De Wmo, kleine kernen en de effectencalculator Gideon Visser
[email protected] Ontwikkelwerkplaats Effectencalculator www.effectencalculator.nl 24 juni 2015
Wat gaan we doen? • • • • •
Kort voorstel rondje Participatie samenleving Wmo Wat levert het op als we meer samen doen? Aan de slag met een casus uit een kleine kern
Participatie samenleving • Overheid doet een stap terug… burgers moeten meer zelf en samen gaan doen. • Beroep op zelfredzaamheid en samenredzaamheid • Bezuinigingen – In kleine kernen is dit al langer het geval (de laatsten zullen de eersten zijn?)
3 decentralisaties • per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor: – Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) – Participatiewet – Overheveling van de jeugdzorg Transitie en transformatie van het sociaal domein Kortom: gemeente krijgt er nieuwe zorgtaken bij.
Wat betekent dit voor kleine kernen en buurthuizen? Wmo werken volgens bakens welzijn nieuwe stijl: Uit recent onderzoek in Nijmegen en Zwolle blijkt: • Vooral gericht op individu en eigen kracht. • professionals hebben moeite met het vinden van informele oplossingen • professionals hebben moeite om de verhouding tussen collectief en informeel optimaal te benutten
Wat levert dat op: een collectieve of informele oplossing? • Tja… dat weten we eigenlijk niet precies… – Aanname: het is beter, het is goedkoper
– Hoe kunnen we dit inzichtelijk maken?
De effectencalculator • • • • • • •
Beproefd en overdraagbaar instrument Ondersteunende webapplicatie Trainingsaanbod (4x in 1e helft 2015) Ca. 70 Effectencalculateurs (in opleiding) Ca. 200 cliëntcasussen (?) Toegepast in 15+ gemeenten Maatschappelijke prijslijst
Evalueren in tijden van transitie
Het instrument Effectencalculator Een dialooginstrument, om professionals en betrokkenen zelf een vernieuwende/gekantelde werkwijze te evalueren, gedurende of na afronding van een interventie.
Effectencalculateur + casushouder + cliënt + overige betrokkenen + .... = 5 tot 7 mensen
Voorbereiden
Sessie beschrijven
effect interventie €€€ voor
proces
referentie
na
Wat levert deze manier van kijken op? • Laat de waarde van collectieve en informele oplossingen zien? • Brengt het nut van een buurthuis in beeld
Hoe kun je professionals helpen? • Vrijwilligers kunnen niet alles overnemen… maar: – Laat zien dat je bestaat; maak je zelf zichtbaar in je netwerk – Treed in contact met sociale wijkteams – Maak duidelijk dat je een collectieve oplossing/individuele oplossing bent
Waarom een applicatie? • Gebruikersgemak Effectencalculateur: sneller en uniformer uitwerken • Direct resultaten zien – pdf casusbeeld – pdf div. financiële grafieken
• Verzamelen gegevens: ‘case-database’
Voorbeeld: Effectanalyse TEAM Groenewoud / Stokhasselt Tilburg | 2014 AM s Ef f ect an alyse TE
Versi e 28 januari 2015 Samenst ellers Jochum Deuten Maarten Kwakernaa
k
Vraag… • Mogelijk TEAM-aanpak uitbreiden, dus: – werkt het? – is het beter? – is het goedkoper?
Opzet analyse • 13 casussen bekeken – 10 in financiële analyse – 2015: nog ca. 50 - 70 casussen
• Effectencalculator – met TEAM – zonder TEAM – aanvullende informatie
• Analyse
Antwoord 1. Ja, het werkt
2. Ja, het is beter
3. Ja, het is goedkoper
“Het is beter” Voorbeeld: Een familie staat op het punt uit huis geplaatst te worden. Dit heeft te maken met hun schuldenproblematiek. Contact tussen woningcorporatie, maatschappelijk werk en de gemeente leidt tot een oplossing op maat: er wordt een betalingsregeling getroffen, zodat het gezin in hun huis kan blijven. Een uithuiszetting was desastreus geweest voor het gezin.
“Het is goedkoper” Voorbeeld (vervolg) Een uithuisplaatsing brengt hoge kosten met zich mee. Deze kosten worden verlicht doordat het TEAM zich gezamenlijk inzet voor het gezin en met een oplossing komt die ten goede komt aan het gezin. Uiteindelijk komen zij er samen achter dat deze oplossing voor iedereen beter is, en ook nog een besparing oplevert. Een ureninzet op de korte termijn door het team voorkomt hoge kosten in de (nabije) toekomst.
Wat valt op • Werk/inkomen, schuld/financiën komen in een groot deel van de casussen voor in combinatie met andere hulpvragen: Financiële problematiek ten grondslag aan multiproblematiek • Activiteiten met bewoner – nog beperkte betrokkenheid bewoners, mn. signalering, ondersteuning • Organisatie – niet-TEAM-partijen nog niet ‘gekanteld’ – sterke betrokkenheid woningcorporatie (signalering) – kansen voor ‘begin’ – ‘eind’
Verschuivingen • Decentralisatie duidelijk zichtbaar in cijfers: – Verschuiving financiering
– Meer gemeente, minder inzet van professionals, vaak lagere kosten
Verschuivingen
Maar... wisselend beeld • Tien casussen: besparing bijna 29% • Gemiddeld lagere kosten, maar over 10 casussen
geen duidelijk patroon • Soms veel goedkoper, soms iets duurder
• Toekomst: vooral besparing door preventief handelen?
Vragen, opmerkingen, ...
Ontwikkelopties opschalen
meta-analyse
verbreding toepassing?
case-database
maatschappelijke prijslijst opwerken van casus naar interventie/aanpak (promotie?)
als intervisie-instrument als verbeterinstrument