de mens, onze maat
de mens, onze maat inleiding in de politiek waar christendemocratie voor staat.
De mens is de maat van ons politiek denken en handelen. Elke mens is uniek. Elke mens telt. Maar hoe uniek ook, ieder van ons is méér dan een individu. We leven allemaal tussen en met andere mensen. Het zijn net die anderen die ons meer mens maken. Wij zijn daarom de partij van de mensen én de mede-mensen. We zijn ook de partij van vandaag. Want Vlaanderen heeft nog nooit zo’n actief gemeenschapsleven gekend. Sportof dansclubs, jongerenverenigingen, scouting of online communities, het zijn allemaal tekenen dat mensen contact met elkaar zoeken. Dit is een samenleving waar wij graag onze schouders onder zetten. Wij steunen mensen die kiezen om samen initiatief te nemen. Dat begint bij het stichten van een gezin, maar het gaat ook over het oprichten van een vereniging of onderneming, het nemen van vrij initiatief in het onderwijs of de gezondheidszorg, of gewoon losse initiatieven van mensen die zich ergens voor inzetten. Een samenleving waar echt wordt samen geleefd en beleefd, geeft meer vertrouwen en heeft vanzelf meer aandacht voor de kwetsbare mensen onder ons. Wij willen mensen die hun verantwoordelijkheid opnemen daarom aanmoedigen en belonen. Want het zijn mensen die de samenleving maken. Nog meer dan wetten. De overheid moet deze mensen instrumenten geven en stimuleren, en waar nodig drempels wegwerken. Als échte beleidspartij willen we natuurlijk ook zelf verantwoordelijkheid opnemen. Wanneer het in ons land
moeilijk gaat, kijkt iedereen in onze richting. Daar zijn we trots op. En voor ons is aan verantwoordelijke politiek doen, vooral vooruitkijken. Liever een visie op de toekomst, dan de stunt van de dag. We denken nu al na over de uitdagingen die over tien jaar op ons afkomen. Want de wereld verandert voortdurend, en steeds sneller. En wie bestuurt moet die veranderingen in goede banen leiden. Daarin nemen wij graag het voortouw, van Dorpsstraat over Wetstraat tot in het grote Europa. Met de mens als maat.
Marianne Thyssen algemeen voorzitter
Iedereen verlangt naar een warme thuis Overal in Europa zijn christendemocratische partijen bij uitstek gezinspartijen. Het meest kleinschalige samenlevingsverband, het gezin blijft populair. Voor veel jongeren is en blijft een eigen gezin hun grootste levensdroom. Het gezin is de plek waar je je kwetsbaar kunt opstellen. Waar je altijd terechtkunt. Waar mensen samen leven en voor elkaar zorgen. CD&V doet er alles aan om dat warme, geborgen samenlevingsverband te versterken.
Tijd en ruimte voor gezinnen, in alle vormen Ook economisch trekt CD&V haar keuze voor het gezin door. De Vlaamse regeringen-Leterme en -Peeters zorgden voor drie keer meer plaatsen in de kinderopvang. Ze maakten die plaatsen ook betaalbaarder. In de buitenschoolse opvang is nu plaats voor maar liefst 9.700 kinderen méér dan toen CD&V in de oppositie zat. In de voorschoolse opvang zelfs 16.000 kinderen meer. En als het aan ons ligt, blijven we werk maken van meer kinderopvang, ook voor zieke kinderen. Het zijn manieren om de verhouding thuis-werk meer in evenwicht te brengen. Om de druk op gezinnen te verlichten. Om van gezinnen weer de plek te maken waar mensen kunnen onthaasten. Daarom vindt CD&V het ook belangrijk dat we de zondagsrust blijven respecteren. Om tijd te bewaren voor het kleine gezin, de grote familie en het verenigingsleven.
Het goede rapport van het Vlaamse onderwijs begint in de kleuterklas In het onderwijs heeft de Vlaamse regering met CD&V de lat gelijk gelegd voor alle scholen, dwars door alle netten heen. Schoolplichtige kinderen gaan voortaan gratis naar school, met een maximumfactuur voor bijzondere schoolactiviteiten. Maar echt gelijke onderwijskansen beginnen bij het begin: op de kleuterschool. Daar krijgen kinderen een belangrijke basis voor hun sociale ontwikkeling en hun taalvaardigheid. Een basis die natuurlijk voortbouwt op wat ze van thuis uit meekrijgen. CD&V steunt dan ook de maatregelen van de Vlaamse regering om kleuters – zeker uit minder kansrijke gezinnen – vroeger en vaker naar de kleuterklas te krijgen. Met meer kleuterleidsters zodat er ook kleinere kleuterklassen ontstaan. En we willen ook de veiligheid van en naar de school optimaliseren.
Leerschool én leefschool In de Grondwet staat dat de toegang tot het onderwijs gratis moet zijn. En ja, voor basis- en secundair onderwijs hoef je bij ons geen inschrijfgeld te betalen. Toch lopen de studiekosten hoog op. Een kleuter kost per jaar snel 220 euro, een leerling in het lager onderwijs 400 euro en een scholier in het secundair onderwijs gemiddeld zelfs 1.000 euro. Ouders mogen financieel niet zo zwaar gestraft worden, want het zijn hun kinderen die het Vlaanderen van morgen vormen. Goed opgeleide mensen, zowel technisch als intellectueel, zijn onze enige grondstof. Leerscholen moeten ook leefscholen zijn, waar jongeren op hun eigen ongedwongen manier omgaan met elkaar. Een plaats waar ze leren samenwerken en waar ze ethische, culturele en democratische vaardigheden ontwikkelen. Daarom moeten we het onderwijs verder toegankelijk maken: kansarmoede en ongelijke slaagkansen voor mensen van verschillende sociale afkomst blijven onaanvaardbaar. Belangrijk is ook dat we de leerkrachten maatschappelijk en financieel zichtbaar blijven waarderen voor hun prachtwerk.
Jongeren sterker maken Jeugd-, sport- en natuurverenigingen zijn plaatsen waar jongeren zich engageren, verantwoordelijkheid opnemen en zichzelf ontplooien. Zij bouwen van onder naar boven aan een Vlaanderen met meer gemeenschapszin, solidariteit en wederzijds respect. Ze maken jongeren ook “sterker”. Dat sociaal kapitaal werkt bezielend en brengt ook andere mensen in beweging. Al die inzet verdient alle mogelijke steun en respect van de overheid. Te beginnen met een behoorlijk statuut voor de vrijwilligers in al die organisaties. We zijn voor proefcheques om kennis te maken met sportclubs. Voor de fiscale aftrekbaarheid van het lidgeld. En voor fuifzalen die ook in het weekend goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer.
Met respect voor generatie Y Generatie Einstein, Google-generatie, Generatie Y, ... termen in overvloed voor de jongeren van vandaag. Ze voelen zich thuis op het internet, spreken vloeiend sms-taal en netwerken via Facebook of andere Netlogs. Maar net zo goed zetten ze zich met vrienden in voor een concreet project en dromen ze van een eigen gezin. Die jongeren willen ruimte voor zichzelf: skate-infrastructuur, een basketbalterrein, een zwembad of een sportveld dat ze zelf helpen onderhouden. CD&V haalt alles uit de kast om samenhorigheid en eigen verantwoordelijkheid te ondersteunen. Daarom mag die eigen verantwoordelijkheid ook beloond worden: zo pleiten we voor een betaalbare autoverzekering voor jongeren die veilig rijden. Respect voor onze jongeren betekent ook, rekeningen en begrotingen opmaken die komende generaties niet belasten. Zodra het ergste van de economische crisis achter de rug is, maken we grondig werk van het terug gezond maken van onze openbare financiën.
Vertrouwen begint bij woonzekerheid Elk jong gezin droomt van een eigen huis: het is wellicht de beste investering in hun eigen toekomst. In de Vlaamse regering hebben we dan ook werk gemaakt van heel wat maatregelen om de aankoop van een eigen huis te vergemakkelijken. De feiten op een rijtje: • De vrijstelling van registratierecht om een enige gezinswoning of bouwgrond te kopen verhoogde van 12.500 naar 15.000 euro. • Sinds 1 januari 2009 zijn de registratierechten op de hypothecaire inschrijving van een woonkrediet voor de enige gezinswoning afgeschaft op de eerste schijf van 100.000 euro. • De huurder van een sociale woning kreeg het recht om het huis te kopen waar hij al vijf jaar in woont. • Het stelsel van huursubsidies werd vernieuwd en uitgebreid: nu komt ook wie een woning huurt via een sociaal verhuurkantoor in aanmerking voor een huursubsidie. • Er kwamen hogere boetes voor wie onbewoonbare woningen verhuurt. • Slachtoffers van huisjesmelkers kunnen op kosten van de eigenaar ergens anders gehuisvest worden. Want iedereen recht heeft op gezonde en duurzame woonzekerheid.
Ondernemers in actie België is geen eiland in de wereld. Integendeel: we zijn een land dat leeft van handel. En sputtert de motor van de internationale economie, dan krijgen ook onze bedrijven het moeilijk. CD&V maakt de mensen niet wijs dat de Belgische of Vlaamse overheid daar veel aan kan veranderen. Maar de overheid steunt ondernemers wel volop in hun ondernemen. Door duidelijke regels en wetten. Zonder administratieve overlast. En met oog voor concurrentiekracht en innovatie. Want de inzet van ondernemers en werknemers is de sleutel van onze welvaart. Goed opgeleide mensen zijn de enige grondstof die ons land rijk is. Die koesteren we dan ook. En we zorgen voor een vlotte toegang tot financiering. Zo staan we klaar om de vruchten te plukken als het weer goed gaat. En zijn onze ondernemingen ook beter beschermd bij tegenslag.
Werk op mensenmaat Werk is de beste manier om een goed bestaan te garanderen. Werk beschermt tegen armoede en het is een bron van zelfontplooiing en sociaal contact. Hoe meer mensen er aan de slag zijn, hoe sterker onze sociale zekerheid voor de dag komt. Daarom is werken ook een verantwoordelijkheid voor al wie kan. CD&V kiest resoluut voor een positief activeringsbeleid. We investeren in begeleiding, bijscholing en omscholing van werklozen. Met oog voor de specifieke noden van jong en oud, Belg en niet-Belg. Al wie aan de slag is, moet zich blijvend kunnen vormen. CD&V doet er graag alles aan om arbeid en gezin vlot combineerbaar te maken. Dat is ook een manier om burn-out te voorkomen. Ook de sociale economie is voor ons belangrijk. Zo kunnen we met meer en wat langer aan de slag.
Een zorgzame samenleving Bij ons telt elk mens. Ook diegene die niet mee kan door ziekte, ongeval of handicap. Deze mensen moeten zelf kunnen kiezen welke zorg ze willen. Daarom verdedigen wij het vrij initiatief. Ziekenhuizen, scholen, rusthuizen, thuiszorg, jeugdverenigingen en nog veel meer initiatieven en organisaties begonnen ooit als geëngageerde inzet van en voor mensen. Het is aan de overheid om dat spontane initiatief te stimuleren en mogelijk te maken. Als mensen het opnemen voor andere mensen, moet de overheid dat ondersteunen. Pas als mensen in de kou staan omdat het initiatief van anderen uitblijft of ontoereikend is, moet de overheid tot actie overgaan.
“Verstandig groen” Mensen zijn pas echt bereid een inspanning te leveren voor meer milieu als ze daar de zin van inzien en zelf verantwoordelijkheid krijgen in de uitvoering van milieumaatregelen. Daarom kiest CD&V voor een verstandig groen beleid, een beleid dat werkt met in plaats van tegen de mensen. Dat start met breed overleg, bij gezinnen, maar ook bij bedrijven, land- en tuinbouwers, milieuen natuurverenigingen. Landbouwers krijgen het vertrouwen om de milieudoelstellingen te bereiken op de manier waar ze zelf voor kiezen. Het belangrijkste is dat ze de doelstellingen halen. Vlaanderen is goed op weg naar propere rivieren, minder gevaarlijke stoffen, minder afval dat ook nog eens milieuvriendelijker verwerkt wordt. Maar daarom kunnen we nog niet op onze lauweren gaan rusten: vandaag krijgt de wereld te maken met klimaatveranderingen en met dringende uitdagingen voor de volgende tien jaar. Tegen 2020 moeten we minstens 20 procent energie besparen. Hernieuwbare energiebronnen moeten 20 procent van onze energiebehoeften dekken. En de broeikasgassen moeten met minstens 20 – en liever zelfs 30 – procent naar omlaag. Deze eeuw gaat de energieproductie en het energieverbruik wereldwijd ingrijpend veranderen. Die verandering moeten we vandaag al voorbereiden. We staan voor veel uitdagingen. De lat moet hoog liggen. De aarde is gemeenschappelijk bezit, van jong en oud, arm en rijk, maar ook van de volgende generaties. Wij krijgen de wereld in leen van onze kinderen. De rentmeester moet de rente beheren zonder te raken aan het basiskapitaal. We moeten de wereld dus beheren als een “goede huisvader”. Daarom kiest CD&V onverkort voor duurzame ontwikkeling in een ecosociale markteconomie.
Integratie rijmt niet op uitsluiting Ons land ligt in het hart van Europa en is al eeuwen een kruispunt voor volkeren en culturen. Dat is vandaag niet anders. Christendemocraten keren zich niet af van nieuwkomers, maar geven hen alle kansen om zich in onze samenleving te integreren. Uitsluiting en vooroordelen staan niet in ons woordenboek. Omgekeerd vragen we ook respect voor onze wetten en gebruiken. Een goede kennis van onze taal is een sterke troef. Als respect van twee kanten komt, is een kleurrijk Vlaanderen een verrijking. Ook nieuwe Vlamingen zijn hier thuis.
Een mens is niet gemaakt om alleen te zijn Een gemeenschap bouw je het best op van onderuit: een warme familie, een toffe buurt en een actief verenigingsleven zijn de beste troeven om vereenzaming en verzuring tegen te gaan. Ons rijk gevarieerde middenveld is een dynamische kracht in de samenleving. Daarom kan het verenigingsleven rekenen op onze steun. Dat geldt ook voor verenigingen die opkomen voor waardevolle belangen van mensen: sociale organisaties (van werknemers en werkgevers), milieu- en patiëntenverenigingen, ngo’s, organisaties van senioren… Zij geven mensen een stem. CD&V ondersteunt die vrijwillige inzet om het samen-leven te verstevigen. Mensen die boodschappen doen voor iemand die slecht ter been is. Mensen die de straat opgaan om geld in te zamelen voor het goede doel. Voorleesouders op school. Muzikanten die elke week repeteren met de dorpsfanfare. Natuurliefhebbers die een lenteschoonmaak houden in een vogelreservaat. CD&V heeft werk gemaakt van een écht statuut voor de vrijwilliger. Wij willen in de toekomst een goedkope collectieve verzekering voor al deze vrijwilligers en hun organisaties. En subsidiëren we jeugdbewegingen en andere organisaties, dan doen wij dat graag zonder ze te betuttelen.
Gepensioneerd? Ja, maar niet om stil te zitten. Veel verenigingen draaien op het engagement van gepensioneerden. Ook zij vormen een gigantisch sociaal kapitaal. CD&V wil er alles aan doen om hun engagement en hun vrijwilligerswerk te ondersteunen. Ook vindt CD&V dat wie op pensioen is, de mogelijkheid moet krijgen om nog wat te werken. De rijke ervaring van gepensioneerden mogen we toch niet zomaar verloren laten gaan? Voor de pensioenen zelf pleit CD&V voor een jaarlijkse welvaartsstijging in hetzelfde ritme als de lonen. Voor de oudste en laagste pensioenen is er een inhaalbeweging nodig. En de som van pensioen, zorgverzekering en aanvullende tegemoetkoming voor bejaarden moet genoeg zijn om een goed leven verder te zetten.
“Als ik maar zolang mogelijk thuis kan blijven wonen” We worden alsmaar ouder en blijven langer gezond. Voor CD&V is het belangrijk dat zorgbehoevende ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Dat vergt extra investeringen in thuiszorg. Maar als je steeds minder kunt, komt misschien de dag waarop het rusthuis wenkt. Gelukkig zijn ze er, de zorgdragers: mantelzorgers, vrijwilligers, maar ook professionele zorgverstrekkers. Hun waarde besef je pas als je zelf van anderen gaat afhangen en voor je gevoel van eigenwaarde “overgeleverd” bent aan het respect van je omgeving. Hun inzet krijgt onze volle steun. CD&V vindt dat de overheid geen taken moet overnemen die de privésector of het middenveld spontaan zelf organiseert. Dat spontane initiatief maakt Vlaanderen uniek en ook dat verdient onze volle steun. Vrij onderwijs is bij ons mogelijk zonder dat het om dure privéscholen gaat. En ook in ziekenhuizen en de zorgverstrekking is dat vrije initiatief uniek: CD&V staat volop achter de waarden en de solidariteit waaruit al die initiatieven gegroeid zijn. Dat leverde ons land een bloeiende gezondheidszorg en een onderwijssysteem op die vandaag bij de wereldtop horen. De overheid moet ze niet overnemen, maar zo goed mogelijk ondersteunen. De overheid moet niet alles organiseren, maar kan wel een handje helpen waar nodig.
Van Dorpsstraat tot Wetstraat: de overheid is er voor ú Christendemocratische bestuurders bouwen . Ze moedigen mensen aan om voor elkaar te kiezen, stimuleren ze om op te komen voor anderen, roepen op om elkaar te versterken, en laten ruimte voor initiatief en verantwoordelijkheid. Dé ultieme overheidstaak is iedereen in staat stellen om voor zichzelf te kunnen zorgen. De overheid moet zorg, onderwijs, inkomen en rechtspraak kunnen verzekeren. Ze moet betrouwbaar zijn en vooral dicht bij de mensen staan. Daarom begint voor CD&V goed bestuur in je eigen buurt. De gemeentebesturen staan het dichtst bij de mensen: zij zijn het aanspreekpunt van hun inwoners en helpen ons nog beter te zien wat er reilt en zeilt onder de bevolking. Zij kennen de buurten en verenigingen , die als eerste de strijd aangaan tegen eenzaamheid en die straten proper en veilig houden. Dat verdient onze volle waardering en steun. De belangrijke rol van CD&V in veel gemeentebesturen is dus niet zomaar toevallig.
Van ‘meer Vlaanderen’ wordt het hele land beter We krijgen dikwijls de vraag “Waarom zijn politiekers met de communautaire twisten bezig? Hebben ze niets belangrijkers te doen?” Begrijpelijk, maar de staatshervorming is voor ons geen spelletje. Of een doel op zich. Ze is broodnodig is om een goed sociaal-economisch beleid te kunnen voeren. Om mensen aan het werk te krijgen en daardoor de pensioenen betaalbaar te houden. Om de bedrijven zuurstof te geven. En om een gezinsen gezondheidsbeleid op maat van de mensen te kunnen voeren. Zonder grondige hervorming zijn we niet klaar voor de toekomst. Dan kunnen onze overheden niet de maatregelen nemen die nodig zijn voor uw gezin, voor uw kinderen en kleinkinderen. Daarom staat de staatshervorming niet ver van uw bed, maar ligt ze er midden in. Meer Vlaanderen betekent een beter Vlaanderen. Met een beleid dichter bij u, een beleid dat sneller inspeelt op uw noden. Tegelijk behouden we een wijde blik op de wereld. Want Vlaanderen is geen eiland.
Europa op maat van de globalisering. CD&V kiest voor het best mogelijke bestuursniveau om beleid te voeren. Sommige beslissingen neem je het best op gemeentelijk niveau. Andere beslissingen hebben meer effect op Vlaams of federaal niveau. Maar er zijn ook beslissingen die pas voluit doelmatig zijn dankzij de schaalvoordelen van Europa. Er zijn nu eenmaal problemen die je op een kleiner niveau niet zo goed of zelfs helemaal niet kunt oplossen. De globalisering doet dat soort vraagstukken snel en sterk toenemen: de financieel-economische crisis, de klimaatverandering, de onzekere energievoorziening, de grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, het internationale terrorisme, armoede en ziektes. CD&V kiest voor een sterke, eensgezinde Europese Unie die een volwaardige rol speelt in de aanpak van deze kwesties op wereldschaal. Tegenover alle kansen en dreigingen die eigen zijn aan de voortschrijdende globalisering biedt de EU ons een onmisbaar instrument om onze sociaal-economische belangen te vrijwaren, om onze maatschappelijke en politieke waarden te handhaven en uit te dragen. Europa biedt ons ook de mogelijkheid om onze culturele identiteit als Vlamingen te bewaren tegen een achtergrond van overweldigende globalisering. Wij koesteren Europa inderdaad als efficiënt bestuursniveau voor grensoverschrijdende en wereldwijde problemen en beleidsvraagstukken, maar ook als een gemeenschappelijke ruimte van geschiedenis, culturen en volkeren: een politieke eenheid in culturele verscheidenheid.
Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen Mensen zijn solidair. Dat blijkt elk jaar weer uit het toenemende succes van acties als 11.11.11, Broederlijk Delen of de “mannekes” van Vredeseilanden. Misschien zijn we vandaag wat minder continu solidair, of wat minder via ideologisch geïnspireerde organisaties. Maar is solidariteit via een bankdomiciliëring of pc-bankieren dan minder waard? Ook internationaal voelen mensen zich nog echt verbonden. Als christendemocraten zien we graag meer solidariteit tegenover de derde en de vierde wereld. Wereldwijd moet de welvaart eerlijker verdeeld worden.
info Wilt u meer weten over waar CD&V voor staat? Hebt u zelf ideeën die u graag toetst aan die van CD&V? Onze ideeën vindt u op www.cdenv.be. Of schrijf, bel of mail gerust naar CD&V, Wetstraat 89, 1040 Brussel Tel.: 02-238 38 11 Fax: 02-238 38 71 E-mail:
[email protected]
V.u.: Pieter Demeester, Wetstraat 89, 1040 Brussel
CD&V kiest voor een samenleving die mensen aanmoedigt om samen de handen uit de mouwen te steken. Die zorgzaam omgaat met mensen, met oog voor wie kwetsbaar is. Wie vooruit wil moedigen we aan, wie achterop raakt trekken we mee. Een gezonde samenleving combineert kansen met verantwoordelijkheid. Als beleidspartij werken wij aan een overheid die een betrouwbare partner is. Een overheid die zekerheid en houvast biedt. Die veiligheid en rechtvaardigheid hoog in haar vaandel draagt. Die kwalitatief hoogstaande zorg biedt. Die waakt over een goede en veilige mobiliteit en over betaalbare huisvesting. Een overheid die een bedrijfsvriendelijk klimaat stimuleert om jobs te creëren. En die de markteconomie sociaal en ecologisch durft bij te sturen. De samenleving maak je niet alleen met wetten, maar met de inzet van vele mensen.