WORKSHOP / PLENAIRE LEZING
De toekomst van het kantoor
Roel van der Palen, Ahrend Inrichten BV Marloes Pomp,
17 februari 2011
Workshop / Plenaire lezing | Titel | Naam Spreker
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
1
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
2
“Het is niet de sterkste soort die overleeft, noch de meest intelligente; maar de soort die de grootste verandercapaciteit heeft”
Charles Darwin
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
3
De toekomst van het kantoor
1.
De toekomst van het kantoor
2.
Meer of Minder Kantoor?
3.
Wat willen wij? De mega trends
Waarom gaan wij nog naar het kantoor? hebben wij nog een fysieke plaats nodig als een kantoor? Behoort het kantoor tot de oude tradities? Wat vinden wij van HNW?
Huisvesting en inrichting een strategisch instrument? CO2ST, meten op kosten efficiëntie en footprint Meer taakondersteuning = meer creativiteit en hogere effectiviteit Verandering van taken = aanpassen van de huisvesting
welbevinden en comfort Maatschappelijk verantwoord Kosten efficiënt en effectieve mensen in de organisatie
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
4
Kantorenmarkt krimpt in derde kwartaal
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
5
Leegstand kantoren in 2020 verdubbeld
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
6
Krimp biedt Kansen voor Kwaliteit
Het Nieuwe Werken (HNW) leidt tot een verdere krimp op de kantorenmarkt. Dat is de verwachting van ABN Amro in het rapport `Kansen voor kwaliteit`. De verwachting is dat bedrijven gemiddeld 20% minder kantoorruimte nodig hebben door HNW. Op dit moment beschikt Nederland over een kantoorvoorraad van 48 miljoen m2. Daarvan staat zo`n 14% leeg. ABN Amro denkt dat percentage in 2015 hoger zal liggen. De bank denkt zelfs van een stijging tot 25%. De bank verwacht ook een daling van de kantoorwerkgelegenheid van 0,35% per jaar tot 2015.
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
7
de maatschappij in beweging organisatie
meetingpoint
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
8
Werkplekomvang neemt komende jaren met bijna 40% af
De werkplekomvang per medewerker daalt de komende jaren met bijna 40% naar 11,5 m² in 2015
Deze ontwikkeling is o.a. mogelijk door de gemiddelde lage bezettingsgraad van reguliere kantooromgevingen in Nederland: momenteel 48% met een piekbezetting die niet boven 63% uitkomt* * AOS Studley & General Support
Door de daling van het aantal werkplekken zullen de facilitaire kosten per werkplek alleen maar stijgen * onderzoek 'Facilitaire Kengetallen Gemeenten’
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
9
Minder reizen = hogere productiviteit + meer ontspanning
Op dit moment bestaat nog maar 10 procent van de beroepsbevolking uit 'nieuwe werkers'. De gemiddelde Nederlander reist 54 minuten per werkdag van huis naar werk en terug. Dat is het hoogste gemiddelde van Europa. Door meer thuis te werken en minder te reizen, houden mensen tijd over. De verwachting is dat ongeveer de helft van deze tijd effectief aan werk wordt besteed, en de andere helft aan meer ontspanning.
Bespaart 5.490 Euro per medewerker per jaar
* 60 euro per uur
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
10
2 miljard
Als in 2015 20 procent van de beroepsbevolking een dag per week thuis zou werken, zou dat de Nederlandse samenleving jaarlijks bijna twee miljard euro aan baten opleveren. Bij twee dagen per week thuiswerken loopt dit op tot bijna drie miljard en een structurele stijging van het BNP met 1 procent.
*PwC in de eerste Verkenning van de macro-economische effecten van Het Nieuwe Werken (HNW)
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
11
Per medewerker kan 750 kilo CO2 per jaar gereduceerd worden door mobiel werk *(bron DHV)
Als 20 procent van de beroepsbevolking twee dagen per week thuis werkt, vermindert het aantal auto's op de weg met 180.000 per werkdag. Dat scheelt 3,5 miljard autokilometers. Dit leidt tot minder files, minder luchtverontreiniging/fijnstof, minder verkeersslachtoffers en minder CO2-uitstoot, HNW kan leiden tot permanent 'vakantieverkeer' op de weg en tot positieve effecten op de volksgezondheid. De baten van minder verkeersongelukken en minder CO2 uitstoot door het verkeer zijn 117 miljoen euro in 2015. ( *bron FMM)
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
12
HDNW voor iedereen
Naast mobiliteitsvoordelen zorgt HNW eveneens voor een stijging van de arbeidsproductiviteit en de arbeidsparticipatie. Met name kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt, zoals ouderen en gehandicapten, kunnen profiteren van thuis- en flexibel werken. Geschat wordt dat uit deze groep 8.300 mensen extra tot de arbeidsmarkt toetreden.
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
13
73 procent van de jongeren werkt het liefst op kantoor
Studenten en starters blijken traditioneel op het gebied van werk. Het Nieuwe Werken is dan ook niet populair onder deze groep. Studenten en starters hechten weinig waarde aan thuiswerken, een Flexibele werkplek of flexibele kantoortijden. 73 procent werkt namelijk het liefst op kantoor. Jong hoogopgeleid talent vindt vooral sfeer, leuke collega's, opleiding en ontwikkeling belangrijke voorwaarden bij de keuze van een baan. *studententalent
HNW populairder naarmate leeftijd stijgt Vanaf de leeftijd van 35 jaar werkt men juist liever thuis dan op kantoor. Bij 40 procent van de 55 tot 64-jarigen hebben files geen invloed op de werkmotivatie *Het Nationale Werkonderzoek 2011 van JobTrack.nl
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
14
Tijd voor een visie op kantoorlocaties en de openbare ruimte
In Amsterdam staat er op dit moment een paar miljoen m2 aan kantoren leeg!. Dat is 18%. Op sommige locaties zoals de ‘Amstel III’- locatie ( Zuidoost) is dat zelfs al zo’n 35 %. Afgezien van het feit dat onverhuurde kantoren geen opbrengsten opleveren verpauperen deze kantoren domweg door leeg te staan. Er wordt minimaal onderhoud gepleegd, en er is geen levendigheid. In een groot aantal gebieden is een groot aantal kantoren bij elkaar gebouwd. Door deze monocultuur wordt de aantrekkelijkheid van zo’n gebied er ook al niet beter op. Als er in deze tijd al iemand kantoorruimte wil huren, dan zeker niet in een gebied met een slechte uitstraling. * Moraves
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
15
Ons huis gaat veranderen Human comfort ( Ergonomie) De gebruiker wil meer persoonlijk comfort Intelligente gebouwen worden intelligente werkomgevingen
Inspiratie & identiteit (Design) Zintuigen positief prikkelen Ik identificeer mij met mijn omgeving Gezonde werkomgeving ( Duurzaamheid) Het binnenklimaat moet gezonder Inrichting die de lucht zuivert en licht dat energie geeft Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
16
Generiek comfort vs persoonlijk comfort
Hoog
Laag
Generieke instellingen op gebouw niveau
Mogelijkheden om op werkplek niveau instellingen aan te passen
Energie verbruik
Human comfort Huidige situatie Werkplek van de toekomst
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
17
Duurzaam en toekomstbestendig inrichten
Facilitaire kosten Besparingen tot ruim 40% ( 3000,00 Euro p/wp. per jaar) Duurzaamheid van de productkeuze (C2C producten, recycling, sluiten keten, restwaarde) Duurzaamheid van de productie in de keten (verlagen van maatschappelijke kosten) Flexibiliteit door modulaire productkeuze en aanpassingmogelijkheden naar toekomstige kantoorconcepten Investeringsbesparingen tot 30% en 90% CO2 reductie mogelijk
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
18
Strategische huisvesting
Afname aantal kantoorgebouwen Hoge duurzame eisen aan gebouwen die de identiteit van de organsiatie raakt Intelligente gebouwen gericht op human comfort Virtuele en fysieke wereld gaan steeds meer in elkaar op Volledige aandacht voor duurzame en lokale energie en materiaalgebruik Verandering bouw en renovatieproces Scheiding bouw afbouw Investeringen in gebruik i.p.v. bezit
Huisvesting als management tool!
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
19
Uw Kansen!
Waarom 1 werkplek als je er 10 kan krijgen? Waarom 1 ruimte als je er 10 kan krijgen? Waarom een plek bezetten als je er niet bent? Huisvesting als management tool?
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
20
Waarom 1 plek, 1 ruimte als je er 10 kan krijgen! Activiteit gerelateerd werken / proces gerelateerd werken Individuele werkplek - de persoonlijke werkplek, het ‘eigen’ bureau
Gedeelde werkplek - bij parttime of lage bezettingsgraad op basis van clean-desk policy Bench-werkplek - het gezamenlijke bureau voor team of groep, stimuleert de samenwerking Loungewerkplek - informele maar ergonomische werkplek, aanland of teamkarakter Teamwerkplek - werkplek gebaseerd op werken in teams, grotere tafel of bench-achtig Aanlandwerkplek - kortstondige werkplek of zgn. ‘overloop’ werkplek Touch-down - informele zeer tijdelijke werk- of overlegplek, stimuleert communicatie en ontmoetingen Presentatieruimte - toegesneden ruimte voor presentaties voorzien van juiste AV middelen en gewenste uitstraling Hybride ruimte - breed inzetbare ruimte voorzien van gemengde faciliteiten om te dienen als vergader-, presentatie- en zelfs teamruimte Vergaderruimte - reguliere ruimten voor vergaderingen en evt. presentaties Formeel vergaderen - als boven met goede akoestische voorzieningen Brainstormen - Ruimte voorzien van juiste middelen om kennis te delen en te ontwikkelen, creativiteit stimulerend (bv. smartboards etc.) Informeel overleg - Niet afgesloten vergader- of overlegfaciliteit of alternatieve faciliteit (huiskamersfeer) Ontmoeten - laagdrempelige faciliteit, vaak in omgeving van pantry Servicezone - Gebied waar zich print-, fax- en kopiefaciliteiten zich bevinden, evt. aangevuld met lockers etc. Pantry - Koffie en ontmoeten
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
21
Innovatie en co-creatie is nodig!
Een integraal ontwerpproces is noodzakelijk om de werkelijke behoefte van een omgeving te herontwerpen.
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
22
HET DUURZAME NIEUWE WERKEN HUMANISING_SPACES, KLAAR VOOR DE TOEKOMST
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
23
TWITTER MEE OP
NETWERK
: OHNW
WACHTWOORD
: congres2011
# OHNW
Over Het Duurzame Nieuwe Werken - 29 november 2011
24