Bilaterale handel Vlaanderen - Ghana
Handelsbalans Vlaanderen - Ghana Nadat Vlaanderen in 2002 voor het eerst kon beschikken over regionale handelscijfers, volgden er vier opeenvolgende jaren – van 2002 tot 2005 — waarin het met Ghana een behoorlijk handelstekort liet optekenen: al die tijd voerden we telkens tot maximaal tweemaal (van 1,6x tot 2,14x) meer in uit het land dan erheen werd verscheept. Vanaf 2006 kantelde de balans in ons voordeel en realiseerden we ieder jaar opnieuw een handelsoverschot. Tot 2009 schommelde dat surplus gemiddeld zo rond 80 miljoen euro – enkel in 2010 en 2011 lag het overschot lager – maar vanaf 2013 ging het ineens wel heel sterk de hoogte in tot ruim 328 miljoen euro, na weinig minder dan een verdubbeling aan de exportzijde (+81% globaal, maar +587% bij minerale brandstoffen, waarvan er meteen ruim ¼ miljard euro naar Ghana vloeiden). In 2014 bracht zette die exportgroei niet door, maar liep de uitvoer naar Ghana bijna een kwart terug (-24,72%) tot nog 365,5 miljoen euro. De uitvoerslapte voltrok zich over tal van sectoren, al ging het gros aan uitvoer daarbij wel verloren aan minerale brandstoffen (80 miljoen euro minder of -30%), maar ook aan transportmaterieel (-55%), machines (-19%), plantaardige producten (-80,5%) en nog een hele resem exporttakken. De jaarinvoer uit Ghana ging in 2014 – na twee opeenvolgende jaren van verlies — alweer bijna 1/5 omhoog (+19,8%) tot 188,3 miljoen euro – nog altijd 13% beneden de recordinvoer uit 2011 (216,3 miljoen euro). Ons handelsoverschot halveerde dan ook zowat (-46,03%) tot not 177,24 miljoen euro. Met de eerstekwartaalsuitvoer naar Ghana in 2015 liep het alvast weinig vaart: Vlaanderen exporteerde in dat kwartaal voor maar 48,7 miljoen euro naar Ghana en importeerde er voor 42 miljoen euro uit. Vergeleken met diezelfde 3 maanden van 2014, daalde de export met bijna de helft (-49,1%), terwijl de invoer maar wat afschilferde (-3,1%). Zodoende lag tijdens het eerste kwartaal van 2015 de uitvoer nog amper 14% hoger dan de invoer en bedroeg het overschot nog maar 6,65 miljoen euro. In januari – maart 2014 had de uitvoer nog ruimschoots het dubbele van de invoer bedragen, met 52,23 miljoen overschot en een verhouding van van 45,4 euro import voor iedere 100 euro export. x EU R miljo en
export
2010
206,3
2011
255,9
+24,03%
265,6
-2,33%
-9,76
2012
268,3
+4,87%
305,9
+15,17%
-37,57
2013
485,6
+80,95%
380,6
+24,43%
104,91
2014
365,5
-24,72%
460,6
+21,00%
-95,09
% verloop
import
% verloop
272,0
Handelsbalans
-65,66
www.flandersinvestmentandtrade.be
Bilaterale handel Vlaanderen - Ghana (x EUR miljoen)
uitvoer
invoer
balans
500 450
400 350 300 250 200 150 100 50 0 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015-Q1
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Vlaamse uitvoer naar Ghana (2014):
EUR 365,5 miljoen (55e markt)
De Vlaamse export richting Ghana vertegenwoordigde in 2011 voor het eerst een kwart miljard euro (256 miljoen euro) en amper twee jaar later kwam voor het eerst de kaap van een half miljard wel heel erg in zicht (485,6 miljoen euro). Daarmee was Ghana in 2013 doorgestoten naar de 51e positie op de ranglijst van afzetgebieden voor de Vlaamse uitvoer met als bestemming 0,17% van de totaaluitvoer achter de naam. De 24,7% uitvoerdaling in 2014 duwde Ghana 4 plaatsen omlaag op de ranglijst, waar het onze 55e exportmarkt werd met 0,12% van het Vlaamse exporttotaal. In het eerste kwartaal van 2015 halveerde de export naar Ghana (-49,1%) en kwam uit op 48,7 miljoen euro, een uitvoerwaarde, waarmee Ghana tussentijds de 76e invoerleverancier werd, met een (verwaterd) aandeel van amper 0,07%. In 2014 had het land na 3 maanden nog de 55e plaats gehaald, toen met een aandeel van 1,13%. Wereldwijd importeerde Ghana in 2014 voor 11,05 miljard euro aan goederen, wat correspondeert met een aandeel van 0,08% in de mondiale invoer (2013: 13,25 miljard euro invoer en 0,09% aandeel). Bezette het in 2013 nog de 82e plaats onder de importerende landen, dan viel het in 2014 terug naar de 88e stek (na Cuba en voor Bahrein). Met een exportportefeuille van 365,5 miljoen euro was Vlaanderen als leverancier goed voor 3,31% van de Ghanese totaalimport. In 2013 had datzelfde aandeel nog 3,66% bedragen. Vergeleken met 2014 liep onze uitvoer naar Ghana globaal terug met 120 miljoen euro (-24,72%). Heel wat rode cijfers op het bord in 2014, met aan kop de branche van minerale producten – brandstoffen, zeg maar – die in haar eentje een exportdaling teweegbracht van 78,8 miljoen euro (-29,7%). Bij de overige dalers aan exportzijde (met exportverliezen gaande van 4,4 tot 28,4 miljoen euro in 2014) waren er in 2014 voorts nog transportmaterieel (-28,4 miljoen euro/-54,9%), machines (-9 miljoen euro/-18,9%), plantaardige producten (-80,5%, vooral meelproducten), voeding en dranken (-25,6% vooral secundaire voedingsstromen en dierenvoer) en dierlijke producten (-12,23%, met vooral vlees dat sterk aan export inboette. Al kon dit het afgaande tij van onze export naar Ghana in 2014 niet compenseren, toch kwam er nog enig positief exportnieuws van sectoren als farma (13 miljoen euro erbij of +151%), ijzer & staal (+5,6 miljoen euro of +120,(%) en van kunststoffen (+41,1%). Hoger las u al dat de eerstekwartaalsuitvoer naar Ghana in 2015 zich niet van zijn beste kant liet zien: Amper 48,7 miljoen euro aan Q1-uitvoer naar Ghana, dat was zowat de helft (-49,1%) van de Q1-uitvoer in 2014 of liefst 46,9 miljoen euro lager. Spelbreker hier was alweer de kwartaalexport van brandstoffen, die in zijn eentje 58,2 miljoen euro ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 2 van 7
Bilaterale handel Vlaanderen - Ghana
15.07.2015
kwijtraakte en verschrompelde tot hooguit 1/100 van de uitvoer Q1-2014. Uitvoertoenames waren er datzelfde kwartaal amper, met een ontoereikende 13 miljoen euro kwartaaluitvoergroei verspreid over liefst 15 sectoren. Enkel bij machines was de kwartaaltoename nog enigszins vermeldenswaard (+3,4 miljoen euro of +37%).
UITVOERSECTOREN
Sectorale uitvoer naar Ghana (2014; in % aandeel in uitvoertotaal)
minerale producten 51,07%
overige branches 3,05%
kunststoffen 1,74%
machines en elektrische apparatuur 10,64%
voeding & drank 3,73%
dierlijke producten 8,58%
chemie 4,05% onedel metaal 4,57%
farma 6,19%
transportmaterieel 6,40%
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
UITVOERPRODUCTEN Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Ghana (2014): -
minerale brandstoffen, aardolie en distillatieproducten machines & mechanica farmaceutica wegtransportmaterieel vlees IJzer- en staalproducten
Vlaamse invoer uit Ghana (2014):
51,01% 9,16% 6,19% 5,83% 5,82% 2,81%
EUR 188,3 miljoen (73e markt)
2011 was het jaar waarin de Ghanese uitvoer naar Vlaanderen zijn historische piek kende (€ 216,3 miljoen euro). Nadien is Vlaanderen minder gaan importeren: in twee jaar tijd daalde onze invoer uit Ghana met ruim 27% tot 157,2 miljoen euro in 2013. In 2014 leek de invoerdaling van de 2 voorgaande jaren wat uit te bodemen en klom de invoer 19,78% t.o.v. 2013. Er kwam derhalve geen nieuwe importpiek, want de jaarinvoer uit Ghana bleef met 188,3 miljoen euro nog altijd 13% beneden de recordinvoer uit 2011. Als leverancier stond Ghana in 2014 op een 73 e plaats met 0,07% inbreng in de totale Vlaamse jaarinvoer. In 2011, toen de invoer uit Ghana op zijn hoogst stond, had het nog op 70 gestaan met 1/100 procentpuntje meer als aandeel (0,08%).
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 3 van 7
Tijdens het eerste trimester van 2015 schilferde de invoer 3,1% af tot 42,04 miljoen euro. Dat was een pak minder slecht dat wat de eerstekwartaalsuitvoer meemaakte (-49,1%). Het Vlaamse handelsoverschot smolt daardoor weg tot nog amper 6,65 miljoen euro. Tussentijds hield Ghana na drie maanden in 2015 voorlopig toch zijn 73 e stek vast te houden (maar wel met nog maar 0,06% aandeel in de Vlaamse Q1-invoer in 2015. Wereldwijd exporteerde Ghana in 2013 voor 9,44 miljard euro aan goederen, wat correspondeert met een aandeel van 0,07% in de mondiale goederenuitvoer (2013: 10,35 miljard euro uitvoer en eveneens 0,07% aandeel). Bezette Ghana in 2013 nog de 81e plaats onder de exporterende landen, dan viel het in 2014 terug naar de 84e stek (na Ivoorkust en voor Bolivia). Met een invoer ter waarde van nog € 188,3 miljoen speelde Vlaanderen als klant een rol van 1,99% in het Ghanese uitvoertotaal. Daarmee heeft Vlaanderen als klant van Ghana in 2014 wat aan belang gewonnen: in 2013 had immers nog maar 1,52% van de Ghanese goederenuitvoer Vlaanderen als bestemming.
INVOERSECTOREN Sectorale invoer uit Ghana (2014; % aandeel in totaal)
plantaardige producten 11,01% minerale producten 2,05% olie en vetten (dierlijk/plantaardig) 1,97%
voeding en dranken 78,54%
edelgesteente en metaal 1,61% vertrouwelijke trafiek 1,38% overige branches 3,44%
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Onze invoer uit Ghana lag in 2014 ruim 31 miljoen hoger dan in 2013 en kwam uit op 188,3 miljoen euro (+19,8% jaar-opjaar). De grootste impact op die stijging kwam zonder meer van de invoertak voeding en dranken (+32,34% of een volle 36 miljoen euro meer) en was integraal voor rekening van cacao, waarvan Ghana tot de wereldexporteurs behoort. Bij de onvermoede stijgers dook in 2014 uit het niet plots ook de brandstoffenbranche op, met ineens 3,8 miljoen euro aan invoer uit Ghana. Het werd meteen ook onze derde invoerpost uit Ghana, goed voor 2,05% van de totaalinvoer. Na een invoerpiek in 2013 slaagde Ghana er niet langer in om zijn uitvoer van onedele metalen (lees: koper) op peil te houden in 2014: er ging 6,1 miljoen euro af (of -72,1%). Ook de Ghanese jaarexport van fruit (het gros ervan bananen en ananas) naar Vlaanderen liep terug (- 5,6 miljoen euro of -22%). De laatstgenoemde sector kon ook in januari – maart 2015 nog altijd geen positieve cijfers voorleggen, want — vergeleken met de vijf 3 maanden van 2014 — zakte onze invoer ervan nog eens ruim 17% (of zowat driekwart miljoen euro minder). Bij voeding maakte de invoercacao dan weer wat goed, want die steeg 2%, waardoor de chocoladegrondstof tussentijds nóg zwaarder door ging wegen in het invoerportfolio uit Ghana (van 79% in Q1-2014 tot 83,2% in Q1-2015). ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 4 van 7
Bilaterale handel Vlaanderen - Ghana
15.07.2015
INVOERPRODUCTEN Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Ghana (2014): -
cacao en bereidingen ervan fruit minerale brandstoffen olie en vetten edelgesteente vertrouwelijke trafiek
78,39% 10,54% 2,05% 1,97% 1,61% 1,38%
Belgische uitvoer naar Ghana: gewestelijke verdeling (2014) Het aandeel van Vlaanderen in de Belgische uitvoer is altijd al ongemeen groot geweest, maar bereikte in 2013 zijn absolute piekniveau met een Vlaamse inbreng van 95,86% in het nationale uitvoertotaal ernaartoe. In 2014 bleef Vlaanderen een bepaald belangrijke rol spelen met maar een licht verwaterd aandeel (95,10%). De Waalse jaaruitvoer liep in 2014 minder terug (-12,9%) dan de Vlaamse (-24,72%) en pikte dan ook een kruimel meer aandeel in (4,31%) dan hte jaar ervoor. Inbrengsgewijs komt de Brusselse export nog altijd amper in het stuk voor. Aan de invoerzijde was het overwicht van Vlaanderen zo mogelijk nog groter en viel de Vlaamse invoer zowat samen met die van heel België (99,57% aandeel in de nationale goedereninvoer uit Ghana).
Aandeel Vlaanderen in Belgische uitvoer naar Ghana (x EUR miljoen)
Vlaanderen
België
550 500
95,83%
450 400 350
95,10%
300 250
93,10%
200 150 100 50 0
2012
2013
2014
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 5 van 7
Waarde (in miljoen EUR) UITVOER
Aandeel
Aandeel
Variatie in %
2012
2013
2014
2013 in %
2014 in %
2012 - 2013
2013 - 2014
Vlaanderen
268,3
485,6
365,5
95,83%
95,10%
+80,95%
-24,72%
Wallonië
16,9
19,0
16,6
3,75%
4,31%
+12,16%
-12,91%
Brussel
2,9
2,1
2,3
0,42%
0,59%
-28,07%
+7,64%
288,2
506,7
384,3
100%
100%
+75,79%
-24,15%
Aandeel
Aandeel
TOTAAL BELGIË
Waarde (in miljoen EUR) INVOER
Variatie in %
2012
2013
2014
2013 in %
2014 in %
2012 - 2013
2013 - 2014
177,6
157,2
188,3
99,72%
99,57%
-11,53%
+19,78%
Wallonië
0,4
0,4
0,4
0,248%
0,23%
-4,21%
+8,98%
Brussel
0,0
0,0
0,4
0,03%
0,20%
+301,94%
+733,33%
178,1
157,6
189,1
100%
100%
-11,49%
+19,97%
Vlaanderen
TOTAAL BELGIË
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Tradeche
Belgische uitvoer van diensten (2014) Tot vandaag is het nog niet mogelijk om over diensten in- en uitvoerstatistieken te publiceren op het gewestelijke niveau. Op het Belgische niveau zijn er wél cijfers beschikbaar, geput uit de betalingsbalans van de Nationale Bank. In wat volgt, gaat het dan ook telkens over de Belgische buitenlandse handel van diensten, niet over de Vlaamse. In 2014 exporteerde België wereldwijd voor 91,57 miljard euro aan diensten. Dat was 6,58 miljard euro meer (+7,74%) dan de 84,99 miljard euro uitvoer in 2013. Toen was de toename t.o.v. het jaar dáárvoor – 2012 – nog een stuk minder indrukwekkend geweest, met “amper” 1,8 miljard meeruitvoer aan Belgische diensten (+2,12%). In 2014 kwam de invoer van diensten in België op 86,36 miljard euro uit, niet minder dan 8,1 miljard euro meer (+10,34%) dan in 2013 (78,27 miljard euro). De dienstenbalans bleef in 2014 voor een comfortabele 5,21 miljard euro in het groen, een surplus dat toch anderhalf miljard lager lag dan de 6,72 miljard euro overschot in 2013. In 2014 maakten diensten 27,2% uit van de Belgische totaaluitvoer (van goederen en diensten samen). 72,8% ervan was voor rekening van goederen. Bij de invoer lag de verhouding licht anders en resulteerde in 25,85% voor diensten en 74,15% voor goederen. Op de wereldmarkt voor diensten bezette België in 2014 de 12e plaats als dienstenexporteur met een aandeel van 2,40% in de werelduitvoer en dat na Singapore (2,73%) en voor Zwitserland (2,34%). Als wereldimporteur van diensten werd ons land 14e in 2013, met 2,29% van de mondiale dienstenimport achter de naam, na Italië – met 2,36% inbreng – en vóór Canada met een mondiaal aandeel van 2,23%). www.flandersinvestmentandtrade.be
Belgische uitvoer van diensten naar Ghana Betalingsbalansgegevens van de Nationale Bank geven aan dat België in 2014 voor bijna 73,96 miljoen euro aan diensten naar Ghana heeft uitgevoerd, wat een daling inhield met 4,71% tegenover de uitvoerwaarde in 2013. Als afzetmarkt van België zakte Ghana daardoor ook wat terug – 5 posities om precies te zijn – naar de 63e plaats en haalde er een aandeel mee van 0,08% in de totale Belgische uitvoer van diensten (na Slovenië en voor Ivoorkust). SECTOREN (x EUR 1 000) Telecom, ICT en berichtgeving Andere commerciële diensten Transport Bouwsector Financiële diensten
2012 26 289 9 017 32 080 11 036 4 811
2013 32 597 19 111 14 820 2 718 8 073
2014 31 322 24 708 6 493 5 438 3 747
% aandeel 2014 42,35% 33,41% 8,78% 7,35% 5,07%
Overige diensten
846
295
2 251
3,04%
Totaal diensten
84 079
77 614
73 959
100%
Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
(*) Worden tot die veelomvattende branche gerekend: driehoekshandel, PR, reclame-, marktonderzoek en adviesdiensten, accountancy en juridisch advies, onderzoek en ontwikkeling, transacties tussen filiaalbedrijven, architectuur- en engineering, makelaars- en commissielonen, leasingtransacties, land- en mijnbouwoperaties en lokale verwerking en milieubeheer...)
Belgische invoer van diensten uit Ghana Uit Ghana importeerde België in 2014 voor 131,2 miljoen euro aan diensten, heel wat meer (+40,9%) dan in 2013. In het domein van de dienstenhandel werd het daarmee dat jaar onze 46e leverancier van België (na Kroatië en voor Mexico), goed voor 0,15% van de totale jaarimport aan diensten. SECTOREN (x EUR 1 000) Telecom, ICT en berichtgeving Bouwsector Andere commerciële diensten Reisverkeer Transport
2012 72 201 143 6 987 2 920 12 959
2013 62 926 4 414 5 088 3 543 16 706
2014 64 653 56 411 4 324 2 930 1 675
% aandeel 2014
Overige diensten
419
447
1 203
0,9%
Totaal diensten
95 629
93 124
131 196
100%
49,28% 43,00% 3,30% 2,23% 1,28%
Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Ghana en de wereldhandel voor diensten In 2014 voerde Ghana wereldwijd voor 2,82 miljard euro aan diensten in. Dat invoerbedrag zette het land op de 74e plaats op in de wereldranglijst met dienstenimporteurs met een aandeel van amper 0,08% in de mondiale diensteninvoer (na Kroatië en voor Sri Lanka. Met een kleine 74 miljoen euro aan uitvoer in 2014 tekende Belgïe als leverancier voor 2,63% van het Ghanese invoertotaal aan diensten wereldwijd. In 2014 exporteerde Ghana voor 1,3 miljard euro aan diensten naar de wereldmarkt en werd daarmee de 93e exporteur van 0,04% van de totale wereldexport (na Bosnië-Herzegovina en voor Armenië). Als exportmarkt voor diensten die Ghana in 2014 uitvoerde, stond België – met zijn 131,2 miljoen euro aan import – in voor 9,98% van de Ghanese totaaluitvoer. BRON:
Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB) (meest recente bijwerking cel Kennisopbouw: juli 2015)
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 7 van 7