De Heraut. Onafhankelijkheid!

De Heraut

Lijfblad van de Nijmeegse politicoloog

De Heraut, Lijfblad van de Nijmeegse politicoloog, Editie 55, Heraut april 2014. www.ismus.nl/deheraut

Onafhankelijkheid!

Interview met Frans Timmermans Wij willen onafhankelijk zijn van Spanje Ze voldoen aan alle criteria voor een Olympisch team, op één na… ismusreis Litouwen & Letland Game of Thrones and Philosophy

WAT NIET ZWART OF WIT IS Niek Kok

“Jij kiest het toetje.” Het klinkt beschuldigend. Ik sta met twee stellige politicologen in de Albert Heijn voor een keuze-paradox van honderd soorten vla en kwark. Mijn politicologenmaatjes dwingen mij te kiezen, omdat ze vinden dat zijzelf teveel bepalen wat er door ons gegeten wordt. Ik zou mijn eigen voorkeuren te weinig laten gelden en me teveel aanpassen aan hun voorkeuren. Duidelijk een misperceptie. Je kan je eigen voorkeuren niet laten gelden als je geen voorkeuren hebt. Ik lijd aan, wat ik pleeg te noemen, chronische onverschilligheid. Voor mij zit er geen verschil tussen de bolletjes vla van Melkunie of Campina’s lentevla, aardbeieneditie. Dus: ik reken op de wijsheid van iene miene mutte. Het resultaat, zacht & luchtige bananenvla, kan niet rekenen op een meerderheid en gaat het schap weer in. Ik vind het prima. Dan kies ik wel iets waarvan ik weet dat mijn tafelgezelschap het lekker vindt. Dat blijkt ook niet goed: nu wordt mij verweten dat ik alsnog niet zelf besloten heb. U weet wat ik denk: “je reinste poeha.” Eigenlijk ben ik niet geschikt als columnschrijver. Mijn riedels resulteren vaak in vage beschouwingen met veel uitstapjes naar dingen die er niet toe doen. Dat ik nauwelijks meningen heb, is bepaald atypisch voor de gemiddelde politicoloog. Het is, denk ik, redelijk om te veronderstellen dat voor een groot aantal van mijn medepoliticologen vaststaat op welke partij ze kiezen als er nu nationale verkiezingen zouden zijn. Politicologenvolk heeft over het algemeen een duidelijke mening. Het vervelende is dat die meningen soms vastroesten.

2

Heraut, jaargang 2014, editie 55

Politicologen zijn vaak niet te overtuigen van enig andere redelijke mening dan die van hen zelf. Mijn columns zijn dan ook een beschouwend vers aan een uit-beschouwd publiek. Niet dat dat slecht is – juist niet. Het leidt soms alleen tot onbegrip voor meningloosheid. Tussen politicologen behoor ik tot een (veronderstelde) minderheid van blanco-stemmers. Of ‘nog erger’: niet-stemmers. Want ja: ik heb mijn ‘kiesplicht’ wel eens verwaarloosd. En nee: ik schaam mij niet. Elke partij met regeringsverantwoordelijkheid kan wel iets nuttigs betekenen voor de Nederlandse samenleving. Geen enkele combinatie van regeringspartijen zal welbewust een rampkoers gaan varen. Kiezers zouden de partij moeten kiezen waarmee ze het meest eens zijn. Maar wat als geen van de keuzemogelijkheden zwart of wit is, maar ze allemaal grijs zijn? Als een kiezer het met alle partijen wel een beetje eens is, kan ze net zo goed niet kiezen. Wel kiezen zou dan oneerlijk zijn, omdat de kiezer die alle partijen als gelijken ziet, die partijen dan niet als gelijken behandelt. Je kan niet kiezen tussen zwart of wit als er alleen maar grijs is. Zo is het ook met de verkiezingen voor de USR, de FSR en de OLC. Maakt het voor mij wezenlijk verschil of ASAP of AKKUraatd de verkiezingen wint? Geen van beiden is van plan om mijn studentenleven fundamenteel te verzieken, niet waar? Daarnaast wil ik allerminst het nut van de FSR en de OLC ondermijnen, maar maakt het voor mij wezenlijk verschil wie er in deze discussiegroepen worden verkozen? Ik zie alle kandidaten als individuen die in gelijke mate goede input kunnen

leveren. Het zijn immers allemaal kritisch denkende studenten. Het zal u dan ook niet verrassen dat ik tweemaal blanco heb gestemd en eenmaal heb gestemd op iemand die ik het simpelweg gun. U hebt ongetwijfeld uw bedenkingen bij de houdbaarheid van mijn standpunt. U bent immers politicoloog. U komt met zwart en wit waar alleen maar grijs is. Maar dat neem ik u niet kwalijk. Zoals ik zei: mijn column is louter een stroom bedenkingen. Het belangrijkste is dat mijn tafelgezelschap de volgende keer zelf maar weer het toetje kiest. Het gaat erom dat er samen gegeten wordt – niet om wat er gegeten wordt.

AGENDA 2

Wat niet zwart of wit is

9

3

Redactioneel

4

Wij willen onafhankelijk zijn van Spanje!

6

Jammerlijke Slordige Fout

12 Wie is Frans Timmermans?

7

Zwitserland: het neutrale eiland in de EU

14 Ze voldoen aan alle criteria voor een Olympisch team, op één na…

8

Friesland, blijf maar bij ons

15 Ukraine: what’s next?

Henk en Ingrid: Onafhankelijkheid

10 ismuspagina 11 Man - Vrouw onafhankelijkheid

16 Den Haag Geklaag 17 Een beetje plagiaat is niet fout 18 De fossiele afhankelijkheid 20 Media 21 Eurovisie Songfestival: een politiek spel? 22 Woordje van de voorzitter

REDACTIONEEL Beste Politicologen, De laatste Heraut van dit collegejaar ligt voor je. Het was een bewogen politiek collegejaar met veel verkiezingen. Afgelopen maand hebben we onze stem uit kunnen brengen voor het Europees Parlement. Het werden ook wel de verkiezingen vóór of tegen de Europese Unie genoemd. Zoals het er nu naar uitziet, zijn de Nederlandse burgers een stuk minder sceptisch gebleken dan de PVV had verwacht. De vraag is echter of alle lidstaten in Europa er zo over denken. In Groot-Brittannië heeft Nigel Farage met zijn UKIP veel stemmen weggetrokken bij de gevestigde partijen. De voornaamste reden waarom Britten op hem stemmen is terugtrekking uit de Europese Unie. Onafhankelijk beleid in Groot-Brittannië zonder bemoeienis uit Brussel. Aangezien het onderwerp onafhankelijkheid de laatste tijd veel aandacht krijgt, hebben we gekozen voor dit thema in deze editie.

Groot-Brittannië wil niet alleen internationaal onafhankelijker beleid maken, ook nationaal zou een tweesplitsing kunnen plaatsvinden. Schotland houdt namelijk op 18 september dit jaar een referendum voor onafhankelijkheid. Een maand later zal dezelfde vraag worden voorgelegd aan de Catalanen in Spanje. Zij vinden dat er genoeg politieke, culturele en sociaaleconomische redenen zijn voor een nieuwe onafhankelijke staat in Europa. De Heraut heeft de regio bezocht en velt een oordeel. Zuchten de Catalanen onder het juk van de Spaanse overheid of is er enkel sprake van afscheiding om economisch gewin? Naast deze twee referenda hebben we het thema wat breder getrokken. We kijken naar de huidige situatie in Oost Oekraïne, het altijd neutrale, onafhankelijke Zwitserland en de vraag of je onafhankelijkheid wil nastreven zonder 100% energie zelfvoorzienend te zijn. Veel lidstaten in Europa hebben contracten met Gazprom uit Rusland. In ditzelfde land kun

je vraagtekens zetten bij de onafhankelijkheid van het individu. Nu Conchita Wurst het Eurovisie songfestival heeft gewonnen laait de vraag naar gelijke behandeling van sekse weer op. In deze editie zetten we twee betogen voor man – vrouw onafhankelijkheid naast elkaar. En last but not least hebben we een interview afgenomen met onze huidige minister van Buitenlandse Zaken: Frans Timmermans. Tijdens zijn bezoek aan de Radboud Universiteit hebben we hem een aantal (mogelijk niet per se) prangende vragen gesteld met zeer interessante antwoorden. Alvorens je gaat lezen wens ik je veel succes toe bij de laatste tentamens van dit jaar en geniet van je welverdiende rust in de zomervakantie. Felix Verhagen Hoofdredacteur


3

WIJ WILLEN ONAFHANKELIJK ZIJN VAN SPANJE! Gijs Swennen Felix Verhagen

De Heraut was afgelopen april internationaal gerepresenteerd bij het Public Diplomacy Council in Catalonië (Diplocat). Dit is een publiek-private instantie grotendeels gefinancierd door de Catalaanse overheid die in dialoog gaat met Catalanen en de rest van de wereld. Een vriend van Felix werkt als stagiair bij deze organisatie en kreeg als opdracht om het huidige beeld van deze regio onder de aandacht te brengen bij Europese Universiteitstijdschriften. Zodoende werd de Heraut afgelopen maand benaderd om een vierdaags bezoek te brengen aan Barcelona. Een onvergetelijke reis stond ons te wachten, waarmee we onze studie voor het eerst echt in praktijk konden brengen. Een kans die we natuurlijk met beide handen aangrepen. Redenen voor onafhanlijkheid Dinsdagmiddag arriveerden we in het centrum van Barcelona. In het hotel werden we voorgesteld aan andere Universitaire redactieleden uit Europa. Na een korte kennismaking stond het formele openingsdiner op het programma. De medewerkers van het Diplomacy Council verwelkomden ons in een chique restaurant waar kort de redenen voor een referendum in Catalonië uiteen werden gezet: “het zijn niet alleen economische motieven voor deze welvarende regio van Spanje om onafhankelijkheid na te streven. Catalonië heeft een zeer rijke cultuur en eigen taal die niet

4


te verenigen is met de rest van Spanje. Spanjaarden bestempelen ons als egoïstisch en onsolidair, maar andersom geldt dat ook voor Madrid, want solidariteit moet van twee kanten komen. De afgelopen 300 jaar heeft onze regio te weinig gekregen van de overheid. Sterker nog, onder het regime van Franco mocht de Catalaanse taal niet meer worden gesproken. Het feit dat onze taal en cultuur vier decennia dictatoriaal gezag heeft overleefd, zegt meer over deze regio dan enkel afscheiding uit economische overwegingen”. We moeten eerlijkheidshalve toegeven dat we voor aanvang van het diner twijfels hadden bij een referendum voor een nieuwe staat in Europa, juist omdat de Europese Unie streeft naar meer eenheid op ons continent. De redenen die het Diplomacy Council opsomde waren begrijpelijk, maar zoals vaak in de politiek zijn woorden mooi, de vraag is echter of het ook strookt met de werkelijkheid. Daarvoor moesten we ons onderdompelen in de Catalaanse cultuur. UNESCO World Book Day Woensdag was de regionale feestdag van Catalonië. Catalanen stroomden Barcelona binnen voor de UNESCO World Book Day. Een feestdag waarbij mannen een roos geven aan geliefden of familie en er omgekeerd een boek voor terugkrijgen. In de ochtend was er sprake van gezellige bedrijvigheid met stalletjes boeken en rozen, maar ’s middags kon je ternauwernood je weg vinden

door de onwerkelijke drukte in het centrum van de stad. Dit is één van de vele tradities die Catalonië rijk is. Zo worden er jaarlijks menselijke torens gebouwd, de zogenaamde ‘castellers’, zijn er traditionele Catalaanse dansen en eetwedstrijden met gegrilde groene uien. De grote waarde die Catalanen hechten aan deze tradities benadrukken het saamhorigheidsgevoel van deze regio. Catalaans Parlement Het hoogtepunt van de reis vond plaats op donderdag. Er stond een lunch in het Catalaans Parlement op het programma. Parlementariërs van verschillende politieke partijen schoven aan om met ons te praten over het referendum dat op 9 november dit jaar zal worden gehouden. Hierin wordt de vraag gesteld of Catalonië een onafhankelijke staat moet worden. Wij zetten veel vraagtekens bij de rechtsgeldigheid van dit referendum. Aangezien alleen Spanje het recht heeft om een volksraadpleging te houden, zou het referendum naar ons idee meer als statement dienen. Een grondwetswijziging zou een legitiem referendum mogelijk maken, maar dat zal Madrid altijd blokkeren. We vroegen ons af wat er zal gaan gebeuren als de Catalanen massaal willen afscheiden na het referendum. Het antwoord was wat onbevredigend: ‘laten we eerst maar eens kijken wat de uitslag van het referendum alvorens we overhaaste beslissingen nemen’.

Tijdens de lunch waren we positief verbaasd over de objectiviteit die het Diplocat schiep gedurende de reis. Zo waren ook parlementariërs uitgenodigd die een verenigd Spanje nastreven. Zij gingen stevig in debat met de volksvertegenwoordigers die onafhankelijk van Spanje willen worden. Het was mooi om zo’n oprecht debat van dichtbij mee te maken. Bovenstaande activiteiten zijn een greep uit het programma van de vierdaagse reis. We hebben een multi-etnische basisschool bezocht, zijn naar het maritiem museum geweest, hebben een rondleiding gekregen in het gemeentehuis en de heilige grasmat van Camp Nou bekeken onder het motto: “Barça is more than a club”. Door de sociale en culture verrijking tijdens de reis, kunnen we de politieke beweegredenen van de Catalanen beter begrijpen. We zijn daarom zeer benieuwd naar de uitkomst van het referendum in november en de toekomst van deze aangrijpende regio. Willen wij onafhankelijk zijn van Spanje? Op 12 december 2013 werd door het Catalaans Parlement besloten om op 9 november 2014 een referendum te houden in Catalonië met de vragen: of Catalonië een staat moet worden en of deze staat dan onafhankelijk moet zijn. Daarmee lijkt het erop dat Catalonië de weg van Schotland volgt, waar twee maanden voor het Catalaanse referendum óók een onafhankelijkheidsreferendum zal worden gehouden. Er zijn echter wel verschillen tussen beide referenda. Nu we Catalonië hebben bezocht kunnen we onze bevindingen voor het referendum inhoudelijk weergeven. Allereerst is het duidelijk dat Catalonië een volksraadpleging wil doen met de vraag of Catalonië überhaupt onafhankelijk moet worden. Over de inrichting van de

staat, de relatie met Spanje en de tekst van de nieuwe Grondwet is nog niets bekend. Daarmee is er een groot verschil met Schotland waar een 670 pagina’s lange blauwdruk is geschreven over hoe de staat eruit moet komen te zien. Deze White Paper beschrijft hoe de onafhankelijke staat Schotland moet worden ingericht. Het referendum lijkt er daarom vooral voor bedoeld om de Catalaanse bevolking te vragen of er wel een onafhankelijke staat moet komen. Dit is de eerste fundamentele vraag bij het referendum en vragen over staatsinrichting zijn na het referendum pas aan de orde. Daarbij zijn er twijfels of het referendum dan ook inhoudelijk juist is. Een belangrijke vraag bij het referendum is de rol van Catalonië in de Europese Unie. Vrijwel alle voorstanders van onafhankelijkheid zijn het erover eens dat Catalonië lid moet blijven van de Europese Unie. De meesten zien een toekomst van Catalonië als onderdeel van de Europese Unie, in plaats van een toekomst als onderdeel van Spanje. Catalonië wordt zelf onafhankelijk van Spanje, maar wil daarentegen wel afhankelijk zijn van de Europese Unie. Dit klinkt wel paradoxaal, want echte onafhankelijkheid zal er daardoor niet ontstaan. Het referendum lijkt dan ook vooral bedoeld om enkel onafhankelijk te zijn van Spanje, aangezien de Spaanse regering de rijkste regio van het land nauwelijks tegemoetkomt. . Naast de rol in de Europese Unie is er ook veel discussie over de economische argumenten voor onafhankelijkheid. Door de economische crisis moet Catalonië veel afstaan aan de rest van Spanje, waardoor de Catalanen het gevoel krijgen dat zij opdraaien voor de problemen in de rest van het land. Veel Catalanen denken daarom dat Catalonië een stuk beter af is zonder de bemoeienis van de Spaanse overheid. Daarnaast vinden veel Catalanen het onbegrijpelijk dat het Baskenland

een eigen belastingsysteem heeft, waar de Basken zelf hun belasting mogen innen. Dit, in tegenstelling tot Catalonië, waar de belastinginkomsten volledig in handen van de Spaanse overheid zijn. De frustratie van de Catalanen is begrijpelijk, maar het is de vraag of in economisch betere tijden de Catalanen nog steeds zo gefrustreerd zullen zijn. Niettemin is de speciale status van het Baskenland een vruchtbare bron voor de roep om onafhankelijkheid. De suggestie voor economische argumenten lijkt wel bevestigd te worden in peilingen over de steun voor onafhankelijkheid. Tot 2007 lag de steun voor onafhankelijkheid vrijwel altijd rond de 20%. Dit is daarna gestegen tot 45% in 2012 en anno 2014 lijkt het erop dat een kleine meerderheid de onafhankelijkheid steunt. Er is duidelijk te zien dat de trend zich vanaf 2007, toen de wereldwijde economische crisis begon, heeft ingezet. Het kan ook zijn dat juist de economische crisis ervoor heeft gezorgd dat de Catalanen eindelijk beseffen hoeveel economische druk ze van Spanje hebben. Daardoor is het proces naar onafhankelijkheid versneld en bracht dit niet voor niets maar liefst één miljoen mensen op de been in 11 september 2013 voor onafhankelijkheid (the Catalan Way). De conclusie is duidelijk: er zijn nog een hoop vraagtekens bij het aankomende referendum in november, maar de Catalanen hebben zeker een punt. De Spaanse regering profiteert veel van de Catalaanse regio en lijkt de normen en waarden in Catalonië niet altijd te respecteren. Het is echter misschien niet het juiste moment om een referendum te houden. Het grondwetsvoorstel zoals het White Paper in Schotland zou al een hoop onduidelijkheden weg kunnen nemen. Daarnaast zou bijvoorbeeld het houden van twee referenda, verspreid over een periode van vijf jaar, meer de structurele mening van de Catalanen kunnen weergeven. Een referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië is een mooi idee, maar het roept nog wel een hoop vragen op.


5

JAMMERLIJKE SLORDIGE FOUT Koen Beekhuis

De Joint Strike Fighter, wie kent hem niet. Het vliegtuig waarvan de levering al telkenmale is uitgesteld, waarvan de ontwikkelingskosten constant toenemen en welke ten opzichte van zijn directe concurrenten geen directe voordelen biedt. Maar goed, wij zijn in Nederland natuurlijk gewend dat onze politieke top een goede ‘verstandhouding’ onderhoudt met Amerikaanse vliegtuigbouwers. Men moet toch naar de realiteit kijken en dan afvragen waarom wij nu voor de JSF kiezen? Wij hebben in Europa diverse concurrenten: de Eurofighter Typhoon, de Saab Viggen NG en de Dassault Rafale. De Eurofighter en de Dassault zijn beproefde recepten en zeker de eerste is een befaamd gevechtsvliegtuig, geroemd om zijn wendbaarheid en snelheid. De Saab Viggen is nog in ontwikkeling, maar zal kleiner en goedkoper zijn dan de JSF. Het enige voordeel dat de JSF heeft ten opzichte van elke van haar concurrenten is het feit dat zij enkel in staat zal zijn om de B-61 kernbommen - waarvan Nederland er tientallen in Volkel heeft liggen - af te werpen. Maar wat doet de rest van Europa? De Fransen hebben hun Dassaults, de Duitsers, Engelsen, Oostenrijkers en Spanjaarden hebben gezamenlijk de EuroFighter. Enkel de Italianen en de Noren zijn ook bereid om de JSF aan te schaffen, maar zij hebben de bonussen al binnen. De Italianen hebben alles al voorbereid om groot onderhoud

6


aan deze kant van de oceaan te kunnen verrichten, de Noren hebben het alleenrecht om onderdelen te produceren voor de Europese JSF’s. Nederland staat met lege handen en mag een klein beetje afstellen en sleutelen aan haar eigen JSF’s. De overheid zou zich moeten afvragen of de huidige keuze voor de JSF wel een terechte is. Met een kwakkelende binnenlandse en Europese economie is de keuze voor een straaljager van Europees fabricaat al snel een verstandiger keuze. De JSF is nu al de duurste optie en de kosten zullen enkel nog verder kunnen stijgen, Nederland heeft geen extra ‘goodies’ uit de deal kunnen ontsluiten. Nu zult u denken, “wat wil je nu dan?”. Welnu, ik pleit hierbij voor een andere optie. We hoeven op korte termijn onze luchtmacht nog niet te vervangen. Onze vliegtuigen zijn weliswaar licht verouderd, maar het is niet zo dat we achterlopen. Kijkende naar de luchtmachten van bijvoorbeeld veel Arabische landen, zie ik oude Sovjet-jagers in dienst, haast met ducttape bij elkaar gehouden. Er is geen directe noodzaak om onze luchtmacht op de schop te gooien, maar er is wel een noodzaak om te gaan innoveren. Blaas het failliete Fokker nieuw leven in, betrek onze technische universiteiten erbij, breng de politieke en militaire top samen in een denktank en investeer. U moet dit niet zien als een nationalistisch pleidooi, maar als een betoog voor het stimuleren van onze binnenlandse innovatie

en economie. Mocht het niet tot een dergelijke ontwikkeling komen, dan zou ik Den Haag willen adviseren om voor de Eurofighter te gaan. Dan hebben we weer een mooie fittie van de PVV die het dan willen omdopen tot GuldenFighter.

ZWITSERLAND: HET NEUTRALE EILAND IN DE EU Laura Buuts

Onafhankelijk worden is natuurlijk één ding, onafhankelijk blijven is iets heel anders, maar Zwitserland is er goed in. Zowel in de Eerste als in de Tweede Wereldoorlog wist het land onafhankelijk te blijven en vandaag de dag hebben veel NGO’s hun hoofdzetel in Zwitserland. Daarnaast speelt Zwitserland vaak een grote rol in het bemiddelen tussen staten in conflict, hoewel ze dit pas sinds 2002 ook onder de VN-vlag doet. Hedendaagse Neutraliteit Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft Zwitserland altijd een bijzondere band gehad met zowel de EU als de VN. Er zijn verschillende (bilaterale) verdragen ondertekend en stukje bij beetje komt Zwitserland steeds dichterbij een volwaardig lidmaatschap. Meestal is onvolwaardig lidmaatschap te wijten aan terughoudendheid van de organisatie. Soms moet er nog aan bepaalde regels worden voldaan, soms zijn er ook andere smoesjes die de grondslag vormen voor het niet toelaten van een nieuwe lidstaat. Zwitserland heeft echter zelf altijd de boot afgehouden. Zoals het land zelf benadrukt in haar buitenlandse politiek heeft ze geen internationale organisatie nodig om de vrede en veiligheid in het land te bewaren, noch om een diplomatieke rol van betekenis te spelen in bemiddelingen tussen landen. Door de extreem neutrale rol die Zwitserland wenst in te nemen in de internationale politiek is het een geliefde vestigingsplaats gebleken voor vele NGO’s. Onder andere het Rode Kruis,

de Wereldhandelsorganisatie, de WHO, de ILO en het Internationaal Olympisch Comité hebben hun hoofdzetel in Zwitserland. Twijfels Toch zijn er in het verleden ook vraagtekens gezet bij de zogenaamde neutraliteit van Zwitserland. Het land mag dan officieel verklaard hebben geen kant te willen kiezen, maar achter de schermen lijken toch verschillende afspraken te zijn gemaakt. Zo is de fraudegevoeligheid van het Zwitserse bankgeheim nog steeds een issue. In de jaren 90 van de vorige eeuw werd een rapport gepubliceerd waarin duidelijk werd dat Zwitserland in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke handelspartner van Duitsland was en in die hoedanigheid miljarden heeft verdiend aan goudhandel met de nazi’s. Inmiddels heeft Zwitserland een deel van het geld aan Joodse stichtingen gedoneerd, maar naar verluid is dit slechts een fractie van wat het land er destijds aan verdiend heeft. De vraag die bij velen rijst is of Zwitserland door deze praktijken wel echt neutraal genoemd kan worden – en of die neutraliteit (c.q. vrijheid) niet te danken was aan een pact met de Duitsers. Neutraal, maar ook onafhankelijk? Door sommigen wordt Zwitserland door deze extreme neutraliteit gezien als het summum van vrijheid en vrede. Kant kiezen in een gewapend conflict lijkt uitgesloten en over elke internationale inmenging wordt eerst uitvoering onderhandeld: onafhankelijker kán bijna niet. Toch noopt ook Zwitserland

steeds meer naar deelname aan internationale organisaties. Sinds 2002 is het land een volwaardig lid van de VN en onlangs werden onderhandelingen tussen de EU en Zwitserland geopend om de mogelijkheden te onderzoeken voor een overkoepelend raamwerk voor de ruim 120 losse verdragen die Zwitserland en de EU al hebben getekend. Opiniestukken in de Volkskrant spreken dan ook van ‘het sprookje van de Zwitserse onafhankelijkheid’. Want ook al zijn ze geen lid van de EU, ze hebben toch meebetaald aan de redding van Griekenland. Verder zijn in de losse verdragen tussen Zwitserland en de EU niet alleen rechten, maar ook plichten vastgelegd. Dus om nou te zeggen dat Zwitserland helemaal onafhankelijk is van de regelzucht van Brussel… Het belangrijkste in deze kwestie lijkt dus het niet klakkeloos ‘ja’ zeggen tegen nieuwe verdragen en regels van de EU. Zwitserland mag dan niet onafhankelijk zijn in de zin dat het niets met de EU te maken heeft, maar de afgesloten verdragen zijn voortgekomen uit bilaterale onderhandelingen. En niet uit een automatisch proces waarbij de nationale overheid steeds meer bevoegdheden overhevelt naar de Europese overheid. En het is precies dát punt dat het verschil lijkt te maken in het al dan niet onafhankelijk zijn.


7

FRIESLAND, BLIJF MAAR BIJ ONS Laura Lenting

Voor een rasechte Groningse is het een heet hangijzer. Het is iets waar je mee wordt opgevoed, het wordt je met de paplepel ingegoten, je kunt er niet omheen. Friesland, en dan met name de aversie tegen dit deel van Nederland. Het is zoiets als de voortdurende strijd tussen de Brabo’s en de Limbo’s, maar dan anders. Want de Friezen hebben namelijk hun eigen taal en dat is precies de kaart die telkens wordt gespeeld als het aankomt op de superioriteit van de Elfstedenprovincie. Maar hoe zit het anno 2014 met de roep om onafhankelijkheid bij de Friezen? Fryske Nasjonale Partij Het is vooral de Friese cultuur waar de Friezen zich op beroepen als het gaat om onafhankelijkheid. De taal is hier uiteraard, net als de Elfstedentocht, een essentieel onderdeel van. Maar vergeet vooral ook de nuchter- en de stugheid van de Fries niet. Om deze cultuur te waarborgen is in 1962 de Fryske Nasjonale Partij, voor de Nederlanders onder ons; de Friese Nationale Partij, opgericht. Om de Friese cultuur in stand te houden, is de FNP groot voorstander van een gefederaliseerd Nederland met zoveel mogelijk machtsbevoegdheid bij de provincies en dan met name de Friese provincie. De FNP doet niet mee aan de landelijke verkiezingen, ze komen immers enkel op voor het belang van de Friese burger. Op dit moment worden zij in 16 van de 24 Friese gemeenten

8


vertegenwoordigd door in totaal 59 raadsleden. In de Provinciale Staten hebben zij vier zetels en maken samen met de PvdA en het CDA onderdeel uit van de Gedeputeerde Staten. Daarnaast vervult een FNP-lid een zetel voor de Onafhankelijke Senaatsfractie in de Eerste Kamer. Wat wel bijzonder is, is dat de FNP ook onderdeel is van de Europese Vrije Alliantie waarin zij onder meer samenwerken met partijen uit Schotland, Wales, Baskenland en Catalonië. “Zaken die in Fryslân spelen en die in ‘Brussel’ moeten worden aangekaart, kunnen wij heel snel via de EFA in het Europees Parlement brengen”, is de verklaring die te lezen is op hun website. Gezonde rivaliteit Het is op z’n zachtst gezegd vreemd dat de FNP op Europees niveau wel indirect invloed kan uitoefenen, maar nog nooit mee hebben gedaan aan de landelijke verkiezingen. Je zou denken dat daar voor de Friezen het meest te halen valt nu de grote Noordelijke provincie in het regeerakkoord is opgenomen. Het samengaan van de drie Noordelijke provincies lijkt bij een ieder veel verzet op te roepen. Zo bleek uit een onderzoek van het Dagblad van het Noorden dat de Groningers en de Drenten wel een provincie met elkaar wilden vormen maar juist niet met Friesland. De Groningers en de Friezen, de Brabanders en de Limburgers, de Tukkers en de Sallanders, het zal altijd een bron zijn van gezonde rivaliteit. Het is naar mijn idee

juist dat wat Nederland zo mooi maakt. Niemand verloochent zijn afkomst, maar we zijn allemaal Nederlander. Of zal dat voor de Friezen niet gelden, zij hebben immers een eigen taal. Hoewel enkele diepfriezen strijden voor onafhankelijkheid, is er een overgrote meerderheid die gewoon onderdeel veel Nederland wil blijven en dat is waarschijnlijk het beste voor iedereen. Friesland met een eigen Euro, een eigen parlement, een eigen bijdrage bij het Songfestival, een eigen minister-president en een eigen nationaal voetbalelftal. Nee, laat Friesland maar lekker onderdeel blijven van Nederland, dan kunnen wij tenminste zeggen dat de Elfstedentocht en de Waddeneilanden ook gewoon van ons zijn en kunnen zij lekker blijven opscheppen over hun eigen taal. Dan kunnen de Groningers tenminste ook hun cultuur in stand houden: lekker zeuren over de Friezen.

HENK EN INGRID: ONAFHANKELIJKHEID Sara Bijlard Hannah Ploeger

Henk Henk Ingrid

Henk

Ingrid

Henk

Ingrid

Henk

Ingrid Henk Ingrid

Henk

Ingrid Henk

Watzeggiemenou? Onafhankelijkheid? Dat zijn we toch al lang? Ja Henk, wij wel, maar nou wil ie natuurlijk onze mening hebben over een van die landen in het Oostblok? Neehee, Ingrid, dat heet nou Oost-Europa, dat heb je toch wel gezien op Hart van Nederland. Dat heet al een stuk of twintig jaar niet meer zo. Nou effe he meneer, wat maakt mij die Oost-Europezen nou uit. Als ze maar niet onze baantjes hier in komen pikken mogen ze van mij lekker doen waar ze zin in hebben, ofnie! Dat ken je echt niet zomaar zeggen hoor, volgens mij was er echt wel iets meer aan de hand ofzo. Zeg eens eerlijk, wat zou jij denken als die Russen hier binnen kwam vallen? Ja, oke, daar hep ie wel echt een beetje gelijk in. Maarja, dat gebeurt hier toch nooit. En ze wilden het toch zelf, ze hadden toch ja gestemd in zo’n ruffirendum, raffirondum, riffirendum? Referendum? Ja, maar die mensen denken dat ze in Rusland echt beter af zijn. En effe hoor, die mensen hebben toch echt geen waarden en normen enzo. Hier onze baantjes afpakken en onze uitkeringen trekken, daar bij elkaar binnenvallen. Dat zou bij ons nooit gebeuren. Nou, het is niet onmogelijk! Nederlanders zijn ook wel verschillend. Neem nou die Limburgers. Zijn toch ook een heel ander soort mensen? Misschien moeten die zich maar afscheiden en onafhankelijk worden. Zouden ze zelf misschien nog wel willen ook. Ja, dat denk ik ook! Ze hebben al een eigen taal en ook al een heel andere cultuur, zo boergondies enzo. Wel heel anders… Ze hebben wel lekker eten. Ingrid: Maarja, dat hebben ze in Marokko en al die rare landen in Afrika toch ook wel?

Ingrid Henk

Ingrid

Henk Ingrid Henk Ingrid

Henk

Henk

Ingrid Henk

Ingrid

Dan nog blijf ik bij mijn punt, volgens mij kan Limburg beter een eigen land worden. Dan gaan we er gewoon nog op vakantie voor de vlaaien! Gezellig toch! Maar even hè, dan zijn we onze lieve Geert wel kwijt aan dat landje Limburg. Nou, dan verhuis ik toch liever naar Limburg vanuit onze Vinex-wijk die dan natuurlijk overspoeld wordt aan Marokkanen omdat Geert in Limburg het wèl voor elkaar krijgt om ze buiten te houden. Hebben we daar tenminste wel een baan en anders een uitkering. Ja precies, kunnen we daar wel wonen in een land waar de Nederlanders het ten minste voor het zeggen hebben. Geen Polen meer die onze banen inpikken, Marokkanen die de buurt onveilig maken… Heerlijk! Als je het zo bekijkt worden de mensen in Limburg gelukkiger als ze onafhankelijkheid uitroepen. Dan wil iedereen voortaan in Limburg wonen! Nou, nou, dan voel ik me daar wel weer een beetje een buitenlander. Ik bedoel, zo’n andere cultuur enzo… En die taal is al helemaal niet te verstaan! Die wil ik ook echt niet leren… Ingrid: Hmm, ik begin toch wel ergens een beetje te begrijpen hoe die mensen zich voelen als ze naar Nederland komen. Het is toch wel een hele verandering, in zo’n vreemd land waar je de taal niet kent. Ja maarja wij hebben nog wel een beetje normen en waarden, wij passen ons wel aan als we ergens anders gaan wonen. Die buitenlanders doen er helemaal geen moeite voor, die verwachten maar dat wíj ons gaan aanpassen aan hún cultuur! Ja maar de criminaliteit in gaan, noem je dat cultuur? Henk: Ik hoorde wel dat het in hun heilige boek staat ofzo. Maar ze moeten leren dat het hier anders is. Als je hier wilt wonen, moet je net zo doen als alle andere Nederlanders! Precies. Daar kan ik met mijn hoofd niet bij! Heraut, jaargang 2014, editie 55

9

ISMUSPAGINA Yeal van Drunen

ismusreis 2014 Litouwen en Letland Na maanden van voorbereiding ging de ismusreis op 27 april eindelijk van start. 37 ismi en twee docenten reisden voor negen dagen af naar de Baltische staten Litouwen en Letland. De reis begon in Vilnius, waar we zondagavond tijdens de stadstour -georganiseerd door studenten- al direct konden genieten van de mooie stad. Hoewel de avond begon met regen, was dit al snel vergeten toen de studenten ons afzetten in een kroeg en we merkten hoe goedkoop het bier was. De volgende ochtend werden we met of zonder kater wakker en wachtte ons een bezoek aan de Nederlandse ambassade. Na een praatje van de ambassadeur gingen velen van ons richting Uzupio, een onafhankelijke republiek in het midden van Vilnius, opgericht door kunstenaars. ’s Middags bezochten we de universiteit van Vilnius, waar een voor sommigen slaapverwekkend college over ‘Litouwen en de Europese Unie’ ons duidelijk maakte dat Litouwen niet het ideale land was om te studeren. Gelukkig maakte het college van Tjidde Tempels de volgende dag meer duidelijk over het land. Genietend in het zonnetje op de banken van een openluchttheater luisterden we naar een interessant verhaal over de taalproblematiek en het inburgeringsproces in Litouwen en Letland na de Sovjetoverheersing. Eerder die dag brachten we een bezoek aan het parlement. Hier hadden we een afspraak met de leider van de Order and Justice Party. Het voornaamste standpunt van de voorman had betrekking

10


op het traditionele huwelijk tussen man en vrouw. Hij wond geen doekjes om zijn opvattingen over homoseksualiteit. ‘Onlangs stuurde ik Poetin een persoonlijke brief, waarin ik hem feliciteerde met zijn anti-homowet.’ Woensdag vertrokken we al vroeg naar het KGB-museum, waarna we onze tour vervolgden naar de bossen van Litouwen, waar de Sovjetbunker zich bevond. De waaghalzen kregen hier de mogelijkheid om zich te wanen in de wereld van een KGBgevangene. In veel te grote en smerige Goelag-jassen werden we door de ijskoude bunker gejaagd, waar we moesten rennen met gasmaskers op, werden ondervraagd door KGBagenten en veel leerden over de levenswijze in de Sovjet-Unie. Voor de mensen die niet meegingen op dit avontuur een extra groot feest, zo bleek later. Zij mochten na hun tour toekijken wat er met de rest gebeurde en commando’s geven. Na dit bijzondere avontuur vervolgden we onze reis naar Riga, de hoofdstad van Letland, waar we ‘s avonds laat aankwamen. Op donderdag kregen we ook in Riga een lezing van de Nederlandse ambassadeur. Naast deze serieuze activiteit, was er die avond ruimte voor een goed feestje. Tijdens Roxy’s bartour ontdekten we verschillende barretjes in de stad en hebben we goed geprofiteerd van de lage drankprijzen. Vrijdagochtend sliepen velen bij van de drukke reis en de intense avond ervoor. In de middag bezochten we een NGO die zich hard maakt voor de rechten van Letten over de hele wereld. Daarnaast probeert deze pro-Europese organisatie tegenwicht te bieden aan de toenemende

Ruslandpropaganda vanuit het Kremlin. Dezelfde middag kregen we een indrukwekkend college van een man met behoorlijk wat levenservaring. Hij is onder andere docent aan een Amerikaanse universiteit geweest en heeft zowel de nazi-overheersing als de Sovjetoverheersing van Letland bewust meegemaakt. ‘Ik heb zelfs jullie koningin mogen verwelkomen in dit museum’, vertelde hij lachend. Dit museum was het Museum of Occupation, waar we de volgende dag een bezoek aan brachten. Letland kent een lange periode van verschillende bezettingen, onder andere door Zweden, HitlerDuitsland en de Sovjet-Unie. In het museum werd de geschiedenis van het bezette land uitgebreid behandeld. Die middag kon de groep weer op eigen gelegenheid Riga ontdekken. Sommigen deden dit door een bezoek te brengen aan de tv-toren, met meer dan 350 meter een van de hoogste constructies van Europa. Anderen kozen ervoor om cultuur te snuiven en liepen door de enorme markthallen, waar onder andere varkenskoppen werden verkocht. Tot slot zocht een aantal adrenaline-junkies het gevaar op, zij openden het vuur met Kalasjnikovs. De laatste dag in Riga zagen we de stad vanaf het water tijdens een boottocht en kregen we ’s middags een college van Gerry van der Kamp-Alons. We sloten de reis ’s avonds af in een typisch Lets restaurant waar we met zijn allen heerlijk hebben gegeten en de reis hebben nabesproken. Na een geweldige en leerzame reis keerden we maandag vermoeid terug naar Nederland. Alle reizigers bedankt voor de geslaagde ismusreis!

MAN - VROUW ONAFHANKELIJKHEID MASCULINISME

FEMINISME

Vanaf het moment dat het Masculinistisch Verbond der Nijmeegsche Politicologen (MVNP) het levenslicht zag, heeft het zich moeten verweren tegen nodeloze bezwaren en een hoop gezeur. Uiteraard was dit afkomstig van voornamelijk vrouwelijke tegenstanders, dus zeker het tweede kwam niet als een verrassing. Wat is dan dit masculinisme en waarom heeft het zich weten te wortelen in het immer barmhartige, weelderig linkse, overtolerante Havanna aan de Waal?

Vrijdag 23 mei werd de laatste Pauw&Witteman ooit uitgezonden, de hele week stond in het teken van terugblikken. Kritiek waarmee de mannen regelmatig te maken hadden, was dat er te weinig vrouwen aan de rode tafel verschenen. Om deze reden was een “ladies night” nodig. Op 21 mei verschenen er zes topvrouwen en al gauw was er de discussie over de onafhankelijke vrouw en het glazen plafond. Onderwerpen waar zelfs vrouwen het niet over eens zijn. Naar mijn idee zijn vrouwen in Nederland onafhankelijk en vrij om te doen wat zij willen. Het glazen plafond is zo goed als verdwenen. Maar waarom zien we dan maar zo weinig vrouwen in topfuncties? En waarom verdienen vrouwen nog steeds zo’n achttien procent minder dan mannen in dezelfde functie?

Masculinisme bekijkt deze zaken vanuit het perspectief van de man, zonder daarbij domweg respectloos of neerbuigend te zijn. Het masculinisme benadert de problemen welke het feminisme aantipt, vanuit een andere invalshoek. Zo moet politieke besluitvorming vaak middels krachtmetingen en een hoop borstgeklop tot stand komen, macht is niet iets wat voortvloeit uit delibereren tot je erbij neervalt en een slap compromis kan optekenen. Poetin is niet te paaien met een bosje bloemen, het is verdomme de Veiligheidsraad niet! Soms moet je laten zien wat je in huis hebt, wat je kunt inzetten en wat de ander te verliezen heeft. Maar niet alleen in de politieke besluitvorming strijdt het masculinisme tegen een verregaande feminisering van de politiek, ook in het gewone dagelijkse leven zien wij problemen. Waarom moet de man altijd als laatste het zinkende schip verlaten? Waarom moet de man altijd dat peertje in de plafondlamp vervangen? En ach, dames, wat betreft de MVNP hoeft u zich geen zorgen te maken. Het masculinisme is weliswaar een centrale spil, maar het is ook een mooie gelegenheid om de kroeg in te gaan en een paar kleiduiven te schieten. Koen Beekhuis Praeses der Oprichtingsbestuur van het Masculinistisch Verbond der Nijmeegsche Politicologen

lijf geschreven lijkt. Hier kunnen vrouwen naar mijn idee doorheen prikken, wij zijn de toekomst. Voor een effectief besluitvormingsproces is namelijk een evenredige verdeling van mannen en vrouwen nodig. Een vriendin heeft mij ooit de volgende spreuk gegeven: “Elke vrouw die de gelijke wil zijn van de man, heeft gebrek aan ambitie”. Zo is het! Manouk Smeets Commissaris Interne Betrekkingen van het XIIIe bestuur der studievereniging ismus

Ik denk dat vrouwen de afgelopen jaren genoeg mogelijkheden hebben gekregen. Het werd mogelijk een goede opleiding te volgen en de komst van kinderopvang maakt het mogelijk dat vrouwen na het krijgen van kinderen weer aan het werk kunnen. Op dit moment zou ik vrouwen willen motiveren om beter hun best te doen. Ga niet akkoord met een parttime functie, maar manifesteer je in een fulltimebaan. Alleen op die manier weet je je staande houden in topfuncties. Op je salaris kun je flink wat invloed uitoefenen, ga in onderhandeling. De met testosteron overgoten mannen durven een grote mond op te zetten en daadwerkelijk te vragen wat ze willen, vrouwen zijn in dit opzicht meer bescheiden en gaan dan ook akkoord met minder. Echter wil ik ontkennen dat het “old boys network” verdwenen is. Ik geloof oprecht dat er nog een netwerk bestaat waarin mannen elkaar helpen om aan de top te komen. Een goed voorbeeld hiervan is de Nederlandse regering al jaren, het overgrote deel is man en de meeste bevinden zich in de partijtop, waardoor een ministerspost ze op het


11

WIE IS FRANS TIMMERMANS? Nicole Nibbering Niek Kok

Twee crackers met mager beleg. Een karig ontbijt als je de overvolle agenda van Frans Timmermans bekijkt. Onze minister van Buitenlandse Zaken kwam langs op de uni, voerde campagne voor de Europese verkiezingen en gaf antwoord op lastige politieke vraagstukken. Timmermans is niet alleen dankzij (of ondanks) zijn standpunten populair, zijn actief bijgehouden Facebookpagina wordt door politicologen uit alle hoeken van het politiek spectrum gevolgd. U, de Nijmeegse politicoloog, weet uiteraard wie Frans Timmermans is, welke taken hij uitvoert en hoe prestigieus zijn baan is. Maar wie is “onze Frans” nu eigenlijk echt? De Heraut maakt een profiel met alles wat u nog niet weet van Frans Timmermans.

Muziekliefhebber Wat doet Timmermans het eerst als hij op zijn hotelkamer aankomt? “Muziek opzetten. Ik heb een afspeellijst op Spotify.” Dat de minister van muziek houdt, weten zijn fans op Facebook ook. Op zijn pagina komen regelmatig filmpjes te staan van artiesten die Timmermans aanraadt; van Jimi Hendrix tot operazangeres Maria Callas en van Led Zeppelin tot Macklemore & Ryan Lewis. Daarnaast is hij een trouwe bezoeker van Pinkpop. Vorig jaar had een fan er zelfs €1500,- voor over om samen met hem naar het festival te gaan. Wij vroegen de minister waar hij tijdens de volgende editie van Pinkpop op los gaat. Lang hoeft hij daar niet over te denken: “Metallica”.

12


Talenman Wij vroegen de minister waar hij het liefst vertoeft: Parijs of Berlijn? Niet geheel onverwacht koos de minister voor Parijs. De minister heeft namelijk Franse letterkunde gestudeerd aan de Radboud Universiteit. Ook heeft hij een jaar in Nancy gestudeerd. Timmermans heeft een zwak voor de Franse cultuur. Hij drinkt liever wijn dan bier en houdt van Franse muziek. Maar heeft hij liever Edith Piaf of Stromae?: ,,Stromae’’. Het houdt niet op bij alleen de Franse cultuur. De minister spreekt de Franse taal vloeiend. Daarnaast beheerst hij Duits, Italiaans, Russisch en uiteraard Engels. Op de vraag welke taal hij zich nog meer eigen zou willen maken, antwoordde de minister: ,,het Arabisch”.

“SP-light” Timmermans is een man van zijn principes. Dat bleek in 2012 toen een mail van hem naar partijleider Cohen en partijvoorzitter Spekman uitlekte. Hij vond dat de PvdA de verkeerde kant uitging en waarschuwde zijn partijbestuur geen “SP-light” te worden. Deze affaire zorgde voor tumult binnen de PvdA en leidde uiteindelijk tot het vertrek van Job Cohen. La bella Italia De leukste vrouw in de internationale betrekkingen? Volgens Timmermans is dat de Italiaanse minister van BuZa: Federica Mogherini. Maar dat is niet het enige van Italië wat Timmermans bevalt. Hij bracht zijn middelbare schooltijd in Rome door. Daar ontwikkelde hij onder andere zijn liefde voor Romeins eten. Vooral spaghetti carbonara gaat er bij de heer Timmermans wel in.

Wereldleiders Als minister van buitenlandse zaken reist Timmermans naar alle uithoeken van onze aardbol. Echter, wij vroegen ons af waar de minister het liefst op vakantie zou gaan – hij heeft immers alle windrichtingen ervaren. Hij aarzelde geen moment: ,,ZuidAfrika’’. Tijdens zijn reizen ontmoet Timmermans, behalve zijn buitenlandse ambtgenoten, ook wereldleiders en de bekleders van topfuncties binnen onder andere de Verenigde Naties, de Europese Unie en de NAVO. Van veel van deze ontmoetingen maakt de minister een kiekje, die we uiteraard op zijn Facebook pagina terug kunnen vinden. We vroegen de minister met welke wereldleider hij de Nijmeegse vierdaagse wel eens zou willen lopen. ,,Met Barack Obama,’’ luidde het antwoord. We vroegen de minister ook over onze eigen regeringsleider. Als hij iets aan Mark Rutte kan veranderen, wat zou dat dan zijn? De minister moest hier enige tijd over nadenken. Uiteindelijk antwoordde hij, in politiek correcte lijnen: ,,Ik zou hem een andere bril opzetten.’’

vergadering van de NAVO, tot ergernis van andere bondgenoten. Van der Stoel is dan ook mateloos populair in Griekenland, waar menig plein of straat zijn naam draagt. Eén van de zonen van de minister heet ook Max. Toeval, of…? De geschiedenis in Joseph Luns wordt herinnerd om zijn Nieuw-Guinea beleid. Max van der Stoel voor zijn strijd voor de mensenrechten. Maar hoe wil Frans Timmermans zelf de geschiedenis in gaan? Drie dingen. Ten eerste wil de minister Buitenlandse Zaken ‘openbreken’, met behulp van media als Facebook. Hij wil de visie van de Nederlanders op BuZa realistischer maken. Daarnaast wil hij zich hardmaken voor een nonproliferatie. Samen met minister Hennis-Plasschaert wil hij naar een global zero: een kernwapenvrije wereld. Tot slot wil hij een modernisering inzetten op het vlak van mensenrechten. Dit kan ook via sociale media: iedereen moet bij mensenrechten betrokken worden.

Geïnspireerd door Max van der Stoel Timmermans zegt geïnspireerd te zijn door Max van der Stoel (1924-2011). Hij was de enige andere Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken van de PvdA. Van der Stoel was staatssecretaris van BuZa in het kabinet Cals (196566) en later minister van BuZa in het kabinet Den Uyl (1973-1977) en in het tweede kabinet Van Agt (1982). Van 1993 tot 2001 was Van der Stoel hoge commissaris inzake nationale minderheden bij de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Het was in deze tijd dat Frans Timmermans onder hem werkte. Max van der Stoel is beroemd geworden om zijn onvermoeibare strijd voor de mensenrechten. Zo bekritiseerde hij landen als Portugal en Griekenland op hun mensenrechtenbeleid in de


13

ZE VOLDOEN AAN ALLE CRITERIA VOOR EEN OLYMPISCH TEAM, OP ÉÉN NA… Emma Rosendal

Op 18 september 2014 mogen alle kiesgerechtigde Schotten naar de stembus om een hele belangrijke vraag te beantwoorden: Should Scotland be an independent country? Als de meerderheid hiermee instemt, wordt Schotland echt een onafhankelijk land. Momenteel levert Schotland 59 van het totale aantal van 591 Members of Parliament van Groot-Brittannië. Er is daarnaast wel een Schots parlement, en dat functioneert ook wel, maar alles wat in het Britse parlement bedacht wordt, geldt ook voor de Schotten. Zij hebben nu dus besloten dat het genoeg is geweest en dat zij weer (tot 1707 waren ze ook onafhankelijk) hun eigen land willen besturen.

in opleiding dat je die peilingen met een flinke korrel zout moet nemen en dat je goed naar de methodologie moet kijken, maar deze verzamelde peilingen van allerlei bronnen geven toch een interessant beeld. Volgens deze peilingen is er namelijk nog nooit een meerderheid voor onafhankelijkheid van Schotland geweest. Gemiddeld genomen is er ongeveer 35% voor onafhankelijkheid, is tussen de 45 en 50% tegen en weet 20% het niet. Als de bevolking er zo verdeeld over is, is het natuurlijk goed dat er een referendum komt zodat mensen ook echt zelf kunnen beslissen, maar dat neemt niet weg dat de verdeeldheid groot is.

Dit lijkt helemaal niet zo’n slecht plan. Schotland heeft immers al een goed functionerende overheid en een prima rechtssysteem. Ze hebben uitgebreide plannen, The White Paper, die goed verwoord staan in een document van zo’n zeshonderd pagina’s. Zowel David Cameron als Queen Elisabeth hebben het referendum goedgekeurd en hebben toegezegd dat zij zullen handelen naar de resultaten ervan. Ik heb zelf echter nogal wat vraagtekens bij dit plan. Die hebben te maken met twee dingen: de steun van het Schotse volk en de inhoud van de plannen.

Mijn tweede kritiekpunt gaat over de plannen van de Schotse overheid. Zij wordt vaak geroemd omdat ze die 600 pagina’s hebben waarin ze zo duidelijk uitwerken hoe ze precies gaan zorgen dat Schotland een goede onafhankelijke staat wordt. Ik ben eens door dat document gaan bladeren en heb de speciale site van de Schotse overheid erbij gepakt om te kijken wat die plannen nou eigenlijk zijn. Op de website www.scotreferendum.com staat een uitgebreide sectie met vragen over de plannen voor de onafhankelijkheid. Bij vragen over “kleine” onderwerpen, zoals het hebben van een eigen Olympisch team, zijn de antwoorden erg duidelijk: de Schotten voldoen aan alle eisen voor het meedoen aan de Spelen, ze hebben alleen geen onafhankelijk land.

Er worden natuurlijk regelmatig opiniepeilingen gehouden en deze worden gebundeld op de site www.whatscotlandthinks.org. Natuurlijk weten alle politicologen

14


Bij de echt belangrijke, grote onderwerpen is er echter totaal geen duidelijkheid. Er wordt rondgestrooid met prachtige termen als development en unlocking our potential, en dat klinkt allemaal echt heel mooi, maar het zegt natuurlijk niets. Een goed voorbeeld hiervan is de volgende vraag: “How would being independent benefit Scotland’s economy?” Dit is een goede vraag, waarop het antwoord erg belangrijk is omdat dat een goede weergave is van de plannen van de Schotse overheid. Je zou nu wat concrete voorbeelden en plannen verwachten, maar niets is minder waar. Dit is het antwoord: “The Scottish Government believes that independence is the key to economic success. Scotland needs control over economic and fiscal powers to unlock our potential, boost growth and create sustainable, fairly-rewarded jobs.” Hier wordt nog wel iets over uitgeweid, over hoe prachtig de kansen zijn die Schotland heeft en hoeveel daar nog mee gedaan kan worden, maar echt duidelijk of concreet wordt het niet. Het klinkt dus allemaal heel mooi, dat Schotse referendum, maar door de verdeeldheid van de bevolking en de onduidelijkheid van de Schotse overheid weet ik nog niet zo goed wat ik er van vind. Ik verheug me in ieder geval wel op de uitslagen op 18 september, dat is zeker.

UKRAINE: WHAT’S NEXT? Bas Oosting

Voor Rusland is Oekraïne zoals bekend van essentieel belang. Het is het ‘gasdoorvoerland’ naar Europa, het ligt strategisch en Rusland is afhankelijk van de Oekraïense defensie-industrie. De landen zijn echter ook politiek, cultureel en historisch verbonden. In Kiev ligt de bakermat van de Russisch-orthodoxe kerk en zo’n duizend jaar geleden werd in Kiev de eerste Russische staat gesticht. In 1991 is het land onafhankelijk geworden en kon het gaan experimenteren met verschillende vormen van democratie. Dit was al te zien in 2004: de Oranjerevolutie. Oekraïners gingen massaal de straat op na de verkiezingsuitslag waarbij Viktor Janoekovytsj volgens de regering 49,61% van de stemmen kreeg en oppositieleider Viktor Joesjtjenko een aandeel van 46,61% in de uitslag had. De laatstgenoemde erkende de verkiezingsuitslag echter niet, net zoals vele westerse landen en uiteindelijk werden de verkiezingen ongeldig verklaard. De mening van macho man Poetin was heel simpel: de VS en Europa moesten zich niet zo bemoeien met de interne aangelegenheden van Oekraïne. Rusland vreest nu opnieuw dat er een nieuw soort democratie in Kiev zal ontstaan die meer op de westerse democratieën zal gaan lijken. Een andere –en dus foute- soort van democratie, die ten nadele van Rusland zal zijn. Rusland moest iets doen, deed iets, en toen sprak Poetin in maart de welbekende woorden: ‘Na een lange en zware reis, keren de Krim en Sebastopol terug in de thuishaven’, gevolgd

door gejuich en het Russische volkslied. Maar wat is Rusland van plan met Oekraïne na de annexatie van de Krim? Oekraïneexpert en historicus Marc Jansen beargumenteert vier scenario’s die Poetin overweegt: 1. Oekraïne binnenvallen Oekraïne heeft aangekondigd het leger af te sturen op de proRussische groepen die nu delen van Oost-Oekraïne bezet houden. Als de huidige Oekraïense regering de daad bij het woord voegt, is er een goede kans dat Rusland haar leger dat bij de grens klaar staat, ook daadwerkelijk de grens over stuurt om verzet te bieden tegen het Oekraïense leger. Oorlog. Dit kan als gevolg hebben dat grote delen van Oekraïne, of zelfs Oekraïne in zijn geheel, bezet zal worden door Rusland. 2. Verdere onderhandelingen tussen Kiev en Moskou Dit scenario is natuurlijk waar de westerse mogendheden op hopen en doelen. Natuurlijk wordt er al druk onderhandeld, maar er is nog niet veel bereikt. Zodra de sancties voelbaar zullen worden voor Rusland of Oekraïne drastischere maatregelen gaat nemen, zullen de onderhandelingen nog meer worden opgeschroefd tot er een uiteindelijke oplossing komt. Dit scenario betreft dus enkel en alleen diplomatie.

onwaarschijnlijk, maar als de pro-Russische groepen meer en meer blijven bezetten, is het toch een scenario om rekening mee te houden. Zeker omdat Rusland Janoekovytsj door Rusland nog steeds wordt gezien als de President van Oekraïne. 4. Het ondermijnen van het Oekraïens gezag De bedoeling is dat de macht van Kiev in grote delen van Oekraïne niet wordt erkend. Als dit wordt uitgebreid in de loop van de maanden betekent dit natuurlijk steeds minder macht voor Kiev, en zoals we allen weten is dit scenario al lang aan de gang. Er worden momenteel grote delen van OostOekraïne bezet gehouden door pro-Russische groeperingen, met het vermoeden dat ze door Rusland gestuurd zijn. Het feit dat dit aan de gang is, betekent echter niet dat de andere scenario’s uitgesloten zijn. In 2008 heeft Poetin gezegd dat Oekraïne eigenlijk als staat niet bestaat en dat een groot deel eigenlijk Russisch is. De plannen van Poetin lagen dus al een paar jaar klaar, het was alleen nog maar wachten op hét moment. Dit moment is met de val van Janoekovytsj en de onrust in de krim gekomen, en daar heeft Rusland gebruik van gemaakt.

3. Een marionettenregime Dit zou betekenen dat de huidige regering compleet verdwijnt en Rusland Janoekovytsj weer naar voren zal schuiven als kandidaat. Dit lijkt mij op het moment van het schrijven van dit artikel vrij


15

DEN HAAG GEKLAAG SYRIË; EN WE GAAN NOG NIET NAAR HUIS… Paul Dekkers

Het zal menig mens niet ontgaan zijn dat het dit jaar honderd jaar geleden is sinds: ‘the war to end all wars’ begon. Met een kettingreactie stortte de wereld zich in een oorlog waarvan weinigen hadden verwacht dat hij zo destructief zou zijn en zo tergend lang zou duren. ‘We will be home before Christmas’, een spreuk die in latere oorlogen nog vaker terug zou komen om de schijn van een spoedig einde op te houden. Zelfs nu we al een aantal jaartjes door de 21ste eeuw paraderen, is er meer (intern) conflict dan menig mens had kunnen bedenken. Zo is ook in Syrië de machteloosheid van zowel politici overal ter wereld, als de rebellen in Syrië dagelijkse kost op televisie. De oorlog in Syrië begint nu toch wel een erg triest geval te worden: patstellingen, besluiteloosheid, jarenlang doormodderen en daarbij nog wel het ergste dat een einde niet in zicht lijkt te zijn. Een korte tijd geleden viel Homs terug in handen van het regeringsleger en op moment van schrijven staat Aleppo ook op omvallen. Je zou dus kunnen zeggen dat Assad aan de winnende hand is, maar er zullen gebieden zijn die de regering nooit meer terugkrijgt. De wereld had achteraf gezien veel eerder moeten ingrijpen toen er nog sprake was van twee partijen, in plaats van een gefragmenteerde oorlog die

16


meer de schijn van een spelletje Risk heeft. De nasleep van zo’n oplossing was in ieder geval beter geweest dan de massamoord van mensenlevens en cultureel erfgoed. Syrië lijkt anno 2014 meer op Duitsland uit 1945 dan op het prachtige land waar de mens zijn eerste babystapjes zette. De Nederlandse politici hadden veel sneller een kant moeten kiezen in het conflict om een jarenlange oorlog te voorkomen. Ja premier, we weten dat beide kanten niet lief zijn en je dus liever je handen er vanaf wilt houden, maar tegenwoordig mag Nederland zich klaar gaan maken voor een stel jihadisten die ‘boot camp’ volgen in Syrië. Al hadden ze de kant van Assad gekozen (met een hele dikke maar), het was altijd een betere optie geweest dan hoe het er nu voor staat. En in hemelsnaam, zorg ervoor dat die ‘Nederlanders’ nooit meer één stap in de Europese Unie zullen zetten. Desnoods krijgen ze een ‘ongelukje’ wanneer ze terug marcheren naar het kikkerlandje. Dan kan een normale Syrische burger, die tenminste niet om het conflict had gevraagd, zijn paspoort overnemen. Dan kan hij wel een normaal leven in Nederland opbouwen. Hoe nu verder? Naar mijn mening moet Syrië zo snel mogelijk ontbonden worden in meerdere naties. Één voor de Alawieten, één voor de rebellen en geef de

Koerden dan maar ook hun landje waar ze al jaren op hopen. Als die wodkazuipers en Aziatische nepcommunisten dan ook eens ophouden met treiteren. Slechts dan kun je er een muur van VNsoldaten omheen zetten, zodat ze elkaar niet alsnog in de haren zullen vliegen. De Nederlandse politici moeten daarom ook zo snel mogelijk het voortouw nemen in een dergelijke oplossing. En met Syrië in mijn hoofd denk ik terug aan een documentaire van jaren geleden van de Brit Harry Patch (1898-2009), die als laatste overlevende uit de loopgraven kort voor zijn dood uitkijkt over de velden van Passendale, waar hij als jonge knul gewond raakte: ‘’War is a calculated and condoned slaughter of human beings’’. Nu is oorlog in sommige gevallen noodzakelijk naar mijn mening, maar in Syrië is dit niet meer het geval. Een nieuwe verloren generatie is in de maak, net als Patch en de Duitsers dertig meter verderop honderd jaar geleden.

EEN BEETJE PLAGIAAT IS NIET FOUT DE BESTE PARODIEËN VAN DE AFGELOPEN MAAND Loes Loes Tijssen Tijssen

Wilders neemt geen afstand van Le Pen ‘Die man heeft niets te maken met z’n eigen uitspraken’ Geert Wilders weigert afstand te nemen van Jean-Marie Le Pen. De oud-leider van het Front National had het ebolavirus aangedragen als oplossing voor de immigratie. “Natuurlijk is het een belachelijke uitspraak, maar Jean-Marie Le Pen is echt heel iemand anders dan de uitspraken van Jean-Marie Le Pen. Als hijzelf even racistisch was als zijn teksten, zouden we als PVV nooit met hem samenwerken.” De Speld

Tweede Kamer wil causale verbanden afschaffen De Tweede Kamer heeft een wetsvoorstel aangenomen waarmee causale verbanden worden afgeschaft. Het voorstel ligt ter goedkeuring bij de Eerste Kamer. Volgens D66-kamerlid Pia Dijkstra, die het wetsvoorstel indiende, worden nu alle problemen opgelost. “De laatste jaren zijn we overspoeld met de gevolgen van verschillende oorzaken. Het was gewoonweg niet meer vol te houden. Met alle gevolgen van dien.” D66 zegt dat Nederland veel voordeel heeft van het wet. Dijkstra legt na afloop uit: “Even een concreet voorbeeld: stel, er gebeurt iets en dat heeft gevolgen. Dan zijn de oorzaken vaak niet te overzien. Van het één komt het ander.” Eerste Kamerlid Adri Duivensteijn (PvdA) is kritisch over het wetsvoorstel: “Ik heb niet het idee dat hiermee de oorzaken van de problemen van de gevolgen worden aangepakt. Het afschaffen van causale verbanden sorteert simpelweg geen effect.” De Speld

Rusland presenteert speelsteden WK 2018 De openingswedstrijd van het WK voetbal 2018 zal worden gespeeld in Warschau. De finale is vier weken later in Kiev. Dat heeft de Russische Voetbal Unie gisteren bekendgemaakt. De overige speelsteden zijn Moskou, Tallinn, Boekarest, Minsk, Kaunas, Riga, Stalingrad, Odessa, Sotsji en Krakau. Nikolaj Tolstych, voorzitter van de Russische voetbalbond, is tevreden: ‘Met dit speelschema tonen we het echte Rusland: een weidse vlakte van de Finse Golf tot de Zwarte Zee, met idyllische streken als de Wolgavallei en Oost-Europa.’ De Speld


17

DE FOSSIELE AFHANKELIJKHEID Joseph Dommeck

Het kabinet Den Uyl vierde net haar halfjarig bestaan, toen in 1973 de oliecrisis uitbrak. Er was een groot olietekort, omdat Arabische landen onder andere Nederland boycotten. De boycot was het gevolg van de Nederlandse steun aan Israël, omdat werd gedacht dat Nederland stiekem wapens leverde aan Israël – iets wat Nederland ontkende. De autoloze zondagen en benzinebonnen waren de consequenties van dit olie-embargo. Een minder erge crisis speelde zich zes jaar later af. Deze keer het gevolg van de Iraanse revolutie, waarna de Iraanse leider Ayatollah Khomeini minder olie aanbood op de markt. Weer begonnen mensen over de hele wereld hun olie te hamsteren en stond de wereldeconomie onder druk. Deze twee oliecrises laten zien dat olie diep in onze economieën en culturen is geïntegreerd. We zijn zeer kwetsbaar voor het olieaanbod; wij zijn afhankelijk van landen die olie aanbieden. Huidige kwetsbaarheid Tegenwoordig ligt het grootste gevaar voor ons in Rusland, onder de naam Gazprom. Gazprom is eigenlijk niet los te zien van de Russische politiek. De overheid heeft zulke goede contacten met het bedrijf dat de overheid de facto beslist hoeveel gas er

18


naar welk land geëxporteerd kan worden. Sterker nog, de voorzitter van de toezichtraad van Gazprom is Viktor Zoebkov, de oud-premier van Rusland. Al vaker heeft Rusland Gazprom ingezet als middel in internationaal conflicten. Te denken valt aan 2006, toen Rusland Oekraïne geen gas meer dreigde te leveren. Aangezien 80% van de gasleveranties via Oekraïne gaat, waren West-Europese landen niet erg extatisch. Ook vandaag de dag zou Rusland weer kunnen dreigen met Gazprom als de Europese Unie te ver gaat in het verdedigen van een soeverein Oekraïne. Hoe kan dat? We zijn al lang afhankelijk van de Russische leveranties. Als u als lezer al een rommelend onderbuikgevoel krijgt, dan heb ik slecht nieuws voor u: het wordt nog erger. Want een gastekort kan nog een redelijk houdbare situatie geven, maar een olietekort niet. De Engelse doctor Jeremy Leggett waarschuwt de wereld dat in 2015 olie gewoon op kan zijn. Dan leven we in een uitgedroogde wereld waar de dingen die wij als vanzelfsprekend ervaren (auto’s, webshops, conferenties, openbaar vervoer et cetera) niet meer uitvoerbaar zijn. Jeremy Leggett is een wonderkind dat al vroeg zijn PhD haalde als geoloog. Daarna maakte zijn carrière een kick-start toen hij

ging werken bij BP en Royal Dutch Shell. Nadat hij daar lang heeft gewerkt besloot hij uit principiële redenen te stoppen. De gehele energieproductie van BP en Shell staat volgens hem als insider vol van corruptie en te mooie plaatjes. “Energiebedrijven en exporterende landen liegen tegen de hele wereld” zegt Leggett in zijn boek ‘Uit de Olie’. “Arabische landen geven cijfers alsof de grond nog vol zit met olie. Niets is minder waar. Olie zou al op kunnen zijn in 2015.” Het probleem van Gazprom, energiebedrijven of olieexporterende landen is dat deze bol kunnen staan van corruptie. Ondanks deze corruptie moeten we wel vertrouwen op deze partijen. We zijn en blijven afhankelijk, omdat vraag naar het product – olie en gas – blijft bestaan. Op naar groenere energie? De oplossing lijkt evident: we moeten overstappen naar groene energie waarbij wij zoveel mogelijk van fossiele brandstoffen afzien. Het is niet alleen evident, maar door Leggetts opmerkingen lijkt het ook noodzakelijk. Maar waarom zien we daar zo weinig van in Nederland? Ten eerste bestaat er nog een mate van ontkenning. Op zijn hoogst wordt het hele energieprobleem in de doofpot gestopt. In Amerika is er op dit

moment nog debat over de consensus op wetenschappelijk gebied. Daarbij wordt de vraag gesteld hoeveel procent van de wetenschappers geloven in het broeikaseffect. Op dit moment wordt geschat dat tussen 97 en 99% van de wetenschappers gelooft in het broeikaseffect. John Oliver (een Britse komiek die in Amerika actief is) vroeg zich eens af waarom we moeten ‘geloven’ in het broeikaseffect als bijna met zekerheid gezegd kan worden dat het een feit is. Hij liet vervolgens een chaotisch debat toe tussen 99 “gelovers” tegen één hoofdschuddende wetenschapper. Het broeikaseffect heeft een aspect gemeen met een mogelijke energiecrisis: het is een ver-van-mijn-bed-show. We zien de effecten van een opkomende energiecrisis niet, totdat het mis gaat. Dan beseft men zich pas hoe schadelijk onze acties zijn geweest. Het is in die zin hetzelfde als met een slok op achter het stuur gaan zitten. Je onderschat altijd het risico dat je dan loopt, totdat je jouw auto tegen een boom krult (of ergere dingen aanrijdt). Daardoor is er in de samenleving geen breed draagvlak om op energiegebied autonoom te worden. Natuurlijk wil iedereen wel dat energie groener wordt, haast niemand zal anders zeggen. Maar als dit ten koste gaat van banen, geld en uitkeringen gaat veel van het enthousiasme verloren. Want eerlijk is eerlijk: groen kost simpelweg heel veel geld. Kabinetten maken zich niet populair als het qua economische prestaties slecht gaat. Hoe nobel doel ze ook proberen na te streven, economische malaise wordt altijd afgestraft. Maar ook in de agendering gaat het mis. Wijnand Duyvendak, vroeger lid van de Tweede Kamer, schrijft in zijn boek ‘Het Groene Optimisme’ over 25 jaar modderen over

klimaatpolitiek in Nederland. Pas in 1986 komt klimaat op de wereldwijde politieke agenda te staan (overigens met dank aan Nederlandse wetenschappers) en wordt klimaat in fases als belangrijk beschouwd. Duyvendak schrijft dat hij vaak in overleg met politici te horen krijgt dat zij wel willen verbeteren op energiegebied, maar dit hen zo onpopulair maakt dat ze met hun handen gebonden blijven. Politici kiezen daarom voor een langzaam veranderend energiebeleid. Via kleine stapjes zouden we dan naar een autonome energievoorziening kunnen gaan. Het succes dat daarmee al geboekt is moeten we niet zomaar onder de tafel schuiven, maar de vraag die hierbij gesteld zou moeten worden is of dit snel genoeg gebeurt. Maar de echte vraag moet zijn of we het risico zouden willen nemen dat dit beleid te langzaam gaat. Mijn antwoord? Nee! Met het (mogelijk) loerende energieprobleem dat ik heb geschetst klinkt dit politieke onderpresteren als een patstelling. Maar hoe zouden we het dan wel moeten oplossen? Kennis, initiatief en creativiteit Nederland, Europa en internationale organisaties zoals de VN zouden zich veel kunnen focussen op een oplossing vanuit de wetenschappelijke kant. Er zou meer wetenschappelijke activiteit kunnen zijn op het gebied van oplossingen voor energieproblemen. Zonnepanelen zijn al een hele goede uitvinding geweest, maar worden nog steeds meer efficiënter gemaakt. Met meer experts op dit gebied zou dit proces versneld kunnen worden. Ook wordt de kans op een wetenschappelijke doorbraak zo ook groter.

Bedrijven kunnen een sleutelrol spelen, omdat ze midden in de samenleving staan. Zij hebben soms zeer efficiënte en creatieve oplossingen om op lokaal niveau energie te winnen. Aangezien bedrijven ook goed te werk moeten gaan (anders kunnen ze met de staart tussen de benen een faillissement aanvragen), kan je verwachten dat hier erg mooie ideeën uit kunnen komen. Ook op Europees gebied zou het overleg veel serieuzer moeten worden over groenere energie. Een façade zoals een Kyoto-protocol is niet genoeg, we moeten de feiten internationaal op een rij presenteren en op zoek gaan naar oplossingen. Als Nederland genoeg voorstellen doet en initiatief neemt kan deze omwenteling gebeuren. Leggett heeft ondertussen in overleg met veel partijen een gigantisch gebied met zonnepanelen aangelegd. Hij kijkt, net zoals Duyvendak, met optimisme naar de toekomst. We zouden inderdaad weer een crisis kunnen krijgen door een tekort aan fossiele brandstoffen (eentje die volgens Leggett die van de jaren ’30 zou kunnen evenaren), maar initiatieven om groener te worden zijn niet vruchteloos. Voor de toekomst, hoe die er dan ook uit mag zien, hebben we initiatief (maar ook geld) nodig en dat begint bij het kennisnemen van de energieproblematiek. Ik ben blij dat ik daarbij heb kunnen helpen.

Daarnaast zou de overheid meer subsidies kunnen geven aan bedrijven die goede initiatieven hebben voor duurzame energie.


19

MEDIA GAME OF THRONES AND PHILOSOPHY LOGIC CUTS DEEPER THAN SWORDS Sophie Lauwers

Padafhankelijkheid in je studiekeuze? Kosten-baten afwegingen in je relatie? Doel heiligt de middelen bij het schrijven van een essay? Het is een beruchte beroepsdeformatie om overal politicologische theorieën te ontwaren. De serie Game of Thrones, gebaseerd op de boeken van George R.R. Martin, is bij uitstek voer voor politicologen. In het landschap van ridders, dwergen, bastaarden, draken, criminelen en koningen volgen de machtsintriges elkaar op. Voor de politicologen die na het zien van de vierde serie in een zwart gat dreigen te vallen, is er een uitkomst. Tinten grijs Onze generatie kan zich steeds minder goed herkennen in de strijd van goed tegen kwaad. Het Koude Oorlog denken, maar ook het ‘with us or against us’ dat in de beginjaren van de War on Terror overheerste, zijn inmiddels achterhaald. Democratie is niet zaligmakend gebleken. We zijn onze idealen grotendeels kwijt. De slechterik bestaat niet, soms moeten we de hand in eigen boezem steken. Wellicht verklaart dat de populariteit van een serie die zo gruwelijk realistisch is als Game of Thrones. Het biedt ons houvast, zonder moralistisch goed en kwaad te prediken. Het laat de morele complexiteit zien van de personages, elk gekleurd in verschillende grijstinten. Wij gaan door dezelfde problemen als onze geliefde figuren, staan voor vergelijkbare dilemma’s. Misschien zijn we niet reddeloos alleen in deze moderne wereld. Dit moet

20


ook de gedachte geweest achter van het boek Game of Thrones and Philosophy, verschenen in de Blackwell Philosophy and Pop Culture serie. Aan de hand van de ons zo geliefde (en gehate) personages worden verschillende theorieën van het goede leven, goed leiderschap en goede staatsinrichting uitgelegd. De oude maesters Voor de hand liggend en toch origineel is het hoofdstuk waarin ‘Maester Hobbes’ in dienst treedt als adviseur in King’s Landing. Inderdaad, in Westeros is het leven vaak ‘nasty, brutish and short’. Daarom adviseert Hobbes dat de Mad King ondanks al zijn wandaden niet van de troon gestoten had mogen worden: alles voor de veiligheid, want er is niets erger dan een burgeroorlog. Wanneer Robert Baratheon toch de nieuwe vorst wordt, blijft Hobbes hem steunen, want zo hoort dat met zittende vorsten. Met liefde zou Hobbes dus ook Joffrey hebben opgevoed tot een goede dictator: alles voor de vrede. Hobbes lijkt verdacht veel op Lord Varys, nu we er over nadenken. Pas dus op met sympathie voor eervolle mannen als Ned Stark: onze goede intenties kunnen meer schade aanrichten dan welke Targaryen tiran ook. Ook volgens Machiavelli slaat Ned de plank drastisch mis, kwetsbaar door zijn sterke hang naar moraliteit. Maar ook minder aantrekkelijke personages zoals Viserys Targaryen en Joffrey pakken het verkeerd aan door zichzelf gehaat te maken,

wat - in tegenstelling tot gevreesd worden - een fatale fout is. Lord Petyr “Littlefinger” Baelish gedraagt zich wel naar Machiavelli’s wensen: de indruk goed te zijn is het belangrijkst. Daenerys Targaryan komt echter als winnaar uit de bus. Zij begint zwak, maar klimt op, leert bij, wordt onafhankelijk van anderen, is manipulatief én zowel geliefd als gevreesd. Lust om te lezen Maar Game of Thrones blijkt ons ook iets te kunnen leren over bredere maatschappelijke thema’s. Zo leren we het verschil tussen liegen, bedriegen en misleiden en wordt het lot van Bran en Khal Drogo aangegrepen om een discussie over euthanasie te voeren. Lessen die we kunnen trekken uit cultureel relativisme worden geïllustreerd door de ervaringen van de wester(o)se Daenerys in de barbaarse wereld van de Dothraki. De moeite waard is ook het hoofdstuk over hoe al het kwaad in de wereld verenigbaar is met het geloof in God, of, specifieker in ‘the Seven’, de ‘Old Gods’, of ‘R’hllor’. Game of Thrones and Philosophy stelt op een speelse manier talloze filosofische vraagstukken aan de kaak. Geschreven met humor en fantastisch taalgebruik zijn zelfs de ‘acknowledgements’ een lust om te lezen. Goed, de filosofische diepte wordt zelden bereikt, maar wat geeft het? Samen met de dolenthousiaste filosofen en wetenschappers die het boek schreven, kunnen we ons heerlijk overgeven aan onze politicologische

EUROVISIE SONGFESTIVAL: EEN POLITIEK SPEL? Sara Bijlard Hannah Ploeger

Op zaterdag 14 mei vond de finale plaats van de 59e editie van het Eurovisie Songfestival. Zoals bekend won Conchita Würst: de vrouw met de baard. Er was boegeroep te horen elke keer dat de naam Rusland maar werd genoemd en de vraag is dan ook: heeft de winnaar (winnares?) vooral gewonnen uit protest tegen Rusland? Is het Eurovisie Songfestival enkel een liedjeswedstrijd of zit er meer achter? Het Eurovisie Songfestival 2009. Georgië was het jaar ervoor verwikkeld in een korte oorlog met Rusland en stuurde het vrolijk klinkende disconummer in met de titel ‘Put in Disco’. In de tekst kwam het stukje ‘We don’t wanna put in’ voor, waarbij ‘put in’ op zo’n manier werd uitgesproken dat er duidelijk de naam van de Russische leider in te horen was. Het insturen van dit liedje is uiteindelijk door de organisatie verboden, waardoor twijfel over de onschuld van het Eurovisie Songfestival toenam. Twee jaar daarvoor deed Oekraïne mee met de komiek Andrei Danilko die dingen zong als ‘lashing tambei’, maar dit met zo’n accent uitsprak dat het eerder klonk als ‘Russia goodbye’. Deze inzending is door de organisatie uiteindelijk wel toegestaan. Vaak wordt gezegd dat OostEuropese landen veel op elkaar stemmen. In een onderzoek van Laura Spierdijk en Michel Vellekoop blijkt dat in de periode

1975-2003 er een gemiddelde voting bias (in punten) was binnen Oost-Europese landen die ongeveer lag tussen de 4.0 en 7.5 punten tegenover bijvoorbeeld de 0,5 punten die gemiddeld door Nederland aan België werden gegeven. Hieruit zou mogelijk geconcludeerd kunnen worden dat er wel van een ‘voting bias’ sprake is. Waardoor kan deze voting bias dan worden verklaard? Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat vooral taal een belangrijke factor is (negen landen van de 36 stemmen vooral op een land met dezelfde taal). Daarna spelen geografische factoren een rol, met name de afstand tot het land die het liedje heeft ingestuurd (veertien landen). In zeven gevallen speelt religie een rol, met name bij twee strengreligieuze landen: Ierland en Cyprus. Politieke omstandigheden zijn in dit onderzoek helaas niet onderzocht. Dit jaar was vooral de spanning tussen Rusland en Oekraïne voelbaar: wanneer Rusland in de finale punten kreeg toegedeeld was in de zaal vaak boegeroep te horen. Het verschil in aantal punten tussen de winnaar van het Songfestival (Oostenrijk) en het aantal punten van het land dat tweede werd (Nederland) was behoorlijk groot: Nederland kreeg 238 punten toegedeeld en Oostenrijk maar liefst 290. Het is echter niet met zekerheid te zeggen of dit verschil te verklaren is door de huidige situatie in

Rusland waarbij homoseksuelen in grote mate onderdrukt worden. Een stem op een transseksueel zou dan mogelijk symbool staan voor een stem tegen het huidige mensenrechtenbeleid in Rusland. De Baltische staten gaven altijd veel punten aan Rusland, wat geweten werd aan de Russische minderheden in de landen. Dit jaar gaven ook zij de twaalf punten aan Nederland, wellicht ook door de muzikale kwaliteiten van Ilse en Waylon. Het Eurovisie Songfestival: politiek of niet? Uitgaande van inzendingen van voorgaande jaren zou je kunnen concluderen dat er onderhuids wel enige spanning merkbaar is. Meningen worden subtiel door sommige landen wel in het ingestuurde liedje verwerkt. Dat er wel gestemd wordt door sommige landen op basis van geografische factoren of op basis van taal is iets wat we wel mogen concluderen. Of de winnaar van dit jaar echter alleen het gevolg is van politieke spelletjes en niet op basis van het lied is echter voorlopig nog een vraag die niet met zekerheid te beantwoorden is. Maar het blijft voor ons fijn om te geloven dat Nederland het Songfestival dit jaar had gewonnen als Conchita geen baard zou hebben. Het venijn zit in de baard.


21

WOORDJE VAN DE VOORZITTER

Wat is het einde van dit academisch jaar dichtbij… hoe dichter bij het einde, hoe drukker het wordt lijkt het wel! Want wat hebben we de afgelopen twee maanden weer veel meegemaakt. De grote ismusreis naar Letland en Litouwen lijkt alweer lang geleden. Een week lang onbezorgd met een geweldige groep ismi reizen en veel plezier maken, iets waar ik momenteel met heimwee aan terug denk. Want na de meivakantie werd het druk, heel druk! Naast alle studieverplichtingen en deadlines stapelden de mooie activiteiten zich op. Het ismusgala waar al maanden naar werd uitgekeken, bleek de verwachtingen ruimschoots waar te maken! Er werd gedanst, gesjanst en gedronken. Het was met 117 (!) personen een hele mooie avond waar wij als bestuur met trots op terugkijken. De week erna werd echter het pak alweer uit de kast getrokken om minister van Buitenlandse Zaken, Frans Timmermans, te ontvangen. Deze drukbezochte lezing werd ook door verschillende media opgepikt en ismus werd weer mooi in het zonnetje gezet. Zoals Kees van der Staaij het mooi verwoordde: ‘Het is tegenwoordig een eer om tussen het rijtje politici te staan wat ismus heeft ontvangen’, want ook deze markante politicus heeft ismus bezocht. Daarnaast kreeg ik nog een bijzonder mailtje waarin bekend werd gemaakt dat Prof. Verbeek op onze voordracht verkozen was tot de beste seniordocent van de gehele universiteit, ook een mooi hoogtepunt! De informele kant van onze

22


vereniging is ook goed aan bod gekomen. De ‘a beer too far’ avond met bierspelletjes waar het gerstenat rijkelijk uit de blikken vloeide en menige strijd met bier werd uitgevochten was ook zeker geslaagd te noemen. En wat te denken van de Deutsche borrel waar we alle ingekochte halve liters Paulaner van Stadscafé TouT hebben opgedronken en menig ismi genoot van een degelijk broodje Bratwurst… Dit waren slechts enkele highlights van de afgelopen maanden. Zo hebben wij er het afgelopen jaar nog veel meer beleefd, te veel om op te noemen! Maar dit is ook alweer de laatste Heraut van dit academisch jaar en dus ook de laatste Heraut waar ik dit woordje mag schrijven. Dat betekent dat er binnenkort een kandidaatsbestuur klaar staat om ismus weer verder te brengen. Wij, het XIIIe bestuur, hebben ons dit jaar voor de volle 100% ingezet om alle ismi een onvergetelijk jaar te bezorgen en ismus verder te helpen. Dit is ook alleen maar mogelijk geweest door alle hulp van jullie. Daarom wil ik graag dit laatste woordje afsluiten met een welgemeend dankwoord voor alle ismi (en niet ismi) die het bestuur en ismus geholpen hebben om het afgelopen jaar neer te zetten. Ik wens onze opvolgers alvast veel succes toe en al het goeds voor komend jaar! Namens het XIIIe bestuur der studievereniging ismus: BEDANKT VOOR HET FANTASTISCHE JAAR! Met hartelijke groet, Ruud Penders Voorzitter van het XIIIe bestuur der studievereniging ismus

SPONSORS

GRATIS ZAAL VOOR FEESTEN, BORRELS EN VERGADERINGEN Daalseweg 19 6521.GE.Nijmegen telefoon 024-3230257 [email protected] www.haantje-nijmegen.nl


23

De Heraut wants you! Op zoek naar een uitdaging? Het lijfblad voor- en door politicologie studenten staat altijd open voor nieuwe redactieleden. Kruip in de pen en ventileer een mening over al het politieke nieuws dat jou interesseert. Mail naar [email protected] of neem contact op met Felix Verhagen, hoofdredacteur van de Heraut. Of kijk op: www.facebook.com/deheraut Heeft u interesse om hier te adverteren?

Redactie Heraut Koen Beekhuis Sara Bijlard Laura Buuts Paul Dekkers Joseph Dommeck Niek Kok Sophie Lauwers Laura Lenting Nicole Nibbering Bas Oosting Hannah Ploeger Emma Rosendal Gijs Swennen Stijn Theeuwen Loes Tijssen Vormgeving Lennard Goede

Neem contact op met studievereniging ismus:

Hoofdredacteur Felix Verhagen

Thomas van Aquinostraat 5.0.03 Faculteit der Managementwetenschappen Radboud Universiteit Postbus 9108 6525 GD Nijmegen

De redactie bedankt gastredacteuren Manouk Smeets en Yael van Drunen voor hun medewerking aan deze editie.

Telefoonnummer 024-361 16 59 E-mailadres [email protected] [email protected]

De Heraut. Onafhankelijkheid!

Recommend Documents