Romantiek? geeft antwoord op pagina 3
14 Donderdag Augustus2008
Werkt bevrijdend. Georgië
CL-voorronde
Vluchteling Verlies in Tbilisi FC Twente Door het conflict tussen Georgië en Rusland zijn tienduizenden mensen op de vlucht geslagen. In de Georgische hoofdstad Tbilisi worden ze provisorisch opgevangen, vaak onder erbarmelijke omstandigheden. ‘We zijn toch geen beesten? De regering doet niets voor ons.’ 07
FC Twente verloor gisteravond met 0-2 van Arsenal in de voorronde Champions League. Maar wie verder keek dan die nederlaag, zag goed voetballende Tukkers. Met veel beweging, snelheid, durf en combinatievoetbal lijken ze ook dit seizoen weer een lust voor het oog.
Financial Logistics Controller (m/v) Voor adidas zoeken wij een Financial Logistics Controller. Je werkt vanuit het Europese logistieke kantoor in Amsterdam. Een ideale tweede of derde stap voor een ambitieuze financiële professional met bij voorkeur enige ervaring in een internationale setting. adidas is wereldmarktleider in de sport & fashion industry. Kijk voor meer informatie op vijzelaar.com of bel met Sofie Man 035 692 55 30.
21
continuïteit in finance
Lowlands
Wegwijzer Waar moet je nu echt naartoe?
Teng Biao
Dissident nummer een
16
Bestseller
Anti-Obamaboek Een boek waarin Barack Obama wordt beschuldigd van drugsgebruik en extremistische sympathieën bestormt de Amerikaanse bestsellerlijsten. Dit weekend staat The Obama Nation op nummer een van de bestsellerlijst van The New York Times, zegt de Amerikaanse krant. Schrijver van het boek is Jerome Corsi, een conservatieve aanhanger van de Republikeinse partij. In 2004 schreef Corsi een anti-Kerryboek. Hij droeg daarmee bij aan de nederlaag van de Democratische kandidaat John Kerry in de verkiezingen.
De bekendste, nog actieve dissident Teng Biao is gisteren Peking ontvlucht. Deze krant sprak met hem, vlak voor zijn vertrek.
Olympische Spelen
REUTERS
Kustaw Bessems PEKING
...
Alles is rustig, haast idyllisch, op de parkeerplaats van de flat in een Pekingse buitenwijk. De fietsen onder het afdakje, de veldjes met bloemen, de wacht die vriendelijk groet. Hier kreeg de 35-jarige mensenrechtenadvocaat Teng Biao in maart een zak over zijn hoofd getrokken en werd hij in een busje gegooid.
Op een onbekende plek werd hij twee dagen vastgehouden, bedreigd en geslagen. De daders vertelden dat ze van de plaatselijke politie waren, hij vermoedt dat ze tot een geheime dienst behoorden. Hij mocht niets negatiefs meer zeggen over de Olympische Spelen, werd hem te verstaan gegeven. Daar heeft hij zich tot dusver niet aan gehouden. Maar nu? Hij gaat de stad uit, vertelt hij in zijn studeerkamer, enkele uren voor zijn vertrek. En hij komt pas terug als de Spelen klaar
STATION BEIJING
zijn. ‘Ze zullen wel heel blij zijn.’ Want elke dag belt de geheime politie hem. Ze manen hem om Peking te mijden tijdens de Spelen en niet met journalisten te spreken. ‘Dat maakt ons werk makkelijker, zeggen ze dan. Vrijdag, de dag van de opening, werd ik de hele dag gevolgd. En ook nu weten de autoriteiten waar ik ben en wie ik ontvang. Die wacht aan de poort geeft alles door. Als ik naar het Tiananmen Plein ga of naar een stadion, dan weten ze dat en houden ze me tegen.’
Dichter bij onze sporters kan je niet komen.
Een vakantie komt hem goed uit, zegt hij. Hij wil zijn broers op het platteland wel weer eens zien. Maar hij is ook die telefoontjes zat. Die komen van een andere instantie dan die hem in elkaar sloeg. ‘Deze mensen doen heel aardig. Ik ken ze persoonlijk. Om de twee weken eet ik met ze, een en al warmte. Maar als ik niet verscheen op die dinertjes zouden ze me even goed laten oppakken en dwingen te komen.’
Sip einde Huizinga Judoreus zwaait af 24
Lees verder op pagina 2
VANDAAG:
Edith Bosch gehuldigd P18 Ga mee
2
Nieuws
Dissident nummer een *
*IWAN TOL | VERSLAGGEVER OLYMPISCHE SPELEN
Lieve Michaëlla, Laat ik het maar zeggen zoals het is: ik mis je hier in Peking. Nergens anders regeert de waan van de dag zo nadrukkelijk als in de wereld van de sport, dat hoef ik jou niet te vertellen. Gisteren liet ik je naam vallen bij een paar supporters in het Holland Heineken House. Ze verslikten zich bijna in hun bier. Krajicek? Die kleine bedoel je? Dat gemankeerde psychische gevalletje? Ja, Michaëlla, zo wordt er over je gepraat. Ik walg van die kerels. Straks als je knie genezen is en je weer gaat winnen, staan ze vooraan om je te feliciteren, let maar op. Je hoeft mij niet te vertellen dat je hier graag had willen zijn in Peking. Het olympisch toernooi zou dé gelegenheid voor je zijn geweest om weer een beetje uit het dal te kruipen. Niks verdedigen van ATP-punten, maar gewoon lekker boven jezelf uitstijgen in een toernooi dat op zichzelf staat. Wat had het mooi kunnen zijn. Richard de Wimbledontitel, jij olympisch goud. Waar ben je nu eigenlijk? Bij de vader in Praag? In Muiderberg, in het tuinhuis van Richard? Of klopt het dat je tegenwoordig een vriendje hebt? En schiet het eigenlijk een beetje op met de gesprekken bij de sportpsycholoog? Ik hoop dat hij je kan laten inzien dat meisjes van negentien een beetje lol moeten hebben in het leven in plaats van altijd naar hun vader te moeten luisteren. Mag ik je nog een tip geven? Lees het boek Los van Dennis van der Geest. Het is hem ook gelukt om zich los te maken van zijn vader. Dat ging niet zonder slag of stoot, maar dat geeft niet. Een beetje tegenslag maakt je volwassen. Ik zal wel aan Dennis vragen of hij een exemplaar aan je opstuurt. Zullen we afspreken dat we elkaar over vier jaar op de Olympische Spelen in Londen zien? Dan ga jij er gewoon met het goud vandoor, want volgens mij is Londen wel vruchtbare grond voor jullie Krajicekjes. Sterkte! Groet, Iwan
Teng Biao, met op zijn T-shirt Chen Guancheng, een blinde advocaat die in 2006 ten onrechte werd opgesloten.
‘Ik ben niet bang’ VERVOLG VAN PAGINA 1
... Daar komt de recente verdwijning van de activiste Zeng Jinyan bij. Vorig jaar schreef Teng samen met haar man, Hu Jia, een open brief waarin de twee mannen de wereld aanspoorden om tijdens de Spelen naast het schoongeveegde Peking ook het ‘echte China’ te zien, waar de regering schaamteloos en wreed de rechten opzij schuift van iedereen die te veel dwarsligt. Drie maanden na de publicatie werd co-auteur Hu Jia voor drieënhalf jaar in de gevangenis gegooid en diens vrouw Zeng Jinyan onder huisarrest geplaatst. Zij is nu spoorloos. ‘Een paar weken geleden vertelde ze me aan de telefoon dat ook zij steeds van de geheime politie te horen kreeg dat ze weg moest, omdat ze niet in de media mocht komen. Ze
zei niet dat ze zou gaan, maar sinds het begin van de Spelen heeft niemand meer iets van haar vernomen en haar mobiele telefoon doet het niet. Ik denk dat zij gedwongen is de stad uit te gaan en dat de autoriteiten haar terug laten komen als de Spelen voorbij zijn.’ Hij heeft zitten kijken naar de grootse openingsshow. ‘Typisch: alleen maar Chinezen die met duizenden tegelijk iets doen. De totale ontkenning van het individu.’ Hij zag hoe de straten vol liepen met westerlingen. ‘Ik denk dat mensenrechten de meerderheid van de atleten en bezoekers niet kan schelen.’ Teng merkt het kalmpjes op. ‘Het maakt me niet boos dat de Spelen doorgaan. Maar dat ze activisten arresteren, journalisten vasthouden, allemaal in naam van sociale stabiliteit, dat maakt me heel boos.’ Hij klinkt, als hij dat zegt, nog net zo rustig.
Teng zou willen dat de bezoekers spreken met mensen die kunnen vertellen wat er gebeurt achter de façade van bonte tempels en spiegelende wolkenkrabbers. Maar hij weet dat die kans klein is. De meeste Chinezen hebben zelf geen flauw idee. De staatscontrole over de media werkt goed. Hij herinnert zich nog wel hoe
‘In de praktijk kun je totaal niet voorspellen wanneer je wordt bestraft.’ hij zelf pas de barstjes in de overheidspropaganda ontdekte toen hij al in de twintig was en als jurist onderzoek deed naar de slachting op het Tiananmen Plein in 1989. ‘Als er geen Spelen zijn, zijn er in de stad wel honderd vrijdenkers die
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
zich uitspreken. Nu zijn er misschien tien of twintig en van dat groepje houdt een flink aantal zich schuil. Normaal verblijven ook duizenden demonstranten in de hoofdstad die verhaal willen halen voor een persoonlijke grief. Ze zijn weggestuurd of opgesloten en dus onzichtbaar.’ ‘Als westerlingen het echte China toch willen leren kennen, moeten ze zich voorstellen hoe het is wanneer je wordt opgesloten, alleen omdat je een artikel schrijft. Er zitten hier tachtig journalisten vast. Laat ze denken aan professor Zheng Yi Chun, tot zeven jaar veroordeeld voor een paar stukken met kritiek op de regering.’ Die keer op de parkeerplaats is niet de enige keer dat Teng is geslagen. Het is goed mogelijk dat hij zijn baan verliest of ook in de gevangenis wordt gestopt. Hij blijft nadrukkelijk binnen de Chinese wet, zegt hij. Hij verdedigde leden van de religieuze stroming Falung Gong en Tibetanen en dat mag allemaal. ‘Maar in de praktijk kun je totaal niet voorspellen wanneer je wordt bestraft.’ Op zijn T-shirt het portret van een collega die in een zaak tegen de staat vrouwen vertegenwoordigde die door de overheid tot een abortus zouden zijn gedwongen. Die advocaat kreeg vier jaar cel voor ‘vernieling en verkeershinder’. ‘Altijd als ik een zaak doe of iets schrijf, weet ik dat het consequenties kan hebben.’ Teng denkt hardop na over de gevolgen van de Spelen voor de mensenrechtenbeweging: ‘Veel mensen denken dat de regering spijt heeft. Want het doel was: perfecte Spelen. Dat is niet gelukt. Kijk naar de acties tegen de olympische vlam, de weerstand van mensen in eigen land en de kritiek in de internationale pers. De ironie is: als het gelukt was de perfecte Spelen te organiseren, had de regering zich misschien zeker gevoeld en de teugels laten vieren. Nu denk ik dat het alleen maar strikter zal worden. Dat betekent niet dat ik acties als tegen de vlam afkeur. Op verschillende niveaus moet druk worden uitgeoefend: met protesten én met dialoog.’ Beneden wordt zijn acht maanden oude dochtertje wakker. ‘Ik probeer het evenwicht te bewaren tussen mijn verantwoordelijkheid als intellectueel en mijn verantwoordelijkheid als vader, echtgenoot en broer’, zegt hij. ‘Mijn vrouw steunt mij gelukkig, maar zij is erg bezorgd. ‘Ik ben niet bang. Als ze me opsluiten, accepteer ik dat.’ Hij neemt afscheid, boven aan de trap, zijn dochtertje met bolle wangen en blote billen op zijn arm. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Rotterdam (bus/tram) Bavaria City Race Diverse RETlijnen rijden in de periode 14 tot en met 17 augustus een aangepaste route. Gebruik zoveel mogelijk de metro. Op zondag 17 augustus tot 19.00 uur is het niet toegestaan de fiets mee te nemen in de metro. Gulpen (bus) Gulper bierfeesten Veolialijnen 40 en 55. Halten Markt en Busstation na 18.00 uur vervallen.
Vandaag
Morgen
Vandaag heeft vooral het noorden meer buien, maar ook elders kan een bui vallen. Verder zijn er ook perioden met zon, bij een middagtemperatuur tussen 19 en 22 graden. De wind neemt in de loop van de dag af en is in de avond al zwak. In de avond is het overal droger, al is een lokale bui niet uitgesloten. De minima liggen vannacht rond 15 graden.
Morgen heeft juist het zuiden meer last van buien en is het in het noorden vriendelijker, met zon en droger weer. Er staat erg weinig wind en de middagtemperatuur komt uit rond 20 graden. In de avond wordt het overal droger. De komende dagen blijven wisselvallig en fris. De middagtemperatuur blijft steken rond 20 graden en er vallen buien.
Heerlen (bus) Wegwerkzaamheden Veolialijnen 20, 21, 24, 40, 41 en 52. Halten Douvenrade en Valkenburgerweg/ Pijnsweg vervallen. Venray (bus) Wegwerkzaamheden Veolialijn 27 en Hermeslijn 127. Halte Langstraat vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Nieuws
Omzet Het milieu is slechts een reclameboodschap
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Energiebedrijven willen geen groene oplossingen Energiebedrijf Nuon steekt miljoenen in een grote campagne voor de spaarlamp. Hypocriet vinden kenners, want echte energiebesparing wil het bedrijf niet. ‘Spaarlampen zijn een schijnoplossing.’ Jan-Hein Strop AMSTERDAM/HENGELO
...
Wat is de goedkoopste manier om als energiebedrijf een boost aan je groene imago te geven, zonder de omzet in gevaar te brengen? Deel overal spaarlampen uit, bombardeer Nederland met spotjes over de zuinige lampen en geef bespaartips op je website. Die paar peertjes minder die dat dan vervolgens oplevert, scheelt natuurlijk wel een beetje verkochte stroom, maar veel is het niet. Maar wat zijn we lekker groen bezig. ‘Spaarlampen zijn een schijnoplossing’, vindt Freddie Kuipers van de grote, multinationale fabrikant
van elektrische apparatuur Eaton. Hij is verantwoordelijk voor een nieuw product waarmee huishoudens volgens hem serieus (20 procent) kunnen besparen op hun energieverbruik, maar heeft grote moeite energiebedrijven voor het product te interesseren. ‘We zijn nu al een jaar in gesprek, maar Nuon houdt het bij een spaarlampje. Nuon weet zelf ook niet wat het wil.’ Wat Kuipers opmerkt, leeft breder in de technologisch-industriële sector. ‘Er zijn veel bedrijven met interessante, besparende technologie, maar het bereikt de markt slecht’, zegt Paul van Roon, directeur beleid van brancheorganisatie FME-CWM. Met verbazing kijkt hij daarom naar de inzet van het milieu als marketingtruc. ‘Energiebedrijven gebruiken het milieu als reclameboodschap, om marktaandeel te veroveren en vervolgens verhogen ze de prijs. Ik merk niets van goede bedoe-
lingen. Je moet investeren, niet alleen een ijsbeer op televisie laten zien.’ Die roep om investeringen wijst op het dilemma van de energiesector: groen willen zijn maar tegelijkertijd streven naar een zo hoog mogelijke winst door veel gas en elektriciteit te verkopen. Dat wringt vooral nu, omdat Nuon en de andere grote speler Essent onlangs prachtige omzetstijgingen wisten te melden als gevolg van de hogere olie- en kolenprijs. Bij Nuon leidde dat ook tot een sterke stijging van de winst (687 miljoen euro in eerste helft 2008 tegenover 486 miljoen euro in dezelfde periode vorig jaar). Met andere woorden: veel stroom en gas verkopen is nog nooit zo profijtelijk geweest als nu. HH
3
ANP
PEUKVRIJE BAR IS OKÉ Klagen over het rookverbod? Het rookverbod in de horeca is prima, vinden de meeste jongeren. 70 procent is voor de maatregelen. Eigenlijk mag het verbod nog wel worden uitgebreid, vindt een meerderheid. Driekwart wil ook een verbod voor het opsteken van een peuk op het schoolplein. EenVandaag liet 1.500 jongeren hierover ondervragen. Niet alle jongeren zijn tevreden. Een kwart, vooral de rokers, vindt dat het uitgaan sinds de invoering van het verbod minder gezellig is.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Libanon en Syrië
Lees verder op pagina 9
Libanon en Syrië gaan voor het eerst diplomatieke betrekkingen aan en zullen ambassadeurs uitwisselen. Dit heeft een adviseur van de Syrische president Bashar al-Assad gezegd, die gisteren voor het eerst bezoek kreeg van zijn Libanese ambtgenoot Michel Suleiman. Een bomaanslag in de Noord-Libanese stad Tripoli overschaduwde het bezoek. Zeker achttien mensen kwamen om het leven en er vielen 45 gewonden.
China schoffeert journalist
%% &$ '() * + , -.'()
De belofte van China om de pers vrije toegang tot Peking te geven is weer geschonden. Deze keer was de Britse journalist John Ray aan de beurt. Hij deed verslag van een pro-Tibetmanifestatie, maar werd door de politie verwijderd en vastgehouden. ‘Ze hebben me weggesleurd en hardhandig tegen de grond geworpen’, zei Ray. Na twintig minuten werd hij weer vrijgelaten. Zijn tas werd echter in beslag genomen.
‘Musharraf treedt af’
! "# $
De Pakistaanse president Pervez Musharraf maakt vandaag bekend dat hij zal aftreden. Dat zei een anonieme bron binnen de partij van Musharraf, PML-Q, gisteren in de Pakistaanse krant Daily Times. Musharraf ligt al tijden met de regering in de clinch. De regering is samengesteld uit tegenstanders van Musharraf.
! " #$% & '(#%% #)
* % #$
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Smog blijft Olympische Spelen parten spelen
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Van Dale geeft antwoord
Romantiek In deze vakantietijd kunnen veel mensen zich niets fijners voorstellen dan met een grote stapel lijvige romans af te reizen naar het Zuiden en de hele dag lekker te lezen in de schaduw van de wijnranken. Als het ’s avonds dan wat begint af te koelen, staat er een romantisch dinertje op het programma. Bijna als vanzelf komen we dan bij Rome terecht, want zowel roman als romantisch gaat terug op de naam van die stad. Heel lang leek het of de stad Rome het middelpunt van de aarde was. De Romeinen hadden grote delen van Europa veroverd en overal het Latijn gebracht. Na de val van het Romeinse rijk ontwikkelde de gesproken taal zich verder, terwijl er nog altijd vooral in het Latijn werd geschreven. Maar
sommige schrijvers en dichters wilden literatuur schrijven in de taal van hun hart, de gesproken volkstaal, die in Frankrijk romanz werd genoemd. Langzaam ontstonden de Romaanse talen. Toen aan het einde van de achttiende eeuw in Duitsland de Romantiek opkwam was de verbinding met de literatuur in het romanz snel gelegd. Iets dergelijk geldt voor de roman. Dus als u zich deze zomer halsover-
kop in een romance stort, of gewoon romantisch op de camping een roman zit te lezen, denkt u dan nog eens aan de prachtige stad Rome. 1 www.depers.nl/vandale
Pocketwoordenboek Nederlands-Italiaans € 9,95
4
De Vier
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE OVERSTAP
MET MEDEWERKING VAN LORIANNE VAN GELDER
‘Het lijkt alsof ik het laatste uurtje techniek in klas 4 moet leiden. Niet normaal hoe fanatiek die sporters zijn. ’
Q&A 06-35325XXX
RTL-host maakt keiharde kippenvelshow voor VPRO Jan Joost van Gangelen verkast van RTL naar het Eredivisie-voetbalkanaal. Maar eerst maakt JJvG nog een keiharde sportquiz voor de VPRO. ‘Ik ben weer leraar voor een vmbo-klas.’
...
Schoolmeester Van Gangelen moet de laatste dagen weer ingrijpen, zoals hij deed toen hij nog leraar op het vmbo was. ‘Het lijkt alsof ik weer het laatste uurtje techniek in klas 4 moet leiden. Niet normaal hoe fanatiek die sporters zijn.’ De vrolijke voetbalhost staat de komende weken elke dag live in het Amsterdamse Olympisch Stadion om twee teams van (ex)-sporters, aangevoerd door Viggo Waas en Peter Heerschop, uit elkaar te houden. Van Gangelen is de spreekstalmeester van De Olympische Sportquiz, een nieuw VPRO-sportprogramma dat tot 22 augustus dagelijks wordt uitgezonden op Nederland 3. Het is een dynamisch spelprogramma dat wordt verrijkt met bizarre sketches van de Draadstaal-komieken, een karaokespel en een olympische monoloog van een oud-sporter. Koster en Jojanneke zijn niet heel snel enthousiast over
JENNIFER ANISTON
MERLIJN DOOMERNIK/HH
het tv-aanbod, maar dit is genieten, zeker met die kippenvelherhalingen van Ellen van Langens gouden race (‘Ze komt binnendoor’). Van Gangelen, die binnenkort van start gaat bij het nieuwe voetbalkanaal van de Eredivisie C.V., gloeit door de telefoon: ‘Elke dag nemen we het op, met zes camera’s, ondersteund door een goede redactie. De VPRO belde mij op. Dit zouden ze
elke week moeten uitzenden!’ De quiz wordt nogal serieus genomen door de deelnemers. Teamleiders Waas en Heerschop hebben al protesten aangespannen bij scheidsrechter Theo Reitsma. De legendarische ex-Studio Sport-commentator zou onterecht punten hebben toegekend. Van Gangelen: ‘Vooral Ronald de Boer was bloedfanatiek. Die ging helemaal los in het karaokecommen-
taar (de oud-voetballer las de tekst mee van Jan Stekelenburg die de gouden finale van het volleybalteam in Atlanta becommentarieerde). Reitsma heeft in de uitzending moeten rectificeren na hevige protesten van Waas en Heerschop.’ Van Gangelen, die ooit begon bij Studio Sport, vermaakt zich met deze nieuwe vorm tussen sport en entertainment. Vooral de dagelijkse reportage vanaf ‘de camping in Amstelveen’, waar Fred en Ria, de twee kampeerintellectuelen van Draadstaal, commentaar geven op de Spelen, behoort tot de vernieuwing van het raadselprogramma (‘Die hockeydames zijn wel een last voor het oog’). Helaas stopt het programma als het Chinese sportcircus ook opbreekt. Dan schuift Van Gangelen aan bij oud-voetballer Jan van Halst en Humberto Tan, zijn oude maatje. Van Gangelen wordt een van de drie gezichten van het station. ‘Of het een succes wordt? Dat moet ik zeggen, hè’, lacht hij. Dan serieus: ‘Ach, als je met je familie naar een wedstrijd gaat en ook nog een paar biertjes en popcorn bestelt, ben je 200 euro kwijt. Nu kun je voor een paar euro thuis, live kijken.’ 1
Het lukt de Golden Girl maar niet Hilmar Mulder van tijdschrift Grazia huilt zachtjes mee: ‘We gunnen het Jen enorm. Ze is de Golden Girl.’ Maar net als Koblenko, die onlangs suggereerde dat ook haar vriend, voetballer Jevtsjenko, was vreemdgegaan, moeten slimme en aantrekkelijke sterren uitkijken dat ze zich niet uit de markt prijzen met excessieve relatievoorwaarden. Mulder: ‘Jennifer schrikt mannen af omdat ze er vaart achter wil zetten. Ze voelt haar biologische klokje tikken en ziet haar bekende ex (Brad
Pitt) gelukkig getrouwd met zes kinderen.’ Haar tips voor Jennifer? ‘Stop met zoeken. Hij komt vanzelf. Die John Mayer had een reputatie als womanizer. Dan werk je als Aniston ook wel tegen de klippen op. Ik zeg ‘dream on’. Strik een onbekende, zoals Julia Roberts heeft gedaan. Maar hij moet wel tegen de paparazzi kunnen.’ Froukje de Both luisterde naar Mulders advies. De langbenige blondine legde het aan met een relatief onbekende dj en is nu zwanger van haar eerste kindje. 1
Filmdistributeur A-Film plakt een 18+ waarschuwing op horrorfilm Midnight Meat Train. Kijkwijzer vond de film wel geschikt voor 16jarigen. Woordvoerder Maria Lam: ‘Wij willen kinderen beschermen tegen geweld.’ Hoe gruwelijk is de film, uitgedrukt in bakken bloed? ‘Erg gruwelijk. Denk aan slagershaken, wegrollende oogballen, afgehakte hoofden en heel veel bloed.’ Volgens filmsite IMDB valt het met de bloederigheid van Midnight Meat Train erg mee. Zeg maar een kindvriendelijke Saw. ‘We hebben bij A-film samen de film gekeken, en unaniem besloten dat hij echt heel eng is.’ Houdt u zelf van horrorfilms? ‘Nee, het is niet mijn genre.’
‘Ze schrikt mannen af’
‘Als je een groot eisenpakket hebt, dan blijf je langer alleen’, zegt Victoria Koblenko vanuit Brazilië. De Oekraïens-Nederlandse actrice/presentatrice, die sinds kort wéér single is, snapt Jennifer Aniston, zeg maar de Koblenko van Amerika, wél. Het gouden meisje met kinderwens is weer only the lonely. John Mayer, de rokkenjagenende rockzanger, kon zich niet overgeven aan Jens wensenpakket. Drie dagen geleden werd hij met een brunette aangetroffen in een bad met schuim.
A-Film wil kinderkijkwijzer voor horrorfilm
16-jarigen zien wel gruwelijkere dingen op televisie, is A-Film betuttelend? ‘Het is niet zo bedoeld. En 16-jarigen kunnen er nog steeds heen. Het advies is niet bindend.’ Maar het past wel in Balkenendes rijtje rookverbod, anti-comazuipen en vettaks? ‘Ja, op zich wel.’ Een publiciteitsstunt van A-Film? ‘We hebben de waarschuwing gegeven en de publiciteit opgezocht. De media hebben dat overgenomen.’1
REUTERS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Chaos
E TOMMY
WIERINGA
en stad wordt begrepen vanuit stilstand. Tot die gedachte kwam ik vanmorgen, toen ik een fotorolletje stond te vervangen in Wenen. Het was in de Rotenturmstraße, ik keek een vrouw na die zo mooi was dat het pijn deed, en hoorde een oudere Amerikaanse dame zeggen: ‘Do you speak English?’ Ze klopte op het raampje van een taxi. Het raam daalde. ‘Ik denk dat we onze bus gemist hebben’, zei ze tegen de chauffeur. Achter haar stond een nog ouder vrouwtje, haar moeder mis-
schien. ‘We zijn op een tour.’ Ze keek dwingend de taxi in, waar de chauffeur machteloosheid gebaarde. ‘We waren op weg naar een plaats die met een “T” begint’, zei de vrouw. ‘Ik heb de brochures niet eens bij me.’ De man schudde zijn hoofd en nam zijn krant weer op. De vrouw draaide zich om, geagiteerd. ‘Hij zegt dat hij Engels spreekt, maar hij kan het helemaal niet.’ En verder dragen hun gymschoenen ze, op zoek naar een plaats met een T. Ik ga de andere kant op, naar de Stephansplatz, uit welke richting versterkte stemmen worden aangedragen. Een groep Georgiërs in een halve cirkel richt zich tot ons, de wereld. Pu-
tin Terrorist. Een bewegingloze jonge vrouw houdt een vel papier op. Gegen Unrecht, sei Solidarisch. Naast haar een Georgische vlag, op een laken geschilderd. Een dikke vrouw schreeuwt in de megafoon dat ze voor democratie zijn, voor recht, voor vrede, en tegen Russisch imperialisme, tegen onrecht, tegen geweld. Zo bezien is het een overzichtelijk probleem. Iemand zou haar moeten vertellen dat een megafoon juist bedoeld is om niet te hoeven schreeuwen. Een levend standbeeld naast de betogers speelt een riedeltje viool als dank voor een gift. Een agent stuurt hem weg. Hij vraagt waarom. Omdat de betogers een vergunning hebben, zegt de agent.
De wereld roept de wereld op, een man komt provocatief voor de demonstranten staan en slingert hen in het gezicht dat Georgische strijdkrachten in naam van Bush hetzelfde doen in Irak. Hij is Irakees, en buiten zinnen over de vermeende hypocrisie: ‘Shit demonstration!’ De vrouw snerpt in de megafoon dat hij zijn mond moet houden omdat Irak immers ook Koeweit is binnengevallen. Hij schreeuwt terug dat dat een binnenlandse aangelegenheid was, en zo ontaardt een betoging met heldere uitgangspunten in een chaotisch kroegtafereel. Verderop blaast een clown ballonnen op. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Baby’s verzamelen
Baby’s verzamelen (2)
Paris Hilton trekt te weinig aandacht
De zaak rond haar adoptiezoon David is nog maar net afgerond of Madonna heeft haar oog laten vallen op een volgend Malawees kindje.
Madonna’s nieuwe projectje is Mercy James, een meisje. Mercy’s familie is echter niet gecharmeerd en weigert het kind af te staan.
Wie had ooit gedacht dat de Hiltonerfgename nog dat verwijt zou krijgen? Toch werd la Hilton aangeklaagd door haar filmbedrijf omdat ze te weinig haar film National Lampoon’s Pledge This promootte.
Binnenland
5
Politiek Ontevreden volk krijgt zijn zin
Zeuren over de kloof bereikt dieptepunt Nederlanders hebben het gehad met de politiek. Wat we al wisten is door het Centraal Bureau voor de Statistiek nog maar eens bevestigd. Of zeuren de Nederlanders? Dirk Jacob Nieuwboer AMSTERDAM
...
De cijfers zijn schokkend genoeg. Volgens het Nationale Kiezersonderzoek vertrouwen de Nederlanders politici gewoon voor geen meter. Zo gelooft 93 procent van de geënquêteerden dat politici tegen beter weten in meer beloven dan ze kunnen waarmaken. Oftewel: ‘ze’ kletsen maar wat daar in Den Haag. En ‘ze’ zitten er ook eigenlijk alleen maar voor zichzelf. Van de ondervraagden vindt 42 procent dat ministers en staatssecretarissen vooral uit zijn op hun eigen belang. En ‘ze’ maken zich ook nog eens schuldig aan vriendjespolitiek. 48 procent denkt dat bekwaamheden er weinig toe doen als je Kamerlid wilt worden, daarvoor heb je vooral politieke vrienden nodig. De cijfers komen nauwelijks als een verrassing want er wordt al decennia geklaagd over een kloof tussen de politiek en de burger. Uit hetzelfde onderzoek in 1972 bleek ook al weinig vertrouwen. Toen vond 79 procent dat politici meer beloofden dan ze konden waarmaken. Nu vindt tweederde van de Nederlanders dat er
een kloof is tussen de politiek en de burgers. Het volk heeft in een democratie altijd gelijk, maar toch is er iets merkwaardigs aan de hand met de cijfers. Want die cynische Nederlanders lopen wel te zeuren over de politiek, over de uitkomsten van de politieke debatten zijn ze eigenlijk best tevreden. Het CBS vroeg hun mening over enkele grote politieke kwesties en wat blijkt: er is helemaal geen kloof. Neem het homohuwelijk. Verbieden? Oneens, zegt 85 procent. En de politiek is het eens. De hypotheekrente afschaffen? 81 procent wil er niks van weten. Den Haag luistert (totnogtoe) keurig. Een ruime meerderheid van 62 procent vond (het onderzoek stamt uit 2006) het ook een prima idee om soldaten naar Uruzgan te sturen. En zelfs over de belastingen zitten de kiezers op één lijn met (de meeste) politieke partijen: 76 procent van het volk wil niet dat de belastingen omlaag gaan. Zou premier Balkenende dan toch gelijk hebben? ‘Nederland heeft een veel te negatief zelfbeeld’, zei hij bijna wanhopig tegen het morrende volk. Zijn kabinet deed zoveel goeds, maar kreeg zo weinig waardering. ‘Ik heb niets met klagerigheid en cynisme.’ Balkenende werd weggehoond – klagen over het volk is taboe in Den Haag – maar als de Nederlanders zo vaak hun zin krijgen, waar zeuren ze dan eigenlijk over? 1
Winkelcentrum Gagelhof in de Utrechtse wijk Overvecht. SIMONE BEST
Utrecht Verdeelde meningen over gebiedsverbod
‘Je durft bijna niet langs die jongens te lopen’ De gemeente Utrecht stelt een gebiedsverbod in voor rondhangende ettertjes bij winkelcentrum Gagelhof. Of valt het wel mee met de overlast en speelt angst een grote rol? Merel van Leeuwen UTRECHT
...
‘Het volk’: politici beloven meer dan ze waarmaken. HOLLANDSE HOOGTE
Nel, een buurtbewoonster van een jaar of zestig, weet het wel. ‘Ik zie ze al kijken. Daarom zet ik mijn fiets altijd met twee sloten vast als ik naar de Dirk ga. Die jongens hangen hier op die bankjes. En het zijn allemaal buitenlanders. Eerlijk is eerlijk.’ Een andere buurtbewoonster uit de wijk Overvecht komt net de supermarkt uit. ‘Ik zei net tegen mijn dochter dat het hier zo leeg is vandaag. Heerlijk. Het is heel erg, hoor. Ze intimideren oude mensen. Ze zitten in groepjes met hun voeten op de bankjes, je durft er bijna niet langs. Ik vind het heel goed dat ze die jongens aanpakken.‘ De enige jongens die op deze zomermiddag bij de Gagelhof te vinden zijn, zijn vijf opgeschoten pubers. Niet het oertype Hollandse jongen, hoewel ze hier waarschijnlijk wel geboren zijn. Praten willen ze in ieder
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .......................................
Na verbod staatssecretaris De Vries
Slachtoffers in Rotterdam
PLASTERK NODIGT MILITAIREN VERKRACHTER UIT OP GAY PRIDE-BOOT VASTGEZET Defensiepersoneel is volgend jaar welkom op de boot van minister Ronald Plasterk (Emancipatie) tijdens de homobotenparade van de Gay Pride in Amsterdam. Dat zei Plasterk woensdag bij de presentatie van het zeshonderdste nummer van de Gay Krant, waarvan hij gasthoofdredacteur was. Over de deelname van het leger aan de Gay Pride ontstond deze maand ophef, omdat militairen niet in uniform de boot op mochten.
Volgens staatssecretaris van Defensie Jack de Vries zou deelname in uniform de waardigheid van dat kledingstuk aantasten. Plasterk zei dat de kwestie over het uniform met de legerleiding moet worden geregeld. ‘Daarvoor ben ik niet de politiek verantwoordelijke. Maar laat ik nu alvast als gastheer van de boot zeggen dat jullie weer welkom zijn.’ Plasterk werd als hoofdredacteur bijgestaan door Albert Verlinde en entertainster Dolly Bellefleur.
De politie van Rotterdam heeft een 29jarige man aangehouden, die verdacht wordt van meerdere verkrachtingen. De man sprak steeds vrouwen aan die ’s avonds of ’s nachts alleen over straat liepen. Hij liep een stukje met ze mee en sloeg dan toe. Dat deed hij op afgelegen plekken als portieken en bosschages. De Rotterdammer werd op 18 juli gearresteerd. De politie kreeg vanuit de wijken het Nieuwe en Oude Westen meerdere aangiftes binnen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................
Bijtertje
Hollanders
Een automobilist heeft in Sittard een bijtschildpad gevangen. Het gevaarlijke 70 centimeter lange reptiel leeft in de vrije natuur van Noord- en Midden-Amerika. Hij kan mensen hard bijten.
Alexander Curly, zanger van het legendarische lied Hollanders, wordt vandaag 62.
geval niet. Ze zitten op een bankje, inderdaad met hun billen op de leuning en voeten op het zitvlak, terwijl er muziek schalt uit een cd-speler. Het is een klein winkelcentrum, omringd door lage flats. De overlast is sinds begin dit jaar erger geworden, aldus de gemeente. Een groep van zo’n zeventig jongeren maakt het gebied onveilig. Om de aanstichters van de meelopers te scheiden, wordt het voor ongeveer tien jongeren verboden om zich nog in en rond de Gagelhof op te houden. Arie Vogelaar, voorzitter van de winkeliersvereniging, is ‘absoluut blij’ met de maatregel. ‘Een andere aanpak werkt niet. Een paar maanden geleden is een vrouw in haar rug getrapt toen ze een andere vrouw aansprak op het gedrag van haar zoon. Ze liep een gescheurde buikwand op. Dat is het hè, mensen durven niets meer te zeggen.’ Volgens Michel Kok, gebiedsmanager
veiligheid in Overvecht, valt de overlast nu enorm mee, omdat het vakantietijd is. ‘Maar de groep waar we in de Gagelhof mee te maken hebben, is goed georganiseerd en vindt het hilarisch als ze de politie kunnen belemmeren hun werk te doen.’ De aanstichters die een gebiedsverbod krijgen zijn meerderjarig, aldus Kok. ‘Het zijn de moeilijkste gevallen. Ik verwacht niet dat ze straks elders problemen gaan maken. Mocht dat wel zo zijn, wijzen we een nieuw gebied aan waar ze niet mogen komen.’ Winkelier Ton Jongerius vindt het verbod overdreven. ‘Het is jammer dat het zo negatief moet. Ik denk dat wij als voorbeeld worden gebruikt door de gemeente.’ Volgens Jongerius valt het reuze mee met de overlast. ‘Ik heb nergens last van en ettertjes heb je overal. Als de politie maar vaak langsrijdt, zijn de problemen zo voorbij. Het is net als met reclame, de kracht zit in de herhaling.’ 1
r8FCFEJUPSr.BD0494QFDJBM%F6/*9 UFSNJOBMr"EPCF'JSFXPSLTr"EPCF 1IPUPTIPQ4QFDJBM$PMPSNBOBHFNFOU r+PPNMB0QFO4PVSDF$.45FNQMBUFT NBLFOr.JDSPTPGU8PSEr"EPCFJMMVTUSBUPS r94-U 1VCMJDFSFOPQ*OUFSOFUr.BD049 "EWBODFEr8FCDPODFQUPOUXJLLFMJOHFO EFTJHOFS &) !$ ((( ' ' !%# #%"
6
Binnenland
Censuur Foto werd wereldberoemd nadat Flickr hem van de site had gehaald
Valentin is gestopt met roken De foto van een rokend Roemeens jongetje haalde het wereldnieuws toen website Flickr het beeld vorig jaar weerde. De Nederlandse fotograaf die het beeld maakte, zocht het jongetje opnieuw op. Sanne Rooseboom AMSTERDAM
...
Het Roemeense jongetje Valentin werd wereldnieuws zonder dat hij het zelf wist. De 13-jarige rookte een sigaret na een potje voetbal en poseerde er stoer mee, lege blik, warrig haar. De Enschedese fotograaf die de foto maakte, Maarten Dors, zette hem op Flickr, maar de fotodeelsite haalde het beeld er in september weer af. ‘Kinderen onder de achttien die roken zijn verboden op de sites die eigendom zijn van Yahoo’, mailde een medewerker aan Dors. Onzin, mailde die pissig terug. ‘Het gaat niet om een rokend kind, maar om een beeld uit Roemenië, om armoede, om het dagelijks leven.’ Na twee dagen lobbyen, plaatste Flickr de foto terug online. Vier maanden later gebeurde het weer, de foto werd van de site afgehaald en pas na protesten teruggeplaatst. Toen was de discussie gestart. CNN bracht het nieuws van de censuur, Turkse kranten pikten het op, Australiërs vormden een mening, Roemenen werden boos (‘Ons land is meer dan rokende jongetjes!’). Online werd Dors’ foto aangehaald in
Valentin in de zomer van 2007 en de zomer van 2008. MAARTEN DORS
tientallen discussies over de vrijheid van meningsuiting. ’Waar houdt het op?’, vraagt een columniste zich af in Vanguard, een Amerikaans studentenblad. ‘Wat mag verboden worden en wie besluit dat?’ ‘Flickr is privé-eigendom van Yahoo’, reageert een lezer van het Rocky Mountain News op de foto. ‘Dus mogen ze doen wat ze willen, gehele vrijheid van meningsuiting heb je alleen op je eigen site, zo gaat dat nou eenmaal.’ Vooral in de Verenigde Staten haalde de foto de voorpagina’s van sites en kranten. ‘Daar is de discussie over privacy en censuur actueler’, merkte Dors. Zelf vindt hij de discus-
Dertienjarigen mogen niet roken, dus haalde Flickr de foto van de site. sie bizar. ‘Een foto uit dezelfde serie over Roemenië, van een lijmsnuivend jochie is niet verwijderd. Het lijkt allemaal nogal willekeurig. Bovendien is het kortzichtig. De foto hoort vragen op te roepen: wie is deze jongen, waarom rookt hij, gaat ie naar school? In plaats daarvan staren mensen zich blind op die sigaret.’
De foto staat vanaf januari weer op Maartens Flickr-site en sinds kort is er een foto bijgekomen van hetzelfde jongetje, zonder sigaret dit keer. De fotograaf reisde deze zomer opnieuw naar Roemenië en ging naar Barlad, een plaatsje bij de grens met Moldavië, waar hij Valentin vorig jaar ontmoette. ‘Het is niet het armste deel van Roemenië, maar het is er wel grauw.’ Maarten ging de wijk in waar hij Valentin had ontmoet en vroeg aan buurtbewoners of ze de jongen op de foto kenden. Uiteindelijk vond hij een voetbalvriendje van Valentin die hem naar het huis van de jongen bracht. Daar legde Dors in een meng-
Uniek Meekijkevent, kijk mee met de familie van Marleen naar haar wedstrijd op 15 augustus van 04.00 tot 06.00 uur op Utrecht Centraal. Mis het niet! Ga voor meer informatie naar stationbeijing.nl
sel van Roemeens en Engels uit wat er met de foto gebeurd was. ‘Valentin had geen idee dat zijn foto zoveel commotie had veroorzaakt. Hij was erg onder de indruk’, vertelt Dors. ‘Hij vond het heel raar zichzelf in buitenlandse kranten te zien, maar schrok vooral ook van zijn eigen beeld.’ Een jaar nadat de foto gemaakt was, zag Valentin zichzelf terug en besloot te stoppen met roken. De tweede foto is veel vrolijker, de blik van de jongen is meer open. In de hoek van de foto heeft Dorst een Roemeense tekst gezet, gekopieerd van een pakje sigaretten: roken is schadelijk voor kinderen. 1
Buitenland
Georgië Met zijn negenen in een veel te kleine kamer
7
Tbilisi kan vluchtelingen nauwelijks bergen
Hoeveel mensen er inmiddels op de vlucht zijn, weet niemand. Maar in Tbilisi ruziën de mensen om een plekje in de opvang. ‘Maar mens, waar dan?’
Met een simkaart-abonnement van Ben kun je goedkoper bellen zonder vast te zitten. Je kunt namelijk opzeggen wanneer je maar wilt.
Laatste ontwikkelingen
Mark van Assen TBILISI
...
•Russen met vijftig tanks en
pantservoertuigen gesignaleerd tussen Gori en Tbilisi.
Nana Gvaramadze is een meisje van acht. Ze is geestelijk en lichamelijk gehandicapt, en ligt op bed, boven op een vieze sprei, in een kamertje van drie bij zeven meter. Ze is hier nu drie dagen. Samen met haar moeder Rusudan (35) en twee broertjes vluchtte ze zondag voor het geweld uit haar geboortedorp vlakbij Tskhinvali, de hoofdstad van ZuidOssetië. Ze konden nergens heen, dus verblijven ze nu bij hun tante Tsitsino. Die woont al jaren in dit treurige hokje, samen met haar kinderen en oma. Zij vluchtten tijdens de burgeroorlog van achttien jaar geleden, en zijn nog steeds hier in Tbilisi. Nu zijn ze dus met z’n negenen, en de buren ook, en daarnaast ook; de hele flat van zo’n tien verdiepingen hoog herbergt vijfhonderd gezinnen uit Zuid-Ossetië en Gori. Het is een complete bouwval. In de gangen is het aardedonker, blote elektriciteitsleidingen kronkelen langs de muur en het plafond, er is soms water en licht, soms ook niet. Elk kamertje heeft zijn eigen, ellendige verhaal. Gemali en Nodari zijn net aangekomen met hun twee kinderen en opa. Ze zijn bang en moe. Opa ligt te kermen op een krakkemikkige stretcher, lijkbleek. Hij is drie dagen geleden gevallen en heeft zijn rug gebroken. Er is nog geen dokter geweest. Nodari’s ogen spugen vuur: ‘Wij zijn toch geen beesten! De regering doet niks voor ons. Hoe moet dit nu verder?’ Hoeveel mensen er op de vlucht zijn geslagen is onbekend. Veel mensen uit Zuid-Ossetië zijn naar het noorden gevlucht, naar Rusland. De
•Tienduizenden mensen op de
vlucht, duizenden zoeken heil in Tbilisi.
•Twee VN-vrachttoestellen
vliegen 34 ton energiebiscuits naar Tbilisi.
•EU stemt in met missie om
vredeswaarnemers naar Zuid– Ossetië te sturen.
•Amerika wil dat de NAVO bekijkt of het conflict gevolgen moet hebben voor het zogenoemde Partnerschap voor Vrede tussen de twee machtsblokken.
Een vluchteling op een haveloos bed in een van de opvangcentra. REUTERS
beelden daarvan worden vertoond op de Russische televisie. Anderen, de Georgiërs, hebben de wijk genomen naar het zuiden. Zij worden samen met de inwoners van Gori opgevangen in leegstaande gebouwen in Tbilisi of in dorpen in de omgeving. Lana Ghvinjilia van de Open Society Georgia Foundation, een hulporganisatie die is opgezet door George Soros, durft geen schatting te maken van het aantal vluchtelingen. ‘Wij kunnen ons alleen baseren op onze eigen tellingen. Op dit moment proberen we zo’n duizend mensen te helpen die zijn opgevangen in Tbilisi. Maar er zijn er veel meer.’ Haar collega Tamuna gaat boodschappen doen voor tweehonderd mensen die gisteren zijn aangeko-
men, en inderhaast zijn ondergebracht in een oude crèche. Ze heeft 800 lari meegekregen, zo’n 400 euro. Op de markt slaat ze rijst, suiker, macaroni en olie in, maar ook luiers, tandenborstels en beddengoed. De
‘We zijn toch geen beesten. De regering doet niets. Hoe moet dit nu verder?’ koopvrouw komt uit op een bedrag van 975 lari. Er moet wat af. Maar Tamuna wil nog soep kopen. ‘Dat betaal ik dan uit mijn eigen zak’, zegt ze. ‘Ook al mag dat officieel niet.’
VACATURE
-
Het is natuurlijk lang niet genoeg, dat weet ze zelf ook wel. ‘Ik denk dat die arme mensen hier misschien drie dagen mee vooruit kunnen. Waarschijnlijk zelfs maar twee.’ Na enig zoeken in een oude wijk van Tbilisi, slaat Tamuna de schrik om het hart. Voor de deur van de crèche staan tientallen boze vluchtelingen. Ze maken ruzie met iemand die waarschijnlijk de beheerder van het gebouw is, want er is veel te weinig ruimte. Een oudere mevrouw probeert tevergeefs een kamer vrij te houden voor haar broer en zijn gezin. Die zijn vanochtend op weg gegaan vanuit Gori en moeten ook ergens onderdak hebben. ‘Maar mens, waar dan’, vraagt de ongelukkige beheerder. ‘Ja, waar?’, schreeuwt ie-
mand anders. ‘Moet ik soms buiten gaan slapen? Je ziet toch dat het overvol is hier.’ De mensen zijn uitgeput, sommigen kunnen bijna niet meer op hun benen staan. Alleen de kleine kinderen rennen lachend rond. En dan komt ook nog het bericht dat de Russen op weg zijn naar Tbilisi. Er zijn tanks en kanonnen gesignaleerd op de weg van Gori naar de hoofdstad. Iedereen trekt wit weg. Een paar vrouwen beginnen te huilen. Maar als blijkt dat de Russen weer omgedraaid zijn, ebt de spanning wat weg. De mensen zijn wel nog steeds boos. Op Saakashvili, die zich niet kon beheersen. Op de Russen, die lak hebben aan alles en iedereen. En op de beheerder. Maar die is stilletjes weggeslopen. 1
Zorgdragen voor tijdige en correcte opvolging van binnengekomen telefoon en mail Budgetbeheer
Dagblad De Pers De operationeel manager rapporteert aan de manager distributie. Dagblad De Pers - de eerste gratis, landelijke kwaliteitskrant ter wereld - volgt niet blind alle hypes, maar kiest voor nieuws met echte waarde. Onder het motto ‘facts are expensive, opinion is cheap’ werkt de redactie iedere dag aan een uniek product. Dagblad De Pers richt zich op de kerndoelgroep van hoogopgeleide professionals van 25 tot 49 jaar. Door de afdeling distributie wordt alles in het werk gesteld deze doelgroep dagelijks te bereiken en niet zonder resultaat! Ter uitbreiding zoeken wij een:
OPERATIONEEL MANAGER Taken -
-
-
Ervaring met distributieprocessen (bijvoorbeeld als transportmanager of projectmanager bij een promotiebureau) Twee jaar leidinggevende ervaring in operationele omgeving Hbo werk- en denkniveau Kennis van Microsoft Office Bereid om op onregelmatige tijden te werken
Wij bieden Aansturen van drukkerijen, vervoerders en logistiek dienstverlener Aansturen van promotiebureaus ten behoeve van inzet handuitdelers Contacten onderhouden met distributiepartners (Laten) uitvoeren van bezorgcontroles Aansturen supportmedewerker distributie
Verantwoordelijkheden -
Jouw profiel
Optimaliseren van het aanbod kranten op de vraag in verschillende distributiekanalen en op strategische locaties Verantwoordelijk voor de kwaliteit van gedrukte kranten Verantwoordelijk voor de bezorgkwaliteit van vervoerders en logistiek dienstverlener Zorgdragen voor het correct op- en afvoeren van distributiepunten
Je werkt samen in een jong team van gemotiveerde en enthousiaste mensen die er samen elke dag weer voor zorgen dat er een mooie krant wordt gemaakt en afgeleverd. Het salaris is marktconform op basis van opleiding en ervaring. Interesse? Stuur je cv met motivatie naar
[email protected]. Voor meer informatie bel Anita Dominguez op 020-3460501.
Acquisitie naar aanleiding van deze vacature wordt niet op prijs gesteld.
Buitenland
8
Sydney Studenten spreken slecht Engels
Chinezen overspoelen Australische universiteiten Australische universiteiten worden overspoeld door Chinese studenten. Ze brengen geld mee, maar ook problemen: ze spreken slecht Engels en integreren niet. Tim Dekkers SYDNEY
...
Op de campus van de Universiteit van Sydney heerst een gezellige drukte. Groepjes studenten zitten ontspannen in de zon met elkaar te praten. Tussen het Engels weerklinkt opvallend vaak het Chinees. Geen wonder; eenderde van de buitenlandse studenten komt uit China. De bijna veertig universiteiten in Australië tellen zo’n 50.000 studenten uit China. Daarvan studeren er momenteel 3.500 aan de Universiteit van Sydney, onder wie Lisi Chu en Re Ni. Ze zijn pas twee weken in Sydney
en studeren handelswetenschappen en economie. ‘Sydney is een prachtige stad en mijn studie geeft veel mogelijkheden‘, legt Lisi Chu haar keuze voor Australië uit. Re Ni vult aan: ‘Sydney is veilig en vreedzaam. Mijn ouders hoeven zich geen zorgen te maken; de samenleving kent niet zo’n heftige concurrentiestrijd als in China.’ Volgens Christopher Riley, adjunct-directeur ‘werving en selectie van buitenlandse studenten’, zijn de Chinezen onmisbaar. ‘Zij zorgen voor belangrijke contacten met China, een land dat zich op dit moment sterk ontwikkelt en snel groeit. Daarnaast leveren ze ons economische voordelen op. De gemiddelde buitenlandse student betaalt 14.000 euro per jaar aan collegegeld, dus we hebben het al snel over tientallen miljoenen euro’s.’
Onderzoek
Door de pil kiest vrouwenneus vaker een verkeerde man ANP LONDEN
...
Chinezen leven op de campus gescheiden van lokale studenten. ANYA VAN LIT
Een fijne inkomstenbron dus. Maar er kleven ook nadelen aan de Chinese invasie, die soms tot grote problemen leiden. Zoals de slechte beheersing van de Engelse taal. Uit onderzoek blijkt dat veel Aziatische studenten de Engelse taal onvoldoende beheersen om na hun studie in Australië een baan te vinden. Door de taalproblemen integreren Chinezen slecht met de lokale studenten. Verder zorgt die taalbarrière ervoor dat ze te passief zijn tijdens de colleges. Om dat tegen te gaan hanteren de universiteiten een taaltoets voor buitenlandse studenten. Alleen wie die toets goed doorstaat, mag er komen studeren. Maar het vermoeden bestaat dat een aantal universiteiten daarbij een oogje dichtknijpt, om het collegegeld van al die buitenlanders niet mis te lopen.
www.it-staffing.nl
De IT-Staffing Groep is een van de grootste
Wij adviseren de freelancers, zien er op toe dat
IT-detacheerders van ons land. En niet zonder reden.
ze in bezit zijn van de juiste certificaten en verzorgen
Dankzij de meer dan twintig jaar ervaring, de brede
alle contracten, voor zowel de bedrijven als
marktdekking en het grote aanbod van freelancers,
de gedetacheerden.
zorgen wij voor de juiste persoon op de juiste plek. Of het nu om een netwerkspecialist, een software-
De IT-Staffing Groep wordt vertegenwoordigd
engineer of een programmamanager gaat. Inmiddels
door zes ISO-gecertificeerde bedrijven:
hebben wij bijna vierduizend freelancers onder
ABC Team, Bariton XL, OC Centor,
contract en kunnen wij putten uit onze database van
Info Motion, Paxton en Software Pool.
meer dan negenduizend zelfstandige IT-specialisten.
Kijk op: www.it-staffing.nl
Kunnen wij jou verwelkomen?
De Chinese studenten Piy Pu en Eric geven toe dat studeren in de Engelse taal knap lastig is. ‘Het is erg moeilijk. Voor mijn werkstukken haal ik altijd een onvoldoende’, lacht Eric. ‘Het meeste trek ik op met Chinese medestudenten. Dat gaat automatisch.’ Volgens adjunct-directeur Riley sjoemelt de Universiteit van Sydney niet met de toelatingseisen. ‘We hebben strenge taaleisen. Maar er zijn inderdaad nog uitdagingen voor ons. Veel van onze studenten zijn hier voor een maand of achttien, dat is nogal kort om goed te integreren in een nieuwe cultuur. Daarom hebben we op de economische faculteit een buddysysteem in het leven geroepen. Studenten helpen studenten met een andere achtergrond om contacten op te doen. Zo kunnen ze zich makkelijker vestigen in de nieuwe samenleving.’ 1
Vrouwen die de anticonceptiepil slikken, ruiken de ideale partner niet meer. Volgens een onderzoek in The Independent kiezen ze vaker een man die genetisch op henzelf lijkt. Daardoor is er een grotere kans op vruchtbaarheidsproblemen, relatieproblemen, scheidingen en kinderen met erfelijke gezondheidsproblemen Onderzoekers van de universiteit van Liverpool lieten honderd vrouwen die niet aan de pil waren aan zes T-shirts ruiken van mannen die genetisch wel en die genetisch niet op hen leken. De vrouwen kozen veelal voor mannen met andere genen. Daarna gingen de vrouwen aan de pil en werd het onderzoek herhaald. De vrouwen neigden toen juist mannen te kiezen met hetzelfde DNA als zijzelf. De mens is geneigd te vallen op iemand met andere genen om diversiteit te behouden. Uiterlijk en uitstraling zijn belangrijk bij de eerste ontmoeting, maar lichaamsgeur bepaalt met wie een langdurige relatie wordt aangegaan. Mannen die aftershave of geurtjes gebruiken maken mogelijk ‘een fout’, want vrouwen kunnen hierdoor minder snel opgewonden raken. 1
Economie
9
Energie Touchscreen geeft inzicht in gebruik en kosten
Tegenvaller
Geen investeringen in besparen
Als de BTW niet omhoog kan, moet Wouter Bos op zoek naar ...VERVOLG VAN PAGINA 3 In zo’n situatie zou het goed zijn als 2 miljard euro de klassieke energiebedrijven die teMathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
De president van De Nederlandsche Bank, werkgeversvereniging VNO/ NCW, de vakbonden en consumentenorganisaties vrezen het verlies van koopkracht in 2009. Minister van Financiën Wouter Bos wilde gisteren slechts kwijt dat hij daar begrip voor heeft. Hij wilde echter niet toezeggen waar zij allen op hoopten: uitstel van de BTW-verhoging van 19 naar 20 procent. Dat zou hem namelijk op de Rijksbegroting een tekort van 2 miljard euro opleveren. En waar haalt hij geld vandaan om dat gat te dichten? Gisteren zijn alle ministers na hun zomervakantie teruggekeerd in Den Haag, waar zij direct werden geconfronteerd met een forse tegenvaller: het Centraal Planbureau heeft berekend dat de koopkracht van Nederlandse consumenten in 2009 een stuk lager is dan verwacht. De belangrijkste oorzaken: een stijgende inflatie en afzwakkende groei. Volgens het CPB groeit de economie volgend jaar slechts met 1 procent en stijgen de prijzen met 3,8 procent, 0,3 procent meer dan eerder becijferd. Met een verhoging van de BTW helpt het kabinet mee de prijzen verder omhoog te duwen. En daar lijkt Bos toch niet aan te willen. Om dat te voorkomen moet hij breken met het regeerakkoord, waarin staat dat de opbrengst van de verhoging van de BTW wordt gebruikt om het schrappen van de WW-premies voor werknemers te bekostigen. Het CDA wil die maatregel sowieso uitvoeren, omdat een lagere WW-premie de werkgelegenheid stimuleert. Een andere optie is het aanwenden van de gestegen aardgasbaten. In het verleden was dat een veelgebruikte noodoplossing, die nu echter gevoelig ligt. Vlak voor het zomerreces heeft het kabinet de Kamer nog een brief gestuurd met het voornemen de aardgasbaten niet meer als noodfinanciering aan te wenden. Ze zouden alleen gebruikt worden voor langetermijninvesteringen in de economische structuur. Koopkrachtherstel valt daar niet onder. De ministers hebben op hun eerste werkdag na de vakantie nog geen goed alternatief gevonden. Bos kon namelijk niet toezeggen dat iedereen zijn koopkracht behoudt. 1
vens producent zijn in ieder geval zo veel mogelijk groene, duurzaam opgewekte stroom verkopen. Maar ook op dat gebied ontbreekt het aan investeringen, vindt Koen Rademaekers, consultant bij het internationale kantoor Ecorys en tot voor kort werkzaam in de top van een groot energieconcern. ‘Energiebedrijven zijn tot 2012 deels vrijgesteld van het betalen voor hun CO2-uitstoot (in het kader van de emissiehandel, zoals vastgesteld in het Kyoto-protocol, red.)’, licht hij toe. ‘Daarna moeten ze wel zelf voor hun CO2-rechten gaan betalen. Op dat moment wordt het extra interessant voor hen te investeren in vermindering van de uitstoot. Nu investeren ze voornamelijk in het optima-
liseren van hun elektriciteitscentrales.’ De milieuacties van nu zijn eerder marketingacties, bedoeld om geen marktaandeel te verliezen, vindt de consultant. Hij ziet bij de energiebedrijven nog te weinig aandacht voor de lange termijn, het moment dat grotere efficiency leidt tot een afname van de vraag. ‘De bedrijven hebben tot 2012 om zich te positioneren in de duurzame markt. Dan pas zullen Europese maatregelen ter stimulering van meer efficiency effect hebben. Energiebesparingen in gebouwen zullen pas over circa tien jaar tot een belangrijke emissiereductie leiden, omdat de implementatie van nieuwe technieken nu eenmaal tijd vraagt.’
Consument moet het zelf doen Hoe reageert Nuon zelf op de kritiek? Afwerend. Dat ze consumenten wel moeten wijzen op mogelijkheden om te besparen, maar dat het vooral
hun eigen verantwoordelijkheid is. ‘Wij zijn een producent en leverancier van energie die levert als daarom wordt gevraagd. Diegene die echt moet besparen is de consument zelf’, zegt een woordvoerder. Als die zich echt inspant om zuiniger te zijn, is er volgens haar grote winst te behalen want ‘30 procent van de energie wordt verspild’. Verder verklaart Nuon te investeren in schone centrales, duurzame energie en technologische innovaties. Kuipers van Aeton zegt de juiste technologie (‘we zijn de enigen die het kunnen’) al in huis te hebben. Hij laat een kastje zien dat geïnstalleerd wordt in de meterkast en bediend met een touchscreen, dat inzicht geeft in het energiegebruik (ook historisch) en de kosten daarvan. Daarnaast biedt het systeem een keur van mogelijkheden om elektriciteit- en gasverbruik te reguleren naar plaats en tijd, legt hij uit. ‘Wij doen de harde toezegging dat met ons systeem 18
tot 20 procent besparing mogelijk is, waarvan het grootste deel door bewustwording.’
Tanken bij Essent Gesteld dat alle initiatieven voor besparing over tien jaar inderdaad tot minder vraag leiden, dan zijn de energieproducenten gedwongen manieren te zoeken om de inkomstenderving te compenseren. Essent zegt in een reactie voorlopig geen probleem te zien. ‘Wij zijn niet bang voor inkomstenderving. Als de vraag constant blijft, zou dat al mooi zijn.’ Toch heeft Essent wel degelijk over het probleem nagedacht, zo bleek half juni. Het concern lanceerde toen een groots plan voor de komst van de elektrische auto. Idee is onder meer dat Essent meehelpt bij standaardisering van de techniek en de aanleg van een netwerk van oplaadpunten. Waar we dan tanken? Bij de energiebedrijven natuurlijk. 1
GRATIS MDA TOUCH T.W.V. 299,NU INCLUSIEF 534,- GRATIS BELTEGOED 0 3T4EG,5 E O D
BEL SLECHTS VOOR
5 E1R M2A,A2ND P
SPECTACULAIRE ZOMERAANBIEDING!! GSM TOPDEAL heeft voor jou een speciale T-Mobile aanbieding samengesteld. Je ontvangt namelijk GRATIS de MDA TOUCH, 2 jaar iedere maand 300 belminuten t.w.v. 34,50 en betaalt hiervoor slechts 12,25 per maand. Daarnaast kan je kiezen voor onbeperkt internetten en e-mailen op jouw mobiele telefoon voor slechts 4,50 per maand extra (normaal 9,50). Je totale voordeel is 885,-.
MDA • WINDOWS MOBILE 6 • WIRELESS LAN • BLUETOOTH
T PERK ONBE MAIL T&E E N R CHTS INTE U SLE N 0 9,5 A EXTR
4,50
• TOUCHPANEL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
• WINDOWS MEDIA PLAYER • INTERNET EXPLORER
Geldontwaarding
• GRATIS STEREO HEADSET
INFLATIE IN SPANJE HOOG De inflatie in Spanje is in juli opgelopen tot 5,3 procent, het hoogste niveau in vijftien jaar. In juni was de geldontwaarding in Spanje 5 procent. De inflatie in Europa is gemiddeld 4,1 procent en de Spaanse inflatie is dan ook bovengemiddeld. Ze werd gestuwd door de sterk stijgende prijzen van levensmiddelen en energie, en de hogere kosten voor transport en huisvesting. Spanje is de vierde economie in de eurozone.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Klachtenblog Er wordt veel geklaagd over het bereik van de iPhone, dus is T-Mobile een blog gestart.
D
AAN PER M
• GRATIS 1GB GEHEUGENKAART Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt.
GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING Met een T-Mobile Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wil maken van de sms voordeelbundels (vanaf 6 cent per bericht). Je kunt ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je gebruik maken van deze aanbieding en je eigen nummer behouden, dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een gratis service van T-Mobile. Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50 en ook de bezorging is gratis.
DIRECT BESTELLEN BEL GRATIS
0800-0770 of via: www.gsmtopdeal.nl/mda
10
Economie
Geen oranjegevoel bij topman
Redelijke cijfers voor ING ING doet het beter dan de meeste banken. Dat komt vooral omdat ING minder wordt geraakt door de kredietcrisis dan zijn branchegenoten.
ING Groep is een stuk minder hard geraakt door de kredietcrisis dan verwacht. Toch viel de winst in het tweede kwartaal lager uit. Dat kwam vooral omdat ING te maken had met lagere waarderingen van vastgoed, participaties en omdat het minder eenmalige meevallers had. Vorig jaar kon ING bijvoorbeeld nog bijna 600 miljoen euro bijschrijven op de balans omdat het een flink belang wist te verkopen in het toen nog bestaande ABN Amro. Dat zat er nu niet meer in. ING mocht in het tweede kwartaal van dit jaar uiteindelijk een winst bijschrijven van bijna 2 miljard euro. Dat is ongeveer eenderde minder dan
in dezelfde periode vorig jaar toen de marktomstandigheden een stuk gunstiger waren. Toch vielen de cijfers analisten mee. Het was met name de verzekeringstak die een stuk beter presteerde dan verwacht. Het onderdeel bracht uiteindelijk een winst voor belastingen in het laatje van 1,15 miljard euro in het tweede kwartaal. Die winst kon in belangrijke mate worden bijgeschreven doordat er meer levensverzekeringen werden verkocht. Ook kreeg de divisie een flinke impuls omdat er winst werd gemaakt op aandelen die werden verkocht. De schade als gevolg van de hypotheekcrisis was in het tweede kwartaal een verlies van 44 miljoen euro na belastingen. Daarnaast heeft de bankverzekeraar 260 miljoen euro op de balans afgewaardeerd als gevolg van de internationale krediet- en hypotheekcrisis. Hoewel de cijfers meevielen, zei be-
stuursvoorzitter Michel Tilmant in een toelichting op de kwartaalcijfers dat ING niet immuun is voor de moeilijke marktomstandigheden en dat de aanhoudende problemen op de financiële markten de winst van de bankverzekeraar op korte termijn onder druk zullen zetten. ‘Of we het dan hebben over één kwartaal of over vijf kwartalen, dat is onbekend. Ik heb geen glazen bol. Maar je mag ervan uitgaan dat de onrustige situatie zal aanhouden tot ver in 2009’, aldus Tilmant. Dat duidt er op dat Tilmant voorlopig nog geen oranjegevoel heeft. Ondanks forse concurrentie op de spaarmarkt, wist ING in het tweede kwartaal 7 miljard euro spaargeld aan te trekken. ‘De stevige concurrentie zien we in alle landen. Het is een wereldwijd fenomeen’, aldus Tilmant. De topman wilde niet zeggen of klanten van Fortis en ABN Amro ook de overstap maken naar zijn groep. 1
19,4 procent). Voor vandaag verwachten analisten een winst van 45 miljoen euro, 28 procent meer ten opzichte van een jaar geleden en een omzet van 1,72 miljard euro (+13,6 procent). Nieuwsgieriger zijn ze echter naar de outlook: wacht ook Imtech opdoffers door de verslechterende economie? Volgens IEX- en VEB-columnist Jacques Potuijt loopt dat wel los. ‘Imtech is een veelzijdige en geïntegreerd technische dienstverlener. In totaal heeft ze 14.000 internationale klanten. Energiebesparing, zuiniger en alternatieve en decentrale energievoorzieningen, zonnepanelen, vervanging van conventionele lampen door LED’s voor wegverlichting, upgrading van raffinaderijen, waterzuivering en milieuvoorzieningen. De
business van Imtech is te veel om op te noemen en het lijkt mij niet dat zelfs een economische recessie veel roet in het eten gooit.’ Het zijn een serie inflatie- en economische groeicijfers die vandaag het internationale beurssentiment bepalen. Zowel de Europese Unie en veel individuele lidstaten - als de VS maken respectievelijk om 11:00 uur en om 14:30 uur de eerste raming bekend van hun Bruto Binnen-
lands Product (BBP) over het tweede kwartaal en het inflatiecijfer over juli. Duitsland komt al om 8:00 uur door en zet de toon. Süddeutsche Zeitung meldde vorige week al dat er een krimp van het Duitse BBP is. Nederland maakt om 9:30 uur haar cijfer bekend. Tot slot rapporteren in de VS een aantal supermarktketens, waaronder Wal-Mart, JC Penney en Kohl’s hun kwartaalcijfers. 1
Redactie economie AMSTERDAM
...
LEX VAN LIESHOUT/ANP
Beurs Beurs Vandaag Economische groeicijfers
BBP-bibberen Europa en de VS maken hun economische groeicijfers bekend. Laat Duitsland een min zien? In Nederland rapporteert een serie kleinere bedrijven, waarvan Imtech de opvallendste is. AMSTERDAM
...
Betaalt het IJslandse Icesave met 5,25 procent de meeste rente op spaarrekeningen, ING kan er ook wat van. Het aandeel dan. Vandaag gaat de bankverzekeraar 0,74 euro ex-interimdividend. Dat wil zeggen dat ING op de huidige koers een dividendrendement kent van zo’n 7 procent. Het geeft eens te meer aan hoe financials in het bijzonder en bijna alle aandelen hard zijn afgestraft. De hele AEX kent een divi-
dendrendement van zo’n 4,6 procent. Natuurlijk kan de koers nog verder dalen – wat een nog hoger dividendrendement betekent – maar de index kan ook omhoog. Het Damrak wacht vandaag een interessante serie tweede kwartaalrapportages: • Imtech • Logica • SNS Reaal • Telegraaf Media Groep • RSDB Imtech is de meest goudomrande naam, want het is een van de betere Nederlandse aandelen deze eeuw: +136,5 procent (AEX: -38,1 procent). Dit jaar staat het fonds ook weer in het rechterrijtje: -3,2 procent (AEX: -
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Klap van de Moolenwiek 111
Mooie kwartaalcijfers hoor, Van der Moolen, maar wij zoeken ons heil even ergens anders, redeneerde het Damrak gisteren. Het aandeel knalde dik 10 procent onderuit. De fantasie is er uit, nu Van der Moolen stopt met Online Trader. Twee keer de boekwaarde is duur voor een bedrijf waarvan niemand meer weet waar het naar toe gaat.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: WELKE (BANK)VERZEKERAAR? 111
Aegon, Fortis, ING of misschien wel het vandaag rapporterende SNS Reaal? Als u vandaag één van deze vier Nederlandse financial-aandelen moet kopen, welke kiest u dan en waarom? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Aegon
ING
ING
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S)
JACQUES POTUIJT (IEX- EN VEB-COLUMNIST)
MICHIEL PEKELHARING (SENIOR EDITOR IIEX)
111
111
111
‘Op dit moment kies ik voor Aegon. Niet omdat ik deze onderneming of aandeel nou zoveel beter vind dan de anderen, maar vooral door haar grote dollar-exposure. Via dit fonds zou ik dan willen profiteren van een verdere opleving van de dollar die ik verwacht.’ 1
‘Al met al vind ik de cijfers van ING van gisteren bemoedigend. Ze geven blijk van een gedisciplineerd beleid dat CEO Marcel Tilmant ook in de komende kwartalen voortzet. Als de lucht opklaart, behoort ING tot de happy few in de financiële sector die bovenproportioneel van beursherstel kan profiteren.’ 1
‘ING deed onlangs een overname in Duitsland en mag sinds kort verzekeringen verkopen in de Oekraïne. Wereldwijd heeft ze 75 miljoen klanten die 300 miljard euro op hun rekening bij ING Direct hebben. Daardoor is het voor ING geen probleem om geld uit te lenen en dit maakt haar tot winnaar van de kredietcrisis.’ 1
Economie
Interview Verkoopstylist Ingrid van der Aa
Positieve ervaringen van makelaars
‘Soms kan de prijs zelfs omhoog’
Steeds meer makelaars schakelen verkoopstylisten in, bevestigt de Nederlandse Vereniging van Makelaars. De ervaringen zijn over het algemeen positief. ‘Niet alle potentiële kopers kunnen goed door de huidige inrichting heenkijken. Een verkoopstylist kan een woning ruimtelijker laten lijken of een oubollig interieur een eigentijdse uitstraling geven’, verklaart woordvoerder Roelof Kimman van de NVM. ‘Die styling geeft soms de doorslag.’ Dat bevestigt de Amsterdamse makelaar Ate Schoenmakers. Hij liet onlangs een leegstaand appartement van drie verdiepingen restylen. ‘Om te voorkomen dat het souterrain als kelder werd gezien, creëerden we een woonkeukensfeer, compleet met een lange tafel, lampen, schilderijen en gordijnen.’ Die investering bleek een goede zet. Vier maanden na de aankoop is het appartement, dat ruim een miljoen waard is, voor tien procent meer verkocht.
Een gepimpt huis wordt sneller verkocht. Nu huizen langer te koop staan, doen verkoopstylisten goede zaken. Woningen die een restyling krijgen, vinden namelijk eerder een koper. Annemieke van Dongen ROSMALEN
...
‘Zoals je op een persoon kunt afknappen vanwege zijn uiterlijk, zo kun je ook afknappen op een huis. Als iemand op een makelaarswebsite al op de foto’s afhaakt, ben je meteen een potentiële koper kwijt’, zegt Ingrid van der Aa, oprichter van het Landelijk Netwerk Verkoopstylisten (LNV). ‘Alles draait om de eerste indruk.’ Van der Aa, die zich voorheen als imageconsultant met de uitstraling van mensen bezighield, zag twee jaar geleden het tv-programma van ‘Huis Dokter’ Ann Maurice. ‘Alles viel op zijn plek. Ik ben creatief, geïnteresseerd in vastgoed en in Nederland bestond nog geen opleiding tot verkoopstylist.’ Ze volgde een cursus bij Maurice in Engeland en richtte begin vorig jaar in Nederland het TrainingsCentrum Verkoopstyling Onroerend Goed op.
je moet dit en dat veranderen, raken mensen in paniek. Ze zijn gehecht aan hun spullen. Tijdens een consult probeer je in tweeënhalf uur een persoonlijke band op te bouwen.’ Die moet verkopers niet alleen overhalen de foto’s van hun kleinkinderen te verstoppen. ‘Kopers kopen ruimte. Het gaat om zichtlijnen, lichtinval en verlichting’. Vaak lijkt de woonkamer al groter als een bank of tafel uit de zichtlijn wordt geplaatst, soms komt er meer bij kijken. Van der Aa adviseert klanten met donkere meubels regelmatig om die in de opslag te doen en tijdelijk meubilair te huren. Soms vraagt ze hen een muurtje weg te halen of een raam te maken, zodat er meer natuurlijk licht binnenvalt. De verbouwing van een keuken of badkamer komt zelden voor. ‘Dat is ook niet nodig. Zware eikenhouten keukenkastjes kun je wit werven, net als badkamertegeltjes. Met een leuke plant op het aanrecht en een bijpassend Ikea-vaasje bereik je al een hoop.’
Vraagprijs omhoog Huizen die verkoopklaar zijn gemaakt door een verkoopstylist zouden sneller worden verkocht dan andere huizen. ‘Als een woning een half jaar te koop staat, denken kopers al dat er iets mis mee is. Bij een woning van 250.000 euro wordt dan gerust 25.000 euro van de vraagprijs afgehaald. Een verkoopstylist legt voor vijfhonderd euro nieuw laminaat dat het verschil kan maken tussen kopen en niet kopen. Na de restyling herkent niemand de woning meer op foto’s. Soms kan de vraagprijs zelfs omhoog.’ Verkoopstyling is een vak apart, benadrukt Van der Aa. Heel wat anders dan makelaardij, styling of binnenhuisarchitectuur. ‘Binnenhuisarchitecten en gewone stylisten nemen de smaak van bewoners die er nog jaren blijven wonen als uitgangspunt. Verkoopstylisten moeten juist de persoonlijke smaak van bewoners elimi-
Géén appeltaart Door meubels uit de zichtlijn te halen creëert een verkoopstylist ruimte.
neren. Je gaat uit van wat het grote publiek leuk vindt. Foto’s, rommel, appeltjesgroene muren: het moet allemaal weg. Tachtig procent van de potentiële kopers kan niet door de persoonlijke smaak van de huidige bewoners heenkijken. Zij denken: mijn blauwe bank past niet bij deze paarse vloerbedekking.’ Makelaars hebben volgens de ver-
koopstyliste een ander manco: ‘Als zij zich te veel met de presentatie van een woning bezighouden, kunnen ze klanten verliezen. Verkopers accepteren het niet als hun makelaar kritiek op hun inrichting levert.’ ‘Wij leren cursisten hoe ze met de verkoper om moeten gaan. Dat is pure psychologie, je moet je in hem leren verplaatsen. Als je botweg zegt:
Raadt ze klanten vervolgens aan een verse appeltaart te bakken, vanwege de geur die huiselijke gevoelens op zou roepen bij potentiële kopers? ‘Nee, alsjeblieft geen appeltaart! Het klopt dat geuren de koopstemming beïnvloeden, maar sommige mensen vinden een baklucht walgelijk. Kookgeurtjes zijn grote afknappers, net als rook. Neutrale, natuurlijke geuren werken juist positief. Zet liever een schaal citrusvruchten op tafel.’ 1
11
Wonen
Kiezers willen renteaftrek voor hypotheken handhaven Redactie economie AMSTERDAM
...
Een overgrote meerderheid van de Nederlandse kiezers wil dat de aftrek van de hypotheekrente blijft bestaan. Dat maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gisteren bekend. Van degenen die op CDA en VVD stemmen, pleit 12 procent voor het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Bij de PvdA-stemmers is dat 23 procent, bij de GroenLinks-aanhang 35 procent. Koopwoningen worden zowel dit jaar als volgend jaar naar verwachting 2,5 procent duurder. Dat meldde de Rabobank onlangs in haar Kwartaalbericht Woningmarkt. De grootste hypotheekverstrekker van Nederland ging uit van een iets scherpere stijging. De stijging van de huizenprijzen komt voor het eerst sinds 2003 lager te liggen dan het inflatietempo. 1
Klacht
EasyJet beticht luchthaven Schiphol van oplichting Redactie economie AMSTERDAM
...
Luchtvaartmaatschappij EasyJet dient een klacht in tegen Schiphol bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Volgens de Britse prijsvechter maakt de luchthaven zich schuldig aan discriminatie door passagiers die vanuit Nederland vertrekken twee keer zoveel te laten betalen aan toeslagen als reizigers die op Schiphol overstappen. EasyJet neemt hiermee een voorschot op de ‘excessieve’ verhogingen van de veiligheids- en passagierstoeslagen die Schiphol vanaf 1 november gaat doorvoeren. EasyJet noemt de prijsverhogingen ‘regelrechte oplichterij van Nederlandse reizigers’. Volgens EasyJet zou dat betekenen dat een reiziger die direct vanaf Schiphol vliegt, inclusief vliegtaks, ongeveer 50 euro aan toeslagen en belasting betaalt. Overstappers betalen de helft minder. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Jongeren zijn milieubewuster
Tulpenfraude
IN HET VAKANTIEHUISJE VERKWISTEN WE ENERGIE
GEEN SCHADEVERGOEDING VOOR GEDUPEERDEN
Bijna een op de vijf Nederlanders gebruikt op het vakantieadres meer energie dan thuis. Ze halen bijvoorbeeld minder snel stekkers uit apparaten, draaien vaker een extra wasje en zetten op een koude avond eerder de verwarming aan. De belangrijkste reden voor deze verkwisting is dat de kosten voor energie zijn inbegrepen in de totaalrekening van hun vakantie. Een kleiner deel heeft gewoon geen zin om zich tijdens vakanties
Particuliere beleggers die bijna negentig miljoen euro zijn kwijtgeraakt met investeringen in tulpenbollen hoeven voorlopig niet op compensatie te rekenen. De rechtbank heeft een omvangrijke schadeclaim wegens speculatiefraude afgewezen. De curator van het failliete tulpenbeleggingsfonds Novacap had in een civiele procedure 88 miljoen euro schadevergoeding geëist van een grote groep kwekers. De ongeveer zeventig
bezig te houden met het milieu. Dat blijkt uit onderzoek dat Peil.nl heeft gedaan in opdracht van bedrijf Energie:direct. Buiten de vakanties gaan Nederlanders bewust om met energie. Bijna 90 procent van de 1.200 ondervraagden let op niet meer te gebruiken dan nodig is. Consumenten ouder dan dertig doen dat vooral uit eigenbelang. Ze willen geld uitsparen. Voor jongeren telt vooral dat ze het milieu zo min mogelijk willen belasten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
ANP
tulpenbedrijven zouden de beleggers in Novacap hebben opgelicht door de prijs van tulpenbollen kunstmatig op te drijven en gefingeerde koopovereenkomsten te sluiten met het beleggingsfonds. De rechtbank in Amsterdam heeft beide aantijgingen verworpen. Voormalige hoofdverdachte, bollenmakelaar Mark van der Poll, is naar eigen zeggen ‘blij dat hiermee een einde is gekomen aan vijf jaar flauwekul en ellende.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Op de fles
Vakantiewerk
Jammie! Rat!
Het afgelopen half jaar zijn minder bedrijven op de fles gegaan. De rechter sprak 3.200 faillissementen uit, een daling van 22 procent.
Werkgevers behandelen vakantiewerkers onder de zestien jaar niet goed. Ze betalen te weinig, laten de jongeren op zondag werken en geven hen gevaarlijke klussen, blijkt uit onderzoek van het CNV.
De bevolking moet meer ratten eten, vindt het Indiase ministerie van Sociale Zaken. Dat zou een oplossing zijn voor de voedselcrisis.
Wetenschap
12
Natuurkunde Wondere wereld
Wetenschappers maken Star Trek werkelijkheid Tijdreizen, gedachtenlezen, lekker zweven: alles kan met de natuurkunde van morgen.
Om onzichtbaar te worden moeten we een jas dragen die het licht ‘omleidt’. magneetveld zit. Daar merk je niets van, behalve dan dat het veld de watermoleculen in je lichaam ‘dwingt’ om zich ook als magneten te gaan gedragen, waardoor je zelf een magneet wordt. En wanneer van nature nietmagnetische (‘diamagnetische’) materialen daartoe gedwongen worden, vertonen ze een merkwaardige eigenschap: ze kunnen in dat sterke magneetveld gaan zweven. Probleem is: voor het maken van de benodigde supersterke magnetische velden hebben we supergeleidende materialen nodig (met elektrische weerstand nul) en deze zijn voorlopig alleen superkoud leverbaar. Wereldwijd wordt driftig gezocht naar een supergeleider op kamertemperatuur. De ontdekker krijgt ongetwijfeld een Nobelprijs – en daarna krijgen wij allemaal een zweefmachine. ONZICHTBAAR
Om onzichtbaar te worden, moeten we een jas dragen die al het licht dat erop valt ‘omleidt’ naar de tegenoverliggende kant van de jas, en daar weer uitzendt. Dat vraagt om een stof waarin we de breking van het licht kunnen manipuleren – een stof vol technologie op atomaire schaal. En dat is mogelijk. Vorig jaar maakten de Amerikaan Costas Soukoulis en de Duitse fysicus Stefan Linden bekend dat ze een heel klein stukje van een dergelijk materiaal hadden vervaardigd, dat in staat was om rood licht op te vangen en weg te voeren. Het wachten is op een systeem dat alle zichtbare licht kan manipuleren, en daarbij ‘onthoudt’ waar het lichtdeeltje werd gevangen en waar het de jas weer moet verlaten om de drager onzichtbaar te maken. EEN TIJDMACHINE
Een kikker kunnen we al laten zweven. Nu de mens nog. GETTY IMAGES/BEELDBEWERKING DE PERS Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Volgens de nieuwste natuurkundige inzichten is veel meer mogelijk dan waar sf-auteurs van dromen. Over een paar eeuwen stappen we in de wereld van kapitein Kirk. EEN BESCHERMD KRACHTVELD
Dat kun je niet missen tijdens ruimtereizen: één druk op de knop en je
ruimteschip wordt omhuld door een ‘schild’ dat indringers tegenhoudt. Zoiets is zeker maakbaar. Een mogelijkheid is om door middel van laserstralen een schil of wolk van heel ijl maar gloeiend heet plasma te maken. Dergelijke hete plasma’s worden nu al gebruikt in de hightechindustrie, bij het lassen met behulp van elektronenbundels. Daarmee kun je zeer precies lassen, maar elektronen kunnen niet door gewone lucht dringen; wel door heel ijl plasma. Plasmawol-
ken kunnen echter geen snelle indringers tegenhouden. Daarom is het verstandig om daarachter een net van koolstofvezels te hangen. Onzichtbaar en ondoordringbaar. LEKKER ZWEVEN!
Negen jaar geleden slaagden natuurkundigen in Nijmegen erin een kikker te laten zweven. En dat kan een mens straks ook overkomen. Voorwaarde is wel dat hij in een supersterk
Klinkt lastig, tijdreizen, maar Einstein heeft al aangegeven hoe het moet. Wat we nodig hebben is een supersnel ruimteschip dat de lichtsnelheid weet te benaderen. Daarmee maken we een rondreis door het heelal. Aan boord verloopt de tijd veel trager, zodat de reizigers uiteindelijk denken dat ze en jaartje zijn weggeweest, terwijl op aarde vele honderden jaren zijn verstreken. Met een dergelijke raket kunnen we ook:
weer levend terug kunnen keren op aarde – waar dan echter waarschijnlijk duizenden jaren zijn verstreken. Terug naar het verleden kan wellicht ook, maar dat komt er in feite op neer dat we leren om te reizen: NAAR ANDERE DIMENSIES
Ook dat moet kunnen. Wat we nodig hebben is een wormgat, een roterend zwart gat. Dat is geen puur gat meer, maar een donut-vormige ring en als je daar doorheen gaat, kom je (zeggen ze) in een andere plek in de immense geschiedenis van het heelal. Aanvankelijk dachten natuurkundigen dat zoiets een enkele reis zou zijn naar wie weet waar, maar volgens Kip Thorne, die hieraan in 1988 het nodige rekenwerk verrichtte, bestaan er wormgaten waardoor we heen en terug kunnen reizen. Nadeel: wormgaten liggen niet naast de deur. Om daar te komen hebben we extreem snelle ruimteschepen nodig. WARP 5!
Sneller dan het licht kan een ruimteschip niet gaan, zo heeft Einstein bepaald. Als het de lichtsnelheid bereikt, wordt de massa namelijk oneindig groot, en dan is verder versnellen onmogelijk. De lichtsnelheid overtreffen kan ook niet met antimaterie want dat heeft dan wel de tegengestelde eigenschappen van ‘onze’ materie, maar het blijft materie. Maar antimaterie is wel een interessante raketbrandstof: breng materie en antimaterie samen, en er komt een werkelijk kosmische hoeveelheid energie vrij. Antimaterie kunnen we nu al maken, in uiterst minieme hoeveelheden, in grote versnellers zoals die van het CERN bij Genève. Het is uiterst kostbaar (en zeer lastig te bewaren) spul. Maar wie weet is het op een dag net zo duur als aardolie. Gewone brandstoffen zoals kerosine of waterstof-plus-zuurstof zijn in ieder geval onbruikbaar om hoge snelheden te bereiken. Je kunt er nooit genoeg van meenemen. Een alternatief is wellicht de Bussard ram jet, in 1960 bedacht door Robert Bussard. Dat is een raket met een enorme neus die het waterstofgas dat in de ruimte zweeft opveegt, en dat als brandstof gebruikt in een kernfusiereactor. Veel trager dan een antimaterieraket maar ook veel reëler. Een kernfusiereactor moet over zo’n vijftig jaar leverbaar zijn. Dan kunnen we op weg naar de sterren. Maar niet zonder dat beschermende krachtveld. 1
NAAR ’T EINDE VAN ’T HEELAL
Als ze maar snel genoeg is, zal de ruimtevaarder de reis binnen zijn eigen leven kunnen volbrengen en
Meer lezen? Michio Kaku, Onmogelijke natuurkunde, uitgeverij Pearson Education, 24,95 euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Meeluisteren
Sturen met het brein
HERSENSCANS OPENEN DE WEG NAAR GEDACHTENLEZEN
PARANORMALE KRACHTEN SPECIAAL VOOR VERLAMDEN
Marcel Just van de Carnegie Mellon Universiteit laat zijn proefpersonen luisteren naar woorden terwijl ze in de MRI-scanner liggen. Inmiddels kent hij de MRI-profielen van twaalf verschillende categorieën objecten. Hij kan dus zien of een proefpersoon aan een hamer of een boom denkt (maar het verschil tussen hamer en zaag, dat niet). Het is een eerste stap naar een ‘gedachtenwoordenboek’. Om de signalen van ons brein echt te
Echt een voorwerp ‘op afstand’ doen bewegen alleen maar door eraan te denken, dat zal nooit kunnen. Dat gaat in tegen de wetten van behoud van energie en van entropie, en daarmee tegen zo’n beetje de complete structuur van de kosmos zoals natuurkundigen die kennen. Maar apparaatjes in het brein die wensen registreren en dan een signaal doorgeven aan een apparaat, die bestaan al. Onderzoeker John Donoghue van de Brown Univer-
analyseren hebben we waarschijnlijk een kwantumcomputer nodig, een computer waarin de reken- en geheugentaken worden uitgevoerd op atomaire schaal. De kwantumcomputer bestaat helaas nog niet, maar in 1994 liet Peter Shor van Bell Labs zien dat deze computers geen moeite zullen hebben met het breken van de meest gecompliceerde computercodes. Dan moet het kraken van het menselijk brein een peulenschil zijn.
sity geeft volledig verlamde patiënten een chip in het hoofd en leert een daaraan gekoppelde computer (de ‘Brain Gate’) om bepaalde signalen te ‘herkennen’ als commando’s. De computer geeft die commando’s door aan apparaten. Zijn proefpersonen konden binnen enkele dagen een toetsenbord bedienen en tv kijken. Brain Gate haalde twee jaar geleden de cover van het tijdschrift Nature.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Biet verving riet
Stapelbare suiker
Culturele zoethouder
Suiker werd pas goedkoop in de negentiende eeuw, dankzij de ontdekking van de suikerbiet. Daarvoor was er slechts dure rietsuiker.
Het suikerklontje werd bedacht door ene Langen, maar het patent werd in 1872 gekocht door de Britse suikerhandelaar Henry Tate.
Tate werd dankzij zijn vinding steenrijk en besteedde zijn geld voor een belangrijk deel aan de aankoop van schilderijen. Die nu allemaal te bewonderen zijn in de Londense Tate Gallery.
Zomer 2008
STERKE
13
Vandaag de laatste aflevering van onze zomerserie. Op hun zoektocht naar spookstadjes, geesten en rare mensen stuitten de vier verslaggevers soms op onverwachte sterke verhalen. Of waren ze zelf hoofdrolspeler in een sterk verhaal.
VERHALEN
Opeens zat ik zelf in een sterk verhaal Sanne Rooseboom
...
R
Waarom de Duitsers?
We zijn voor Duitsland! Oh nee, toch maar voor Spanje
ood-witte politielinten bakenen het motel aan de overkant af. Een jongen met alleen een spijkerbroek aan wordt tegen de grond gehouden door een agent met een pistool. Tientallen politiemannen blokkeren de weg, eentje zegt ‘sorry mam, this is a crimescene’. Ik heb hier een reservering, maar er is een hoer vermoord aan de overkant en ik mag de straat niet in. Het lijkt net een Amerikaanse politieserie, het is de Amerikaanse werkelijkheid. Op zoek naar sterke verhalen ben ik er zelf in eentje terechtgekomen.
Remco Tomesen
...
O
p zoek naar een sterk verhaal in Beiroet voelt het opeens alsof ik in Duitsland ben. Het is het weekend van de EK-finale, en de inwoners van Beiroet blijken voetbalgek. Het hele weekend rijden ze toeterend door de straten, aan de antennes een vlag gebonden. Duitse vlaggen, ja vooral Duitse vlaggen. Incidenteel komt er een Spaanse vlag voorbij. Maar de Duitse aanhangers zijn in de meerderheid, zeg acht tegen twee. Op zondagavond, de avond van de EK-finale, is het doodstil in de straten van Beiroet. Een jonge militair op een tank richt zijn mitrailleur op een niet-bestaand doel. Zijn maten doen hetzelfde, op honderden andere plekken in de stad. Maar het is leeg, heel Beiroet kijkt naar de finale op televisie. Veelal gehuld in shirts van het Duitse team. Als Nederlander is die voorliefde van de Libanezen voor de Duitsers moeilijk voor te stellen. Maar denk ik, op de toppen van mijn vermogen tot inleven: de Libanezen zijn niet bepaald dikke vriendjes met de Israeliërs; in Israël wonen veel joden. En de Duitsers hebben ooit... Nee, foute gedachte, werd ik die middag door iemand gecorrigeerd. ‘We zijn gewoon voor het beste team’. En ja, de liefde voor de Duitsers blijkt vluchtig. Want na afloop van de door de Spanjaarden gewonnen wedstrijd, stromen de straten van Beiroet weer vol. Auto’s rijden met vlaggen door de straten. Spaanse vlaggen, ja vooral Spaanse vlagen. 1
Slick leek bezorgd, op zijn manier.
Ik heb een lift gekregen van Slick, een oud-crimineel en maffiamaatje van 73, die me van het vliegveld ophaalde. Hij heeft decennialang vrienden gehad in de Italiaanse maffia van Chicago, de meesten zijn dood, anderen zitten in de gevangenis. Slick loopt vrij rond en speelt elke dag zijn potje poker in het casino om de hoek. Hij vond het al raar dat ik een reservering had in een gribuswijk, maar ik ken deze stad niet en wist niet dat je in de buurt van de hoofdweg moet blijven. Hoe verder van The Strip, hoe naarder het wordt. Dit hotel is dertien blokken van het centrum en er lopen magere crackverslaafden achter winkelwagentjes met vieze dekens. En er is dus een hoer vermoord in het motel aan de overkant. Slick weigert me achter te laten bij de crimescene en rijdt me naar een beschaafder deel van de stad. Hij is niet snel bang, zegt hij, maar wel voorzichtig met zijn Nederlandse gast. Ik voel me licht debiel maar kan zijn grootvaderlijke zorgen ook wel op prijs stellen. Een week later lees ik de laatste berichten op zijn website. ‘Ik had een Nederlandse journaliste op bezoek’, schrijft hij. ‘Ze had een hotel gereserveerd in een slechte wijk, ik heb haar naar een ander hotel gebracht. Ze dacht dat ik dat deed omdat ik een bezorgde, oude man ben. Ik deed het omdat ik als veroordeelde crimineel niet de laatste wilde zijn die haar in leven zag.’ 1
Een modderbad vol tweedehands vis.
‘Het was een gevecht van man tegen vis’ Mathijs Rotteveel
...
‘V
orige week heb ik hier vijf van zulke vissen gevangen.’ Kusuma spreidt zijn armen en zijn omstanders knikken bewonderend. Hij vervolgt: ‘De grootste was een halve meter. Het heeft me drie kwartier gekost om hem uit het water te trekken. Het was een waar gevecht: man tegen vis. Van mijn vangst heeft mijn gezin een week kunnen eten.’ Van alle sterke verhalen zijn die van vissers het allersterkst. Zelfs al zitten ze aan de rand van een zelfgegraven modderbad van zo’n vier bij zes meter, waarin wat tweedehands vis-
sen zwemmen. De modderige visvijver is eigendom van de ondernemende Sahar Dimus, die had gezien dat er in Pelompek niets te doen was als zijn dorpsgenoten terugkwamen van het land. Toen hij een gat achter zijn huis ging graven, werd hij door zijn dorpsgenoten nog raar aangekeken. Nu zitten ze naast hem aan de rand naar hun dobber te staren. Sahar koopt de vissen van zijn buurman, die ze in de meren nabijgelegen meren vangt. Hij vraagt zijn klanten een paar duizend roepia (ongeveer twintig eurocent) entree. ‘Net genoeg voor een aardige bijverdienste.’ 1
Iedere avond oud en nieuw in Sint Petersburg! Godelief Swank
...
E
en iets te dikke man in konijnenpak huppelt voorbij. ‘Nog even, en dan gaan we aftellen!’ Een druppel zweet loopt over zijn roze geverfde neus en snorharen. De zomer in Sint Petersburg is losgebarsten, maar hier in club Purga is het winter. En oud en nieuw, iedere avond opnieuw. Om tien voor twaalf gaan de bezoekers aftellen, om vijf voor twaalf uur wordt de champagne ontkurkt, en om twaalf uur feliciteert iedereen
elkaar met het nieuwe jaar. Dat vinden de Sint Petersburgers leuk. Zo leuk zelfs, dat je dagen van tevoren een plaats in Purga moet reserveren. Ik zou er eigenlijk een schrijver interviewen, maar de besneeuwde dennentakken aan de muur bleken sterker dan zijn verhaal. Of het beeld van Vadertje Vorst op de vensterbank – de Russische equivalent van de kerstman, maar dan met een knappe assistente: Sneeuwmeisje. ‘Volgens het sprookje is ze zijn kleindochter, maar hier noemen we hem een oude snoeperd’, verklapt bezoekster Nastja.
Deze studente komt zeker eens per maand oud en nieuw vieren. Met konijnenoren op. Want ook dat is een symbool van het Russische oud en nieuw: konijnen. Of hazen, dat weet Nastja niet precies. Doet er ook niet toe, de dj heeft Novgodny Goluboy Ogonyok al opgezet, een oudejaarsshow uit de Sovjettijd. Dat betekent dat het bijna twaalf uur is. Ze haalt haar vuurwerksterretjes te voorschijn. Tien, negen, acht... terwijl de bezoekers aftellen, wordt er verderop in de straat een bruiloft gevierd. Zoals iedere avond. Want daar zit Purga II. 1
Het aftellen is begonnen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................................................................................................................................
Broodje aap
Wow, echt waar?! Sommige broodjeaapverhalen blijken hardnekkig. Ze blijven terugkeren. Een top 5. 1. De overleden grootmoeder Een Nederlands gezin rijdt terug van een kampeervakantie in Frankrijk, als de kleindochter ineens opmerkt dat oma wel heel stil is. De vrouw blijkt te zijn overleden, zittend op de achterbank. Om problemen met de Franse autoriteiten te voorkomen, besluit het gezin oma in de caravan te leggen. Als ze vlak voor de grens met Nederland
nog even pauzeren, steelt iemand de caravan. 2. De vreemde duiker Na een felle bosbrand in Californië wordt tussen de zwartgeblakerde bomen een dode duiker gevonden. Hij heeft zijn duikpak nog aan en de zuurstofflessen op zijn rug. De man blijkt te zijn opgezogen door een blushelikopter, die water kwam halen uit zee. Uit
autopsie op het lichaam blijkt bovendien dat hij niet is overleden door verdrinking, maar door rookvergiftiging. 3. Het lichaam van Lenin De Russische leider en revolutionair Lenin (1870-1924) werd na zijn dood opgebaard in het mausoleum op het Rode Plein in Moskou. Wetenschappers zorgden ervoor dat zijn lichaam niet kon ontbinden. Toen dit na enkele jaren toch gebeurde, sloot het mausoleum een tijdje zijn deuren. In de tussentijd werd een grote lookalike wedstrijd gehouden. De winnaar, die precies leek op Lenin, mocht zijn prijs in Moskou komen ophalen. Hij is nooit teruggekeerd. Een tijdje later ging het mausoleum weer open...
4. Baileys en tonic Het likeurtje Baileys mag je nóóit mixen met tonic of 7Up. Daar kun je dood aan gaan. Verschillende mensen zijn er al aan overleden. Het mixen met zure dranken wordt op het etiket van Baileys inderdaad ontraden, omdat het op melk gebaseerde likeurtje dan gaat schiften. Van levensgevaar is geen sprake. 5. Vreemde shoarmasaus Bij een routinecontrole test de Keuringsdienst van Waren de knoflooksaus van een shoarmazaak. Terwijl verschillende klanten smullen van hun shoarma, blijkt de saus zeven verschillende soorten sperma te bevatten. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................
Mythe ontkracht
Dood of niet?
Enge beesten
Jij dacht dat de bliksem nooit twee keer op dezelfde plaats inslaat? Dat klopt niet. Als de lucht eenmaal geïoniseerd is, slaat de bliksem vaak juist vele malen achter elkaar in op dezelfde plek.
Paul McCartney is eigenlijk dood, zijn plaats is in 1966 door iemand anders ingenomen. Elvis Presley daarentegen leeft. Net als Adolf Hitler.
Er huist een poema op de Veluwe, een monster in het Meer van Loch Ness en een driekoppige reuzenvleermuis op de redactie van De Pers.
THE ENTERTAINMENT GROUP PRESENTEERT
Iocf^ed_YW_dHeiie
de]ib[Y^ji [da[b[p_jfbWWji[d ,"-"/i[fj[cX[h(&&.][bh[Zec[Whd^[c X[iY^_aXWWh
B?ED;BH?9>?;
c[j]Wijefjh[Z[dilWdJh_`dj`[Eeij[h^k_i" 9WdZo:kb\[h[d7bW_d9bWha
hoofdsponsor
Kaartverkoop door Ticketservice via grotere postkantoren, Free Record Shop, VVV’s en GWK’s. 0900-3001250 (E 0.45 p.m.), AUB Ticketshop, www. ticketservice.nl, www.telegraaftickets.nl en de bekende voorverkoopadressen.
,!
# ) $ # $'
'(#%'! !" '&
-.#'0-.# ,%#31/
/"01/6/!1$#/1% /-,'"#,%3!, 2!',- %''!% !#0*-,!#%%5%.3 ,#)#/6-.01/,"/42%
**()*(
3/2%20120 )'%$)'"# ,,,&)'%$)$"
#** /1'-,#** ,"#01'3* /0
#","' #!&-20# /42%
**()*(
/%'(%%))'# ,,,$%&(%&%#
/ '1*(#1$1&'*/1,-** !.#%
-4*,"0/0
3/2%20120
3/2%20120 '(% #()'# ,,,(""$%#
3/6- 2%20120 " $*.$ ,,,"%,"$($"
6 2%20120 )*'"+$$$ ,,,!$$"
6 2%20120
%3'%%.5%1!22).'$!3%%.&%%23!,2 %!43)&4, 2%7!.$3(%#)38%$)3)/.(!!1"%9/%+%124)3$!!'3 9)#(&!2()/.!",83%+,%$%.:1%2240#!42%3(% "%23$1%22%$')1,6).2!0!)1/&+),,%1(%%,2;!,$42 $%&,8%1%.!5/.$5/,-//)%-%.2%.$!.2%.$% -/$%,,%.%.%#(3%01%338"/82!#(3%1$%$%#+2 %3/!%1/838,%2 ),,8(%,)3/(..8$% /,%.5%,%-%%1<
.$)301!#(3)'%-)$$%,%%462%+!23%%,94,,%. $%-%%235//1!!.23!!.$%$*2(4./06!#(3).' -!+%./-$%$!.2%.$%-%.)'3%3%5%1-!+%. /23%../#(-/%)3%6/1$%.")*(%3$!.#% #/.#%03!23,%/&/5%'%20!!1$/-$%-%.2%. %%.4.)%+%%.201//+*%2!#(3)'%$!'3%"%9/1'%. %3/!)$.%8!-2/. %..8/$1)'4%2 !1$6%,,%.5%,%-%%1
/#!3)% ,+ +01#/"+ %"2)3% 444.,+,*
/#!3)% 01##*/#,01#',#/)/"# %"2)3% 444!01*#-$*-3#,*
**()*(
**()*(
)'") !'!'+$ ,,,()'")$"
6 2%20120 '*) (($ ,,,))(($%#
6 2%20120 "!, #()'# ,,,#"!,$"
6 2%20120 %-%))'# ,,,'("%$$"
1)%/1-4,%3%!-2 %.5%%,!43/ 20/13$%-/.231!3)%2%%1)*$%.).314#+/&"/6,%1 /0(%3!+!143$//13%1%)."!.$%.6)22%,2 2)-4,!3/1%.23!'%).3%15)%62-%3#/41%412 "/,)$%2#(%#+%.%.'%.)%3%.5!.5%,%1!#%2(/62
1//32$1)%$!!'20/0&%23)5!,-%3%%.2%,%#3)%5!. !,3%1.!3)%5%-49)%+5)$%/+4.23%.!-42%-%.3
%+%.$%.!-%.9)*./! 4.+)%%70)23/,2 /,&!.2%.%.!/4,%%13*%
/#!3)% &-5-11#/"+ %"2)3% 444/!#0*-,,*
/#!3)% *' ' '""',%&2'6#, %"2)3% 444*-4*,"0,*
6- 2%20120
'*$%)) %*(+$$$ ,,,($!'.$"
Cultuur
Zoals Mongolen Gengis Khan als een god zien, zien Russen hem als monster. land leer je nog altijd in de schoolboeken dat Genghis Khan de schuld is van een heleboel Russische problemen. Ze kunnen niet verkroppen dat ze ooit verslagen zijn door de Mongolen. Belachelijk natuurlijk, dus ik ging op zoek naar bronnen over Genghis Khan. Dat was nog best lastig, want veel verhalen zijn eeuwenlang mondeling overgedragen en pas later opgeschreven. Ik heb de waarheid zo goed mogelijk proberen te volgen. Waar gaten vielen, heb ik zelf geprobeerd zijn karakterontwikkelingen te begrijpen en te vertalen.’
Japanner
Soms moest de filmploeg letterlijk nieuwe wegen aanleggen om scènes op te kunnen nemen. IGOR VERESCHAGIN
Film Sergei Bodrov voltooide zijn eerste portret van Ghengis Khan
De allergrootste veroveraar had een klein hartje Genghis Khan is voor Russen nog altijd de barbaarse roverhoofdman die kindertjes at als ontbijt. Regisseur Sergei Bodrov ziet de Mongoolse veroveraar een tikkeltje anders. AMSTERDAM
...
Wie denkt aan Mongolië, ziet waarschijnlijk een ruig nomadenbestaan voor zich waarbij paarden en glooiende grasheuvels de ingrediënten van het dagelijks bestaan vormen. Geen internet, geen gratis kwaliteitskrant, geen politieke relevantie. Het deert de Mongolen niks, want ze kunnen nog altijd snoeven met de grootste veroveraar uit de geschiedenis: Genghis Khan. In de twaalfde eeuw verzamelde hij verschillende stammen onder zich en veroverde zo’n beetje
Veldslagen
ren regisseur Sergei Bodrov (1948). Vier jaar lang werkte hij aan Mongol, een film over de jonge jaren van Temudjin. Hierbij komt allesbehalve het beeld van een monster tevoorschijn. De Grote Khan had een sterk karakter, dat wel, maar de nadruk ligt vooral op zijn liefde voor zijn vrouw Borte en zijn gevoel voor rechtvaardigheid in plaats van op een wildeman met machtswaanzin.
Judith Hornman
Sergei Bodrov.
Verhalen
heel Azië. Ook verzon Temudjin, zoals Genghis Khans echte naam luidde, de grondbeginselen van de diplomatieke immuniteit. Zoals de Mongolen Gengis Khan als een god zien, zo zien de Russen hem nog altijd als een monster dat kindertjes at voor het ontbijt. Behalve dan de in Khabarovsk, Rusland gebo-
Grappig genoeg neemt de Japanse acteur Tadanobu Asano de rol van de jongvolwassen Temudjin op zich. ‘Ja, ik was ook benieuwd wat ze daar in Mongolië van zouden vinden’, grijnst Bodrov. ‘Maar hij was het gewoon: sterk, mysterieus, zelfs echt sexy met dat lange haar. Ik ben blij dat ik wat dat betreft wel positieve reacties uit Mongolië heb gekregen, want hij is daar nog zo belangrijk.’ Bodrov is in Rusland een erkend regisseur en won voor zijn film Prisoner of the mountains (1996) een Nika, het Russische equivalent van de Oscar. Toch was hij niet bang publiek te verliezen met een voor Rusland controversieel figuur. ‘De film deed het zelfs veel beter dan verwacht. Ik ben heel blij te zien dat kinderen nu opener zijn dan vroeger. Ze vellen niet zo snel een oordeel, ik denk dat dat ook met dingen als internet te maken heeft. Hoe meer informatie, hoe beter je oordeel.’
‘Ik houd van een goed verhaal, en een goed verhaal is voor mij altijd heel menselijk’, vertelt de regisseur. Zo goed en kwaad als het gaat probeert hij zich op de chique bank van een Amsterdams hotel te vouwen. Met zijn afgedragen vrijetijdskleding en heuptasje lijkt hij niet helemaal op zijn plek in de stijve kamer. ‘In Rus-
Ook zonder oordeel over (of kennis van) Genghis Khan is het meer dan twee uur durende epos de moeite waard. Enorme veldslagen en intieme momenten wisselen elkaar soepel af. Met name de talloze weidse landschappen met achtervolgingen te paard zijn overdonderend genoeg om de film het predikaat drama te geven. Maar het in beeld brengen van de weerbarstige vlaktes van zowel China, Mongolië als Kazachstan was niet makkelijk, zegt de regisseur. ‘Dat leverde af en toe politieke problemen op, en daarnaast hadden we gedoe met de financiering. Soms waren het praktische moeilijkheden: we hebben letterlijk wegen moeten bouwen om de filmploeg op de juiste plekken te krijgen. In totaal heb ik er vier jaar over gedaan. En nu? Ik ben van plan de rest van zijn leven ook te verfilmen. Dus dan ben ik nog wel even bezig.’ 1
15
Dvd-recensie
Yo soy la Juani is ouderwetse videoclip voor een 15-jarig MTV-publiek Judith Hornman AMSTERDAM
...
Juani (Verónica Echegui) woont in een Spaans gehucht waar ze haar dagen slijt achter de kassa van de Media Markt. Haar vriendje Jonah heeft het druk met het tunen van zijn auto en jaloers zijn op Juani. Haar thuissituatie is ook al niet fleurig: pa is alcoholist. Uit alles in Yo soy la Juani blijkt: dit wordt een coming-of-age film, waarin Juani zich door ellende moet worstelen om zich te ontpoppen tot een beter/gelukkiger/wijzer mens. Regisseur Bigas Luna (Son de Mar, Volavérunt) doet geen enkele moeite om dit verwachtingspatroon te doorbreken. Juani betrapt Jonah op vreemdgaan, het laatste zetje dat ze nodig heeft om met beste vriendin Vane de benen te nemen naar Madrid, waar ze als actrice ontdekt wil worden. Dat blijkt niet zo makkelijk, waardoor er veel met dikke zwarte make-up aangezette tranen vloeien. Maar, weer een cliché, Juani zou Juani niet zijn als ze niet zou blijven knokken voor haar eigen geluk. Nu is er met clichés niets mis, mits smaakvol uitgebeeld. Maar dat is juist het probleem. De overdadige hiphop-muziek, de opvallende kleding, de flitsende droomscènes en de vele totaal onnodige naaktscènes maken van Yo soy la Juani een ouderwetse videoclip die moet apelleren aan een 15-jarig MTV-publiek. Tip voor Luna: wil je jongeren aanspreken, probeer dan vooral niet geforceerd cool te doen. 1
Juani knokt voor haar geluk.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................................................................................................................................
Grapjanus op reis De Pers wijst de weg naar Festival de Beschaving. Vandaag: Kaizers Orchestra.
Ontdekking van de beschaving Brengt bands van de toekomst
A
ls je een half jaar lang met twaalf man in één bus rondreist, moet je je redelijk beschaafd kunnen opstellen’, vertelt frontman Janove Ottesen vanuit de studio in Noorwegen, waar hij bezig is met Kaizers Orchestra’s nieuwe live-album. Zoals iedereen op het podium zijn rol heeft, zo hebben de bandleden dat ook als het optreden is
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
afgelopen. ‘Omen de pomporgelspeler en drummer Mink zijn de gelovigen, gitarist Killmaster is de blije naïeveling, tweede gitarist Hellraizer is het meest in contact met de duistere krachten en dan blijf ik over, de grapjanus.’ De grootste grap is nog wel hoe Ottesens groep Europa heeft veroverd. Maskineri, het eerder dit jaar verschenen vierde album van Kaizers Orches-
tra is platina in Noorwegen, maar daarbuiten verstaat bijna niemand waar hij over zingt. Dat de taal sinds de doorbraak in 2003 op het Groningse Eurosonic-festival geen barrière is voor de meeslepende rockband, is niet normaal, beaamt Ottesen. Eigenlijk is alles aan Kaizers Orchestra best bijzonder, vindt hij. ‘We klinken niet als welke andere band dan ook, we hebben andere instrumenten en zingen in een andere taal. We hebben geen radiohits en worden niet gepromoot op televisie. We moeten het dus echt hebben van de muziek, de songs en de live show natuurlijk. Als we optreden maakt het niet uit als het publiek het niet verstaat, dan draait het helemaal
om de muziek, de vibe, het gevoel.’ Hoewel Ottesen vier jaar geleden een Engelstalig solo-album uitbracht, zal de band vasthouden aan de Noorse taal. ‘We willen honderd procent uniek blijven. Het is als band moeilijk genoeg om op te vallen.’ Zou Kaizers Orchestra ook succes kunnen boeken in Groot-Brittannië en de VS? ‘Mogelijk, maar we concentreren ons liever op de twaalf, dertien landen waar we de laatste vijf jaar voet aan de grond hebben gekregen, dan dat we ergens in een kelder in Engeland voor vijftig mensen optreden en weer helemaal overnieuw moeten beginnen. We zijn heel tevreden met hoe het nu gaat.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Carrièremove
We Will Rock You
Roddel of gerucht?
Dj Rick van Velthuysen gaat per september naar Radio Veronica, waar hij WeekendRick gaat presenteren.
Het nieuwe album van Queen wordt opgedragen aan Freddie Mercury, die de legendarische rockband groot maakte. The cosmos rocks verschijnt 12 september en is het eerste album in 13 jaar.
Is Lenny Kravitz de nieuwe frontman van Velvet Revolver? Hij zit met de zangerloze band van Guns N’ Roses-gitarist Slash in de studio.
16
Cultuur
Mascotte Lowlands de Powlands
Leuke sok vecht tegen roze robots Sinds 2005 is Lowlands de Powlands een vaste festivalgast. Op zich niet bijzonder, want veel bezoekers gaan al langer, maar Lowlands de Powlands is anders: hij is een sok. Judith Hornman AMSTERDAM
...
Twee powervrouwen: Anouk en Roisin Murphy. ANP, EPA
Lowlands Vechten om toeschouwers
Wie wint de battle van het blokkenschema? Iedere Lowlandsganger stippelt zijn eigen muzikale pad uit, gewapend met blokkenschema en regenjas. Maar wat als twee bands die je wilt zien tegelijkertijd spelen? Judith Hornman AMSTERDAM
...
Ronde 1 Anouk vs Roisin Murphy Op vrijdagavond begint het gevecht direct met twee muzikale zwaargewichten. Twee powervrouwen, allebei oude bekenden op de Lowlandspodia, strijden om de gunsten van het festivalpubliek. In de Alphatent zet rockchick Anouk haar keel open om stipt 22.00 uur. Slechts vijf minuten eerder zal de flamboyante Roisin Murphy, bekend geworden als frontvrouw van Moloko met de megahit Sing it Back (1999), haar show beginnen in de dance-georienteerde Bravotent. Ondanks dat Anouk een thuiswedstrijd speelt in de grootste tent, is Murphy een geduchte tegenstandster. Met haar on stage verkleedpartijen en divadansjes heeft ze toeschouwers in de houdgreep. Haar discostuiterbeats geven genoeg energie om de hele nacht door te dansen.
Anouks muziek en show zijn misschien wat voorspelbaarder, maar met het internationale succes van haar single Lost zal ze ongetwijfeld veel nieuwsgierige kijkers trekken. Een knock-out gevecht wordt het niet, maar Anouk scoort op het nippertje de laatste punten op persoonlijkheid. De brutale Haagse is al jarenlang zo’n oerkracht, dat zelfs de blasé hipsters toch stiekem willen kijken hoe ze het er live van afbrengt. Winnaar: Anouk. Vrijdag, Alpha, 22.00 uur.
Ronde 2 Gutter Twins vs Booka Shade Spannend, spannend. Het illustere duo The Gutter Twins, bestaande uit ex-Afghan Wigs-aanvoerder Greg Dulli en brombeer Mark Lanegan (oud-Screaming Trees), staat na 2006 weer samen op de Lowlandsplanken. Als er dan toch een sticker op moet: zwaarmoedige rock die je bij de keel grijpt. Zaterdag spelen zij om 22.00 uur in de Indiatent. Tegelijkertijd barst het geweld dat Booka Shade heet los in de Bravotent. Dit Frankfurter duo, dat al tijden in de clubscene meedraait met hun synthesizer feesttechno, lijkt het tegen-
overgestelde van The Gutter Twins. Toch is hun highlight-potentie vergelijkbaar: na het optreden wil je meer. De prijs van deze ronde gaat desondanks naar The Gutter Twins, niet alleen vanwege hun prachtige bandnaam, maar ook omdat ze een stuk verser zijn dan het feilloos op elkaar ingespeelde Booka Shade. Winnaar: The Gutter Twins. Zaterdag, India, 22.00 uur.
Uiteraard is Lowlands de Powlands dol op bier en muziek. Zo hoort het ook. Maar ondanks zijn geringe lengte is Lowlands de Powlands wel even wat meer dan een reguliere bezoeker. Sinds 2005 mag hij zich de mascotte van het festival noemen, die op de meest onverwachte momenten opduikt. Hij is herkenbaar aan zijn karakteristieke sokvorm met strepen. Jammer genoeg heeft Lowlands de Powlands zelf geen stem, maar Lyoni Spier, projectleider randprogrammering en geestelijk moeder van de mascotte, verzekert ons dat hij die helemaal niet nodig heeft: ‘zijn veelzeggende blik zegt eigenlijk alles’. Wat is eigenlijk de precieze functie van Lowlands de Powlands? Hij is niet altijd even aanwezig. ‘Klopt’, vertelt Spier. ‘Zijn rol is niet zo duidelijk als die van doorsnee mascottes. Vaak zit hij in de kleedkamers van artiesten, maar als hij daar zin in heeft, loopt hij een rondje over het terrein.’ De kans dat je hem op het terrein tegenkomt, is dus niet al te groot. Mocht je toch het geluk hebben, let dan op: er gaan geruchten dat er her en der valse Lowlands de Powlandsen in omloop zijn, maar Spier drukt ons op het hart dat er maar één echte is. Toch speelt Lowlands de Powlands dit jaar een actievere rol dan een beet-
je backstage hangen. Toen hij hoorde dat de Amerikaanse weirdpop-band The Flaming Lips op het programma stond, die bekend staan om hun spectaculaire live optredens met confettikanonnen, enorme strandballen en als kerstman vermomde dansers, was hij direct op zijn hoede. In een van hun liedjes zingen The Flaming Lips namelijk over roze robots die tot de aanval over willen gaan.
Er gaan geruchten dat er valse Lowlands de Powlands in omloop zijn Een filmpje op de Lowlandssite laat zien dat Lowlands de Powlands zelfs al is aangevallen door een roze robot. Vandaar zijn oproep: iedereen die het optreden van The Flaming Lips bijwoont op vrijdagavond om 21.15 uur in de Grolsch, moet als ninja- of karate-expert verkleed komen. Alleen zo kunnen de roze robots verslagen worden, iets waar The Flaming Lips overigens helemaal achter staan, aldus Spier. Het succes is Lowlands de Powlands in ieder geval nog niet naar het hoofd gestegen. ‘Hij neemt het met een korreltje zout’, zegt Spier. ‘Je weet het: it’s lonely at the sock en voor je het weet zijn ze je weer vergeten’. Voorlopig blijft hij in ieder geval de leukste sok van het festival. 1 www.lowlandsdepowlands.nl of www.lowlands.nl
Ronde 3 Editors vs Dresden Dolls De Editors zijn een geoliede waverock-machine, die zondag de Alphatent met hits als Bullets en An end has a start zal platwalsen. Makkelijk zat. Maar de Dresden Dolls (22.00 uur, India) zijn met hun halloween-makeup en muzikaal cabaret een onvoorspelbare tegenstander. Beide bands putten uit duistere krachten, maar het is toch echt het wispelturige en theatrale Dresden Doll-duo uit Boston dat de brave Britten van Editors met een flinke hoek in de vorm van hun nieuwste album No, Virginia onderuithaalt. Tegen zo’n freakshow zijn ze niet opgewassen. Op naar de India dus. Winnaar: Dresden Dolls. Zondag, India, 22.00 uur. 1
De roze robot in de aanval.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
RECENSIE | POP
RECENSIE | POP
TIENERS OP KRUISTOCHT Arjan Terpstra
...
De jonge Drenthenaren van The Girls maakten dit jaar met hun opgewekte muziek een sterke indruk op de Nederlandse podia. Terecht werden zij uitgenodigd op Lowlands te spelen. Een jongensdroom, zoals alles aan The Girls een hoog jongensdroomgehalte heeft. In puntige rockliedjes vol na-na-na-koortjes worden op
hun debuutplaat We Make Love Not Songs (Pias) de geneugten van het middelbareschoolleven bezongen. Kusjes in het reuzenrad, het eerste gebroken hart, zeventien als ideale leeftijd. En dat vol levenslust in de microfoon schreeuwen met een gitaar om je nek. Het is dat Drenthe geen Amerika is, de havo in Meppel geen High School, anders stonden The Girls voor je het weet in een High School-comedy te spelen. Toch is dat niet de enige reden The Girls eens te gaan beluisteren: de composities zijn eigen en herkenbaar, melodieën pakkend en de tienerromantiek werkt aanstekelijk. Mindere
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
puntjes op deze debuutplaat (de nummers zijn nogal gelijksoortig, tekstueel is er ruimte voor verbetering) vergeef je deze blije eikels uit het oosten onmiddellijk.
MUZIKALE FANTASIEËN VAN CLOWNS MET KLOTEN Arjan Terpstra
...
Fantasy Black Channel (Parlophone) heet de debuutplaat van Late Of The Pier. Aan fantasie heeft het Engelse kwartet (ook op Lowlands) duidelijk geen gebrek. De twaalf tracks zijn als toverballen, waar bij elke keer zuigen een nieuw kleurtje tevoorschijn komt. In een hokje duwen heeft geen zin: we horen dance mengen met Zappa-eske
rock, indiegitaren door clubmixen huilen, en emoteksten over synthpop-landschappen zweven. Net als je denkt dat je de muziek vast kunt grijpen, duikt de band als pesterig muzikaal clowntje de andere kant op, vaak binnen een nummer of zelfs een maateenheid. Respect! Op drieenhalve tel een nieuwe vierkwartsbeat instarten, daarvoor heb je een flink stel kloten nodig.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Negatief
Niet relevant
Einde in zicht
Het Willem Breuker Kollektief (wát?) heeft een voorlopig negatief subsidieadvies van het Fonds Podiumkunsten.
De muziek van Breuker & Co zou na 35 jaar aan subsidies niet meer ‘relevant’ zijn, vindt het Fonds. Het collectief is het daar natuurlijk niet mee eens: die 260.000 euro per jaar is ’n prima investering!
Volgende week donderdag worden de definitieve subsidies bekend. Dan weten we zeker of het einde van Breuker in zicht is.
Media
17
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De Kinderpolikliniek
20.00 20:00 20:30 21:35
NOS Journaal NOS: Olympische Spelen Hoogtepunten van de dag Jan Smit, de zomer voorbij
22.00 22:05 22:15 23:05
Nederland 2
17.00
NOS Sportjournaal NOS Studio Sportzomer Knevel & Van den Brink
17:00 17:10 17:35 18:25 18:50 19:20 19:50
NOS Journaal Nederland helpt James Herriot: All creatures great and small That’s the question De Hemelpaort Toen was geluk heel gewoon Natuurlijk Nico
17:05 18:00 18:25 18:45 18:59 19:00 19:25 19:30
Netwerk Met het mes op tafel Sterren op het doek
20:17 20:25 21:10 21:50
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag TV China Holland Doc: Het grootste Chinese restaurant van de wereld
22:20 22:50 23:00 23:50
22.00 22:00 22:15 22:40 23:30
SpangaS marathon Dropzone Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Shouf shouf de serie NOS Journaal Olympische sportquiz
20.00
20.00 20:25 20:50 21:20
Nederland 3
17.00
NOS Journaal De Lama’s Doe maar normaal Keuringsdienst van Waarde
22.00 Koefnoen NOS Journaal New York Police Olympische sportquiz
RTL 4
RTL 5
17.00
17.00
17:05 18:00 18:15 18:35 19:10 19:30 19:55
As the world turns RTL Nieuws Editie NL Wie is de chef De bloemenstal RTL Nieuws RTL Weer
17:15 18:10 19:00 19:30
NL vertrekt Secret millionaire Lisa Williams: Life among the dead
22.00
20.00 20:00 20:30 21:30
22.00 22:30 23:25 23:55
Meet my parents Dr. Phil Date my mom Bad girls club
20.00 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15
PostcodeLoterij: Deal or no deal Bionic woman Heroes Point Pleasant Las Vegas
EHBO: Eerste Hulp Bij Opvoeden NL vertrekt RTL Nieuws
Las Vegas, 23.15 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 18:00 18:55 19:55
The A-Team Rock School Allez allez Zimbabwe
17:45 18:35 19:40
The mexican
20:30
20.00 20:30
101 meest sexy lijven What not to wear Dr. Phil
23:30
17:45 18:40 19:00 19:20
Messenger: The story of Joan of Arc
20.00
As the world turns
20:00 20:30 21:30
22.00 Revolver
Net 5
17.00
20.00
22.00 22:45
SBS 6
17.00
Diagnosis Murder The bold and the beautiful Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
17:10 18:05 18:30 19:30
Trauma centrum House Medical examiners
20:30
17.00 Ready steady cook Will & Grace Judging Amy Grey’s anatomy
20.00 Bring it on: All or nothing
22.00 22:30 23:25
22.00 22:30 22:50 22:55 23:00 23:20
Veronica
17.00
17:15 17:35 18:00 18:30 19:00 19:05 19:30
Totally spies Kim Possible Everybody hates Chris According to Jim Trick & Treat Friends Two guys, a girl and a pizza place
20.00 Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Special Victims Unit
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Popstars: Nog 8 dagen Shownieuws - Late editie Trauma Team: E.R. Live
20:00 20:30
Two and a half men Money train
22.00 22:40
The Godfather: Part II (deel 1)
Revolver, 22.45 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén
Canvas
17.00 18:00 18:10 18:40 19:00 19:50
17.00 Het journaal Airport De rode loper Het journaal 1000 zonnen
20.00 20:10 20:15 20:40 21:20 21:50
Het weer De premiejagers F.C. De Kampioenen Koppen Zomer 2008
22.00 22:45 23:06 23:07 23:10 23:55
Grey’s anatomy, 19.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................
Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Baantjer The bill
17:20 17:45 17:55 18:10 18:22 18:25 18:40 18:50 19:00 19:25 19:50 19:59
House of mouse in het Disney festival De ongelofelijke avonturen van Kika & Bob Spring Spring Karrewiet Stafari Mijn sport is top De drie vrienden en Jerry Round the Twist The lost treasure of Fiji Disney classic cartoons CANVAS
20.00 20:00 20:45 21:20
Terzake De canvascrack De weg naar Mekka
22.00 22:05 23:05
+ UITGELICHT+ Heroes Amerikaanse SF-dramaserie, tweede seizoen. RTL5, 21.25 Jan Smit, de zomer voorbij Reissoap van Smit die een tour maakt langs de Spaanse kust. Ned1, 21.35 Keuringsdienst van Waarde Kindereditie van dit consumentenprogramma over eten. Ned3, 21.50
Het gesprek
SPRAAKMAKEND NIEUWS Volg het op depers.nl:
17.00 17.00 18.00 19.00 19.45
Pitchtalk Sgt. Pepper The Late Show Vandaag op Het Gesprek
20.00 20.00 20.30 21.00
Dagboek Dagbeeld Het Beste van I.S.C.H.A.
22.00 22.30 23.15 23.30 00.00
The Late Show Vandaag op Het Gesprek Het Binnenhof van Jaïr Sgt. Pepper
Holland Doc Documentaire over het grootste Chinese restaurant van de wereld te Changsha. Ned2, 23.30
OPMERKELIJK – Rat kan voedselcrisis oplossen. www.depers.nl/rat
Sporza: Olympia Monty Python’s flying circus
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... .......................................
BBC 1
BBC 2
17.00 18:15 19:00 19:30
The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 20:00 20:57 21:00 21:30
The Games today Nieuws en regionaal nieuws EastEnders Rogue restaurants
22.00 22:00 23:00 23:25 23:35
Comedy Central
17.00
Traffic cops Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht On a clear day
17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30
Best of friends Hider in the house Newsround Olympische Spelen: Zwemmen Battle of the brains Eggheads
20.00 20:00 21:00 21:30
Who do you think you are? Would like to meet again Dr. Alice Roberts: Don’t die young
22.00 22:00 22:30 23:00 23:30
Mock the week Lab rats Never mind the Buzzcocks Newsnight
17:05 17:30 17:50 18:30 18:50 19:00 19:30 19:40
Tak en de kracht van Juju Ned’s survivalgids Fairly odd parents Candid TBD Het huis Anubis Creepie Drake & Josh
17:05 17:35 18:00 19:00
Wheeler dealers: Peugeot 205 Wheeler dealers: Peugeot 205 Miami Ink: The ink that binds Mythbusters: Pirates
20.00 20:00 21:00
VIDEO –Presidentskandidaat McCain kopieert speech van Wikipedia. www.depers.nl/McCain
Dirty jobs: Chick sexer Ross Kemp in Afghanistan
22.00
20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40
Discovery Channel
17.00
17.00
Malcolm in the middle The Simpsons South Park Reno 911 Mad about you
22:00 23:00
Most evil: Spree killers Future weapons: Top Guns
22.00 22:05 22:30 22:55 23:25 23:50
Frasier Scrubs Malcolm in the middle The Simpsons Two pints of lager (And a packet of crisps) Wheeler dealers: Peugeot 205, 17.05 uur
DISCUSSIE – Nederlanders cynischer over politiek. www.depers.nl/politiek
18
Station
Meekijken
Thee met een koekje, maar pas op voor de vader van Edith
Dichter bij onze sporters
Justine Versteegh UTRECHT
...
Verslagenheid in de Holland Vier, met Gijs Vermeulen voorop. ANP
Roeien
‘Het gevoel dat hij wakker werd uit een nachtmerrie’ Marcia Nieuwenhuis PEKING
...
Wat niemand verwachtte, gebeurde. De Holland Vier slaagde er niet in de olympische finale te bereiken. ‘Het is verdomme zo oneerlijk.’ ‘Gijs had het gevoel dat hij wakker werd uit een nachtmerrie. Het verlies drong niet tot hem door’, vertelt Vermeulens vriendin Felicia. We praten na in de tuin van het Holland Heineken Huis. Eén van de weinige plekken waar je even op adem kunt komen, zonder al te veel Oranje-gespuis. ‘De laatste vijfhonderd meter zie je het doemscenario al voor je. Er moet nog iets gebeuren waardoor ze het halen, dacht ik nog. Maar dat gebeurde niet.’ Hoe het kwam? ‘Waar dat normaal
wel lukt, kwamen ze nu niet langs Duitsland en Slovenië. Toen kwamen de Tsjechen ook nog eens sterk uit de hoek. Ze konden de vinger er niet opleggen waar het aan lag.’ Felicia gaat haar best doen om het voor Gijs ‘een ietsje pietsje draaglijker te maken’. Hoe het ging toen ze haar vriend na de race voor het eerst zag? ‘Dat zit meer in de blikken en de houding, dan wat je tegen elkaar zegt’, omschrijft de student geneeskunde. ‘Je ziet gewoon dat ze iedere keer als ze erover moeten vertellen, weer een brok in hun keel krijgen. Ik vind het zó jammer dat er nu ploegen in de finale zitten die nu een topdag hebben gehad, terwijl zij al zo lang hebben laten zien dat ze bij de wereldtop horen’, vervolgt Felicia. ‘Het is verdomme zo oneerlijk, ze verdienen het.’ 1
Aanmoediging
Win kaarten voor een clinic met je favoriet Judoën met Edith Bosch, wielrennen tegen Theo Bos? Dat kan op de clinics die de NS heeft georganiseerd, vrijdag 29 augustus, met ontvangst in het Frans Otten Stadion in Amsterdam. Groepjes van acht tot veertien deelnemers krijgen daar tips van een van de zeven olympische sporters van Station Beijing, om beter te leren roeien, hockeyen, judoën, zwemmen, turnen, baanwielrennen of rolstoeltennissen.
Om in aanmerking te komen voor deelname stuur je een mail met een aanmoediging aan één van de sporters via www.stationbeijing.nl. Ook op de zogeheten meekijkevents op station Utrecht Centraal zijn toegangsbewijzen voor de clinics te winnen. Prijswinnaars ontvangen twee toegangsbewijzen en kunnen dus iemand meenemen. Voor voorwaarden en deelname: www.stationbeijing.nl.
Huldiging Edith Bosch wordt er verlegen van
Een bronzen Oranje leeuwenmanen, bandanas en cowboyhoeden deinzen op en neer voor de 28-jarige Edith Bosch. ‘Ik liet me opnaaien’, bekent ze. Marcia Nieuwenhuis PEKING
...
Beetje dribbelen, looppas, looppas, looppas...! Tegen half twaalf haasten de oranjesupporters zich naar de grote zaal van het Holland Heineken House. ‘Maak ruimte voor de vrouw met de bronzen medaille!’ Humberto Tan
zet extra aan voor zijn laatste uithaal: ‘Édith Bósch!’ ‘Campione! Campione! Olé! Olé! Olééé!’ Het geluid van het gezang van honderden Oranjesupporters galmt luid door de ruimte. ‘Normaal gesproken ben ik niet zo verlegen, maar hier word ik wel heel verlegen van’, bekent de 1,83 meter lange judoka. ‘Ik kwam voor goud, maar in de halve finale liet ik me zo opnaaien dat ik verloor. Op dat ene moment na is het perfect gegaan, dus ik vind gewoon dat we er blij mee moeten zijn.’ De beelden van de ippon, het volle
Epke heeft wel even tijd voor Erica
Station Beijing Station Beijing is een crossmediaal platform van NS dat de thuisblijvers bericht over de ontwikkelingen van zeven Nederlandse sporters tijdens de Olympische en Paralympische Spelen. NS doet dit door familieleden of vrienden van deze sporter in te zetten als reporter. Station Beijing brengt zo de belevingswereld van de sporter, zijn twijfel, zijn vreugde en zijn verdriet in beeld. De reporters doen dagelijks verslag in Dagblad De Pers, maar ook via www.stationbeijing.nl en enkele andere media. NS is
Terwijl de theekopjes op tafel worden uitgestald, loopt de nagemaakte huiskamer op Utrecht CS in hoog tempo vol. Een enorme delegatie familie en vrienden van judoka Edith Bosch zit genesteld in de felgekleurde banken. Over een half uur is het zover. De halve finale waarin de lange Hollandse het opneemt tegen de 23 centimeter kleinere Japanse Masae Ueno. Ingelijste foto’s van Edith aan de muur, thee en koekjes op tafel zorgen voor een huiselijke sfeer. Vader Bosch en zijn oudste dochter Suzan lijken zich thuis te voelen. Samen met neefje Tijn en zijn opa zitten ze vooraan. Klaar voor de actie. ‘O wee als iemand voor me gaat staan! Tijdens de wedstrijd wil ik door niemand gestoord worden’, roept vader Bosch. Rond de huiskamer vormen zich kluitjes reizigers ‘Ik ben op doorreis, maar bleef even staan toen ik zag dat ze hier een wedstrijd uitzonden’, vertelt de 20-jarige Herman Broer uit Drachten. In afwachting van wat er te gebeuren staat, slaan passanten het geheel gade. Meneer en mevrouw Persoon, van middelbare leeftijd, zijn er voor gaan zitten. ‘Wij zijn speciaal voor dit evenement naar het station gekomen’, vertelt mevrouw Persoon enthousiast. ‘Mijn man en ik zijn aan het varen dus we hebben nog niks van de Spelen gezien. Dit leek ons een mooie gelegenheid om er toch nog wat van mee te maken.’ Dan verschijnt de langverwachte op het scherm. Het publiek juicht, de familie Bosch kijkt gespannen. Zodra het duel begint, is het muisstil in de huiskamer. Edith verzet zich hevig, maar de kleine Japanse blijkt te sterk. Edith Bosch gaat niet door voor goud. Het publiek kijkt beteuterd. ‘Ze kwam er gewoon niet doorheen’, evalueert Suzan. Vader Bosch wijt het verlies aan het verschil in lengte. Maar een kwartier later lijkt het of er nooit sprake is geweest van een tegenslag. Zo enthousiast als de dag begon, zo lijkt hij ook te eindigen wanneer Edith een bronzen plak in de wacht sleept. ‘Je zag dat ze blij was, dus wij zijn dat ook!’, reageert Suzan. Geen goud, dus geen champagne vandaag. Maar de dag van mevrouw Persoon kan niet meer stuk. Die neemt nog een koekje uit de trommel. 1
partner in sport van NOC*NSF en wil haar klanten zo dicht mogelijk bij de Olympische en Paralympische Spelen brengen. In feite kiest NS ervoor de Spelen naar Nederland te brengen door een extra station te bouwen: Station Beijing.
Sporters hebben in Peking toch geen tijd voor de Erica Terpstra’s, de Riemer van der Veldes en zelfs de Lexen en Maxen van deze wereld? Of voor een bezoek aan het Holland Heineken Huis? Zolang ze nog in de race zijn, althans. Nou, Epke Zonderland wel, zo blijkt uit een filmpje op www.stationbeijing.nl. Turner Epke (links) komt dinsdag pas uit in de finale aan de rekstok, dus brengt hij wat tijd door met broer en reporter Johan (rechts). Ze analyseren zijn oefening ook nog even, en gelukkig: Johan levert Epke keurig weer af bij het olympisch dorp.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
Wedstrijdprogramma
De Station Beijing sporters komen vandaag vroeg in actie: Naomi van As hockeyt tegen China om half drie ’s ochtends onze tijd, Marleen Veldhuis zwemt de halve finale 100 meter om 04.07 uur.
Programma
Morgen zwemt Marleen (als het goed is) de finale 100 meter om 5.01 uur en de series 50 meter om 12.30 uur. Theo Bos rijdt de teamsprint, vanaf 10.30 uur.
Beijing
19
Karen Bosch Brons als beloning
Huilend, vloekend en stuiterend op de tribune
kan je niet komen
Thijs Zonneveld PEKING
...
Vader Bosch en zus Suzan volgen Edith op Utrecht CS. SIMONE BEST
Blijdschap, verdriet, hoop en vrees. De zusjes Bosch bevonden zich een dag lang in een achtbaan van emoties. De één op de tatami, de ander op de tribune. Een achtbaan met zoveel wendingen dat een normaal mens er kotsmisselijk van zou worden. Links, rechts, over de kop en op z’n kantje. In een karretje zonder gordels bovendien: stevig vasthouden a.u.b. Maar de zusjes Bosch, die zijn niet normaal. Edith is niet normaal. Normale mensen winnen geen olympische medailles. Zeker niet na een nederlaag in de halve finale, die zo hard aankomt dat haar wereld ineenstort. Partijen lang oogt ze onverslaanbaar. Gooit ze met tegenstanders alsof het strooien poppen zijn. Maar tegen de Japanse Ueno is ze plots fragiel en verliest ze. Na afloop is ze ontroostbaar. Hoe ze de stukken van haar gebroken droom bij elkaar raapt is een raadsel. Abnormaal. Maar ze doet het en wint vervolgens brons. En Karen? Die is ook niet normaal. Die is van rubber. Ze stuitert heen en weer. Op haar kuipstoeltje, tegen de wanden van het stadion en tegen die van haar eigen emoties. Ze juicht, ze huilt, ze bijt op haar vingers en ze vloekt als een trucker. Niet kapot te krijgen. De beloning volgt. Na een dag in een karretje zonder gordels wordt het krampachtig vasthouden aan de
Frederieke Wieberdink
Altijd al een prinses!
D Bloemen voor Karen Bosch.
stoelleuning beloond. Edith verliest goud, maar ze wint brons. Ze is er dolgelukkig mee. Karen is misschien nog wel gelukkiger. Als haar zus op het podium staat, glinstert ze van trots. Edith doet niet anders dan zwaaien en haar vuist juichend opsteken. Het brons staat haar goed. Het kleurt bij haar gekortwiekte haar. Na de podiumceremonie ontvlucht Edith de strakke regie. Ze rent met haar bloemen naar de tribune. Naar Karen. Nog geen tien meter staat ze van haar doel als ze het boeket gooit, maar ze werpt het minstens dertig rijen te veel naar links. Gelach. Ze gooit als een meisje. Maar wat zou dat? Zolang ze maar judoot als een vent. 1
kampioen punt dat de wedstrijd meteen beslist, worden met een ‘Wooooow!’ beloond. Edith steekt haar beide armen vol overtuiging in de lucht. Dan komt ook Karen, de zus van Edith, op het podium. De dj zet dansmuziek in en de meiden – Edith met in één hand haar bronzen plak – gaan beiden extreem uit hun dak. ‘Wat was je reactie toen Edith won?’, vraagt presentator Humberto Tan haar. ‘Het is heel slecht, maar ik plaste bijna in mijn broek zo blij was ik’, flapt reporter Karen eruit. Ook de NS, werkgever van Edith die daar op
Pathuis Vrije slag
de communicatieafdeling werkt, laat bij monde van directeur Marcel Niggebrugge weten ‘ontzettend blij te zijn’. Het We are the champions wordt ingezet en de oranje bandanas, cowboyhoeden, zonnebrillen en leeuwenmanen deinzen op en neer. ‘Mag ik nog één ding van je weten?’, vraagt Humberto Tan aan Edith Bosch. ‘Zien we je nog terug in 2012? Of is het daar nog te vroeg voor?’ ‘Wat denken jullie?’, reageert de verliezend finaliste van de Olympische Spelen in Athene met een retorische vraag. ‘Oké…!!!’ 1
Edith Bosch wordt toegejuicht in het Holland Heineken House. ANP
rie weken geleden was ik op de verjaardag van Naomi, waar ik in mijn rol als razende reporter kroop. Ik vroeg vrienden en familie het hemd van het lijf. ‘Naomi is lief en was vroeger een klimgeit.’ Aldus haar bovenbuurman die Naomi voor het eerst ontmoette toen ze boven in een lantaarnpaal bungelde en bij hem naar binnen zwaaide. Maar er was nóg iets wat vaak naar voren kwam: ‘Naomi is een echte prinses, van jongs af aan al. Ze heeft een sterke wil en houdt van mooie spulletjes.’ Dit verklaart een hoop, want sinds anderhalf jaar speelt Naomi met een Princess. Je weet wel, dat keukenmerk dat ineens met een hippe hockeystick de markt op kwam. De stick vliegt als warme broodjes over de toonbank en mag zich een succes noemen. Na het contracteren van Naomi van As en Teun de Nooijer zijn er nog eens acht internationals aan de Princess gegaan, dus het slaat aan! De spelers hebben al een aantal officiele toernooien gespeeld met een Princess stick, toch was Peking er nog niet klaar voor. Princess werd niet als officieel sportmerk erkend en was dus op de Olympische Spelen niet welkom. Princess kwam met dé oplossing; een blanco stick. Nóg opvallender en van media-aandacht voorzien. Twee dagen voor de aftrap van Peking kwam de Princess stick er tóch door. Het IOC heeft de stick als sportmerk erkend en er mag dus weer mee gebald worden. Maar de hockeyers waren allang in Peking, hadden hier niet meer op gerekend en zijn alleen van blanco sticks voorzien. Toch is er ééntje die wél een echte Princess stick heeft meegenomen en je raadt het al; het is Naomi van As. Want een échte prinses speelt met Princess! 1
Frederieke Wieberdink is de beste vriendin van Naomi van As.
De boycot (3) Nu ook fysiek geweld tegen de hockeymeisjes De Chinese anti-hockeydamescampagne gaat door. Na slinkse aanvallen via taxi’s, weergoden en websiteblokkeringen is de oorlog nu in een nieuwe fase beland. Die van de fysieke aanslagen. Het regent butsen, bulten en schrammen in het Nederlandse kamp. De schade na de wedstrijd tegen Zuid-Korea: Naomi een bult op haar borstbeen. Ellen Hoog kreeg een bal in haar buik. Eva de Goede loopt rond met een wang zo dik als een basketbal en Wieke
Dijkstra moet herstellen van een elleboogstoot op haar mond. Het voornaamste slachtoffer van de strijd: Sophie Polkamp, alias Pollie. Ziek geworden na een etentje in het olympisch dorp. Voedselvergiftiging. Terwijl haar ploeggenotes op het veld stonden, zat Pollie op het toilet. Eenzaam en alleen. Het tijdstip van de fysieke oorlog is niet willekeurig. De volgende wedstrijd van de oranje dames is vandaag, donderdag. De tegenstander: China.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
Niet meekijken
Het meekijken met de famile en vrienden van Gijs Vermeulen, gepland voor zaterdag, gaat niet door nu de Holland Vier zich niet voor de finale heeft geplaatst.
Wel meekijken?
Als Marleen Veldhuis zich in de finale van de 100 meter vrije slag zwemt, is rond die finale morgenochtend een meekijkevent. Van 04.00 tot 06.00 uur op Utrecht CS.
Puzzels
20
1
ZWEEDS RAADSEL: haarkleur
zuurdeeg
spijkerbroek
afgelopen
6
2
3
4
5
6
7
installeren
deel van een auto
8
CRYPTOGRAM 1
vreemde munt
zoogdier
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
2 verhoogde toon herfstbloem
6
tijding bedorven
5 puntig staafje voorbeeld
7
9 10
masker groente
1
7
8
schoudermantel
leeuwhondje
knijpwerktuig
11
trekwind sketch familielid aan boord gaan
gegevens
Horizontaal: 1. Dat zal een smet werpen op een schaap tussen de roofdieren (8); 4. Deze dominee vindt zichzelf terug in de bijbel (8); 6. Dit veevoer stelt literair niets voor (4); 8. Hoofdwasmiddel (7); 9. Pak nou het gevoel (8); 10. Opgewonden figuur aan het hoofd van de kudde (8); 11. Vlees in beweging (8). Verticaal: 1. Met betrekking tot minder belangrijke brieven (6); 2. Wordt na gebruik heilig en eerbaar (6); 3. Een kapitalist heeft het land aan de natuur (7); 5. Spreekt niet dik over een dier (7); 6. Water bij de wijn doen voor de strekking (6); 7. Roomse vogel (6).
3
8 snoes
vis
4
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
7
17
18 15
11
11
14
15
23
28
Met hoeveel van deze grondvlakken (1-2) kan je een perfecte kubus maken?
SUDOKU
2
1
1
5
6
5 8
7
4
SUDOKU
9
6
3
2
1
3
4
4
8
5
2 1
7
2
1
2
7
9
4
6
3
1 5
1 2 9 6 8 7 3 4 5
6 8 3 4 5 2 1 7 9
5 4 7 1 3 9 2 6 8
4 6 8 7 1 3 5 9 2
3 9 5 8 2 4 6 1 7
7 1 2 5 9 6 8 3 4
5 7 1 6 2 4 3 9 8
6 9 4 3 1 8 2 5 7
3 2 8 9 5 7 6 1 4
7 3 9 1 8 5 4 6 2
8 4 5 2 3 6 9 7 1
1 6 2 4 7 9 5 8 3
4 1 7 5 9 3 8 2 6
9 8 3 7 6 2 1 4 5
2 5 6 8 4 1 7 3 9
8 2 5 6 7 3 1 4 9
1 7 3 4 2 9 5 8 6
9 4 6 5 1 8 2 7 3
6 9 2 8 4 7 3 1 5
7 8 1 3 9 5 4 6 2
3 5 4 1 6 2 8 9 7
5 6 7 2 8 4 9 3 1
4 3 9 7 5 1 6 2 8
2 1 8 9 3 6 7 5 4
9 1
4 3
3 4
4
8 5 6 9 7 1 4 2 3
Kakuro® van gisteren
16
23
6
2
7
2
8
22
16
4
7
2 7 1 3 4 8 9 5 6
KAKURO®
5 7
9 3 4 2 6 5 7 8 1
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 1 3 8 9 driehoekjes de som van cijfers 2 1 6 5 van 1 tot en met 9, die hori6 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 5 6 1 vuld. De Sumbrero® links is 2 1 8 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 3 6 1 moeten worden ingevuld. De 0 3 4 5 doet helemaal niet mee. Per 2 7 2 som mag elk cijfer maar één 1 1 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
14
12
30
SUDOKU
Reparatie gewenst Met stuk C
Kakuro® & Sumbrero®
17
19
Cryptogram Horizontaal: 1. Stropdas; 4. oudeheer; 6. raad; 8. hosanna; 9. roet; 10. muilezel; 11. broodpap. Verticaal: 1. Stoker; 2. onecht; 3. deelsom; 5. rondino; 6. razend; 7. diklip. Zweeds -n-g-b-wnoorwegen -ooi-oele arren-ido -d-tod-oest-panel -tak-gene decoreren -rok-nors WELDADIG
9
3
11 6
6 18
2 8 9 5
9
6
3
1
2
6
4
7
6
1
3 4
5
3
8 7
5
2
Voorbeeld:
3
+
1
4
8
3
8
=
© Puzzelland
4
10
5
6 6
Bij onderstaande opgave zijn de letters van een woord in twee stukken gesplitst. De gedeelten in reeks A zijn in de juiste volgorde blijven staan, de afgesplitste delen staan in reeks B door elkaar. Doel van dit spel is de afbeeldingen uit reeks B in te kleuren in de afbeeldingen uit reeks A, zodat de letters dan samen een woord vormen. Welk woord is dat? Hierboven staan de letters van het alfabet afgebeeld zoals ze in dit spel gebruikt worden.
Opl. vorige: A1/B5 A2/B3 A3/B1 A4/B4 A5/B2
7
1 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LETTERMATCH - 88
9
4
3
4
6
15
1 3
5
8
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Olympische lucht Michiel van Straten
...
Ik zit in een bootje op de Waddenzee, waardoor het olympische spektakel volledig langs mij heen dreigt te gaan. Gelukkig blijf ik door de moderne elektronica niet geheel verstoken van belangrijk nieuws, en op mijn mobieltje ontvang ik het bericht dat deze editie van de Spelen voor mij nu al onvergetelijk heeft gemaakt: dat over de eerste gouden medaillewinnaar. Het is de Tjechische Emmons, in het onderdeel ‘luchtgeweer’. Nou is dat niet een sport (?) waar ik heel warm van word, maar het feit dat de echtgenoot van deze Emmons, meneer Emmons dus, in 2004 de gouden medaille op hetzelfde boeiende onder-
deel aan zijn vizier voorbij zag gaan, stemt mij vrolijk. Nou ja, niet zozeer de gebeurtenis op zichzelf, als wel de manier waarop: meneer Emmons had voldoende lucht in zijn geweer gepompt om met zijn allerlaatste schoten zich zeker te stellen van de gouden medaille, legde aan, schoot en rondde zijn reeds schitterende prestatie af met weer een zeer rake poging. Helaas was dat schot zeer nauwkeurig geplaatst in de roos van zijn buurman, waardoor Emmons zichzelf wel voor zijn kop kon schieten. Spreekwoordelijk dan, want dat lijkt me met een luchtbuks zowel lastig als pijnlijk. Helemaal legendarisch zijn de Olympische Spelen van 2008, nu al, door de gouden medaillewinnaar van ‘10 meter luchtpistool’. Het is een Chinees die
reeds bij zijn geboorte (die ongetwijfeld zeer vlot verlopen moet zijn) voorbestemd was om op deze dag deze passende prestatie neer te zetten. U begrijpt volledig wat ik bedoel, wanneer ik u meedeel wat de naam van deze vredelievende schutter is: Pang. Het is echt waar, ik maak geen grap. Meer nieuws, over die talloze andere sportieve onderdelen van het evenement der verbroedering, heeft mij nog niet bereikt, maar de komende twee weken kunnen voor mij niet meer stuk. 1
Sport
21
Champions League Vermoeid FC Twente houdt lang stand tegen Arsenal: 0-2
Geen schaamte na miniem verlies FC Twente bedwong Arsenal gisteren op een manier die veel vertrouwen geeft. Toch staan de Engelsen met één been in de Champions League na hun 0-2 zege. Stephan Wageman ARNHEM
...
De laatste keer dat Steve McClaren tegen Arsenal speelde, moest hij na afloop heel diep nadenken om de juiste woorden voor een verklaring te vinden. Zijn ploeg Middlesbrough was net met 7-0 weggevaagd in Noord-Londen en die dreun kwam hard aan. Niettemin zei de Engelsman trots te zijn op zijn team, waarin liefst zes tieners speelden. Voor hen was de afgang na het middagje Highbury ‘een leerschool’. Ach, die 7-0. Who cares. McClaren stond gisteren weer tegenover The Gunners, uitgerekend in een van de belangrijkste duels uit de historie van zijn nieuwe werkgever FC Twente. In Arnhem - het eigen stadion in Enschede wordt verbouwd was het kwalificatieduel om een plaats in de Champions League ook het eerste examen voor de oefenmeester, die in zijn laatste functie als bondscoach van Engeland faalde. Toen de eerste verbazing in Enschede over zijn aanstelling was verdwenen, kwamen er al heel snel de twijfels over dé transfer van het jaar. Wat moest een Engelsman aan het roer van een club die de laatste jaren,
Romano Denneboom had kunnen scoren. MARCEL ANTONISSE/ANP
Zwemmen
Van den Hoogenband verwacht geen goud Redactie sport AMSTERDAM/PEKING
...
Pieter van den Hoogenband kan zijn indrukwekkende olympische loopbaan een mooi slot geven. Het boegbeeld van het Nederlandse zwemmen haalde gisteren voor de vierde keer op rij de eindstrijd van de 100 meter vrij. Hij finishte na 47,68 seconden, de derde tijd in de halve finales, en verbeterde na acht jaar zijn Nederlands record van 47,84. Dat was tot maart van dit jaar tevens het wereldrecord. Hoewel Van den Hoogenband bewijst op het juiste moment in vorm te zijn, ziet hij zichzelf niet als kanshebber voor de titel. ‘Ik denk dat het goud
ver weg is. Maar ik ga met een grote glimlach op mijn gezicht in de finale mijn laatste race uitvechten. Ik ben blij dat ik heb bewezen dat ik nog bij de wereldtop hoor. Hier heb ik de laatste jaren al die offers voor gedaan.’ Van den Hoogenband kwam naar Peking met het doel als eerste zwemmer voor de derde keer op rij goud op het koningsnummer te veroveren. Het verschil met de Australiër Eamon Sullivan en de Fransman Alain Bernard lijkt voor de Brabander echter te groot om voor de hoofdprijs mee te doen. Beide rivalen zwommen woensdag een wereldrecord. Bernard bracht het in de eerste halve finale op
47,20. Sullivan scherpte het vlak daarna aan tot 47,05. Van den Hoogenband was onder indruk van de tijden. ‘We zijn op de 100 vrij in een nieuw tijdperk aanbeland. Ik ga me daarom op mezelf focussen. Ik vind het vooral mooi dat van mijn concurrenten van Atlanta, Sydney en Athene niemand meer over is, behalve ik, zei de gek.’ Van den Hoogenband genoot in het bijzonder van de uitschakeling van de Italiaan Filippo Magnini. De regerend wereldkampioen eindigde als negende. ‘De afgelopen jaren heeft hij mij steeds afgezeken.’ Hoewel Van den Hoogenband een goede race zwom, verwacht hij in de finale nog wel iets sneller te kunnen. ‘Ik kan misschien mijn afzet van het keerpunt nog wat langer stroomlijnen.’ De finale van de 100 meter vrije slag is afgelopen nacht Nederlandse tijd gezwommen; de uitslag was bij het ter perse gaan van deze krant nog niet bekend. 1
FC Twente had geen moment angst voor Arsenal, dat weliswaar negen belangrijke spelers moest missen samen met AZ, de Nederlandse voetbalcultuur bewaakte? Immers, McClaren speelde bij Middlesbrough op een wijze waar echte voetballiefhebbers hun zaterdagmiddag liever niet voor willen opofferen. De Engelsman slaagde gisteren met meer dan een ruime voldoende voor zijn eerste test. FC Twente had geen moment angst voor Arsenal, dat weliswaar negen belangrijke spelers moest missen. De Tukkers borduurden bovendien voort op de manier waarop ze de laatste jaren voetballen: met veel beweging, snelheid, durf en combinatievoetbal.
Slap kopballetje Al na vier minuten kreeg Romano Denneboom een kans om de score te openen, maar zijn kopballetje miste kracht en richting. De rechtsbuiten had twintig minuten later opnieuw een enorme mogelijkheid, maar hij wachtte veel te lang toen hij eenmaal oog in oog met Manuel Almunia stond. Dé kans voor een Twentse voorsprong stond echter op naam
van spits Marko Arnautovic die helemaal alleen voor Almunia opdook, maar niet over de koelbloedigheid beschikte die bij een afmaker hoort. In de tweede helft begon de gedurfde speelwijze van de Twentenaren langzaam haar tol te eisen. Arsenal, dat met manager Arsène Wenger altijd de nadruk legt op snelheid, kreeg steeds meer ruimte zonder dat de ploeg écht gevaarlijk werd. Na een uur spelen was het uitgerekend een standaardsituatie die de thuisploeg nekte. Een vrije trap van de zéér tegenvallende Robin van Persie werd binnengetikt door William Gallas. Vlak voor tijd bepaalde Emmanuel Adebayor de eindstand op 0-2.
Visie en durf Morele winnaar van de avond was toch FC Twente dat opnieuw aantoonde dat de aanval op de traditionele Nederlandse topclubs is ingezet. Dat proces is jaren geleden al begonnen onder leiding van voorzitter Joop Munsterman die met visie en durf bestuurt. De KNVB liet een aantal jaar geleden een grootschalig bedrijfstakonderzoek voor het Nederlandse betaalde voetbal uitvoeren. Een van de uitkomsten was dat het succes van een voetbalclub begint in de bestuurskamer. Samengevat: er moet een duidelijke visie zijn en die moet door capabele mensen worden uitgevoerd en bewaakt. Bij FC Twente hebben ze al die ingrediënten eindelijk gevonden. 1
Beachvolleybal
Schuil en Nummerdor als groepswinnaars door ANP PEKING
...
Reinder Nummerdor en Richard Schuil hebben gisteren als groepswinnaars de laatste zestien bereikt van het olympische beachvolleybaltoernooi. Het Nederlandse koppel won ook de derde groepswedstrijd, ditmaal van de Duitsers David Klemperer en Eric Koreng: 21-16 21-16. Door de zege verwierven de Europees kampioenen, kanshebbers op een medaille, een gunstige uitgangspositie voor de eerste knock-outronde, ware het niet dat de wereldkampioenen Todd Rogers en Phil Dalhausser door een slippertje als tweede in
hun poule eindigden. De kans dat het lot Nummerdor en Schuil aan de Amerikanen koppelt is één op vijf. De knock-outfase begint morgen, de loting is vandaag. Tegen de Duitsers – zeker geen vrienden – haalden Nummerdor en Schuil een hoog niveau. ‘Het is dat ik aan het einde er een beetje doorzat en te laat een time-out aanvroeg, anders was dit haast een ‘perfect match’ geweest. Nu maakte ik toch nog een paar foutjes’, keek Nummerdor terug. ‘Als we zo spelen maakt het niet zo veel uit wie de tegenstander is. Dit is leuk, maar er is geen tijd voor een feestje. Verlies je straks de volgende partij dan heb je helemaal niks.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... 111
Zeilsters De Koning en Berkhout weer aan kop
De 470-zeilsters Marcelien de Koning en Lobke Berkhout zijn terug op de eerste plaats. De drievoudige wereldkampioenen kwamen gisteren op de derde racedag, in heel licht weer, twee keer als tweede binnen. Daarmee belandden ze op dertien punten na zes wedstrijden. De onttroonde leiders Elise Rechichi en Tessa Parkinson uit Australië, die gisteren de negende en vierde plaats lieten noteren, hebben evenveel punten. In de Ynglingklasse eindigde het team van stuurvrouw Mandy Mulder in de enige dagrace op de
vierde plaats. Het Nederlandse drietal, met Annemieke Bes en Merel Witteveen als bemanning, handhaafde zich daarmee op de tweede plaats in het klassement. De achterstand na zeven races op de leidende Britse ploeg van Sarah Ayton bedraagt vijf punten. 111
Cancellara wint tijdrit, Nederlanders in toptien
Fabian Cancellara heeft gisteren de olympische tijdrit op zijn naam geschreven. De Zwitserse wielrenner finishte in een tijd van 1.02.11, ruim een halve minuut voor de Zweed Gustav Erik Larsson. De Amerikaan Levi Leipheimer eindigde als derde. De Nederlanders Stef Clement (9e) en Robert
Gesink (10e) waren goed voor een top10-notering. Voor Clement, vorig jaar nog derde op het WK in Stuttgart, wellicht een kleine tegenvaller. ‘Harder kon ik niet. Ik zat met mijn hartslag rond de 190.’ Clement (25) was wel vol lof over de drie jaar jongere Gesink. ‘Hij levert hier een superprestatie.’ 111
Veldhuis eenvoudig naar halve finale 100 meter vrij
Marleen Veldhuis komt uit in de halve finales van de 100 meter vrij van donderdagochtend. Met een tijd van 53,76 ging de zwemster van NZE gisteren als derde door. Inge Dekker redde het niet. Met een tijd van 55,23 eindigde ze als 24e. Als Veldhuis vandaag verder gaat,
zwemt ze morgenvroeg de finale. 111
Marianne Vos richt zich maar op de puntenkoers
Het zit Marianne Vos tijdens deze Spelen nog niet echt mee. De 21-jarige Brabantse kon zich gisteren ook in de individuele tijdrit niet onderscheiden. Na de zesde plaats in de wegrace sloot Vos de olympische tijdrit af als veertiende. Mirjam Melchers-Van Poppel werd achttiende. ‘Er zat niet meer in. Ik wist niet wat er mogelijk was.’ Het moet voor Vos dan maar gebeuren op de baan. Haar vizier staat nu gericht op de puntenkoers, de laatste kans op een medaille. ‘De druk is groot’, beseft ze. ‘Maar dat was al zo.’
‘Er zat niet meer in.’ ANP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
‘Ik zie je lelijke kop te vaak’(1)
‘Ik zie je lelijke kop te vaak’(2)
‘Ik zie je lelijke kop te vaak’ (3)
De historische races van zwemwonder Michael Phelps bij de Olympische Spelen in Peking maken ook in de Verenigde Staten veel los.
Zelfs vrienden van Phelps beginnen er genoeg van te krijgen. ‘Het is belachelijk hoe vaak ik je lelijke hoofd vandaag op tv heb gezien.’
Phelps kon wel lachen om de boodschap van zijn maatje. ‘Het is cool om te weten dat ze in Amerika meegenieten en achter mij staan.’ Phelps won gisteren zijn elfde gouden olympische medaille ooit.
22
Sport
Roeien De rampzalige voorbereiding van Van Eupen en Van der Kolk
Na heel veel zuur is het tijd voor heel veel zoet Met betraande ogen sloeg toproeister Marit van Eupen zich eerder dit jaar nog door een race heen. Tegenslagen waren er te over. Toch ligt zij nu samen met Kirsten van der Kolk op koers voor goud. Marcia Nieuwenhuis PEKING
...
Met haar hoofd voorovergebogen zit Marit van Eupen aan een tafel in het bondsbureau. De ogen van de toproeister zijn betraand. Ze heeft last van een kwetsuur aan haar onderarmen die vooral bij koud weer opspeelt. ‘Haar bloedvaten vernauwen als het koud is, waardoor haar handen tijdens het varen gevoelloos worden’, licht haar coach en levenspartner Josy Verdonkschot toe. Van Eupen verging van de pijn op zondag 20 april aan de Amsterdamse Bosbaan. Het doorzettingsvermogen van de succesvolste Nederlandse roeister is onvoorstelbaar. Samen met haar vroegere roeimaatje Kirsten van der Kolk – inmiddels 32 en moeder van een dochter – gaat ze nog één keer voor goud. Peking is voor hen een buitenkansje. ‘Het is hier warm en het water is tot nu toe erg vlak, dan is de kwetsuur van Marit geen onderwerp’,
legt Verdonkschot uit. Van der Kolk kreeg in de aanloop naar de Spelen ook twee zware tegenslagen te verduren. Het jaar begon met een enorme smak met een mountainbike in de Sierra Nevada. ‘Bij het afdalen ging mijn fiets slingeren en ben ik met zo’n 65 kilometer per uur tegen het asfalt gegaan’, beschrijft ze. ‘Ik heb daarna nog zo’n drie kwartier gehyperventileerd en onbedwingbaar staan trillen. Achteraf hoorde ik dat dat een shockreactie is.’ Vlak voor de Spelen kwam voor Van der Kolk de grootste klap. Op 4 juli overleed haar vader op 61-jarige
Roeiduo op naar goud Na de teleurstellende uitschakeling van de roeiers uit de Holland Vier, zijn Marit van Eupen en Kirsten van der Kolk nu dé roeifavorieten voor olympisch goud. Op het meer van Shunyi plaatste de lichte dames dubbel twee zich met de beste tijd uit alle series voor de halve finales. Hun tijd lag slechts 1,13 seconde boven het Chinese wereldrecord dat nog stamt uit 2006. Om half tien Nederlandse tijd roeien ze vanochtend de halve finale.
leeftijd aan een kanker. In een emotionele boodschap aan haar ‘Lieve Papa’ beschrijft ze zijn laatste maanden. ‘Je hebt Nike’ – haar dochter vernoemd naar de godin van de overwinning – ‘nog een echte peuter zien worden.’ Op zijn sterfbed sprak ze met haar vader ook over haar olympische ambities. ‘Je stond er helemaal achter: mijn dochter gaat voor goud! Dat vertelde je aan iedereen.’ De roeisters, die in Athene ook al brons wonnen, hebben net zo’n rotsvast vertrouwen in hun kunnen als vader Van der Kolk. ‘Met de dubbel gaat het goed komen’, verzekert de 38-jarige Van Eupen al maanden. ‘Als wij niet zouden geloven dat we kans maken, dan zouden we er niet weer aan begonnen zijn.’ Coach Verdonkschot denkt er ook zo over: ‘Het roeien gaat goed, fysiek zijn ze er klaar voor. Wij denken dat we van iedereen kunnen winnen.’ Van der Kolk tot slot aan haar vader: ‘Eén ding had je je voorgenomen: je wilde mij nog zien roeien in Beijing. Laatst vertelde je mij dat je had gedroomd dat je erbij was in Beijing dat ik goud won. Nou pap, ik denk dat die droom ook nog wel in vervulling gaat hoor. En zo’n lintje, dat zou inderdaad mooi zijn hè?! Dag Pap.’ 1
Edith Bosch at een bord spaghetti en vloerde Leire Iglesias . REUTERS
Judo Edith Bosch terug van weggeweest
Brons voor Het brons van Peking betekent voor judoka Edith Bosch meer dan het zilver dat ze vier jaar geleden haalde. Iwan Tol PEKING
...
Marit van Eupen (l) en Kirsten van der Kolk plaatsten zich met de beste tijd uit alle series voor de halve finales. AP
Het was een innige omhelzing, die tussen Edith Bosch en Mark Huizinga, na afloop van de ‘bronzen’ partij van de oud-wereldkampioene tegen de Spaanse Leire Iglesias. Huizinga, die zelf eerder op de dag vroegtijdig was uitgeschakeld, was dolblij met de derde plek voor zijn voormalige vriendin. Na een dag vol emoties stuiterde Bosch door de catacomben. Vier jaar
geleden, bij de Olympische Spelen in Athene, won ze de zilveren medaille, maar aan het brons van Peking hecht ze meer waarde, vertelde ze na afloop. ‘De laatste partij winnen met een vol punt. Dat is toch mooier dan in de finale ten onder gaan?’ Bosch moest in de halve finale haar meerdere erkennen in de Japanse rivale Masae Ueno, op wie ze ook al in de finale in Athene was gestuit. Het moeilijkste moment van de dag kwam na die partij, blikte ze terug. ‘Ik zat er helemaal doorheen. Heb als een kind zitten janken in de kleedkamer. Het hield niet op.’ Haar coach Chris de Korte moest er aan te pas komen om haar weer op te peppen. ‘Daarna heb ik een bord spaghetti
Sport
23
Voetbal
Oranje nipt naar halve finale dankzij penalty van Gerald Sibon Redactie sport AMSTERDAM/SYENYANG
...
onze meid ‘Ik heb vandaag bewezen dat ik bij de beste judoka’s ter wereld hoor.’ gegeten en me geconcentreerd op de partij tegen Iglesias.’ Het brons vervulde de judoka uit Lopik met trots. ‘Ik heb vandaag bewezen dat ik bij de beste judoka’s van de wereld hoor’, glunderde Bosch. ‘Over stoppen zul je mij daarom niet horen. Ik ga gewoon door en sluit niet uit dat ik er bij de volgende Olympische Spelen weer bij ben. Als ik maar fit blijf.’
Bosch is terug van weggeweest. De Europese en wereldtitel van 2005 waren haar laatste titels op grote kampioenschappen. De judoka denkt dat ze nu minstens op het niveau is van drie jaar geleden. ‘Misschien ben ik zelfs wel beter. Maar die anderen staan ook niet stil. Hier in Peking heb ik bewezen weer bij de top te staan. Dat geeft veel voldoening.’ De titel in de klasse tot 70 kilo ging naar de Japanse Masae Ueno. Ze schoof de Cubaanse judoka Anaysi Hernandez opzij. Bosch is alweer de vierde judoka die in Peking een medaille wint. Ruben Houkes (brons), Deborah Gravenstijn (zilver) en Elisabeth Willeboordse (brons) gingen haar voor. 1
De Nederlandse voetballers staan ondanks een slechte wedstrijd tegen Japan toch in de kwartfinales. Met het nodige geluk wist de ploeg van Foppe de Haan met 1-0 te winnen. De overwinning van Nigeria in de andere groepswedstrijd tegen de Amerikanen (2-1) deed de rest. Met vijf punten eindigde het ongeslagen Oranje als nummer twee achter de Afrikaanse ploeg (zeven punten) en voor de VS (vier). De ploeg van De Haan speelt de kwartfinale zaterdag in Shanghai tegen Argentinië. De Haan stuurde tegen Japan een zeer aanvallende formatie het veld in, met Gerald Sibon, Roy Makaay en Ryan Babel in de voorste linie. Royston Drenthe en Jonathan de Guzman waren op de flanken de offensieve middenvelders, met Hedwiges Maduro en Urby Emanuelson als controleurs. Na een wekenlange voorbereiding, een aantal oefenduels en twee matige olympische wedstrijden is de bondscoach nog steeds zoekende. Zijn spelers ook, naar hun vorm, naar hun conditie en naar de nodige teamgeest. Net als tegen de VS had Oranje moeite met het winnen van duels. ‘En als je te weinig persoonlijke duels wint, kun je ook de wedstrijd niet winnen’, zei De Haan. Na een eerste helft zonder echte kansen aan beide kanten, begon Nederland hoopgevend aan het tweede bedrijf. Oranje was twee keer gevaarlijk, in beide gevallen uit een vrije trap. De Guzman schoot op de bovenkant van de lat, Drenthe knalde op buitenkant paal. Dat deed Morishige na een uur aan de andere kant. De Japanners waren ook na de rust zeker niet de mindere van Oranje, dat ruim een kwartier voor tijd plotseling een strafschop kreeg voor een overtreding van VVV-speler Keisuke Honda op Babel. Sibon knalde hard door het midden raak: 1-0. De man die in China voorlopig vrijwel alleen nog maar ruzie met de bal heeft, hield daarmee Oranje opnieuw in leven. Eerder deed hij dat in de extra tijd tegen Amerika (2-2). ‘Sibon is een koele kikker’, lachte De Haan na afloop. ‘Het was weer niet geweldig, maar we leven nog.’ 1
Timme Hoyng is slachtoffer van de harde Britten. JEROEN VAN BERGEN
Hockey Zwaarbevochten overwinning
Drie belangrijke punten voor Oranje Nederland won gisteren met 1-0 van de harde Britten. ‘We hebben nog niks’, vond bondscoach Roelant Oltmans. Redactie sport AMSTERDAM/PEKING
...
De Nederlandse hockeyers hadden gisteren een zware kluif aan de Britten (1-0). Groot-Brittannië speelde hard, maar niemand aan Nederlandse kant die daarover klaagde. ‘Nee hoor, dat hoort bij hun sportbeleving, bij hun sportmentaliteit’, zei bondscoach Roelant Oltmans. ‘Ze knokken voor elke meter. Wij hadden de wedstrijd gewoon eerder in het slot moeten gooien door een paar doelpunten te maken uit de vele kansen. Nu bleven die Britten erin geloven.’ Sterspeler Teun de Nooijer sprak van een cruciale wedstrijd en drie heel belangrijke punten. In groep B geldt de ploeg van bondscoach Jason Lee als een gevaarlijke outsider voor een plaats in de halve eindstrijd. De overwinning in de eerste wedstrijd tegen Pakistan (4-2) toonde de Britse ambities en kwaliteiten aan. Ook De Nooijer wilde de hardhandige Britten niet afvallen. ‘Ja, ze spelen hard, maar niet te hard, vind ik. Wij moeten het onszelf gewoon veel makkelijker maken. Als we in de eerste helft een paar keer scoren, heb je veel minder last van die gasten. Maar we hebben gelukkig verdiend gewonnen.’
Taekema scoorde in de 63e minuut de enige treffer uit een strafcorner. ‘Dat was een mooi moment’, sprak Oltmans. ‘Daarna zijn we niet meer in gevaar geweest. Dat vind ik een compliment waard aan mijn spelers. Ze zijn hartstikke fit en hebben zich niet laten aftroeven door die fysiek sterke Britten. We hebben nu wel zes punten, maar dat is nog niks.’ 1
=dX`Zn"j^ihaV\Zc Mannen Zuid-Afrika - Australië China - Zuid-Korea Canada - Pakistan België - Duitsland Nieuw-Zeeland - Spanje Nederland - Gr.-Brittannië
0-10 2-5 1-3 1-1 0-1 1-0
aZZ[bZZbZidcoZhedgiZgh @^_`de/lll#gVWdhedgi#ca
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................................................................................................... 111
Holland Vier snapt ‘er he-le-maal niets van’
De Holland Vier is gisteren uitgeschakeld in de halve finales van het olympisch roeitoernooi. De winnaar van de wereldbeker eindigde in de halve eindstrijd als vierde, terwijl alleen de beste drie boten naar de finale mochten. De Holland Vier werd vooraf gezien als één van de favorieten voor de olympische titel. Het kwartet Geert Cirkel, Matthijs Vellenga, Jan-Willem Gabriëls en Gijs Vermeulen won dit jaar voor de tweede keer op rij de wereldbeker en was bij diverse internationale ontmoetingen de beste. De vroegtijdige
uitschakeling komt volgens Cirkel dan ook als een volslagen verrassing. ‘Dit is een slechte droom’, sprak de roeier. ‘Hoe raar het ook klinkt; we voeren een goede race. We snappen er ook he-lemaal niets van.’ 111
Waterpolosters boeken eerste succes in Peking
Voor de waterpolosters krijgt het olympisch toernooi in elk geval een vervolg. Met de overwinning op Griekenland (9-6) stelde het keurkorps van Robin van Galen een plaats in de tussenronde veilig, maar echt gek werd de bondscoach nog niet van dat resultaat. ‘Dit is een overwinning op onszelf, maar het moet nog beter’, conclu-
deerde Van Galen, die na de Spelen vertrekt. De waterpolosters willen de laatste vier bereiken. De winst op de Grieken betekende in elk geval een plek in de tussenronde, waarbij de nummers twee en drie van beide groepen in een kruiswedstrijd uitmaken wie er naar de halve finale gaan. ‘Het eerste doel is bereikt. We zitten bij de topzes van de wereld, maar we willen meer’, gaf de bondscoach aan. 111
Honkballers in eerste duel kansloos onderuit
Het eerste optreden van de Nederlandse honkballers op de Spelen is mislukt. Oranje verloor woensdag kansloos van Taiwan: 0-5. Daarmee is
het uitzicht op een plaats in de halve finales meteen al aanzienlijk vertroebeld. ‘We zullen nu één van de grote landen moeten verslaan om de halve finales nog te kunnen halen’, erkende bondscoach Robert Eenhoorn. 111
Kanoslalomster Adriane Herde naar halve finale
Kanoslalomster Ariane Herde heeft zich gisteren geplaatst voor de halve finale. Ze eindigde na twee runs als dertiende, met een totaaltijd van 222,28 seconden. Herde had een zeer ruime marge ten opzichte van de Spaanse Maialan Chourraut die met haar zestiende plaats werd geëlimineerd; ruim dertig tellen.
ANP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Een uitgave van Mountain Media BV
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
www.depers.nl
[email protected] [email protected] [email protected]
oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans (a.i.) hoofdredactie: Jan-Jaap Heij (a.i.), Frank Poorthuis, Dirk Koppes
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
24
Sport
Judo Groot sportman sluit carrière onbevredigend af, maar verlangt wel naar nieuw leven
Mark Huizinga zoekt een vrouw Mark Huizinga slaagde er niet in om zijn carrière af te sluiten met olympisch goud. Vanaf vandaag begint een nieuw leven. ‘Ik wil op zoek naar liefde, schoonheid en inspiratie.’
van het judo stond, behaalde Huizinga onder meer vijf Europese titels en drie olympische medailles, waaronder een gouden in Sydney (2000). Daarnaast toonde hij zich een waar ambassadeur van zijn sport, altijd correct en beleefd. Een beetje té misschien wel, vindt Van der Geest. Huizinga is geen vrijbuiter zoals ‘zijn’ jongens van Kenamju dat zijn. ‘Mark is een sobere jongen’, weet de teamchef.
Iwan Tol PEKING
...
Cor van der Geest, teamchef van de Nederlandse equipe, vangt Mark Huizinga op. De 34-jarige judoka is zojuist uitgeschakeld op de Olympische Spelen in Peking. Het is niet alleen het einde van het toernooi voor Huizinga: de uitschakeling betekent ook het einde van zijn carrière. Van der Geest ‘is’ van judoclub Kenamju, Huizinga van Budokan. Eigenlijk kennen ze elkaar niet zo goed.
De tranen lopen over zijn wangen. En ook Van der Geest moet ‘een huiltje doen’.
Geweldige gozer Maar Chris de Korte, coach van Huizinga, heeft nu geen tijd voor troostende woorden. Hij moet zijn aandacht richten op Edith Bosch, die nog wél kans heeft op succes. Van der Geest voelt dat hij iets moet zeggen. ‘Luister Mark, dit is vreselijk, dat weten we alletwee.’ Hij pakt de schouders van Huizinga en kijkt hem recht in zijn ogen. ‘Maar verdomme, dat jij nu uitgeschakeld bent, betekent niet dat je een minder mens bent. Je bent een geweldige gozer, vergeet dat niet.’ Een dooddoener, dat weet Van der Geest ook wel. Maar hij weet even niets anders te verzinnen. Bij Huizinga lopen de tranen over zijn wangen. Ook Van der Geest moet ‘een huiltje doen’. Later zal Van der Geest zeggen: ‘We hebben het hier wel over een groot sportman. Als we tegen Budokan moesten judoën, dan zei ik tegen Mark: je weet het hè, ik vind je een kanjer. Maar vandaag gaan we je verslaan. Dat vond-ie mooi.’ Als de tranen zijn opgedroogd, stuurt
Dat klopt wel, erkent Huizinga. ‘Alcohol drink ik niet. Eén keer per jaar ga ik uit. Ik heb een vriendin gehad die leefde volgens het motto ‘pluk de dag’. Ik kan dat niet, ik ben daar veel te gestructureerd en gedisciplineerd voor. Op verjaardagen kon ik altijd vroeg naar huis met als excuus dat ik de volgende morgen moest trainen. Dat valt nu weg. Ik ben niet onbeholpen of zo, maar mag me wel wat meer aan de gevoelskant ontwikkelen.’
Niet per se succesvol
Mark Huizinga druipt af na zijn nederlaag in de tweede ronde. ROBERT VOS/ANP
Van der Geest de legerofficier weg, richting de zogeheten mixed-zone. ‘Er staan daar nog een paar mensen op je te wachten’, grinnikt de teamchef als hij de tientallen camera’s en opschrijfblokjes ziet. Huizinga heeft nog steeds zijn smetteloos witte judopak aan. Dat kan nu definitief worden opgebor-
gen, het zit erop. Maar het einde zit hem niet lekker, vertelt hij. ‘Dit is natuurlijk niet het einde waar je op hoopt. Erg onbevredigend.’
Altijd correct en beleefd Vanaf vandaag begint voor Huizinga waar hij de laatste maanden al zo naar verlangde: een ander leven zon-
der de verplichtingen die het judo met zich meebrengt. ‘Ik heb weinig vrienden of sociale contacten. Altijd is alles maar op mezelf gericht geweest. Maar er moet meer zijn dan dit. Ik wil op zoek naar het universele, de liefde, de schoonheid en de inspiratie.’ In de vijftien jaar dat hij aan de top
Fotobijschrift9/10. CREDIT 6,5
(#(&('&!%(&$*(% 321 &"# (. !) &&)'&%)&( ,% &%!%"#0"(#%) &!&% % &(%!)(* &%( +)'!!/% ,% % )'*+#!( -(#(&( '&!%(&$*(%
Hij wil gaan vissen, fotograferen, een website bouwen en reizen, vertelt hij. Maar het belangrijkste is dat hij vooral geen verplichtingen meer wil hebben. ‘Het lijkt me een heerlijk gevoel dat als ik naar Frankrijk wil rijden, ik dat ook kan gaan doen. Ik heb me altijd in een klein wereldje bewogen waarin presteren voorop stond. Dat heeft me veel opgeleverd, daar ben ik heel blij om. Maar je hoeft niet per se succesvol te zijn om een mooi mens te zijn.’ Een Chinees meisje van de organisatie vraagt aan Van der Geest of hij kan vertalen wat Huizinga zojuist gezegd heeft. De teamchef, met pretoogjes: ‘Hij zei dat hij nu de stad in gaat, zich een stuk in zijn kraag gaat drinken en een leuke meid gaat zoeken. Dus kijk maar uit jij.’ Het zal wel loslopen, weet Van der Geest ook. In tegenstelling tot de zwemmers mogen de judoka’s die al klaar zijn wél gerust de stad in om te feesten. ‘Daar hebben we een apart kamertje voor in het olympisch dorp, zodat ze de rest niet wakkermaken.’ Maar hij kent Huizinga. ‘Ik denk dat hij vannacht gewoon in zijn eigen bedje zal slapen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
(,()'%%!%,%%-(#(&( %"&$,%%( * +)*, #( '#!%!% $)*($
Tafeltennis
)*(*!)&$++(
De Nederlandse tafeltennisvrouwen zijn zo goed als uitgeschakeld. De formatie van kopvrouw Li Jiao verloor met 3-1 van de Verenigde Staten en moet nu van Singapore winnen om eliminatie te voorkomen. Daarvoor is een klein wonder nodig, aangezien Singapore na China het sterkste tafeltennisland bij de vrouwen is. Het enige winstpunt in het duel met de VS kwam op naam van het dubbelpaar Li Jie/Elena Timina.
DAMES HOPEN OP WONDER
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
[email protected] Heeft u VDH in Peking een McDonalds zien binnenlopen? Mail ons!