internationaal geïnvesteerd: slechts één dossier was een Belgische investering, de anderen situeerden zich in Frankrijk (3 dossiers), Nederland (1) en Italië. De bedrijven zijn actief in klassieke sectoren zoals de voeding, de metaalverwerkende nijverheid en de drukkerijsector. WEST PRIVATE EQUITY (London, Groot-Britannië) In het kader van de internationale expansie van GIMV, werd in 2000 beslist om een strategische alliantie met West Private Equity aan te gaan. West Private Equity is een ‘first time’ buy-out fund ter grootte van 400 miljoen m opgericht door Philip Buscombe met WestLB als hoofdsponsor. Het fonds zal over een periode van 4 jaar geïnvesteerd worden in een tien- tot vijftiental West-Europese buy-outs. Middels deze samenwerking wordt GIMV tevens actief in de eerder grote buy-outs (gemeten naar Benelux normen, d.i. ondernemingswaarde tot 250 miljoen m) en verkrijgt zij een onmiddellijke toegang tot West-Europese landen waar zij tot op heden nauwelijks actief was, bvb. het Verenigd Koninkrijk, Italië en Zwitserland. Tevens heeft GIMV een belangrijke minderheidsparticipatie in de beheersvennootschap van West Private Equity verworven.
52 * 53
N I E U W E
I N V E S T E R I N G E N
DTS (FRANKRIJK) (Ozoir, Frankrijk) DTS is een producent van veiligheidsverlichting die gebruikt wordt in zones waar ontploffingsgevaar kan voorkomen, bvb. op boorplatforms. De markt waarin DTS opereert, is een nichemarkt, die een behoorlijk groeipotentieel biedt met goede marges en stabiele cashflows, wat dit bedrijf uitstekend geschikt maakt om een leveraged buy-in op uit te voeren. DTS werd versterkt met een extern manager die na een klein jaar aanwezigheid goed op weg lijkt om het bedrijf op een sterk groeispoor te zetten. AEH (Brussel, België) AEH is de holding die werd opgericht naar aanleiding van de leveraged buy-in op het Belgische Hecht en de Franse beursgenoteerde groep Affiche Européenne, die voorwerp uitmaakte van een zogenaamde public-to-private transactie. De groep AEH is actief in een nichesegment van de drukkerijsector, met name het bedrukken van posters voor de affichage-industrie en realiseert een geconsolideerde omzet van 3,5 miljard BEF. GIMV voerde deze transactie uit in samenwerking met Société Générale Private Equity. PESH (Peterhead, Schotland & Flers, Frankrijk) De groep PESH (Pan European Seafood Holding) ontstond na de overname van het Franse Charles Amand en het Schotse Macrae Foods. PESH wil de belangrijkste Europese speler worden inzake visproducten met een hoge toegevoegde waarde (visterrines, gerookte zalm, salades, enz…) Sinds de overname werden reeds twee add-on acquisities gerealiseerd. GIMV trad in deze transactie op als co-investeerder van het Pan European Food Fund.
D E S I N V E S T E R I N G E N
WEVECOS (Brussel, België) Wevecos, dat actief is op de outsourcing-markt voor informatici, werd zeer succesvol verkocht aan Creyf’s Interim. Op Wevecos werd in 1998 een management buy-out georganiseerd. Na de overname is het bedrijf sterk blijven groeien, tot een dergelijk niveau dat de aandeelhouders vonden dat een verdere groeifase beter kon gerealiseerd worden in de schoot van een grotere groep als Creyf’s.
deel 2
HALDER (FINCON) In het kader van haar internationale strategie, alsook om haar buy-out expertise in de Europese markt te verruimen, heeft GIMV in augustus 2000 90% van de aandelen van Advies- en Beheersmaatschappij Fincon bv gekocht. Deze vennootschap is 100% aandeelhouder van Halder Holdings bv, een in Nederland gevestigde fondsbeheerder gespecialiseerd in middelgrote buy-in/buy-out activiteiten met een Europese draagwijdte. Inmiddels is GIMV overgegaan tot de uitoefening van de optie om de overige 10% van Fincon te verwerven, waardoor de vennootschap bijna 100% van de aandelen van Advies- en Beheersmaatschappij Fincon bv in handen heeft. De nettowinst in het jaar 2000 bedroeg 8,25 miljoen m ten opzichte van 2,63 miljoen m in 1999. De kosten werden niet volledig gedekt door doorlopende beheersvergoedingen van de investeringsfondsen, maar de vermogenswinsten op deelnemingen van 11 miljoen m leidden tot een substantiële winst. Deze vermogenswinsten werden behaald op deelnemingen van het investeringsprogramma Halder Investments III alsmede op de verkoop van een rechtstreeks belang in een onderneming. Het eigen vermogen nam toe tot 22,95 miljoen m op 31 december 2000. De netto winst ten opzichte van het gemiddelde eigen vermogen was 47% in vergelijking tot 24% in 1999.
FONDSEN ONDER BEHEER I N V E S T E R I N G E N
De investeringen voor de Halder-fondsen namen toe van 38 miljoen m in 1999 tot 39 miljoen m in 2000. Halder Investments IV maakte vijf investeringen in middelgrote ondernemingen in verschillende bedrijfstakken. De gemiddelde omvang van Halders aandeel per investering bedroeg 8 miljoen m. Het gehele kapitaal van het fonds is nu geïnvesteerd.
D E S I N V E S T E R I N G E N
De opbrengst van desinvesteringen was 38 miljoen m in vergelijking met 35 miljoen m in 1999. Het investeringsfonds Halder Investments III realiseerde drie desinvesteringen, die een totale meerwaarde opleverden van 27 miljoen m, 15 miljoen m meer dan vorig jaar. De cumulatieve desinvesteringen (kostprijs) voor het investeringsprogramma Halder Investments III vertegenwoordigen 81% van de totaal geïnvesteerde bedragen. De interne rentabiliteit (IRR) op volledig gedesinvesteerde participaties tot en met 31 december 2000 is 30%; de verhouding opbrengst participaties ten opzichte van kostprijs participaties steeg van 2,1 eind 1999 tot 2,3 eind 2000.
54 * 55
VENTURE CAPITAL
deel 2
I N F O R M AT I E (ICT)
&
C O M M U N I C AT I E T E C H N O L O G I E
In 2000 werd de portefeuille inzake Venture Capital Informatie- en Communicatietechnologie evenwichtig verder uitgebouwd. Hoewel de ICT-afdeling open blijft staan voor opportuniteiten die zich voordoen, werden de investeringen vooral gericht op een aantal focusgebieden die niet alleen sterk potentieel hebben op de internationale markt maar waarin GIMV ook specifieke competenties wist op te bouwen: - Broadband & wireless - E-finance & e-security - Leveraged Internet Zowel de portefeuille als de competenties in elke van deze deeldomeinen werden gedurende het jaar 2000 verdiept, onder meer dankzij een groei van het aantal investeringsprofessionals. De investeringen kregen in 2000 een toenemende internationale dimensie, waardoor meer dan de helft van de investeringen zich in het buitenland situeerde. GIMV investeerde vooral in een vroege fase, maar ook in een latere fase alsook voorafgaand aan een beursintroductie. Het internationale relatienetwerk van GIMV werd versterkt, zowel dankzij het uitbreiden van informele relaties als dankzij de formele relaties via investeringen in fondsen. Zo werden investeringen gedaan in fondsen van managementteams met wie reeds een relatie bestond: Charles River Ventures (US), Galileo (FR) en Alta Berkeley Venture Partners (UK). Daarnaast werd geïnvesteerd in AIC, het Incubatiefonds van de Universiteit van Antwerpen, Sofinnova Partners, gevestigd in San Francisco (US) en was GIMV medeoprichter van het nieuwe Internet-incubatiefonds Chrysalead (FR). N I E U W E
I N V E S T E R I N G E N
METRIS (Leuven, België) Begin dit jaar nam GIMV deel aan de tweede ronde financiering van Metris, een spin-off van de KU Leuven. Gebruik makende van haar state-of-the-art technologie voor het genereren en modelleren van puntenwolken, is Metris vandaag één van de belangrijkste nichespelers op het vlak van concrete applicaties voor reverse engineering en kwaliteitscontrole. Metrisklanten bevinden zich voornamelijk in de automobiel- en de luchtvaartindustrie. INDIGO (Brussel, België) Indigo Software, opgericht in 1999, is een Internet-infrastructuurbedrijf van het eerste uur dat Internetcommunicatiesoftware levert voor de integratie van spraak, web, e-mail en andere communicatiemiddelen. Indigo’s technologie is gebouwd rond SIP, een recente standaard voor het opzetten en controleren van elk soort van communicatie over het Internet. De software wordt verkocht aan service providers, zoals ISP’s, ASP’s, IP-carriers en de volgende generatie telecomoperatoren.
56 * 57
EVEO (San Francisco, USA) EVEO is een Amerikaans bedrijf gesitueerd in San Francisco en opgericht in 1999. EVEO maakt het mogelijk om zelfgemaakte korte video’s beschikbaar te stellen via het Internet. Het bedrijf richt zich zowel tot de zakelijke als tot de particuliere markt. CR2 (Dublin, Ierland) In maart 2000 trad GIMV op als lead-investeerder in een internationale ronde van 10 miljoen USD in CR2, een Iers softwarebedrijf. Door de overname van Interlink in de UK, versterkt CR2 haar positie als leverancier van channelmanagementsoftware aan de financiële sector. CR2 haalde tot op vandaag 30 miljoen USD risicokapitaal op, heeft meer dan 100 klanten verspreid over 70 landen en stelt ongeveer 250 mensen te werk. BARCONET (Kortrijk, België) BarcoNet is een leider in oplossingen voor multimediadistributie in de markten van breedbandnetwerken en omroepapparatuur. Haar activiteiten bestaan uit kopstations voor geïntegreerde multimediadiensten, glasvezel backbones, netwerkbeheer, digitale TV-distributie, en oplossingen voor breedbandtoegang. 's Werelds grootste en meest befaamde breedbandoperatoren maken gebruik van BarcoNet's systemen, zowel in kabelnetwerken als in transmissietoepassingen met aardse zenders, telecommunicatie-, satelliet- of draadloze netwerken. BarcoNet stelt momenteel meer dan 700 mensen te werk, bezit meer dan 20 eigen filialen wereldwijd, en beroept zich op een stevig gevestigd distributienetwerk. Sinds haar afsplitsing van Barco eind vorig jaar, staat het bedrijf afzonderlijk genoteerd op Euronext Brussels (ticker: BARN). L&C (Zonnegem, België) L&C (Language & Computing) is actief in medische taaltechnologie. Deze informatietechnologie maakt het mogelijk voor een computer om de inhoud van medische taal te begrijpen. De ontwikkelde technologie heeft toepassingen in elektronische medische dossiers, spraaktoepassingen en systemen voor tekstanalyse. Maximiles.com (Parijs, Frankrijk) Maximiles is het leidinggevende online getrouwheidsprogramma in Frankrijk. Het open programma heeft meer dan 80 partners in Frankrijk en Spanje. Deze partners – online retailers en portaalsites – kunnen met behulp van deze technologie op een heel flexibele en creatieve manier hun trouwe klanten belonen of van een nieuwe klant een trouwe terugkerende klant maken aan een lage kost. EUROPESAVE (Brussel, België) In 2000, richtte GIMV mee EuropeSave op, de eerste pan-Europese filiaalloze bank. EuropeSave zal Internet en andere communicatiekanalen gebruiken om gebruiksvriendelijk en goedkoop te zijn. TELOS (Freemont, USA) Telos is actief in de ontwikkeling en levering van geavanceerde draadloze telecommunicatiesystemen. Zij leveren hun klanten op maat gemaakte netwerkoplossingen. Telos' communicatie-infrastructuurproducten zijn volledig afgewerkt en modulair, wat resulteert in oplossingen voor zowel zeer kleine systemen voor draadloze kantoren en campus-omgevingen als voor zeer grote geïntegreerde mobiele netwerken voor stedelijke centra. De producten van Telos zijn geschikt voor Softswitch, Wireless Enterprise en Cellular / PCS-omgevingen.
deel 2
V E RV O L G I N V E S T E R I N G E N
FILEPOOL (Sint-Katelijne-Waver, België) Nadat GIMV in 1999 deelnam aan een tweede ronde financiering van 10 miljoen USD bij FilePool, onderschreef zij dit jaar een interimronde. FilePool heeft zich succesvol geherpositioneerd als een leverancier van networked storage oplossingen, specifiek gericht op ongestructureerde data en gebaseerd op haar eigen RAIN-technologie. Tevens lanceerde FilePool midden dit jaar een gratis publieke service op het Internet, die de gebruikers toelaat om op een eenvoudige en efficiënte manier data via het Internet op te slaan. FilePool heeft kantoren in België, Frankrijk, Duitsland en in de US. TV FILES (Rome, Italië) TV Files is een toonaangevend bedrijf in IP Protocol B2B breedband diensten. TV Files voorziet haar klanten (content leveranciers, ISP’s, ondernemingen) met een uitgebreide reeks systemen en diensten voor de distributie van contact met rijke multimedia-inhoud. Dankzij het in eigen beheer ontwikkelde software-hardware platform, kan TV Files ondernemingen voorzien van interne en externe communicatieservices: interactieve business-TV, reclame-kanalen, interactief leren op afstand en videoconferentie, videoportaalsites en webcasting. TV files heeft een enorme ervaring in het creëren van interactieve diensten die de interactiviteit van het Internet en de communicatieve kracht van televisie versmelten. Sinds januari 1999 heeft TV Files meer dan 60 Europese televisienetwerken voorzien van interactieve informatiediensten op nieuwe programma’s, gebaseerd op de interactieve distributie van hoge kwaliteitsvideo-inhoud op een IP multicast satellietnetwerk.
D E S I N V E S T E R I N G E N
KEYWARE TECHNOLOGIES (Zaventem, België) Keyware Technologies is een leider in het ontwikkelen van software voor biometrische verificatie. Traditionele verificatie is gebaseerd op wat een persoon weet (paswoord, PIN-code) of wat hij heeft (smart card, key). Biometrische verificatie is uitsluitend gebaseerd op wat de gebruiker is (gezicht, vingerafdruk, spraak). In verband met de huidige veiligheidsdiscussie biedt biometrische verificatie een duidelijk alternatief. Keyware Technologies werd gesticht in 1996. GIMV was een van de referentieaandeelhouders. In juni 2000 werd Keyware geïntroduceerd op de EASDAQ-beurs. EMME INTERACTIVE (Parijs, Frankrijk) EMME werd geïntroduceerd op de Franse Nouveau Marché in april 2000. Ondanks een geslaagde beursintroductie leed het aandeel onder het slechte internationale beursklimaat. GIMV verkocht een deel van haar participatie bij de beursgang. CS2 (Zaventem, België) Nadat GIMV begin dit jaar een deel van haar aandelen verkocht bij de beursintroductie van de Zaventemse chipverpakker CS2, herinvesteerde zij eind 2000 een deel van deze opbrengsten in het kader van een herfinanciering van de vennootschap. CS2 verkreeg begin 2001 een gerechtelijk akkoord. OPTION INTERNATIONAL (Leuven, België) Een deel van de aandelen van Option International, dat genoteerd staat op de EASDAQ beurs, werden verkocht. Dit kadert in de exitstrategie van GIMV.
58 * 59
LIFE SCIENCES & BIOTECHNOLOGIE 2000 was een zeer succesvol jaar voor GIMV – Life Sciences met in het totaal 1,6 miljard BEF (ongeveer 41 miljoen m) nieuwe investeringen. Bovenop 4 opvolgingsinvesteringen werd de investeringsportefeuille uitgebreid met 10 nieuwe participaties (waarvan 4 in Europa en 6 in de VS). Gedurende 2000 realiseerden, mede dankzij het positieve klimaat op de beurzen, 5 portefeuillebedrijven een IPO op Nasdaq en/of AEX. Partiële en/of totale desinvesteringen werden uitgevoerd in 9 bedrijven waarbij significante returns voor GIMV werden opgetekend. N I E U W E
I N V E S T E R I N G E N
ARROW THERAPEUTICS (Carshalton, UK) Arrow legt zich toe op de ontwikkeling van nieuwe anti-infectietherapeutica. Het bedrijf is in het bijzonder toegespitst op de ontwikkeling van antibiotica gebaseerd op ongekende biochemische mechanismen. Door gebruik te maken van nieuwe doelwitten, totaal verschillend van de doelwitten waartegen bestaande farmaceutica werken, tracht Arrow het groeiend gevaar voor resistentie te vermijden. GIMV was de belangrijkste participant van de laatste investeringsronde van £ 12 miljoen. Tot de andere investeerders behoren Alta Partners, TVM, 3i, Northern Venture Managers en Unibio. AVALON PHARMACEUTICALS (Rockville, USA) Avalon is een genomics gebaseerd bedrijf dat gebruik maakt van nieuwe technologieën om het ontwikkelingsproces van nieuwe farmaceutica te versnellen. Er wordt onderzoek gedaan naar de identificatie van nieuwe doelwitten en nieuwe therapeutische moleculen voor de behandeling van kanker. De financiering van deze start-up werd uitgevoerd door o.m. Oxford Biosciences Partners, GIMV en Forward Ventures. DIATOS (Frankrijk, USA) Diatos ontwikkelt en commercialiseert eigen intracellulaire en intranucleaire leveringssystemen voor farmaceutica. De technologie is gebaseerd op antilichamen en peptiden met transmembraan transporteigenschappen. Diatos heeft een reeks van humane, op peptide gebaseerde vectoren ontwikkeld en gepatenteerd die in staat zijn levende cellen binnen te dringen om zo grote hoeveelheden van zowel kleine als grote moleculen (zoals proteïnen, antilichamen, DNA) in de cel af te leveren. Interwest Partners (USA) en GIMV waren de voornaamste investeerders in deze ronde van 16 miljoen m, Sofinnova participeerde als een bestaande investeerder.
deel 2
HYPNION (Worchester, USA) Hypnion is een biotechbedrijf dat wereldwijd de voornaamste speler in het domein van slaap- en waakneurobiologie wil worden. Tot de onderzoeksprojecten behoren zowel slaapstoornissen (bv. insomnia en slaperigheid) maar ook afwijkingen in het circadiane slaap / waakritme (bv. jet lag, ploegwerkstoornissen). Oxford Biosciences Partners, GIMV en ACGT Funds investeerden in deze startup. INNATE PHARMA (Marseille, Frankrijk) Innate Pharma ontwikkelt nieuwe therapeutica voor de modulatie van het immuunsysteem zowel voor in vitro celtherapie als in vivo toepassingen. Het bedrijf legt zich initieel toe op kankertherapie. Investeerders in deze start-up zijn Sofinnova, GIMV en Auriga. NEREUS PHARMACEUTICALS (San Diego, USA) Nereus Pharmaceuticals werd opgericht om een bijna onuitputbare stroom van nieuwe kandidaatstoffen te exploreren. De oceaan, de grootste bron van microbiële diversiviteit, voorziet Nereus van een significante voorsprong om nieuwe klassen van therapeutica te ontdekken. In eerste instantie zal het bedrijf producten ontwikkelen om ontstekingen, infectieziekten en kanker te bestrijden. Nereus haalde 8.6 miljoen USD op in zijn eerste financieringsronde die geleid werd door Alta Partners, Forward Ventures en GIMV. JAFCO en TechAmp International vervoegden het investeringssyndicaat. NEUROGENETICS (La Jolla, USA) Neurogenetics ontwikkelt biologische testen voor de ziekte van Alzheimer en andere neurologische afwijkingen. In een eerste ronde werd 8 miljoen USD opgehaald bij een syndicaat van Advent International, GIMV, Alta Partners en privé investeerders. PAMGENE (Vught, Nederland) PamGene is een Nederlandse biotech spin-off van Organon Technika. Het bedrijf heeft een technologie ontwikkeld voor een tweede generatie microarray platform en een nieuw genexpressiesysteem voor post-genoom toepassingen. In een eerste ronde, geleid door GIMV, werd 6.7 miljoen m opgehaald. Andere investeerders zijn Life Sciences Partners en Alta Partners. PSYCHIATRIC GENOMICS (Rockville, USA) Psychiatric Genomics is een start-up die zich richt op de ontwikkeling van nieuwe therapeutica om mentale afwijkingen te behandelen. Het bedrijf maakt gebruik van een geïntegreerd platform van op genomics gebaseerde technologieën. De initiële financiering gebeurde door Oxford Bioscience Partners, GIMV, CIBC, Emerging Technology Partners en andere. SYMRX (Rockville, USA) SymRx Inc. voorziet technologie en oplossingen voor regionale ketens van apothekers en onafhankelijke apothekers. De apotheken zullen de SymRx infrastructuur kunnen gebruiken om competitief te blijven t.o.v. nationale ketens en grotere online apothekers die de financiële middelen hebben om een informatiestrategie op te bouwen, maar die niet de toegang hebben tot lokale patiënten en gezondheidszorgorganisaties. SymRx heeft een strategische relatie met Familymeds Inc. Naast deze rechtstreekse investeringen werd gedurende 2000 het internationale karakter van GIMV – Life Sciences verder uitgebreid met een investering in Forward Ventures, een risicokapitaalfonds gevestigd in San Diego met een focus op Life Sciences. GIMV deed een initiële investering in het Forward Ventures IV fonds. GIMV is ook één van de limited partners van Sofinnova Capital IV, het meest recente fonds van Sofinnova Frankrijk.
60 * 61
V E RV O L G I N V E S T E R I N G E N
CROP DESIGN (Gent, België) Crop Design is een spin-off van het VIB (Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie). Het bedrijf specialiseert zich in celcycluscontrole van planten en wil deze knowhow gebruiken om nieuwe toepassingen in de agrobiotechnologie te ontwikkelen. Crop Design heeft academische samenwerkingen met onderzoeksinstellingen van wereldklasse zoals VIB (Gent), ANU (Australië), INRA (Frankrijk), BRC (Hongarije). GIMV, BFV, Atlas Ventures en Sofinnova investeerden initieel 180 miljoen BEF (ongeveer 5 miljoen m). In de tweede helft van 2000 voorzag een nieuwe financieringsronde het bedrijf van 23 miljoen m. IMPELLA (Aken, Duitsland) Impella, een spin-off van het Helmholz Instituut te Aken, ontwikkelt een nieuwe generatie van geminiaturiseerde hartpompen. GIMV investeerde in een syndicaat met Atlas Venture, 3i, S-VC en tbg. INPHARMATICA (Londen, UK) Inpharmatica legt zich toe op de identificatie van nieuwe doelwitten voor farmaceutica en proteïnetherapeutica, gebruik makend van een grondige analyse van de sequentie, proteïnestructuren en functierelaties. Op basis van het gehele proteoom maakt het bedrijf analyses van alle publiek gekende proteïnesequenties en -structuren en organiseert deze informatie in het Biopendium. Zo kan men snel functies toewijzen aan nieuwe sequenties. Men gaat ervan uit dat de functie van een proteïne bepaald wordt door de structuur en niet zozeer door de sequentie. Dit soort relaties wordt over het hoofd gezien door de klassieke benaderingen. 3i, GIMV en Unibio zijn de hoofdaandeelhouders. MEMORY PHARMACEUTICALS (New York, USA) Memory werd opgericht door Prof. E. Kandel van de Universiteit in Columbia. Hij won de Nobelprijs voor Geneeskunde in 2000. Memory is een veelbelovende start-up die nieuwe therapieën ontwikkelt voor hersen- en geheugengebreken. GIMV maakt deel uit van het investeringssyndicaat onder meer bestaande uit Oxford Bioscience Partners, Alta Partners, SR One, Health Care Investment en Global Life Sciences. Een nieuwe investeringsronde, geleid door Orbimed, werd afgerond in 2000.
B E U R S I N T R O D U C T I E S
In 2000 realiseerden 5 portefeuillebedrijven van GIMV – Life Sciences een succesvolle IPO op Nasdaq en/of AEX. ACLARA BIOSCIENCES (Mountain View, USA) Aclara is een publiek genoteerd bedrijf (Nasdaq: ACLA) en is een pioneer in de ontwikkeling van microfluidics, of lab-on-a-chip technologie. Aclara bezit een uitgebreid gamma technologiëen en intellectuele eigendomsrechten noodzakelijk voor pharmascreening en genoomonderzoek. Aclara heeft een strategische alliantie met Applied Biosystems (het vroegere PE Biosystems) afgesloten. GIMV participeerde in een investeringsronde geleid door Alta Partners. Aclara’s IPO was één van de 10 meest succesvolle in 2000. Er werd meer dan 200 miljoen USD opgehaald.
deel 2
CRUCELL (Leiden, Nederland) Crucell (Nasdaq: CRXL) ontwikkelt 2 kerntechnologieën: - De PER.C6 cellijn en aanverwante technologie is een expressiesysteem dat gebruikt kan worden om biopharmaceutica te produceren. De cellijn kan gebruikt worden voor de productie van antilichamen, proteïnen, vaccins, gentherapie en in de functionele genetica. - De faagantilichamendisplay kan gebruikt worden: 1. Om nieuwe ziekte-geassocieerde moleculen te ontdekken, moleculen die voorkomen in ziek weefsel (bv. een kankercel) en potentiële doelwitten kunnen zijn; 2. Om volledig humane antilichamen te produceren, als therapeutica tegen doelwitten ontwikkeld door Crucell of door andere bedrijven. Voor de PER.C6 technologie heeft Crucell reeds licentieakkoorden getekend met Merck & Co in het domein van vaccinproductie, en met meer dan 10 bedrijven in het domein van gentherapie. Crucell realiseerde een dubbele notering op AEX en Nasdaq in oktober 2000. ISOTIS (Bilthoven, Nederland) Isotis heeft verschillende R&D programma’s lopen in het groeiende domein van de biomaterialen. Het bedrijf ontwikkelt producten die een rol zullen spelen in de vervanging, het herstel en de productie van zachte en harde weefsels. Atlas Venture, 3i en GIMV waren de voornaamste investeerders. Isotis realiseerde een succesvolle IPO op de Amsterdamse beurs in oktober 2000 en haalde meer dan 70 miljoen m op. EXELIXIS (San Francisco, USA) Exelixis (Nasdaq: EXEL) heeft knowhow ontwikkeld in de vergelijkende genetica en modelsystemen. De eigen technologie voorziet een snelle, efficiënte en kosteffectieve manier om verder dan de DNAsequentie, de functie van deze genen en proteïnen die ze coderen, te verstaan. Het bedrijf werkt samen met Bayer, Pharmacia & Upjohn en Bristol-Myers Squibb. Deze contracten voorzien in gegarandeerde inkomsten van meer dan 180 mio USD tot januari 2008. Exelixis realiseerde een IPO op Nasdaq in april 2000 en haalde bijna 120 miljoen USD op. TELIK (San Francisco, USA) Telik (Nasdaq: TELK) heeft programma’s lopen voor de behandeling van kanker en diabetes. De productportefeuille van Telik bestaat uit: - TLK286 dat wordt gebruikt in de behandeling van kankers waar standaardbehandelingen op resistentie stuiten. TLK286 doodt kankercellen door gebruik te maken van een activeringsmechanisme dat chemotherapeutica deactiveert. Telik startte klinische testen met TLK286 in januari 2000. - TLK199 wordt gebruikt om de toxische neveneffecten van kankertherapie af te zwakken. Telik voert preklinische testen uit met TLK199 en zal een IND (Investigational New Drug)-applicatie neerleggen bij het Amerikaanse FDA voor de start van klinische testen in 2001. >
62 * 63
D E S I N V E S T E R I N G E N
Het voorbije jaar realiseerde GIMV een significante return on investment op verschillende van zijn portefeuillebedrijven. Volledige of gedeeltelijke desinvesteringen werden uitgevoerd in haar participaties in Innogenetics, Corvas, Gene Logic, Exelixis, Aclara BioSciences, Peptide Therapeutics, ML Labs, Connetics en Ribozyme. INNOGENETICS (Gent, België) Innogenetics (Easdaq: INNX) is een biotechbedrijf dat zich toelegt op het onderzoek, de ontwikkeling en marketing van diagnostica voor humane ziekten en op ontwikkeling van therapeutica en vaccins. Innogenetics legt zich toe op 5 ziektedomeinen: infectieziekten, immuniteit, neurodegeneratieve en genetische afwijkingen en weefselherstel. CORVAS (San Diego, USA) Corvas (Nasdaq: CVAS) is een biopharmaceuticabedrijf dat zich toelegt op het ontwerp en de ontwikkeling van een nieuwe generatie van therapeutica tegen cardiovasculaire ziekten, kanker en andere ziekten. GENE LOGIC (Gaithesburg, USA) Gene Logic (Nasdaq: GLGC) is een leidinggevende ontwikkelaar van genexpressiedatabanken voor life science toepassingen. Het bedrijf gebruikt een brede waaier van technologieën om een grote referentie en gepersonaliseerde genexpressiedatabanken aan te leggen. EXELIXIS (San Francisco, USA) ACLARA BIOSCIENCES (Mountain View, USA) PEPTIDE THERAPEUTICS (Cambridge, UK) De aandelen van Peptide Therapeutics, ontvangen na de fusie van Oravax en Peptide Therapeutics, werden in 2000 verkocht. ML LABS (UK) GIMV verkocht de volledige participatie in ML Labs. De aandelen werden bekomen na een overname van Cobra door ML Labs. CONNETICS (Palo Alto, USA) Connetics (Nasdaq: CNCT) introduceerde verschillende producten voor de behandeling van zware dermatologische aandoeningen. RIBOZYME (Boulder, USA) Ribozyme (Nasdaq: RZYM) heeft R&D programma’s in het domein van kanker en virologie. Het bedrijf startte phase II testen met Angiozyme en sloot een significante samenwerking met Eli Lilly voor de ontwikkeling van een anti-hepatitis C therapeuticum.
deel 2
GIMV ACTIVITEITEN buiten West-Europa en USA
C E N T R A A L - E N O O S T- E U R O P A Voor de positie van GIMV in Centraal- en Oost-Europa betekende 2000 het jaar van de doorbraak. Er werden twee fondsen opgericht voor Tsjechië en Slovakije en een participatie genomen in een Pools fonds. Daarnaast werd het management van vier Russische en één Kazak fonds ondergebracht onder Eagle Venture Partners, dat daarmee één van de belangrijkste private equity spelers wordt in Rusland en Kazakstan. In totaal beheert GIMV ca. 160 miljoen m aan risicokapitaal in Centraal- en Oost-Europa. Nagenoeg alle portefeuilleondernemingen kunnen mooie winstcijfers voorleggen. Er werden ook een paar exits gerealiseerd met meerwaarde.
GIMV CZECH VENTURES Medio 2000 richtte GIMV 2 fondsen op voor Tsjechië en Slovakije. Op deze wijze wenst GIMV in te spelen op het verbeterend economisch klimaat van deze landen, alsook hun nakende toetreding tot de Europese Unie. Het eerste fonds, GIMV Czech Ventures, start met een kapitaal van 20,5 miljoen m, waarvan 15 miljoen m afkomstig van GIMV. Andere aandeelhouders zijn Fortis Private Equity en Dresdner Kleinwort Capital (de investment banking arm van Dresdner Bank AG). GIMV Czech Ventures neemt in de regel participaties tussen 1 en 4 miljoen m en richt zich daarbij voornamelijk tot bedrijven actief in traditionele sectoren. Een eerste investering ad 4,4 miljoen m in een producent van rubberlaarzen en canvasschoenen werd goedgekeurd. GIMV Czech & Slovak SME Fund, het tweede fonds, krijgt een kapitaal mee van 12 miljoen m. GIMV Czech Ventures en de EBRD (European Bank for Reconstruction and Development) participeren hierin op gelijke basis. De bijdrage van de EBRD wordt gedeeltelijk gefinancierd door het SME Finance Facility Special Fund, een gezamenlijk initiatief van de EBRD en het PHARE-programma van de Europese Unie. Beide fondsen richten zich tot nagenoeg hetzelfde marktsegment, waarbij het KMO-fonds zich beperkt tot het financieren van kleinere transacties (tot 1 miljoen m). Het heeft reeds een eerste participatie van 1 miljoen m genomen in Triga, een distributeur van verf.
EAGLE VENTURE PARTNERS Eagle Venture Partners werd in april 2000 opgericht met als missie het beheer van venture capital fondsen in Rusland en Kazakstan. Momenteel beheert Eagle Venture Partners een bedrag van ca. 110 miljoen USD, verspreid over 3 Russische en 1 Kazak fonds. Deze middelen zijn afkomstig van de EBRD, maar GIMV investeert ook rechtstreeks of onrechtstreeks, via zijfondsen, in deals gegenereerd door Eagle Venture Partners. Eagle Venture Partners is voor 50,01% eigendom van GIMV. De andere aandeelhouders zijn Corpeq, Rabobank International, EWIC West en Sigefi. In de loop van de afgelopen jaar werden 10 dossiers goedgekeurd voor een totaal bedrag van 40 miljoen USD, waarvan de helft per einde 2000 ook was geïnvesteerd. Onder de uitgevoerde dossiers zitten een meerderheidsbelang in Kazintel, een Kazakse telecomholding, een participatie in Kalina, een Russische parfum- en cosmeticaholding en in Metran, een Russische producent van drukmeters voor de olie- en gasindustrie.
64 * 65
Kazintel bezit 67,5% van Arna, de tweede grootste operator van vaste telefoonverbindingen in Kazakstan, en 100% van Ratel, dat internationale toegang verleent, alsook satellietcommunicatie. De Kazintel groep is veruit de grootste privé-operator van vaste of satellietverbindingen in Kazakstan. GIMV investeert een substantieel bedrag in dit bedrijf tezamen met het Eagle Kazakhstan fonds. Met meer dan 300 merken, focust Kalina op de productie van parfums en cosmetica, een markt die in Rusland in volle expansie is. Het bedrijf wenst via overnames en organische groei nummer één te worden in Rusland. Metran is een producent van drukmeters en is in deze marktniche veruit de grootste in Rusland. Na een zware terugval in het midden van de jaren ’90, kent deze markt sinds ’98 een snelle groei. Eind 2000 hielden de 4 Eagle fondsen tezamen 22 participaties voor een totaal geïnvesteerd bedrag van 58 miljoen USD. Daarnaast bevonden zich 7 dossiers in uitvoering voor een totaal te investeren bedrag van 20 miljoen USD. Een brede waaier van sectoren komt hierin aan bod, met een duidelijke concentratie op de voedings-, constructiematerialen-, de consumentengoederen- en de telecomsector. We kunnen stellen dat nagenoeg alle portefeuilleondernemingen zich niet alleen hebben hersteld van de crisis in ’98 in Rusland en ’99 in Kazakstan, maar dat de meeste onder hen uitstekende resultaten hebben geboekt in het afgelopen jaar. Er werden een paar kleinere exits gerealiseerd in Kazakstan en er zijn er tevens een paar in voorbereiding in Rusland. Verwacht wordt dat tegen eind dit jaar de Eagle fondsen volledig geïnvesteerd zijn. Daarom wordt nu aan een opvolgfonds gewerkt.
NOVA POLONIA Midden 2000 nam GIMV een participatie van 10 miljoen m in Nova Polonia. Dit is een 70 miljoen m Pools fonds met Allied Irish Bank als hoofdsponsor en verder ook o.a. EBRD en Merita Life, een Finse verzekeringsmaatschappij, als aandeelhouders. Nova Polonia richt zich vooral op de sectoren telecom, technologie, media, ontspanning, handel en distributie. Er werden reeds 3 participaties genomen voor een bedrag van 20 miljoen m. GIMV heeft een samenwerkingsakkoord gesloten met de managementvennootschap van het Fonds. Daarin wordt o.a. afgesproken dat GIMV managementondersteuning geeft aan Nova Polonia, alsook een beroep kan doen op de diensten van dit fonds voor Poolse dossiers van GIMV.
VERRE OOSTEN GIMV is sinds ruim anderhalf jaar met een eigen lokaal investeringsteam actief in het Verre Oosten, vanuit haar regionaal kantoor in Singapore. De rol van GIMV in het Verre Oosten is o.m. het ondersteunen en begeleiden van het kantoor in Singapore, het faciliteren van expansieprojecten van Europese bedrijven naar Azië (en v.v.), het aanbrengen van co-investeringen en het verder uitbouwen van een Aziatisch netwerk. GIMV Asia Management (GIAM), de 100% Aziatische managementvennootschap van GIMV, heeft in 2000 110 deals bestudeerd, tegenover 55 over de 8 maanden van bestaan in 1999. Van deze werden er 22 grondig bekeken. Ingevolge doelgerichte marketingactiviteiten in o.m. Singapore, Maleisië, Thailand, Indonesië, Hong Kong en Taiwan en verhoogde naambekendheid is niet alleen de hoeveelheid maar ook de kwaliteit van de aangebrachte deals verbeterd. Verder positief was het stijgend belang van de zelf gegenereerde deal flow vanuit diverse bronnen, waardoor de afhankelijkheid van de Aziatische partners vermindert. De deal flow is voor wat betreft landenfocus en activiteit nog steeds in lijn van de verwachtingen, met wel een sterke groei van Noord-Aziatische (China, Korea) en hoogtechnologische, o.m. in Internet en telecommunicatie gerelateerde, deals. De meeste dossiers betroffen groeifinanciering en minder herstructureringen/herkapitalisaties zoals oorspronkelijk ingevolge de Aziatische crisis o.m. werd beoogd. Bijna alle bestudeerde dossiers waren lokale projecten/ bedrijven.
deel 2
N I E U W E
I N V E S T E R I N G E N
Er werden in totaal 5 investeringen uitgevoerd het afgelopen jaar, waaronder twee fondsinvesteringen. Twee van de directe investeringen werden aangebracht door onze Aziatische netwerkpartners (Walden, Navis, AEIF). De investeringen in Cemex Asia Holdings en Telos Technology, werden reeds geïnitieerd in het laatste kwartaal van 1999 maar (pas) gefinaliseerd in februari 2000. In beide bedrijven werd 3 miljoen USD geïnvesteerd voor rekening van GIMV Asia terwijl GIMV voor eigen rekening bijkomend respectievelijk 7 en 3 miljoen USD heeft geïnvesteerd. CEMEX ASIA HOLDING (Singapore) Cemex Asia Holding (CAH) is het Singaporese regionale investeringsplatform van de Mexicaanse Cemex groep, met als voornaamste activa twee cementbedrijven in de Filippijnen en één in Indonesië en bijkomend een terminalfaciliteit in Taiwan en opstart van een cementmolen in Bangladesh. CAH leed het afgelopen jaar niet alleen sterk onder de politieke en macro-economische problemen in de Filippijnen maar ook onder prijzendruk en verlies van marktaandeel ingevolge import door voornamelijk Taiwanese concurrenten. De optie die Cemex bezit op de Indonesische overheidsparticipatie Semen Gresik werd nog niet uitgeoefend. CAH heeft, ondersteund door de bewezen acquisitie-expertise van Cemex, verschillende acquisitiekandidaten bekeken in 2000, evenwel zonder uitvoering. TELOS TECHNOLOGY (Freemont, USA (zie ICT)) EVERSHINE TEXTILE (Jakarta Indonesië) In september 2000 werd 2 miljoen USD geïnvesteerd in PT Evershine Tex Tbk, een Jakarta beursgenoteerde small cap, ter financiering van hun verdere groei. PT Evershine Tex is één van de leidinggevende geïntegreerde textiel- en kledingproducenten in Indonesië met een volledig geïntegreerd productie-apparaat van spinnen van nylon, draaien en vlechten van draden, veredelen, weven, breien, verven, printen, ‘coaten’ en kledingproductie. Evershine maakt niet alleen modeartikelen, maar ook ‘special purpose’ weefsels voor industriële toepassingen. Ze heeft een leidinggevende positie op de markt voor nylonweefsels met een geschat marktaandeel in Indonesië van 50% en is ook één van de weinige acetaatproducenten in Zuid-Oost Azië. Hoewel ze enkel in Indonesië gebaseerd is, genereert ze een substantieel deel van haar inkomsten direct of indirect in USD en geniet ze substantiële personeels- en andere kostenvoordelen, in vergelijking met internationale spelers. Evershine was de laatste jaren winstgevend ondanks de financiële crisis en is goed geplaatst om haar marktaandeel te verhogen bij industrieconsolidatie. De verwachte exit is door verkoop op de beurs in 2003. Tenslotte werd in januari 2000 in het kader van de verdere uitbouw van een Aziatisch netwerk 5 miljoen USD toegezegd aan Hontung VC Fund via een parallelle fondsstructuur en in december 2000 3 miljoen USD aan Pacven Walden V. HONTUNG VC FUND (Taiwan) Hontung VC Fund is een Taiwanees ICT Fund met een totale omvang van 51,1 miljoen USD (naast 5 miljoen USD van GIMV), gericht op (applicatie)software en telecommunicatie in Taiwan en de USA. Het fonds wordt beheerd door Honho Consulting Ltd, een Taiwanese VC management company, en gesponsord door Hotung, de tweede grootste en eveneens beursgenoteerde VC in Taiwan die o.m. nauw samenwerkt met NIF, en Acer Inc., een Taiwanese multinationale elektronicagroep. Hontung VC Fund heeft in 2000 26,2 miljoen USD geïnvesteerd.
66 * 67
PACVEN WALDEN V (San Fransisco, USA) Pacven Walden V is het regionale vervolgfonds van Pacven Walden IV and III, fondsen waarin GIMV ook ’limited partner’ was en die thans volledig geïnvesteerd zijn. Pacven Walden V is een megafund van bijna 1 miljard USD met focus op ICT in de USA en Azië. Deze vervolginvestering moet gezien worden in het licht van de Memorandum of Understanding die in 1999 met Walden International Investment Group werd afgesloten om samen te investeren in Azië en die reeds zijn eerste vruchten afgeworpen heeft. I N V E S T E R I N G S O P V O L G I N G E N
GIMV-NIF ASIA INVESTMENT FUND NV Tot nu toe werd er geen enkele investering gedaan door GIMV-NIF Asia Investment Fund nv, de joint venture met onze Japanse netwerk partner Nippon Investment Finance, niettegenstaande er 43 deals bestudeerd werden. Daarom werd in december 2000 in wederzijds overleg beslist de rollen van NIF Management Singapore en GIMV Asia Management respektievelijk als lead en co-manager om te keren met een re-evaluatie van de investeringsactiviteit in september van dit jaar. NAVIS ASIA FUND Het Navis Asia Fund (totale omvang 67,7 miljoen USD), waarvan GIMV in december 1999 5 miljoen USD toegezegd heeft, is voor ongeveer de helft geïnvesteerd in 3 traditionele bedrijven, waaronder 2 Thaise beursgenoteerde voedingsbedrijven. Met uitzondering van Cemex Asia Holdings gaat het steeds om meerderheidsparticipaties in de herstructureringsdossiers van leidinggevende bedrijven met belangrijke marktposities. Daarbij treedt Navis zeer actief op in de raad van bestuur en diverse beleidsorganen met het oog op meerwaardecreatie. ASIA EQUITY INFRASTRUCTURE FUND Het infrastructuurfonds, Asia Equity Infrastructure Fund (totale grootte 365 miljoen USD), waarvan GIMV in september 1998 10 miljoen USD toegezegd heeft, heeft totnogtoe maar twee participaties genomen voor telkens 35 miljoen USD, namelijk eveneens in Cemex Asia Holdings en in het Indiase telecombedrijf, Hughes Tele.com Ltd, een competitieve Local Exchange Courier (C-LEC) actief in Maharashtan, met ambitie om te evolueren naar ISP en ASP. Oorzaken van het tegenvallende investeringsritme zijn ondermeer het zeer actieve optreden door industriële bedrijven, andere macro-economische indicatoren dan oorspronkelijk ingeschat en de te hoge vraagprijzen. Mede ingevolge bovenstaande heeft de verhoopte toegevoegde waarde voor GIMV’s Europese Investeringsbedrijven zich nog niet voorgedaan. V E R D E R E
V O O R U I T Z I C H T E N
In september 2000 werd door de raad van bestuur van GIMV beslist om de operationele aanwezigheid in Azië verder uit te bouwen ingevolge het vroegtijdig behalen van de vooropgestelde doelstellingen. In de loop van 2001 zal het locale Aziatisch team verder uitgebouwd worden zodat het investeringsritme kan opgedreven worden, investeringdossiers nog actiever kunnen geanalyseerd en opgevolgd worden en de nodige kritische massa ‘ter velde’ geschapen wordt om efficiënt te opereren. Bijkomend zal GIMV’s Aziatisch netwerk verder gestroomlijnd worden ter ondersteuning van de directe investeringsactiviteit. Door dit geïnstitutionaliseerd netwerk en het persoonlijke netwerk van de verschillende professionals is er reeds een brede geografische dekking en contacten database ontstaan.
deel 2
GIMV investeringen wereldwijd
68 * 69
BARCO
Over 2000 steeg de omzet van Barco met bijna 20% tot 751 miljoen m, dankzij de spectaculaire groei van Barco Projection Systems en BarcoView. Deze stijging wordt quasi uitsluitend gegenereerd door de interne groei. De courante winst voor belastingen en voor afschrijving van consolidatieverschillen nam met 10,4% toe tot 92,6 miljoen m. Voornamelijk in de tweede jaarhelft lag de groei van het resultaat lager dan de groei van de omzet en dit omwille van twee factoren: de hoge prijs van de componenten veroorzaakt door een schaarste in de markt en de bijkomende aanwerving van 570 medewerkers (tot 4 908 eind 2000), voornamelijk bij Barco Projection Systems en BarcoView, met het oog op de bestendiging van de groei. Het meest in het oog springende feit van het jaar was de afsplitsing van BarcoNet. Deze afsplitsing maakt BarcoNet klaar voor verdere allianties in de sector, en was met het oog op verdere groei dan ook noodzakelijk. Na de afsplitsing van BarcoNet blijven binnen de Barco groep activiteiten over die allen te maken hebben met hardware en software voor het verwerken van electronische beelden, in analoge of digitale vorm. Op die manier focust Barco zich op een aantal toepassingen binnen één van de snelst groeiende technologiedomeinen, wat moet toelaten om voor het geheel van zijn activiteiten een gemiddelde winstgroei van 15% te behalen voor de volgende jaren. Daarbij kan Barco rekenen op een jarenlange knowhow in dat domein, wat ongetwijfeld een voordeel betekent tegenover de concurrenten. Barco beseft echter zeer goed dat ieder van die deelmarkten haar eigen dynamiek heeft op gebied van toepassingsvernieuwingen en marktstructuur. Barco zal dan ook elk van zijn activiteiten uitbouwen tot entiteiten die voldoende autonoom zijn om alle vitale aspecten van hun bedrijfsvoering zelf te kunnen beheersen. Reeds nu beschikt elk van hen over zijn eigen management, het noodzakelijk eigen internationaal netwerk voor marketing en verkoop, eigen onderzoek en ontwikkeling, en eigen productiemiddelen voor specifieke operaties. Deze decentralisatie laat toe met voldoende snelheid te reageren op wijzigingen in de markt. Zoals reeds vermeld blijft Barco bij zijn doelstelling om voor de volgende jaren een gemiddelde winstgroei van 15% per jaar te realiseren. Specifiek voor 2001 verwacht Barco echter dat een aantal negatieve evoluties van de economische conjunctuur in de Verenigde Staten en in Europa een invloed kunnen hebben op de verschillende activiteiten. Gezien de specialisatie van zijn marktdomeinen durft Barco in het huidig klimaat toch een groei vooropstellen die groter zal zijn dan die van 2000.
deel 2
TELENET
In 2000 werd het netwerk van Telenet verder uitgebouwd, waardoor ca. 67% van de kabelaansluitingen in aanmerking komt voor Internetdiensten en telefonie. Telenet kende in 2000 veel succes inzake de verkoop in de massamarkt. Het aantal internetlijnen steeg van 21 841 lijnen eind 1999 tot 86 013 lijnen eind 2000, veel hoger dan initieel verwacht. Hiermee bevestigt Telenet zichzelf als marktleider op het vlak van breedband-Internet in Vlaanderen. Ook het aantal telefonielijnen in de massamarkt nam ruim toe van 40 988 lijnen per eind 1999 tot 121 087 lijnen eind 2000. In de professionele markt zette Telenet haar selectieve aanpak verder. 28 000 bedrijven zijn als klant van Telenet aangesloten eind 2000. Omwille van de enorme klantengroei die Telenet optekende in 2000 kende de onderneming groeipijnen. Het management startte een uitgebreid intern programma om de kwaliteit van de dienstverlening op te drijven, hetgeen tegen van het einde van 2000 reeds vruchten begon af te werpen. De Raad van Bestuur van Telenet besliste in 2000 om het onderschreven kapitaal volledig te laten volstorten, hetgeen voor GIMV een bijkomende investering van 400 miljoen BEF betekende. Op aandeelhoudersvlak werd het jaar 2000 gedomineerd door de selectie van en het negociatieproces met een strategische partner. Met de ondersteuning van een investment bank werd een selectieproces gevoerd voor een internationale strategische partner. Eind mei 2000 resulteerde dit in de start van exclusieve negociaties met Callahan Associates International, een Amerikaanse groep met vooral kabelactiviteiten in Spanje, Frankrijk en Duitsland. Bedoeling was om een meerderheid van de aandelen aan Callahan Associates over te dragen. Gezien de complexiteit van de transactie was de transactie bij jaareinde nog niet afgerond. Zoals in het najaar werd voorzien sloot GIMV de verkoop van haar participatie in Telenet aan Callahan Associates af in de loop van het eerste kwartaal van 2001. Het akkoord over de verkoop van 100% van het GIMV-aandeel in Telenet voor een totale transactiewaarde, aan marktcondities gewaardeerd, van 391 miljoen m, werd op 21 februari 2001 ondertekend. De transactie omvat zowel cash, vendor notes als aandelen. Met deze verkoop realiseert de GIMV een conservatief gerekende meerwaarde van 187 miljoen m.
70 * 71