Competentiegericht opleiden (CGO)
1
Programma
-
Welkom & opwarmoefening Introductie CGO Toetsen en beoordelen (incl. online systeem) Wat betekent de invoering van CGO voor jullie als opleiders? - Ervaringen uit pilotgroepen - Afsluiting 2
Opwarm oefening
3
Waarom CGO? • Specificeren eindtermen BIG-opleidingen • Onderscheid en overeenkomsten beroepsgroepen GZ, K(N)P, PT • Duidelijker criteria voor zowel excellente als zwakkere prestaties • Heldere profilering op de (arbeids)markt • Uniformeren van BIG-opleidingen in NL • Specificering van wat in praktijkinstelling geleerd/gedaan moet kunnen worden. • Filmpje kijkje onder de motorkap GZ opleidingsplan 4
Definities Competenties • Combinaties van kennis, inzicht, vaardigheden, motivatie, houding en persoonskenmerken die nodig zijn om effectief te handelen in de beroepssituatie (context gebonden) Competentiegebied • In een competentiegebied is een aantal competenties geclusterd. De competentiegebieden in het profiel hebben onderling samenhang en zijn essentieel om als professional adequaat te kunnen functioneren
Indicator • Operationalisatie van competentie in de vorm van meetbaar gedrag en de uitkomst daarvan
5
Competentiegebied 1: Psychologisch handelen voorbeeld
Competentiegebied
Competentie
Indicatoren
6
Voorbeeld competentie en indicatoren Competentiegebied: Psychologisch handelen Competentie: De GZ-psycholoog voert op gestructureerde wijze een behandelproces uit. Indicatoren Dit houdt in dat de GZ-psycholoog: • behandelingsdoelen formuleert; • de behandeling in het licht van de doelen plant; • het behandelingsproces evalueert; • doelen en plan bijstelt op grond van die evaluatie; • de focus in de behandeling formuleert en bewaakt.
7
Eindtermen
Thema’s
Theoretische opleiding
Cursorisch onderwijs Modules Kennis Vaardigheden Opdrachten Feedback
Themakaarten Kenmerkende beroepssistuaties Geoperationaliseerde competenties Vereiste kennis Kritische vaardigheden
Praktijkopleiding
Werkervaring Competenties IOP/Portfolio Kenmerkende beroepssituaties Praktijktoetsen Feedbackinstrumenten
8
Samengevat
Competentie = Thema = Indicator = KBS = Toetsing =
Wat kan ik? Waar laat ik zien dat ik dat kan? Hoe laat ik zien dat ik dit kan? Wanneer en aan wie laat ik zien dat ik het kan? Hoe goed is het?
9
Introductie CGO Het implementatieproces • Landelijke werkgroepen (modernisering BIG opleidingen) • Vaststellen Opleidingsplannen – – – –
GZ (december 2012) KP (mei 2013) PT (oktober 2013) KNP (maart 2014)
• Landelijke toetsboeken • Concepten besproken in opleidingscommissies • Pilots in de verschillende regio’s. Rino Groep: GZ14C - GZ Utrecht V&O GZ14E - GZ Rotterdam K&J • Periodieke evaluaties in landelijke werkgroep of HCO • Landelijke invoering in BIG per 2015/2016 • Continue afstemming met de opleiders 10
Toetsen en beoordelen
11
Twee soorten toetsen
• Ontwikkelingsgericht toetsen = vaststellen van het niveau van een competentie en dat eventueel door middel van feedback verhogen in de richting van een criterium • Selectief toetsen = vaststellen van het niveau van een competentie en dat vergelijken met een van te voren vast gesteld criterium (De simpelste vorm is het waarderen als ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’)
12
Ontwikkelingsgerichte toetsing Schaal: Ten aanzien van het vereiste eindniveau en dus niet wat verwacht mag worden gezien de fase van de opleiding
13
Toetsen van competenties in de praktijk We werken toe naar toenemend inzetten van Ontwikkelingsgerichte toetsen Toetsen die… feedback geven over functioneren op competentiegebieden; uitmonden in concrete aandachtspunten, leerdoelen voor komende periode.
14
Toetsing, feedback en beoordeling 5 4
Selectieve beoordeling
3
ontwikkelingsgerichte feedback
2
Toetsing
1
15
Hoe wordt er getoetst? Staat beschreven in het Toetsboek ‘De beoordelings- en evaluatiecriteria zijn afgeleid van de competenties en indicatoren uit het competentieprofiel. In het toetsboek wordt het aantal en de wijze van toetsen, alsmede de beoordeling en de daarbij gehanteerde criteria op gedetailleerder en concreter niveau beschreven.’
16
Welke toetsen worden gebruikt (GZ)? - KBS-toetsen: 12x in opleidingstraject (wordt 20) Doorlopen van belangrijke situaties Zie toetsboek (verdeling verplicht en facultatief)
- 360 graden feedback: 2x 5 collega’s geven feedback over functioneren piog
- Critically appraised topic (CAT): 1x (wordt 2) Beantwoorden van concrete klinische vraag over specifieke patient(en), a.d.h.v. wetenschappelijke literatuur
- Referaat: 2x Wetenschappelijk verankerd betoog over voor instelling/afdeling relevant thema. 17
Toetstabel GZ 2015 Toetsvorm 360° beoordeling
CAT
Referaat
KBS toetsen
Competentiegebieden Samenwerking, organisatie en professionaliteit Kennis en wetenschap, psychologisch handelen Kennis en wetenschap, organisatie Alle competenties
Wie geeft feedback? Zie instructie
Jaar 1 Na 6 maanden
Jaar 2
Na 18 maanden
Docent
Ontwikkelingsgericht
1x
Ontwikkelingsgericht
1x
1x
Ontwikkelingsgericht
Min. 6 x
Min. 6 x
Zie instructie
PO/WB/SV
Toetsing
Ontwikkelingsgericht
Waarvan in ieder geval voor V&O de 8 verplichte en voor K&J de 10 verplichte KBS toetsen verspreid over twee jaar 18
Kenmerkende BeroepsSituaties (KBS)
Praktijktoeting in KBS ‘Kenmerkende beroepssituaties zijn situaties waarmee een beroepsbeoefenaar regelmatig te maken heeft, die van de beroepsbeoefenaar handelen vragen, en die kenmerkend zijn voor het beroep.’
19
Feedbackformulier KBS - Voorbeeld
20
Samenvatting Toetsing in de praktijk • Doel: deelnemer inzicht geven in zijn competentieontwikkeling, zicht krijgen op dat wat goed gaat en dat waar hij zich verder in dient te ontwikkelen. • Het is niet noodzakelijk dat een toets foutloos wordt uitgevoerd; het gaat om oefening en feedback op het eigen handelen • De meeste toetsen zijn dus ook ontwikkelingsgericht
21
Wat betekent de invoering van CGO voor jullie als opleiders?
22
Rollen • Deelnemer is verantwoordelijk voor de opbouw van zijn portfolio en geeft zelf aan op welk moment hij welke toets wil doen (in samenspraak met praktijkopleider) • Praktijkopleider monitort vanzelfsprekend het leerpoces, geeft feedback en beoordeelt • Werkbegeleiders en supervisoren beoordelen niet. Hun rol is het voorbereiden van de deelnemer op de praktijktoetsen en het geven van feedback, dus geen selectieve beoordelingen
23
De rol van opleiders in de praktijk • Uitgaan van het competentieprofiel (en themakaarten) • Bespreken wanneer er wat getoetst wordt
• Monitoren of deelnemer zelfstandig met toetsen aan de slag is initieert, plant etc.
• Uitleggen wat er verwacht wordt
• Duidelijk en concreet feedback / oordeel geven bijv. Door praktische tips en handvatten die nodig zijn voor de deelnemer om zich te ontwikkelen
• Systematisch vastleggen 24
De rol van opleiders in de praktijk
• Uitkomsten toetsmomenten bespreken Wat is gedaan? Wat was feedback? Welke leerdoelen komen eruit voort?
• Het is aan u als professionele opleider in te schatten hoe de deelnemer zich op dat moment verhoudt tot gewenst eindniveau. • Enige subjectiviteit is hierbij onontkoombaar • Benader elkaar voor nabespreking, feedback & tips
25
Planning van de praktijktoetsen • Deelnemer bepaalt in samenspraak met praktijkopleider wanneer welke toets gedaan wordt • Soms niet te plannen, maar retroperspectief geëvalueerd adhv reflectieverslag of nabespreking • Ook langerlopende KBS’en, dus niet op één moment, maar gedurende bepaalde periode • Raadzaam het curriculum en individueel ontwikkelplan (IOP) te volgen en rekening te houden met reeds verworven competenties van deelnemer 26
Online systeem
27
Kort stappenplan online systeem 1) Deelnemer plant en initieert de ontwikkelingsgerichte toetsen in samenspraak met praktijkopleider. Deelnemer bespreekt ook met praktijkopleider wie feedback zal geven. 2) Deelnemer logt in via Rino Portal en verstuurt het digitale feedbackformulier (pilot 2 opties) 3) De opleider/begeleider geeft feedback (digitaal invoeren) 4) Deelnemer verzamelt resultaten en vult hiermee het online portfolio. 5) Deelnemer en praktijkopleider bespreken resultaten die uitmonden in leerdoelen en aandachtspunten (voortgangsgesprekken). Het portfolio geeft input voor de gesprekken en beoordelingen jaar- en eindgesprek, (half)jaarverslagen & competentiekaart
28
Digitaal verzoek om feedback
29
30
31
32
Relevante documenten • Voor wb en sv: http://www.rinoportal.nl/bigbegeleiders • Opleidingsplan • Handleiding toetsboek Handleiding en instructie toetsen Toetsbeschrijvingen • Feedbackformulieren • FAQ 33
Ervaringen pilot
34
Terugkoppeling Pilot deelnemers -”Het wordt concreter wat je leert” -Enkele deelnemers moeten het CGO zelf actief onder de aandacht brengen bij begeleiders, andere begeleiders hebben zich er zelf erg goed in verdiept -Met name de werkbegeleiders en supervisoren geven feedback op de KBS toetsen - “SV en WB worden gedwongen meer concreet te evalueren”
-Ontwikkelpunten m.b.t. het online ondersteunende systeem
35
Terugkoppeling Pilot praktijkopleiders “Geeft meer structuur en inhoud aan begeleidingsgesprekken” “Je hebt zo meer grip en zicht op de voortgang” “Ik heb dit weleens gemist tijdens mijn eigen Gz opleiding” “Het kost wat tijd om er in te duiken, maar de specifieke feedback is wel nuttig ” Kritiek op de schaalverdeling ontwikkelingsgerichte toetsen. Te weinig differentie: “Er zijn maar twee stappen op weg naar vereist eindniveau.” 36
Terugkoppeling Pilot praktijkopleiders “Deelnemers doen veel zelf” “De actievere rol is wennen voor sommige deelnemers, omdat regie meer bij deelnemers ligt. Maar het CGO en de toetsen worden erg belangrijk gevonden” “360 graden feedback leuke taak, wel veel categorieën en ofschoon het wel een algeheel beeld geeft, vind ik uiteindelijk de vrij in te vullen opmerkingsruimte het meest interessant en veelzeggend” 37
Evaluatie begeleiders na CGO bijeenkomst(en) “Eerst was ik hierover half kritisch, nu voel ik me intussen meer geholpen” “prima bijeenkomst om met hiermee te gaan starten. Ik voel wel de behoefte om na een halfjaar of jaar met elkaar te evalueren hoe het gaat” “Fijn dat de Rino bij ons bij de instelling langs komt en de bijeenkomst samen verzorgt met de P opleider” “Rollenspel was leuk” ‘toetsen’ blijkt een eng woord
38
Wat hebben wij tot nu toe geleerd van de pilot? - Het kost de betrokken tijd om er in te duiken, maar het levert ook veel op - “Je doet wat je al deed, maar nu is het meer gefundeerd” - Verschil selectief – ontwikkelingsgericht goed benadrukken - Planning en afstemming deelnemer-praktijkopleider is cruciaal - Enige subjectiviteit is onontkoombaar
- Online systeem moet het CGO goed faciliteren - Overdracht van PO naar WB en SV is belangrijk - Het gaat pas leven als je ermee aan de slag gaat - FAQ
39
Wat betekent de invoering voor de organisatie en curriculumcommissie? • Portfolio functie op Rino Portal • Landelijke uniformering o.a. terminologie bijv. Werkplan wordt Individueel OpleidingsPlan (IOP) 5 pts schaal selectieve toetsbeoordelingen • Aandacht voor CGO bij (erkennings)visitaties • Koppeling praktijk en theorie draaiboeken aanpassen • CGO bijeenkomsten voor praktijkopleiders (optioneel ook voor wb en sv) • Geschiktheidsbeoordelingen invoeren (go/no go) • Continue verzamelen feedback en input van deelnemers en opleiders • Informatie en communicatie (o.a. Studiegids) • Beantwoorden van vragen deelnemers en opleiders 40
CGO bijeenkomsten voor praktijkopleiders • Hoofdopleider, manager opleidingen en een praktijkopleider • BIG Breed • Planning eind 2014 en begin 2015 -Bij Rino Groep te Utrecht of locatie Rotterdam/Leiden -Koppelen aan startconferenties -Bij de grote instellingen • Aanwezigheid PO noodzakelijk voor succes en overdracht • Werkbegeleiders en supervisoren zijn ook welkom!
41
Even checken…. 1.De deelnemer acht een andere collega beter in staat om een specifieke KBS te evalueren, dan de persoon die wordt voorgeschreven in het toetsboek. Mag dat? 2.In het KBS feedbackformulier van deelnemer staat bij een vraag als feedback een 1 of een 2. Dient de deelnemer de KBS te herkansen?
3. Is het tijdspad van de praktijktoetsen voor een deelnemer die de opleiding parttime volgt gelijk aan een voltijddeelnemer? 4.Moet de deelnemer in het (halfjaar)verslag melding maken van 42 zijn/haar ontwikkeling aan de hand van de competenties?
Afsluiting & Follow up • PO zorgt voor overdracht binnen instelling sv en wb • Evaluatie met opleiders • Evaluatie landelijke werkgroepen en HCO
43
Uitsmijter filmpje 44
Oefeningen Voorbeelden: - 360 gradenfeedback oefenen - KBS uitpluizen - KBS rollenspel
45
