De PVV-stemmer. profiel, achtergrond en motieven. Rapport

Rapport

De PVV-stemmer profiel, achtergrond en motieven • Voor: NRC Handelsblad, Joke Mat • Door: Mirjam Hooghuis, Marianne Bank • Datum: 25 september 2009 • Project: 91221

© Synovate

Voorwoord Het NRC Handelsblad wil in haar bijlage aandacht besteden aan de PVV-achterban. Zij hebben daartoe twintig diepte interviews gehouden met PVV-stemmers. Als aanvulling op deze interviews, heeft u ons gevraagd een kwantitatief onderzoek uit te voeren. Wie zijn de PVV-stemmers? Wat zijn de stemmotieven van de PVV-aanhang? Denken zij over bepaalde politieke issues anders dan de gemiddelde Nederlander? Waarover denken zij juist hetzelfde? En hoe betrokken zijn zij bij hun partij? Op deze en andere vragen geeft dit rapport antwoord. We hebben het onderzoek met veel plezier uitgevoerd en kijken uit naar een voortzetting van de prettige samenwerking.

Marianne Bank Research Director

Mirjam Hooghuis Research Executive

t +31 (0)20 6070827 e [email protected]

t +31 (0)20 6070764 e [email protected]

© Synovate

1

Inhoud

• • • •

Samenvatting Onderzoeksopzet Belangrijkste resultaten Profiel en interesses PVV-aanhang

3 5 7 23

© Synovate BV. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die u in dit document worden aangeboden zijn intellectueel eigendom van Synovate. Deze zijn strikt vertrouwelijk van aard en worden u aangeboden met dien verstande dat zij door u strikt vertrouwelijk behandeld dienen te worden en dat van de hiervoor genoemde concepten en ideeën geen gebruik zal worden gemaakt. Bij het aanleveren van dit document aanvaardt of veronderstelt Synovate geen verantwoordelijkheid voor enig ander doeleinde of tegenover enig andere persoon aan wie dit rapport wordt getoond of die het eventueel in handen krijgt, behalve in het geval waar dit uitdrukkelijk is overeengekomen door middel van onze voorafgaande schriftelijke toestemming. © Synovate

2

Samenvatting

Samenvatting De PVV-aanhang is het, logischerwijs, over het algemeen eens met de ideeën van Wilders. We zien op punten waar de partij zich minder op profileert, ook verdeeldheid binnen de achterban en/of eensgezindheid met de rest van Nederland. De stemkeuze op de PVV wordt mede bepaald door het weinige vertrouwen in de huidige regering. PVVaanhangers hebben niet alleen een negatievere attitude ten opzichte van allochtonen, ze geven ook vaker negatieve ervaringen met deze groep aan. 1. Ook binnen de PVV-aanhang is verdeeldheid over bepaalde politieke kwesties 2. PVV-stem: een stem tegen de huidige regering 3. PVV-stemmer denkt negatiever over allochtonen en heeft ook meer negatieve ervaringen met deze groep

© Synovate

4

Onderzoeksopzet

Onderzoeksopzet Aanleiding en doelstelling: • NRC wil inzicht in de stemmotieven en achtergrond van PVV-stemmers. Waarin verschilt de PVVachterban van de gemiddelde Nederlander? Waar zijn PVV-stemmers het over eens? En waarover juist niet? Wat zijn hun motieven om PVV te stemmen? De resultaten van het onderzoek worden gebruikt ter publicatie. Methode: • Doelgroep: kiesgerechtigden in Nederland • Aanpak: 600 online interviews met 300 PVV-stemmers en 300 overige kiesgerechtigden. • Analyse: De resultaten zijn gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio en partijvoorkeur. Hierdoor vormen zij een representatieve afspiegeling van de PVV-aanhang en de gemiddelde Nederlander. • Onder gemiddelde Nederlander verstaan we een doorsnee van alle Nederlandse kiesgerechtigden, inclusief PVV stemmers. Door te wegen op partijvoorkeur, hebben we het aantal PVV-stemmers binnen de groep ‘gemiddeld Nederland’, terug gebracht naar de werkelijke verhoudingen in Nederland. • Datacollectie: de veldwerkperiode liep van 17 tot 21 september 2009 • Om het profiel van de PVV-stemmer te bepalen hebben we achtergrondkenmerken van kiezers vergeleken. De respondenten hebben in de periode van 1 juni tot 10 september meegewerkt aan de Politieke Barometer van Synovate. In totaal hebben we de antwoorden van 6218 kiesgerechtigden, waarvan 1100 PVV-stemmers, geanalyseerd. Vragenlijst: De volgende onderwerpen zijn onder andere aan de orde gekomen: • Mening over politieke kwesties • Stemmotieven • Ervaringen en tolerantie ten aanzien van niet-westerse allochtonen © Synovate

6

Belangrijkste resultaten

1. Ook binnen de PVV-aanhang is verdeeldheid over bepaalde politieke kwesties • PVV-ers zijn, veel meer dan andere Nederlanders, tegen uitgaven aan ontwikkelingshulp, dubbele nationaliteit en toelaten van immigranten • De PVV-achterban vindt de meeste politici zakkenvullers en zijn tegen het toelaten van mensen uit Oostbloklanden • PVV-stemmers zijn vaker tegen een verhoging van de AOW-leeftijd • PVV-aanhang is verdeeld over de bouw van nieuwe kerncentrales en over de ‘kopvoddentax’ • Geen verschil tussen PVV-er en gemiddelde Nederlander bij issues als onderwijsbezuinigingen, geweld tegen homo’s, versoepeling van het ontslagrecht, beperking van de hypotheekrenteaftrek en accijnsverhoging op benzine

© Synovate

8

PVV-ers zijn, veel meer dan andere Nederlanders, tegen uitgaven aan ontwikkelingshulp, dubbele nationaliteit en toelaten van immigranten In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens

(zeer) mee eens - PVV

(zeer) mee oneens

(zeer) mee eens - gemiddelde Nederlander

2%

De uitgaven aan ontwikkelingshulp moeten worden beperkt

93%

25%

Ik vind dat mensen met een dubbele nationaliteit geen burgermeester, staatsecretaris of minister mogen worden

61%

4% 31%

Er mogen geen immigranten meer worden toegelaten in Nederland

88% 53%

5% 34%

81% 40%

Basis: kiesgerechtigden (n=603) © Synovate

9

De PVV-achterban vindt de meeste politici zakkenvullers en zijn tegen het toelaten van mensen uit Oostbloklanden In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens


(zeer) mee oneens


Nederland moet na de huidige missie niet langer in Uruzgan blijven

9%

78%

15%

Ik vind de meeste politici zakkenvullers

67%

7% 33%

Ik vind dat Polen, Bulgaren en Roemenen moeten wegblijven uit Nederland

74% 42%

5% 30%

72% 44%


10

PVV-stemmers zijn vaker tegen een verhoging van de AOW-leeftijd In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens


(zeer) mee oneens


Ik ben voor een verhoging van de AOW-leeftijd

73% 62%

Ik vind dat de voedselbanken dicht moeten

69% 81%

13% 21%

12% 7%


11

PVV-aanhang is verdeeld over de bouw van nieuwe kerncentrales en over de ‘kopvoddentax’ In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens


(zeer) mee oneens


Er moet geen steun meer aan banken gegeven worden

19%

56%

21%

Er moeten weer nieuwe kerncentrales gebouwd kunnen worden

37%

24%

41%

35%

Belasting heffen op het dragen van een hoofddoek, vind ik een goed idee

33%

38% 78%

42% 11%


12

Geen verschil tussen PVV-er en gemiddelde Nederlander bij issues als onderwijsbezuinigingen, geweld tegen homo’s... In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens


(zeer) mee oneens


Op onderwijs mag niet worden bezuinigd

Ik zou ook op een andere kandidaat van de PVV/ partij X kunnen stemmen

7%

84%

7%

83%

10% 11%

Geweld tegen homo’s moet dubbel zo zwaar worden bestraft

17% 23%

64% 67%

56% 54%


13

... versoepeling van het ontslagrecht, beperking van de hypotheekrenteaftrek en accijnsverhoging op benzine In hoeverre bent u het eens of oneens met deze uitspraken? (zeer) mee oneens


(zeer) mee oneens


Ik ben tegen een versoepeling van het ontslagrecht

26%

54%

35%

De hypotheekrenteaftrek moet worden beperkt

Om het autogebruik te beperken, moet de belasting op benzine omhoog

46%

42%

42%

40%

42%

81%

9%

81%

10%


14

2. PVV-stem: een stem tegen de huidige regering • Stemmotieven PVV-er: standpunten PVV, weinige vertrouwen in regering, veel vertrouwen in Wilders • Bijna alle punten waarop de PVV zich profileert, bepalen voor de achterban hun stemkeuze • PVV-stemmer heeft nog minder vertrouwen in de huidige regering dan de rest van Nederland

© Synovate

15

Stemmotieven PVV-er: standpunten PVV, weinig vertrouwen in regering, veel vertrouwen in Wilders Kunt u per punt aangeven hoe bepalend dit punt is voor uw keuze voor de PVV/partij X? % zeer bepalend 72% Vanwege de standpunten van de PVV/Partij X 65%

73%

U heeft weinig vertrouwen de huidige regering

gemiddelde Nederlander

44%

U heeft weinig vertrouwen in de politiek in het algemeen

54% 46%

Geert Wilders/de partijleider van partij X is sterk in het debat/ kan zijn/haar standpunten goed over het voetlicht brengen

53% 29% 51% 40%

U heeft veel vertrouwen in Geert Wilders/de partijleider van partij X Omdat er veel weerstand is tegen de PVV en Geert Wilders

stemt PVV

26%


16

Bijna alle punten waarop de PVV zich profileert, bepalen voor de achterban hun stemkeuze Kunt u voor deze punten aangeven in hoeverre zij bepalend zijn voor uw keuze voor de PVV? Niet

Enigszins

De PVV vindt dat overlastgevende Marokkanen het land uit gezet

Vindt dat overlastgevende Marokkanen land uit gezet moeten worden moetenhet worden

Zeer

9%

91%

De voor PVV maakt sterk voor de vrijheid van meningsuiting De PVV maakt zich sterk dezichvrijheid van meningsuiting

1% 15%

84%

De PVV wil hogere straffen

1% 11%

87%

De PVV wil hogere straffen

De PVV vindt dat er teveel buitenlanders in Nederland zijn De PVV vindt dat er teveel buitenlanders in Nederland zijn

2% 23%

75%

De PVV vindt dat Nederland te veel macht afstaat aan Europa De PVV vindt dat Nederland te veel macht afstaat aan Europa

5% 25%

70%

De PVV vindt de belastingen te hoog De PVV vindt de belastingen te hoog

7% 29%

64%

PVV wil Islamitische scholen afschaffen De PVV wil Islamitische scholen De afschaffen

10% 27%

64%

De PVV vind de islam een gevaarlijke religie De PVV vind de islam een gevaarlijke religie

10% 30%

60%

PVV wil belasting invoeren op het dragen van een hoofddoek De PVV wil belastingDeinvoeren op het dragen van een hoofddoek

57%

17%26%

Basis: Stemt PVV (n=300) © Synovate

17

PVV-stemmer heeft nog minder vertrouwen in de huidige regering dan de rest van Nederland Hoeveel vertrouwen heeft u in …..? (erg/vrij) weinig vertrouwen

(erg/vrij) veel vertrouwen - PVV

(erg/vrij) weinig vertrouwen

(erg/vrij) veel vertrouwen - gemiddelde Nederlander

de huidige regering

95%

5%

71%

President Obama

26%

32%

62%

14%

76%


18

3. PVV-stemmer denkt negatiever over allochtonen en heeft ook meer negatieve ervaringen met deze groep • PVV-aanhang heeft evenveel allochtonen in haar omgeving als de gemiddelde Nederlander • PVV-er beleeft meer negatieve gebeurtenissen met Marokkanen dan de rest van Nederland • Tolerantie naar allochtonen is lager bij de PVV-achterban

© Synovate

19

PVV-aanhang heeft evenveel allochtonen in haar omgeving als de gemiddelde Nederlander Welke situatie(s) is/zijn van u op toepassing? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk Ik ben zelf allochtoon

2% 3%

Mijn partner is allochtoon

1% 3%

Ik heb een of meerdere allochtone vrienden/vriendinnen Ik heb allochtone buren

Ik woon in een wijk met veel allochtone mensen

Ik heb allochtone collega(s) Ik heb nooit te maken met personen van allochtone afkomst

stemt PVV

gemiddelde Nederlander 23% 26% 21% 21% 24% 19% 36% 39% 24% 26%


20

PVV-er beleeft meer negatieve gebeurtenissen met Marokkanen dan de rest van Nederland Bent u het afgelopen jaar wel eens: stemt PVV

gemiddelde Nederlander

42%

uitgescholden 29%

uitgescholden door een:

bedreigd met geweld

16%

Marokkaan

Autochtone Nederlander

PVV

57%

13%

NL

35%

35%

7%

4% beroofd

3%


21

Tolerantie naar allochtonen is lager bij de PVVachterban Stel dat u een zoon of dochter heeft die besluit met een niet-westerse allochtoon te trouwen? Wat zou u daar van vinden?

(zeer) vervelend

(helemaal) niet vervelend - PVV

(zeer vervelend)

(helemaal) niet vervelend - gemiddelde Nederlander

68%

32%

36%

64%


22

Profiel en interesses PVV-aanhang

PVV-aanhang bestaat meer uit mannen en lager opgeleiden

Man Vrouw

totaal Nederland 49% 51%

stemt PVV 59% 41%

<25 jaar 25-34 jaar 35-49 jaar 50-64 jaar 65+ jaar

10% 20% 29% 31% 9%

8% 18% 31% 33% 9%

Wo Hbo Havo / vwo Mbo Lbo / vmbo / mavo Basisonderwijs / Geen Onderwijs Geen opgave

totaal Nederland 13% 16% 13% 28% 28% 2% 1%

stemt PVV 4% 9% 14% 32% 38% 2% 1%


24

Qua werkzaamheid lijkt de PVV-er op de gemiddelde Nederlander, alleen zijn zij iets vaker arbeidsongeschikt of werkeloos

Werkzaam als zelfstandige ondernemer Werkzaam in loondienst bij de overheid Werkzaam in loondienst bij een bedrijf of instelling Arbeidsongeschikt Werkloos, werkzoekend of bijstand Gepensioneerd of VUT Studerend / Schoolgaand Huisvrouw / huisman of anders

totaal Nederland

stemt PVV

5% 9% 48% 5% 4% 11% 9% 10%

6% 6% 49% 7% 6% 11% 5% 10%


25

PVV-ers zijn woonachtig in heel Nederland, in het zuiden heeft de PVV naar verhouding iets meer aanhang

Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg

totaal Nederland

stemt PVV

4% 3% 3% 6% 3% 12% 7% 15% 22% 4% 14% 6%

3% 3% 2% 6% 4% 11% 8% 15% 22% 4% 15% 8%


26

PVV-er heeft onder andere meer interesse in huisdieren en computeren en minder interesse in kunst en religie Interesseprofiel PPV t.o.v. gemiddelde nederlander Interesse in verzorgen van huisdieren Interesse in computeren Interesse in winkelen Interesse in doe het zelven, klussen

Interesse in maken van muziek Interesse in bezoek musical Interesse in bezoeken van klassieke muziek Interesse in beluisteren van klassieke muziek Interesse in theaterbezoek Interesse in bezoek museum Interesse in lezen van boeken Interesse in kunst Interesse in religie

Geen verschil PVV / gemiddelde Nederlander

Interesse in koken Interesse in uit eten gaan Interesse in bioscoopbezoek Interesse in bezoek popconcert Interesse in beoefenen van individuele sport / sportschool Interesse in beoefenen van teamsport Interesse in kijken naar sport Interesse in beluisteren moderne muziek Interesse in vakantie, reizen Interesse in tuinieren Interesse in tekenen en schilderen Interesse in handwerken Interesse in wandelen, fietsen Interesse in puzzellen en gezelschapsspeletjes Interesse in verzamelen van postzegels etc. Interesse in bezoeken van cafe, club of danceevents

PVV meer

PVV minder


27

PVV-ers zijn actiever in het volgen van het nieuws over hun partij... Op welke manier bent u betrokken bij de partij van uw keuze?

49%

Op geen enkele Ik volg het nieuws van en over deze partij

35% 11% 8%

Ik bezoek regelmatig de website van deze partij Ik ben donateur/lid Ik ga wel eens naar bijeenkomsten Ik deel wel eens folders uit

62%

stemt PVV

48% gemiddelde Nederlander

2% 5% 3% 1% 1%

Ik plak wel eens posters Op een andere manier, namelijk…

2% 2%


28

... en zijn vaker sterk geïnteresseerd in politiek*

Bent u sterk, matig of niet geïnteresseerd in politieke onderwerpen?

stemt PVV

31%

Sterk geïntresseerd

25%

gemiddelde Nederlander 61%

Matig geïntresseerd

58%

8% Niet geïntresseerd

17%

Basis: kiesgerechtigden (n=603) * Marginaal verschil © Synovate

29

Bedankt voor uw aandacht Our Curiosity Is All Yours

© Synovate

De PVV-stemmer. profiel, achtergrond en motieven. Rapport

Recommend Documents