Chocolade, wat is het? Wat onthouden we van ons onderzoek?
Als we de verpakking opendraaien horen we? ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. Als we kijken naar de chocolade zien we? ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. Als we ruiken aan de chocolade ruiken we? ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. Als we voelen aan de chocolade voelen we? ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. Als we proeven aan de chocolade proeven we? ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. 2
Kleur het gezichtje wat voor jouw van toepassing was in deze les!
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Dit wil ik nog vertellen: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Chocolade in vormen en smaken! Wat onthouden we van ons onderzoek? We hebben smaakproeDes gedaan op onze tong. Hierbij hebben we kunnen vaststellen dat we vier verschillende smaken kunnen proeven op onze tong. Maar welke smaak proeven we waar?
Kies uit de volgende woordjes: Zoet – BiJer – Zuur -‐ Zout …………………………………………….. …………………………………………….. …………………………………………….. …………………………………………….. Verbind de smaken met de juiste foto en probeer nog voorbeelden te zoeken Zoet: …………………………………………. BiJer: …………………………………………. Zuur: …………………………………………. Zout: …………………………………………. 3
Chocolade in vormen en smaken! Wat onthouden we van ons onderzoek? Op onze onderzoekstafel hebben we allemaal potjes gezien die gevuld waren met chocolade. Er was wel een probleem met die chocolade. Weten jullie nog welk probleem? Wat zagen we aan de chocolade?
1
………………………………………………………………………………………. Wat is de oorzaak, hoe komt het? ………………………………………………………………………………………. Wat zagen we aan de chocolade?
2
………………………………………………………………………………………. Wat is de oorzaak, hoe komt het? ………………………………………………………………………………………. Wat zagen we aan de chocolade?
3
………………………………………………………………………………………. Wat is de oorzaak, hoe komt het? ………………………………………………………………………………………. Wat zagen we aan de chocolade?
4
………………………………………………………………………………………. Wat is de oorzaak, hoe komt het? ………………………………………………………………………………………. Vul in: peper – geur – pikant – droge – houdbaarheidsdatum – koele -‐ smelten Als we chocolade te warm bewaren …………………… hij. Daarom bewaren we hem best in een …………………………. ruimte. Ook kan chocolade niet goed tegen vocht, we bewaren hem dus ook best in een ………………… omgeving. We moeten ook opleJen welke producten er bij de chocolade ligt. Producten als olijven en kaas hebben een sterke ………………….. die de chocolade overneemt. TensloJe moeten we ook goed leJen op de ………………………………………. Na een jaar is de chocolade namelijk vervallen en moet je hem niet meer opeten. Niet alle chocolade is zoet. De oorspronkelijke smaak van chocolade is ………………………….. Omdat hier kruiden inziJen, namelijk ………………………..
4
Kleur het gezichtje wat voor jouw van toepassing was in deze les!
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Dit wil ik nog vertellen: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Hoe wordt cacao verkregen? !"#$%"%"&'&&($)&)$%"%"&$ $ $
$
$
!"#$%$%&'&&($
$
$
$
*+$%"%"&'&&($,-.+&'/&("$%"%"&0$$12#3+#$4+$ )+/56$2#$7"#3+#$/$3+$+1+#""/8$92:$7+1+/)$#"$ +1++/$;$:""/$1/5%.)+#$4""/2#$3+$ %"%"&'+#$<2))+#$1+/'&/6+#8$*+$'7&+(+#$+#$ 3+$1/5%.)+#$6/&+2+#$32/+%)$""#$3+$=)"(8$$ >+#$%"%"&'&&($6/&+2)$#2+)$6&+3$2#$3+$1&77+$<$ 3""/&($4&/3+#$<+$+/$=%."354'&(+#$ 6+)++738$?+$@5##+#$3"#$)&)$4+7$A;$(+)+/$.&&6$ 4&/3+#B$C""/$&($3+$1/5%.)+#$("@@+72:@+/$)+$ @5##+#$&&6=)+#$(&+)+#$3+$D7"#)"6+.&53+/=$3+$'&(+#$)+/56=#&+2+#$)&)$&D$E$&F$G$(+)+/$.&&6)+8$ H72((+#$2#$3+$'&(+#$6"")$#2+)$&(3")$3+$=)"($=7+%.)=$IJ$%+#)2(+)+/$'/++3$2=$+#$3+$@"#=$)&)$'/+@+#$.++7$6/&&)$ 2=8$$ *+$'&&($7+1+/)$KJ$)&)$LJ$1/5%.)+#$D+/$:""/8$$ $ $
!"#)*+$,-".# *+$1/5%.)+#$32+$""#$3+$%"%"&'&&($."#6+#$72:@+#$&D$7"#64+/D26+$(+7&+#+#M$<+$4&/3+#$<&/6157326$6+D75@)$+#$ &D+#6+'/&@+#8$?+$.+''+#$++#$6+7+M$6++7/&3+$&F$/&&3'/52#+$@7+5/8$>7@+$1/5%.)$'+1")$+1++/$LJ$)&)$;J$'+#8$ ?+$4+6+#$+7@$+1++/$A$6/"(8$ >+#$%"%"&'&&($7+1+/)$D+/$:""/$35=$+1++/$A$)&)$I$@27&$%"%"&'+#8$ 9+)$&D+#'/+@+#$1"#$3+$1/5%.)+#$(&+)$.++7$1&&/<2%.)26$6+'+5/+#8$?+$3&+#$32)$(+)$++#$(+=$,("%.+)+=0$(""/$ <+$(&6+#$3+$4""/3+1&77+$'+#$'2##+#2#$#2+)$'+=%."326+#8$ $ $
!"#$%$%&'&.".# N"$.+)$1&&/<2%.)26$&D+#'/+@+#$1"#$3+$1/5%.)+#$(+)$("%.+)+=$@&(+#$3+$%"%"&'+#$)+1&&/=%.2:#8$$ N5$<2:#$<+$#&6$42)$+#$6+5/7&&=$(""/$2#$3+$@+/#$2=$"77+=$""#4+<26$ 4")$++#$%"%"&'&$7")+/$#&326$.++F)$&($%.&%&7"3+$)+$4&/3+#8$$ .+)$&D+#=7""#$1"#$3+$1/5%.)+#$7")+#$<+$3+$%"%"&'+#$3/&6+#$ +/$'"#"#+#'7"3+/+#8$$ O#$3+<+$)/&D2=%.+$.2))+$@"#$.+)$)&)$4+7$;JPQ$4&/3+#$4""/3&&/$+/$ 1"#<+7F$++#$62=)2#6=D/&%+=$&D$6"#6$@&()8$92+/3&&/$@/2:6+#$3+$ %"%"&'+#$3+$@7+5/$+#$=(""@$<&"7=$42:$<+$@+##+#8$$ -+/42:7$3+$%"%"&'+#$3/&6+#$4&/3+#$<+$1&&/)35/+#3$6+@++/3$ &&@$6+@+5/3$&D$F&5)+$'+#M$32+$<+$3"#$+/52)$."7+#8$$ *+$%"%"&'+#$4&/3+#$2#$=)&FF+#$<"@@+#$6+3""#$+#$/+2<+#$ 1+/1&76+#=$3+$.+7+$4+/+73$&1+/$#""/$.5#$'+=)+((2#6+#$<&"7=$ #""/$R+762S8$$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $
N"$
+#$$
! "#$%&'(!)*(!#'!+*+*%,%('(!%(#'$!,*(*('(,-*#'$'(.$
# #
5
Hoe wordt cacao verkregen? !"#$#%"$&"$&'(()*"'"$& !"#$%$%&'&("(#)&*"(#+","$-+#.(#/"01.2#*%%,#3"#3.4(#(&1#(."+#-"0"*%%0##)0%%,#&*#",#$-&$&0%5"#6%(#+"#*%)"(7# 8",9+#:&,5"(#5"#'&("(#9$-&&(1"*%%)+#"(#1"3"";5<#3:&,5"(#%0#5"#9+""(+4"9<#-&=+9>0.(+",9#"(#5,%%54"9#6%(# 5"#9+&;;"(#3%))"(#6",:.45",57## ?%#-"+#,".(.1"(#*&"+"(#5"#'&("(#:&,5"(#1",&&9+",57#!"#'&("(#:&,5"(#1"5=,"(5"#""(#-%0;==,#6",-.+#+&+#&># ""(#+"*>",%+==,#6%(#@AB#C#@DBEF7## !.+#*%%)+#5%+#5"#'&("(#0%+",#*%))"0.4)",#1"*%0"(#)=(("(#:&,5"(7# # # +,&-'"."$&"$&/01"$& G&5,%#5"#1",&&9+",5"#'&("(#3.4(#%;1")&"05#:&,5"(#3"#&(5",#""(#:%09#6",*&,3"057#!%%,'.4#,%)"(#5"# &(',=.)'%,"#9$-.00"+4"9#,&(5#5"#'&&(#0&9#"(#:&,5"(#3"#6",:.45",57#?=#'0.4;+#"()"0#(&1#5"#$%$%&)",(#&6",#5."#.(# 1,&6"#9+=)4"9#=.+#"0)%%,#6%0+7#!"3"#9+=)4"9#-"+"(#H(.'9I7## !"3"#9+=)4"9#:&,5"(#6",*%0"(#3&5%+#",#+:""#'"9+%(55"0"(#1"9$-".5"(#)=(("(#:&,5"(J#$%$%&>&"5",#"(# $%$%&'&+",7# K%(#$%$%&>&"5",#"(#$%$%&'&+",#*%)"(#3"#5"#$-&$&0%5"#5."#:.4#)"(("(7# F%$%&>&"5",#1"',=.)"(#3"#6&&,(%*"0.4)#6&&,#>=,"#$-&$&0%5"7## !"#*"0)$-&$&0%5"#'"6%+#$%$%&'&+",#L"(#*"0)>&"5",M#:%%,5&&,#5"#9*%%)#",6%(#6""0#3%$-+",#"(#3&"+",#.97## # ## # # # #
#
#
#
#
#
#
# H'.(("()%(+#$%$%&6,=$-+I# # # # # # # # # #
6
Hoe wordt cacao verkregen? Werk per twee!
Met wie werk je samen? ……………………………….…….
Jullie vinden een tekst op de bladzijde 5 en 6 over hoe we aan cacao komen. Lees de tekst in stukjes en los de vraagjes samen op! Lees het stukje: “Van cacaoboom tot cacao” Bladzijde 5. Vraag 1. Wat is een andere naam voor cacaoboom? ……………………………………………………………………………………………………………….. Vraag 2. Waarrond liggen de landen waar we de cacaobomen vinden? ……………………………………………………………………………………………………………….. Vraag 3. Cacaobomen worden geplant onder…………………………………………................... omdat…………………………………………………………………………………………………………? Vraag 4. Hoe groot wordt een cacaoboom? Blij] hij zo groot? ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………..
7
Hoe wordt cacao verkregen? Werk per twee! Lees het stukje: “De vruchten” Bladzijde 5. Vraag 1.
De vruchten!
Welke kleur hebben ze?
Een vrucht bevat………….bonen.
…………………………………………..
Openbreken met een……….........of………………………….!
8
Hoe wordt cacao verkregen? Werk per twee! Lees het stukje: “De cacaobonen” Bladzijde 5. Vraag 1. De cacaobonen worden opengebroken. Nu zijn ze nog……………… en……………………….. Vraag 2. Na het openslaan van de vruchten laten ze de ……………………………………… drogen onder………………………………….. Vraag 3. Terwijl de cacaobonen drogen worden ze voortdurend……………………………….en ook………………………………op……………………………………… Vraag 4. De cacaobonen worden in…………………………………………………gedaan en reizen vervolgens de hele wereld over naar hun bestemming zoals naar…………………………
9
Hoe wordt cacao verkregen? Werk per twee! Lees het stukje: “Reinigen en roosteren” Bladzijde 6 Vraag 1. Wat gebeurt er eerst? Zet de nummertjes van de juiste volgorde in het vakje. De cacaobonen worden gedurende een halfuur geroosterd. De cacaobonen komen in België terecht. De cacaobonen worden schoongemaakt en gezeefd Vraag 2. Waarom worden de cacaobonen schoongemaakt en gezeefd? …………………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 3. Hoe hoog bedraagt de temperatuur om de cacaobonen te roosteren? …………………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 4. Waarom roosteren ze de cacaobonen. ……………………………………………………………………………………………………………………………………
10
Hoe wordt cacao verkregen? Werk per twee! Lees het stukje: “Breken en malen” Bladzijde 6 Vraag 1. Met welk toestel worden de cacaobonen vermorzeld? …………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 2. Welk deel van de cacaoboon blij] er over na het vermorzelen? …………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 3. Hoe noemen we deze stukjes? …………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 4. Welke 2 bestanddelen kunnen gescheiden worden bij het vermalen van de stukjes? -‐ ……………………………………………………… -‐ ………………………………………………………
11
Kleur het gezichtje wat voor jouw van toepassing was in deze les!
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Dit wil ik nog vertellen: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Van caccaopoeder tot chocolade Wat onthouden we?
1. Schrappen wat niet past! -‐ De smaak van cacaopoeder is: biJer – zoet. -‐ Bij de cacaopoeder wordt zout – suiker gevoegd. 2. Duid in onderstaande tekeningen aan of er veel, weinig of geen cacao in de chocolade zit. 3. Kleur de ingrediënten in. Cacao: bruin
Suiker: wit laten
Cacaoboter: gele se]
Melkpoeder: arceren met potlood
Veel/weinig/geen cacao. Suiker Cacao Melkpoeder
Veel/weinig/geen cacao. Suiker Cacao Melkpoeder
Veel/weinig/geen cacao. Suiker Cacao Melkpoeder
4. Waarom kunnen we wiJe chocolade niet echt chocolade noemen? …………………………………………………………………………………………………………………………………
12
Van caccaopoeder tot chocolade Wat onthouden we?
1. Wanneer is chocolade ongezond en word je er dik van? ………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Duid in de voedingsdriehoek met een kruisje aan in welk vakje chocolade hoort. 3. Vul aan! te veel – cacao – beperken – evenwichege – bovenste -‐ kleinste De voedingsdriehoek is belangrijk om een ………………………………… voeding te krijgen. Ik heb mijn kruisje in het ………………………………………..vakje van de piramide geplaatst. Dit is het ……………………………. vakje van de voedingsdriehoek en dat betekent dat je deze voedingsmiddelen moet …………………………………. . Chocolade maakt je dus enkel dik als je er …………………….. van eet. Fondant chocolade bevat veel meer ………………………………………… dan melkchocolade. Cacao bevat veel voedingsstoffen die ons lichaam nodig hee].
13
Kleur het gezichtje wat voor jouw van toepassing was in deze les!
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Dit wil ik nog vertellen: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
!!! Zoektocht!!! Trek een cirkeltje rond het juiste antwoord 1. Hoeveel cacaobonen vind je terug in één cacaovrucht? -‐ 15-‐20 -‐ 20-‐30 -‐ 40-‐50 -‐ 200-‐300 2. Hoe smelt je chocolade? -‐ Met een warmtelamp. -‐ In een frituurpan. -‐ In een warmwaterbad (au bain Marie) -‐ In de oven.
LeJer?
LeJer?
3. Welke kleur hee] een grote cacaovrucht? -‐ Zwart. -‐ Rood. -‐ Bruin. -‐ Geel
LeJer?
4. Waar worden de bonen na het plukken gedroogd? -‐ Op het dak. -‐ In de microgolfoven. -‐ In een broeikast. -‐ Op de verwarming.
LeJer?
14
5. Waarin worden de cacaobonen gedaan om “op reis te gaan”? -‐ In een container. -‐ In kartonnen dozen. -‐ In stoffen zakken. -‐ In een lederen valies.
LeJer?
6. Nutella chocopasta verovert België, maar in welk jaar? -‐ 1965. LeJer? -‐ 1951. -‐ 1964. -‐ 1998. 7. Als de cacaobonen vermalen zijn doen ze er ingrediënten bij om Melkchocolade te krijgen. Welke ingrediënten zijn dat? -‐ Vanille en eieren. -‐ Melkpoeder en suiker -‐ Lichtbruine kleurstof en bloem -‐ Nootjes en volle melk
LeJer?
8. In welk jaar leerde Europa de cacao kennen? -‐ 1997 -‐ 1325 -‐ 1528 -‐ 1819
LeJer?
9. Wat is de officiële botanische naam voor de cacaoboom? -‐ Bomus cacaos -‐ Binnenlandse Eik -‐ Echinacea -‐ Theobroma cacao
LeJer?
15
10. Hoeveel gram suiker zit er in 100 gram chocolade NOIR 70% van Côte D’or? LeJer? -‐ 2 gram -‐ 12 gram -‐ 26 gram -‐ 52 gram Als jullie de vraagjes goed hebben opgelost, heb je elke keer een leJer gekregen. Vul in de vakjes hieronder de leJers in.
Kan je de leJers in een andere volgorde zeJen? Welk woord heb je gevonden?
Is het woord gecontroleerd door de meester? Was het juist?
16
Kleur het gezichtje wat voor jouw van toepassing was in deze les!
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Ik koos dit gezichtje omdat: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Dit wil ik nog vertellen: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… …………………………………………………………………