Dawn Raid: de eerste dag
Jolling de Pree 11 mei 2011
Te behandelen punten • Waarnaar zoekt de Commissie/NMa? • Wat gebeurt er als sprake is van een overtreding van de mededingingsregels? • Wat gebeurt er in de praktijk tijdens een dawn raid? • Wat moet er achter de schermen gebeuren?
12-5-2011
1
Waarnaar is de Europese Commissie/NMa op zoek? • De Commissie/NMa zoekt naar: 1. mededingingsbeperkende afspraken (kartels), bijvoorbeeld prijsafspraken, klantverdelingen en exportbelemmeringen 2. misbruik van economische machtspositie 3. overtredingen concentratietoezicht, bijvoorbeeld niet-melden fusies of niet-nakomen remedies • Bij kartels weten de autoriteiten doorgaans waarnaar zij op zoek zijn, omdat concurrenten hebben “geklikt” (clementieregelingen).
12-5-2011
2
Wat gebeurt er als overtreding wordt vastgesteld? • De Commissie/NMa kunnen aan de onderneming een boete opleggen gelijk aan 10% van de concernomzet; NMa kan opdrachtgevers en leidinggevenden EUR 450.000 boete opleggen. – 2008: EUR 896 miljoen boete voor Saint Gobain voor deelname aan kartel – 2009: EUR 1,06 miljard boete voor Intel wegens misbruik economische machtspositie – 2010: boete van EUR 20 miljoen boete voor Wegener en EUR 1,3 miljoen voor vijf leidinggevenden wegens niet nakoming vergunningvoorschrift • Benadeelden kunnen in civiele procedures hun schade vorderen. • Wetsvoorstel tot invoering gevangenisstraffen wordt voorbereid.
12-5-2011
3
De dag van de dawn raid • 09:10 uur:
Inspecteurs aan de deur
• 09:45 uur:
Advocaat arriveert/overleg aanpak bedrijfsbezoek
• 10.00 uur:
Start analoog en digitaal onderzoek
• 14:00 uur:
“Verhoor” werknemers
• 18:00 uur:
Afsluiting onderzoek/verzegeling kasten en ruimtes
12-5-2011
4
09:10 uur - Inspecteurs aan de deur • Onderzoeksleider en teamleden (al dan niet vergezeld door aangewezen personen) melden zich aan balie, NMa laat identiteitsbewijs zien/Commissie toont verificatiebeschikking. Men vraagt (meestal) naar directeur. – – – –
Eerste uur meest belangrijk Balie-instructie Bedrijfsjurist vormt “crisisteam” en belt advocaat Bedrijfsjurist ontvangt inspecteurs, controleert identiteitsbewijs/beschikking en vraagt zoveel mogelijk toelichting – Verzoekt inspecteurs te wachten totdat de advocaat is gearriveerd. – Men wacht in de regel 30 minuten. Als men niet (langer) wil wachten, belemmer dan het onderzoek niet! Op niet-meewerken staan zware sancties. 12-5-2011
5
9:45 uur – Advocaat arriveert/overleg aanpak bedrijfsbezoek • De volgende zaken komen aan bod: – start onderzoek: in hoeverre is men al gestart met het onderzoek; – samenstelling team van de toezichthouder; – de timing: hoeveel tijd zal het onderzoek in beslag nemen en gedurende welke kantooruren; – de werkmethode: hoe willen de inspecteurs te werk gaan; – de zoekmethode: naar welke (elektronische) dossiers, locaties e.d. gaat de interesse uit; – kopieën: zijn de inspecteurs bereid om extra kopieën te maken of dienen de aangestelde documentatiemanagers dit te doen; – verhoor: wil men ook werknemers horen; – vertrouwelijke informatie: de handelswijze met betrekking tot bescherming van vertrouwelijke (privé /geprivilegieerde) informatie; – begeleiding: de personen die aangesteld zijn door het bedrijf om de inspecteurs bij hun rondgang door het kantoor vergezellen; – structuur en bedrijfspand: beantwoording van vragen van de inspecteurs over de interne structuur van het bedrijf en de indeling van het bedrijfspand.
12-5-2011
6
10:00 uur - Inzage in bescheiden • Commissie/NMa vordert inzage in zakelijke gegevens en bescheiden: – documenten, geschriften en elektronische gegevens – met uitzondering van • persoonlijke gegevens en bescheiden • stukken van de externe advocaat (geprivilegieerde stukken); NMa neemt ook geen kennis van stukken van de Cohen-advocaat
12-5-2011
7
10:00 uur - Digitale bestanden
• De IT-specialist van de NMa voert ter plekke zoekvragen in en verzamelt de digitale gegevens in een dataset. • De Europese Commissie selecteert ter plekke relevante bestanden en maakt daarvan een kopie. • Bijstand van een IT-expert noodzakelijk: – assistentie van Commissie/NMa; – registratie van wat er gebeurt.
12-5-2011
8
14 uur: “verhoor” werknemers
• Recht op bijstand advocaat • Cautie • Onderscheid: “feitelijke vragen/inhoudelijke vragen”
12-5-2011
9
18:00 uur – Afsluiting bedrijfsbezoek • Bespreken gang van zaken tijdens onderzoek met de inspecteurs en samen met inspecteurs doornemen gekopieerde analoge stukken. • Vaststellen vervolgstappen: – afsluiting dawn raid/voortzetting volgende dag – verzegeling – nazending opgevorderde stukken • Digitale bestanden: – de IT specialist haalt de geselecteerde gegevens “door de wasstraat” – het bedrijf ontvangt een harde schijf met de door de NMa geselecteerde data en een applicatie om aan te geven welke documenten geprivilegieerd zijn.
12-5-2011
10
Wat moet er achter de schermen gebeuren? • Voorbereiden interne informatievoorziening • Voorbereiden persbericht • Controleren dat bedrijf over exact dezelfde gegevens beschikt als de autoriteiten • Zoektocht naar de “smoking gun”: – interviews – doornemen digitale en analoge documenten • Bij overtreding: – beëindigen overtreding – leniency?
12-5-2011
11
VRAGEN?
12-5-2011
12